Super User
“Bu qurultayın adı Zəfər qurultayıdır”
“Biz bu gün azad Qarabağda, azad Şuşada Dünya Azərbaycanlılarının Qurultayını keçiririk. Bu qurultayın adı Zəfər qurultayıdır və bu, təbiidir. Çünki tarixi Zəfərdən sonra ilk dəfədir ki, dünya azərbaycanlıları toplaşır, qurultay keçirir və ümumiyyətlə Zəfər adı xalqımıza çox yaraşır”.
Bu fikirləri Prezident İlham Əliyev Şuşa şəhərində Dünya Azərbaycanlılarının V Qurultayında çıxışı zamanı bildirib.
“Siz buraya Zəfər yolu ilə gəlmisiniz, qurultayın adı Zəfər qurultayıdır. Hazırda ölkəmizin müxtəlif yerlərində, ilk növbədə, azad edilmiş ərazilərdə Zəfər muzeyləri inşa edilir”, - dövlət başçısı deyib.
SW festivalı ekspertləri tərəfindən Long list (Uzun siyahı) açıqlandı
Ədəbiyyatımızın həm ölkə daxilində, həm beynəlxalq miqyasda təbliğinə yönələn, gənc yazarların yaradıcılığına dəstək məqsədi güdən Beynəlxalq Silkway ədəbiyyat festivalının (Silkway International Literary Festival) Azərbaycan turunun müsabiqə mərhələsi başa çatıb.
Silkway International Writers Union təsisatının təşkilatçılığı, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi yanında İctimai Şuranın, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin, “Azərkitab” Kitab Təbliğatı Mərkəzinin, “Şahdağ Quba Truskavets” Sanatoriyasının təşkilati dəstəyi, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının informasiya dəstəyi ilə keçirilən və devizi “Sonda ədəbiyyat qalib gələcək” olan festivalın ekspertləri tərəfindən 30 finalçını müəyyənləşdirmək yolunda növbəti addım atılaraq 50 nəfərlik Long list (Uzun siyahı) açıqlanıb. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Beynəlxalq Silkway ədəbiyyat festivalının Azərbaycan turunun müsabiqə mərhələsinin Uzun siyahısını diqqətinizə çatdırır:
1. Ələsgər Əhmədov (Ələsgər Əhməd). Poeziya.
2. Elroman Əlizadə (El Roman). Poeziya.
3. Vüqar Babazadə. Nəsr.
4. Cavid Qədir. Nəsr.
5. Mehdi Dostəlizadə. Poeziya.
6. Nərgiz İsmayılova (Nargis). Nəsr.
7. Cavid Nəcəfov. Poeziya.
8. Anar Məcidzadə. Poeziya.
9. Habil Yaşar. Nəsr.
10. Aypara Mehmanova (Aypara Ayxan). Poeziya.
11. Murad Muradov. Nəsr.
12. Cavid Qasımov. Poeziya.
13. Arzu Gülabiyeva. Poeziya, nəsr.
14. Bahəddin Salman. Nəsr.
15. İntiqam Cavanşir (İntiqam Yaşar). Poeziya.
16. Ümid Nəccari. Poeziya.
17. Tural Cəfərli. Poeziya.
18. Ulucay Məmmədov (Ulucay Akif). Poeziya.
19. Orxan Həsənov (Orxan Həsəni). Nəsr.
20. Ayxan Ayvaz. Nəsr.
21. Emin Əlizadə (Eminquey). Poeziya.
22. Ramil Əhməd. Poeziya.
23. Fərid Hüseyn. Poeziya.
24. Gülnar Hüseynova (Gülnar Ümid). Poeziya.
25. Rəvan Cavid. Poeziya.
26. Oğuz Ayvaz. Poeziya, nəsr.
27. Elvin Əlizadə. Poeziya.
28. Həsən Zeynallı (Həsən Kür). Poeziya.
29. Ümid Əsədov (Ümid Sadə). Poeziya.
30. Aynur Seyidov (Seyid Aynur). Poeziya.
31. Günel Ağayeva (Günel Balakişi). Poeziya.
32. Nadir Rzalı (Nadir Yalçın). Nəsr.
33. Gülmalı Məmmədov (Səddam Laçın). Poeziya, nəsr.
34. Təvəkgül Boysunar. Nəsr.
35. Nicat Məmmədzadə (Nicat Azər). Nəsr.
36. Cavid Zeynallı. Nəsr.
37. İlkin Əliyev. Nəsr.
38. Elvin Məmmədov. Nəsr.
39. Elvin İntiqamoğlu. Poeziya.
40. Nigar Ağalarova (Nigar Arif). Poeziya.
41. Günel Hacıyeva. Nəsr.
42. Elşad Səfixanov (Elşad can Şamil). Nəsr.
43. Əfsər Abdullayev. Poeziya.
44. Ruslan Cahangirli (Ruslan Dost Əli). Poeziya.
45. Emin Piri. Poeziya.
46. Nərminə Ələkbərova (Jasmin). Poeziya.
47. Gülay Tahirli. Poeziya.
48. Qoşqar Qaraçaylı. Poeziya.
49. Faiq Hüseynbəyli. Poeziya.
50. Pərviz Cəbrayılzadə (Pərviz Əliyaroğlu). Nəsr.
Nəzərinizə çatdıraq ki, 30 nəfərlik Short list (Qısa siyahı) aprelin 26-da açıqlanacaq.
Bu gün mərhum aktyor Həsən Əblucun anadan olmasının 80 illiyidir
Bu gün tanınmış aktyor və rejissor, bədii qiraət ustası, pedaqoq, Azərbaycanın Əməkdar Artisti Həsən Əblucun anadan olmasının 80-cı ildönümüdür.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, təkrarolunmaz səsə malik Həsən Əbluc 1942-ci il aprelin 22-də Təbriz şəhərində anadan olub. Uşaq yaşlarında ailəsi ilə birlikdə Bakıya köçüb. Həsən Əbluc hələ uşaq vaxtlarından aktyorluğa böyük həvəs göstərib. Orta məktəbi bitirdikdən sonra o, Azərbaycan Dövlət Politexnik İnstitutuna (indiki Texniki Universitet) daxil olub. Birinci kursdan sonra sənədlərini M.Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun aktyorluq fakültəsinə verib. Elə həmin il Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında rumın yazıçı Sebastyanın “Adsız ulduz” tamaşasına quruluş verib.
H.Əbluc Tofiq Kazımov kimi istedadlı rejissorun Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında hazırladığı tamaşalarda ikinci rejissor işləyib, həm də onun kursunda təhsilini davam etdirib. 3-cü kursda oxuyanda Akademik Dram Teatrına işə dəvət olunub. Ona səhnə danışığından Müxlis Cənizadə dərs deyib. O, Həsənin gözəl danışığına, sənətinə, diksiyasına, savadına görə onu assistent götürüb. Həsən Əbluc 30 il Azərbaycan Dövlət İncəsənət Universitetində bir pedaqoq kimi gənclərə sənətin sirlərini öyrədib.
Vaxtilə Moskvada Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunda Azərbaycan qrupu yaradılmışdı. Məşhur aktyor, rejissor Yevgeni Motfeyev həmin qrupun rəhbəri idi. Ayda bir həftə səhnə danışığından dərs demək üçün Həsən Əblucu Moskvaya dəvət edirdilər.
Həsən Əbluc gözəl, ecazkar, cəlbedici, inandırıcı səsi ilə qəlbi sözə bağlı olanların sevimlisinə çevrilmişdi. O, radio tamaşalarında da saysız-hesabsız baş rollarda oynamışdır. Dublyaj filmlərində bütün rejissorlar baş rolları səsləndirməyi H.Əbluca həvalə edirdilər. Çünki o, dublyajda da öz möhürünü vurmuşdu.
Həm müəllim, həm rejissor, həm də aktyor olan Həsən Əbluc, eyni zamanda, biri-birindən maraqlı hekayələr, dram əsərləri yazıb.
O, cəmi 52 il yaşayıb. Bu işıqlı dünyadan ömrünün kamilliyə yenicə çatdığı ən gözəl bir dönümündə ayrılan Həsən Əbluc yaddaşlarda da elə səsi ilə qalıb.
Ruhu şad olsun!
Azərbaycan 59-cu Venesiya Biennalesində təmsil olunur
Azərbaycan Heydər Əliyev Fondunun təşkilatçılığı ilə 59-cu Venesiya Biennalesində – Beynəlxalq İncəsənət Sərgisində təmsil olunur.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Biennaledə ölkəmiz “Sevmək üçün doğulanlar” (“Born to love”) mövzusundakı milli pavilyonla iştirak edir.
Şəhərin ən izdihamlı məkanlarından birində - Müqəddəs Mark Meydanındakı qədim “Procuratie Vecchie” binasında Azərbaycandan olan 7 rəssam - Juk (Nərmin İsrafilova), Infinity, Ramina Səadatxan, Fidan Kim (Novruzova), Fidan Axundova, Sabiha Xankişiyeva, Əqdəs Bağırzadənin əsərləri təqdim edilir.
Venesiya Biennalesi bütün incəsənət xadimləri və həvəskarları üçün səbirsizliklə gözlənilən hadisədir. Çünki bu, dünyanın çağdaş incəsənətində ən nüfuzlu və mötəbər sərgi-aksiya hesab olunur. Azərbaycan pavilyonunda müasir incəsənət üzrə 7 rəssam müasir texnika və üsullarla mövzu üzrə ideyalarını, eyni zamanda, ölkəmizin zəngin mədəni və tarixi xüsusiyyətlərini sərgi iştirakçılarına çatdırır.
Sərgidə təmsil olunan müəllif-rəssam Ramina Səadətxan Venesiya Biennalesində ilk dəfə iştirak etməsi ilə fəxr etdiyini deyir.
Fotoqraf-rəssam Əqdəs Bağırzadə Biennaledə “The other side of me” layihəsi ilə çıxış edir. “Bir azərbaycanlı, bir foto-rəssam kimi mən doğrudan da qürur duyuram ki, bu festivalda, bieannaledə iştirak elədim. Bu, Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi və iştirakı ilə ərsəyə gəlib. Doğrudan da Azərbaycanı burada təmsil etmək bizim üçün böyük məsuliyyətdir”, - deyə o qeyd edib.
Heydər Əliyev Fondu 2004-cü ildən müasir incəsənətin və gənc rəssamların yaradıcılığının inkişafına dəstək verən layihələr həyata keçirir. Venesiya Biennalesində iştirak da bunlardan biridir.
İki ildən bir keçirilən Venesiya Biennalesində ölkəmiz 2007-ci ildən iştirak edir. Azərbaycan bu il artıq 8-ci dəfədir müasir incəsənət sahəsində dünyanın ən nüfuzlu sərgilərindən hesab olunan Venesiya Biennalesində təmsil olunur. Venesiyadakı Azərbaycan pavilyonu noyabrın 27-dək açıq olacaq.
“Qurudu bağımız barlı ölkədə” - İqbal Nəhmətdən yeni şeir
Dovşana döndərdi nər kişiləri
Qaçanın yoldaşı oldu ehtiyac.
Qapıdan çıxartdıq pəncərəmizdən
Axıb evimizə doldu ehtiyac.
Yatdıq darı gördük, dar yuxumuzda,
Xəstəlik tapıldı bir çoxumuzda,
Ölüncə fırlandıq öz oxumuzda
Yorulduq, yerində qaldı ehtiyac.
Qurudu bağımız barlı ölkədə,
Üşüyə bilmədik qarlı ölkədə,
Dilənçi doğulduq varlı ölkədə,
Bizi qapı-qapı saldı ehtiyac.
Oğullar qocaldı qul bazarında,
Rüşvət moda mindi pul bazarında,
Kəbinlər kəsildi dul bazarında,
Çoxunun arvadı oldu ehtiyac.
Söylə, yalanmıdır dediyim sözlər?
Yalan danışmaqdan qızardı üzlər,
Az olduq, daz olduq, qaz olduq bizlər,
Dartıb tükümüzü yoldu ehtiyac.
Sevindirici xəbər: tezliklə Ağdamın Cümə və Qiyaslı məscidlərinin bərpasına başlanılacaq
Tezliklə Ağdamın Cümə və Qiyaslı məscidlərinin bərpasına başlanılacaq. Bunu Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Azad Cəfərli “Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun Memarlıq İrsi. Bərpa, Qorunma və istifadə problemləri” adlı beynəlxalq elmi konfransda çıxışı zamanı deyib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, “Azad olunan ərazilərdə 706-sı dövlət qeydiyyatda olmaqla 2600-dən çox tarix mədəniyyət abidələri var. Şuşa qalası, Xudafərin körpüləri, Gəncəsər, Xudavəng Monastrı, Qutlu Musa türbəsi, 1.5 milyon illik yaşı olan Azıx mağarası Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda dünya əhəmiyyətli tarix mədəni abidələrdir. Bunlardan Üzeyir Hacıbəylinin heykəli, Molla Pənah Vaqifin büstü və məqbərəsi, Bülbülün ev-muzeyi artıq bərpa edilib. Həmçinin Aşağı və Yuxarı Gövhər Ağa məscidləri, Saatlı məscidinin bərpası işləri davam etdirilir. Yaxın zamanlarda Ağdam Cümə, Qiyaslı məscidinin bərpasına başlanılacaq. Paralel olaraq Üzərliktəpədə də arxeoloji işlər aparılır. Bu işlər yekunlaşdıqdan sonra ərazidə infrastruktur layihələrinin icrası nəzərdə tutulur”, - deyə Azad Cəfərli diqqətə çatdırıb.
Başqa bir xəbər isə Bakı xanlarının sarayı ilə bağlıdır, sarayın bərpası başa çatıb və yaxın vaxtlarda sarayın açılış mərasimi keçiriləcək.
Bu xəbəri isə həmin tədbirdə “İçərişəhər” Dövlət Tarixi Memarlıq Qoruğu İdarəsinin İdarə Heyətinin sədri Şahin Seyidzadə çıxışı zamanı səsləndirib. O deyib:
“Digər tarixi abidələrlə yanaşı, Bakı xanlarının sarayının da bərpası nəzərdə tutulmuşdu. Artıq bərpa işləri yekunlaşıb. Yaxın zamanlarda onun açılışı olacaq və ziyarətçilərin ixtiyarına veriləcək”.
“Gəncliyin sözü” kitabı Sumqayıt oxucularına təqdim olunub
Yeni nəsil yazarların müxtəlif janrlarda olan yaradıcılıq nümunələrindən ibarət "Gəncliyin sözü" adlı kitabın Sumqayıt şəhər Heydər Əliyev Mərkəzində təqdimatı keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Gənclərin İnkişaf və Karyera Mərkəzinin, Sumqayıt şəhər Heydər Əliyev Mərkəzinin və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin birgə təşkilatçılığı ilə reallaşan tədbirdə tanınmış mədəniyyət və incəsənət xadimləri, ictimaiyyət nümayəndələri iştirak ediblər.
Tədbir ziyalıların çıxışları, müəlliflərin və digər ədəbiyyat nümayəndələrinin səsləndirdikləri maraqlı nümunələrlə zəngin keçib. Layihə rəhbəri, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin sədri İntiqam Yaşar layihənin önəmindən, gənc yazarlarla oxucular arasında bu cür tədbirlərin vacibliyindən söz açıb. Qarşıdakı təqvimlərdə təşkilatın Sumqayıt şəhərində bir çox ədəbi layihələrin həyata keçirilməsində maraqlı olduğunu ifadə edib. Tədbirin sonunda təşkilatçılara Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin diplomları təqdim olunub.
Qeyd edək ki, "Gəncliyin sözü" kitabı Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin (DGTYB) həyata keçirdiyi "Yeni nəsil yazarların təbliği və gənclər arasında oxu mədəniyyətinin təşviqi" layihəsi çərçivəsində nəşr edilib.
Akademik Milli Dram Teatrında mövsümün ən möhtəşəm tamaşası hazırlanır
Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında 44 günlük Vətən müharibəsinə həsr olunan “Zəfər yolu” tamaşası hazırlanır.
Teatrın mətbuat xidmətindən AzərTAC-a bildirilib ki, Azərbaycanın 44 günlük Vətən müharibəsində qazandığı tarixi Qələbəyə ərməğan olan yeni tamaşanın premyerasının mayın 28-də Respublika Günündə təqdim olunması planlaşdırılır.
Yeni yaradıcılıq işində Xalq artistləri Nurəddin Mehdixanlı, Əli Nur, Əməkdar artistlər Hicran Nəsirova, Elxan Quliyev, Mətanət Atakişiyeva, Mirzə Ağabəyli, Elnar Qarayev, Anar Heybətov, Ayşad Məmmədov, Mətləb Abdullayev, Elşən Rüstəmov, Rəşad Bəxtiyarov, aktyorlar Elçin Əfəndi, Xədicə Novruzlu, Rada Nəsibova, İlahə Həsənova, İlyas Əhmədov, Afət Məmmədova, Aylin Həşimova, Elsevər Rəhimov, Corc Qafarov, Tural İbrahimov, Ramin Şıxəliyev, Elnur Qədirov, Cümşüd Zeynalov, Cavidan Novruz və Vüsal Mustafayev çıxış edirlər.
Qeyd edək ki, tamaşanın müəllifi və quruluşçu rejissoru Xalq artisti Azər Paşa Nemətov, rəssamı Əməkdar mədəniyyət işçisi İlham Elxanoğlu, bəstəkarı Xalq artisti Siyavuş Kərimi, rejissoru Emil Əskərov, rejissor assistenti Nərmin Həsənovadır.
Erməni cinayətlərinin mühakiməsinə dair elektron kitab dərc olunub
Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə Avropaya İnteqrasiya Mərkəzi tərəfindən həyata keçirilən erməni cinayətlərinin beynəlxalq və milli mühakiməsi ilə bağlı elektron maarifləndirmə və təbliğat işlərinin aparılmasına dair layihənin icrası başa çatıb. Bu barədə Avropaya İnteqrasiya Mərkəzinin mətbuat xidməti “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına məlumat verib.
Layihə çərçivəsində “Erməni cinayətləri beynəlxalq və milli məhkəmələr kontekstində (2020-ci il müharibəsindən sonrakı mühakimə məsələləri) adlı elektron kitab dərc edilib.
Ədliyyə Nazirliyinin Ədliyyə Akademiyasının müəllimi, hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru Səyyad Məcidovun müəllifi oldugu elektron kitabda erməni cinayətlərinin beynəlxalq və milli məhkəmələrdə mühakimə imkanları, habelə Ermənistanın Azərbaycana qarşı silahlı təcavüzü, soyqırımı, müharibə və insanlıq əleyhinə cinayətlərlə mübarizə, hüquqi məsuliyyət məsələləri nəzəri və normativ aspektdən təhlil edilərək araşdırılıb. Həmçinin, vəsaitdə BMT-nin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində Ermənistanın diskriminasiya və etnik təmizləmə siyasəti ilə bağlı hüquqazidd hərəkətləri, ad hoc və hibrid məhkəmə təcrübəsinin erməni cinayətlərinin mühakiməsi üzrə tətbiqi və digər beynəlxalq və milli məhkəmə instansiyalarında mühakimə məsələləri də öz əksini tapıb.
Erməni cinayətlərinin beynəlxalq və milli mühakimə məsələləri ilə bağlı elektron maarifləndirməyə xidmət edən və geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuş bu kitabın elektron versiyasını http://aggression.az saytının “E-kitablar” bölməsindən əldə etmək olar.
Azərbaycana ermənilərlə vuruşmaq üçün gəlib şəhid olmuş 20 yaşlı qazax gəncinin doğmaları 28 ildən sonra tapıldı
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı tanınmış jurnalist Aida Eyvazlının olduqca təsirli bir yazısını oxuculara təqdim edir. Söhbət Azərbaycana gəlib erməni qəsbkarları ilə vuruşan və şəhid olan qazax gənci Erbol Barımbetovun acı taleyindən gedir. Oxuyun və düşünün. Görün hansı daşın dibində hansı səhvlərimiz gizlənib qalıb.
Yenə yuxudan hövlanak ayıldı Elxan Şıxəliyev. 1994-cü ildən bu yana, təkcə Elxan Şıxəliyev deyil, onunla birlikdə eyni taborda Vətən uğrunda, Qarabağ uğrunda döyüşüb sağ qalan dostlarının hamısı həmin yuxuları görürdülər. Onların yuxularına gəlirdi Erbol. Gördüyü yuxuda 20 yaşlı Erbol ondan ata-anasını, qardaşlarını soruşurdu. Deyirdi ki, bəs niyə gəlmirlər? Nə zaman gələcəklər?
Və onda bir də baxırdı ki, Erbol yenə incik şəkildə üzünü çevirib buludlara qovuşub yox oldu...
776-cı kəşfiyyat taborunun döyüşçüləri 1994-cü ildəki Vətən müharibəsindən sağ çıxsalar da, onlarla eyni səngərdə döyüşüb şəhid olan dostlarını heç vaxt unutmurdular. O rəşadətli əsgərlərin hamısı Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunmuşdu. Onların arasında indi tez-tez məzarını ziyarət etdikləri 20 yaşlı Erbol Turexan oğlu Barımbetov da var idi. 1974-cü ilin 1 iyulunda Qazaxstanın Cambul Vilayətində doğulmuşdu Erbol. Azərbaycanın torpaqlarını ermənilər işğal etməyə başlayanda Erbol Barımbetov məktəbi əla qiymətlərlə təzəcə bitirmişdi. Öz biliyi və savadı ilə məktəbdə seçilən şagirdlərdən idi. Tarix və ədəbiyyat üzrə fənn olimpiadalarında, güləş yarışlarında da qalib gəlirdi. Lakin 1992-ci ildə Karaqanda Dövlət Universitetinin tarix fakultəsinə sənədlərini versə də, istənilən balı toplaya bilməmişdi.
1992-ci ilin payızında yenicə müstəqillik qazanan Qazaxıstanın hərbi sıralarında xidmətə çağırılmışdı. 6 ay müddətində Kapçekay hərbi desant bazasında hərbi xidmət keçmişdi. Lakin günlərin bir günü hərbi hissə komndanlığından Erbol Barımbetov Turexanoviçin hərbi hissəni özbaşına tərk etməsi barədə xəbər verilmişdi. O gün -bu gün Erbolu axtarmağa başlayan atası Turexan oğlunun harada olması barədə heç yerdən xəbər öyrənə bilməmişdi. Onu artıq Qazaxıstanda itkin kimi qeydiyyata almışdılar.
***
Erbol “itkim düşəndən” bir qədər sonra - 1993-cü il may ayının 7-də evlərinə telefon açaraq özündən kiçik qardaşı Nurbol ilə danışır və deyir ki, anama de ki, narahat olmasın. Mən Azərbaycanda Xanlar rayonundayam. Ayağımdan yaralanmışam. Bir–iki günə hospitaldan çıxacam. Hər şey yaxşıdır. Tezliklə görüşəcəyik.
Və bir də elə həmin ilin iyun ayının əvvəllərində qardaşına telefon açaraq onu məktəbi bitirməyi münasibəti ilə təbrik edir, yenə onu ümidləndirir ki, məndən narahat olmayın.
O gündən sonra, ailə oğlundan bir xəbər eşitmir...
Bəs Erbol Barınbetov Azərbaycana necə gəlib çıxmışdı? Bu sualların cavabını dünən II Şəhidlər Xiyabanında Erbol Barınbetovun məzarı başına toplaşan dostları cavablandırdılar.
Azərbaycan torpaqlarının azadlığı uğrunda canından və qanından keçmiş Erbol Barınbetovun ziyarətinə gələn döyüş dostları 776 saylı əlahiddə taborun komandir müavini Saleh Əliyev, qərərgah rəisi Yaşar Nəsibov, Tərtərin hərbi prokuroru vəzifəsində çalışmış Yusif Ağayev, mayor İsgəndər Ağayev, Mürvət Əliyev, kapitan Rövşən Babayev, bölük komandiri komandiri kapitan Elxan Şıxəliyev, Mehman Əliyev, Teymur İsmayılov, Elçin Məmmədov, Fərzəli Pəsərək, Rəşid Əliyev onu belə xarakterizə etdilər:
Saleh Əliyev:
- Erbol bizim tabora 1994-cü il fevral ayının 13-də qəbul olunmuşdu. Bilirdik ki, könüllü Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ordu sıralarına yazılıb. Bu alçaq boylu, dolubədənli 19 yaşlı qazax oğlu ilk gündən biz hərbçilərin diqqətini cəlb etdi. Verilən tapşırıqları çox cəld və çevikliklə yerinə yetirirdi. Dövlət əhəmiyyətli əməliyyatlarda, düşmən arxasında apardığımız kəşfiyyatlarda xüsusi peşəkarlıq nümayiş etdirirdi. Bizim ədalətli mübarizəmizə əsil türk oğlu, qazax balası kimi cani dildən qoşulmuşdu. Bizə qədər isə onu 472 saylı kəşfiyyat taboruna xidmətə götürmüşdülər. Onun haqqında verilən xasiyyətnamədə yazılmışdı ki, 8 dəfə ən çətin döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirib. Kəlbəcərdə, Qazaxda, Murovdağ istiqamətində düşmən arxasına keçərək 8 dəfə onlara güclü həmlələr etmiş və apardığı əməliyyatlar sayəsində düşmən ordusunun böyük itkilər verməsinə nail olmuşdu. Həmin tabor ləğv edildikdən sonra, onu bizim tabora göndərmişdilər. Elə taborda xidmətə gəldiyi gündən Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı, polkovnik Eldar Ağayev (şəhiddir) onu qrup komandiri vəzifəsinə təyin etmişdi. Kəşfiyyata gedənlərin qrup rəhbəri idi. Ən çətin əməliyyatlar da ona etibar edilirdi. Tərtər rayonunun qorunmasında xüsusi xidmət göstərmişdi. Onun vaideynlərini, doğmalarını düz 28 ildir ki, axtarırdıq. Qazaxıstanın Müdafiə Nazirliyinə, Azərbaycandakı səfirliyinə dəfələrlə müraciət etmişdik. Belə başa düşürəm ki, onun qohumlarının gec tapılmasında həm də sənədlərdə yazılan adlarda “hərif” problemi var idi. Lakin sonralar biz dövlət arxivindən onun sənədlərini əldə edə bildik. Və yalnız bundan sonra axtarış sürətləndi. Nəhayət ki, bu gün onun xalası oğlu Ermek və qardaşı Nurbol gəlib şəhidimizi II Fəxri Şəhidlər Xiyabanında tapdılar.
Mehman Məmmədov:
-Erbol bizim kəşfiyyat qrupunun komandiri idi. Aprelin 20-dən 21-nə keçən gecə bizim son döyüşümüz oldu. Doqquz nəfərdən ibarət olan kəşfiyyat qrupu düşmənin arxa tərəfinə keçmək haqqında tapşırıq almışdıq. Biz ermənilərin Tərtər ərazisinə hücum planını pozmalı və onların nə qədər qüvvəyə malik olmaları haqqında məlumatlar toplamlı idik. Ermənilər bizim səngərlərimizi ələ keçirmişdi. Postlarımızı geri almaq üçün əvvəlcə düşmənin minomyot batareyasını zərərsizləşdirməli idik. Baxdıq ki, 50-60 nəfərdən ibarət düşmən bizə tərəf xeyli irəliləyib. Hava artıq qaralmağa başlamışdı. Erbol Berinbetovun əmrinə əsasən PK, RPK kimi silahlardan atəş açdıq və xeyli sayda erməni qüvvəsini məhv etdik. Tez bir zamanda ermənilərdən postlarımızı geri götürdük. Onların birinci taborunun həmləsini dəf etdik. Ətraf erməni meyitləri ilə dolu idi. Düşmənin başı meyitlərini daşımağa qarışanda biz onların arxasına keçdik. Yenə bərabər olmayan döyüşdə düşmənə xeyli itki verdirdik.Geriyə qayıdarkən artıq gecədən xeyli keçmişdi, qaranlıq idi. Öz postumuza yaxınlaşırdıq. Bir qrup erməni kəşfiyyatı arxa tərəfimizə keçib, geriyə qayıdan qrupumuzu mühasirəyə saldı və minomyotlarla bizi atəşə tutdular. Bizim kəşfiyyat qrupu Tərtər və Ağdərə arasında beləcə pusquya düşdü. Mən dörd güllə yarası aldım... Tez-tez huşum gedib –gəlirdi... Ayılanda özümü hospitalda gördüm. Sonradan bildim ki, həmin əməliyyata gedən 9 nəfərdən sağ qalan təkcə mənəm. Erbol Turexan oğlu Berinbetov, Vüqar Eldar oğlu Səfərov, Nail Aslan oğlu Məmmədov, Fuad Məhərrəm oğlu Nəsirov, Seyfəddin Ağasəf oğlu Yunusov, Rüstəm Qənimət oğlu Qasımov, Zaur Misir oğlu Nağıyev, Xeyrəddin Ələddin oğlu Əliyev uğurlu bir kəşfiyyat əməliyyatını yerinə yetirib şəhid oldular...
Teymur İsmayılov:
- Onunla bir yerdə qulluq etmişik. Ən ağır döyüşlərə yollanmışdıq. Çox vətənpərvər oğlan idi. Savadlı idi. Elə bil ki, burada doğulmuşdu. Döyüş məharəti böyük, özü isə aramızda ən kiçiyimiz idi. O tarixi gözəl bilirdi. Biz ondan Azərbaycana döyüşməyə gəlməyinin səbəbini soruşanda deyirdi ki, mən babalarımın qisasını alıram. 1939-cu ildən sonra Qazaxıstanın rəhbəri olan Mirzoyan ən savadlı qazax oğlanlarının kökünü kəsib. Bizim nəsillərimizi, şəcərələrimizi məhv edib. Hər erməni öldükcə, həm də babalarımın qisasını alıram.
Elxan Həsənov:
-İllər keçib, lakin biz 776-cı taborun kəşfiyyat qrupunun döyüşçüləri Erbolu bir gün də unutmamışıq. Nə zaman Şəhidlər Xiyabanına gəliriksə, onun məzarına baş çəkir, həmrəylik şəkli çəkdiririk. Erbol azərbaycanlı kəşfiyyatçılar içərisində, xüsusi təyinatlıları arasında əfsanəvi bir döyüşçü idi. 1994-cü ildə bizim gözümüzün qabağında gedən döyüşlərdə düşmən arxasına sızaraq döyüşün müqəddəratını həll edən döyüşçülərdən biri olub, düşmənə zərbələr endirib, böyük itkilər verdirib. Kəşfiyyatçılar arasında döyüş salnaməsinə adını böyük hərflərlə yazıb, özünəməxsus iz buraxıb. Düz 28 ildir ki, onun doğmalarını axtarırdıq. Bilirdik ki, valideynləri onun taleyindən xəbərsizdirlər. Artıq qardaşının Qazaxıstandan gətirdiyi ana vətəninin torpağı da onun ruhunu şad edəcək.
Elxan Şıxəliyev, 776- cı kəşfiyyat taborunun bölük komandiri:
- Erbol öz yaşına görə böyük qəhrəman idi. Onun qəhrəmanlığından hər gün yazmaq, danışmaq, onu dünyaya tanıtmaq bizim borcumuzdur. Həmin döyüşlərdən sağ çıxanlarımızın hər biri Erbolun valideynlərinin axtarılmasında əmək sərf etmişik. Çünki, ona bir vədimiz, borcumuz var idi. Belə qəhrəmanlar hər zaman yetişmir. Mən onunla dəfələrlə kəşfiyyata getmişdim. Bir dəfə isə 10 gün mühasirədə qalmışdıq. Ac və suzsuz günlərimizdə bir-birimizə arxa olduq. Onun meşə ərazisində hərəkət etmək qabiliyyəti bizi mühasirədən xilas edə bildi. 1994-cü ilin martında yenə bir qrup kəşfiyyatçımız ilə pusquya düşmüşdü. Həmin qrupu da xilas edəndə ayağından yaralanmışdı. Onu döyüş bölgəsindən təxliyə edərək hospitala göndərdik. Lakin sağalan kimi yenidən döyüşə, bizim xüsusi təyinatlı taborumuza qayıtdı. İndi ürəyimiz də, vciadanımız da rahatdır. Çünki doğmaları qazax elinin qəhrəman türk oğlunun yerini, məzarını gəlib tapdılar.
***
Erbolun qardaşı Nurbol Barınbetov qardaşının baş daşına söykənib qucaqlasa da , əvvəlcə burada yatan qəhrəmanın qardaşı olduğuna inanmamışdı. Yalnız 20 nəfərdən çox döyüş yoldaşlarının məzara yaxınlaşdığını görəndə hönkür-hönkür ağlamağa başladı. Onların hər birini qucaqlayıb, başını onların çiyninə qoyub susurdu. Sanki qardaşının 28 il əvvəlki ətrini onlardan almaq istəyirdi. İllərin həsrətini, acısını göz yaşları ilə ovutmaq istəyirdi...
Sonra şəhidin məzarı üstündə Quran oxundu. Erbol Cambul vilayətinin Turar Rıskulov rayonunun Canaturmıs kəndində dəfn edilən ata-anasının məzarından gətirdiyi torpağı qardaşının məzarı üstünə səpdi. Əlləri ilə qardaşının daş divardan boylanan şəklini tumarladı... Baxdı-baxdı... Yəqin ki, özündən böyük qardaşına deyirdi ki, Erbol, anamız Satkul sənin yolunu gözləyə-gözləyə oğul həsrəti ilə 2012-ci ildə dünyadan köçdü... Atamız Turexan da dünyaya gözlərini yumanda yenə səni arzuladı... Son vəsiyyəti belə oldu: harada olsa da oğlum Erbolun sağ və ya ölü xəbərini öyrənin, bu itkini qiyamətə saxlamayın...
Bir də ki, Erbol qardaşının yuxularına gələndə öz üzünü göstərmirdi. Lakin yuxularda qardaşına deyirdi ki, mən rahat yerdəyəm. Ancaq ki, gəlin, sizi gözləyirəm. Niyə gəlmirsiniz... Yerim çox gözəldir...
Daha sonra qardaşı Erbolun da məzarından torpaq götürüb əlindəki torbaya yığdı. Bu torpağı isə Canaturmıs kəndinin qəbristanlığında uyuyan ata-anasının məzarına səpəcək...
Bu yazıda ən təsirli notlara keçid alıram. Erbola hələ də şəhid statusu verilməyib. Bu ədalətsizlik, haqsılıq haradan qaynaqlanıb, bilən yoxdur. Məgər biz xalq olaraq o qədər laqeydikmi ki, rahat həyatını atıb gəlib bizim üçün canını qurban verən bir əcnəbinin haqqını quruca bir adla qaytara bilmirik?
Qazax xalqının qəhrəman oğlu Erbol Barinbetovun döyüş yoldaşları Azərbaycan Prezidenti, Ali Baş komandan İlham Əliyevə müraciət edərək Azərbaycan torpaqlarının azadlığı uğrunda düşmənlə qorxmadan döyüşə girən, dövlət üçün xüsusi əhəmiyyəti olan saysız-hesabsız uğurlu əməliyyatlarda iştirak edən, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda canından və qanından keçən 20 yaşlı qəhrəman qazax oğlunun adının şəhid kimi əbədiləşdirilməsi və özünə layiq fəxri adla mükafatlandırılması üçün müraciət ünvanlayıblar. Hamımız inanırıq ki, tez bir zamanda bu müraciət öz ünvanını tapacaq.
