Super User
Qazaxıstan Mədəniyyəti Günləri sərgi və qala-konsertlə başa çatıb
Bakıda keçirilən Qazaxıstan Mədəniyyəti Günləri çərçivəsində Heydər Əliyev Mərkəzində sərgi və qala-konsert keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, tədbirdə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin sədri Sahibə Qafarova, mədəniyyət naziri Adil Kərimli, Qazaxıstanın mədəniyyət və informasiya naziri Aida Balayeva və digər rəsmilər, iki ölkənin mədəniyyət və incəsənət xadimləri iştirak ediblər.
Öncə mərkəzdə qazax mədəniyyətini özündə əks etdirən sərginin açılışı olub. Nazir Aida Balayeva çıxış edərək ölkələrimiz arasında mədəni əlaqələrdən söz açıb. Bildirib ki, dost ölkələr olaraq Azərbaycan və Qazaxıstan hər zaman bir-birinin rifahı və regionda sülhə nail olmağa çalışıb: “Bu gün qazax rəssamların tarix və mədəniyyətimizi əks etdirən sərgisi xalqımızın keçmişinə bir səyahətdir. Bəzən siyasətdən belə güclü olan mədəniyyət xalqların həyatında mühüm rol oynayır. Sərgiyə qatılan hər kəsə təşəkkür edirəm”.
Xanım nazir çıxışından sonra üzərində görkəmli Azərbaycan şairi Xurşidbanu Natəvanın rəsmi olan xalçanı Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarovaya hədiyyə edib.
Daha sonra Heydər Əliyev Mərkəzinin böyük zalında mədəniyyət günlərinin qala-konserti olub.
Əvvəlcə səhnəyə çıxan Qazaxıstanın mədəniyyət və informasiya naziri Aida Balayeva deyib ki, iki ölkə arasında əlaqələr xalqlarımızın qardaşlığı ilə yanaşı, dövlət başçılarımızın dostluq münasibətləri üzərində qurulub. Bu dostluq və hərtərəfli əməkdaşlıq bundan sonra da davam edəcək, xalqlarımızı bir-birinə daha da yaxınlaşdıracaq.
Qazaxıstanda Azərbaycan xalqının Ümummilli lideri Heydər Əliyevin xatirəsinin əziz tutulduğunu, adının əbədiləşdirildiyini deyən xanım nazir, eyni zamanda dahi şair Məhəmməd Füzulinin, Azərbaycanda da böyük qazax siyasi və ədəbiyyat xadimlərinin adını daşıyan küçələrin olduğunu diqqətə çatdırıb.
Daha sonra Qazaxıstan incəsənət ustalarının ifasında konsert proqramı təqdim edilib. Rəqs, vokal və milli musiqilərdən ibarət proqram tamaşaçılar tərəfindən alqışlarla qarşılanıb.
Bununla da ölkəmizdə keçirilən Qazaxıstan Mədəniyyəti Günləri başa çatıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
Tənhalığın bir üzü - Günel Ağazadənin şeirləri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Günel Ağazadənin şeirlərini təqdim edir.
TƏNHALIĞIN BİR ÜZÜ
Bir an gəlir, doğmalar da
Çox yad olur.
Sarılıram tənhalığa,
O da mənə aşiq olub
Sığal çəkir saçlarıma...
Elə sıxır sinəsinə,
Elə bil ki heç görməyib
Təklənib tənha qalanı.
Tənhalığın bir işi var:
Pıçıldayır qulağına
Zəhər kimi doğruları.
Tənhalığın bir üzü var,
Çoxlu əli...
Hardan baxsan, tənhalıqdı,
Yalan kimi guruldayan
Səsi yoxdur.
Elə bir sükutu var ki,
Batıraraq qulağını
Silkələyir varlığını...
Tənhalıq yaxşı məktəbdi,
Öyrədir ümid kəsməyi.
Ümidsizlikdə ölsək də,
Öyrətmir ümidlər edib
Ayla-illə can verməyi...
Tənhalıqda anladım ki,
Bu dünyaya qonaq gəldim.
Süfrəsində min bir təam,
Həzin rüzgar.
Bardağımda soyuyan çay,
Buludlarda gizlənən ay...
Gözlərimdə bitmiş sevda,
Roman oldum tənhalıqda.
Tənhalıqda bəziləri
Çıxıb getdi adamlıqdan,
Bəzisi qərq olub getdi
Çılğın sükut dalğasında...
Öyrəndim ki, tənhalıqda
Özünə yol verməyincə,
Getmir insan bu dünyadan...
ÖZÜMƏM DƏ...
Özüməm də -
Günlər keçir həzin-həzin,
Bir az dəli, bir az gərgin.
Evdə sobamız yansa da,
Üşüyürəm.
Heç bilmirəm nədi dərdim...
Özüməm də -
Özüm kimi
Yaşayıram sevincləri,
Unuduram dərdi-qəmi.
Bir az nikbin, bir az üzgün
Aynalara baxır gözüm,
Aynalar da demir düzün.
Elə bil heç böyümürsən,
Elə həmin o uşaqsan:
Dərddən-qəmdən qaça-qaça
Qaçdı-tutdu oynayırsan...
Özüməm də -
Özüm üçün
Qapamıram pəncərəni.
Tez-tez baxıram yollara,
Deyirəm – Kaş ki qar yağa.
Uşaqlar qarı çox sevir,
Düşüb qartopu oynaya...
Özüməm də -
Saçlarıma sığal çəkib,
Özümə yaxşı baxıram.
Yaxşı ki, gec-gec də olsa,
Bəzən hal-əhval tutursan.
Mən də qələmə sarılıb
Özümə şeir yazıram...
Özüməm də -
Nə deyim ki?
Bəlkə hərdən baş çəkəsən,
Özün baxıb gözlərimə
Cavabını bilə-bilə
Deyəsən – Özün necəsən?
İNSAN
İnsan,
Kimə vəfalısan, kimə sadiqsən?
De – Nəyə güvənib qəlbə girirsən?
De – Nəyə güvənib eşqə düşürsən?
Sən kimsən insanı seçib insandan
Özündən acizə zülm edirsən?
Bir can yaratmağa qadirsənmi heç?
Öz doğma canına sadiqsənmi heç?
İstərsən nökər ol, istərsən sultan,
Dünyanı gəz dolan, gücünə güvən.
İstərsən, ən çətin sınaqlardan keç,
İmtahan edərsə səni Yaradan...
Aciz varlığını səmaya tutub
İmdad diləyirsən təkcə Tanrıdan.
Ayağın altında bir ovuc torpaq,
Başının üstündə bir tutum bulud.
Nəyə xəyanətdən dustaqsan, insan?
Başında doğma əl, əlin yad saçda,
Sən yada doğmasan, doğmaya yadsan?
Var oldun nidayla, itdin sualla,
Sən elə adicə insansan, insan...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
POEZİYAMIZIN QIZIL FONDUNDAN: - Nüsrət Kəsəmənlii, “Yumul, bənövşəm, yumul”
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Rubrikamızda Azərbaycan poeziyasının ən çox səs salmış, ən çox oxunan və əzbərlənən şeirlərini təqdim etməkdəyik. Unudulmaz sevgi şairimiz Nüsrət Kəsəmənlinin “Yumul, bənövşəm, yumul” şeirinin növbəsidir.
Dağlara gün düşübdür,
Açıl, bənövşəm, açıl...
Xalq mahnısı
Hava yaman sazaqdı,
Günəş səndən uzaqdı,
Bir ac quzu mələyib
Sənə boylandı, baxdı,
Yumul, bənövşəm, yumul.
Çəmənlərə iz düşür,
Bir deyil ki, yüz düşür.
Niyə sənin payızın
Hər çiçəkdən tez düşür;
Yumul, bənövşəm, yumul.
Göydə bulud görünür,
Bulud qara bürünür.
O dağda bir duman var
Sənə tərəf sürünür;
Yumul, bənövşəm, yumul...
Qalarsan baxa-baxa,
Kağız gül səndən baha,
Arı yaman çoxalıb
Gülü də sancır daha;
Yumul, bənövşəm, yumul.
Ömrün bircə həftədir,
Ətrin min cür həbdədir,
İndi sevənlər üçün
Beş qərənfil dəbdədir;
Yumul, bənövşəm, yumul.
Yum gözünü, çən görmə,
Vaxtsız gələn qəm görmə,
Dünya yaman qarışıb,
Mən görəni sən görmə;
Yumul, bənövşəm, yumul!...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
POETİK QİRAƏTdə Rəfail İncəyurdun “Bəlkə də” şeiri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Poetik qiraət rubrikasında bu gün sizlərlə şair Rəfail İncəyurd görüşür.
Başımı götürüb kəndə gedəcəm,
Beş-on duru adam tapmaqdan ötrü.
Neynim, çalışıram boz niyyətlərin
bəyaz əllərindən qopmaqdan ötrü.
Keçir şər qüvvələr himayəsinə,
İlahi, bu dünya nə günə düşür?
Quyuda ağ qoçu gözləyən igid
Yenə qara qoçun tərkinə düşür.
Şeytan yuvasına dönür get-gedə,
Yox, burda yaşamaq çətinləşibdi.
Haqqa qulluq edən beş-on nəfər də
Döyülə-döyülə çox dəyişibdi.
Yaxşı bildiyin də yamana dönür,
Bir də görürsən ki, əyilib ağzı.
Dağlardan ayrılan dupduru çaylar
bu səmtlə nə qədər, hayana axsın?
Yox, burda yaşamaq alınmır daha:
Gözündən düşürəm, ay canım-gözüm –
Gerçəyi deyəndə bərk gedənlərin,
Yalan danışanda özüm özümün.
Mədhiyyə daşıyan “iti” qələmlər
Görən, nə verəcək yazıb millətə?
Ağıl kəsə-kəsə, göz görə-görə
gör kimlər dərs deyir yazıq millətə!
…Başımı götürüb kəndə gedəcəm,
Gərək nizamlayam evi-eşiyi.
Amma deyirlər ki, kənd də dəyişib-
Cırlaşıb adamı, iti-pişiyi.
Hərhalda yenə də ora yaxşıdı-
Ordan da o yana dağ ətəyi var.
Hardasa salamat qalan çobanın
bayatı çağıran bir tütəyi var.
Odur ki, yığışıb çəkiləm gərək,
Gözləyim, bəlkə də durula zaman.
Bəlkə də dəyəri verilə Haqqın,
Bəlkə də seçilə ağı qaradan!..
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
GÜNEY AZƏRBAYCAN POEZİYASI ANTOLOGİYASInda Məhəmməd Çalğının “Qarabağ” poeması
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində portalımızın Güney təmsilçisi Əli Çağla bu dəfə sizlərə Məhəmməd Çaığının poemasını təqdim edir.
Güney Azərbaycanın Təbriz şəhərində yaşayan Çalğın Məhəmməd adı ilə tanınmış şair Məhəmməd Rza Cəfərinin yeni yazdığı “Qarabağ” poeması onun yaradıcılığının zirvəsi oldu desək, yanılmarıq.
QARABAĞ
Ey Füzuli...
Sənin qara gözlərin
Qışın ağ gözlərinin altında su kimi əsir.
Sənin xurmalı yanaqların...
Şirinliyindən
Adamın dodaqların kəsir.
Sənin zeytun gözlərin...
Gözlərin yeridikcə
Adam müsəlmanlaşır.
Ey Füzuli...
Ağrılarını unut
Əllərimdən tut
Gözlərindən o qədər içmişəm-aaaşıram.
Sənin gözlərinə and olsun Füzuli!
Səni məndən uzaqladanlardan-uzaqlaşıram
Dünyanın güzgülərinin önündəsən hala.
Səni göstərə bilməyən aynaların adı şüşədir
Səni göstərə bilməyən gündüzlərin adı gecədir,
Səni səbt edə bilməyən tarix nağıldır
Və səni oxuya bilməyən şair - heç şair deyil!
Ey Füzuli...
Ayağa dur
Taqçalarının tozunu al.
O çörək qabındakı cəhlənmiş çörəklərini boşalt
O küzədəki boyat suyu dışarı süz.
Hələ,divardan sallanan Sayatın saralmış şəklinə baxarsanmı?
Ooooooy!!
Anan ölsün Sayat
Su boyat, çörək boyat,
Gərəkdir rəngin saralsın.
Ey Füzuli...
Ayağa dur
Əl-üzündə yağış təsviri qur.
Küçələrini xalça uzad
Alışdır tiribonlarını
Həmən bir şeir gecəsi qur
Təbrizdən Çalğın gəlmiş
Və Bağdaddan...
Buyursun Füzuli həzrətləri.
"Bu rövşəndir təbiətdə dan ulduzsuz pegah olmaz,
Roxe zibayin ey dilbər nigahilən təbah olmaz.
Əgər məşuqələr içrə sədaqətlən viqar olsa,
Bütün sərgəştələr içrə bu qədri nalə-ah olmaz.
Mərizi-eşqəm ey dilbər təbibi-dərdi mən sənsən
Təbib dərdə əlac eylər uzaqdan ki, nigah olmaz!
Dodağından tərəhhüm qıl mənə bir qünçə lütf eylə,
İlahi bargahında o qünçeylən günah olmaz.
Mənə bir busə borcun var dedin gəl al Qarabağda
Bu gün nəqd eylə ey dilbər sabah olmaz, sabah olmaz.
Füzuli xainidanından qalan şahzadə Çalğındır
Nasıl şahzadədir Çalğın başında heç sipah olmaz?!
Ey Şuşa...
Ey dünyanın ən dəli-sov gəlini
Ey yer kürəsinin sevgiyə hamilə olan nöqtəsi.
Gecələr qoynunda yazdığımız şeirləri - sinəndəki təpələrdə gizlətdik.
Gündüzlər səsində yazdığımız romanları - göbəyindəki qayalıqlarda…
Ey Şuşa...
Ey xanın ərköyün qızı.
Gözlərindəki yaşıl muncuqlarını mənə verərsənmi?
Yanaqlarındakı qızıl almalarını necə?
Dodaqlarını aç şərqin havası təmizlənsin,
Saçlarındakı bəyaz qartallarını uçurt
Göylər darıxır boşluqdan.
Ey Şuşa...
Qollarını boynuma sal, yalqızam.
Saçlarını çiynimə sər, darıxıram.
Əllərimi bağrına bas üşüyürəm.
Oooooy! bilmədim
Bağışla Şuşa
Yaralarına əlim dəydi
"Anan ölsün Şuşa
Nə dırmaşıbsan daşa
Bacın qurban olaydı
Gözündən axan yaşa.
Ey Şuşa...
Ey pərişanlığın simvolu
Ey Şuşa...
Ey şeirin istresi
Ey Şuşa...
Ey şairlərin paytaxtı
Hələ şair dedim yadıma düşdü
Oturun Molla Pənah Vaqifi çağırım gəlsin.
"Çoxdandı həsrətəm yaşıl gözünə,
Gəl otur qarşımda göz-gözə şuşa.
Nə gözəl saatdı, möhtəşəm andı,
Mən sizə qonağam, sən bizə şuşa.
Boğazın bulurdan ətəyi ağ qar,
Sinəndən aslanır bir cüt qızıl nar,
Gözlərində bir cüt yaşıl zeytun var,
Dəhanın bənzəyir dənizə şuşa.
Əyir ağ güzəmi uzad hananı,
Sağ ala inəyi bağla dananı,
Yüklə ağ mayanı, boz arvananı,
Yolla bu qatarı təbrizə şuşa."
Atam illər öncə ağlardı.
İllər sonra mən güldüm.
Qarabağ, siz görən qarabağdan çox uca boydur.
Ağdam...
Ağdamda bir gəlin ağlardı qatar səsiylə,
Gövərçinin ayağına məktub bağlayır bir gəlin
Və mən...
Qara damda otursam da
Ağdama vurulduğum gündən
Özümdən çox məmnunam…
Baş ağrıların toxtayandan sonar,
Yol qırağındakı çinar ağaclarına baxarsan!
Dağların ətəyindəki göz yaşlarına diqqətli ol
Sənin bulutlarla nə işin var?
Uzaqdan görünən o savadlı şəhərin adı laçındır
O dirsəyə söykənən şairin adı sücaət!
"Fotoçu şəklini çək,
Hörüyünün saçının.
Şəkildə gözəl düşür,
Qəmi, dərdi laçının.
Ayazlı bir axşamda,
O qəlbidə yastam da,
Anam o uçuq damda,
Saçın hördü laçının.
Gözlərimdə yuxular,
Süzülür xumar-xumar,
Nağılda üç alma var,
Onun dördü laçının."
Əlimi alnıma qoyub kəlbəcərin qəlbisindən baxıram
Yer kürəsinin yuvarlaq olduğunu kim söyləmişdi?
Milyonlar açılar və qollar gizləniblər kölgələrinin dərinliklərində
Və dərələr, çadır kimi qatlanmış göstərir yer kürəsini.
Əlimi alnımdan götürüb
Aşağıdakı kəndə sarı yeriyirəm hala.
Bu kənd də bir qız var, adı QIZQAYIT
Qızqayıtın sağ çiyini sol çiyinindən uca olsa da,
Yeriyəndə sol ombasını bassa da Qızqayıt,
Yerişini sevirəm.
Qızqayıtın dodaqları kənd qoxusu versə də.
Dişləri kömür rəngində olsa da Qızqayıtın,
Gülüşünü sevirəm.
Danışanda topuq vurur Qızqayıtın dili…
Çaçaçaçaçalğın sənə çaçaçaçay
Dəmləmişəm gəgəgəl iç.
Ooooooooy
Sənin şeir dadında çayını çox sevirəm
Qızqayıt!
Qızqayıtın barmağına anamın üzüyünü
Nişan taxıram
Və kəlbəcəri gələn yaza tapşırıram…
Cənubdan hala,
Zəngəzurun sağ döşündə uzanmışam.
Beynimdə Atillanın yaratdığı xəritə,
Böyrümdə bir sürü quzu mələşir.
Köpəklər yalğızlığımı hürüşürlər kiçik bir təpənin üstündə
Və bir çoban…
Tütəyində oxşayır:
“Anam ölsün zəngəzur
Nə yatıbsan, yatma dur?!
Qollarını aç, uzalt,
Yenidən bir Turan qur.”
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
Yağışlı gündən bir not - ESSE
Kubra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Avtobusdayam və evə qayıdıram, ağlımın içində yenə milyon fikir var, gülümsəməyə, vecsiz davranmağa, yaxşı görünməyə çalışıram. Narın yağış və avtobusdakı abu-hava həzin payız axşamlarını xatırladarkən, iliklərimə qədər darıxdığımı hiss edirəm yenə. Mahnının sözləri də, bir qədər yaxın, amma bir o qədər uzaq olan keçmiş xatirələrə aparır adamı.
Ötən günlərimi qaytaraydılar, gələn günlərimi qurban verərdim...
Verərdim həqiqətən? Ötən günlərin xatirinə gələn günlərimi qurban verərmiydim?
Verməzdim məncə.
Yaşadığlarım da, yaşamadığlarım da, yetəri qədər incidir onsuz..
Düzdür, çox darıxıram, içim sızıldayır hər güləndə, xoş xatirələrim canlananda gözlərim dolur.
Artıq əvvəlki mən deyiləm. Nə gedənin yoxluğuna 2gündən çox pis oluram, nə gələnin varlığına həyatımı bağlayıram. Dəyişən çox şey oldu əslində, düşücələrim, davranışlarım, səmimiyyətim, həssasiyətim dəyişdi. Mən dəyişdim. Sevdiklərimi itirərək, qəlbim qırılaraq dəyişdim mən. Bir anda bu qədər buz dağı ola bilməz heç kim. Vecsiz davranışlarım da, səbəbsiz deyil. Susqunluğumun da səbəbi danışmağa bir şeyin olmamasından deyil, anlayacaq kimsənin olmamasındandır. Depresiyada deyiləm, üzgün deyiləm, xoşbəxt və şən də deyiləm. Sadəcə öz dünyam var mənim, adına cəhənnət dediyim dünyam.
Güldüyüm qədər acı çəkdiyim, ağladığım qədər güclü qalmağa çalışdığım o dünyada, hər kəs ötəridir artıq gözümdə.
Peşman deyiləmsə belə, kaşkilərim çoxdu. Hər şeyə rəğmən vaz keçməməyə çalışıram, özümü inkişaf etdirməyə, daim araşdırmağa çalışıram. Ən yaxın dostlarım kitablardır və onlardan bağlarımı qoparmayacağıma söz verirəm özümə. Kim bilir, bəlkə mənə də, pəncərədən yağış damlalarını seyr edə-edə kitabımın son səhifələrini vərəqləyərkən, öz kitabımda sonuncu səhifəyə çatmaq nəsib olar.
Belə, dostum, reallaşdırmadığım xəyallarım, nə olursa olsun, vaz keçməyəcəyim arzularım var. Zaman-zaman yaşanmışlıqların məni dəyişdiyinin fərqində olsam da, dayanmağa niyyətim yoxdur.
Sonuncu səhifəyə kimi, qələmim qırılana kimi o kitabı yazmağdan vaz keçməyəcəyimə söz verirəm.
Özümə sözüm olsun bu.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
“Sevgi" gətir, "romantika" gətir bu boz şəhərə…
Xatirə Əsgərova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bu gün də mənim Şaxtababaya məktub yazmaq növbəmdir.
Salam, Ağsaqqallı Şaxtababa. Bu məktubu cismi və yaşı xeyli böyümüş, amma sənə hələ də inanan 2-ci sinif uşağı səmimiyyətilə yazıram və arzularımı bir-bir sıralamağa başlayıram.
İlk öncə sırf paxllığımdan, mənimlə oxuyan varlı uşaqlarına pulla silinə bilməyəcək, çoxlu kəsirlər sürpriz etməyini istəyirəm.
Daha sonra, layiq olan insanlara sevinc gətir. Elə bir sevinc olsun ki, illərlə çəkdikləri sevinc aclığının gözü dolsun.
Keçən illərdəki kimi, virus, xəstəlik, qalmaqal, azyaşlı tiktokerlər, geyimlə müqayisə edilən "müasirlik" gətirmə. Hətta bunlar bizim sənə hədiyyəmiz olsun.
Bəzi insanlara şəxsi həyat gətir. Bolluca şəxsi həyat gətir növbəti gəlişinə qədər bəs etsin ki öz həyatlarını nümayiş etməsinlər. Həm də başqalarının həyatlarına burunlarını soxmasınlar.
İnsanlara səmimiyyət ver, amma çox olmasın, yoxsa bunun da zibilini çıxaracaqlar. Axı biz bu işi yaxşı bacarırıq.
Allahdan, həyatdan ümidini itirənlərə uşaq gülüşü, ailə sevinci göndər. Dini fanatiklərə isə heç dəyib dolaşma, onsuz da səni sevmirlər.
"Sevgi", sevgi gətir, "romantika" gətir bu boz şəhərə.
Qar gətir özünlə. Qorxma, kasıblar da qarı sevir. Onlar qardan üşüməz, əksinə qəlbləri isinər.
“Televiziyada kömək” adı ilə oxuması, yazması olmayan insanları
aciz, gülünc vəziyyətə qoyub özlərinə reytinq yığan bəzi aparıcılara vicdan qutusu yolla.
Davalı ölkələrə uşaqların əli ilə ağ göyərçinlər göndər.
Üstündə ad soyadım yazılan qələm və dəftəri isə gecə mən yatarkən yolkamızın altına qoymağı unutma. Dəftərimi vərəqləyəndə uğurlarımın rəsmi çəkili olsun.
Şaxtababa, ən əsası da, bir masa arxasında yığışmaq, ata, ana, dost və tanışları ziyarət etmək üçün insanlara "yeni il" tipli bayramlardan başqa fərqli səbəblər də göndər.
Məktubumu tez oxu, Şaxtababa reallaşdırılması vacib olan arzular real olmaq üçün səbirsizlənirlər...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
İndi hər ikimiz yorulmuşuq - SEVGİ MƏKTUBLARINNDAN
Jalə İslam, “Ədəbiyyat və incəsənət”
İndi sən də yorulmusan, indi mən də yorulmuşam.
Səbəbsiz bir xəcalətin yükündən əzginləşmiş, xaraba küçələrdə kölgədə bezginləşmiş sonumuzu gözləyirik.
O küçədə olan qəssab bıçaqsız ət doğrayır.
İndi dəmirçi əmim qəssab dükanını bağlayır. Yolu evə sarıdır.
Pəncərəni örtərək, qapını açıq qoyur, gecəni salamlayır.
Mənsə boş-boş baxaraq yol alıram sonsuza.
Səni arxamda qoyub üz tuturam yolunuza...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
“Bir kəmər, bir yol” uğrunda mübarizə qızışır
"Olaylar" qəzeti və eyni adlı informasiya Agentliyinin baş redaktoru, siyasi şərhçi, tanınmış Yazar Yunus Oğuz son siyasi hadisələri “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı üçün şərh edir.
Yunus Oğuz öncə sual edir: “Post Vaşinqton"un arxasında kim dayanır?
O deyir: “Söhbət "Vaşinqton Post" qəzetinin nə yazmasından yox, onun arxasında kimin dayanmasından gedir. Hesab edirəm ki, bu yazı hazırda cərəyan edən maraqlı proseslərin nəticəsidir. Belə ki, Amerika Zəngəzur dəhlizində birbaşa oturmaq istəyir. Təkcə Azərbaycanda deyil, eləcə də Orta Asiyada enerji resurslarına sahib olmağa çalışır. Çox təəssüf ki, bunu Azərbaycanın əli ilə etmək niyyətindədir".
“Yunus Oğuz bildirir ki, hazırda "Bir kəmər, bir yol" uğrunda savaş gedir: "Fikir vermisinizsə, Çin rəsmisi elan elədi ki, "Bir kəmər, bir yol"un Azərbaycan ərazisindən keçməsi daha məqbuldur. Hazırda bu layihə uğrunda mübarizə gedir. Məlum olduğu kimi bu yol Zəngəzur dəhlizindən keçir. Ona görə də Azərbaycana qarşı təzyiqlər artır. Birləşmirş Ərəb Əmirliklərində ABŞ Dövlət katibinin enerji ehtiyatları üzrə köməkçisi Cefri Pyatt Azərbaycanın energetika naziri Pərviz Şahbazov ilə görüşərək məhz bu məsələləri müzakirə edib. Əsas odur ki, "Bir kəmər, bir yol" Orta Asiyadan gələrək Zəngəzurdan keçmək şərtilə Qərbə çıxır. Məsələ orasındadır ki, Azərbaycan onların şərtləri ilə razılaşmır. Orta Asiya Azərbaycan üçün hazırda ən önəmli rol oynayır ki, bütün enerji resursları oradan yönəlsin. Təsadüfi deyil ki, prezident İlham Əliyev bu yaxınlarda keçirilən Mərkəzi Asiya Sammitinə fəxri qonaq kimi dəvət olunmuşdu. Onlar Azərbaycan Prezidentinin nüfuzunu bilirlər və buna görə də təzyiq gəstərməyə başlayıblar".
Y.Oğuz bildirir ki, göstərilən təzyiqlərdə əsas məqsəd onların istədiyini verməkdir: "Azərbaycanın əli ilə Mərkəzi Asiyadan gələrək Avropaya gedən enerji daşıyıcılarına nəzarət etmək istəyi var. Azərbaycan isə regional lider olduğundan bu məsələlərə özü nəzarət etmək istəyir. Ona görə də Amerikanın, Rusiyanın irəli sürdüyü şərtlərlə razı olmur. Bununla Azərbaycan regional liderliyini tam sübut edib. Bu səbəbdən Azərbaycana qarşı böyük təzyiqlər edilir. Bir tərəfdən Blinken zəng edib deyir ki, bunlar hamısı səhv edib, digər tərəfdən isə "Vaşinqton Post"u təzyiq vasitəsi kimi işə salırlar. Məlum olduğu kimi "Vaşinqton Post" demokratların maliyyələşdirdiyi bir qəzetdir. Bununla kifayətlənməyərək vətəndaş cəmiyyətlərinin dili ilə çatdırırlar ki, guya Azərbaycanda demokratiya yoxdur, insan hüquqları pozulur. "Freedom House"nin açıqlamasında da Azərbaycanı sıxmaq elementləri əksini tapmışdı. "Vaşinqton Post"un da, Avropanın da, Fransa və Almaniyanın da rəsmi və qeyri-rəsmi bir dərdi varsa, o da "Bir kəmər, bir yol"a nəzarətə girmək və oradan böyük pay qoparmaqdır. Həm də çalışırlar ki, Rusiya bu dəhlizə minimum həddə daxil olsun. Bununla da Güney Qafqazda Rusiyanın təsiri bitsin".
Siyasi şərhçi qeyd edib ki, Azərbaycan regional oyunçi kimi düzgün siyasət yürüdür: "Heç şübhə də etmirəm ki, gələcəkdə Azərbaycan iqtisadi baxımdan dünyanın ən inkişaf etmiş ölkəsinə çevrilərək "Böyük 20-liyə" daxil olacaq. İndi Azərbaycanın hədəfində odur və ona doğru gedir. Belə halda "Vaşinqtion Post"un nə yazmasından asılı olmayaraq Azərbaycan dövlətinin maraqları nədirsə o da həyata keçiriləcək. Nəzərə almaq lazımdır ki, bu il "Vaşinqton Post"da Azərbaycanla bağlı beş yazı dərc olunub. Təbii ki, Ermənistan kimi iqtisadiyyatı çökmüş, asılı dövlət belə təzyiqlərə dözə bilməz. Ermənistana kiçik bir təzyiq olan kimi Rusiyadan üz döndərdi. O cümlədən, Gürcüstana da təzyiq olan kimi geri çəkilir. Məsələn, Gürcüstan elan etmişdi ki, Rusiya ilə əlaqələri yumşaltmaq lazımdır. Çünki böyük bir ticarət əlaqələri var. Lakin, bir az sıxılan kimi mövqeyindən yayındı. Göründüyü kimi bütün davalar "Bir kəmər, bir yol"un üstündədir. Bu isə o deməkdir ki, geosiyasət geoiqtisadiyyata bağlıdır. Çin də daxil olmaqla Mərkəzi Asiya dövlətlərinin yükləri Azərbaycandan kecəcəksə, bu o deməkdir ki, büdcəyə milyardlarla pul gələcək. Burada söhbət təkcə Zəngəzur dəhlizindən getmir, qaz, neft kəmərləri var, yeni enerji daşıyıcıları istehsal olunur. Bir müddətdən sonra Azərbaycan enerji ixrac edəcək ki, bunların hamısı dövlətə böyük vəsaitlər gətirir. Belə ki, ortalığa tort qoyulub, kimsə böyük, kimsə balaca tikə götürmək istəyir. Belə məlum olur ki, "Vaşinqton Post"un arxasında duranlar da şərtlər irəli sürmək istəyirlər. Təsəvvür edin ki, illər idi ki, Amerikanın Azərbaycanda səfiri təyin olunmurdu, indi təcili səfir təyin olundu. Görüntü ondan ibarətdir ki, kimlər Zəngəzur dəhlizindən pay istəmir? Buna görə Rusiya, Almaniya, Fransa, İran Zəngəzurda konsulluq açmaq istəyini reallaşdırırlar, hələ bir azdan Latın Amerikası ölkələri da prosesə qoşulacaqlar. Hazırda "Vaşinqton Post" bu məsələdə marağı olan oliqarxların müdafiəçisi rolunda çıxış edir. Çox təəssüf ki, həmin oliqarxlar da dövlətin adından çıxış edə bilirlər. "Vaşinqton Post" özbaşına deyil ki, gündə bir yazı yazsın".
Y. Oğuz deyir ki, Amerika həmişə ikili siyasət aparır: "Ya əvvəl kökə verirlər, sonra qırmanc, ya əvvəl qırmanc verirlər, sonra kökə. Təbii ki, burada erməni lobbisinin də rolunu istisna etmək olmaz. Bütün sadalananlara baxmayaraq düşünürəm ki, Azərbaycan düz yoldadır. Əgər Azərbaycan geri çəkilsəydi, Ermənistan kimi onun da başını sığallayardılar. Azərbaycanın milli, dövlət mənafeyi var, dövlət maraqlarını da heç kimə vermək lazım deyil".
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)
BİR DİREKTOR, BİR ŞAGİRD - Zaur Yusifov və Aydan Həsənova
Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bol izləyicisi olan rubrikamız yenidən Bakıya qayıdıb. Xəzər rayonundakı 121 nömrəli tam orta məktəbdəyik. Direktor Zaur Yusifov və öncül şagird Aydan Həsənova ilə görüşürük.
DİREKTOR
Ə.Quliyev adına 121 nömrəli tam orta məktəbin direktoru Yusifov Zaur Rəfail oğlu 20.02.1979-cü ildə Lerik rayonu Monidigah kəndində anadan olmuşdur. 1985-ci ildə Sabir Əliyev adına Monidiga kənd orta məktəbinin 1-ci sinfinə qəbul olmuş, 1996-cı ildə həmin məktəbin 11-ci sinfini bitirmişdir. 1996-cı ildə ADPU-nin fizika fakultəsinə qəbul olmuş, 2000-ci ildə Universiteti bitirmişdir. 2002-ci ildə Lerikdəki İ.Nuriyev adına Qosmalian kənd orta məktəbinə riyaziyyat müəllimi təyin edilmişdir. 2004-cü ildən pedaqoji fəaliyyətini Lerik qəsəbə M. Bağışov adına 3 nömrəli tam orta məktəbinə fizika müəllimi təyin edilmişdir. 2008-ci ildə Bakı şəhəri F.Bayramov adına 22 nömrəli tam orta məktəbə fizika müəllimi vəzifəsinə təyin edilmişdir. 2017-ci ildə M.Ə.Sabir adına 259 nömrəli tam orta məktəbə direktor vəzifəsinə təyin edilmişdir. 2022-ci ildə Ə.Quliyev adına 121 nömrəli tam orta məktəbə direktor vəzifəsinə təyin edilmişdir. Hal-hazırda həmin məktəbdə direktorluq fəaliyyətini davam elətdirir.
ŞAGİRD
Mən, Həsənova Aydan Ceyhun qızı 2007-ci ildə Bakı şəhərində doğulmuşam. Bakı şəhəri, Xəzər rayonu Əmirəhməd Quliyev adına 121 nömrəli tam orta məktəbin 10-cu sinif şagirdiyəm. Klassik ədəbiyyatı xoşlayıram. Hekayələr oxumağı sevir və boş zamanlarımda esse yazmaqla özümü çox gözəl hiss edirəm. 3-cü qrupa hazırlaşıram.
ESSE
Müharibə, çarəsiz insanlar, fəryad çığırışları, ana naləsi, atəş səsləri, sahibsiz oyuncaqlar, torpaqdakı qan ləkələri və Azərbaycan tarixi...
Azərbaycanın tarix xəritəsinə baxdığımızda qanlı izlər görünür, ana naləsi, atəş səsləri eşidilir.
Tarix boyu nə qədər faciələr yaşandı bu torpaqda. Dost dediyimizlər bizi əvvəldən istəməyən, bizi içdən-içə bitirməyə çalışan bir düşmən çıxdılar. Hər qonşumuzda bir parçamız əsir qaldı. Hər zaman bizi ayırmağa, bir- birimizə həsrət qoymağa çalışdılar. Bizim "Azadlıq məşəli"mizi söndürməyə çalışdılar. Bu yaşlı torpaqdan kimlər gəldi, kimlər keçdi...
Bizim xalqımız neçə-neçə faciələrə sinə gəldi. Bizə qarşı törədilən faciələrdə kimisinin körpəsi, övladı qətlə yetirildi, gözlərinin önündə. Neçə uşaq anasız, atasız qaldı. Neçə-neçə uşaqların gözlərinin önündə anası, atası can verdi. Nə qədər oyuncaq sahibsiz qaldı. Hər tərəfdə atəş səsləri eşidilirdi. Bəziləri canı yarım halda fəryad edirdi, yerdəki qan ləkələri, izləri insanı dəhşətə gətirirdi. Bu hadisələr hər kəsin kabusuna çevrildi. Günahsız insanlar hər dəfə yuxularında ailələ üzvlərinin necə öldüklərini görürdülər.
20 Yanvar, Xocalı faciəsi, Mart soyqrımı, Qarabağ müharibəsi və başqaları...
Bunların hər biri dəhşətdir. İnsanlığa ziddir. Bəzən bütün bunlar nə üçün Azərbaycanın-xalqımızın başına gəlir? -deyə düşünürük. Bəlkə də, xalq, millət olaraq, çox ürəyiaçıq, hər kəsi özünə dost bilən olduğumuz üçündür?! Bəzən gözlərimizlə baxdıqlarımız görmədiklərimizin sənət əsəridir.
Azərbaycan oğulları tökülən qanı yerdə qoymadılar və qoymayacaqlar da.
Müzəffər Ali Baş komandanımız və torpağımız üçün hər an canını fəda etməyə hazır olan igid, qəhrəman ordumuzun sayəsində "44 günlük Qarabağ müharibəsi"ndən alnıaçıq, üzüağ şəkildə çıxıb bütün dünyaya: "Qarabağ Azərbaycandır", söylədik.
Vətən torpağı qanla sulananda Vətən olur. Torpağımız bizimdir, bizim olacaq!
Şəhidlər ölməz, Vətən bölünməz!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(06.12.2023)