
Super User
Ermənistan - Gürcüstan bağları: dünən, bu gün, sabah... - IV YAZI
Əkbər Qoşalı, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün
Ermənistan Respublikası ilə Azərbaycan Respublikası arasında mümkün Barış Anlaşması hazırlanması sürəcinin Gürcüstanda da diqqətlə izləndiyi şübhəsizdir.
Empati yapsaq, belə bir Anlaşmanın imzalanması ilə Gürcüstanın Qafqazda neytral və mərkəzi (tranzit) rolunun itirilməsi qorxusu gerçək bir ehtimal kimi görünə bilər, amma bunun baş verməsi üçün önəmli faktorların eyni anda mövcud olması gərəkdir. Qafqazdakı geosiyasi durum və bölgəsəl güclərin dəngəsi, bu planda nələrin gerçək olub-olmamasını müəyyən edəcəkdir.
Gürcüstan, zaman-zaman, hər üç qonşusu - Ermənistan, Azərbaycan və Rusiya ilə müstəqil və dəngəli bağlar qurmağa, qurduğu bağları qorumağa, davam və inkişaf etdirməyə çalışıb. Bu, ona bölgəsəl məsələlərdə bir növ “orta yol” mövqeyi qazandırıb. Lakin:
-Azərbaycan və Ermənistan arasında Barış Anlaşmasının imzalanması, əsasən iki tərəf arasında olan gərginlikləri azaldarsa, Gürcüstanın bu əlaqələrdəki “arabulucu” rolu və “mərkəziyyət”i zəifləyə bilər.
Əgər Azərbaycan və Ermənistan arasındakı barış, hər iki ölkənin strateji bağlarında üçüncü qonşunu nəzərə almadan inkişaf potensialı göstərərsə, Gürcüstanın bu iki qonşusu arasındakı proseslərə (belə demək mümkünsə) “müdaxilə” və ya iştirak imkanları azalacaqdır.
Bəlli olduğu kimi,
Gürcüstan, enerji layihələrində və daşımaçılıq dəhlizlərində önəmli keçid məntəqələrinə sahib ölkə olmanın komfortunu yaşayır. “Komfort zona”dan çıxmaq ehtimalının qonşuda yaratdığı həyəcanı anlamaq çətin deyildir.
Rusiya da hələlik Gürcüstanın strateji tərəfdaşı görüntüsünə sahibdir; lakin bu tərəfdaşlıq, hər an zəifləyə bilər. Rusiya, Ermənistanla olan strateji yaxınlıq (iç-içəlik) təcrübəsinə baxmayaraq, Gürcüstanın neytral mövqeyini dəstəkləyir;
Barış Anlaşmasından sonra, Rusiyanın öz çıxarlarını gücləndirmək üçün Azərbaycanla daha yaxın işbirliyində maraqlı olmayacağını kim deyə bilər?
Hazırkı dönəmdə,
Rusiya Azərbaycanla bərabərhüquqlu münasibətlərdə səmimiyyət nümayiş etdirməli, özəlliklə, məlum uçaq böhranında ləyaqətli mövqe göstərməlidir. Aydındır ki, Rusiya Geney Qafqazdakı təsirini saxlamağa çalışacaq, amma Ermənistan-Azərbaycan barışı ona əlavə zəiflik gətirirsə, Gürcüstanın rolunun kəskin şəkildə dəyişməsi ehtimalı arta bilər.
Gürcüstanın iç siyasi dinamikası da unudulmamalıdır.
Gürcüstanın iç siyasi durumu bu qorxuların gerçəkləşib-gerçəkləşməməsində önəmli rol oynayır. Gürcüstanın Batıya yönəlik siyasəti və Avropaya inteqrasiya cəhdləri, onu ötən illərdə bölgəsəl güclərdən daha müstəqil bir mövqeyə gətirmiş kimi görünürdü. Lakin günümüzdə başqa siyasi şəkillənmələr meydana çıxmış durumdadır…
Məsələn, Avropa Birliyi ilə yaşanan gərginliklərin ardınca, Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı (AŞPA) Gürcüstan nümayəndə heyətinin də cəzalandırıldığını vurğulaya bilərik. Beləki, Gürcüstanın hökumətyönlü deputatlarına AŞPA-da fəaliyyət göstərmək hüququ yalnız sanksiyalar altında və ciddi məhdudiyyətlərlə tanınıb.
Gürcüstan parlament nümayəndə heyətinin rəhbəri Teya Tsulukiani isə AŞPA-dan çıxdıqlarını elan edib...
Gürcüstanın Avropa və NATO ilə daha sıx bağlar qurmaq cəhdinin gürcü cəmiyyətində 50 faizlik dəstəyi var; belə çıxır ki, əgər həmin bağlar davam edərsə, bu, onun Qafqazda neytral və mərkəzi rolunu müəyyən dərəcədə təhdid edə bilər.
Gələcəkdə Gürcüstanın özünün bölgəsəl dəngəsini qorumağa çalışması, başqa dövlətlərin bölgəsəl güclərinin təsirini qəbul etməsi və müəyyən strateji seçimlər etməsi lazım olacaq.
Gürcüstanın intensiv diplomatik çalışmalarına da vurğu edək:
Gürcüstanın neytral rolunun itirilməsi, yalnız rəsmi strateji və diplomatik yanaşmalarla önəmli dərəcədə dəyişə bilər. Gürcüstan öz diplomatik bağlarını inkişaf etdirərək və ərazilərinin təhlükəsizliyini təmin etməyə çalışaraq, iki qonşusu arasındakı Barış Anlaşmasından sonra, bölgəsəl rolunu qorumağa davam edə bilər. Bu, həm beynəlxalq aləmdəki qüvvələrə, həm də Qafqazda mövcud olan təhdidlərə qarşı davamlı bir diplomatik yanaşma tələb edir.
Sonuc olaraq, nələri vurğulamalıyıq? -
Gürcüstanın bölgəsəl işbirliyi və strateji bağlarını necə qurması, eyni zamanda Ermənistan-Azərbaycan Barış Anlaşması sonucunda formalaşan yeni geosiyasi düzənin Qafqaza necə təsir edəcəyini müəyyən edəcək. Gürcüstan hələ də önəmli bir tranzit, diplomatik və təhlükəsizlik rolunu oynaya bilər, amma təzyiqlərlə də qarşılaşa bilər.
Burada çox önəmli və dartışmasız bir faktor vardır, o da, Azərbaycanın hər kəsə münasibətdə ləyaqətli mövqe tutmasına bağlıdır. Yəni, Azərbaycan Gürcüstanla münasibətlərini Ermənistanla münasibətlər konteksində deyil, necə lazımsa, o şəkildə qurur. Ermənistanla Barış Anlaşması bizim işimizdir və o Anlaşmadan Gürcüstana zərər toxunmayacaqdır. - Toxunacaqsa da, bu, qətiyyən bizdən qaynaqlanmış olmayacaq. Azərbaycanın sözünün möhürlü imza qədər keçərli olduğunu Gürcüstanın indiki və keçmiş rəhbərləri dəqiq bilir.
Azərbaycan həmişə qonşularına münasibətdə ədalətli və açıq siyasət yürüdüb. Gürcüstanla olan əlaqələrimiz də bu prinsiplərə əsaslanır və gələcəkdə də bu yanaşma davam edəcək.
Ayrıca,
Qafqazın geostrateji mövqeyi elədir ki, buranın hər bir dövləti üçün imkanlar var və bərabərhüquqluluq prinsipini üstün tutan hər kəs üçün faydalar mövcuddur. Əgər üç respublikadan hər biri “Təhlükəsiz, çiçəklənən Qafqaz”da maraqlı olsa, bu, bütün yaxın-uzaq ölkəkər üçün də xeyirli olardı. Azərbaycan həmişə bir-birinin iç işlərinə qarışmamaq, bir-birinə qarşı əsassız iddialar irəli sürməmək, o cümlədən ərazi bütövlüyünü tanımaq, bir sözlə, beynəlxalq hüquq normalarına sayğı göstərməkdən yana olub. Azərbaycan “3+3” formatında da səmimi şəkildə öncül mövqe tutub.
Bax, məsələ də ondadır ki,
Ermənistan: Azərbaycan və Türkiyəyə münasibətdə Konstitusiya düzeyində, Gürcüstana münasibətdə siyasi təcrübə düzeyində haqq-ədalətə gəlməlidir;
Gürcüstan: öz türk-müsəlman əhalisinin hüquqlarını adil şəkildə qorumağı, onların yer adları ilə, təhsillə və s. ilə bağlı haqlı çağırışlarına diqqət yetirməyi bacarmalıdır;
Rusiya: Gürcüstana münasibətdə Güney Osetiya və Abxaziya ilə bağlı doğru-dürüst, ədalətli mövqeyə gəlməlidir;
İran: öz Qafqaz siyasətində “süni doğmalar” tapıb-tutmamalı, Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini dərinləməsinə və üfüqgenişliyinədək sinirməli, bir sözlə, səmimi olmalıdır.
DÖVLƏTİMİZ ZAVAL GÖRMƏSİN!
Şəkildə: Tbilisi küçələri bu sayaq nümayişlərə alışıb.
(Foto: AP)
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
Azərbaycanın turizm imkanları Pakistanda nümayiş etdirilib
Azərbaycan Turizm Bürosunun təşkilatçılığı ilə Pakistanın Karaçi şəhərində keçirilən “Pakistan Travel Mart” sərgisində Azərbaycanın turizm imkanları nümayiş etdirilib.
Turizm Agentliyinin yaydığı məlumatda bildirilir ki, “Azərbaycan Hava Yolları” QSC və ölkəni təmsil edən altı turizm şirkətinin iştirak etdiyi sərgidə stend ziyarətçilərinə UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmiş tarixi və mədəni abidələr, milli mətbəx, turizm marşrutları və müasir turizm infrastrukturu barədə məlumat verilib.
Sərgi çərçivəsində Azərbaycan Turizm Bürosunun İdarə heyətinin sədri Florian Zenqstşmid “Destinasiyaların yenidən təyin edilməsi: Dayanıqlı turizm və davamlı gələcək” adlı panel müzakirəsində, eləcə də İslam Ticarət və İnkişaf Palatası (ICCD) tərəfindən təşkil edilən “Dayanıqlı Turizm Forumu”nda çıxış edərək, Azərbaycanın dayanıqlı turizm təcrübələri və turizm sahəsində dövlət-özəl tərəfdaşlığı mövzularında ətraflı danışıb.
Qeyd edək ki, AZAL tərəfindən Pakistanın İslamabad və Lahor şəhərlərindən Bakıya birbaşa uçuşlar həyata keçirilir. 2024-cü ildə Azərbaycana səfər edən Pakistan vətəndaşlarının sayı 80 min 924 nəfər təşkil edib ki, bu da 2023-cü illə müqayisədə 47 faiz artım deməkdir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyi qeyd ediləcək SƏRƏNCAM
2025-ci ilin sentyabr ayında dahi Azərbaycan bəstəkarı, Şərqdə ilk operanın yaradıcısı, böyük musiqişünas-alim, istedadlı publisist, dramaturq və pedaqoq, tanınmış ictimai xadim, Xalq artisti, Dövlət mükafatları laureatı, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü Üzeyir Əbdülhüseyn oğlu Hacıbəylinin anadan olmasının 140 ili tamam olur.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Prezident İlham Əliyev Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafına misilsiz töhfələr vermiş qüdrətli sənətkar Üzeyir Hacıbəylinin anadan olmasının 140-cı ildönümünün layiqincə keçirilməsini təmin etmək məqsədilə Sərəncam imzalayıb.
Sərəncama əsasən Mədəniyyət Nazirliyi Elm və Təhsil Nazirliyi və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası ilə birlikdə dahi Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəylinin anadan olmasının 140-cı ildönümünə dair tədbirlər planını hazırlayıb həyata keçirməlidir. Nazirlər Kabineti isə bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etməlidir.
Sərəncamda qeyd edilib ki, Üzeyir Hacıbəyli çoxşaxəli yaradıcılığı ilə Azərbaycan mədəniyyəti tarixində silinməz iz qoymuş qüdrətli şəxsiyyətlərdəndir. Ömrünü cəmiyyətin mədəni tərəqqisinə həsr edən fədakar ziyalının yüksək mənəvi-estetik dəyərə malik irsi Azərbaycan xalqının XX əsrin ilk onilliklərindən vüsət almış ədəbi-mədəni intibahının aynasıdır. Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin banisi olan Üzeyir Hacıbəyli novator sənətkar kimi milli musiqi xəzinəsini unikal forma və janrlarla zənginləşdirmişdir. O, Şərqin və Qərbin musiqi nailiyyətlərinin dərin vəhdətində dünya musiqisinin qızıl fondunda fəxri yer tutan nadir sənət inciləri meydana gətirmiş, Azərbaycan mədəniyyətinə beynəlxalq miqyasda geniş şöhrət qazandırmışdır. Üzeyir Hacıbəyli eyni zamanda parlaq bədii dühası sayəsində Azərbaycan dramaturgiyasına dəyərli töhfələr vermiş, alovlu publisistikası ilə mətbuat salnaməsinə yeni səhifələr yazmışdır. Onun azərbaycançılıq məfkurəsi ilə yoğrulmuş dolğun ictimai-siyasi fəaliyyəti əsl vətənpərvərlik nümunəsidir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
Mədəniyyət Nazirliyi və ARKA-nın dəstəyi ilə hazırda 26 filmin istehsalı davam edir
Mədəniyyət Nazirliyi və ARKA-nın dəstəyi ilə 2023-cü ildə 3, 2024-cü ildə 21 film çəkilib. Hazırda 26 filmin istehsalı davam etdirilir.
AzərTAC xəbər verir ki, bunu mədəniyyət naziri Adil Kərimli nazirliyin 2023–2024-cü illərdəki fəaliyyətinə dair geniş kollegiya iclasında çıxışı zamanı deyib.
Nazir bildirib ki, ötən dövr ərzində ölkə rəhbərliyi tərəfindən teatr xadimlərinin maddi rifahının, teatrların maddi-texniki təchizatının yaxşılaşdırılması sahəsində diqqətəlayiq işlər görülüb.
“Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar və Gəncə Dövlət Dram teatrlarına “milli”, Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrına “aparıcı”, Beynəlxalq Muğam Mərkəzinə isə “beynəlxalq” statusu verilib. Həmçinin bölgələrdə mədəni iştirakçılığın səviyyəsinin artırılmasına da diqqət yetirilib. 2023-cü ildə “Teatr-tamaşa müəssisələrinin illik repertuarlarının və dövlət sifarişi əsasında hazırlanan tamaşaların məzmununun qiymətləndirilməsi üzrə Ekspert şurası” yaradılıb, - deyə o əlavə edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
Adil Kərimli: Mədəniyyət sahəsi üzrə ali təhsillilərin sayı artıb
İncəsənət məktəblərinin kadr təminatının yaxşılaşdırılması ilə bağlı müəllimlərin, direktor və direktor müavinlərinin işə qəbulunda yeni yanaşmalar tətbiq edilir, bu proses elektron qaydada, müsabiqə yolu ilə həyata keçirilir. Yeni işə qəbul olunmuş müəllimlərin 65 faizi ali ixtisas təhsillidir. Mədəniyyət sahəsi üzrə ali təhsillilərin sayı 2023-cü illə müqayisədə 4,13 faiz artıb. Bu, davamlı olan bir prosesdir və hədəfimiz bu rəqəmi daha da artırmaqdır.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, bu sözləri mədəniyyət naziri Adil Kərimli Nazirliyin 2023–2024-cü illərdəki fəaliyyətinə dair genişləndirilmiş kollegiya iclasında çıxışı zamanı deyib.
Nazir diqqətə çatdırıb ki, Mədəniyyət Nazirliyi bədii təhsil ocaqlarında fəaliyyət göstərən müəllimlərin bilik və bacarıqlarının qiymətləndirilməsini də diqqətdə saxlayır. Bu məqsədlə 2025–2026-cı illər ərzində müəllimlərin attestasiyasının keçirilməsi nəzərdə tutulur.
Muzeylər və rəsm qalereyalarının fəaliyyətindən danışan nazir deyib ki, "Deloitte" şirkəti tərəfindən Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyasının reyestri və rəqəmsal arxivi yaradılıb. Şirkət tərəfindən, eyni zamanda, Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi, Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi, Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi və Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində əsərlərin sayımı və barkodlaşdırılması üzrə işlər davam etdirilir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
Ən sevdiyi reportajı atası və nənəsi ilə birlikdə Kəlbəcəri ziyarət etməsi olub
Mina Rəşid, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün
Növbəti dəfə ölkəmizdə “Gənclər günü” qeyd edildi. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev müvafiq sərəncamı ilə hər il olduğu kimi yenə də bir qrup gənci mükafatlandırdı.
2020-ci il sentyabrın 27-də başlanan və böyük qələbəmizlə başa çatan 44 günlük Şanlı Vətən Müharibəsindən sonra Azərbaycan gənclərinin özlərinə inamı daha da artdı. Bunu gənc jurnalist, AzərTAC-ın Video informasiya şöbəsinin əməkdaşı Fərid Səlimovla söhbətimizdə bir daha hiss elədim.
Jurnalist olmağı arzulayırdım
Fərid İlham oğlu Səlimov əslən Kəlbəcər rayonundandır. O, 2002-ci il aprelin 28-də Bakı şəhərində anadan olub. 2009-cu ildə Laçın rayon 15 nömrəli tam orta məktəbdə birinci sinifə qədəm qoyub. Onun ailəsi Kəlbəcər rayonunun Çıraq kəndindən keçmiş məcburi köçkündür. Fərid deyir ki, məktəbdə sinif yoldaşlarının çoxu məcburi köçkün idi. Onlar yay tətilini baba evində keçirə bilməyən bir nəsil kimi böyüyüblər. Amma o inanırdı ki, bir gün doğma yurduna – Kəlbəcərə qayıdacaq... Fərid deyir ki, həmişə məktəbdən evə qayıdanda çalışırdım, elə edirdim ki, televiziyada axşam xəbərlərini izləyə bilim. Bu vərdişim mənim gözümdə əlində mikrafon xəbər çatdıran jurnalistləri qəhrəmana çevirmişdi, böyüyüb jurnalist olmağı arzulayırdım. Ali məktəbə qəbul zamanı Sumqayıt Dövlət Universitetinin filologiya (Azərbaycan dili və ədəbiyyat) fakultəsinə qəbul olundum. Birinci kursu başa vurmamış qərar verdim ki, mən mütləq jurnalist olmalıyam. Ona görə də, elə ilk kursun sonunda Azərbaycan Dillər Universitetinin filologiya fakultəsinin jurnalistika (tədris ingilis dili) ixtisasına qəbul olundum. Artıq bütün daşlar yerinə otururdu elə bil, dərslər mənə daha maraqlı gəlirdi.
AZTV-də sevdiyin işin çətinlikləri ilə tanış oldum
3-cü kursda oxuyanda Azərbaycan Televiziyasında ilk təcrübəyə başladım. O zaman AZTV-də “Çıxışa doğru” adlı bir veriliş yayımlanırdı. O veriliş üçün müxbirlik edirdim. Həmin vaxtlar mənə çox maraqlı gələn sahənin çətinlikləri ilə tanış oldum. İlk çəkilişim bugünkü kimi yadımdadır. Həmin gün Elmlər Akademiyasının qarşısında insanlarla sorğu aparmalıydım. Mikrafonu görənlər elə qaçırdı ki, bizdən. Amma çətin olsa da o gün verilən tapşırığı yerinə yetirdim. 9 aylıq təcrübə dövründə dövlət televiziyamız olan AZTV-dən çox şey öyrəndim. “Jurnalist kimdir?”, “ Necə maraqlı mövzu tapmaq olar?”, “Xəbərin doğruluğunu necə bilməliyik?” kimi sualların cavabını qismən də olsa öyrəndim.
AzərTAC-da işimin necə məsuliyyətli olduğunu anladım
Fərid deyir ki, 4-cü kursun sonunda qocaman agentlik olan AZƏRTAC-a yolum düşdü. Qeyd edir ki, bu il 105 yaşı tamam olacaq bu agentliyin tarixi nə qədər qədim olsa da, müasirliyin tələblərinə gözəl cavab verir. Burada 1 ay 15 günlük təcrübədən sonra rəsmi olaraq Video informasiya şöbəsində işə başladım. AzərTAC dövlətin rəsmi informasiyalarının dərc olunduğu agentlik olduğundan burada işim daha da məsuliyyətli idi. Sözün əsl mənasında xəbər dəqiqliyin süzgəcindən keçməli idi. İşimi sevirdim, buna görə də xoşbəxt idim. Məncə, əsas şərt də elə budur. Xoşbəxt olmaq üçün sevdiyin işi görməlisən...
Ən sevdiyim reportajım...
Fərid bildirir ki, çalışdığı müddət ərzində bir çox videoreportajlar hazırlayıb. Amma onların arasında ən sevdiyi reportajı atası və nənəsi ilə birlikdə Kəlbəcəri ziyarət etməyi və doğmalarının yurduna qovuşduğu o unudulmaz anları kameranın yaddaşına köçürmək olub. O gün 3 nəslin nümayəndəsi Kəlbəcərə yollanıb. Nənəm, atam və mən. Viran qalan doğma yurdu görəndə nənəm gənclik illərindən, atam uşaqlığından danışırdı. Hər kəs qürurluydu. Mən də bir gənc olaraq həyatda ən qürurlu anımı yaşadım bəlkə də, o gün Ali Baş Komadanımızla qürur duydum, dövlətimizlə, ordumuzla fəxr elədim...
Mənim babalarımın hər ikisinin evi Kəlbəcərin Çıraq kəndindəydi. Həmin evləri eyni vaxtda rahat görə biləcəyim bir yüksəklik tapdım. Ora çıxıb o iki evə doyunca baxdım. Mən bu evləri görməyin xəyalını hələ məktəb vaxtından qurmuşdum. Mənim “ev” deməyimə baxmayın, onlardan yerdə ancaq daşlar qalmışdı... Amma indi bu torpaqlarda evlərimiz yenidən tikilir. Kəlbəcər yenidən qurulur. Bu torpaqlara qayıdan hər bir sakin ora yeni bir nəfəs verir. İşimlə əlaqədar demək olar ki, işğaldan azad olunmuş bütün ərazilərimizdə olmuşam. Doğma yurdun hər yanı ayrı bir gözəlliklərlə doludur. Burada həmsöhbət olduğum insanlar da çox mehriban və istiqanlıdırlar...
Arzum Qarabağ həqiqətlərini bütün dünyaya çatdırmaqdır
Onunla gənclər günündə görüşürdük. Fərid deyir ki, bu gün mən bir gənc kimi çox qürurluyam. Dövlətimizin dəstəyini daima hiss etmişəm, buna bir çox misallar çəkə bilərəm. Məsələn, mən ali məktəbdə ödənişli ixtisasda oxuyanda bu xərc dövlət tərəfindən qarşılanıb. Ali Baş Komandanımızın gənclərimizə böyük qayğısı, bu sahədə yürütdüyü siyasətin nəticəsidir ki, mən 4-cü kursu bitirən kimi özümə belə iş tapa bilmişəm. Bu siyahını çox uzatmaq olar. Düşünürəm ki, hər bir Azərbaycan gənci azərbaycanlı olduğu üçün fəxr etməlidir.
Ən böyük arzum gündən-günə gözəlləşən doğma torpaqlarımızda aparılan quruculuq işlərindən süjet və reportajlar hazırlamaq və Qarabağ həqiqətlərini bütün dünyaya çatdırmaqdır.
Yolun açıq olsun, Fərid balamız!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
GAP Antologiyasında Mehdi Sırdaşın “Bilməsən də, bilməmisən!” şeiri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağlanın növbəti təqdim etdiyi şair Təbrizdə yaşayan Mehdi Səhəndidir.
Mehdi Sırdaş
Təbriz
BİLMƏSƏN DƏ, BİLMƏMİSƏN!
Varlığına bürünmüşəm,
Bilməsən də, bilməmisən!
Sevincindir işim, peşəm
Bilməsən də bilməmisən!
Xımında odlu ad mənəm,
Ağzında tamlı dad mənəm,
Uçmağına qanad mənəm,
Bilməsən də, bilməmisən!
Sıtqadığın duadayam,
Hər atdığın davadayam,
Sığındığın yuvadayam,
Bilməsən də, bilməmisən!
Sonunda son yolun mənəm,
Son çəkilən qolun mənəm,
Sağın mənəm, solun mənəm,
Bilməsən də, bilməmisən!
Bayıldıcı laylayınam,
Taleyinəm, bal ayınam,
Yaslı-yaslı naynayınam,
Bilməsən də, bilməmisən!
Söz verib, söz saxlayıram,
İlqarı düz saxlayıram,
Son günə üz saxlayıram
Bilməsən də, bilməmisən!
Kim bilib ki, sən biləsən?!..
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
SƏSSİZ SƏTİRLƏR – “Sonsuzluğa doğru”
Nərmin İsmayılova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Göy üzündə səssizcə dolaşan buludlar, sanki torpağın içində gizlənmiş hekayələrə şahid idi. Məzarın önündə əsən külək narın yağış damcılarını ləçəklərin üstünə daşıyırdı. O gül qan rəngində idi – şəhidlərin susqun, amma əbədi xatirəsinin simvolu kimi.
Məzar daşındakı yazı sadə idi, lakin əvəzolunmaz bir əmanət kimi görünürdü. Ad, tarix və bircə cümlə: “Bu torpaq üçün.”
Bir uşaq xiyaban boyunca qaçaraq məzarların arasından keçdi. Qorxusuz, günahsız, azad... Böyüklərdən biri sakitcə onu səslədi:
– Burda qaçmaq olmaz, oğlum. Şəhidlər yatır.
Uşaq arxaya dönüb gülümsədi:
– Amma onlar indi göy üzündədirlər, elə deyilmi?
Hər kəs donub qaldı. Uşağın sadə sözlərində sirrli bir hikmət vardı. Kimsə nə deyəcəyini bilmədi. Sanki o kiçik bədən böyük həqiqətləri anlamaq üçün gəlmişdi.
Məzarların arxasında yaşlı bir qadın dayanmışdı. Onun baxışları uzaqlara,heç kəsin görə bilmədiyi bir məkana zillənmişdi. Gözləri qəhərdən dolmuş, amma təbəssümü əskik olmamışdı. Əlində sıxdığı nimdaş dəsmaldan süzülən səmimi bir pıçıltı eşidildi:
– Siz getdiniz ki, biz yaşayaq. Amma indi siz bizim içimizdə yaşayırsınız...
Hamının təəccübünə rəğmən uzaqdan, göy üzündə qartal görünməyə başladı. Şəhərə da qartal uçub gələrmiş...
Qartal yaxınlaşdı. Onun qanadları xiyaban boyunca bir kölgə saldı. Külək sakitləşdi. Sanki bir şey demək istəyirdi.
Qartal dövrə vurub gözdən itdi. Yerə düşən tək bir lələkdə bu sözlər gizlənmişdi: “Qoruyun, yoxsa geri qayıtmayacağıq.”
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
Tərəvəzçilikdən general-mayorluğadək
İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Doğum günü olan hərbçilərimizdən daşırıq, onlardan biri - Kamil Məmmədov 4 fevral 1942-ci ildə Quba şəhərinin Müxtədir küçəsindəki 45 nömrəli evdə doğulmuşdur. 1 nömrəli şəhər orta məktəbini bitirmişdir. 1959-cu ildə Qubadakı kənd təsərrüfatı texnikumuna daxil olmuş, tərəvəzçi ixtisası üzrə texnikumu bitirmişdir.
12 noyabr 1963-cü ildə hərbi xidmətə çağırılmış, üç il Brest şəhərindəki artilleriya alayında xidmət etmişdir. Üçillik Tambov şəhərindəki hərbi artilleriya məktəbini 1967-ci ildə leytenant rütbəsi ilə bitirmişdir. Hərbi məktəbi əla qiymətlərə bitirdiyinə görə Almaniya Demokratik Respublikasına göndərilmişdir.
1973-cü ilə kimi orada xidmət etmişdir. 1973-cü ildə baş leytenant rütbəsində baş qərargahın arxa cəbhə və Nəqliyyat Akademiyasına imtahan verib qəbul olunmuşdur. 1976-cı ildə akademiyanı mayor rütbəsində bitirmiş, Ukraynaya diviziya komandirinin müavini vəzifəsinə göndərilmişdir. Ona 1979-cu ildə podpolkovnik rütbəsi verilmişdir. Baş Qərargah Akademiyasında çalışmışdır.
Mükafatları
1. Üçüncü dərəcəli "SSRİ-də Vətənə xidmətə görə" kavaler
2. "Əfqanıstanda İgidliyə görə" ordeni
3. 13 medal
1989-cu il bir noyabr tarixli qərarı ilə general-mayor rütbəsi ilə təltif olunan Məmmədov 14 iyul 2023-cü ildə, 81 yaşında, vəfat etmişdir. Allah rəhmət eləsin Amin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)
Güneyli Şəhram Gülkarın “Himcim” adlı hekayələr kitabı çap olunubdur
Əli Çağla, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan təmsilçisi
Neçə gün öncə Təbriz şəhərində Əxtər nəşriyyatı tərəfindən “Himcim” adlı hekayələr kitabı çap olundu.
Kitabın yazarından daha öncə “Mənim adım Lalədir”, “Cücələr”, “Çadralı Leyla” uşaqlar üçün şeir kitabı kimi həmin naşirlə, bir də “Şayna” adında yeniyetmələr üçün düz yazı povesti yayımlanmışdır.
Qeyd etmək lazımdır ki, Şəhram Gülkarın öz yazılarından əvvəl həm Azərbaycan, həm Türkiyə yazıçılarından, şairlərindən çoxlu kitablar, antologiyalar köçürüb çevirmişdir.
“Himcim” kitabının üz qabığını Muğanın daha öncədən sürreal işlər üzərə neçə kitabı basılmış dəyərli dizayner Rəhim Kuhi işləmişdir.
Kitab 48 hekayədən ibarət, 132 səhifədə çap olunubdur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.02.2025)