Super User

Super User

 

Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı və Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə 2022-ci ilin iyul ayında rəssamlar üçün “ArtCamp Shusha” adlı beynəlxalq layihə həyata keçiriləcəkdir.

 

Bununla əlaqədar ölkəmizə İtaliya, Almaniya, Rumıniya, Danimarka və Türkiyədən olan rəssamların səfəri planlaşdırılır. Xarici rəssamlar isə yanaşı, layihədə Rəşad Mehdiyev, Vüqar Muradov, Anar Hüseynzadə, Butunay Haqverdiyev, Günel Ravilova və Vüsalə Ağarazıyeva kimi yerli rəssamlar da iştirak edəcəklər. Layihə çərçivəsində xarici və yerli rəssamlar Şuşa şəhərini ziyarət edəcəkdir. Mədəniyyət paytaxtımız olan bu şəhər ilə yaxından tanış olacaq rəssamlar Şuşaya həsr olunmuş rəsm əsərləri yaradacaqlar.

Tanınmış yerli sənət xadimlərinin, şairlərin, yazıçıların, musiqiçilərin, rəssamların, memarların yaradıcılığında Şuşa kifayət qədər tərənnüm olunsa da, xarici mütəxəssislərin gözü ilə ona yeni bir baxış zəruridir. Xarici mütəxəssislərin Qarabağın incisi olan qədim Şuşanın tarixi, mədəniyyəti, dahi şəxsiyyətləri və bu gün ölkə rəhbərliyinin tapşırığı ilə burada aparılan quruculuq işləri ilə yaxından tanış olmaları və qısa bir müddət Şuşada yaşamaları onlarda bu ecazkar şəhər haqqında tam təsəvvür yaranmasına səbəb olacaqdır. Dəvət olunan xarici rəssamların yaratdığı əsərlər onların Şuşa barədə təəssüratlarının tərənnümü olacaq və müxtəlif ölkələrin kütləvi informasiya vasitələrində işıqlandırılaraq daha geniş tamaşaçı kütləsinə xitab edəcəkdir.

Layihə çərçivəsində Bakı şəhərində fəaliyyət göstərən rəssamların emalatxanalarında görüşlər təşkil olunacaq, rəsm qalereyaları ziyarət olunacaq və təsviri sənət sahəsində müasir çağırışlara dair müzakirələr aparılacaqdır.

 

Dünən Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrında qürur mənbəyimiz olan şəhidlərə, qazilərə, əsgər övladlarımıza və Zəfərimizin əsas simasına çevrilən analarımıza həsr olunan "Bir nəfəs qədər" tamaşası yenidən nümayiş olundu.

 

SSRİ Xalq artisti Fikrət Əmirovun musiqisi əsasında hazırlanan bu səhnə əsərinin ideya müəllifi və bədii rəhbəri Əməkdar incəsənət xadimi Əliqismət Lalayev, quruluşçu rejissoru Samir Qulamov, quruluşçu dirijoru və musiqi tərtibatçısı Əməkdar incəsənət xadimi Fəxrəddin Atayev, quruluşçu rəssamı Vüsal Rəhim, quruluşçu baletmeysteri Əməkdar artistlər Leyla Ağayeva və Zakir Ağayev, konsertmeysteri Kamil Həsənov, rejissor assistentləri Sevinc Məmmədova və Əmrah Dadaşovdur.

Tamaşada Əməkdar artist Nahidə Orucova, aktyorlar Gülnarə Abdullayeva, Gülcahan Salamova, Əmrah Dadaşov, İbrahim Əlizadə, Nəzrin İsmayılzadə, Mehriban Zaliyeva, Səmədzadə Xasıyev, Hidayət Əliyev, Əli Kərimov, Murad Əliyev, eləcə də orkestr və balet artistləri iştirak edirdilər.

Qeyd edək ki, səhnə əsərində oğlunun şəhid olduğuna inanmayan, daim onun yolunu həsrətlə və böyük ümidlərlə gözləyən ananın obrazı canlandırılır. Ana inanır ki, oğlu nə vaxtsa mütləq qayıdacaq. Qaranlıq, uzun gecələrin birində ana sanki arzusuna çatır. Əslində isə xəyal və gerçəklik arasında övladının yoxluğu ilə barışmaq məcburiyyətində qalır.

 

Ötən gün Bakı Kitab Mərkəzi azyaşlı oxucuları “Oxu saatı”na dəvət etdi. 

Tədbirdə “Oxu saatı”nın növbəti qonağı - Əməkdar mədəniyyət işçisi Aygül Qaradağlı balacalara Klara R.Hitsin "Peter musiqi alətləri diyarında" kitabını təqdim edib.

Qeyd edək ki, kitabı Azərbaycan dilinə Aygül Qaradağlının özü tərcümə edib.

 

Bu gün Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrında uşaqlar üçün Altay Məmmədovun “Dəli Domrul” əsəri əsasında hazırlanmış eyniadlı tamaşa təqdim olunacaq. 

 

“Dəli Domrul” tamaşasının quruluşçu rejissoru Əməkdar artist Loğman Kərimov, rəssamı Valeh Məmmədov, rejissor assistenti Zəhra Salayeva, musiqi tərtibatçısı Ağasəlim Feyzullayevdir.

Qeyd edək ki, “Dəli Domrul” tamaşası Altay Məmmədovun “Kitabi – Dədə Qorqud” dastanının “Duxa Qoca oğlu Dəli Domrulun boyu” əsasında qələmə aldığı eyni adlı pyesi əsasında hazırlanıb. Meydan üslubunda səhnələşdirilmiş tamaşada dünyanın faniliyi, məhəbbətin ucalığı ön plana çəkilir.

 

Bu gün - iyulun 9-da Bakıda “Nirvana” qrupunun bir çox mahnılarının kaver versiyası və hər kəs tərəfindən sevilən hitləri səslənəcək.

 

Konsert proqramında, həmçinin “Metallica”, “Rammstein”, “AC/DC”, “Linkin Park”, “Green Day” kimi qrupların rok hitləri Azərbaycan rok qruplarının canlı ifası ilə təqdim olunacaq. 

Qeyd edək ki, konsertdəki bütün mahnılar məşhur Bakı qrupları – “Coda” və “Noir” tərəfindən ifa olunacaq.

 

“DokuBaku” Beynəlxalq Sənədli Filmlər Festivalının “Ən yaxşı yerli sənədli film” kateqoriyası üzrə nəzərdə tutulan mükafatı açıqlanıb. 

 

Sözügedən mükafata Fransaya gediş-dönüş aviabileti, Biarritsə (Fransa) gediş-dönüş qatar bileti, həmçinin gündəlik xərcləri qarşılamaq üçün 500 avro məbləğində vəsait daxildir. Mükafat Azərbaycan Fransız İnstitutu tərəfindən təqdim ediləcək.

“Ən yaxşı yerli sənədli film” nominasiyası üzrə qalib gələn iştirakçı gələn il yanvarın 20-28-də “Biarrits” Beynəlxalq Sənədli Film Festivalına qatılmaq imkanı əldə edəcək.

Biarrits Beynəlxalq Sənədli Film Festivalın açılışından 3 ay öncə təyyarə və qatar bileti qalibə təqdim olunacaq.

 

Rejissor Hilal Baydarovun “Balıqlara xütbə” (Sermon to the Fish) bədii tammetrajlı filmi Lokarno Film Festivalının proqramına “Beynəlxalq müsabiqə” kateqoriyası üzrə daxil edilib. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu barədə filmin prodüseri Elşən Abbasov məlumat verib.

Elşən Abbasov bildirib ki, Azərbaycan, Meksika, İsveçrə və Türkiyənin birgə istehsalı olan “Balıqlara xütbə” filmi 75-ci Lokarno Film Festivalında “Qızıl Bəbir” mükafatına namizəddir. Film 3500 film arasından seçilmiş 17 ekran işindən biridir. Lokarno Film Festivalı avqustun 3-dən 13-dək keçiriləcək.

Qeyd edək ki, “Balıqlara xütbə” filminin ssenari müəllifi Hilal Baydarov, Aysu Akcan, rejissoru Hilal Baydarovdır. Filmdə Rəna Əsgərova, Orxan İsgəndərli, Hüseyn Nəsirov və digər aktyorlar rol alıblar.

Xatırladaq ki, rejissor Hilal Baydarovun “Səpələnmiş ölümlər arasında” filmi İtaliyada keçirilən 77-ci Venesiya Film Festivalında nümayiş olunub. Film müstəqil Azərbaycan kino tarixində ilk dəfə A kateqoriyalı festivalın əsas müsabiqəsində yer alıb. Bundan başqa, “Səpələnmiş ölümlər arasında” bədii filmi “Korkut Ata” (Dədə Qorqud) Türk Dünyası Beynəlxalq Film Festivalının “Ən yaxşı film” nominasiyası üzrə mükafatına layiq görülüb.

 

Azərbaycan Respublikası Kinematoqrafçılar İttifaqı Katibliyinin (ARKİ) geniş tərkibdə iclası keçirilib.

 

İttifaqın mətbuat xidmətinin rəhbəri Əli Vəliyev AzərTAC-a bildirib ki, iclasda 2 Avqust- Milli Kino Günü və ARKİ – nin 10 illiyi, kinonun bugünkü durumu haqqında, Zəfər Günü ilə bağlı tədbirlərin keçirilməsi məsələləri müzakirə olunub. İttifaqın sədri Şəfiqə Məmmədova əlamətdar günlərlə bağlı görülən və görüləcək təşkilati işlər barədə məlumat verib. Daha sonra İttifaq tərəfindən hər il təqdim edilən Milli Kino Mükafatı və tanınmış kino xadimlərinin ARKİ tərəfindən mükafatların təqdim edilməsi, habelə fəxri adların verilməsi ilə bağlı məsələlər müzakirə edilib.

İclasın gedişində ARKİ – nin İdarə Heyətinin katibləri Oktay Mirqasım, Vaqif Mustafayev, Ayaz Salayev, Cəmil Quliyev, Müşfiq Hətəmov, Nəriman Məmmədov, Azər Quliyevin təklif və mülahizələri dinlənilib. Müzakirələrdə tanınmış kino xadimləri Rafiq Nəsirov, Rafiq Qəmbərov,Əbdül Mahmudov və Şamil Əliyev fəal iştirak ediblər.

Daha sonra iclasda veteran kino xadimləri, yubilyarların mükafatlandırılması məsələləri də müzakirə edilib. ARKİ-yə yeni üzvlər qəbul olunub.

 

“…Çünki oxuduğunuz, eşitdiyiniz, hiss etdiyiniz, təsəvvür etdiyiniz hər şey sizin təcrübənizdir" - Vilyam Folkner

 

Nobel mükafatı laureatı Vilyam Folkner 1958-ci ildə "Paris Review" ("Paris İcmalı") jurnalına verdiyi müsahibədə belə deyib: "Gənc yazıçının nəzəriyyələrə əməl etməyi axmaqlıq olardı. Özünüz öz səhvlərinizdən öyrənin; insanlar ancaq öz səhvlərindən dərs alırlar. Yaxşı sənətkar inanır ki, heç kim ona məsləhət verəcək qədər yaxşı deyil".

Eyni zamanda, Folkner 1957-1958-ci illərdə Virciniya Universitetində rezidenturada yazıçı kimi çalışarkən gənc yazıçılara çoxlu məsləhətlər verib. Bu illərdə onun müxtəlif mühazirələri və çıxışları - təxminən, 28 saatlıq müzakirələr - lentə alınıb və indi həmin mətnləri universitetin Folkner audio arxivində dinləmək olar. Həmin transkriptlərin içindən Folknerdən bədii əsər yazmaq sənətinə dair yeddi maraqlı sitat seçilib. Həmin stenoqramlar içindən seçilmiş 7 məsləhəti təqdim edirik.

 

1. Lazım olanı digər yazıçılardan götürün

 Folkner özü də başqa bir müəllifin istifadə etdiyi, onun üçün faydalı ola biləcəyini düşündüyü texnika və ya metodu götürməkdən çəkinmirdi. 1957-ci il, fevralın 25-də yazı dərsində deyir: " Əvvəllər də dediyim kimi, düşünürəm ki, yaxşı yazıçı tamamilə əxlaqsızdır. O, ehtiyac duyduğu hər şeyi, harada lazımdırsa, götürür və bunu açıq, dürüst edir, çünki o, aldığının, başqalarının da ondan almaq istəyəcəkləri qədər  yaxşı olacağına və bununla o da xoşbəxt olacağına ümid edir".

 

2. Üslubdan narahat olmayın

Əsl yazıçı - Folknerin ifadəsi ilə desək, "şeytanlar tərəfindən idarə olunan biri" - üslub mövzusuna həddindən çox fikir verir. 1958-ci il aprelin 24-də bakalavr pilləsində keçdiyi yazı dərsində deyir: "Düşünürəm ki, hər hekayənin öz üslubu var, ona görə də yazıçıların üslubla bağlı çox narahat olmasına ehtiyac yoxdur. Yazıçı üslubdan narahat olsa, boş-boş mətnlər yazacaq, tam cəfəngiyyat olmasa da... Yazdıqları qulağa olduqca gözəl və xoş gələcək, amma mətndə məzmun olmayacaq".

 

3. Təcrübələrinizdən yazın - lakin "təcrübə"nin tərifini bir az geniş mənada yadda saxlayın

Folkner öz təcrübələrindən yazmaq haqqında köhnə məsəllə razılaşır, hətta təcrübədən kənar heç nə yazmağın mümkün olmadığını deyir. O, olduqca əhatəli "təcrübə" anlayışına malik idi. 1958-ci il, fevralın 28-də Amerika bədii ədəbiyyatı üzrə son sinifdə təhsil alan tələbələrə deyir: "Mənə görə təcrübə sizin dərk etdiyiniz hər şeydir. Bu, kitablardan qaynaqlana bilər, bir kitab, bir hekayə sizi hərəkətə keçirəcək qədər yaxşı və doğru ola bilər. Bu, mənim fikrimcə, sizin təcrübələrinizdən biridir. O kitabdakı insanların etdiyi hərəkətləri etmək məcburiyyətində deyilsiniz, amma əgər onlar sizdə haqlı olma təəssüratı yaradırsa, onların insanların edəcəyi şeylər olduğunu, onları bunu etməyə məcbur edən hissləri anlaya bilirsinizsə, mənə görə bu da bir təcrübədir. Deməli, mənim təcrübəyə verdiyim tərifə görə, təcrübəniz olmayan bir şeyi yazmaq mümkün deyil, çünki oxuduğunuz, eşitdiyiniz, hiss etdiyiniz, təsəvvür etdiyiniz hər şey sizin təcrübənizdir".

 

4. Xarakterlərinizi yaxşı tanıyın və hekayə özü özünü yazacaq

Bir xarakter haqqında aydın təsəvvürünüz varsa, Folknerin dediyinə görə, hekayədəki hadisələr personajların xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq cərəyan edəcək. Folkner, "Personajlar hekayəni mənimlə birlikdə yaradır", - deyir. 1958-ci il, fevralın 21-də yuxarıdakı kimi, Amerika bədii ədəbiyyatı dərsində bir şagird Folknerdən soruşub ki, personajları beynində yaratmaq, yoxsa təsəvvür edəndən sonra onu kağıza köçürmək daha çətindir? Folkner belə cavab verib: "Deyə bilərəm ki, personajları beynində canlandırmaq daha çətindi. Xarakter ağlınızda olanda və o haqlıdırsa, doğrudursa, öz işini özü görür. Bundan sonra sizə lazım olan tək şey onun arxasınca qaçmaq, etdiklərini və dediklərini yazıya köçürməkdir. Bu mayalanma və sonra hamiləlikdir. Siz öz xarakterinizi yaxşı tanımalısınız. Ona inanmalısınız. Onun sağ olduğunu hiss etməlisən və sonra təbii ki, onun hərəkətlərinin inandığın xarakterə uyğun olması üçün onun bəzi hərəkətlərini seçməli olacaqsan. Seçdiyiniz hərəkətlər inandığınız xarakterə uyğun olmalıdır. Bu seçimi etdikdən sonra xarakterinizi kağıza köçürmək mexaniki bir iş olacaq".

 

5. Dialektdən az istifadə edin

 Virciniya Universitetinin audio arxivinə daxil edilmiş bir neçə yerli radio proqramında Folkner Missisipidəki müxtəlif etnik və sosial qrupların danışdıqları müxtəlif dialektlərdəki nüansları haqqında maraqlı fikirlər söyləyir. 1958-ci il, mayın 6-da "Yaxşı söz nədir"? verilişində Folkner xəbərdaqlıq edir ki, bu mövzunun başqa yazıçıların da diqqətindən yayınmaması vacibdir: "Düşünürəm ki, dialektdən mümkün qədər az istifadə etmək daha yaxşıdır, çünki bu, həmin dialektlə tanış olmayan insanların çaşqınlığına səbəb olur. Hər kəs personajın öz xalq dilində danışmasına imkan verməməlidir. Ən yaxşı halda dialekt fərqini bir neçə fərqli nümunə ilə vurğulamaq olar".

 

6. Xəyallarınızı tükətməyin

 Folkner deyir ki, "Bir fəslin və ya bir fikrin sonuna heç vaxt özünüzü yazmayın". 1957-ci il, fevralın 25-də yazı dərsində belə deyir: "Mənim yeganə qaydam isti-isti mətndən çıxmaqdır. Heç vaxt özünüzü yazmayın. Yazı yaxşı gedəndə həmişə yazmağı dayandırın. Sonra yenidən işə başlamaq daha asan olacaq. Özünüzü yorsanız, ölü bir sehrə düşəcəksiniz və bununla bağlı problem yaşayacaqsınız".

 

7. Bəhanə gətirməyin

 6-cı bənddə qeyd edilən dərsdə (1957-ci il, fevralın 25-də yazı dərsində) Folkner öz taleyini, yaşadığı dövrü, şəraiti günahlandıran bəzi əsəbi yazıçılar haqqında ağır sözlər söyləyib: "Mənim dilsiz, ağızsız, şərəfsiz Miltonlara qarşı dözümlü olmağa səbrim yoxdur. Düşünürəm ki, qeyd etdikləri kimi pis şeylər yaşayırlarsa, bunu yazmalıdırlar. Yaza bilmədiklərinə görə bir çoxlarını günahlandırırlar. "Evli olmasaydım, uşaqlarım olmasaydı, yazıçı olardım", deyənləri var. Hətta "Əgər bu işi bitirsəydim, yazıçı olardım", deyənlər belə var. Buna inana bilmirəm. Düşünürəm ki, yazacaqsansa yazacaqsan, heç nə sənə mane ola bilməz".

 

Hazırladı: Nilufər Hacılı

 

Bu gün “M” teatrında “Vidalaşmadan getməyin” adlı monotamaşanın növbəti dəfə nümayişi olacaq.

 

Bu monotamaşanın müəllifi Rövşən Ağayev, quruluşçu rejissoru, Xalq artisti Vidadi Həsənov, səhnə plastikası Mikayıl Mikayılov, bəstəkarı Vüqar Məmmədzadə, rəssamı Ülkər Əliyevadır. Səhnə həlli tamaşaçıya aktyor Oqtay Mehdiyevin təqdimatında çatdırılır.

Qeyd edək ki, “Vidalaşmadan getməyin” adlı monotamaşada haradansa peyda olan bir kişi bizə öz həyatını, keçmiş günlərini və o günlərin fərqində olmadığı məqamlarını danışır, eləcə də səhnə əsərinin paradiqması, ana xətti tamaşa boyu tamaşaçılara təqdim olunur.

Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.