Super User
Bu ilin ilk qarı yağdı - ƏKBƏR QOŞALI YAZIR
Şənbə günü Bakıya ilk qar yağdı. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı tanınmış şair, publisist Əkbər Qoşalının ilk qar təəssüratlarını təqdim edir.
Paytaxta ilk qar yağanda sanki şəhər ağappaq sükutla örtülür. - Arabalar, adamlar anrıdan-bəri, bəridən-anrı hərəkət edir etməsinə… buna baxma, yenə qar - hələ-hələ ilk qar hər şeyin zərif hakimiymiş kimi görsənir…
Səhər yuxudan oyanıb, pəncərədən boylanarkən, ilk qar könlümüzdə qərib bir həyəcan doğurur. Hər küçə, hər bina, hər ağac və hətta hər adam… keçmişdən gələn anılara bürünür bir anlıq. İllər öncə, ölkəmizə ilk dəfə səfər etmiş bir tatar şairinin ilk təəssüratla dediyi “Bakını çox yormusunuz” sözlərini xatırlayıram.
Və indi düşünürəm ki, sanki qar, şəhərin qərinələr uzunu topladığı yorğunluğunu yuyur, ona tərtəmiz bir nəfəs verir…
Qar - hələ-hələ ilk qar bizim Bakı üçün yalnız təbiətin hökmü deyil, həm də hisslərin və xatirələrin rəmzidir. Uşaqlıq illərimdəki - amma Bakıda deyil, Bakıdan 475 km batıda, dəniz səviyyəsindən təqribən 2000 m. yüksəklərdəki… sevinc dolu günlər, əlimizdə əriməyə başlayan qar dənəciklərinin xoş soyuğu, qar topunun isti dostluq gülüşünə qarışması düşür yadıma… – Zalımcasına yada düşənlər qarın gətirdiyi duyğulardan, o duyğulardan törəyən düşüncələrdən yalnız bir bölümüdür. Əlimiz üşüyərdi, bəli, ancaq könlümüz isinərdi... Tay-tuşun üz-gözündən axan o üşümüş gülüşlər unudulmazdır…
Qar. İlk qar.
Bakı. Dəniz qıyısındakı paytaxt.
Bulvarda bir başqa görünür qar, hələ-hələ ilk qarı deyirəm. Dənizin üzərində ipincə buxar yüksələrkən, dalğaların həzin səsi qarın səssizliyinə qarışır. Bilmirsən qar dənəcikləri səs-səmirsiz batırmı dənizdə, yoxsa, sevincdənmi bayılır?..
Qıyı boyu gəzənlər bəzən bu gözəllik qarşısında danışmağı belə unudur sanki… Sanki an olur, bir-birlərini də unudurlar... Hər addım elə bil təbiətlə ruhi-mənəvi bir dialoqdur… – ayaq altındakı qarın xışıltısı adama öz sirrini açır elə bil...
Özəlliklə, iç şəhərin – İçərişəhərin daş küçələri qışın bu ilk təmasından sonra illa mistik görünür. Yüz illərin yadigarı olan bu daş döşəməli küçələr sanki keçmişin özünü - donmuş zamanı göstərə-göstərə “irəliləyir”... Qarlı daşlar üzərində atılan hər addım yalnız qarın səsinə deyil, eyni vaxtda, Bakının qədim tarixinin pıçıltısına da qarışır.
Amma qar, hələ-hələ ilk qar yalnız nostalji deyil, həm də indinin gözəlliyidir axı. İndiki Bakı qar altında bir başqa görünür: küləyi ilə ad çıxaran bu paytaxt şəhəri bir anlıq durulur, təbiət şəhərə öz saf nizamını gətirir. Qarlı havada küçələrdə yüyrək gedən adamların təbəssümü sanki daha aydın və cazibadar görünür. Qar hamını eyni göyün altında, eyni yerin üstündə və eyni gözəlliklə birləşdirir.
Bakıya ilk qarın yağması ilk və son hadisə deyil; paytaxt qarı ilaşırı təkrarlansa da, sanki bu, hər dəfə təzə hisslər oyatmış olur. Sanki bu bir möcüzədir və ya elə bir ecaz və ricətdir ki, elə lap ilk dəfə görürük...
Qar, hələ-hələ ilk qar insan ruhuna xitab edən bir sənət əsəri kimidir – sadə, lakin dərin və… əlbəttə, qanadlı. Hər qar dənəsi, öz forma və “məzmun”u ilə, sanki insan ruhunun müxtəlif çalarlarını göstərir.
Belə anlarda, təbiətin hətta sadə bir jestinin, insanın ruhunu necə titrədə bildiyini anlayırsan... Qar, hələ-hələ ilk qar yalnız torpağa, ağaca, körpüyə, dənizə… yox, həm də ürəklərə düşür elə bil. Və hər dəfə qar yağanda, sanki Bakı yenidən doğulur – daha sakit, daha təmiz və daha dolğun...
Son illərədək Bakıya qar - hələ-hələ ilk qar yağanda, Şuşa, Laçın, Kəlbəcəri… düşünürdük... Şuşa, Laçın, Kəlbəcər və b. şəhərlərimizin qalın qar düşmüş küçələrinin indi bir başqa ecazı var…
Görəsən, Göyçə, Zəngəzur və İrəvanın havası, nəfəsi necədir?.. Havalıykən havaları çatırmı?..
Paytaxtda “Caddələrdə rüzgar” var və də, “Lampada titrəyən alov üşüyür”…
Elə bilirsiz, hamı üşüyə bilir?..
Üşüməyə həsrətlilər var bu Yer üzündə… Gülə, ağlaya bilməyənlər, sevinə, kədərlənə bilməyənlər kimi üşüyə bilməyənlər var…
Bu günün ilk qarından
Bakını ilk gördüyümüz günə və
gələcək İLKlərə salam olsun!
QAR - QIŞIN GÜLÜŞÜDÜR…
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.12.2024)
REDAKSİYANIN POÇTUNDAN - Yusif Nəğməkar, “Gedirəm yol aça-aça…”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Redaksiyasına ünvanlanan növbəti şeirlər sevilən şair Yusif Nəğməkardandır. “Yeni + (lər)...” silsiləsindən yazılan şeirlər elə bu yaşadığımız dekabr ayında yazılıbdır.
BU GECƏ
Bu gecə şirin yuxuda
xəmrəsi acımış şeir yazırdım.
Yazırdım
səndən, məndən, dünyadan...
Yazırdım sökülüncə dan...
Ayılıb,
bayırda yağış gördüm.
Səkilərdə, ağaclarda,
Evlərin damında
ağappaq qış gördüm...
Bu gecənin qaranlığını
vüsal yağmuru bürümüşdü.
Onu ayıqda görməyəndə
"Sındı qol-qanadım yanıma düşdü".
Oyuncağa aldanan uşaq kimi
yenidən yumdum gözlərimi-
Vüsal yuxum olan yerdə-dedim, həsrət neçin olsun?!.
Allah, Allah,
Bircə şeirim çin olsun!..
ODALA
Odumdan od al,
Od içib, dad al.
Vücudumda od tala,
Talada od qala,
Odumu odala.
Prometey deyiləm ki,
Sənə oğurluq od verəm.
Mən odu ruhumdan süzülən
bir alov dilli qələmlə
sənə yazacağım
iki sözlük şeirəm...
QALAN QALIQ
Bəhr görəvimin deltasıdır
fikir ələklərim.
Ələnən əməllərimin həndəvərində dolanıb
Əhdimə əl-ayağı dəyməsin
bekar fələklərin...
Madam ürəyimlə əqlimin
hökmündən götürdüklərim
birbəbir leqaldı,
Onda soruşaq:
-- "qeyri"...lərə nə qaldı --
Qalıq-qalıq oyulmağımmı,
Ya öyülüb, yayılmağımmı?!.
QALDIRIB-ENDİRMƏ
Məni qaldırma çox yüksəkliyə --
Sınıq-salxaq misralarımın
başı g i c ə l l ə n m ə s i n...
Orda özümlə vuruşum olsun,
Döyüşdə duruşum olsun...
Məni endirmə çox dərinliyə-
Qəlbi fikrimin qollarındakı,
Dizlərimdəki sıldırım yoxuşun
üzü aşağı dikəli daşıtək
g ü c h e l l ə n m ə s i n...
YAXINLIĞIN UZAQLIĞI
Gözlərdən axan
hər bulanıq damla yaş deyil.
Hər soyuq, hər tufan, hər çovğun qış deyil.
Dizə çıxan bəyaz axar-baxar da,
Göy üzündə şimşəkçaxar da
qış deyil.
O, nə təbiətin qəzəbi,
Nə də zillətin söz-sovudur.
Əsl qış ürəklərdə çatılan ocaqların
yaxınlıq soyuğunda
burum-burum tüstülənən
uzaqlıq alovudur...
YOL AÇIRAM...
Mən
özümdən sahilimə can atan,
Köhlən sular yalmanına yatan
dilman dəniz dalğasıyam-
Daim qıjov ötəcəm.
Cismim qərib sahildəki
Susuz ağac gövdəsidir-
Quraqlıqda bitəcəm.
Suya təşnə budaqlarım-
Arzular ünvanına
uzalı qollar.
Öndə qumlu, islaq, daşlı yollar...
Yolların ağuşunda amacımın sınağı.
Üstümdə
zəif vücudların qınağı...
Qarşıda
aşacağım aşırımlı yallar...
Bir yanda çırpınan zorluq,
Bir yanda çarpan ürək...
Təəccüblər, heyranlar
güzarımın çəpərinə
sancılıb dirək-dirək
Dirəşməyin mənimlə.
Gedirəm yol aça-aça;
Qaçarıma,
Uçarıma,
Açarıma qənimlə...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.12.2024)
Rəşid Behbudovun xatirəsi yad edilib
Dekabrın 14-də dünyaşöhrətli müğənni, SSRİ Xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Rəşid Behbudovun anadan olmasının 109-cu ildönümündə Fəxri xiyabanda xatirəsi yad olunub, məzarı üzərinə tər çiçəklər düzülüb.
AzərTAC xəbər verir ki, Anım mərasimində görkəmli sənətkarın yaratdığı və adını daşıyan Azərbaycan Dövlət Mahnı Teatrının kollektivi və müğənninin ailə üzvləri iştirak ediblər.
Sənətkarın ruhuna dualar oxunub əziz xatirəsi ehtiramla yad edilib. Qeyd edək ki, doğma vətənini hədsiz dərəcədə çox sevən müğənni 1966-cı ildə musiqi və estrada sənətinin balet, pantomima kimi müxtəlif janrlarını özündə birləşdirən Mahnı Teatrını təşkil edib, bu teatrın solisti və bədii rəhbəri olub. Səhnədə olduğu 55 il ərzində Rəşid Behbudov dünyanın 100-dən çox ölkəsinə səfər edib. O, həm də milli kinomuzda bənzərsiz obrazlar yaradıb.
Məlahətli səsi ilə könülləri fəth edən böyük müğənni 1915-ci ildə Tiflisdə, xanəndə Məcid Behbudovun ailəsində dünyaya göz açıb. İfaçılığa 1930-cu ildə Tiflisdə başlayıb, Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının, Opera və Balet Teatrının solisti, dövlət konsert ansamblının təşkilatçısı və rəhbəri olub. Unudulmaz ifaçı 1989-cu il iyunun 9-da Moskvada vəfat edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.12.2024)
“Tablolarda nağıllar” mövzusunda sərgi-müsabiqəyə yekun vurulub
Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının V. Səmədova adına sərgi salonunda Xalq rəssamı Səttar Bəhlulzadənin 115 illik yubileyinə həsr olunmuş “Tablolarda nağıllar” gənc rəssamların yaradıcılıq sərgi-müsabiqəsinin yekun tədbiri keçirilib.
“Mən şadam ki, sərgidə əsərləri nümayiş olunan gənc rəssamlar öz yaradıcılıqlarında məhz Səttar Bəhlulzadə irsini örnək seçiblər”, - deyə tədbirin açılışında Azərbaycanın mədəniyyət nazirinin müşaviri Cahangir Səlimxanov vurğulayıb.
Sərgi-müsabiqə Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzinin təşkilatçılığı, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının dəstəyi ilə baş tutub.
Cahangir Səlimxanov Səttar Bəhlulzadə irsinin müasir gənclər və təsviri sənətin inkişafı üçün əhəmiyyətindən bəhs edib: “Səttar Bəhlulzadə həmişə gəncləri öyrədib. O, öz təcrübəsini gənclərlə səxavətlə bölüşürdü. Mən onun sənət əsərlərində olan enerji və əhvali-ruhiyyəni sizin də işlərinizdə görməyi çox istərdim”.
Daha sonra çıxış edən Xalq rəssamı Ağaəli İbrahimov və Əməkdar rəssam Ziyadxan Əliyev xatirələrini bölüşüb, dahi rəssam Səttar Bəhlulzadənin Azərbaycan rəssamlıq tarixindəki rolundan danışıblar.
Dövlət Rəsm Qalereyasının direktor müavini Gülşən Qəribli gənc rəssam nəslinin formalaşması üçün müsabiqənin əhəmiyyətindən bəhs edib.
“Sevindirici haldır ki, gənc rəssamlar öz yaradıcılıqlarını, ideyalarını və bacarıqlarını nümayiş etdirmək üçün müsabiqədə iştirak ediblər. Bu sərgi onlar üçün əsl yaradıcı ab-hava yaratdı. Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzi, eləcə də Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası gənc rəssamlara daim dəstək olur”.
“Tablolarda nağıllar” sərgi-müsabiqəsində “Kitabi-Dədə Qorqud”, “Koroğlu” dastanları, “Məlik Məmməd”, “Göyçək Fatma”, “Tıq-Tıq” Xanım”, “Cırtdan” və digər xalq nağılları əsasında yaradılmış, eləcə də müxtəlif mifoloji obrazları əks etdirən 40-dan çox əsərlə 30-dan çox gənc rəssam iştirak edib. Bundan əlavə, gənc rəssamlar klassik ədəbiyyatdan mövzulara müraciət ediblər.
Müxtəlif üslublarda yazılan əsərlərdə xeyirlə şərin mübarizəsi, fəzilət və nəcib əməllərin əbədi mövzusuna toxunulub. Rəssamlar nağılların sehrini kətan üzərinə köçürməyə nail olublar.
Qaliblərin əsərlərini Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının sədri Xalq rəssamı Fərhad Xəlilovun rəhbərlik etdiyi münsiflər heyəti qiymətləndirib. Münsiflər heyətinə Xalq rəssamı Ağaəli İbrahimov, Əməkdar rəssam Ziyadxan Əliyev və sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Sevil Kərimova daxil olub.
Nərmin Abdullayeva birinci, Röya Həsənova ikinci, Elçin Hüseyn isə üçüncü yeri tutub. Qaliblərə pul mükafatları və diplomlar təqdim olunub. Əsərləri xüsusi qiymətləndirilən iştirakçılar fəxri fərmanlarla, qalan iştirakçılar isə sertifikatlarla təltif olunublar.
Sərgi-müsabiqənin kuratoru Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvü sənətşünas Dürdanə Qurbanova olub.
Nərmin Abdullayeva AzərTAC-ın müxbiri ilə söhbətində müsabiqədə qalib gəlməyinin təəssüratlarını bölüşərək deyib: “Qələbəm mənim üçün çox böyük əhəmiyyət kəsb edir. Axı bu sərgi dahi ustadımız, Xalq rəssamı Səttar Bəhlulzadənin 115 illik yubileyinə həsr olunub. Mən uşaqlıqdan onun yaradıcılığına heyran olmuşam, yaradıcılığından ilham alıram və rəng palitrasına heyranam. Sərgidən xəbər tutan kimi vaxt itirmədən yeni əsərlər üzərində işləməyə başladım.
Nağıllar ən çox sevdiyim mövzulardan biridir, ona görə də hansı nağılları əsas götürəcəyimi seçmək mənim üçün çətin idi. Bir neçə fikrim var idi, amma vaxtım az olduğu üçün Abdulla Şaiqin “Tülkü həccə gedir” şeirinə maraqlı illüstrasiya hazırlamağı qərara aldım.
Bundan əvvəl bir neçə kitabın illüstrasiyası üzərində işləmişəm. Uşaqlarla işləməkdən və uşaq kitabları üçün illüstrasiyalar yaratmaqdan zövq alıram”.
Qeyd edək ki, sərgiyə dekabrın 15-də yekun vurulub.
(AzərTAC-ın materiallarından istifadə edilib)
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.12.2024)
Mədəniyyət naziri Kürdəmirdə vətəndaşları qəbul edib
Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Adil Kərimlinin növbəti vətəndaş qəbulu dekabrın 14-də Kürdəmir şəhərində keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, qəbuldan əvvəl nazir Adil Kərimli və Kürdəmir Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Elxan İbrahimov şəhərin mərkəzində Ümummilli Lider Heydər Əliyevin abidəsini ziyarət edib, önünə tər çiçəklər düzərək əziz xatirəsinə ehtiramlarını bildiriblər.
Kürdəmir rayon Yeni Azərbaycan Partiyasının inzibati binasında keçirilən qəbulda Kürdəmir, Ucar, Zərdab, Ağdaş, Yevlax, Göyçay rayonlarından və Mingəçevir şəhərindən olan vətəndaşların müraciətləri dinlənilib.
Vətəndaşlar, əsasən işlə təmin olunma, mədəniyyət sahəsi ilə bağlı təkliflər, təşəbbüslər, əməyin qiymətləndirilməsi və digər məsələlərlə bağlı müraciətlərini diqqətə çatdırıblar.
Mədəniyyət naziri hər bir müraciət üzrə məsələlərin operativ araşdırılması və qanunvericiliyə uyğun həlli ilə bağlı nazirliyin məsul nümayəndələrinə tapşırıqlar verib.
Qəbulda şəhid ailələri və qazilərin qeyd etdikləri məsələlərə diqqətlə yanaşılması, vaxtında və obyektiv baxılması məqsədilə qeydiyyata alınaraq nəzarətə götürülüb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.12.2024)
Bu ilin 11 ayı ərzində Azərbaycana 2 milyon 400 mindən çox turist gəlib
Dekabrın 14-də Dövlət Turizm Agentliyinin təşkilatçılığı ilə Azərbaycanda qış turizmi mövsümünün açılışı münasibətilə “Şahdağ” Turizm Mərkəzinə mediatur təşkil edilib. Mediaturun məqsədi Azərbaycanda qış turizminin təşviqi, turizm məhsullarının tanıdılması, bu sahəyə marağın artırılması, eləcə də “Şahdağ” Turizm Mərkəzinin qış mövsümünə hazırlıq imkanları, həyata keçirilən işlər və yeniliklər haqqında ictimaiyyəti məlumatlandırmaqdır.
AzərTAC xəbər verir ki, tədbir çərçivəsində “Şahdağ” Turizm Mərkəzinin 2024-cü il üzrə fəaliyyətinə dair videotəqdimat nümayiş olunub, media nümayəndələrinə kompleksdə həyata keçirilən yenidənqurma və infrastruktur işləri haqqında ətraflı məlumat verilib.
Azərbaycan Turizm Bürosunun İdarə Heyəti sədrinin müavini Cavanşir Bayramov bildirib ki, cari ilin 11 ayı ərzində ölkəmizə 2 milyon 400 mindən çox turist gəlib. Bu da ötən illə müqayisədə 28 faiz artım deməkdir. Azərbaycana gələn turistlər arasında ilk 3 yeri Çin, Hindistan və Rusiya ölkələrindən gələn qonaqlar təşkil edir. Onun sözlərinə görə, əsas hədəflərdən biri ölkəmizi dünyada turizm məkanı kimi tanıtmaq və gecələmə yerlərinin saylarının artımına yönəlib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.12.2024)
Azərbaycan filmi Zakura festivalında xüsusi mükafata layiq görülüb
Mərakeşin Zakura şəhərində keçirilən 18-ci Beynəlxalq Transsəhra Kinofestivalı yekunlaşıb. Festival çərçivəsində təşkil olunan müsabiqələr üzrə qaliblər elan olunub.
AzərTAC xəbər verir ki, qazaxıstanlı rejissor Dinyar Salamatın “Talaq” filmi tammetrajlı film kateqoriyasında qalib elan olunub. Azərbaycanlı rejissor Asif Rüstəmovun “Mərmər soyuğu” filmi isə eyni kateqoriyada xüsusi mükafata layiq görülüb. Bundan başqa, Qurban İsmayılov bu filmdəki roluna görə ən yaxşı aktyor nominasiyasında mükafat alıb.
Ekran əsəri uğursuz rəssam və sevgilisinin qarışıq münasibətlərindən bəhs edir. Uzunmüddətli həbs həyatından sonra evə qayıdan ata ən radikal yollarla oğlunun həyatına müdaxilə etməyə çalışır.
Film, Tallin “Black Nights” film festivalı daxil olmaqla, bir sıra festivallarda iştirak edib və mükafatlara layiq görülüb.
Filmdə rolları aktyorlar Qurban İsmayılov, Elşən Əsgərov, Natəvan Abbaslı ifa edirlər.
Festivalın fəxri qonağı Rusiya olub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.12.2024)
Səməd Vurğunun Ev Muzeyində “Anamın örtdüyü sarı kəlağayı” adlı tədbir keçirilib
“Sazlı, sözlü kəlağayı günləri” layihəsi çərçivəsində Səməd Vurğunun Ev Muzeyində “Anamın örtdüyü sarı kəlağayı” adlı tədbir keçirilib. Kəlağayı Ev Muzeyi və Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi ilə birgə keçirilən tədbir milli kəlağayımızın Birinci vitse-prezident, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü və səyi nəticəsində UNESCO-nun Bəşəriyyətin qeyri-maddi mədəni irsi üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilməsinin 10 illiyinə həsr olunub.
Səməd Vurğunun Ev Muzeyindən “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına verilən məlumata görə, tədbirin aparıcısı Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi İctimai Birliyin üzvü, şairə Mətanət Ulu Şirvanlı çıxış edərək, layihə çərçivəsində keçirilən silsilə tədbirlər sayəsində milli-mənəvi dəyərlərimizin təbliğ edilməsinin əhəmiyyətindən danışıb.
Tədbir zamanı layihə iştirakçıları kəlağayı, onun hazırlanma prosesi və növləri haqqında məlumat verərək, qonaqları bu bədii nümunələrin nümayiş olunduğu kiçik sərgi ilə tanış ediblər. Eyni zamanda Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisinin üzvləri qonaqları İctimai Birliyin çap etdirdiyi kitablarla tanış edərək, həmin kitablardan şeirlər səsləndiriblər.
Tədbirdə aşıq Nərmin Cəlalın ifasında Səməd Vurğunun “Azərbaycan” şeiri səsləndirilib, “Paşaköçdü” havası, Rəşid Poladın “Gəl” şeiri, “İncəgülü” havası ifa olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(16.12.2024)
Mədəniyyət Nazirliyi yanında İctimai Şuranın növbəti iclası keçirilib
Mədəniyyət Nazirliyi yanında İctimai Şuranın növbəti iclası keçirilib. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına İctimai Şuradan verilən məlumata görə, C.Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasında toplaşan Şuranın iclasında mədəniyyət nazirinin müavini Fərid Cəfərov, nazirliyin Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzinin direktor müavini Seymur Hüseynov da iştirak ediblər.
İctimai Şura sədri, akademik Nizami Cəfərov ötən müddət ərzində həyata keçirilən tədbirlər, illik hesabatın hazırlanması və qarşıda duran digər cari məsələlər barədə məlumat verib.
İctimai Şuranın sədr müavinləri Əkbər Qoşalı və Vüqar Qədirov öz çıxışlarında indiyədək ictimai dinləmə keçirilməmiş bütün regionlarda ictimai dinləmələrin təşkil olunmasının önəmini vurğulayıb, habelə bir sıra həllivacib məsələlər haqqında fikir bildiriblər.
İclasda Şura üzvləri - Əməkdar incəsənət xadimi Ayaz Salayev, Xanoğlan Əhmədov, Samirə Mustafayeva çıxış edərək, Şuraya edilən müraciətlər, qaldırılan problemlər, təşəbbüs və təkliflər barədə danışıblar.
Nazir müavini Fərid Cəfərov iclasın sonunda çıxış edərək, çıxışlarda toxunulan məsələlərə, qaldırılan problemlərə və irəli sürülən təkliflərə münasibət bildirib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(15.12.2024)
Parisdəki YUNESKO Qərargahında türk rüzgarı əsib - “Divanü lüğat-it türk əsərinin 950 illik yubileyi qeyd olunub
Türk Dünyasının və dünya mədəni irsinin dəyərli xəzinəsi olan “Divanü lüğat-it türk” əsərinin yaranmasının 950 illiyi münasibətilə, eləcə də sözügedən əlamətdar hadisənin 2024-2025-ci illərdə
YUNESKO çərçivəsində qeyd olunacaq yubileylər siyahısına daxil edilməsi ilə əlaqədar Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu tərəfindən 13 dekabr 2024-cü il tarixində Parisdə, YUNESKO-nun mənzil- qərargahında “Dünyanın leksikoqrafiyada xəritələşdirməsi: Divanü lüğat-it türk əsərinin 950 illik yubileyi” adlı beynəlxalq konfrans təşkil olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondundan aldığı məlumata görə, konfransın məqsədi Mahmud Kaşğarinin 11-ci əsrdə
yaratdığı monumental əsərinin əhəmiyyətini yenidən araşdırmaq, onun müasir dövr üçün aktuallığını vurğulamaq və bu irsin gələcək
nəsillərə ötürülməsi üçün yeni təşəbbüslər irəli sürmək olub.
Açılışda çıxış edən Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova ortaq Türk mədəni irsinin ən qiymətli
əsərlərindən biri olan “Divanü lüğat-it türk”ün 950 illik yubileyinin 2024-2025-ci illərdə YUNESKO çərçivəsində qeyd olunmasının
böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini, bu şah əsərin tarixi mahiyyəti və hazırda mədəniyyətlərarası dialoqda oynadığı rolu barədə söz açıb. A.Raimkulova XI əsrdə böyük alim Mahmud Kaşğari tərəfindən tərtib edilmiş əsərin sadəcə lüğət deyil, türk dillərinin zənginliyinin, türk adət-ənənələrinin hikmətinin və türk
mədəniyyətinin canlılığının məcmuəsi kimi dəyərləndirib.
Fondun prezidenti “Divanü Lüğat-it türk”ün 950 illiyinin qeyd edilməsinin sadəcə anma mərasimi deyil, sürətli qloballaşma dövründə Türk qeyri-maddi irsinin qorunması istiqamətində səylərin artırılmasına çağırış olduğunu vurğulayıb.
Daha sonra YUNESKO Baş Direktorunun Prioritet Afrika və Xarici əlaqələr üzrə müavini Firmin Eduard Matoko “Divanü Lüğat-it-Türk”ün 950 illiyinə həsr olunmuş konfransda iştirakçıları səmimi şəkildə salamlayıb. O, Mahmud Kaşğarinin bu əsərinin təkcə türk dünyası üçün deyil, həm də qlobal mədəni irs üçün əhəmiyyətini vurğulayıb.
“Divanü Lüğat-it-Türk”ün türk xalqlarının tarixini və zənginliyini göstərən bir ensiklopediya adlandırıb.
Tədbirdə Türk dövlətlərinin Fransada akkreditə olunmuş səfirləri, YUNESKO üzrə Milli Komissiyalarının Baş katibləri və YUNESKO yanında Daimi nümayəndələri, Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Türkiyə, Türkmənistan, Özbəkistan,
Macarıstan və digər ölkələrdən olan görkəmli alimlər, YUNESKO və digər beynəlxalq qurumların nümayəndələri, eləcə də Türk Dünyasının tanınmış ziyalıları iştirak edib və məruzələrlə çıxış ediblər.
Bununla yanaşı, tədbir çərçivəsində orijinalı İstanbulda Ali Emiri Efendi kitabxanasında saxlanılan “Divanü lüğat-it türk”ün
xüsusi hazırlanmış replikası, eləcə də əsərin tarixi yolunu və Mahmud Kaşğariyə dair məlumatları özündə əks etdirən stendlər
nümayiş olunub.
Xatırladaq ki, YUNESKO-nun 42-ci Baş Konfransı leksikoqraf və filoloq Mahmud Kaşğarinin (1074-cü il) yazdığı “Divanü Lüğat-it-Türk” (Türk ləhcələri və dilləri məcmuəsi) əsərinin 950 illiyini 2024-2025-ci illər üçün YUNESKO ilə əlaqəli ildönümlər siyahısına daxil edib.
Bu qərar Türkiyə, Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Türkmənistan və Özbəkistanın birgə təklifi əsasında, Macarıstan, Mavritaniya, Mərakeş, Qatar və Tacikistanın dəstəyi ilə qəbul olunub.
Konfrans Türk dövlətlərinin YUNESKO yanında milli komissiyalarının, eləcə də daimi nümayəndəliklərinin dəstəyi ilə
həyata keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2024)
