Super User

Super User

Rumıniyanın nüfuzlu “Ultima ora” (Son saat) qəzeti Azərbaycanın Rumıniyadakı səfiri Hüseyn Nəcəfovun “Nizami Gəncəvi - Azərbaycanın görkəmli şairi və mütəfəkkiri” sərlövhəli məqaləsini dərc edib.

 

AzərTAC xəbər verir ki, məqalədə Nizami Gəncəvinin Azərbaycan, Şərq və dünya ədəbiyyatındakı yeri və mövqeyi, böyük şairin həyatı, yaradıcılığı, xüsusilə dünyada məşhur olan poemalar toplusu “Xəmsə” haqqında ətraflı məlumat verilir. Görkəmli şairin Yaxın və Orta Şərqin ən böyük mədəniyyət və ticarət mərkəzlərindən, Qafqazın ən qədim şəhərlərindən biri olan Gəncə şəhərində anadan olduğu qeyd olunur. 

Bildirilir ki, Avropada XV və XVI əsrin əvvəllərində diqqəti cəlb edən dəyərlər Nizami Gəncəvi yaradıcılığının əsas mehvəri olub. Qadının cəmiyyətdə yeri, gender bərabərliyi məsələsi, ədalət, təbiətə hörmət, düşünmək azadlığı kimi dəyərlər Nizami yaradıcılığında Avropadan bir neçə əsr əvvəl yer alıb.

Məqalədə, Nizami Gəncəvi yaradıcılığı və onun əsərlərinin Avropa ədəbi məktəbləri ilə müqayisəli təhlili təqdim olunub. Bildirilib ki, Nizami Gəncəvi humanizmi xalqlar arasında harmoniyaya yönəlib. Nizami Gəncəvi əsərləri gender bərabərliyinin, sivilizasiyanın güzgüsüdür. İnsanları cəhalətdən, bir-birinə qarşı münaqişədən çıxarıb, birliyə, barışığa çağırır.

Müəllif vurğulayır ki, Nizami Gəncəvinin əsərləri bir çox dillərə tərcümə olunub, onun əsərlərinin əlyazmalarının nadir surətləri dünyanın nüfuzlu kitabxanalarında və muzeylərində saxlanılır.

Yazıda, həmçinin diqqətə çatdırılıb ki, Nizami Gəncəvinin yubileyləri ölkəmizdə hər zaman təntənə ilə keçirilib. Dahi şairin 800 illik yubileyi onun irsinin tədqiqi və təbliğində əsaslı dönüş yaratmışdır. Azərbaycanın klassik ədəbi-mədəni irsinə həmişə milli təəssübkeşlik və vətənpərvərlik mövqeyindən yanaşan Ümummilli Lider Heydər Əliyev Nizami irsinə də xüsusi diqqət yetirib. Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə 1979-cu ildə qəbul olunmuş “Azərbaycanın böyük şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin irsinin öyrənilməsini, nəşrini və təbliğini daha da yaxşılaşdırmaq tədbirləri haqqında” qərar Nizami yaradıcılığının tədqiqi və təbliği üçün yeni perspektivlər açıb. Ölməz sənətkarın 1981-ci ildə Ulu Öndərin bilavasitə təşəbbüsü və iştirakı ilə keçirilən 840 illik yubiley mərasimləri ölkənin mədəni həyatının əlamətdar hadisəsinə çevrilib.

Qeyd olunur ki, 1991-ci il UNESCO tərəfindən şairin 850 illik yubileyi şərəfinə “Nizami İli” elan edilib. Həmçinin 2011-ci ildə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Nizami Gəncəvinin 870 illik yubileyinin təntənəli qeyd edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondu şairin əsərlərini daha çox xarici dillərə tərcümə olunmuş şəkildə nəşr edib. Bununla yanaşı, 2012-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvi irsinin dünyaya tanıdılması məqsədilə Beynəlxalq Şuranın nəzdində beynəlxalq mərkəz yaradılıb.

Müəllif, həmçinin qeyd edib ki, Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880-ci ildönümü ilə əlaqədar Prezident İlham Əliyev 2021-ci ilin Azərbaycanda "Nizami Gəncəvi İli" elan edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.08.2023)

Kinorejissor Fariz Əhmədov “Lendok” Beynəlxalq Film Festivalının münsiflər heyətinin sədri seçilib. Bu barədə o, mediaya açıqlama verib. 

 

Həmin festival avqustun 25-də Sankt-Peterburqda start götürəcək. 

Azərbaycan, Rusiya, Qazaxıstan, Özbəkistan, Qırğızıstan və digər ölkələrdən olan rejissorların 40-dan çox bədii və sənədli filmlərinin nümayiş olunacağı festival sənədli və bədii filmlər olmaqla iki istiqamətdə keçirilir. Sənədli filmlərin münsiflər heyətinin sədri rejissor və prodüser Fariz Əhmədov, bədii filmlərin münsiflər heyətinin sədri özbəkistanlı rejissor, ssenarist Əli Xamrayevdir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.08.2023)

 

Bu gün gənc şair Taleh Mansurun doğum günüdür. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı onu təbrik edir və bir neçə şeirini oxucularının ixtiyarına verir.

Taleh Mansur 1987-ci il avqust ayının 22-də Qazaxda doğulub. “Azərbaycan” Universitetinin məzunudur.
Poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərib. 2012-ci ildə Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi tərəfindən maliyyələşdirilən və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi tərəfindən həyata keçirilən “Bölgələrdə yaşayan yaradıcı gənclərlə görüşlər” adlı layihə çərçivəsində “Bölgələrdən səslər” kitabında şeirləri dərc olunaraq ilk dəfə ölkə səviyyəsində geniş oxucu kütləsinin nəzərinə çatdırılıb. Hazırda dövri mətbuat səhifələrində şeirləri ilə mütəmadi çıxış edir.

Taleh Mansur həm də bacarıqlı naşirdir, “Ulduz” jurnalında çalışır, Baş redaktor  Qulu Ağsəs demiş, jurnalın sütunlarından biridir.

 

 

Qalmır

 

Üzürəm taleyin, bəxtin əksinə,

Xəyalım düşüncə selində qalmır.

Ahımı küləklər çəkir köksünə,

Nəfəsim dünyanın yelində qalmır.

 

Ömür nə haydadı, dünya nə hayda?

Özüm daxmadayam, adım sarayda.

Qorxağın kəməri olsa nə fayda,

Onsuz da şalvarı belində qalmır.

 

Tikanlı söz demə, batır kağıza.

Ürəyin hər sözü çatır kağıza.

Gec, ya tez özünü atır kağıza,

Yaxşı söz şairin dilində qalmır.

 

Gedənlər Tanrının özüylə gedir.

Bir kəlmə "Gəl mənə" sözüylə gedir.

Ocaq da qoşulub közüylə gedir,

İstisi, tüstüsü külündə qalmır.

 

Uduzur axırda söz udan adam.

Kor olur gözünü unudan adam.

Neynəsin gül tutan, əl tutan adam? -

Əl ətri, gül ətri əlində qalmır.

 

Dənizin, torpağın tanış damlası,

Məhəbbət damlası, barış damlası.

Tanrıdan gəlsə də yağış damlası,

Süzülür, bəndənin telində qalmır.

 

 

Sözdü də, qalacaq...

 

Bəlkə də, yağışlar yağmamalıydı,

Buludlar könlünə dəydi ki, yağsın.

Damcılar ovcuma sığmamalıydı,

Uşaq paltarını geydi ki, sığsın.

 

Bir eşqin haqqını min insan verər,

Ən doğru cavabı düz susan verər.

İldırım düşdüyü yerdə can verər,

Neynəsin, ay bulud, göydü ki, çaxsın?

 

Dağların zirvəsi düzə baxmadı,

Baxışı buz tutdu bizə baxmadı.

Gözləri bir yerdə sözə baxmadı,

Axırda birini qıydı ki, baxsın.

 

Ağrılar sonuncu mənzilə qalmaz,

İçər göz yaşını, bir gilə qalmaz.

Dünyanın gecəsi hamilə qalmaz,

Zülməti qısırdı, Aydı ki, doğsun?

 

Sevdalı adamın izləndi eşqi,

Gizlənqaç oynadı, sözləndi eşqi,

Yumdu gözlərini gizləndi eşqi,

Bir ömür günləri saydı ki, çıxsın.

 

Xərclədi bu adam ömrü, qədəri,

Qazancı nə oldu, yoxdu qədəri...

Gah saçı töküldü, gah alın təri,

Başından tökülən nəydi ki, yığsın?

 

Şeirimi işıq bil, çıraqda saxla,

Gələr qara günlər, bük, ağda saxla.

Dilində saxlama, dodaqda saxla,

Sözdü də, qalacaq, meydi ki, axsın?

 

 

Yaz

 

Ay doğma daş, yad daşımı,

Barmaq dözməz, biləklə yaz.

Başdaşıma yaddaşımı

Yağışla yaz, küləklə yaz.

 

Qədəh dolu, misra yarı.

Ürək simdi, misra sarı.

Quşqanadlı misraları,

Qələmlə yox, lələklə yaz.

 

Görmə gözlə seziləni.

Düzmə hər cür düzüləni,

Barmağından süzüləni,

Xəlbir götür, ələklə yaz.

 

Yersiz olma, yerinə düş,

Sərin olma, sərinə düş.

Dərdin varsa, dərinə düş,

Dərin dərdi fələklə yaz.

 

Bir ah çəkməz min ah yazan.

Danış barı, din, ah yazan.

Ay boynuma günah yazan,

Yazdığını mələklə yaz.

 

Eşidirəm kar qışı da,

Boranı da qar, qışı da.

Məni tutan qarğışı da

Xoş arzuyla, diləklə yaz.

 

Allah, məni qınıma çək,

Yetim dərdi canıma çək,

Əvvəlimi sonuma çək,

Kəfənimi bələklə yaz.

 

 

Həsrət

 

Bu şəhərə gələn gündən şirin yuxum acı olub,

Bal yuxumun ləzzətini

Kəndimizdə arıların pətəyində unutmuşam.

Yadaşımda xatirəsi dağdan uca

Yastı-yastı təpələrin ətəyində unutmuşam,

Ya da arxın üstündəki

Salxım söyüd kötüyündə unutmuşam.

Bu şəhərə gələn gündən

kəndimizin gecələri gəlib girir yuxuma.

Görürəm ki, xəlvət bilib

Ay işığında çimir kəndin zil qaranlıq gecəsi...

Hamı yatıb yuxuları şipşirindi, nabat kimi,

qənd kimi,

Adamların yuxuları bərq vurur

Ay işığında bir nağıllı kənd kimi.

Görürəm ki, bağımızda ağacların budaqları

bir anadil nəğməsini çiçəkləyib.

Ah anadil!

Bezmədinmi min illərin ağrısına-acısına

                        nəğmə qoşub oxumaqdan?

Bir gecə də şair balan

                        düzüb-qoşan sözdən oxu.

Ah çəkirəm dərin-dərin,

Ürək dözmür, bəsdi dərin oxuduğun,

Qurban olum, o nəğməni

                    bir dəfə də üzdən-üzdən oxu.

Aman Allah, yuxuya bax!

Bir gör mənim ürəyimindən nələr keçir?

Gündüz məni uşaq kimi ağlar qoyan xatirələr,

Gecə gəlib yuxularda xəyalımdan

üzü-gözü gülər keçir.

Çoxu bilmir ömrüm-günüm necə keçir?

Yaşadığım gecələri

Səhərlərdə qocalıram.

Mən bir kənddə göz açmışdım,

O kəndə də ölməliydim,

Nə oldu ki, indi gəlib yad şəhərdə qocalıram?

Nədir məni qaçaq salan bu şəhərdən?

Kəndimizin əl çatmayan

                sıldırımlı yuxusuna çəkilmişəm?

Nə çıxacaq bu gördüyüm yuxulardan,

Qatar-qatar yuxulara əkilmişəm?

Bir kimsəyə üzüm gəlməz,

Ürəyinin döyündüyü

                 kəndimizə qurban olum, ay ana,

Bilirsənmi bu buz şəhər kəndimizdən

                 neçə sevgi uzaqdadı?

Bilirsənmi bu həsrətlər şəhərindən

                 çox sevgilər uzaqdadı?

Doğma deyil buraların küləkləri,

Sənin kimi sığal çəkmir saçlarıma

Nə yağışı, nə soyuğu,

nə də qarı.

Sızıldatmır ruhumdakı kövrək-kövrək duyğuları

İstəmirəm sovqat-filan,

Kənddən mənə yağış göndər bir buludluq,

Külək göndər bir udumluq.

Qar yağanda qar payımı göndər mənim.

Yığ beşiyə oxşamanı,

Körpə vaxtı şirin-şirin uyuduğum,

Bərbəzəkli çarpayımı göndər mənim. 

 

 

Düşür

 

Görünmür yanaqda xalın qarası,

İzn ver telini qaldırım, düşür.

Sənin saçlarına yağış damlası,

Mənim ürəyimə ildırım düşür.

 

Yanıma-yörəmə uzaq dəyəndə,

Qara gözlərimə üz ağ dəyəndə.

Sənin yanağına sazaq dəyəndə

Mənim dağlarıma ilk qarım düşür.

 

Məhəbbət dolusu ürək istəsən,

Saçını dağıdan külək istəsən,

Tanrıdan nə zaman kömək istəsən,

Göydən qollarına qollarım düşür.

 

Astagəl könlünə yeyin düşürəm,

Sən gəlin olanda bəyin düşürəm.

Desələr, kiminəm, nəyin düşürəm?

Denən ki, doğmaca öz yarım düşür.

 

 

Oluramdan olarama...

 

Ürəyim dünyanın içində deyil,

Köçüm adamların köçündə deyil,

Yuxuda şərabı içəndə deyil,

Yuxumu yozanda sərxoş oluram.

 

Canımda can verir, Ya Rəbb, duyğular,

Qızılgül qoxulu-gülab duyğular,

Ruhumu axmalı şərab duyğular

Yolunu azanda sərxoş oluram.

 

Məni seçən sözü seçib yazmıram,

Hər sözün başından keçib yazmıram,

Mən heç vaxt şeiri içib yazmıram,

Mən şeir yazanda sərxoş oluram.

 

Məni unudanın gəlməz yadına

Mən ona doğmaydım, döndüm yadına.

Şərab atəşinə, şərab oduna

Badələr qızanda sərxoş oluram.

 

Göz yaşı üzümə güləndə içdim,

Ayılıb özümü biləndə içdim,

Şərabı dünyaya gələndə içdim,

Qəbrimi qazanda şərxoş olaram.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2023)

 

 

 

 

Mədəniyyət naziri Adil Kərimli tərəfindən avqust ayının 23-də Nizami adına Mədəniyyət Evində (Tovuz rayonu, Bəhram Əsgərov küçəsi, 3) keçirilməsi nəzərdə tutulan Tovuz, Ağstafa, Qazax, Şəmkir və Gədəbəy rayonlarından olan vətəndaşların qəbulu tarixi dəyişdirilib.

Bu barədə Mədəniyyət Nazirliyi məlumat bildirib. 

Nazirlikdən verilən məlumata görə, qəbulun avqustun 29-da keçirilməsi planlaşdırılır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2023)

Günün fotosu: Mədəniyyət Nazirliyindən daha bir nəcib təşəbbüs

Mədəniyyət Nazirliyi illərdir unudulub qalmış bir ənənəni dirçəldib. Azərbaycan mədəniyyəti tarixində iz qoymuş ustadların doğum və vəfat tarixlərində qəbirlərini ziyarət etmək, xatirələrini anmaq! Bu, həm o böyük şəxsiyyətlər üçün, həm də ədəbiyyatımız üçün zəruridir. 
Xəbər verdiyimiz kimi, nazirliyin təşəbbüsü ilə muğam sənətimizin böyük ustadı, məşhur xanəndə, Xalq artisti Xan Şuşinskinin (1901-1979) anadan olmasının 122-ci ildönümündə II Fəxri xiyabanda məzarı ziyarət olundu. Mədəniyyət Nazirliyinin nümayəndələri və incəsənət xadimləri sənətkarın məzarı üstünə güllər düzüb, xatirəsini yad etdilər.
Unutmamaq borcumuzdur!

“Ədəbiyyat və incəsənət”
(22.08.2023)

Çərşənbə axşamı, 22 Avqust 2023 18:00

O, həqiqətən gözəlliklər yaradırdı

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Sumqayıtın tanınan jurnalisti Ramil Yaqub Zeynallının növbəti təqdimatını təqdim edir: Sumqayıtda adına küçə olan, yaşadığı binaya xatirə lövhəsi vurulan və 30 il baş həkim işləyən İzzət Sadıxov kimdir?

 

Məşhur insanları tanımaq hər kəsin ümdə borcudur. Təbii ki, biz müğənniləri, idmançıları yaxşı tanıyırıq. Bəs həkimləri necə? 

İzzət Sadıxov 15 yanvar 1926-cı ildə doğulub. 1949-cu ildə Moskva Tibb İnistitutunu bitirib. 1951-1954-cü illərdə Yevlax rayonunda həkim–cərrah kimi fəaliyyət göstərib. 1949-cu ildən 1955-ci ilə kimi Moskva şəhərində cərrah işləyib. O,1955-1965-ci illərdə Sumqayıt şəhər poliklinikasında baş həkimin müavini, 1965-1967-ci illərdə Şəhər xəstəxanasında cərrahiyə şöbəsinin müdiri, 1967-ci ildən 1997-ci ilə kimi Sumqayıt şəhər Təcili Tibbi Yardım xəstəxanasının baş həkimi vəzifəsində çalışıb. 1957-ci ildə tibb elmləri namizədi elmi dərəcəsini alıb. 20 elmi işin müəllifidir.

Dəfələrlə həkim–cərrah ixtisası üzrə və sosial gigeyena və səhiyyənin təşkili üzrə Dövlət Həkimlərin təkmilləşdirmə İnstitutunda kurslar keçərək ali dərəcəli həkim adı verilib.

1991-ci ildə Azərbaycan Milli Yaradıcılıq Akademiyasının tibb doktoru, dəfələrlə Sumqayıt şəhər sovetinin deputatı seçilib.

O, 1997-ci ildə vəfat edib.

İzzət Sadıqov Sumqayıt və sumqayıtlılar üçün çox xeyir verib, bunu danmaq olmaz. 

İ. Sadıxovun oğlu Rauf Sadıxov atasının yolunu davam etdirir. O, hazırda Sumqayıt Tibb Mərkəzinin Təcili Tibbi Yardım Xəstəxanasının baş həkimidir.

Digər oğlu Camal Sadıxov "Azəravtoyol"da çalışır.

Başqa bir oğlu Sadıq Sadıxov isə Mənzil İnşaatı Dövlət Agentliyi İdarə Heyətinin sədridir.

Məşhur şəxs və onun ailəsi barədə bu qədər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2023)

Çərşənbə axşamı, 22 Avqust 2023 13:45

“YAŞAT” düşərgəsinin 6-cı həftəsinə başlanılıb

 

“YAŞAT” Fondunun və “ASAN Könüllüləri” Təşkilatının birgə təşkilatçılığı, “PMD Hospitality”nin tərəfdaşlığı ilə həyata keçirilən və Ulu Öndər Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunan 3-cü “YAŞAT” düşərgəsinin 6-cı həftəsinə start verilib.

 

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin ictimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin verdiyi məlumata görə, Şamaxı Safari Parka təşkil olunan ekskursiyadan sonra düşərgənin açılış mərasimi keçirilib, iştirakçılara həftəlik proqram barədə ətraflı məlumat verilib. 

İkinci gün psixoloqlarla ilkin görüşlərlə başlayıb və “Faceart” tədbiri ilə davam edib.

Günün ikinci yarısında “Digital Umbrella” şirkətinin “StartSmart” layihəsi çərçivəsində təlim proqramı baş tutub. 

Ardınca teleaparıcı Jalə Həsənli ilə keçirilən görüşdə qonaq uşaqlara nitq mədəniyyəti və düzgün ünsiyyət qaydaları barədə məlumat verib.

Düşərgənin tərəfdaşları “PMD Hospitality” şirkəti, “Shamakhi Palace Sharadil” oteli, baş sponsor: Bakcell, sponsorlar “Nar”, “PAŞA Bank” ASC, “BRAVO” supermarketlər şəbəkəsi, dəstəkçilər “İnnovasiyalar Mərkəzi”, “Azərbaycan Hava Yolları” QSC, “PAŞA Həyat Sığorta” ASC, “Gənc Psixoloqlar” İctimai Birliyi, “Digital Umbrella” şirkəti, Şamaxı Safari Park, “DeFacto” mağazalar şəbəkəsi, “Panda Kids” mağazalar şəbəkəsi, “Elm Galaxy'” MMC, “Libraff” kitab mağazaları şəbəkəsi, “Happy Day Cake”, “Booo.az”, “Milla”, “Gədəbəy Mineral Suları” MMC, “Bilim Bakı” mərkəzi, “INNOLAND Inkubasiya və Akselerasiya Mərkəzi”, Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası; “AL Market” mağazalar şəbəkəsi, “Şokki Mokki” markası media dəstəkçiləri Azərbaycan Televiziyası (AzTV), İctimai Televiziya (İTV), ASAN Radiodur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2023)

 

Bu müsabiqəni daim gündəmdə saxlayırdıq. “Zeytun bağları” brendi və Bakı Xətai Sənət Mərkəzinin təşkilatçılığı və dəstəyi ilə yeniyetmə və gənclərin yaradıcılığını stimullaşdırmaq, gənc nəsildə ekoloji təfəkkürün inkişafı və ekoloji maarifləndirməyə xidmət məqsədilə elan olunmuş “Təbiətin sovqatı” adlı respublika uşaq rəsm müsabiqəsinə əsər qəbulu başa çatıb.

 

Xətai Sənət Mərkəzinin məlumatlna görə, mövzusu  “Necə bir təbiəti qoruma nişanı asardım” olan müsabiqəyə respublikamızın müxtəlif guşələrindən yaşı 10-17 olan 700-ə yaxın yeniyetmə və gənc 800-dən çox əsər göndərib.

Nəzərdə tutulduğu kimi, təqdim olunan əsərlər arasından müəllifin yaşı nəzərə alınmaqla mövzu, düzgün kompozisiya, rəng seçimi və uşaqların öz düşüncələri ilə işlənmiş əsərlərə üstünlük verməklə 152 əsər seçilib. 

“Təbiətimizin sovqatı” adlı respublika uşaq rəsm müsabiqəsinin yekun sərgisi avqustun 28-də saat 14:00-da Xətai Sənət Mərkəzində açılacaq.

Seçilən əsərlər avqustun 25-dək Xətai Sənət Mərkəzində təhvil verilməlidir.

Sərgilənən əsərlərin müəlliflərinə sertifikat təqdim olunacaq və “Zeytun bağları” brendinin məhsulundan hədiyyə alacaqlar.

Sərgidən seçilmiş 30 əsərin müəllifi xüsusi hədiyyə ilə mükafatlandırılacaq və həmin əsərlər “Zeytun bağları” brendinin ofisinin ekspozisiyasını bəzəmək üçün istifadə olunacaq.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2023)

 

Azərbaycan və Rusiya pianoçusu, bəstəkarı Riad Məmmədov “Live at The Pushkin Museum” albomunun işıq üzü görməsi münasibətilə xüsusi hazırlanmış yeni konsert proqramı ilə çıxış edib.

 

AzərTAC xəbər verir ki, konsert Moskvada “Muzeon” parkında təşkil olunub. “For All We Know” (“Bildiyimiz qədər”) adlı konsert proqramında musiqiçinin həm pianoçu, həm bəstəkar kimi axtarışları, eləcə də müxtəlif əsrlərin klassik bəstələrinin günümüzün musiqisində, o cümlədən kinofilmlər üçün musiqidə öz əksini necə tapması barədə düşüncələri ifadə olunub. 

Riad Məmmədov konsertin birinci hissəsində İohann Sebastyan Baxın əsərlərini öz transkripsiyasında və bu əsərlərə improvizələri təqdim edib. Daha sonra proqram caz standartlarının ifası ilə davam edib. 

Caz standartları, muğam, eləcə də Riad Məmmədovun öz pyesləri bir daha nümayiş etdirib ki, musiqi çox müxtəlif ola bilər, lakin o, həmişə insanları birləşdirir. 

Konsert proqramına İohann Sebastyan Bax, Vaqif Mustafazadə, Con Kuts, Riçard Rocers və digər bəstəkarların əsərləri daxil edilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qiraət saatında Adəm İsmayıl Bakuvinin “Məhşər divanı, yaxud yalanın 17 anı” sənədli romanının dərci davam edir. Roman erməni millətindən olan bəşəriyyət canilərinin utopik məhkəməsindən bəhs edir. Onu nəinki oxumaq, hətta ən maraqlı faktları yaymaq, təbliğ etmək lazımdır.

 

 

 

2-Cİ DƏRC

 

 

Birdən səma daha da qaraldı, anidən bu zülmətdə bir işıq seli peyda oldu. Dairəvi gövdəsinin baş hissəsindəki rəngbərəng işıqları mühərrikinin qopardığı uğultunun şiddətinə görə artıb-azalan nəhəng bir uçan peyk yel qopara-qopara  gəlib meydana qondu. Axirət insanlarının təəccüblü baxışları altında mühərriyin  tam dayanmasına dəlalət edən uğultunun kəsilməsindən sonra cırıltıyla aralanan dəmir qapıdan Axırət dünyasındakı insanlardan fərqli olaraq rəngləri heç də bozumtul olmayan, Əsl dünyadakıların bənzəri adamlar düşdülər. Onları müşayiət edən mühafizəçilər hamısını gətirib ön sıralarda əyləşdirdilər.

Axirət insanları çaş-baş halda nə baş verməsini öyrənmək üçün hey bir-birini sual atəşinə tutmaqda ikən birdən səsgücləndiricilər işə düşdü, uca və soyuq kişi səsi elan etdi:

-Axirət insanları, bu dəfəki Böyük Divan əvvəlkilərdən iki cəhətinə görə fərqlənəcək. Əvvəla, bu dəfə biz bir nəfəri deyil, birdən-birə 17 nəfərin divanını quracağıq. İkincisi isə, onlardan bəziləri bizim Axirət dünyamızın sakinləri olduğu halda bəziləri Əsas dünyanın sakinləridir, buna görə, şahidlərin də bəziləri bizim dünyamızın, bəziləri Əsas dünyanındır. Bu səbəbdən bu gün bizim Əsas dünyadan qonaqlarımız gəlib. Şahidləri Divan bitəndən sonra ədəb-ərkanla geriyə - Əsas dünyaya göndərəcəyik. Divanı qurulanların isə suçları isbat edilərsə dərhal qeybə yollanacaqları gözlənilir.

Baş Meydanı ah və oflar, təəccüb və heyrət nidaları bürüdü. Bu vaxt şəkillərin üstündəki  ağ örtüklər götürüldü, 17 nəfərin siması göründü. Dərhal da simalar bağlandı. Divanın qaydalarına görə təqsirləndirilənin üzübağlı portreti proses elan edilərkən səhnədən asılmalı, üzü isə proses başlananda açılmalı idi.

“Qalxın, Böyük Divanın hakimləri gəlir!” nidası da özünü çox gözlətmədi, üç qara fraklı hakim keçıb Hakimlər kürsüsündə yer aldılar. Prosesin ilk hazırlıq iclasının  başlandığı elan edildi.

Ortada əyləşmiş Divanın Baş Hakimi, orta yaşlı, azacıq çallaşmış saçlarını səliqəylə arxaya daramış, sifət cizgilərində sirli bir təbəssüm gizlənmiş şəxs çıxış üçün səsini arıtlayıb hər kəsi salamladıqdan sonra söylədi:

-Əziz və hörmətli Böyük Divan üzrə hakim həmkarlarım, Divan heyəti, Divan üzvləri, Divan tamaşaçıları. Bu gün tarixində ilk dəfədir ki, Böyük Divan bir şəxsə deyil, bir millətdən olan bir neçə şəxsə birdən qurulub. Bunun səbəbi odur ki, aralarında yüz  illərlə yaş fərqi olan bu şəxslər ümumi bir cinayət törətməkdə ittiham olunurlar, bu cinayətin adı “Böyük Ermənistan” xülyasıdır. Bu xülyaya həm öz xalqlarını qurban veriblər, yüz minlərlə erməni müharibə, qətliam, deportasiya acısı yaşayıb, uşaqların, gənclərin beyinləri zərərli millətçilik ideologiyası ilə zəhərlənib, həm də digər xalqlar, xüsusən qətlə yetirilən, müharibə və terrorla üzləşən türklər və azərbaycanlılar qurban gediblər. Mən prosesə başlamazdan öncə diktorlardan xahiş edərdim ki, sabahdan başlayacaq 17 prosesimizin anonsunu versinlər. Proseslər ardıcıl 17 gün davam edəcək, arada fasilə olmayacaq. Əminəm ki, sizləri yormayacağıq, nəfəskəsici bir proses gözlənilir. Buyursunlar diktorlar!

Uzun qara libaslı, gözəl görkəmli xanım diktorun səhnəyə çıxışını onun pərəstişkarları coşqu ilə qarşıladılar. Axirətin Kiçik və Böyük Divanlarında dəfələrlə bu xanım diktorluq etmiş, öz təkrarsız diksiyası ilə çoxlu heyran qazanmışdı. Xanım diktor əlindəki meşin qovluqdakı vərəqi olduqca ecazkar bir səslə oxumağa başladı:

-Birinci proses: Dünyanı bürüyən, çoxsaylı insan qətlinə, dağıntı və fəsadlara səbəb olan terror aktlarına görə.

Diktor qaydalara uyğun olaraq ittiham olunan şəxsin adını çəkmədi. Bu,  Stepan Zatikyan idi.

- İkinci proses: Sonradan erməni millətçiliyini insani cinayətkarlıqlara sürükləyən, qonşu dövlətlərə ərazi iddialarına həvəsləndirən saxta Böyük Ermənistan tarixinin yazılmasına görə.

 (Söhbət Vardan Aravelsidən gedirdi).

Üçüncü proses: Yaşadığı Osmanlı İmperiyasına xəyanətinə, erməni qiyamlarının təşkilinə, türk xalqının qətlimında iştirakına görə.

(Arutyun Şaxrikyan).

 Dördüncü proses: Yaşadığı Rus İmperiyasına xəyanətinə, rus millətinin nümayəndələrinin qətlinin təşkilinə, din pərdəsi altında müsəlman dinindən olan insanların fiziki məhvinə çağırışlara  görə.

 (Mkrtıç Xrimyan).

 Beşinci proses: Dünya siyasətinə “yataq anlaşması” kimi üzdəniraq, rüsvayçı bir təcrübənin gətirilməsinə görə.

(Yepiskop Mesrop).

Altıncı proses: Digər xalqların, əsasən də qonşu azərbaycanlıların minillik mədəniyyət nümunələrini oğurlayıb erməni xlqının adına saxtalaşdırması çabasına görə.

 (Araik Arutyunyan).

Yeddinci proses: Osmanlı və Rus imperiyaları ərazilərində türklərə və azərbaycanlılara yönəli ağlasığmaz vəhşiliklərlə müşayiət olunan qətliamlar həyata keçirdiyinə görə.

 (Andronik Ozanyan).

 Səkkizinci proses: 1918-ci ilin martında Bakı şəhərində yerli azərbaycanlılara qarşı təşkil olunmuş bolşevik-daşnak genosidinin təşkilatçılığında roluna görə.

(Asatur Vaçyants).

 Doqquzuncu proses: 1918-ci ilin aprelində Azərbaycanın Quba uyezdində yaşayan çoxmillətli əhaliyə, o cümlədən yəhudilərə qarşı həyata keçirilən qətliamın əsas siması olduğuna görə.

Xanım diktor bayaqdan bəri ilk dəfə özünü saxlaya bilməyərək ittiham olunanın adını çəkdi:

-Amazasp Srvantsyan.

Baş Hakimdən reaksiya gəlmədiyini görüb Divanın işlər vəkili dərhal xanım diktora irad bildirdi. O da üzrxahlıq edib növbəti proseslərin anonsunu verdi:

-Onuncu proses: Sovet hakimiyyətinin ilk ilində çoxsaylı erməni kommunistlərinin öldürülməsinə, erməni gənclərini nasizm ideologiyası ilə zəhərləməsinə, 2-ci dünya müharibəsi dövründə faşistlərin tərəfində döyüşən Erməni legion yaratmasına görə.

 (Söhbət Qaregin Njdedən gedirdi).

 On birinci proses: Dünyanın ən böyük kazino inhisarçısı olduğuna, çox sayda evlər yıxdığına görə.

 (Kirk Kerkoryan).

On ikinci proses: Azərbaycan Respublikasının Sumqayıt şəhərində erməni millətçiliyinin ən şərəfsiz aktına imza ataraq millətlərarası münaqişəyə od vurmaq üçün öz ermənilərini öldürməsinə, zorlamasına görə.

(Eduard Qriqoryan).

On üçüncü proses: Sovetlər dönəmində özbək xalqını müstəntiq kimi “Pambıq işi” adlanan saxta bir işlə olmazın məhrumiyyətlərə düçar etməsinə görə.

(Telman Qdlyan).

On dördüncü proses: Sonradan əksər SSRİ respublikasında millətlərarası münaqişələrin yaranmasına səbəb olan “Qarabağ problemi”nin ideoloqu olması səbəbindən.

 (Abel Aqanbekyan).

 On beşinci proses: Bəşər tarixində Xolokostla bir sırada duran bir qətliamın – Xocalı qətliamının əsas icraçılarından biri olmasına, Xocalı və Xocavənd  bölgələrində tarixin min illik qədim izlərini, ən qədim tarixi abidələri yerlə yeksan etdirməsinə görə.

(Mento Melkonyan).

On altıncı proses: Yazıçı, ziyalı adına ləkə gətirərək həm birbaşa, həm də dolayısı ilə tarixdə hətta ən qatı quldurdan betər qanıçənlik missiyası yerinə yetirdiyinə görə.

(Zori Balayan).

Ən nəhayət, on yeddinci proses:  Porno industriyanı çiçəkləndirən, fahişəliyin leqallaşdırılmasına əmək sərf edən, əxlaq ehkamlarını uçurub dağıdan fəaliyyətinə görə.

(Kim Qardaşyan).

Tamaşaçıları hədsiz maraq bürüdü, deməzsənmiş, belə uzun bir dövr və belə ən müxtəlif səpkili cinayətlərlə səciyyəvi olan bir proses başlanırdı. Qətl, mənimsəmə, pozğunluq – bir xalq ən neqativ əməllərə imza atmışdı, özü də ən müxtəlif dövrlərdə, təkrar-təkrar.

Gözəl diktoru heyranedici baxışlarla yerinə əyləşməyə dəvət etdikdən sonra Baş Hakim nitqini davam etdirdi:

-İndi isə diqqət monitora.

 

(Davamı var)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2023)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.