Təbii ki, ədəbiyyatımızda və jurnalistikamızda söz yiyəsi olan Rəşad Məcidin bu gün 60 illik yubileyi günüdürsə, onunla bağlı yazılar, təbriklər də tükənməyəcək. “Ədəbiyyat və incəsənət”in dərc etdiyi növbəti yazı türk tərcüməçisi İmdat Əfşara məxsusdur. 

 

Çağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının önəmli təmsilçilərindən biri olan Rəşad Məcid duyğu və düşüncələrini şeir diliylə ifadə edərkən öz “səmimiyyətiylə” önə çıxır. Sadə bir dillə, yalın bir izahı mənimsəyən Rəşad Məcidin şeirlərini oxuyarkən, onun çəkdiyi acıların, yaşadığı sevinclərin, sarsıldığı ayrılıqların, yaşadığı məğlubiyyətlərinin, bitib-tükənməyən gözləməyinin izlərini görmək mümkündür. Bu səbəbdən gələcəkdə onun şeirləriylə əlaqəli araşdırma edənlər bu misraların izinə düşərək onun hayatı və yaşadıqlarıyla bağlı bir çox məlumatı əldə edə biləcəklər.

Rəşad Məcid bu şeir anlayışıyla ədəbiyyata Türk Ədəbiyyatında “I. Yeni” şeir axımının qabaqcılı olan Orxan Vəli ilə eyni pərdədən səslənir. Rəşad Məcid də eynilə Orxan Vəli kimi gündəlik həyatı, həyatın axışını, bu axış içində gördüklərini, yaşadıqlarını, yaşanılanlar qarşısındakı duyğu və düşüncələrini kəlmələrin, məzmunların arxasına saxlamadan, içindən gəldiyi kimi şeirə tökür. Beləcə həyatın içindən gələn bu şeirlərin misralarından bir şair ömrü poetik bir irmaq kimi axıb gedir. Bir hava limanında sevgiliylə ayrılığın, on gün öncəsində göy üzündə yaşanan ayrılıq ağrısını xatırlatmasını təsvir edən aşağıdakı sətirlər şairin şəxsən yaşadıqlarından başqa bir  şey deyildir:

 

Bir azdan göydə olacaqsan,

Buludlardan yuxarıda,

Ulduzlara yaxın

…

On gün əvvəlki səsim

Yəqin oralarda

10 min metr yuxarıda dolaşır.

 

Rəşad Məcidin bu kitabında yer alan şeirlərindən sevgiyə həsr olunanların böyük bir qismi oxucuda sadəcə “bir” şəxsə yazılmış təəssüratı yaradır. Bütün bu şeirlər sitəm, həsrət, sevgi ilə inşa edilmiş    bir dünyanı yıxıb, darmadağın edən o məchul şəxsə yönəlir… Onun həyatından, könlündən, ruhundan, hətta hüceyrələrindən ayrılıb, qopub gedən bu poetik qəhrəman, sanki bu şeirlərin də müəllifi və yaradıcısıdır…

Şairin həyatındakı bu böyük “ayrılıq”, şairin ruhundan bu bir anda “gediş” ilə yaranan boşluq Rəşad Məcidin həsrət çəkən misralarıyla böyük bir burulğana çevrilir və bu burulğan sanki duyğular seli halında  axıb gələn şeir irmağını içinə çəkib ayrılıq, həsrət, giley-güzar və vəfasızlıq dənizinə sürükləyir:

 

Sən elə telləri qırıb getmisən,

Sən elə yaralar vurub getmisən,

Təpəri yoxdu ki, dözüb dayansın,

Nə mənim dünyamın,

nə bu dünyanın.

 

Rəşad Məcid ayrılıq dənizində, ümidsizcəsinə çırpınan misralarıyla bir “axtarış” içində adətən boğulan sətirlərin müəllifidir. Onu bu axtarışa yönəldən hiss iliklərinə qədər işləyən və sonra daşa dəyən sevginin zəif də olsa parlayan ümid işığıdır. Gedənin qayıdacağına aid şairin ürəyində cücərən bu ümid onun misralarında həsrətə, darıxmaq hissinə qarışaraq bir çağırışa dönür:

 

Azdı, ya çoxdu demə,

Bir gündə iki görüş.

Giribdisə araya,

Acı söz, süni gülüş,

Bir də qayıt, bir də dön,

Təzə olsun bu gəliş.

 

Rəşad Məcidin şeirlərindəki ümidə tutunaraq edilən bu çağırış  gedənin gəlməyişiylə başqa bir axtarışa çevrilir sanki, şairin bundan sonra aradığı şey “vəfa”dır. Ancaq gedənin “vəfasızlığı” onun şeirində ağrıya, acıya, giley-güzara dönüşür:

 

Sən

“devlə yol gedə” bilməzsən,

Sənin bataqlıqda boğulanı

çıxarmağa gücün çatmaz

Sevgidən ölmək,

Darıxmaqdan ölmək

Ağlına batmaz.

Sənin sevməyə də, sevilməyə də

gücün yetməz.

 

Eşqin qədim kitabında qeyd olunmuş bütün aşiqlərin verdiyi ortaq bir hökm vardır: “Gözəllərdə vəfa yoxdur, axtarma!”

Hətta Füzuli: “Gər dersə ki, Füzuli gözəllərdə vəfa var, Aldanma ki, şair sözü əlbəttə yalandır”- etirafını edir.

Ancaq Rəşad Məcidin ümidləri kiçik bir qığılcımla yenidən alovlanır, ürəyindəki sevgi ümidi yenidən pöhrələnir. Onda gedənin geri qayıdacağına aid ümidlər yox olmur, bu gözləyiş başqa şeirlərə, misralara sirayət edir:

 

Boğuluram səfalət içində, 

Həyat adlanan

bu bataqlıqdan

çıxmağa gücüm qalmayıb

Bu yandan da sən gəlmirsən.

 

Sevgilinin dönməyəcəyi gerçəyi ilə dəfələrlə qarşılaşan, amma bu gerçəyə inanmaq istəməyən Rəşad Məcid hər şair kimi bir təsəlli qapısı axtarır. Nəhayət xatirələri bağrına basaraq o qapını aralayan Rəşad Məcid də “Bir də gəlməyəcək sənin tək qadın” təsəllisinə sığınır. Bu təsəlliylə keçmişin xatirələriylə könlünü, ruhunu ovunduran şair az qala “sevgidə” kamilləşərək daha sonra başqa bir ayrılığın ruhunda yaratdığı sarsıntıları tərənnüm etməyə başlayır…

Bu ikinci “ayrılıq” Rəşad Məcidin doğulub böyüdüyü yurdundan, torpağından ayrılıqdır. Onun bu kitabda yer almasa da, Qarabağda talan olmuş uşaqlığının və gəncliyinin şəhəri Ağdama, Laçına, Şuşaya yazdığı həsrət və özləm dolu şeirlərini bilirik. Bu kitabda yer alan və “Şuşa Dəftəri”  başlığıyla yazdığı şeirlərsə onun otuz il sonra vətən toprağıyla qovuşmağının tərənnümündən ibarətdir.

Rəşad Məcid gözəllərdən bir vəfa görməsə də, vəfalı vətən toprağına qovuşduğu üçün xoşbəxtdir. Çünki, onun poetikasında o topraqlar heç dəyişmədən əsl sahiblərini gözləyən sadiq bir sevgilidir. “Mənim sadiq yarım qara topraqdır” deyərək əbədi gerçəyi dilə gətirən Aşıq Veysəl kimi  Rəşad Məcid də bu vəfa və sədaqət qarşısında heyranlığını gizləyə bilmir. Öldüyümüz zaman belə bizi bağrına basan vətən toprağıyla görüşməkdən, toprağın vəfasından dolayı özünü xoşbəxt sayır. Çünki otuz il öncə vətən torpağından ayrılan, ayrılmağa məcbur qalan şair yenidən o torpaqlara döndüyündə torpaq onu köksündə çobanyastığı, kəklikotu, lalələr, güllər və çiçəklərlə qarşılayır. İsa Bulağı da, Turşsu da, Kirs Dağı da, Cıdır düzü də öz yerindədir və əsl sahiblərini gözləyirlər. Sədaqət timsali olan o torpaqlar şairi, dan yeri ağaranda Cıdır düzündə, bir günorta vaxtı İsa Bulağında, bir axşam üstü Turşşu yaylasında gəzərkən illər öncəsinə, uşaqlıq illərinə geri qaytarır:

 

Turşsudan doldurub şüşəni

Bir dəstə çiçək dərib

Yoxuşa dırmanırkən

Baxsan özünə…

Ey şair! İnan ki, bu

Turşşuyun hikmətidir,

Səni keçmişə göndərir

Körpə uşağa döndərir…

 

“Şuşa Dəftəri” Rəşad Məcidin Türkiyədə çıxan dördüncü kitabıdır. Daha əvvəl onun Türkiyədə “Bir Daha Gəlməyəcək (Şeirlər)”, “Dəlicəsinə” (Esselər), “Qələmsiz Yazılanlar”, (Sosial Media Ədəbiyyatı) adlı kitabları çap olunub. Türk oxucularının yaxından tanıdığı Rəşad Məcidin daha çox sərbəst vəzndə qələmə alınmış bu şeirlərinin də maraqla qarşılanacağını ümid edirəm.

Bu yaxınlarda Rəşad Məcidin 60 yaşı tamam olur . Çap etdiyimiz “Şuşa dəftəri” kitabı da  “Türk Ədəbiyyatı Vəqfi” tərəfindən doğum günü münasibətilə əziz dostumuza yubiley hədiyyəsi olsun. Onu ürəkdən təbrik edir, yaradıcılıq uğurları arzulayıram…

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.08.2024)

Təqdim edir: Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Poetik qiraətdə yenidən daimi müəllifimiz, Cəlilabadda yaşayıb yaradan Əlizadə Nuridir. Bu dəfə o, “Nə olsun ki bir misrasan...” söyləyir. 

Xoş mütaliələr.

 

Nə olsun ki bir misrasan...

 

Bir dəfə bəxtim gətirdi

Dedilər ki: " zər tutursan"

Qəm əkib- biçirəm deyə

Sən məni rəncbər tutursan?

 

Ömür- axıb gedən çaymış...

O ay- sən baxan bacaymış.

Dünya səndən balacaymış-

Sən nə qədər yer tutursan?!

 

Bir nəfərsən, min sırasan,

Kirpiyimdə sırsırasan...

Nə olsun ki bir misrasan

Gör neçə əsər tutursan?!

 

Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.08.2024)

Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

SUAL

Çingiz Aytmatov söyləyib ki: "İki insan bir-biri ilə tam bir uyğunluq içində yaşarsa, danışmadan da, qısa sözlərlə də anlaya bilərlər bir-birilərin."

 Bəs, nəinki, qısa cümlələrlə, hətta "qışqırtıya bürünmüş uzunboylu" cümlələrlə qonşularının da diqqətini çəkən ailələrə Aysel xanım hansı tövsiyəni verərdi? 

 

CAVAB

Sırf ailə qurmaq xətrinə, evlənmək xətrinə ailə qurmağa kimsə çalışmasın. Çünki ailə bir dövlətdir, bu dövlətin siyasi, iqtisadi, maddi, mənəvi problemlərini də ancaq uğurlu, ağıllı dövlət başçıları həll edə bilər.

Qoruyub saxlaya bilməyəcəyiniz heç bir şey üçün tələsməyin, deyərdim. Əgər bu səhvi etmisinizsə, ikiniz də bir-birinizə güzəşt edə bilmirsinizsə, yol yaxınkən bir çarə tapın. Ya səbirlə davam, ya da tamam anlamında...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.08.2024)

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bu gün ədəbiyyatımızın və jurnalistikamızın görkəmli siması olan Rəşad Məcidin 60 yaşı tamam olur. Öncə, təbrikdən başlayaq. Dünən, ölkə prezidenti bir sərəncam imzaladı. 

 

SƏRƏNCAM

 

R.M.Məcidovun 2-ci dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

 

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 23-cü bəndini rəhbər tutaraq qərara alıram:                                             

 

Azərbaycan Respublikasında media sahəsində uzunmüddətli səmərəli fəaliyyətinə görə Rəşad Museyib oğlu Məcidov 2-ci dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif edilsin.

 

İlham Əliyev

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Bakı şəhəri, 20 avqust 2024-cü il

 

*

Rəşad Məcid Azərbaycan Yazıçılar Birliyi sədrinin müavinidir, Azərbaycan Mətbuat Fondunun sədridir. “525-ci qəzet”in Baş reaktorudur. Əməkdar Mədəniyyət işçisidir. Gözəl publisistdir, şairdir, ictimai xadimdir. 

Söz adamı haqda söz deməkdənsə meydana onun sözlərini çıxarmaq daha düzgün deyilmi? 

İndi isə Rəşad Məcidin “Şuşa dəftəri” silsiləsindən şeirlərini təqdim edirik. 

 

ŞUŞA SEVGİSİ

 

Süzülür dan yerindən tarixlərin işığı –

Dahilər şəhərinin işıqdı yaraşığı!

Şəninə dastan yazır, 

söz qoşur haqq aşığı,

Əcdaddan paydı, deyir, 

qoca Şuşa sevgisi!

 

Azərbaycan əsgəri...

borc ödəyib canıyla,

Köksündə cüt gəzdirib bayrağı vicdanıyla!

İslanıb hər qarışı şəhidlərin qanıyla,

Dönüb yalçın qayaya, 

tunca Şuşa sevgisi!

 

Çox da qıvrılır yolu;

yol piyada, can atlı!

Ün yetməz zirvəsinə çox nəsillər can atdı...

Adında qoşa heca – sanki qoşa qanaddı

Qopmuş körpə dilindən

qönçə Şuşa sevgisi!

 

Məlhəmdi çiçəkləri, bulaqlar loğmanıdı,

Heyrət çökən dərələr ucalıq heyranıdı!

İndi onu cahana prezidentlər tanıdır;

Tarix görməyib əsla

bunca Şuşa sevgisi!

 

Qalxır hünərli şəhər, olur qızıl dirəkli

Daş deyil hörülən daş məhəbbətdi, ürəkdi!

Çağlayan sevgilərin ilham mənbəyi təkdi –

Ali Baş Komandanın uca Şuşa sevgisi!

 

 

ŞUŞA HAVASININ SİRRİ

 

Ləzzət kimə təndi,

dərd kimə tuşdu;

Biri səs qaynadır,

biri lal kimi?!

Şuşanın havası hamıya düşmür,

qismət bölünsə də sovqat bal kimi.

 

Hamının üzünü eyni meh öpür,

Hamının qanadlı beşiyi eyni.

Xəzinə, Daşaltı, Kirs dağı – o pir,

Cıdır düzü adlı beşiyi eyni!

 

Bəlkə not yazılıb hər çiçək üçün –

Neyləyək sirrini bilək torpağın?

Səsi, havacatı cücərtmək üçün

münbit olmalıdı ürək torpağı?!

 

Göyünmü, yerinmi töhfəsidir səs,

bilənlər var imiş bəlkə əskidən?

Kaş ki, sağ olaydı – biz bilən əbəs,

sorardıq Firudin Şuşinskidən!

 

Burda torağayın, burda bülbülün, 

hər otun çiçəyin öz nəğməsi var.

Adam var oxumaq onunçün zülüm, 

di gəl ki, bulağın, çayın səsi var!

 

Hava öz yerində, su öz yerində,

Qocaman muğamat qədimi oddu.

Allah vergisinin kökü dərində,

səsi nizamlayan ilahi koddu!

 

 

ŞUŞADA ADAMLAR

 

Gözlər seyr etməkdən yorulan deyil,

yeri, “Güllü bağ”dan milyon dəfə keç.

Könül qanad çalır, uçur elə bil

elə bil ayaqlar yerə dəymir heç!

 

Kim kimi görürsə, 

nə xoşdu, - deyir,

Adam uca boylu, inadlı olur.

Yolları enişdi, yoxuşdu deyin

Şuşada qonaqlar qanadlı olur!

 

CIDIR DÜZÜNDƏ DAN ÜZÜ

 

Günəşin doğulmağına

Cıdır düzündən baxmaq...

Dağların arxasından,

qıpqırmızı səmadan

haçan görünər deyə

Gözünü

dan yerindən ayırmamaq,

Qaynar təndirdən çıxan

imisti çörək kimi

əlini Günəşə sarı uzatmaq,

Ovcunu, 

barmaqlarının ucunu

yandıran Günəşin

Qırağından bir loxma kəsmək...

Və təzə çörək kimi

burnunun ucuna tutub

qoxulamaq Günəşi.

Xülyalara qapılmaq,

böyümək, 

ucalmaqdı,

Tanrı dərgahının

varlığına inanmaqdı

Cıdır düzündə durub

Günəşin doğulmağına baxmaq!

 

 

ŞUŞAYA GETMƏK

 

Yollar ağır, cığırlar dik, sıldırım çətin,

Qaya-qaya igidlərin tək adı – MƏTİN!

Şəhid düşən ərənliyin, məğrur qeyrətin

pak ruhunu ziyarətdir Şuşaya getmək!

 

Demə vətən Şirin imiş, Fərhadmış insan,

Lap ölsə də, haqq yolundan dönməz qəhrəman!

Qayaları al qan ilə yazılı dastan,

tükənməyən fəxarətdir Şuşaya getmək!

 

Hər qarışı qədim tarix, müqəddəs yaddaş,

Dərələri dərin fikir, yamacı sirdaş!

Qovuşuqdu qanı qana, qan çəkir, qardaş,

Qəlb qızdıran hərarətdi Şuşaya getmək!

 

Xarıbülbül sevdasına tutuşmaqdımı?

Saf havayla, nur yağışla qatışmaqdımı?

Yaradanın dərgahına yetişməkdimi,

Ya cənnətə səyahətdi Şuşaya getmək?

 

Büllur kimi yanır par-par göyə, yerə bax!

Pərvanəsi olana bax, səməndərə bax!

Cıdır düzü bələnibdi nəğmələrə, bax,

Çal-çağırlı səadətdi Şuşaya getmək!

 

Dahiləri yetişdirib suyu-çörəyi,

Vaqif, Cabbar, Bülbül, Xandı çarpan ürəyi.

Bəstəsinə təzim üçün Üzeyir bəyin

Sidq-ürəkdən ibadətdi  Şuşaya getmək!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.08.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı sizə şair və tərcüməçi Səlim Babullaoğlunun təqdimatında XX əsr yəhudi şeiri nümunələrini təqdim edir. Bu gün Nurit Sarxi haqqında bəhs edəcəyik.

 

Nurit Zarxi

Nurit Zarxi (1941)- tanınmış şairə və nasirdir, eyni zamanda uşaq müəllifi kimi tanınır. Qüdsdə anadan olub. Tel-Əviv Universitetində fəlsəfə və ədəbiyyat təhsili alıb. “Yediot axronot” qəzetində çalışıb. Çoxsaylı milli və beynəlxalq mükafatların sahibi, 20-dən artıq müxtəlif janrlı kitabların müəllifidir.

 

Kişilər

 

Onlar niyə xoşbəxt olmadım deyə məndən hesab sorurlar,
hər dəfə də məni söz ehtiyatları ilə sarsıdırlar.

 

Onlar dilimdən iltizam almaq istəyirlər taleyimlə bağlı,
və fikrimi yönəldirlər ki,
sən demə, o şəhərdə yaşamamağımızın səbəbi
mənim pişiyimmiş.

Beynəlxalq konfliktlər zamanı
onlar məni anamgilə sürgün edirlər,
sanki mənim “ana”lığım boş şeymiş.

Onların bəziləri öz bişirdiyim peçenyeni uzadırlar mənə,
“sağ ol” gözləyirlər elektrikin kəşfinə,
qışa və mürəbbələrə görə. Mürəbbə sevməməyim isə
heç nəyi dəyişmir, onsuz da xatirələrimi redaktə edirlər onlar.

Gizlində inanırlar ki, səhmlərim var mənim,
amma bölüşmürəm heç kimlə,
gündəlik istifadə üçün nələrisə almaq istəyəndə onlarla birgə
ya yorğun olurlar, ya da ölçülərimdən narazı qalırlar.

 

“Narsiszm” sözünü gözlərini qıyaraq tələffüz edirlər,
sanki qəlyan çəkib acıqla donquldanırlar
pəncərələri yelçəkəndən və miçəklərdən qoruyanlar kimi.
Qorxularından azad olan kimi isə
hava ehtiyacımı qısqanır, hirslənirlər.

Çıxıb gedəndə fincan boşluğu buraxırlar arxalarında,
əvəzində mənim leksikonumu götürürülər,
sonra isə öz ömürlərinə dalırlar –

 dənizə baş vuran Hollandiya kimi,
bir də ağrının mühərrikini işə salmaq üçün
heç bir sintaksis saxlamırlar mənim üçün.

Barbarlar

 

Təcili xatirə yaratmaq lazımdır.
Ev qurmaq.  Ola bilməz ki, həyatım yaşanmayıb,
səhrada lampa, balıqqulağı, yalın döşəməni örtən kilimləri
toplayan quzğunlar kimi; əsnək dolu və nə qədər ki o qocalmayıb
gündüzü gizlədən sevgi dolu gecələri olan həyatım.

Üstündə uşaqların şəkli, yoxa çıxmış o komod hardadır?
Gözlərini açan əsməçiçəyi içəri boylanır.
İndi hardadır uşaqlar? Dəyəsən zaman ciblərini boşaldıb.

Onda da səhər idi, indikitək, yayın əvvəli.
Çardağa çıxmışdıq (nərdivansız, birlikdə) şəkil çəkdirmək üçün.
o itmiş şəkildən bəllidir ki, elə də əziyyət çəkməmişdik,
sadəcə yalandan yorulmuşduq.

Ağaclardakı şəffaf sırğalar kimi
mənə aiddir xatirələrin ömrü.
Keçmişin çəyirtkə sürüsü barbar ordusu keçməsəydi,
talalarımızdakı bar-bəhər oğurlanmasa, tapdanmasaydı-
görəsən hardaydı, necə olardı onlar...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.08.2024)

Əlibala Məhərrəmzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bütün yüksəliş və enmələr liderliyin sayəsində baş verir» sözləri ilə başlayan «Liderliyin 21 inkaredilməz qanunu» kitabını – Con Maksvellin bu incisini, yəqin ki, oxumayan əz-əz liderə rast gəlmək olar. Rəsmən onun özünün, yaratdığı EQUIP və The John Maxwell Company təşkilatlarının bu günədək liderliyin sirlərini öyrətdiyi 5 milyon müdavimi var. Bu gün ABŞ-ın Vest Poynt Hərbi Akadesmiyasından tutmuş BMT-yədək, nüfuzlu Fortune 500 siyahısındakı əksər şirkətlər təmsil olunmaqla az qala hər bir qurumda Con Maksvelldən liderlik dərsi almış insanlara rast gəlmək olar.

Con Maksvellin təqdim etdiyi liderlik qanunlarının 21-nə də qısaca da olsa nəzər yetirməyimiz vacibdir. Belə ki, öz şəxsi həyatlarında və bizneslərində bu qanunlara əməl etməklə insanlar dərhal fayda əldə edirlər

 

20.Vaxtın yetişməsi qanunu

«Ardınca insanları nə zaman aparmaq lazım olduğunu bilmək nə etmək və hansı istiqamətdə hərəkət etməyi bilmək qədər vacibdir».

Böyük liderlər gözəl bilirlər ki, insanları öz ardlarınca hansı vaxt aparsınlar. Liderin hər dəfə yeni addım atmaq istəməsi zamanı real olaraq 4 situasiya yarana bilər:

 - Qeyri münasib vaxtda səhv addım atmaq – fəlakət! Təbii ki, belə bir addım fəlakətə aparır.

 - Qeyri münasib vaxtda düz addım atmaq – müqavimət! Müsbət nəticə bəslənsə belə əlverişsiz şəraitin müqaviməti nəticəsində bu addım sonda uğursuzluğa gətirir və xəyal qırıqlığı yaradır.

 - Münasib vaxtda səhv addım atmaq – səhv! Burada da öncə müsbət nəticə qazanmaq elementləri görünsə belə, tam fiasko ilə nəticələnir.

 - Münasib vaxtda düz addım atmaq – uğur! İdeal şərait bax budur, belə vəziyyətdə uğur qazanmaq ehtimalı yüz faizə bərabər olur.

Uğur üçün tək düzgün fəaliyyət göstərmək deyil, bu fəaliyyəti məhz zamanı yetişəndə həyata keçirmək lazımdır ki, bu da vaxtın yetişməsi qanunudur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.08.2024)

 

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

 

 

Bu gün dünyaya gəlmiş ədiblər sırasında bir ad da var, Seyfəddin Dağlı. Yaşlı nəsil vurğulayır ki, onun “Kəcil qapısı” adlı bir romanı olub ki, yüz minlərlə oxucusu olub.

 

 

 

Seyfəddin Əliağa oğlu Abbasov (Seyfəddin Dağlı) 1921-ci il avqust ayının 21-də (bəzi mənbələrdə 27-də) Abşeronun Xızı kəndində anadan olmuşdur. 1927-ci ildə Bakıda yeddiillik məktəbi bitirdikdən sonra N.Nərimanov adına Sənaye Texnikumunun kimya fakültəsində təhsil almışdır. Tələbə ikən “Kommunist” qəzeti redaksiyasında müxbir, ədəbi işçi, şöbə müdiri və məsul katib vəzifələrində işləmişdir.

 

1941-1956-cı illərdə Sovet Ordusunda xidmət etmiş - avtomexanik, “Ordu” qəzetində ədəbi işci, “Diviziya” qəzetinin redaktoru olmuşdur. Sovet ordusunun tərkibində İrana getmiş, sonra Moskvada Hərbi Akademiyaya qəbul olunmuşdur. Təhsilini başa vurub Bakıya qayıtdıqdan sonra həm jurnalistlik, həm də yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmuş, 1956-1959-cu illərdə Dövlət Radio Komitəsində baş redaktor, “Bakı” telestudiyasının direktoru və sədr müavini, “Kirpi” satirik jurnalının baş redaktoru olmuşdur.

 

1965-1973-cü illərdə Bakı zəhmətkeş deputatları Sovetinin X, XI, XII, XIII, XIV çağırışlarında deputat seçilmiş, 1976-cı ildə “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında ssenari redkollegiyasının üzvü, 1980-ci ilin may ayından ömrünün sonuna qədər “Yazıçı” nəşriyyatında redaktor vəzifəsində çalışmışdır.

 

 Yaradıcılığa şeirlə başlasa da sonralar bunu ardıcıl şəkildə davam etdirməmişdir. Onun satirik şeirlərindən bəzilərinə hətta musiqi də yazılmışdır. Bunlardan bəstəkar Cahangir Cahangirovun bəstələdiyi, müğənni Mirzə Babayevin oxuduğu “Çayçı” mahnısı çox məşhurdur. Sonralar respublika dövri mətbuatında çap etdirdiyi felyetonlarla yaradıcılığa davam etmiş, İkinci Dünya müharibəsi dövründə felyetonları və satirik hekayələri “Vətən uğrunda” jurnalında, “Ədəbiyyat qəzeti”ndə və Təbrizdə “Vətən yolunda” adlı hərbi qəzetdə çap olunmuşdur.

 

1948-ci ildə Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı “Dəniz kəşfiyyatçısı” adlı ilk kitabını sonralar isə “Bahar oğlu”, “Məşəl”, “Kəcil qapısı”, “Sabiqlər” kitablarını nəşr etdirmiş və geniş oxucu kütləsinin rəğbətini qazanmışdır. Əsərləri rus və digər xarici dillərə tərcümə olunmuşdur. Yazıçının dram əsərləri “Adı sənin, dadı mənim” (1963), “Aydınlığa doğru” (1965), “Mənziliniz mübarək” (1971), “Təzə gəlin” (1975), “Kölgələr pıçıldaşır” (1976) respublikanın müxtəlif teatrlarında tamaşaya qoyulmuşdur. “Bahar kimi solmaz” (1979) ədəbi ssenarisi əsasında film çəkilmişdir.

 

Seyfəddin Dağlı 1983-cü il yanvar ayının 18-də vəfat etmişdir. Bakı küçələrindən birinə onun adı verilmişdir.

 

Ruhu şad olsun!

 

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

 

(21.08.2024)