“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ədəbiyyat qəzet” ilə birgə ƏDƏBİYYATIMIZI SEVDİRƏK layihəsində bu gün sizlərə Nəriman Həsənzadənin   şeirləri  təqdim edilir. 

 

Dəmir Yumruq 

Sərkərdəmiz

 

Hörmətli Hafiz Paşayevə

 

Bir səadət mehi əsir 

əsrin yeni havasından.

Dəmir Yumruq Sərkərdəmiz 

doğulubdu artıq, şükür!

O dərs alıb Atasından, Babasından,

bir də Ulu Babasından.

Qucaqda yox, arzularda, 

istəklərdə o böyüyür, 

zaman adlı müəllimi, 

açıq-aydın, düşüncəli, 

əsən yelə, daşan selə 

o, siyasi bir ad verir. 

Onun uzaqgörən gözü, 

duyan qəlbi, yazan əli 

ölkələrin tarixinə 

tarixi məlumat verir.

Cilvələnir, rəngə girir 

dünya bəzən röya kimi.

Dəmir Yumruq Sərkərdəmiz 

Dan yerinə - bir şeh gəlib.

Qarşısında Yer üzünün 

xəritəsi - dünya kimi. 

Bəşərin də taleyinə 

yeni bir cavabdeh gəlib.

 

Türkiyədən həkim gəlib

 

Uzman həkim Musa Kılıça

 

(Nəğmə mətni)

 

Türkiyədən həkim gəlib, 

gör kim gəlib -

Musa Kılıç. 

 

Bir eşq gəlib, həvəs gəlib.

Ərdoğanın nəfəsindən 

isti, doğma nəfəs gəlib.

 

Musa Kılıç İlham dedi

ilk dəfə bu dostluğa 

mən də bir carçıyam dedi.

Bəndlərə tale yazmağa 

haqdan araçıyam dedi.

Yer işıqlı, hava gözəl,

Həkim məlhəmi tər-təmiz.

Qoşulun, qoşulun bizə,

Musa Kılıç nəğməmizə.

Nəğmə bizə,

Məlhəm sizə!

 

Arif Mehmandosta

 

Nəğmə oxuyurdu Arif yolboyu, 

məni ovsunlayan o səsdə nəydi?!

Oğlu Atillanın mübarək toyu

Araz sahilində 

bir təntənəydi.

Onda Günay xanım bir ana kimi 

oynadı, yorulub doyana kimi.

Fatimə xanım da - 

qalxdı nənəsi 

qoşulub oynadı ona nəvəsi.

Hamı sevinirdi - dost, qohum olan, 

öpürdü Arifin ağ saçlarından.

Mənim saçlarıma bənzər o saçlar 

mənim də 

ruhumu oxşayırdılar.

 

Muğanlı əfsanəsi

 

Qasım Abdullayevə minnətdarlıq

 

Qasım müəllimə hörmət, ehtiram, 

o, qardaşəvəzi, dostəvəziymiş.

Bir mühəndis kimi mən tanıyıram, 

sən demə, 

Muğanlı əfsanəsiymiş.

 

Şəxsi büdcəsindən kəsib bir qədər 

qəbristan yoluna yetirib nəzər.

Bir hasar çəkdirib yollar uzunu, 

yerdən təmizlədi yerin tozunu.

Yağışdan, palçıqdan aman yoxuydu, 

kənd də atasına rəhmət oxutdu.

 

Bəs sonra?

Muğanlı xəstəxanası! - 

deməyib xərcini hələ bir kəsə.

- Heç kəs naxoşlayıb, xəstə olmasın, - 

deyirlər, 

deyibmi kənddə kiməsə?

 

Sadə bir insandı Qasım müəllim, 

dərsdə - tələbələr ürək açırlar.

Kafedra müdritək - müdrik, mülayim, 

professor, - deyib, suallaşırlar.

Qasım müəllimə hörmət, ehtiram, 

o, qardaşəvəzi, dostəvəziymiş.

Bir mühəndis kimi mən tanıyıram, 

sən demə, 

Muğanlı əfsanəsiymiş.

 

Xatirə qızıma

 

Qızım mənə zəng vurur: 

- Ata, necəsən? - deyir.

Dünyanın ən müqəddəs 

səsini bəxş eləyir. 

Mən də öz aləmimdə 

qoruyuram o səsi.

Ata ziyarətidi, - 

yaşa, övlad Töhfəsi!

  

Bakı şəhəri,

12.12.2024

 

Günəşi gətirən qız

 

Günəşi aparan qız!

Günəşi gətirən qız!

Dibçəklərdə gül əkib, 

günəşi bitirən qız!

Yorulmasın o əllər, 

günəş ilə bərabər, 

şüşələri silən qız!

Günəşin rəfiqəsi, 

günəşə çevrilən qız!

 

Şairlər oyaq qalır

 

- Bir işin varmı, şair, 

necə keçir günlərin?!

Elə ki, iş yerimi 

öyrəndilər, bildilər, -

-Yenə başın qarışar, 

iş yaxşıdı, - deyirlər. 

Təbrik də eləyirlər.

Xəbərsizdi, təəssüf, - 

bir para oxucular, - 

oxuduğu misranın 

neçə variantı var. 

Şairlər oyaq qalır, - 

nə bir vərəq ağ qalır, - 

bir sözün arxasınca 

düşürsən tapanacan.

Tapa bildinmi, haçan?!

Pozursan yaza-yaza, 

yazırsan poza-poza.

Soruşma nədən, niyə?

Qayıt görüm geriyə, 

hardaydı, o qafiyə...

 

Bir dekan varıydı

 

Baş laborant Güldanə xanımın 

xatirəsinə

 

Bir Dekan varıydı, belə, birtəhər, 

gözü seçməyəni ayaqlayardı.

Müəllim, tələbə görəndə şişər, 

rektoru görəndə arıqlayardı. 

 

Hərdən stoluna yumruq vurardı, 

deyərdi, Dekanam, o da təzəydi.

Oxlov udan kimi dimdik durardı, 

daimi bir nida işarəsiydi. 

 

Bir prorektorun keçər yanından, 

biz birik, desə də, ayrı gəzərdi.

Göstəriş verərdi onun adından, 

gedib əl tutanda, dizi əsərdi. 

 

Bizə gah toxunar, gah ilişərdi, 

bir az əsəbiydi, bir az da qıvraq.

Fənnini bilmirəm, necə bilirdi, 

şərikli dərslik də yazmışdı bir vaxt. 

 

Hamıdan ağıllı, hamıdan təmiz, 

hamıdan fərqlənən inadkarıydı. 

O da tələbədən almağa həris, 

köhnə iş yerindən adətkarıydı. 

 

Tez-tez yoxlayırdı Baş laborantı, 

yerində yoxdursa, təcili iclas. 

Yuxarı-aşağı xəbər çatardı, 

telefon əlində müsbət bir obraz!

 

Rektorun əmrilə getdi o dekan, 

gördük hər üzünü zalım həyatın.

Bizə salam verdi, salam almayan, 

Dekan insan oldu, gözünüz aydın!

 

Yanvar, 2002-ci il

 

Şəlalə gülüşlər

 

Mən yeniyetmə bir cavan, 

sən bir az uşaq olaydın. 

Mən ayıq, təmkinli, filan, 

sən yenə şıltaq olaydın. 

O şəlalə gülüşünə 

qataydın bu "Can!" səsini.

Açaydın sən o gözləri, 

o Tanrı pəncərəsini!

Hərdən mənə baxaydın, 

yandıraydın-yaxaydın.

Yuxum gəlir, deyəydin, 

məni sehrləyərdin. 

Laylayını çalaydım, 

uçaydın, ucalaydın. 

Budaqları əyəydim, 

gündən kölgələyəydim. 

Gözdən, nəzərdən uzaq, 

sən yuxulu, mən oyaq. 

Deyəydim, ay durnalar, 

oxumayın, oyanar...

 

Nəvəm Nəriman Həsənzadəyə

 

Oğlum, cəmiyyətdə bir az ayıq ol, 

bilirəm, həyatda onsuz da paksan.

Məni tərifləmə, 

mənə layiq ol, 

sən onda mənsiz də tanınacaqsan. 

 

Onda deyəcəklər, filankəsdi bu, 

şair Nərimanın oğul nəvəsi.

Nə deyim, 

başqa bir yolun da yoxdu, 

axı, babanın da sənsən əvəzi. 

 

Məni danan olsa yanında sənin, 

sus, səbr deyiblər aparar, oğlum.

Üzü qara olsun bu zəmanənin, - 

mən kiməm,

Tanrını danan var, oğlum. 

 

Kiminsə gözündən qaçıb yuxusu, 

kimsə, narazıdı öz taleyindən. 

Qoy sənin sabahın uğurlu olsun, 

gələcək günlərə, 

salam indidən!

Ay gülərüz

 

Saat 5-ə işləyir, 

bir az qalır səhərə, 

günəşin şəfəqləri 

yayılacaq şəhərə.

Dünya öz yuxusundan 

oyanacaq bir azdan, 

sonra sən gələcəksən, 

qapını açacaqsan. 

Üzündə bir təbəssüm, 

girəcəksən içəri, 

süfrəni açacaqsan, 

sonra da dərmənləri...

Bax, beləcə başlayır

hər günümüz, ay SEVİNC!

Mən sənə minnətdaram, 

ay gülərüz, ay SEVİNC!

 

16 iyul, 2024

Gecə saat 05:40

 

Dərdiş

 

(Nəğmə mətni)

 

Səndən nigaran qalmışam, 

insafın hardadı, dərdiş?!

Sən hardasan, mən ordayam, 

canım da ordadı, dərdiş.

 

Sən əzizim, mehribanım, 

necə susum, necə danım?!

Sənsiz günüm-güzəranım 

gözə bir pərdədi, dərdiş.

 

Sözümü saxla yadında, 

ovsun var sənin adında.

Kölgəm ayağın altında, 

yanında - yerdədi, dərdiş.

 

Sənin

 

Yanında deyiləm, gələm görüşəm, 

könlünü könlümcə oxşayam sənin. 

Əlindən yapışam, qolundan tutam, 

nazını çəkməyə başlayam sənin.

 

Təbiət dəyişə nola, birtəhər, 

tökülən qayıda, dola birtəhər. 

Payızı vermişəm yola birtəhər, 

bu qışı qoynunda qışlayam sənin. 

 

Kəkliklər oxuyur daşda, qayada, 

səni də kəkliyin səsi oyada.

Bir qəm görməyəsən qəmli dünyada, 

mən də sağlığına yaşayam sənin.

 

Üç qardaş nağılı

 

Uşaqlar üçün

 

Onlar üç qardaşıydı, 

böyük qardaş - başıydı. 

Ortancıl - ortadaydı, 

kiçiyinə - ataydı,

sağ və salamatıydı. 

Kiçiyi - sadə, həssas, 

yoldaşı - darda qoymaz...

 

Hansı alicənabdı?

Hansı sadədi, safdı?

Varmı bir xeyirxahı?

Bu dünyadan agahı?

Seçin, deyin özünüz, 

nə desəniz, yüzə-yüz!

Şərikəm mən də sizə, 

Gələn söhbətimizə 

gələn dəfə başlayaq, 

Qalibi alqışlayaq.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağlanın növbəti təqdim etdiyi şair Təbrizdə yaşayan Mehdi Qəmsizdir

 

Mehdi Qəmsiz

Təbriz

 

 

YETİMXANA

 

Səhər saat yeddi, səslər ucalır,

Görəsən buraya gələn anadır?

Neçə ildir yolun gördüm burada,

Burası susduğum yetimxanadır.

 

Pəncərələr güdür yolunu hər gün,

Şüşələr ağlayır, dərdlilər kimi.

Ay ana hardasan? Bura gəlsənə,

Görəsən yetimdən yetim sevgimi.

 

Yuxuna dalıram hər yatdığımda,

Düzdür görməmişəm heç zaman səni.

Mənim röyadakı surətinlə gəl, -

Gör necə canladır hər zaman məni...

 

Qısırlar gəlirlər uşaq almağa,

Gedirəm qabağa alsınlar məni.

Burda tək başıma qalmaqdansa, ah!

Öz ürəklərinə salsınlar məni...

 

Pillələr əzbərdi dərdlərimizi,

Ağlayıb qaçardım, gülüb qaçardım.

Gahdan pozğunlaşıb, gahdan oturub,

Yaranış köksünə biçaq saçardım.

 

Mən yazıq deyiləm, belə baxmayın,

Sözümə hər yanıt candır, canadır.

Sevgimə, zövqümə baxsanız, bura –

Hələlik susduğum yetimxanadır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)

 

Təqdim edir: Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Poetik qiraətdə sizlərlə yenidən Əlizadə Nuridir.

 

Deyəsən, o qızın SU idi adı-

Hara axıb getdi, niyə qalmadı?-

deyir şair.

Xoş mütaliələr!

 

Dünya özü boyda şirin almadı...

 

Sən demə, ölüm də əkinçi imiş-

Torpaq ömürləri xışlayıb keçir.

Dünyada nə qədər köçəri qəm var,

Mənim ürəyimdə qışlayıb keçir.

 

Şeytana daş atan özü də cinmiş,

Sonuncu ümid də dünən keçinmiş.

Göy üzü üstümdən gəlib keçibmiş,

Heyf ki, yanımda düşməyib keçib...

 

Deyəsən, o qızın SU idi adı-

Hara axıb getdi, niyə qalmadı?

Bu dünya elə bil şirin almadı

Hərə bir yanından dişləyib keçir...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)

Cahangir Namazov, “Ədəbiyyat və İncəsənət” portalının Özbəkistan təmsilçisi.

 

Mən hələ Azərbaycana ayaq basmamışam, amma hər gün xəyalımda o müqəddəs diyara səfər edirəm. Təsəvvürümdə, ürəyimdə sevgi və məhəbbətlə dolu olan o əziz yurda gedib qayıdıram.

 

Azərbaycanın gözəl və qədim şəhərləri, ucalığı göylərə çatan vüqarlı dağları, canlılıq və ilham tənəffüsü yayan dənizi ürəyimi əsir edib. Oranın heyranedici mənzərələri mənim üçün təkcə təbiətin bəxş etdiyi bir nemət deyil, həm də böyük tarix və mədəniyyətin canlı ifadəsi kimi görünür. 

Bu yurdun sevgi dolu ürək sahibi olan insanları isə ayrıca bir mövzudur. Mehribanlığı, səmimiyyəti və sadəliyi ilə onları həmişə yanımda olan kimi hiss edirəm. Onlarla məsafələr belə, aramızda maneə ola bilmir. Mənə hər zaman elə gəlir ki, bu əziz və müqəddəs torpağın hər küləyi bir sevgi hekayəsi söyləyir, hər ağacı məhəbbət mahnısı oxuyur.

 

Azərbaycan mənim qəlbimdə sanki canlı bir aləmə çevrilib, arzularımın ayrılmaz bir hissəsinə çevrilib. Bu yurd mənim ilham mənbəyimdir, dayanmadan meyvə verən bağlar kimi, ürəyimin ən dərin qatlarını üzə çıxarır. Onun zərifliyi və insani dəyərləri həmişə məni məhəbbət və ehtiramla özünə çəkir. Oranın mehriban, səmimi, sadə və qonaqpərvər insanları məni həmişə qonaq çağırır. Onların qəlbində yalnız xeyirxahlıq yaşayır, onları sevməmək, hörmət etməmək mümkün deyil. 

Facebook vasitəsilə 7-8 il ərzində bir çox Azərbaycan şairləri, yazıçıları və yaradıcıları ilə tanış olmuşam və onlarla dostlaşmışam. Onların səmimiyyəti və incəliyi sözlə ifadə olunmaz. Azərbaycan sənəti və ədəbiyyatına əvvəldən böyük marağım var idi. Bu gün isə onların qəlbimdə tutduğu yer daha da yüksəlib. Hər yeni tanışlıq məni o yurda daha da yaxınlaşdırdı, sevgi və hörmətimi ikiqat artırdı. Azərbaycanlı dostlarımla aramızda məsafələr uzaq olsa da, ürəklərimizin yaxınlığını hiss edirəm. Belə böyük tarix və mədəniyyətə malik xalqın insanları ilə dostluğumla fəxr edirəm. 

Bu gün Azərbaycan və Özbəkistan arasındakı dostluq əlaqələri möhkəmlənib və yeni üfüqlər açılır. Əlli-dən çox şeir və digər yaradıcılıq nümunələrim Azərbaycanın nüfuzlu qəzet və jurnallarında dərc olunub. Kiçik uğurlarımı belə diqqətdən kənarda qoymayan azərbaycanlı ustadlarım yaradıcılığım haqqında məqalələr yazaraq, mənə diqqət və ehtiram göstərdilər, bu isə mənim özümə olan inamımı artıraraq, Azərbaycan xalqına olan sevgimi daha da gücləndirdi.

 

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının üzvü, filologiya elmləri doktoru, Özbəkistan Respublikasının "Dostluq" ordeni sahibi Almaz Ulvi xanımdan şeirlərimə ön söz yazmağı xahiş etmişdim. O, böyük məhəbbət və etibarla yazdığı ön sözlə təkcə məni sevindirmədi, həm də yaradıcılığımı yeni mərhələyə qaldırdı. Həmin ön söz Azərbaycanın "Bütöv Azərbaycan" qəzetində bir sıra şeirlərimlə birlikdə dərc edildikdə, sevinclə dolub-daşdım. Təranə Turan Rəhimli, Abdulla Saymaz, Tural Turan və İntiqam Yaşar kimi tanınmış yaradıcıların mənim şeirlərim haqqında yazdıqları məqalələr qəlbimi sevinc və ilhamla doldurdu. Xüsusilə, yaradıcılığımı Azərbaycan dilinə tərcümə edərək onu geniş ictimaiyyətə çatdıran Şahməhəmməd Dağlaroğlunun əməyini ayrıca qeyd etmək lazımdır. Hər bir yardım, hər bir dəstək – mənim üçün xüsusi bir ilham mənbəyidir.

Bu gün Azərbaycanın "Bütöv Azərbaycan" qəzeti və "Yazarlar" jurnalında da Özbəkistan üzrə müxbir olaraq fəaliyyət göstərməyim bu etibarın bir ifadəsidir. İnşallah, məhəbbət diyarının saf insanlarına olan sevgim bir gün məni Azərbaycana aparacaq. O əziz yurdun müqəddəs torpağını gözlərimə sürtüb, mehriban insanlarını bağrıma basacam. 

Azərbaycan, sən məni gözlə! Bir gün qəlbimdəki sevgini və sədaqəti özünə gətirəcəm. Məni görəndə öz övladın kimi qəbul et. Mən sənə təkcə şeirlərimi və qəlbimin sözlərini deyil, özümlə birlikdə sevgi və sədaqətimi də təqdim edəcəm. Hər zaman bağrın sakit, xoşbəxtliyin uca, həyatın bahar kimi bərəkətli olsun! Sənin torpağında yalnız sülh, dostluq və firavanlıq hökm sürsün! Bütün sevgim və sədaqətimlə sənə gəlirəm, Azərbaycan. Sənə həsr etdiyim hər bir misra, hər bir nəfəs sənin böyük mədəniyyətinə və qızıl tarixinə qatılsın. Mənim qəlbimdəki ən yaxın aləm, sevimli vətənim, sən həmişə məni bağrına basırsan.

 

Azərbaycan

 

Azərbaycan – qardaş xalqım,

Can bir xalqım, qandaş xalqım.

Kamalından qəlbim coşar,

Ruhdaş xalqım, qandaş xalqım.

 

Göylərində sönməz günəş,

Sənə gülüb, baxar hər an.

Sığınmaqda sənə könlüm,

Mən Bakıya verərəm can.

 

Vətənimtək müqəddəssən,

Mənə əziz hər bir çağın.

Dalğalansın yüksəklikdə,

Uca olsun qoy bayrağın.

 

Şəhid oldu oğulların,

Mənimkidir ürək dağı.

Qalmasın heç bir üzüntün,

Abad görək Qarabağı!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Əgər ki, yıxılsam çinar göstərin,

Mən ona söykənib Arana baxım.

Gözlərim görməsə Göygölü verin,

Mən onun gözüylə cahana baxım,

Hər yerdə, həmişə sənsən gümanım,

Canım-gözüm mənim Azərbaycanım.

 

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti  İlham Əliyevin 2024-cü il sentyabrın

9-da imzaladığı Sərəncama əsasən bu il Xalq şairi, Dövlət mükafatları laureatı, Azərbaycan sevdalısı Nəbi Xəzrinin 100 illik yubileyi  ilə bağlı ölkəmizin hər yerində tədbirlər gerçəkləşdirilir.

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Sumqayıt bölməsi, Ə.Kərim adına Poeziya klubu və Milli qəhrəman Polad Həşimovun adını daşıyan 28 saylı tam orta məktəbin birgə təşkilatçılığı ilə  Poeziya Evində Xalq şairi Nəbi Xəzrinin 100 illiyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib.

Şəhərin tanınmış qələm adamları, ziyalılar və məktəblilərin iştirak etdiyi tədbirdə

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüləri Ofelya Babayeva,Əşrəf Veysəlli, filologiya elmləri doktoru, professor Rafiq Yusifoğlu, filologiya elmləri doktoru, professor Avtandil Ağbaba, AYB Sumqayıt bölməsinin sədri Gülnarə Cəmaləddin, AYB Poeziya Seksiyasının rəhbəri, Poeziya Evinin direktoru İbrahim İlyaslı, Əməkdar artist Nazir Rüstəm və qəzəlxan Lilpar Cəmşidqızı çıxış ediblər.

Şagirdlərin ifasında N.Xəzrinin şeirləri və eyni zamanda, şeirlərinə yazılmış mahnılar əsasında hazırlanan kompazisiya iştirakçılar tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Şairin oğlu Arzu Babayev tədbirin təşkilində əməyi olanlara təşəkkürünü bildirib, atasının xatirəsini əziz tutan hər kəsə ailəsi adından minnətdarlığını ifadə edib.

Sonda məktəblilərin ifasında şairin sözlərinə SSRİ  Xalq artisti Müslüm Maqomayevin bəstələdiyi "Azərbaycan" mahnısı səslənib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)

Jalə İslam, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Xatırlayıram ki, mən uşaq olanda bütün ad günlərimdə həyəcandan gecəni yata bilmirdim. Qorxumdan səsimi də çıxarmırdım ki, anam yatmadığımı anlayıb əsəbləşməsin. Doğum günüm əslində ayın iyirmisi olmasına baxmayaraq həmin il on doqquzu axşamı bütün ailə toplaşmağı qərarlaşdırmışdıq. Çünki atamın sabah işi ilə bağlı səfəri var idi. Yenə anamın dadlı yeməklərinin qoxusu evi öz ağuşuna almışdı. Birdən anamın narahatlıqla səksəndiyini duydum. Mətbəxə doğru qaçdım və onun əlinin qırmızı rəngə boyandığını gördüm. Ondan nə baş verdiyini soruşanda isə gilas mürəbbəsini səhvən əlinə tökdüyünü bildirdi. İndi anlayıram ki, həqiqətən də, uşaq ağlının inana biləcəyi ən böyük doğru doğmalarının yalanıdır. 

Atamın evə gəlməsinə artıq iki saat qalmışdı. Mən isə pəncərədən onun gələcəyi yola göz dikirdim. Xəyal edirdim ki, bir müddət sonra bu yol atamın addımları ilə lərzəyə gələcək.Xəyal edirdim ki, iki saat sonra tortumun şamlarını ailəmin alqış sədaları altında söndürəcəyəm və diləklərimi sönən şamdan deyil, atamdan istəyəcəyəm. Ondan gələn dəfə səfərə gedərkən məni də özü ilə bərabər aparmasını söyləyəcəyəm.

Vaxt və zaman yetişdikcə daha da həyəcanlanır, özümə yer tapa bilmirdim. Fəqət kövrək qəlbim hər şeyin bu dəfə bir az fərqli olacağını mənə sanki söyləməyə çalışırdı. Atam bizim zənglərimizin heç birinə cavab vermirdi. Mənim həyəcanım isə yerini təşviş  və kədərə təslim edirdi. Küçələrin üsyanı, insanların fəryadları, anamın gözlərimin içinə baxaraq hələ də mənə, "Hər şey yaxşı olacaq"-yalanını danışması və s. Hiss edirdim, bir şeylər ömür xəzinəmdən oğurlanır, unudulur, yeri viran qalırdı. Heç nəyi anlamasam da, zamanın ən qəddar düşmən olduğunu və artıq saatın 00:00 olduğunu anlayırdım. İndi mənim üçün ən inandırıcı yalanları bir-biri ardınca söyləyən anamın belə doğruların arxasına gizlənməkdən başqa çarəsi yox idi. Küçənin fəryadı, ahı-naləsi şiddətləndikcə anamın da qorxusu qollarına güc qatırdı və o güclə məni bağrında yoxa çıxarırdı.Hiss edirdim ki,  bu gecənin qaranlığı məni öldürməsə belə, anamın bağrı mənə məzar olacaq. Onun əli yenə qıpqırmızı idi. Gözümü gözünə dikərək,-"Deyəsən, mürəbbəni yaxşı təmizləməmisən"-dedim. Sonra ikimiz də susduq.

Bu qara gecənin səhəri üçün buludlar səmada dövrə vurur, nalədən bezən şəhər küçələri vaxtsız-vədəsiz öz yasını elan etmişdi. Səhər saat 11:00 radələrində atamın mərkəzi xəstəxanada olduğu xəbərini aldıq və qonşumuzun köməyi ilə oraya getməyi bacardıq. 

Bəzi anlara yetişə bilmədiyimiz təqdirdə nəticədə qazanılan hər ağrı-acı ölüm gücündədir. Həmin gün bunu anlamışdım. Anam məni qapının ardında qoyaraq otağa daxil oldu. Mən isə pərdənin örtməyi bacarmadığı pəncərə kənarından atamın cansız bədənini seyr edirdim. Hər zaman onu pəncərə kənarından əzəmətli yerişinin heyranı olaraq seyr etsəm də, bu gün həmin o əzəmətin varlığına özümü inandırmaq üçün seyr edirdim. Sonra öz-özümə səslənirdim ki, artıq sadəcə atanla deyil, incə qəlbinlə də vidalaşmağın vaxtı gəlib çatıb.

Anam otaqdan çıxdığı zaman gözlərimlə onun yorğun simasını süzərək soruşmuşdum:

-Ana, atamın üzərinə gilas mürəbbəsi tökülüb? 

Bu vaxt həkim otaqdan çıxaraq tibb bacısına səsləndi:

-Qeyd et, ölüm saatı 12.00.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)

Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Nebulalar, kainatın ən valehedici və sirli təzahürlərindən biridir. Onlar təkcə elmin diqqət mərkəzində deyil, həm də fəlsəfi və dini düşüncələrdə öz yerini tapır. Bu qaz və toz buludları həm kosmosun yaradılış hekayəsini, həm də insanın kainatdakı rolunu araşdırmaq üçün bir açar rolunu oynayır.

 

Nebulaların təsnifatı və gözəlliyi

 

Nebulalar müxtəlif növlərə bölünür və hər biri fərqli proseslərin və dövriyyələrin nəticəsidir:

 

1. Ulduzəmələgəlmə nebulaları: Orion Nebulası kimi bu tip nebulalar, yeni ulduzların doğulduğu kosmik beşiklərdir.

 

2. Planetar nebulalar: Günəş kimi ulduzların son mərhələsində meydana gələn qaz halqalarıdır, məsələn, Helix Nebulası.

 

3. Supernova qalıqları: Partlayış nəticəsində meydana gələn nəhəng parlaq strukturlar, Krab Nebulası kimi.

 

4. Qaranlıq nebulalar: İşığı udaraq öz mistik görünüşü ilə diqqət çəkən Atbaşı Nebulası buna nümunədir.

 

Nebulaların rəngləri onların tərkibini əks etdirir: hidrogen qırmızı, oksigen mavi-yaşıl, azot isə sarı-narıncı tonlarda görünür. Bu rənglər təbiətin unikal bir sənət əsəri kimi hər nebulanı təkrarolunmaz edir.

 

Elmi və mənəvi əhəmiyyəti

 

Nebulalar kainatın yaranması və inkişafı haqqında elmi məlumatları öyrənmək üçün bir laboratoriya rolunu oynayır. Onların tərkibi və strukturları kainatın kimyəvi tərkibini, ulduzların həyat dövrlərini və kainatın yaşını anlamağa kömək edir.

 

Dini və fəlsəfi baxımdan isə nebulalar Yaradanın qüdrətinin və kainatdakı nizamın göstəricisi kimi qəbul edilir. İslamda Allahın göyləri və yeri bəzədiyi vurğulanır:

 

"Doğrudan da Biz ən yaxın göyü ulduzlarla bəzədik..." (Saffat, 6).

Nebulalar bu "bəzəklərdən" biri kimi, ilahi qüdrətin və sonsuzluğun təzahürüdür.

 

Fəlsəfi perspektiv

 

Nebulalar həm də fəlsəfi suallar doğurur:

 

İnsan bu nəhəng kainatda nə qədər kiçikdir?

 

Ulduzların yaranma və sönmə dövriyyəsi həyat və ölümün dərin fəlsəfəsinə işarə edirmi?

 

Kainatın sonsuzluğu və gözəlliyi insanın Yaradanla və özü ilə əlaqəsini necə dərinləşdirir?

 

 

Bu suallar nebulaların sadəcə kosmik strukturlar deyil, həm də mənəvi və intellektual düşüncəyə ilham verən varlıqlar olduğunu göstərir.

 

Nəticə

 

Nebulalar, elmi, fəlsəfi və dini düşüncələrin kəsişdiyi nöqtədə durur. Onlar kainatın yaradılışı haqqında məlumat verir, insanın yerini və mənasını sorğulayır və Yaradanın sənətkarlığını nümayiş etdirir. Nebulalara baxmaq, sadəcə göyün gözəlliyini izləmək deyil, həm də kainatın dərinliklərinə ruhani bir səyahət etməkdir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Məşhurlarla üzbəüz rubrikasında növbəti suallar Respublikamızın əməkdar artisti, xanəndə, Prezident Mükafatçısı Fərqanə Qasımovaya ünvanlanmaqdadır. Rubrikanı Aysel Kərim aparır.

 

 

Çox təmkinli, səbrli insan təsəvvürü yaradırsınız. Belə xarakterlə bu dövrdə sizə çətin deyilmi?

 

Bəli düz qeyd etdiniz görünüşümlə xatakterim üst-üstə düşür. Doğurdan da o cür insan tipindəyəm. Və bunu çox düz  təhlil etmisiniz elə gördüyünüz kimiyəm. Həqiqətən də təmkinli və səbrli insanam. Əlbətdəki hamının bu formadan çıxmaq obrazı da olur. Necə deyim qarşısındakı insana qarşımı, hansısa bir təpkiyə qarşımı ola bilir. Amma çox nadir hallarda mənim əsəbi, səbrsiz vaxtlarım olur. Deyə bilmərəm ki, mən ömür boyu səbrliyəm. Bu heç düzgün olmaz. O bir söz var üzür istəyirəm deyirlər gərək həyası olmayan biri olasan ki, işlərin qabağa getsin. Amma elə deyil. Yenə də deyirəm ki, Allah bizə nəyi yazırsa onu da yaşayırıq.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı yazıçı, dramaturq Ağalar İdrisoğlunun “Vəzifəpərəstin dilindən” adlı satirik hekayəsini təqdim edir.

 

 

Atam-qardaşım, nə yapışmısız mənim yaxamdan? Bəli, vəzifəpərəstəm. Niyə də olmayım? Bu gün, bu zəmanədə yaxşı pulun, vəzifən yoxdusa, sən heç kimə lazım deyilsən. Sən heç  kimsən, atam-qardaşım. Bəlkə elə deyil? Vəzifən yoxdusa, sənin nə dostun var, nə tanışın, nə məşuqən. Heç evdə arvad da, uşaqlar da üzünə dürüst baxmırlar. Səni saya salmırlar.

 

Sizinkini bilmirəm, mən vəzifədən çıxanda, pulum olmayanda bizim arvad üzünü elə turşudurdu ki, elə bil rəhmətlik dədəsini mən öldürmüşdüm. Axşam da o söz... Dalını çevirirdi mənə, xorhaxorla yatırdı. Uşaqlar da mənimlə dilucu, xalaxətrin qalmasın deyə danışırdılar.

Hə. Vəzifəsiz olmağın ləzzətini bir dəfə mən də görmüşəm, atam-qardaşım. O vaxtlar vəzifəsiz qaldığım altı-yeddi ayda mən çəkdiyimi heç düşmənimə də arzu eləmirəm...  İllərlə mənimlə adicə görüşmək üçün növbə gözləyənlər, sağlığıma badələr  qaldırmaqçün bir-birinə aman verməyənlər, mən vəzifədən çıxandan sonra daha gözə dəymədilər...  Hətta “Toplan” adlı itim öləndə yüzlərlə adam yanıma gəlib, itə görə utanmadan baçsağlığı da verdilər. İti tərifləyib göylərə də qaldırdilar. Amma indi özüm “ölmüçdüm” bu köpək uçaqlarından biri də gözə dəymirdi...  Heç soyuşan yoxdur ki, “ Abdul eşşəyin hardadır”.  Ay Allah... Biz necə unutqan, yaramaz camaatıq...  Görəsən  Yer üzündə bizim kimi nüsxə varmı? İnanmıram ki, ola...

 Nə başınızı ağrıdım, köhnə hökumət gedib, təzəsi gələndə on beş naziri işdən hopdum çıxardı. Mən də getdim “çujoy poxmel”. Yəni o biri hökumətin adamı olsam da, bunun hakimiyyətə gəlməsi üçün dəridən-qabıqdan çıxırdım. Çünki o  köhnə  hökumət işinin öhəsindən gələ bilmirdi. Anarxiya, xaos baş alıb gedirdi... Hakimiyyətə gəlmək istəyən bu biri isə həm səriştəli, həm də mənim eloğlum idi. Fikirləşirdim ki, ətimi yesə də, sümüyümü çölə atmaz. Amma atdı... Özü də propka kimi.

Vəzifədən çıxarıldığım birinci günü adətimcə tezdən durub yuyundum. Üzümü qırxıb, geyindim. Dedim heç olmasa, bu sürücü zalım oğlu Zahir bir insaflı olar. O da mənimlə bir blokda yaşayır. Bir mərtəbə yuxarıda ev alıb vermişdim ona. Gözlədim ki, indi gəlib qapının zəngini basıb, heç olmasa, soruşacaq ki, ay müəllim, bəlkə harasa getmək istəyirsiz? Ya da sizə nə isə alıb gətirmək lazımdı... Ayaq səslərindən hiss elədim ki, düşdü aşağı. Çıxdım eyvana. Gördüm ki, mindi maşına, heç başını da yuxarı qaldırıb, mənə salam vermədi. Maşını xoddayıb getdi təzə nazirin dalınca... Hirsimdən başım gicəlləndi. Az qaldım ki, yıxılım, tez tutdum məhəccərdən və öz-özümə dedim:

 - Ay dadi-bidad... Bu əbləhi mən gətirib adam elədim. Yetimin biri idi. Bu cür ceyran kimi “Volqa” maşınını, sonra da  QAZ-31-i verdim ki, sür. Toyunu elədim. Ev alıb verdim.

Yadıma düşdü, bu əbləh oğlu hərdən mənə deyərdi:

- Ağamir müəllim, atam anamı fahişəlik üstündə atıb gedib. Uşaqlıqdan atasız qalmışam. Sağ olun ki, siz mənə ata olduz. Məni kişi elədiz. Ölənəcən sizi yaddan çıxarmaram. Quran haqqı düz sözümdü...

 Fikirləşdim ki, ay dadi-bidad... Gör mən necə yanılmışam. Atalar düz deyib: “Fahişədən ancaq belə dəyyus törəyə bilər...”

Bu vaxt şöbə rəislərindən biri Doydaq Saməddin blokdan çıxıb getdi öz maşınına sarı. Əynində mənim plaşım. Cəmi bir dəfə geymişdim. Xoşuma gəlmədi, bağışladım ona. Mənə “dayı” deyirdi. Şənimə yüzlərcə tostlar, şeirlər qoşurdu. Özü də tez-tez deyirdi:

- Ağamir müəllim, mən altıncı sinifdə oxuyanda atam və əmim haqqında imzasız şikayət məktubu yazmışdım Leninin movzoleyinə. Onları işdən çıxartdırmışdım... Məndən hamıya qarşı hər cür nakişilik gözləmək olar... Ancaq sizə heç vaxt pislik eləmərəm. Siz mənə atamdan da, qohumlarımdan da çox yaxşılıq eləmisiz. Sizin sayənizdə belə vəzifəm var. Sizin sayənizdə özümə  toy eləmişəm. Ev, bağ, maşın almışam. Özümün biznes işlərimi qurmuşam. Mən bu mərtəbəyə ancaq sizin sayənizdə qalxmışam. Əgər sizə pislik eləsəm, bihörmət iş tutsam, qoy Allah məni əbədilik kor eləsin. Anamın südü haramım olsun.

Öz-özümə dedim:

- Ay dadi-bidad... Bu küçük elə bir az sərxoş olan kimi özü deyirdi ki, məndən hər cür nakişilik gözləmək olar. Bəs mən niyə başa düşmürdüm?

Fikirləşirdim ki, sərxoşdu belə deyir. Nazirliyin çoxlu sirlərini danışırdım ona, bacıoğlu kimi... Demə o da mənim danışdıqlarımı ötürürmüş yaxarılara...

Bu vaxt Qara Məhərrəm çıxdı blokdan. Hansı ki, mənim sayəmdə adi işçidən nazir müavinliyinə qədər yüksəlmişdi. Həmişə də mənə deyərdi:

- Sizin kimi xeyirxah, müdrik adam olmasaydı, yəqin indi mən heç kim idim. İndi hardasa it döyürdüm. Sizin yaxşılığınızı unutsam, onda mən kişiliyimi itirmiş olaram. Onda mənə hansı sözləri desəniz, qəbulumdu, Ağamir müəllim.

Hiss elədi ki, mən eyvanda durub ona baxıram, başını qaldırıb Allahın salamını da vermədi mənə. Xidməti maşınına mindi. Sürücü maşını yelli sürüb getdi.

Fikirləşdim ki, bu Qara Məhərrəmi necə adlandırım. Axı, özü demişdi: “Sizə namərdlik eləsəm, hansı söyüşlə istəsəniz, məni söyün”. Yadıma düşdü ki, bunun arvadının ayağı “sürüşkəndi”. Hətta arvadının anasının da, bacılarının da “xəmiri sıyıqdı”... Qara Məhərrəmin arvadı da həmişə dəridən-qabıqdan çıxıb, min cürə oyunlar qurub ki, mənə yaxın olsun. Ancaq mən belə işi öz şənimə, şəxsiyyətimə sığışdırmamışam. Öz işçimin arvadına pis gözlə baxmamışam. Hətta bir dəfə məcbur olub, Qara Məhərrəmin arvadına bu fıkrimi açıq-saçıq da demişəm. O da bu sözlərimə görə məndən acıq eləyib. Sonra da açıq-saçıq deyib: “Ağamir müəllim, mənim kimi belə gözəl xanımdan, belə gözəl candan istifadə eləmədiyinə, mənimlə kef çəkmədiyinə görə vaxt gələcək peşiman olacaqsan. Onda da gec olacaq”...  Başıma bir qapaz vurdum.

 - Bu da sənə azdı, Ağamir. Bax, o vaxt əgər sən Qara Məhərrəmin arvadını özünə məşuqə eləsəydin, indi belə də yanmazdın...

Bu vaxt blokdan Ceyran xanım çıxdı. O, bu gün əvvəlkindən də bərli-bəzəkli geyinmişdi. Yəqin özünü təzə nazirə sevdirmək üçün... Hiss elədi ki, mən eyvanda dayanmışam. Heç başını qaldırıb yuxarı da baxmadı. Hə... Atam-qardaşım, Ceyran bu hərəkətilə ürəyimin başına elə köz basdı ki, lap infarkt elədi məni. Gözlərim qaraldı... Qulağımda onun gecələr intim vaxtlarımızda həzin, lirik səslə dediyi sözlər cingildədi:

 - Mənim bəyim, sahibim, ömrüm-günüm... Can yoldaşım... Aşqım. Arxam, dayağım.  Sənsiz bu dünyada yaşaya bilmərəm. Danışıb gülmərəm. Hicrandan ölərəm, ölərəm...

Hicrandan da ölmədi Ceyran xanım. Bu gündən təzə nazir üçün doğuldu. Bu gündən yəqin ki, bu sözləri, bu mahnını təzə nazir üçün oxuyacaqdı Ceyran xanım...

Bu vaxt bir xarici, bahalı maşın gəldi. Ceyran xanım nazlana-nazlana mənə yandı-yandı verə-verə həmin maşına minib getdi... Ay dadi-bidad... Ceyran da mənə nankor, naxələf çıxarmış... Dağılasan belə dünya, necə ki, dağılırsan... Mən ki, vəzifədən cəmi bir gündü çıxmışam. Ağ atın belindən bir gündü düşmüşəm. İlahi, adamlar niyə belə nankor, nanəcib, namərd, naxələf, bişərəf olurlar? Bu nə dünyadı? Bu nə zəmanədi?..

... Beləcə mənim çörəyimlə kişi olub, kişi cərgəsinə, arvad olub arvad cərgəsinə qarışanlar bir-bir binadan çıxıb, getdilər işə. Mən də papirosu-papirosa calayıb heykəl kimi durdum eyvanda. Yada saldım olub-keçənləri... Təmənnasız xidmətlərimi. Əvəzini gözləmədən verdiyim tonlarla çörəkləri... Pulsuz-parasız vəzifəyə yüksəltdiyim adamları...

... Beləcə üç ay ötdü, atam-qardaşım. Çıxdım hamının yadından. Düşdüm hamının dilindən, nəzərindən. Unuduldum bir sinif  kimi. Arvad, uşaq tənəsi də bir yandan. Arvad zalım qızı da yağsız araba təkəri kimi əcaib-qəraib səslə elə hey deyinir, məni yamanlayırdı:

 - Budu sənin çörək verdiyin adamlar? Budu sənin yaxşılıq etdiklərin? Budu sənin çörəyinin duzu? Get, ağlın tökülsün... Milyonları xərclədin onlara.. Axırı nə oldu?.. Kim qədrini bildi? Kim qiymət verdi sənin xeyirxah işlərinə?.. Elə bilirdin sənə qızıldan heykəl qoyacaqlar? Həy...

 İllərlə mənimlə çörək kəsən, mənə həmişə qardaş deyən keçmiş dostlar da harasa buxarlanmışdılar… Bir köpək oğlu zəng vurub soruşmurdu ki, ölmüşəm ya qalmışam. Bir yandan da keçmiş işçilərim, mənə belə “qan uddururdular”…

Gördüm yox. Bu binada qalsam, ürəyim partlayacaq. Dərd məni öldürəcək. Hər dəfə məni belə tez unudan namərd, köhnə işçilərimi görəndə, gedib o dünyalıq olub gəlirdim... Ona görə də o binadakı bərli-bəzəkli evlərimi dəyər-dəyməzinə satıb, köçdüm başqa yerə. Ancaq vəzifəsiz də dözə bilmirdim qardaş... Bərli-bəzəkli kabinetim, rəngbərəng telefonlar, o yaltaq sifətlər, eyş-işrət məclisləri tez-tez yuxuma girirdi, atam-qardaşım. Hövlnak yuxudan ayılırdım, görürdüm ki, evdəyəm, yanımda da keçmiş məşuqələrim yox, arvad uzanıb. Az qalırdı başıma hava gəlsin. Gördüm yox, belə yaşamaq mümkün deyil. Ürəyim partlayacaq. Xosunvay olacam... Onu da yaxşı bilirdim ki, indiki hökmdar da pulu, rüşvəti, yaltaqları, ona məddahlıq eləyənləri çox sevir. Bir ay get-gəldən sonra özümü birtəhər dürtdüm ey onun qəbuluna. Yalvar-yaxar girdim yanına...

Hə, atam-qardaşım, mən də qoşuldum axına, unutdum kişiliyi, təmiz adı, vicdanı, qeyrəti.  Fikirləşdim ki, bunlar elə mənə qalıb?.. Açdım sandığı, tökdüm pambığı...

Köhnə iqtidar haqda nə gizli, xalq bilməyən sirlər, nə əməllər vardısa, açdım hamısını qoydum ortalığa. Sənə zarafat gəlməsin, mən köhnə iqtidarda əsas aparıcı nazirlərdən biri idim. Bütün dövlət sirlərini, gizli planlarını yaxşı bilirdim. Bir az da üstünə əlavələr eləyib dedim. Hətta onu da danışdım ki, kimi nəyə görə tutmaq olar, kimin nə günahları var, kimin hansı xarici banklarda nə qədər pulları var. Kim hansı ölkənin şpionudu. Kimin harda malı, mülkü var. Kimlər-kimlərlə oturub-durur... Əlqərəz xoruz səsi eşitməyən xəbərlər… Sonra da diz üstə çökdüm qarşısında təzə iqtidarın, təzə hökmdarın və başladım ağlamağa, yalvarmağa... Bir yarım saat ağlayıb, yalvarandan, sıtğayandan  sonra gördüm kişinin sifəti dəyişdi. Başladı gülümsünməyə. Dedim, Allah, sənə min şükür. Deyəsən yönü bəridi. Mənə diqqətlə baxıb, bığaltı gülümsündü və dedi:

 - Sən ki, hər şeyi belə açıq-açığına dedin, xoşum gəldi səndən. Yaxşı, bağışladım səni. Keçdim günahlarından. Bir babat iş də verəcəm sənə. Yaxşı vəzifən olacaq. Ancaq bu gündən sonra gərək mənə işləyəsən.

 - Nə desəniz, hazıram əlahəzrət, - deyə sevincdən ağladım.

 - Bizim bu söhbətimizi heç kim bilməməlidi. Soruşan olsa de ki, elə-belə getmişdim yanına. Heç bir söhbətimiz olmayıb. Heç səni guya mən, qəbul da eləməmişəm. Sonra da bir müxalifət partiyası, bir müxalifət yönlü qəzet yarat. Maliyyə sarıdan korluq çəkməyəcəksən. Ara-sıra məni də yüngülvari tənqid elə. Qoy başa düşməsinlər ki, mənə işləyirsən. Bu da bir siyasət oyunudu. Sizin əvvəlki bədbaxt hökumət bunu bilmədiyinə görə çox yaşamadı...

 - Baş üstə. Öl desəniz, ölərəm, qal desəniz, qalaram. Həmişə sizə sadiq olmağıma and içirəm, əlahəzrət. Ey  Yer üzünün Allahı. Parlaq günəşi.

 - Özün bil. Sadiq olmasan, özündən küs. Bayaqdan danışdıqlarının hamısı çəkilib və lentə yazılıb...

 -  And içirəm sizə, ey böyük şəxsiyyət. Həmişə sizə sadiq olacam. Axı mən o biri iqtidarın komandasında olsam da, sizin gəlişiniz üçün çox çalışmışam. Bunu sizinkilər də yaxşı bilir...

 - Hamısmı deyiblər mənə. Elə ona görə də səni qəbul elədim... Özüm də bu altı-yeddi  ayda səni nəzarətdə saxlatdırmışdım ki, görüm neynirsən. Kiminlə çaşqa-loşkasan. Kiminlə görüşürsən...

 - Sizin hər sözünüz bundan sonra mənim üçün qanundu, ey böyük hökmdar. Lap Quran ayəsi, ən müqəddəs, sımavi kitablar kimi. Nə əmr versəniz, canla-başla eləyəcəm. Öl desəniz öləcəm, qal desəniz qalacam. Nə vaxt desəniz, bir qul kimi qəbulunuzda hazıram.

 - Daha bura gəlib-getməyin lazım deyil. Müxalifət yatmayıb. Tükü-tükdən seçir... Bir tərəfdən də xarici səfirliklər,.. Xarici kəşfiyyat... Olar quşu gözündən vururlar.

- Başa düşdüm...

- Ancaq nə lazımsa, mənim adamlarım gətirib sənə çatdıracaqlar. Kimi söymək, kimi tənqid eləmək, kimi xalqın gözündən salmaq... Nə isə, hər şeyi... Gedə bilərsən!

 Kişiyə bir daha etibarını göstərmək üçün cani-dillə təzim edib otaqdan çıxdım. Özü də daldalı...

 ...İlahi, sənə min şükür. Onda deyirlər ki, su gələn arxa bir də gələr. Yadıma saldım köhnə işçilərimi. Ağız-burnumu çeynəyə-çeynəyə dedim:

- Ax, köpək uşaqları... İndi görün mən sizin ananızı... Hə, atam-qardaşım, indi təzə partiya yaratmışam. Bütünqohum-əqrəbamın, iy dəyənlərimin hamısmı eləmişəm həmin partiyanın üzvü. Hərəsinə də bir dükandan, şadlıq evindən, benzin doldurma məntəqəsindən... canım sənə desin, hardan ki, yaxşı pul çıxır, açıb vermişəm, işlədirlər. Mənim haqq-hesabımı da vaxtlı-vaxtında gətirib çatdırırlar. Yaxşı bir ad da qoymuşam partiyaya: “Vətən ağrıları”. Eyni adlı bir qəzet də təsis eləmişəm. Yaxşı bir vəzifəm də var. Bu seçkidə də Millət Vəkili olacam... Kişi söz verib. Adımı da müxalifətçi kimi siyahıya saldırıb. Hə, atam qardaşım, indi tutmuşam həyatın nəbzini. Bolluca rüşvət alıram. Vəzifələrə adam da qoydururam. Vəzifələrdən adamlar da çıxartdırıram. Doydaq Saməddindən də, Qara Məhərrəmdən də, Ceyrandan da hayıfımı almışam. Hamısını işdən çıxartdırmışam. Deyirlər indi Ceyran barlarda “it döyür”. Hətta Qara Məhərrəmin arvadına, arvadının bacılarına da kişiliyimi sübut eləmişəm... İndi Qara Məhərrəmin arvadı dərdimdən dəli-divanədi. Özünü də, bacılarını da partiyanın üzvü eləmişəm. Hətta Qara Məhərrəmdən də ayırmışam və ayrıca villa alıb vermişəm yaşayır orda. Qara Məhərrəm isə indi küçədə veyil-veyil gəzir.

Müxalifətdən, iqtidardan da kimi söymək, kimi millətin gözündən salmaq, baykot eləmək lazımdısa, kişi xəbər göndərir, mən də qara-qışqırıq, haray-həşir salıram. Əvvəl öz qəzetim, sonra da başqa qəzetlər, saytlar, radiolar, televiziyalar başlayır mənim sözlərimi yazmağa, deməyə. Sonra bir qrup adamlar ki, əlimin altında saxlayıb, pul verirəm, onlar da başlayır mənimlə həmrəy olmağa. Sonra da kütlə qarışır bizə... Başlayırıq mitinqlərə, küçə yürüşlərinə, səfırliklərin qarşısında çıxışlara. Hamı başlayır mənim sözlərimi deməyə... Ona görə də indi məmləkətdə olmuşam millət üçün yanan-dönən beş kişidən biri. Tutmuşam həyatın nəbzini, qarışmışam axına. Yoxsa nə kişilik, nə qeyrət, nə Vətən dərdi, nə millət dərdi. Bunlar hamısı boş kitab, qəzet sözləridi atam qardaşım. Vəzifə hər şeyi əvəz edir. Hətta, canım sənə desin, kişiliyi də, qeyrəti də. Vəzifəyə görə lap yeri gəlsə, Vətəni də, torpağı da, milləti də sataram. Mən vəzifəsiz olanda, gördüyümü görmüşəm...

Məgər mənə qalıb bu millətin dərdi-səri?.. Hamısı  boş şeydi. Təki vəzifən, pulun, xarici ölkələrdə şirkətlərin, villlalrın, hotellərin, böyük biznesin olsun. Bir də arxanda dayanan bir dağ. Hansı ki, ona söykənib istədiyini eləyə biləsən. Qalanları hamısı öz-özünə düzələcək.

İndiki zəmanədən baş çıxarmağın yeganə üsulu budu, atam-qardaşım.

                                                                                               10 avqust, 1999-cu il

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.01.2025)