Aida Eyvazlı “Şuşam - qalamdır mənim” adlı layihəsini təqdim edir

Başa çatmaqda olan 2022-ci il tarixdə Şuşa ili kimi qaldı. Bu, Şuşanın və Şuşanı bizə yenidən qaytaranların haqqıdır.

İlimiz Şuşa adı ilə bağlı olduğundan Vətənimizin  göz-bəbəyi olan Şuşa haqqında lap qədim tarixlərdən xəbər vermək, addım-addım, səhifə-səhifə, ilmə -ilmə, çiçək-çiçək Şuşanı bir də tanıtmaqdır məqsədimiz.

“Şuşam - qalamdır mənim” adlı layihəmizdə Qafqazın mədəniyyət və musiqi beşiyi olan Şuşanın yetişdirdiyi mədəniyyət xadimlərindən, tanınmış şəxsiyyətlərindən danışmaüda davam edirik. Dünyalarca tanınmış məşhur Üzeyir Hacıbəylinin  əsərlərini ermənilərin öz adlarına çıxmaları barədə söhbətimizi davam edirik. Yenə də Üzeyir Hacıbəylinin Ev Muzeyinin direktoru, Xalq artisti Sərdar Fərəcovun ermənilərin  mədəni irsimizdən, eləcə də Üzeyir Hacıbəylidən oğurladıqları musiqilərimiz haqqında topladığı xatirələri səsləndiririk:  

...1938-ci ildə Üzeyir Hacıbəyov Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasına rektor təyin olunduqda, ondan əvvəl bu vəzifədə çalışan Anuşavan Ter-Qevondyan bunu qısqanclıqla qarşıladı. Üzdə özünü dost kimi göstərən, çox zaman həmkar kimi bir yerdə çalışan Ter Qevondyan qəlbində Üzeyir bəyə həsəd, kin bəsləyirdi. Tezliklə Mərkəzi Komitəyə Üzeyir bəyin konservatoriyada "yarıtmaz fəaliyyəti" barədə anonim məktublar axışmağa başlayır. Ancaq Üzeyir bəyi sevən, ona inanan rəhbər işçilər, bu naməlum şikayətçini tam aşkar etmək üçün gizli bir komissiya yaradır.  Üzeyir bəyin özü də bu komissiyaya daxil idi. Yazılan məktublardakı xəttlərin kimə aid olmasını yoxlayırlar. Bir müddət sonra anonoim şikayətçi aşkar olunur. Bu, Avanes Ter-Qevondyanın o zaman tələbə olan qızı imiş. Elə ilk sorğu-sualda qız bu işləri atasının təkidi və göstərişi ilə etdiyini bildirir. A.Ter-Qevondyan isə Üzeyir bəyin ayaqlarına düşüb and-aman edərək bağışlanmasını xahiş edir. Xahiş edir ki, Üzeyir bəy onun məsuliyyətə cəlb olunmasına yol verməsin, o isə biryolluq Bakını tərk edib Üzeyir bəyin gözünə görünməyəcək. Üzeyir bəyin humanizmi yenə bir şərəfsizi ədalət məhkəməsindən qurtarır. T.Qevondyan tezliklə Yerevana köçür.

Növbəti fakta keçək. 

1939-cu ildə Moskvada milli musiqi alətlərində çalan ifaçıların I Ümumittifaq baxış-müsabiqəsi keçirilirdi. Stalinin göstərişi ilə bu tədbirə münsiflər heyətinin sədri kimi Ü.Hacıbəyov rəhbərlik etməli idi. Böyük ilhamla, həvəslə bu işə girişən Ü.Hacıbəyov SSRİ-nin bütün respublikalarından, bütün millətlərdən, xalqlardan olan hər bir iştirakçıya qarşı qayğı və diqqətini əsirgəmirdi. Bununla belə, bir qrup erməni Kremlə teleqram vurub Üzeyir bəyi qərəzli mövqe tutmasında ittiham edərək, onun münsiflər heyətindən çıxarılmasını tələb etmişdilər. Qəribədir ki, həmin teleqrama Stalin dərkənar qoyaraq "Özünüz bildiyiniz kimi həll edin" sözləri ilə birbaşa Üzeyir bəyin özünə bu məsələni həll etməyi həvalə etmişdi.

Ancaq Üzeyir bəy burda da o alçaq insanların səviyyəsinə enməmiş, onları cəzalandırmamış, təkcə təcili Moskvanı tərk etmələrini tələb etmişdi. Əslində teleqramı vuranlar II tura keçməyən naşı musiqiçilər idi. Halbuki müsabiqənin sonunda qaliblər arasında nə qədər erməni millətinin də nümayəndəsi vardı.

Ü.Hacıbəyovun tez-tez işlətdiyi bir qədim atalar sözü vardı: "Düşmən səni daşnan, sən onu aşnan". Doğrudan da öz aşkar düşmənlərinə qarşı belə, Üzeyir bəy həmişə təmkinli, alicənab olmuşdur.

Bizim xalqımızın hədsiz humanizmindən irəli gəlir bu.

“Ədəbiyyat və incəsənət” 

(08.12.2022)

Cari ilin noyabrında ölkəyə gələn şəxslərin sayı açıqlanıb. Dövlət Turizm Agentliyinin açıqlamasına istinadən “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, ötən ay Azərbaycana 135 min 370 nəfər səfər edib. Bu, 2021-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 57 faiz çoxdur. Belə ki, ötən ilin noyabrında ölkəyə 86 min 61 nəfər gəlmişdi.

Bu ilin yanvar-noyabr ayları ərzində ölkəyə 1 milyon 458 min 786 şəxs gəlib. Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə bu, 111 faiz artım qeydə alınıb. Belə ki, 2021-ci ilin yanvar-noyabrında ölkəyə 692 min 314 nəfər səfər etmişdi.

Bəs ən çox ölkəmizə hansı ölkələrdən gəliblər? Ən çox əcnəbi isə Rusiya (40 807), Türkiyə (26 742), İran (14 989), Gürcüstan (8625), Hindistan (7689), Pakistan (4215) və Səudiyyə Ərəbistanından (3233) gəlib.

Asiya qitəsi birinciliyi qoruyub saxlamaqdadır. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.12.2022)

Mədəniyyət naziri Anar Kərimov dekabrın 7-də ABŞ-ın “CNN" telekanalının ölkəmizdə səfərdə olan regionlar üzrə nümayəndəsi İmran Əhmədi və sosial şəbəkə hesabları üzrə direktoru Zara Drissi qəbul edib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının məlumatına görə, “CNN"-in nümayəndələri Mədəniyyət Nazirliyi ilə əməkdaşlıqdan məmnunluqlarını ifadə edərək bundan sonra da bu istiqamətdə yeni layihələrin reallaşacağını vurğulayıblar.

Anar Kərimov "CNN" əməkdaşlarına Azərbaycan mədəniyyətinin tanıdılması və təbliğinə verdikləri töhfələrə görə təşəkkürünü bildirib. Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı – TÜRKSOY tərəfindən Azərbaycanın Şuşa şəhərinin 2023-cü il üçün “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” elan edildiyini diqqətə çatdıran nazir qədim şəhərimizin tarixi-mədəni irsini əks etdirən materialların lentə alınıb nümayiş etdirilməsinin əhəmiyyətini qeyd edib. UNESCO-nun “Təcili qorunmaya ehtiyacı olan qeyri-maddi mədəni irs üzrə Siyahı”sında yer alan Qarabağ atüstü oyun ənənəsi – çövkənlə bağlı təbliğat materiallarının geniş ictimaiyyətə çatdırılmasının da vacibliyi vurğulanıb.

Qeyd olunub ki, Azərbaycanın tarixi-mədəni dəyərlərinin beynəlxalq səviyyədə işıqlandırılması məqsədilə "CNN" kanalı ilə Mədəniyyət Nazirliyi arasında əməkdaşlıq mövcuddur. Bu əməkdaşlıq çərçivəsində bu il Azərbaycan xalçaları, muğam və musiqi sənətimizlə bağlı silsilə videoçarxlar telekanalda yayımlanıb.

Görüşdə qarşıdakı illərdə Azərbaycan mədəniyyətinin təbliği ilə bağlı müzakirə aparılıb.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.12.2022)