Super User

Super User

Çərşənbə axşamı, 25 Aprel 2023 11:15

Türkiyədə hər il 150 film ərsəyə gətirilir

“Ölkəmizdə hər il 150 film ərsəyə gətirilir.

Ötən il 200-ə yaxın beynəlxalq layihə reallaşıb. Azərbaycan film istehsalçıları Türkiyə film istehsalçıları ilə əməkdaşlıq edə bilərlər. Bu bizim üçün qiymətlidir. Azərbaycanla ortaq mədəniyyətimiz var”.

 

Sitat Türkiyə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Kino İdarəsinin müdiri Erkin Yılmazdan gətirilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.04.2023)

Təqvimdə kitabla, ədəbiyyatla bağlı bir gün də var, Oxu Günü. Həmin gün BDU-nun Humanitar və İqtisadiyyat Kollecinin tələbələrinin yazıçı Varislə görüşü keçirilmişdir. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, “Kitabçı” məkanında baş tutan görüşdə yazıçı gənc kitabsevərlərə kitabların insan həyatındakı müsbət rolundan, müasir ədəbiyyatda baş verən proseslərdən danışmış, tələbələrin suallarını cavablandırmışdır. 

Görüşdə tələbələrdən Həsənova Xəyalə, Məmmədli Fidan, Bayramova Günay, Abbaszadə Nəzrin, Həsənli Jalə, Məmmədova Nərmin, Abdullayeva Billurə, Qurbanova Aysel və digərləri öz fəallıqları ilə daha çox seçilmişlər. Tələbələr yazarın kitablarını imzalatmış, öz ədəbi baxışlarını dilə gətirmişlər.

Məlum olmuşdur ki, onların hamısını kollecdə fəaliyyət göstərən Ədəbiyyat Klubu birləşdirir, bu klub onlarda mütaliəyə sevgi yaradır, onların mənəvi zənginləşməsinə kömək edir.

Sonda Ailə fotosu şəkilmişdir. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.04.2023)

Çərşənbə axşamı, 25 Aprel 2023 11:00

Balıqçının meyitini tapmalı!

YARAT-da “Balıqçının qızı” filminin premyerası olub

 

Aprelin 24-də YARAT Müasir İncəsənət Mərkəzində rejissor və ssenarist İsmayıl Səfərəlinin "Balıqçının qızı" tammetrajlı debüt filminin premyerası olub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, filmin prodüseri Mariya İbrahimovadır. Film Abşeron yarımadasındakı kiçik balıqçı kəndinin həyatından bəhs edir. Balıq ovu zamanı itkin düşmüş balıqçının qızı Sara atasının yoxluğuna inanmaq istəmir. Lakin Saranın ailəsi və kənd sakinləri, formal da olsa, dəfn mərasiminin keçirilməsində israrlıdır. Ağsaqqallar belə hesab edirlər ki, kəndin başına gələn, ardı-arası kəsilməyən bədbəxtliklərin səbəbi məhz dəfn olunmamış balıqçıdır. Sara ailənin hökmünə, ənənələrinə qarşı çıxır. Sanki təbiət də onunla birlikdə üsyan edir – qasırğa yaxınlaşır və Sara atasını axtarmaq üçün təlatümlü dənizə üz tutur. Filmin nümayişdən sonra yaradıcı heyətlə müzakirə keçiriləcək. Ekran əsəri 1 saat 28 dəqiqədir. Film Azərbaycan dilində, ingilis dilində alt yazılarla nümayiş olunub.

 

Film haqda daha nə demək olar? Cinex(Azərbaycan) və “Non-stop prodakşn “(Rusiya) kinoşirkətlərinin birgə çəkdiyi “Balıqçı qızı” bədii filmi 42-ci Moskva Beynəlxalq Kinofestivalının (MMKF) 1-8 oktyabr 2020-ci il tarixlərində keçirilən əsas müsabiqəsinin proqramında iştirak edib.

Filmin ssenari müəllifləri – Mariya Zelinskaya, İsmayıl Səfərəli, Rüstəm Məmmədov, rejissor İsmayıl Səfərəli, operator – Şandor Berkeşi, quruluşçu rəssam – Sergey Zaykovdur. Rollarda Həmail Həsənova, Günəş Mehdizadə, Vüsal Əzizov, Rasim Cəfər, Fərid Aslanov, Elnur Nəcəfov, Qurban İsmayılov, Mahir Dərviş, Elşən Əsgərov, İqor Nikulov çəkiliblər.

İsmayıl Səfərəli 2003-cü ildə Duke Universitetini  (Dyurham, NC) bitirərək iqtisadiyyat üzrə magistr dərəcəsi və 2015-ci ildə Moskva Yeni Kino Məktəbində kinorejissorluq üzrə magistr dərəcəsi alıb. 2014-cü ildən etibarən iki filmdə icraçı prodüser vəzifəsində çalışıb, 3 qısametrajlı filminin prodüseri və rejissorudur, “Gecə qabarması” tammetrajlı bədii filminin həmmüəllifidir. Həmin ekran əsəri 2017-ci ilin iyulunda Karlovı Varı Film Festivalının intensiv proqramına qatılmaq üçün digər 6 layihələrlə seçilib. Bundan başqa, onun filmoqrafiyasına “Təkbətək” (2014), “Yuki üçün layla (2015) və “Əmin-amanlıq dənizi” (2017) qısametrajlı filmlər daxildir.

Dedikcə uğurlu kino xadimidir, “Balıqçının qızı” da dedikcə uğurlu filmdir.

 

Şəkildə: Filmdən kadrlar

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.04.2023)

Çərşənbə axşamı, 25 Aprel 2023 10:30

Kinomuzun inkişafına təkan veriləcək!

“Azərbaycan Kinosu – 125: Reallıq, çağırışlar və hədəflər” mövzusunda keçirilən Kino Forumuna sözardı

 

Bildiyiniz kimi, Heydər Əliyev Mərkəzində Mədəniyyət Nazirliyi və Heydər Əliyev Mərkəzinin birgə təşkilatçılığı ilə “Azərbaycan Kinosu – 125. Reallıq, çağırışlar və hədəflər” mövzusunda Kino Forumu keçirildi, forumda ölkənin görkəmli mədəniyyət, incəsənət xadimləri ilə yanaşı, xarici ölkələrdən gəlmiş qonaqlar da iştirak edirdilər.

 

Forumun bitməsindən bir neçə gün keçir və “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı forumla bağlı müəyyən mülahizələr yürütmək istəyir. 

Ondan başlayaq ki, iki gün davam edən Forumda ümumilikdə dörd panel müzakirələri baş tutub.

 

Birinci panel:

 "İdeologiya. Milli Kino - dünən, bu gün və sabah" adlı ilk paneldə “Mədəniyyət siyasətində kinonun rolu", "Milli kinoda mövzu seçimi. Cəmiyyətin gözləntisi və dövlət sifarişi", "Kino sahəsində peşəkar kadr hazırlığının mexanizmləri" mövzularında müzakirələr aparılıb.

 

İkinci panel:

“Yaradıcılıq. Müasir Azərbaycan kinosunun perspektivləri” adlı ikinci paneldə “Müəllif kinosunda uğur meyarları”, “Kinofestivallar və kinofondlar – müştərək istehsal üçün zəruri platforma” və “Satış potensialı az olan filmlər üçün dəstək sistemi” mövzuları müzakirə obyekti olub.

 

Üçüncü panel:

“Biznes. Kino və digər audiovizual əsərlərin maliyyələşməsinin prinsip və mexanizmləri" adlı üçüncü paneldə "Kino sahəsində normativ-hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsi zamanı nələr nəzərə alınmalıdır?", "Tamaşaçının yerli filmlərə marağının artırılması necə tənzimlənməli?", "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının 100 illik tarixi və gələcək perspektivləri" mövzuları müzakirə edilib.

 

Dördüncü panel:

“Azərbaycan kinosunda beynəlxalq təcrübənin tətbiqi" adlı sonuncu dördüncü paneldə isə "Kino sahəsində planlı iqtisadiyyat modelindən bazar iqtisadiyyat modelinə keçid", "Beynəlxalq kino kontekstinə inteqrasiyanın mexanizmləri", Xarici sərmayənin kino sənayesinə cəlb olunması prinsipləri" mövzularında müzakirələr aparılıb. 

 

Müzakirələr həqiqətən kinomuzun bugünkü durumunu açıb ortaya qoyub. Tam olaraq kino təsərrüfatımızın nöqsanlarını qabardıb, amma daha çox perspektivləri üzə çıxarıb, görüləcək işləri sadalayıb. 

Xatırladaq ki, Forum müddətində aparılan fikir mübadiləsi və müzakirələr əsasında toplanan təkliflər “Azərbaycan mədəniyyəti 2020-2040 dövlət strategiyası” ilə bağlı tərtib edilən tədbirlər planında nəzərə alınacaq.

Forumda müasir Azərbaycan kinosunun parlaq imzalarından olan Orxan Fikrətoğlunun, İlqar Fəhminin konstruktiv çağırışları xüsusən diqqətə alınmalıdır. Onlar dövlətin bu sahəyə qayğısını qabardaraq gerisini kino xadimlətinə buraxırlar, qeyd edirlər ki, şərait varsa, şəraitdən yararlanmamaq artıq qəbahətdir.

Biz xüsusən iki çıxışa diqqət yönəltmək istəyirik. Öncə Kino Xadimləri İttifaqınln sədri Hacı İsmayılovun çıxışına. 

“Mən teatr aktyoruyam, ömrümün ən mənalı və gözəl vaxtlarını kinoda keçirmişəm. Kino mənə çox şey verib. Kino mənə şöhrət, hörmət və insanların sevgisini bəxş edib. Bu səbəbdən də kinematoqrafiya sahəsində olan hər bir problem məni də düşündürür və narahat edir. Kino Forumunun təşkili məni çox sevindirdi. Çünki belə görüşlər və müzakirələr çoxdan gözlənilən idi. Bu, Azərbaycan mədəniyyətinin, eyni zamanda kino sənətinin inkişafı üçün çox vacib olan bir təşəbbüsdür. Burada çox söhbətlər, müzakirələr oldu, amma ən əsas Cəfər Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasından çox az danışıldı. Axı bizim sevərək izlədiyimiz klassik filmlərimiz elə həmin kinostudiyada istehsal olunub. Orada pavilyonlar, xüsusi texnika, avadanlıqlar və inkişaf üçün rəqabət var idi. Rejissorlar bir-birindən maraqlı və baxımlı filmlər çəkirdilər. Ora canlı və işlək mexanizm idi. Məncə ən önəmli məsələlərdən biri də Cəfər Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasını bərpa edərək əvvəlki işlək halına gətirməkdir. Yalnız bundan sonra milli kinematoqrafiyamız inkişaf edə bilər".

Və əlbəttə ki, forumdakı ən əsas və diqqətlə izlənilən çıxış mədəniyyət naziri Adil Kərimlinin çıxışı oldu. 

Onun sözlərinə görə, forumda kino sahəsinin üzləşdiyi problemlər gündəmə gətirildi:

“Ümid edirik, bu forumda səsləndirilən fikirlər, təkliflər öz töhfəsini verəcək. Son illər film çəkilişlərinə qoyulan vəsaitlərin həcmi artıb. Gələcəkdə kinematoqrafiya sahəsində yerli istehsallı və beynəlxalq rəqabətə davamlı kinoların çəkilməsində bu kimi addımların rolu böyük olacaq”.

Adil Kərimli qeyd etdi ki, ölkədə kinematoqrafiya sahəsində şəffaf idarəçilik mexanizmlərinin tətbiqi məqsədilə Kino Agentliyinin yaradılması Azərbaycan kino sənətinin inkişafında yeni bir mərhələnin əsasını qoyub: “Mədəniyyət Nazirliyi aidiyyəti qurumlarla birgə Agentliyin fəaliyyətə başlaması üçün tələb olunan bütün lazımi işləri tamamlayıb. Kino Agentliyinin yaradılması Azərbaycan kinosuna gələcəkdə Agentlik vasitəsi ilə bir çox yeni beynəlxalq birgə layihələrdə iştirak etmək, “Evroimaj” kimi bir sıra nüfuzlu beynəlxalq platformalara qoşularaq birgə kino istehsalında iştirak, Azərbaycan kinematoqrafiyasına yeni təcrübələr gətirmək, eləcə də audiovizual sahənin iqtisadi fəallığını artırmaq imkanı yaradacaq”.

Məhz elə bu inam və güvən hissi də bizləri inandırır ki, kinomuzun sabahı işıqlı olacaq.

Bəli, Heydər Əliyev Mərkəzində Mədəniyyət Nazirliyi və Heydər Əliyev Mərkəzinin birgə təşkilatçılığı ilə “Azərbaycan Kinosu – 125. Reallıq, çağırışlar və hədəflər” mövzusunda Kino Forumu keçirildi, bu mötəbər tədbiri tək bir cümlə ilə izah etsək, o cümlə aşağıdakı olacaq:

“Forum kinomuzun inkişafına təkan verəcək!”

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.04.2023)

Çərşənbə axşamı, 25 Aprel 2023 10:15

Uğurlu mətn yazmağın 8 qaydası

“Ədəbiyyat və incəsənət” portal Ustad dərsləri rubrikasında sizləri “Taxt Oyunları”nın məşhur müəllifi Corc R.R. Martinin “Yazıda müvəffəqiyyət qazanmaq üçün Ən Yaxşı 8 Qayda”sını təqdim edir. Rubrikanın aparıcısı Habil Yaşardır.

 

Öncədən onu deyim ki, bu sayaq qaydaların hamısını yaddaş baqajınıza yükləyin, ayrı-ayrılıqda onlar faydalı olmaya bilərlər, amma bir yerdə mütləq fayda gətirəcəklər.

1.Minimalizmi məşq edin. Heç bir uzunçuluq, bol təsvirlər, bədii ifadə vasitələri sizin köməyinizə yetə bilməz.

2. Yazıçılığa romanla başlamayın. Hekayə və esselərlə başlayıb tədricən romana doğru inkişaf yolu gedin.

3. Hər şey bir səbəbdən olur. Səbəbsiz heç nəyi mətnə gətirməyin.

4. Tam qapandırmadan istifadə edin. Yəni, oxucu mətninizə tam qapanmasa yarımçıq ordan qopa bilər.

5. Dürüstlük vacib şərtdir.

6. Xarakterə daxil olun. Xarakterlə yaşayın!

7. Memar əvəzinə bağban olun. Bu bənzətmə adi sözlər deyil, onu dərindən qavramağa çalışın.

8. Fanfiks sizin ədəbi əzələlərinizi çox işlətmir, bunu bilin.

 

Beləliklə, sizlər 8 qayda ilə tanış oldunuz. Zəruri bir qeyd edim, fanfiks – komikslərin, komputer oyunlarının, YouTube filmlərinin mətnlərindəki vulqarizmlərdir, onlar hazırda ədəbi mətnlərdə dominantlıq təşkil edirlər. Bütün 8 qaydadan yalnız bu sonuncu – 8-ci qayda bizlər üçün yetərli deyil, yəni, bizdə fanfiks dəbi yoxdur. Əvəzində bizim mətnlərdə dialekt və ləhcənin ədəbi mətnə basqısı var. Elə bu da bizim mətnin fanfiksi hesab ediilə bilər. Demək, mətnlərimizi dialekt və şivə basqısından qorumalıyıq.

Azərbaycan mətnində daha bir bəla orfoqrafiya və orfoepiya mətnlərinin sərhədinin olmamasıdır. Yəni, müəllifin mətni ilə obrazın danışığının təhkiyəsi əsla fərqlənmir. Bu da yolverilməzdir.

Gəlin unutmayaq ki, uğurlu mətn yazmaq qaydaları riyazi dəqiqliklə hesablanıb, burda özfəaliyyət keçmir.

Ümidvaram ki, sizlərə faydalı ola bildim. Növbəti həftələrdə Ustad dərslərində görüşənədək.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.04.2023)

Vesul Asiya Film Festivalında baş mükafat, eləcə də digər 2 mükafata layiq görülmüş azərbaycanlı rejissor Asif Rüstəmovun “Mərmər soyuğu” filmi Paris Gimet Muzeyində kinosevərlərin alqışları ilə qarşılanıb. 

 

AzərTAC xəbər verir ki, “Mərmər soyuğu” tammetrajlı bədii filmi Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə “Azərbaycanfilm” kinostudiyası, İctimai Televiziya, Bakı Media Mərkəzi və Fransanın “Arizona Films” şirkətlərinin birgə istehsalıdır. 

Uğursuz rəssam və sevgilisinin qarışıq münasibətlərindən bəhs edən filmdə həbsdən evə qayıdan ata oğlunun həyatına müdaxilə etməyə çalışır.

Rejissor Asif Rüstəmov bu yeni filmində dəyişən cəmiyyətin anti-qəhrəmanı olan oğul rolunu xüsusi vurğulayıb. Bu oğul köhnə dünyanın dəyərlərini geridə qoyur, ancaq onları yeniləri ilə dəyişmir. O, bu dəyərləri nə müsəlman, nə də Asiya dəyərləri kimi hesab etmir, ancaq o, sənətkar və kosmopolit ateistlikdən uzaq olduğunun da fərqində deyil. Atanın qayıdışı ilə oğulun həyatı alt-üst olur və o, nəsil boyunduruğunu qıra bilməyəcəyini anlayır. Oğul etiraf etməkdən daha çox atasına bənzəyir. 

Kino tənqidçiləri tərəfindən şah əsər kimi qiymətləndirilən bu filmlə Azərbaycan kinosunun dünya kinosunda yüksələn yerini təsdiqləyir. 

“Mərmər soyuğu” filmi azərbaycanlı rejissoru Asif Rüstəmovun ikinci uzunmetrajlı filmidir. 

Filmin baş prodüseri Arzu Əliyeva, ssenari müəllifləri Asif Rüstəmov və holland həmkarı Roelof Jan Minneboo, rejissoru Asif Rüstəmov, quruluşçu operatorları Oktay Namazov və Adil Abbasov, quruluşçu rəssamı isə Rafiq Nəsirovdur. Prodüserlər Fariz Əhmədov, Orman Əliyev və Guillaume de Seille, kreativ prodüser isə İradə Bağırzadədir. Baş rollarda Elşən Əsgərov, Natəvan Abbaslı və Xalq artisti Qurban İsmayılov çəkiliblər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.04.2023)

Çərşənbə axşamı, 25 Aprel 2023 09:30

Bakuvidən “Paris üçbucağı”

“Azərkitab” yayınlarında yazıçı Adəm İsmayıl Bakuvinin “Paris üçbucağı” sənədli romanı işıq üzü görüb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu roman Adəm İsmayıl Bakuvinin böyük rezonans doğurmuş “Məhşər divanı: Yalanın 17 anı” romanından sonra işıq üzü görən sayca ikinci romanıdır. Bu roman da siyasi romandır, burada da erməni-azərbaycanlı münaqişəsi geosiyasi maraqlar konteksində araşdırılır, amma roman həm də azərbaycanlı və fransız gənclərinin - Ülvinin və Suzannanın ülvi məhəbbətlərini özündə daşıyan bir melodramdır. 

Tarixi faktlarla zəngin olan “Paris üçbucağı” maraqla oxunur, axıradək oxucunu gərginlik içində saxlayır. Roman geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulub. 

Yazıçı portalımıza şərhində yeni romanı barədə söyləyir: “Mənim hədəfim daha çox beynəlxalq arealdır. Məqsədim Azərbaycanın haqq işini bədii-sənədli təcəssümlə statistik dünya oxucusuna çatdırmaqdır. Yeni romanımın əsas hədəfi əsasən fransız oxucudur. Əminəm ki, bu oxucu “Paris üçbucağı” ilə tanışlıqdan sonra “türklər tərəfindən genosidə məruz qalmış zavallı ermənilərin” obrazını ötən əsrin 70-ci illərində Fransada 70-ə yaxın terror aktı törədib fransızların qanını tökən erməni obrazına dəyişəcəklər.”

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.04.2023)

Çərşənbə axşamı, 25 Aprel 2023 09:00

Milli Muğam Müsabiqəsinin seçim turuna start verildi

Muğam azərbaycanlıların milli sərvətidir, odur ki, istənilən muğam tədbiri ölkədə böyük maraqla qarşılanır. Xüsusən də, Milli Muğam Müsabiqəsi. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, ötən gün Azərbaycan Milli Konservatoriyasında növbəti Milli Muğam Müsabiqəsinə start verilib. Müsabiqəyə qeydiyyat aprelin 10-dək aparılıb. Musiqi yarışmasına yaşı 18-dən 35-dək olan xanəndə və instrumental ifaçılar müraciət edib. İlkin seçim turlarından sonra müsabiqəyə 38 nəfər vəsiqə qazanıb.

Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı, Elm və Təhsil Nazirliyinin, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının dəstəyi ilə keçirilən müsabiqənin 1-ci turuna dünən start verilib, bu gün tur davam edəcək, 2-ci turu isə sabah - aprelin 26-da keçiriləcək. Aprelin 30-da isə müsabiqənin yekun konserti olacaq. 

Milli Muğam Müsabiqəsi xanəndə və instrumental ifaçılıq kateqoriyaları üzrə keçirilir. İnstrumental ifaçılıq üzrə münsiflər heyətinin sədri, Milli Konservatoriyanın rektoru, Xalq artisti Siyavuş Kərimi, üzvləri isə Xalq artistləri Fəxrəddin Dadaşov, Möhlət Müslümov, Əməkdar artistlər Şirzad Fətəliyev, Çinarə Heydərovadır.

Xanəndəlik üzrə münsiflər heyətinin sədri, Milli Konservatoriyanın rektoru, Xalq artisti Siyavuş Kərimi, üzvləri isə Xalq artistləri Səkinə İsmayılova, Mənsum İbrahimov, Zabit Nəbizadə, Əməkdar artisti Qəzənfər Abbasovdur.

Aprelin 26-da xanəndə və instrumental ifa kateqoriyaları üzrə qaliblər seçiləcək. Xanəndə və instrumental kateqoriyalarında 1, 2 və 3-cü yerin hər bir qalibi müvafiq olaraq 7 000, 5 000 və 3 000 AZN mükafat qazanacaq. 

Milli Muğam Müsabiqəsinin qalibləri-xanəndə və instrumental ifa üzrə birinci yeri tutan iştirakçılar ölkəmizi “Muğam aləmi” 6-cı Beynəlxalq Muğam Festivalında təmsil edəcək. 

Qeyd edək ki, son illər Azərbaycanda muğamın qorunması və inkişafı istiqamətində fundamental işlər görülüb. Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyevanın milli mədəniyyətimizə, muğam sənətinə göstərdiyi dəstəyin və bu istiqamətdə aparılan işlərin nəticəsidir ki, Azərbaycan muğamları 2008-ci ildə UNESCO-nun Bəşəriyyətin Qeyri-maddi İrsi üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilib.

Xatırlatmağı lazım bilirik ki, Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə 2009-cu ildən Milli Muğam müsabiqələri və Beynəlxalq Muğam festivalları təşkil olunur. Bu layihələr milli sərvətimiz olan muğamı dünya mədəniyyəti kontekstində bir daha nümayiş etdirmək və yaşatmaq məqsədi daşıyır.

Münsiflər heyətinin sədri, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının rektoru, Xalq artisti Siyavuş Kərimi portalımıza açıqlamasında söyləyib:

“Qeydiyyat zamanı hər iştirakçı muğam ənənəsinin zənginliyi və rəngarəngliyini əks etdirən solo və müşayiətlə canlı ifa edəcəyi proqram barədə məlumat təqdim edib. Müraciət etmiş şəxslərin ilkin seçim turlarından sonra müsabiqəyə 38 nəfər vəsiqə qazanıb. Qeyd edək ki, Milli Muğam Müsabiqəsi xanəndə və instrumental ifaçılıq kateqoriyaları üzrə keçirilir. 38 iştirakçıdan 20-si xanəndəlik, 18-i isə instrumental ifaçılıq üzrə yarışacaq. Bu gün və sabah birinci turdan sonra seçilən şəxslər ikinci tura keçəcək. İkinci tur isə aprelin 26- da keçiriləcək və daha sonra qaliblər müəyyən ediləcək”.

İnanırıq ki, budəfəki müsabiqə də muğam dünyamıza yeni adlar bəxş edəcək.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.04.2023)

 

Türk Ağsaqqalları Birliyinin təsisçisi, Missiya Media Qrupunun rəhbəri Ramin Əhmədovun Ulu Öndər Heydər Əliyevlə bağlı qələmə aldığı məqalə İsrail mətbuatında yayımlanıb. İsrailin Thej.ca informasiya agentliyində yayımlanan “Heydər Əliyev və Azərbaycan-İsrail münasibətləri” sərlövhəli məqalədə Ümummilli Liderin İsrail-Azərbaycan münasibətlərinin quurlması və inkişafındakı rolundan söz açılır. 

 

Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına TAB rəsmisi Elnur Eltürk məlumat verib. İsrail Azərbaycanın ən önəmli strateji müttəfiqlərindən biri olduğu vurğulanan məqalədə İranla mnasibətlərin gərginliyi fonunda İsraildə səfirliyin açılmasından sonra iki ölkə arasındakı münasibələrin daha da inkişaf edəcəyi qeyd edlir. Həmçinin qeyd olunur ki, ümummilli liderin siyasi kursu bu gün Prezident Cənab İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. 

Qeyd edilir ki, Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü siyasət nəticəsində iki ölkə arasında qarşılıqlı bu münsibətlər yüksək səviyyəyə çatdırılıb. 

Yazıda Azərbaycanın birinci xanımı, Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın da müxtəlif dövlətlərlə yanaşı İsraillə əlaqələrin inkişafına da xüsusi diqqət yetirdiyi, İsrail mətbuatının Mehriban xanım Əliyevanın fəaliyyətinə diqqətlə yanaşdığı qeyd olunur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.04.2023)

 

Bu gün Azərbaycan xalqı müqəddəs Ramazan bayramını qeyd edir. 30 gün otuc tutan, niyyət eləyən şəxslər də, oruc tutmasalar belə bu müqəddəs günə ehtiram göstərən digərləri də böyük ruh yüksəkliyi ilə bu günü bayram edirlər.

“Ədəbiyyat və incəsənət” bir qədər bu bayram barədə geniş bilgi verməyi nəzərdə tutur. 

 

Hardan gəlir bu Ramazan ənənələri? Ramazan ayında oruc tutulması müsəlmanlara hicrətin ikinci (622-ci il) ili təyin edilmişdir. Ramazan ayı insanlara Allahı sevmək prinsiplərini öyrədir, onlara öz iradə qüvvələrini, dözümlüyünü yoxlamaq imkanı verir, onları gözüaçıq, təmiz, vicdanlı olmağa yönəldir və oruc tutmaqla ifadə olunur. Oruc ramazan ayında tutulduğu üçün ona "Ramazan orucu" da deyirlər.

İslamda ilin ayları arasında Ramazan ayı ən şəfaqətli və ən müqəddəs ay hesab edilir. Onu məcazi mənada "on bir ayın sultanı" da adlandırırlar. Orucluq hicrinin ikinci ilində Məhəmməd peyğəmbər tərəfindən Mədinədə bu məqsəd üçün Ramazan ayı təyin olandan öz tarixini başlayır. Məhz Ramazan ayının axırıncı on gecələrinin birində Quran hədiyyə edilmişdir. Deyilənə görə bu, həmin ayın ya 22-dən 23-nə, ya da 26-dan 27-nə keçən gecə baş vermişdir. Bu gecə "leylət al-Qadr" – qüdrətli, əzəmətli gecə adlanır. Quranda bu gecə haqda belə yazılır: "Qədr gecəsi min aydan daha xeyirlidir! O gecə mələklər və ruh Rəbbinin izni ilə hər bir işdən dolayı yerə enərlər. O gecə dan yeri sökülənə kimi salamatlıqdır! (Qədr surəsi, 3–5)

Qədr gecəsinin konkret hansı gün olduğu bilinmir. Bununla bağlı müxtəlif rəvayətlər var. Amma ümumi fikir belədir ki, qədr gecəsi Ramazan ayının son on gecəsindən biridir, həm də tək günün gecəsidir.

Rəvayətlərin birində deyilir:

"Bir yaşlı kişi Peyğəmbərə (s) söyləyir: Uzaq yoldan gəlib məsciddə oturmaq mənə çətindir, əgər Qədr gecəsinin hansı gecə olduğunu bilsəm, həmin gecə məscidə gələrəm.

Peyğəmbər onun qulağına nəsə deyir və həmin kişi hər ramazan ayının 23-cü gecəsi məscidə gəlir".

İslamşünasların fikrincə, bu gecə Ramazan ayının 19, 21, 23, 25, 27-ci gecələrindən biridir. Qurani-Kərimdəki "Qədr surəsi"ni bir daha sizlərə xatırladaq. Bu surədə qədr gecəsi haqda belə yazılır: "Biz bu gecə həqiqətən qüdrət, əzəmət hədiyyə etmişik, bu gecə min aylardan da qüdrətlidir, mələklər aşağı enərək, Allahın əmrini gözləyirlər, bu gecə şəfəqin doğmasına qədər aləmdir, sübhdür". 

Orucluq Ramazan ayında təzə ay çıxandan başlanır və 29–30 gün davam edir.

Orucluq ayında günün işıqlı vaxtı yemək, içmək, siqaret çəkmək, ər-arvad borcunu yerinə yetirmək və s. olmaz. Bunlardan yalnız uşaqlar, xəstələr, hamilə qadınlar, cəbhədə vuruşanlar, uzaq yola çıxanlar azad olunurlar. Orucluq Ramazan ayında təzə ay çıxandan başlanır və 29–30 gün davam edir. Qurani-Kərimdə yazılır: "Sübh açılınca, ağ sap qara sapdan fərqlənincəyə qədər yeyib için; sonra gecəyə qədər orucunuzu tamamlayın".(Bəqərə surəsi, 187)

Məhəmməd peyğəmbər buyurur ki, Ramazan ayı gələndə cənnətin qapıları açılar, cəhənnəmin qapıları bağlanar, şeytanlar da zəncirdə olar. Döyüşdə və ya əsirlikdə olduğuna görə oruc tutmayanlar sonra münasib bir vaxtda onun əvəzini (qəzasını) tutmalı və ya fidyə verməlidirlər.

Orucu qəsdən pozanlar isə onun əvəzini tutmaqla yanaşı, tövbə etməli və kəffarəsini ödəməlidirlər. Kəffarə isə 60 gün oruc tutmaq, yaxud 60 yoxsulu yedirtməkdir. 60 günlük kəffarə orucuna bir günlük qəza orucu da əlavə olunur.

Orucluğun başa çatdığı gün fitr bayramı adlanır. Həmin gün bütün müsəlmanlar bir-birlərini təbrik edir, vəfat edənlərin qəbirlərini ziyarət edir, ruhlarına dualar oxuyurlar. Bayram günü hər kəs öz himayəsində olanlar üçün təqribən 3 kq buğda, yaxud xurma və ya kişmiş miqdarında kasıblar üçün fitrə zəkatı verməlidir. Orucluq insanlara öz iradələrini, dözümlülüyünü yoxlamaq imkanı verir, onları paklığa, xeyirxahlığa dəvət edir.

Ramazan ayının bitməsi həm də oruc tutanların normal qidalanma rejiminə keçməsi deməkdir. Bir ay ərində gündə iki dəfə qidalanmaq bağırsaq və həzm sistemində dəyişikliklərə və maddələr mübadiləsinin sürətinin azalmasına gətirib çıxarır. Lakin diyetoloqlar birdən-birə normal rejimə qayıtmağın da düzgün olmadığını deyirlər. Odur ki, tədricən əvvəlki rejimə qayıtmaq məqsədəuyğundur.

Bayramınız mübarək, əziz xalqımız!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.04.2023)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.