Əlbəttə ki, böyük Nizamiyə dünyada maraq böyükdür və bu da olduqca sevindirici haldır.

Sentyabrın 12-də Latviyanın paytaxtı Riqada “Dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvi irsi və onun universal dəyərlərin təbliğinə təsiri” mövzusunda simpozium keçirilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Azərbaycan Milli Kitabxanasından mediaya sızan informasiyaya istinad edərək bildirir ki, tədbiri açılış nitqi ilə Azərbaycan Respublikasının Latviyadakı səfiri Elnur Sultanov açaraq əvvəlcə dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin zəngin ədəbi irsindən bəhs edib və iştirakçılara uğurlar arzulayıb. 

Sonra Latviyanın keçmiş prezidenti, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin həmsədri Vaira Vike-Freiberga, Latviyanın keçmiş prezidenti, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin üzvü Valdis Zatlers və Latviya Milli Kitabxanasının icraçı direktoru Dzintra Mukāne giriş nitqləri ilə çıxış ediblər. 

Simpoziumda Azərbaycan Milli Kitabxanasını təmsil edən Elmi işlər və kitabxana-informasiya xidməti üzrə direktor müavini, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Ədibə İsmayılova “Nizami Gəncəvi irsi dünya kitabxanalarında” mövzusunda ingilis dilində məruzə ilə çıxış edib.

Bildirib ki, Azərbaycan xalqı qədim və zəngin ədəbiyyata və mədəniyyətə malikdir və bu ədəbiyyatın görkəmli nümayəndələrindən biri də XII əsrdə yaşayıb yaratmış dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvidir. Ə.İsmayılova əvvəlcə iştirakçılara böyük mütəfəkkir Nizami Gəncəvinin həyatı və yaradıcılığı haqqında məlumat verərək, onun dünyaca məşhur “Xəmsə”sinə daxil olan poemalarında ümumbəşəri dəyərlərin, haqq və ədalətin, insanlar arasında dostluğun və əməksevərliyin təcəssümünün geniş yer aldığını, şairin ədəbi irsinin təməlində humanizm, ədalətli cəmiyyət və dövlət, insanın hüquq və azadlıqları, insanlar və xalqlar arasında dostluq münasibətlərinin təcəssümünün təşkil etdiyini iştirakçıların diqqətinə çatdırıb.

Ə.İsmayılova qeyd edib ki, ötən il dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, böyük Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880 illik yubileyi tamam olub. Dahi şairin 880 illik yubileyi münasibətilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə ölkəmizdə 2021-ci ili bütövlükdə “Nizami Gəncəvi İli” elan etmiş və ilboyu həm ölkəmizdə, həm də xarici ölkələrdə böyük şairin yaradıcılığının və ideyalarının təbliği məqsədilə çoxlu sayda tədbirlər – elmi konfranslar, kitab sərgiləri və təqdimatları, simpoziumlar, ədəbi-bədii məclislər və digər tədbirlər keçirilib.

Çıxışının davamında natiq, “Nizami Gəncəvi İli” ilə əlaqədar Azərbaycan Milli Kitabxanasının Mədəniyyət Nazirliyi ilə birgə həyata keçirdiyi layihələrdən bəhs edib. Bildirib ki, Azərbaycan Milli Kitabxanası Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə həyata keçirdiyi “Milli-mənəvi dəyərlərimizin Vətənə qaytarılması” layihəsi çərçivəsində dünya milli kitabxanalarında qorunan Azərbaycan ədəbiyyatı klassiklərinə məxsus əlyazmaların rəqəmsal nüsxələrinin ölkəyə gətirilməsi istiqamətində mühüm işlər görüb. Əldə edilən əlyazma surətləri əsasında kitabxananın əməkdaşları tərəfindən elektron məlumat bazaları hazırlanıb. Bu cür məlumat bazalarını yaradarkən kitabxana mütəxəssisləri təkcə kitabxananın fondunda olan sənədlərdən deyil, digər kitabxanaların və internet resurslarının materiallarından da (təbii ki, müəlliflik hüququ şərtləri daxilində) istifadə edirlər. Sonra o, “Nizami Ganjavi’s heritage in world libraries” adlı Elektron məlumat bazasını tədbir iştirakçılarına nümayiş edib. Qeyd edib ki, Elektron məlumat bazasında Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”sinin 155 nüsxəsi toplanıb. Bu əlyazmaların elektron nüsxələri Nizami ilində Türkiyə, ABŞ, Almaniya, Fransa, Böyük Britaniya, Polşa, Çexiya, Rusiya və Qazaxıstanın kitabxana və muzeylərindən Milli Kitabxanaya daxil olmuşdur. O, elektron baza üzərindən iştirakçıları Britaniya, Türkiyə, Çexiya, Fransa kitabxanalarından, eləcə də Tehran və Mançester Universitet kitabxanalarından əldə edilən nüsxələrlə əyani şəkildə tanış etmişdir. Çıxışının sonunda Ə.İsmayılova Milli Kitabxananın yubiley hədiyyəsi kimi nəşr etdiyi və 8 minə yaxın məxəzi özündə əks etdirən “Nizami Gəncəvi. Biblioqrafiya” kitabını da tədbir iştirakçılarına təqdim edib.

Tədbirin davamında Koreya Tədqiqatları Mərkəzinin rəhbəri, Latviya Universitetinin İnsan hüquqları fakültəsinin professoru Kaspars Klavins “Nizaminin elm və fəlsəfə kontekstində rolu” mövzusunda, Jazeps Vitols adına Latviya Musiqi Akademiyasının musiqişünaslıq kafedrasının professoru Boriss Avramecs “Musiqidə Nizami” mövzusunda, texnika elmləri doktoru, professor Nigar Sultanova “Nizami poemalarının filoloji tərcüməsinin subtletləri” mövzusunda çıxışlar dinlənilib. 

Tədbirin sonunda Ə.İsmayılova Milli Kitabxananın Ehtiyat Mübadilə fondundan “Nizami Gəncəvi. Xəmsə”, “Yevgeni Bertels. Böyük Azərbaycan şairi Nizami” (Azərbaycan və ərəb dillərində), “Nizami Gəncəvinin “İsgəndərnamə” poemasının mədəniyyətlərarası dialoqda rolu (yunan dilində)”, “Nizami Gəncəvi. Biblioqrafiya”, “Р.Аббаслы. Низами Гянджеви Тюркский Поэт” adlı kitabları və “Sözləri Nizaminindir” adlı disk albomunu Latviya Milli Kitabxanasının fonduna hədiyyə edib.

Aida Eyvazlı yazır

40 gündür aramızda olmayan həqiqətən də böyük journalist Araz Zeynalovdan bu müsahibəni 1999-cu ilin yanvar ayının ortalarında “168 saat”qəzeti üçün almışdım. İndi  həmin müsahibəni kiçik redaktə ilə yenidən yazıram. Onunla söhbətimi, həmin illərdə dəbdə olan “Mister-X” qəzeti də  vermişdi. Çünki çoxları üçün Araz Zeynalov həmin illərin “Mister X” serialının qəhrəmanı qədər sirli, müəmmalı şəxsiyyət idi.

Sizə təqdim etdiyim bu müsahibə bir növ blitz-müsahibədir. Lakin burada jurnalistikada xüsusi məktəb yaradan Araz Zeynalovun xarakterini açan maraqlı çalarlar var. 

“Yazı-pozu adamı” rubrikamızın  bugünkü qonağı “Panorama” qəzetinin baş redaktoru Araz Zeynalovdur. Baş redaktoru olduğu qəzetində işlədiyim hazırcavab Araz Zeynalovla müsahibə almağa hazırlaşarkən, çaşmamaq üçün suallarımı da əvvəlcədən hazırlamışam. Əslində, kollektivdə başımızın üstündə baş redaktorun xofu da yoxdur. Azad, müstəqil bir mühitdə işləyirik. “Panorama” qəzetini Araz Zeynalov öz qayğısı ilə bizim evimizə çevirib.

 “Araz Zeynalov kimdir?”  sualıma müsahibim belə cavab verdi ki, “Araz Zeynalov - Hidayət Zeynalovun oğludur”.

-Bəs sonra?

-Sadə bir azərbaycanlı balası, dostlarını, elini-obasını sevən bir insan, hər an, hər zaman tapdaq altında qalan torpaqlarımızın qayıtmasını gözləyən vətəndaş.

- Ata-anası jurnalist olan Araz Zeynalov niyə ailə dinastiyasını davam etdirməli oldu ?

- Ağlım söz kəsəndən evimizdə jurnalistləri görmüşəm. Atam və anam “Kommunist” qəzetində işləyiblər. Təbii ki, onların əhatəsində əsasən jurnalistlər olublar.  Onların söhbətləri, evimizdəki qəzet çoxluğu istər-istəməz məndə jurnalist dünyasına maraq oyatdı. Azərbaycan Dövlət Universitetini bitirdikdən sonra, hər bir gəncin arzuladığı “Azərbaycan gəncləri”qəzetində fəaliyyətə başladım. Yaşlı nəsillə gənc nəslin sintez təşkil etdiyi bu qəzetdə çox şey öyrəndim.  Bu gün “Panorama” qəzetində işlədiyimə görə, yenə də “Azərbaycan gəncləri” qəzetinə minnətdaram. Bu qəzet mənim üçün həmişə birinci qəzet olaraq qalır.

-“Panorama” qəzeti bir mahnının sözlərində deyildiyi kimi, “Biz mehriban ailəyik” fikrini tamamlayırmı?

- “Panorama” qəzeti sözün əsil mənasında mənim üçün ikinci  ailədir. Çox  şadam ki, bizim uşaqlar ailə kodeksinə can-başla riayət edirlər.

-Bəs “Panorama”  qəzeti haqqında  “dağılır”, “bağlanır”  kimi söz-söhbətlər nədən yaranır?  Yoxsa ki, “Od olmasa, tüstü çıxmaz” məsələsidir?

- Bu yəqin ki, bizi gözü götürməyənlərin yaratdıqları söz-söhbətlərdir. “Panorama” qəzeti yarandığı üç il müddətində respublikanın oxunaqlı, aparıcı və tanınan qəzetləri səviyyəsinə qalxıb. Əgər qəzetdən kimsə gedirsə, iş yerini dəyişirsə, bu, belə boş söz-söhbətlərin yaranmasına əsas vermir. Fəaliyyətə başladığı gündən qəzetə gələnlər də olub, gedənlər də olub. Bu da təbii prosesdir.

- Bilirəm ki, Araz dostlarını çox sevir. Onun üçün dost anlayışı nədir?

- Mənim üçün dost gecə saat 3-də çağırışıma gələn adamdır. Mən belə dostluğu qəbul edirəm. Şərəfinə badələr qaldırılan, sağlıqlar deyilən dostların çoxu elə həmin məclislərdə qalır. Dostu darıxmaq xatirinə deyil, qəlbində boşluq olanda, çətin günlərdə ürəyini boşaltmaq, kömək ummaq üçün axtarırsan. Dostluq gərək ürəkdən, qəlbdən gəlsin. Özünü dost göstərmək üçün çalışmaq lazım deyil.  O, münasibətlər zəminində, sınaqlarda yaranır.

-Dostun qadın və ya kişi olmasının fərqi varmı?

-Yəni qadından kişiyə dost olar?  Qadından yoldaş ola bilər, vəssalam!

-Səncə, qadın necə olmalıdır?

-Qadın?... İlk növbədə bizi dünyaya gətirən qadınlardır. Qadın anadır, bacıdır, gizli dünyadır.

- Bəs sevgi, məhəbbət?

- Sevgi insanı özündən alan duyğudur, sevgi ürək döyüntüsüdür, həyəcandır. Bu hissləri ürəyindən keçirən adamlar xoşbəxtdirlər.

-Oxuduğun məhəbbət əsərlərində  özünü hansı qəhrəmana bənzətmisən?

- Çox sevgi əsərləri oxumuşam. Hər birində özünəməxsus sevən kişi obrazı ilə rastlaşmışam. Lakin bəzən həyatda üzləşdiyin epizod əsərdəkilərindən də yaddaqalan olur.  Mənim yaxın dostum var.  Eyni sinifdə oxumuşuq. (Əslində həmin yaxın dost deyəndə özünü nəzərdə tuturdu. Mənə demişdi ki, bunu yazsan belə yazarsan. A.E.)  Yadımdadır. Bir dəfə o sevgilisi ilə görüşə gedirdi.  Fikirləşib ki, görüşə hansı hədiyyə ilə getsin?  Fransız ətri, bir dəstə gül aparmaq fikrindən vaz keçib.  Dostları ilə Bakıdakı Nəbatət bağına gəlib. Gizlicə hasarı aşaraq çarhovuza yaxınlaşıb.  Suya girib  çarhovuzun ortasında süzən “Nilufər” gülünü (Nilufər gülü axarı olmayan göllərdə, çarhovuzlarda bitir) qopararaq, görüşə yollanıb.  Mən sevən cavanlara arzu edərdim ki,  sevdiklərinə qiymətli hədiyyədənsə, unudulmaz anlar bəxş etsinlər.

Arazın bu maraqlı əhvalatı danışdığından sonra  xeyli gülürük.  Və mən sual verməyi unuduram. Arada pauza yaranır. Araz özü gülə-gülə deyir: “Hə, sualları ver, nə oldu?”.

-Araz, danışdığln  əhvalatdan sonra, suallarımı unutdum ...

-Nilufər gülü səni çaşdırdı deyəsən,-deyib, zarafatından qalmır.

-Daha nəyi sevir Araz?

-Həyatı sevir. Həyatdan zövq almağı sevir. Dünyaya standart pəncərələrdən baxmır.

-Araz, “Panorama” kollektivi üçün keçirdiyin məclislərdə daha çox  lirik mahnılar sifariş verirsən.  Ən çox da “Ö gözlər kimi...” mahnısını...  Fikir vermişəm, yeni mahnılara sənin də meylin yoxdur. Bu yaxışıdır, ya pis?

-Adətən deyirlər , insan sabahla yaşamalıdır. Mən bununla razılaşmıram. Nədənsə məndə nostalji hissi güclüdür. Odur ki, keçmiş mahnıları dinləməkdən zövq alıram, bir növ cavanlaşıram.

- Belə də deyirlər ki, yaman dalaşqan olmusan. Hətta milis məntəqəsində də saxlanıldığın olub.

- Uşaqlıqda çox dalaşqan olmuşam. Dağlı məhəlləsindəki 225 nömrəli məktəbdə oxumuşam.  Sinfimizdə lider idim. Həmisə kimləsə dalaşırdım. Hətta neçə dəfə milisə də düşmüşəm. Heç unutmaram, bir dəfə, daha doğrusunu desəm, 13 il bundan əvvəl dənizkənarı parkda indiki tanınmış jurnalist dostlarımla gəzməyə çıxmışdıq.  Gecə saat 12 idi.  Bir milisoner bizdən soruşdu ki, gecə vaxtı niyə gəzişirsiniz, 25 manat pul verin, sizinlə işim olmasın.  Mən də onu “prikola” tutdum.  Sözümüz çəp gəldi. Gücü fitə çatdı. Iki milis maşını gəldi və bizi indiki Səbail rayon Polis İdarəsinə apardılar. Bir az saxlandıqdan sonra prokuror gəldi.  Dindirilmə zamanı səlist cavablarımız onu qane etdi. Bizi buraxdılar.

-“Panorama” qəzeti ilə bağlı hansı maraqlı hadisəni söyləyə bilərsən?

- Birinci gün redaktor kimi işə çıxmışdım. Yaman həyəcanlı idim. Tez-tez zənglər olurdu. Növbəti dəfə telefonun dəstəyini qaldıranda soruşdular ki, “Gəmi gedəcək?”.  Mən də məsul katibə zəng vurub soruşdum: “Gəmi gedəcək?”.  Katiblikdə işləyənlər də başladılar qovluqların içərisindən gəmi haqqında yazıları axtarmağa. Yazı tapılmadığından, telefonun o başında məndən cavab gözləyən vətəndaşa dedim ki, gəmi getməyəcək. Sonra soruşdu ki, “Bəs Krasnovodska necə gedək?”.

Nəhayət, məlum oldu ki,  kabinetimdəki telefon nömrəsi bir neçə gün bundan əvvələ kimi  dəniz limanına məxsus imiş. Sonradan nömrə bizə  verilib. Belə maraqlı əhvalatlar çoxdur. Daha sualın yoxdur ki?

- Suallarım çoxdur... Lakin  bilirəm ki, qəzetin materialların oxumalısan... Bu qədər işin içərisində mənə vaxt ayırdığına görə çox sağ ol”.

***

P.S.   Çox dəyərli, yeri hər zaman aramızda görünən Araz Zeynalovdan aldığım bu müsahibəni 1999-cu illərin qayda və meyarı ilə ölçsəniz, deməyəcəksiniz ki, zəif müsahibədir.  Təbii ki, ömrümüzün bu yaşında  əziz dostumuz müsahibə verməyə razı olsaydı, daha bitkin, daha dərin söhbətlər edəcəkdik. Araz Zeynalovla bəzən illərlə görüşmürdük. Ancaq hər zaman telefon zəngimiz olurdu. Araz narahat idi. Bütün yaxın dostları üçün, işsiz qalan  “Panorama”çılar üçün.  İşsiz olduğum üçün hər yerdən mənim üçün uyğun iş soraqlayırdı. Və bütün söhbətlərimizin sonunda təəssüf və ümüdlə sağollaşırdıq.  O təəssüfün içərisində Araz Zeynalovun özünün   “Panorama” qəzeti bağlanandan sonra 10 il işsiz qalmağı da var idi...  Araz Zeynalovun  ürəyinə həmin illər çox kədərli naxışlar vurdu. O kədər naxışlarının buraxdığı izlər Arazı aramızdan tez apardı... O izlərin içərisində çörək verdiyi, iş verdiyi,  qurduğu məclislərində süfrəsinin başında əyləşən o qədər unudanlar var idi ki...

Araz Zeynalov özünün dediyi ki, nostalji ilə yaşayan insan idi. O nostaljilər də  mərd Arazı, dosta dəyər verən Arazın ürəyini yaraladı, onu bizdən ayırdı...

Əziz dostum, dar və ağır günlərimdə “Qara günün ömrü az olar” –deyən qardaşım,  heyif səndən. Araz kimi oğul, dost hər zaman doğulmur...  Onun dəyərini bilən dostlarımız əslində çox xoşbəxtdirlər, çünki  nə vaxtsa Araz kimi bir insanı görmüşdülər...

 Eh...  Araz, Araz. Xan Araz,

Sultan Araz, Xan Araz...

Elman Eldaroğlu yazır

Keşməkeşli bir həyat yaşayıb. Dəfələrlə ölüm mələyi ilə üz-üzə dayanıb, onun bənzərsiz qoxusunu ciyərlərinə çəkib. Dörd yaşı olanda ağır xəstəliyə düçar olub. Bunu görən valideynləri uşaq sağ qalsın deyə, əhd edib adını dəyişiblər. Ölməyib, yaşayıb və bir gün 43 yaşında olarkən özünü dənizə atıb...

Deyir ki,- “Biilirsinizmi, insan intihara nə vaxt qərar verir? Yaşamaq ölümdən daha qorxulu olanda. Deyə bilmərəm, bu necə baş verir, amma onu yaxşı bilirəm ki, uğursuz intiharların hamısı sonradan insanın həyatında dəyişikliklərə səbəb olur. Mən anları yaşayan adamam. Nə istəsəm, eləmişəm. Şair üçün həyatında ekstremal  anları yaşamaqdan daha gözəl heç nə ola bilməz. Nəsiminin dediyi kimi:- Dəm bu dəmdir, dəm bu dəmdir, dəm bu dəm...”

Məcara dolu belə anlar onun həyatında çox olub, amma heç vaxt sonradan onlar haqda düşünməyib. Bəlkə də “dostluq” etdiyi şəkər xəstəliyilə əlaqədardır, bilmirəm, axı bu azar adamda yaddaş problemi də yaradır...

“Mən bütün həyatımı nigarançılıq içində yaşamışam, elə indi də belədir. Anları yaşamaq cəhdim də, bu nigarançılıqdan qurtulmaq üçündür. Nigarançılıq da dünyadakı ən ağır duyğudur. Bütün türk dünyası məni tanıyır, amma bu məşhurluq da məni xoşbəxt edə bilmədi. Hərənin həyatda bir missiyası var. Mənim missiyam yazmaq, türkçülüklə, milliyətçiliklə bağlıdır və bu missiyada xoşbəxt olmaq yoxdur. Belə də ki, xoşbəxtlik nisbi anlayışdır, hər kəs bir cür qələmə verir.”- söyləyir...

Haqqında söhbət açdığım Rüstəm Behrudi 1957-ci ildə Ordubad rayonunun Behrud kəndində dünyaya gəlib. 1964-cü ildə səkkizillik məktəbi bitirdikdən sonra, orta təhsilini Cəfər Cabbarlı adına Biləv kənd məktəbində başa vurub. Bir il Behruddakı kolxozda işləyib. Daha sonra Naxçıvan Dövlət Pedaqoji institutunun Tarix-ədəbiyyat fakültəsində ali təhsilə yiyələnib və oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Bir müddət Ordubad rayonundakı Unus kənd orta məktəbində Azərbaycan dili və ədəbiyyatı fənnindən dərs deyib, rayon muzeyində elmi şuranın üzvü kimi çalışıb. 

1984-cü ildən Bakıda yaşayır. 1986-1990-cı illərdə "Yazıçı" nəşriyyatında fəhlə, korrektor, kiçik redaktor, poeziya redaksiyasının redaktoru vəzifələrində işləyib. Həmçinin bir müddət də Sabir Rüstəmxanlının rəhbərliyi altında nəşr edilən "Azərbaycan" qəzetində redaksiya müdiri kimi fəaliyyət göstərib. Sovet dönəmində fikir və düşüncələrinə görə təqib olunub və həbsxanada yatıb...

Deyir ki,- “Həbsxanada yatmağı heç vecimə də almadım. Düzgün yolda olduğumu yaxşı bilirdim. Mən ölümün gözünə dik baxmağı bacarıram. Doğrudur, hər adamın bir əbədiləşmək istəyi var. Şairlərin də xüsusilə. İstəyirlər bütün zamanlarda onlardan yazsınlar, onlar haqqında düşünsünlər. Ona görə, bəzi şair və yazıçılar yalandan danışırlar ki, mən ölümdən qorxmuram- filan. Ancaq mən bir neçə dəfə ölümü yaxından gördüyüm üçün həqiqətən də buna öyrəşmişəm...”

Verdiyi qərarlar çox ciddi olur. Gördüyü işlər ağıl və məntiqə söykənir. Nizam-intizamı və dürüstlüyü sevir. Otuz ilə yaxındır ki, “sehirli qutuda” verilişlərə getməkdən imtina edib. AzTv-də ümumiyyətlə heç vaxt görünməyib... 

“Məni müxalifətçi bilirdilər deyə, dəvət etmirdilər. İndi də, elə bilirlər. Keçən dəfə “Mədəniyyət” kanalından çağırmışdılar, orada təqdimatımı yazanda dedim, sadəcə adımı yazın, heç bir mükafat- filan qeyd etməyin, xalq məni tanıyacaqsa, elə adımla tanısın. Mənim üçün adlar, mükafatlar dəyərli deyil. Məsələn, bu gün “xalq şairi” adının mənim aləmimdə heç bir dəyəri yoxdur. Hər gün efirə çıxan xalq şairləri məndən daha məşhurdurlar, ya məndən daha çox sevilirlər? Mənim kitabım daha çox satılır, ya onların? Xeyr, istəmirəm. Versələr də qəbul etmərəm. Mənim öz ölçülərim var. Arxasında yaradıcılıq olmayan ad, mükafat kimə lazımdır? Bir də ki, Azərbaycan ədəbiyyatında nümunələr var da. Məsələn, Əkrəm Əylisli nümunəsi. Deməli, verilən bir şeyi səndən geri də ala bilərlər. Ona görə də belə şeylərə can atmaq axmaqlıqdan başqa bir şey deyil.”- söyləyir...

Cavanlığından Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü olub, sonradan bu qurumu mənasız saydığından, dörd-beş ildir ki, oradan uzaqlaşıb. Bunu Anara, ya da orada çalışan digərlərinə görə etməyib, heç bir qərəzi də yoxdur. Sadəcə, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin heç vaxt Azərbaycanın taleyüklü məsələlərində öz sözünü demədiyini əsas gətirir və orada olub, onların günahlarına şərik olmaq istəmir...

Deyir ki,- “Ümumiyyətlə, bu təşkilatın mahiyyətini anlamıram. Dünyanın heç bir yerində Yazıçılar Birliyi yoxdur. Daha çox keçmiş sovet ölkələrində ideologiyanın təbliği üçün lazım olan bir qurumdur. Avropa ölkələrindəki birliklər tamam fərqlidir. Onlar yazıçıların özlərinin müstəqil şəkildə yaratdıqları birliklərdir...”

Bəli, bütün ömrünü ədəbiyyata həsr etmiş Rüstəm Behrudi ədəbi fəaliyyətə ötən əsrin yetmişinci illərində başlayıb. Əlli ildən çoxdur ki, bu yoldadır. İlk şeirini orta məktəbdə yazıb. Sonradan şeirləri "Azərbaycan", "Araz" almanaxlarında mütəmadi olaraq çap olunub. Dövri mətbuatda şeir və publisistik yazıları ilə fəal çıxış edib. O, öz yaradıcılığında həmişə türkçülük və dərviş fəlsəfəsinə üstünlük verib. "Yaddaşlara yazın", "Salam, dar ağacı", "Şaman duası", "Yer üzü görüş yeridi", "İblis mələkdən gözəldi", "Tənhalıqda ölüm qorxusu yoxdu", "Din sevdim din üstünə", "Bir dəli ayrılıq kimi", “Qızıl alma", "Məzarlıqda bitən yovşan" şeir kitablarının və "Göz yaşlarından baxan Allah" adlı fəlsəfi-publisistik kitabın müəllifidir. "Şaman duası" kitabındakı şeirlər türkdilli dövlətlərdə dillər əzbəridir, kitabdan seçmələr Beliçkada, Türkiyədə, İranda, Avstriyada, Almaniyada və s. ölkələrdə nəşr olunub. 1989-cu ildə yazdığı "Salam, dar ağacı" şeiri isə müstəqillik ərəfəsində, Azərbaycanda vətəndaşlıq poeziyasının proloqu kimi qiymətləndirilir...

Sentyabrın 12-də - yəni ki, bu gün xalqın sevimli şairi, xalqının şairi Rüstəm Behrudinin 65 yaşı tamam olur.

Düşündüm ki, bu münasibətlə onu duyduğum, anladığım qədər vəsf edim, ömür yoluna işıq tutum. Nə qədər bacardımsa bilmirəm.

Söhbətimi şairin “Mən qəm yolçusuyam” adlı şeirindən bir parçayla bitirrmək istəyirəm və ona möhkəm cansağlığı, firəvan həyat arzulayıram:

“Məni anlayan yox, məni duyan yox,

Başını itirmiş bu yer üzündə.

Bu cür təkliyimdə, tənhalığımda,

Mənəm bu dünyanın sonu, əvvəli.

Nə axır bilinir, nə də ki əzəl,

Oturub bir qərib çölün düzündə.

Elə bu təkliyə, bu tənhalığa

Ürəkdən qurd kimi ulamaq gözəl...”

Növbəti Milli Kitab Sərgisi ilə bağlı tarix bəllidir. 24 sentyabr -1 oktyabr. Ünvan dəyişməz qalır, yenə Bakı İdman Sarayı.

Bu dəfə təşkilatçı - “Qanun” nəşriyyatı bizi daha möhtəşəm bir sərgi görəcəyimizə əmin edir. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı nəşriyyatın rəhbəri Şahbaz Xuduoğluya istinadən xəbər verir ki, sərgidə izləyiciləri bir-birindən maraqlı görüşlər, kitab müzakirələri, kitab imzaları, kitab oxu saatları, konsert proqramları, sənət adamları ilə görüşlər, imza saatları gözləyəcək. 

Şahbaz Xuduoğlu deyir:  “Əziz dostlar,

Bilirəm, Sərgi və Sərgidəki mühit üçün, kitab ətrafında olan söhbətlər üçün darıxmısınız. Kitab sərgiləri məhz bu cəhətinə görə digər sərgilərdən fərqlənir. Bu sərgidə çox böyük endirimlər olacaq. 30%-dən başlayaraq. Bütün axtardığınız kitabları məhz Milli Kitab Sərgisində tapacaqsınız;  köhnə, yeni, hər növ janrda və hər kəs üçün; uşaq, böyük, məktəbli, tələbə... 

Milli Kitab Sərgisinə hazırlıq başladı. Milli Kitab Sərgisi Azərbaycan kitabının hərəkətverici qüvvəsi, mədəniyyətimizin qovşağıdır. Milli Kitab Sərgisinə dəstək verək, təbliğ edək, kitabımız hər yerdə oxunsun!”

İtaliyanın Venesiya şəhərində keçirilən dünyanın ən nüfuzlu kino festivallarından biri - 79-cu dəfə təqdim edilən Venesiya Kinofestivalı  başa çatıb.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı İnterfax agentliyinə istinadən xəbər verir ki, festival çərçivəsində avqustun 31-dən sentyabrın 10-dək Palazzo del Casino və Lido di Venezia salonlarında dünya kinosunun ən  yeni əsərləri ictimaiyyətə təqdim olunub. Müsabiqədə dünyanın müxtəlif ölkələrindən ümumilikdə 23 ekran əsəri nümayiş etdirilib.

Lido adasında keçirilən mükafatlandırma mərasimində Amerikalı aktrisa və yazıçı Culian Murun sədrlik etdiyi münsiflər heyətinin qərarına əsasən, amerikalı rejissor və sənədli filmlərin prodüseri Lora Poytrasın “Bütün gözəlliklər və qanlar” filmi “Ən yaxşı film” nominasiyasında 79-cu Venesiya Film Festivalının “Qızıl şir” mükafatını qazanıb. İtaliyalı rejissor, prodüser və ssenari müəllifi Luka Quadaqnino “Sümüklər və hamısı” filminə görə “Ən yaxşı rejissor” nominasiyasında gümüş mükafata yiyələnib.

Məşhur iranlı rejissor Cəfər Pənahi bu dəfə də əliboş qalmayıb. Dahi rejissorun “Ayılarsız” filmi münsiflər heyətinin xüsusi mükafatına layiq görülüb.

“Müqəddəs Ömər” filminin rejissoru Alis Diop “Gələcəyin aslanı” mükafatına yiyələnib, italiyalı aktrisa Vera Cemma “Ən yaxşı aktrisa” nominasiyasında qalib olub. İrlandiyalı aktyor Colin Farrell kişilər, avstraliyalı aktrisa və prodüser Keyt Blanşett isə qadınlar arasında “Volpi” kubokunu qazanıb.

Kanadalı gənc aktrisa Teylor Rassl “Sümüklər və hamısı” filmindəki roluna görə inkişaf etməkdə olan gənc aktyor və aktrisalara verilən “Marçello Mastroyanni” mükafatına layiq görülüb.

Qeyd edək ki, Ukrayna təcavüzünə görə Rusiyanın cəzalandırılması səbəbindən rus kinematoqrafiyası festivala buraxılmamışdı. 

Xatırladaq ki, festival çərçivəsində 44 günlük Vətən müharibəsi fonunda cərəyan edən hadisələrdən bəhs edən “Banu” filmi də təqdim olunub. Prodüserliyini “Noori Pictures” şirkətinin etdiyi filmin rejissoru və baş rolun ifaçısı Təhminə Rafaelladır. Azərbaycan, İtaliya, Fransa və İranın birgə istehsalı olan ekran işində Əməkdar artist Mələk Abbaszadə, habelə aktyorlar Zaur Şəfiyev, Cəfər Həsən, Kəbirə Həşimli, Emin Əskərov və Dəniz Tacəddin rol alıblar.

Film uğur qazanmasa da, iştirak özü diqqətçəkən idi.