Milli İrsi Mədəni Tarixi Araşdırmalar (MİMTA) Fondu və Azərbaycan İstiqlal Muzeyinin birgə layihəsi əsasında çap olunmuş “Əli bəy Hüseynzadənin Azərbaycan İstiqlal Muzeyində qorunan irsi” kitab-albomunun təqdimat mərasimi keçirilib.

Bu tədbirdə Azərbaycan İstiqlal Muzeyinin direktoru Sədi Mirseyibli çıxış edərək kitab-albomun əhəmiyyətindən söhbət açıb. O bildirib ki, kitab Əli bəy Hüseynzadənin qızı Feyzavər Turanın Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinə – Azərbaycan İstiqlal Muzeyinə hədiyyə etdiyi, şəxsi təşəbbüsü ilə atasına, qardaşına və özünəməxsus 161 ədəd maddi-mədəniyyət nümunəsindən ibarət kolleksiyanı əhatə edir.

MİMTA Fondunun icraçı direktoru Pərviz Əmirov deyib: “Əli bəyin bu kitab-albomda bizlərə təqdim olunan şəxsi əşyalarına baxarkən biz bir daha o böyük mütəfəkkirin nə qədər kübar, alicənab və milli mənsubiyyətinə yüksək dəyər verən şəxsiyyət olduğunu görürük. İnanıram ki, MİMTA Fondunun və Azərbaycan İstiqlal Muzeyinin birgə layihəsi əsasında çap olunmuş bu nəfis kitab Əli bəyin həyat və fəaliyyətini araşdıranlar üçün faydalı bir tədqiqat materialı olacaqdır”.

Həmçinin “Füyuzat” jurnalının baş redaktoru Mübariz Yunus bildirib ki, kitab-albom “Füyuzat” dərgisinin 15 illiyinə gözəl töhfədir: “Bu kitab-albomda XIX əsrin sonu – XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın böyük mütəfəkkiri, milli məfkurənin yaranmasında, milli maarifçilik hərəkatının tərəqqisində böyük xidmətləri olan Əli bəy Hüseynzadənin mirası toplanmışdır. İnanırıq ki, bu kitab xalqımız və ziyalılarımız tərəfindən rəğbətlə qarşılanacaq”.

Türkiyə-Azərbaycan ortaq tarixində Əli bəyin xidmətlərini diqqətə çatdıran Bakı Yunus Əmrə İnstitutunun müdiri Selçuk Karakılıç Ə.Hüseynzadənin yaradıcılığına toxunaraq onun fikirlərinə nəzər salmağın vacibliyini vurğulayıb.

Tarix elmləri doktoru, professor Solmaz Tohidi çıxışında Əli bəyin düşüncə tariximizdəki roluna diqqət çəkib, onun irsinə sadiqliyin vacibliyini vurğulayaraq ərsəyə gətirilən işi yüksək qiymətləndirib.

Akademiyanın müxbir üzvü, professor Könül Bünyadzadə də Əli bəy ideyalarının yaşadılmasını milli şüurun müasir nəslə aşılanması baxımından mühüm hesab edərək kitabın hazırlanmasına görə MİMTA Fonduna və İstiqlal Muzeyinə minnətdarlığını bildirib.

Çıxış edən digər qonaqlar da Əli bəy Hüseynzadənin Azərbaycan milli məfkurəsinin formalaşmasında böyük rolundan bəhs edib, Əli bəy irsinin tədqiqi, təbliği və gələcək nəsillərə çatdırılması baxımından kitab-albomun Azərbaycan mədəniyyətinə və elminə gözəl töhfə olduğunu bildiriblər.

Musiqimiz sərhədləri aşmaqdadır. Hələ ilin əvvəlində elan olunmuş ABŞ-ın “Kronos” kvartetinin festivalı apreldə, onların doğma şəhəri San-Fransiskodan start götürərək, Kaliforniyanın bir neçə şəhəri - Los-Anceles, San Dieqo və Sakramentoda davam etdirilir. 

Kvartetin saytında qeyd edildiyi kimi festivalın proqramında xüsusi olaraq ansambl üçün bəstələnmiş əsərlər səsləndiriləcək.

AzərTAC xəbər verir ki, Morton Feldman və Stiv Rayxın əsərləri ilə yanaşı Firəngiz Əlizadənin üç əsəri – “Muğam Sayağı”, “Oasis” və “Dance” proqramda əsas yer tutur.

Məşhur bəstəkarın yubileyi onun yalnız kamera əsərləri ilə qeyd olunmur. Simfonik orkestr üçün yazılmış əsərlərə də proqramda geniş yer verilib. Almaniyada uğurlu premyerası baş tutan “Sommer-Eindruck” və İngiltərədəki “NİZAMİ Cosmology” misteriyası ilə yanaşı, ABŞ-ın Sent Luis şəhərində Amerikanın məşhur simfonik orkestri St.Louis Symphony Orchestranın ifasında iki gün ərzində ardıcıl olaraq Azərbaycan bəstəkarının “Nağıllar” əsəri səslənib. Povell Hall konsert zalının dinləyicilərlə dolu məkanında tanınmış Ukrayna dirijoru Kirill Karabitsin təqdim etdiyi maraqlı simfonik konsert alqışlarla qarşılanıb.

S.Prokofyevin Beşinci simfoniyası və Argentina bəstəkarı Alberto Xinasteranın fortepiano konserti ilə yanaşı, Firəngiz Əlizadənin füsunkar “Nağıllar”ı səslənib.

Amerikalı jurnalist Fred Blumenthal qeyd edib ki, bu gecənin konsert proqramında yeganə “canlı” bəstəkar olan F.Əlizadə artıq klassiklər dəstəsinə aiddir. St. Louis Symphony Orchestra ifasında ilk dəfə səslənən bu əsər, Fred Blumenthalın göstərdiyi kimi aydın musiqi dilinə, parlaq orkestrləşməyə və tembr boyaları seçimində ixtiralara malikdir. Məlum olduğu kimi “Nağıllar”ı bəstəkar İsveçrə Beynəlxalq Festivalı “Luzerne Musikfestwochen” üçün yazıb və ilk dəfə 2005-ci ildə Finlandiya dirijoru Süzanna Myayalkinin rəhbərliyi ilə Sviss Symphony Orchestr tərəfindən ifa edilib. Lyutsern premyerasından sonra bu əsər dəfələrlə Avropanın ən nüfuzlu orkestrlərinin ifasında səslənib.

F.Əlizadənin yubiley konsertləri davam etdikcə “ciddi”, eləcə də maraqlı musiqi həvəskarlarına yeni sevinclər bəxş edir.

2022-ci ilin “Şuşa ili” elan edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamının icrası məqsədilə Mədəniyyət Nazirliyi Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzinin (MEMİM) və Şəki Regional Mədəniyyət İdarəsinin birgə təşkilatçılığı ilə Zaqatala şəhərində cari ilin 27-29 aprel tarixlərində müxtəlif məzmunlu maarifləndirici silsilə tədbirlər təşkil edilmişdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, gənc mədəniyyət işçilərinə motivasiya təlimi ilə başlayan tədbirdə uğurun sirləri və məqsədyönlü fəaliyyətin nəticələrinə dair sahə əməkdaşları ilə fikir mübadiləsi aparılmışdır. Uğur hekayəsini bölüşən təlimçilər əlda olunan nailiyyətlərin davamlı və məqsədyönlü fəaliyyətə bağlı olmasını iştirakçıların diqqətinə çatdırmışdır.

Təlimin ardınca “Mədəniyyət sahəsində liderlik” mövzusunda debat keçirilmişdir. Mövzu ətrafında müzakirələr şəklində keçirilmiş debatlarda gənc mədəniyyət işçiləri öz fəaliyyətində rastlaşdığı müəyyən çətinlikləri qeyd etmiş və onların həlli istiqamətində hər bir gənc mədəniyyət işçisinin fərdi qaydada peşəkarlıq keyfiyyətlərinə yiyələnməsinin zəruriliyini bildirmişlər.

Silsilə tədbirlər çərçivəsində Zaqatala Tarix Mədəniyyət qoruğunda gənc mədəniyyət işçiləri arasında “Cıdır düzü” adlı intellektual yarışma səmimi və qeyri-rəsmi mühitdə təşkil olunmuşdur. Yarışmanın məqsədi gənc mədəniyyət işçələrinin hazırlıq səviyyəsinin artırılması, onlar arasında koordinasiyanı gücləndirmək və intellektual turnirlərdə iştirak səriştələrin formalasdırılmasını təmin etmək, cəld və analitik düşünmə bacarığını, gənclər arasında yoldaşlıq münasibələri və komanda ruhunun formalaşdırılıb inkişaf etdirilməsidir. Bilik yarışmasında Balakən, Qax, Oğuz, Şəki və Zaqatala rayonlarında fəaliyyət göstərən mədəniyyət müəssisələrində çalışan gənc mədəniyyət işçilərindən ibarət 5 komanda iştirak etmiş, yarışmanın qalibi işə Şəki komandası olmuşdur. Qalib komandaya Mərkəz tərəfindən sertifikat və hədiyyələr təqdim edilmişdir.

Tədbirin bədii hissəsində əsrlərdir yaşadılan multukulturalizm ənənlərinə uyğun müxtəlif xalqların rəqsləri, musiqiləri və mahnıları nümayiş olunmuş, yerli rəssamın rəsm əsarlərindən ibarət sərgiyə baxış keçirilmiş və  yerli xalqların dilində səsləndirilən şeirlər dinlənilmişdir. Tədbirin yekununda Mədəniyyət Nazirliyi Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodiki və İxtisasartırma Mərkəzinin direktoru Səadət Xələfbəyli və Şəki Regional Mədəniyyət İdarəsinin rəisi vəzifələrini müvəqqəti icra edən Tərlan Nəsibov qalibləri təbrik etmiş, iştirakçılara gələcək fəaliyyətlərində uğurlar arzulamış və bu tipli silsilə tədbirlərin mədəniyyət sahəsinə verə biləcəyi tövhələrinin önəmini vurğulamışdırlar.

Mərkəzin cari ilin birinci yarımili üzrə iş planına uyğun olaraq mədəni marşrutların müəyyən edilməsi, həmçinin Zaqatala rayonun müəyyən yerlərinə baxış keçirilməsi məqsədilə, səfər çərçivəsində Mərkəzin əməkdaşları tərəfindən rayonun müxtəlif kəndlərinə ziyarət təşkil edilmişdir. Səfər zamanı avar dilli Makov, Dardoqqaz, Danaçı, sahur dilli Suvagil, Mamrıx və ingiloy dilli Əliabad kəndlərinə gedilmiş, bir neçə maraqlı məqam müəyyən olunmuşdur. Əldə olunan məlumatlar əsasında yeni iqtisadi yönümlü və regionun inkişafına xidmət edəcək mədəni marşrutların formalaşması məqsədilə müvafiq addımların atılması nəzərdə tutulur.

“Prezident İlham Əliyevin Kino Agentliyinin yaradılması haqqında Fərmanı kinosevərlər üçün çox xoş və möhtəşəm xəbər oldu.” - Bu sözləri mədəniyyət nazirinin birinci müavini Elnur Əliyev söyləyib.

O deyib: “Biz ötən ildən bu prosesə cəlb olunmuşuq. Mədəniyyət Nazirliyi bu sahədə böyük və ciddi bir islahat aparır. Kino sənayesi islahat prosesinin əsas prioritetlərindən biridir. Yaradıcılıq sahələri arasında kino ən gəlirlisi hesab olunur. “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının böyük ənənələri var və biz bununla fəxr edirik. Məqsədimiz Azərbaycanda kinematoqrafiyanı bir sənaye kimi inkişaf etdirmək və ölkəmizdə kinematoqrafiyanın inkişafı sahəsində növbəti mərhələyə keçməkdir. Bunun təşkili üç istiqamətdə aparılır. Birincisi, hüquqi zəminin yaradılması, ikincisi, müvafiq infrastrukturun yaradılması və üçüncüsü, kinoya cəlb olunmuş kadrların peşəkarlıq səviyyəsinin artırılmasıdır”.

Aprelin 29-da Üzeyir Hacıbəylinin ev-muzeyində “Şuşa İli” çərçivəsində Üzeyir Hacıbəylinin “Koroğlu” operasının 85 illiyinə həsr olunan tədbir keçirilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, tədbirdə Azərbaycanın görkəmli mədəniyyət və incəsənət xadimləri, ziyalılar, eləcə də media nümayəndələri iştirak ediblər.

Üzeyir Hacıbəylinin ev-muzeyinin direktoru, Xalq artisti Sərdar Fərəcov 1937-ci il aprelin 30-da ilk dəfə tamaşaya qoyulan “Koroğlu” operası barədə məlumat verib. O qeyd edib ki, “Koroğlu” operası Üzeyir Hacıbəyli yaradıcılığının şah əsəri, ən yüksək zirvəsidir. Əsər milli opera sənətimizin ən dəyərli nümunələrindən biri kimi yarandığı gündən Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının repertuarında öz layiqli yerini tutur: “Bu opera həm Üzeyir bəyin, həm də Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığında bir zirvə, dünya musiqisinə ən qiymətli bir töhfədir. Üzeyir Hacıbəylinin ən böyük arzusu dünyanın ən böyük operaları sırasına yer tuta bilən bir opera yaratmaq idi. Böyük bəstəkar “Koroğlu” operasını yazmaqla ilə bu arzusuna çatdı. Operanın premyerasında tamaşaçı qismində iştirak edən 20 yaşli bəstəkar Qara Qarayev öz təəssüratını bölüşərək demişdi ki, bu, təkcə bir operanın təntənəsi deyildi, böyük bir millətin bir möhtəşəm sənət əsərinə olan sevgisi, sevinci idi”.

Xalq artisti Əflatun Nemətzadə “Koroğlu” operasının möhtəşəmliyi və onun dünya miqyasında böyük maraqla qarşılandığını qeyd edib.

Tədbirin davamında dahi Azərbaycan bəstəkarı Üzeyir Hacıbəylinin həyatı və yaradıcılığı və eləcə də onun “Koroğlu” operası haqqında digər iştirakçıların da məruzələri dinlənilib.

Qeyd edilib ki, Azərbaycanın mədəniyyət tarixində misilsiz xidmətləri olan Üzeyir bəyin ana yurdu musiqi-sənət beşiyi Şuşa şəhəridir. Dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin, eləcə də onun qardaşlarının musiqi istedadı Azərbaycanın ən qədim və gözəl guşələrindən olan Qarabağın, Şuşa şəhərinin zəngin musiqili mühitində formalaşıb. Üzeyir Hacıbəyli bütün ömrünü, bilik və bacarığını müasir mədəniyyətin, musiqi elmi və musiqi sənətinin inkişafına sərf edib. Dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli bənzərsiz yaradıcılığı ilə adını Azərbaycanın musiqi mədəniyyəti tarixinə əbədi yazdıran böyük sənətkardır. Onun yaratdığı bəstəkarlıq məktəbi gələcəkdə də yeni musiqiçi nəsillərin yetişməsinə öz töhfəsini verəcək.

Tədbir bədii hissə ilə davam edib.

Hər il aprelin 30-u dünyada Beynəlxalq Caz Günü kimi qeyd edilir. 2012-ci ildə UNESCO tərəfindən elan edilən bu gün dünyanın cazsevər ölkələrində keçirilən konsert proqramları ilə yadda qalır. 

Əlamətdar gün hər il dünyanın 190-dək ölkəsində qeyd edilir. Bu tarixi gün UNESCO-nun sülhməramlı səfiri Hörbi Hənkok Caz İnstitutunun rektoru, dünya şöhrətli caz pianoçusu Hörbi Hənkokun təşəbbüsü ilə təsis edilib. 

Azərbaycanda da cazı çox sevirlər. Dünyada Azərbaycan cazının özünəməxsus yeri var. Bunu ölkəmizdə keçirilən Beynəlxalq caz festivallarına olan maraq bir daha sübut edir. 2017-ci ildən etibarən Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin və bir sıra şirkətlər qrupunun təşkilatçılığı altında Bakı şəhərində Beynəlxalq Caz Günü qeyd olunur. 

Bu il də beynəlxalq caz hadisəsinə qatılmaq məqsədilə Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı altında aprelin 29-dan mayın 2-dək Rəşid Behbudov adına Dövlət Mahnı Teatrı, Beynəlxalq Muğam Mərkəzi kimi konsert zallarında Beynəlxalq Caz Günü çərçivəsində Azərbaycan cazmenlərinin iştirakı ilə silsilə tədbirlər keçiriləcək.

Aprelin 29-u peşəkar və ya həvəskar rəqslə məşğul olan, rəqsi sevən hər kəsin bayramıdır. Beynəlxalq Rəqs Günü 1982-ci ildə UNESCO-nun Beynəlxalq Rəqs Şurası tərəfindən təsis olunub. Bu əlamətdar tarix fransalı baletmeyster, balet nəzəriyyəçisi və islahatçısı Jan Jorj Noverrin (1727-1810) anadan olduğu gündə qeyd olunur. Günün təsis olunmasında məqsəd ictimaiyyətin diqqətini rəqs sənətinə cəlb etməkdir.

Hazırda dünyanın əksər ölkələrində olduğu kimi, Azərbaycanda da Beynəlxalq Rəqs Günü təsis olunduğu tarixdən hər il qeyd olunur. Azərbaycanda rəqsin tarixi olduqca zəngin və qədimdir. İncəsənətin bir qolu olan rəqslərimiz ülvilik, gözəllik və birlik rəmzi sayılır.

Kökləri eramızdan əvvəlki minilliklərə gedib çıxan milli rəqslərimiz tariximizlə ayrılmaz surətdə bağlı olub, xalqımızın milli xüsusiyyətini, həyat və məişətini əks etdirir. Qobustan qayaüstü rəsmlərində əksini tapmış rəqs səhnələri bunu sübut edir.

Azərbaycan xalq rəqsləri olduqca rəngarəngdir. Onlar quruluş, süjet və mövzu baxımından biri-birindən çox fərqlənir. Bu gün məşhur olan milli rəqslərimizə – “Azərbaycan”, “Heyvagülü”, “Uzundərə”, “Toy rəqsi”, “Turacı”, “Tərəkəmə”, “Cəngi”, “Şalaxo”, “İnnabı”, “Qızılgül”, “Qazağı”, “Qaytağı”, “Qoçəli”, “Lalə”, “Misri”, “Naznazı”, “Vağzalı”, “Yallı” və digərlərini misal gətirmək olar.

Dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli tərəfindən yaradılmış Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblı bu gün tamaşaçılara bir-birindən gözəl rəqslər və xoş ovqat bəxş edir.

Əminə Dilbazi, Afaq Məlikova, Roza Xəlilova, Təranə Muradova, Tamilla Məmmədova, Böyükağa Məmmədov, Kamil Dadaşov, Böyükağa Atababayev və başqaları öz ifalarında milli elementləri qoruyub saxlamaqla milli rəqsimizi inkişaf etdirərək yeni çalarlarla zənginləşdiriblər.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Bakı Xoreoqrafiya Akademiyasının yaradılması haqqında 2014-cü il 30 aprel tarixli Sərəncamı isə müvafiq sahəyə olan diqqət və qayğının daha bir nümunəsidir. Belə bir akademiya həm də Şərq aləmində ilk dəfə bizim ölkədə yaradılıb.

Aprelin 28-dən mayın 1-dək Bremen şəhərində keçirilən Jazzahead-2022 caz üzrə ən mühüm və geniş beynəlxalq platformadır. Buraya dünyanın bir çox ölkəsindən 15 minə yaxın ziyarətçinin gəlməsi gözlənilir. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, Azərbaycan bu ilki sərgidə iki istedadlı ifaçı – pianoçu Əfqan Rəsul və vokalçı Diana Hacıyeva duetini təqdim edir. Peşəkar pianoçu, Montrö Caz Festivalı gənc caz musiqiçilər müsabiqəsinin iştirakçısı Əfqan Rəsul tanınmış gənc vokalçı Diana Hacıyeva ilə birlikdə qısa müddət ərzində həm dinləyicilərin, həm də bu janrın peşəkar bilicilərinin sevdiyi tandem yaradıb və bu duet ilk dəfə Bakı Caz Festivalı 2021-in səhnəsində təqdim olunub.

Jazzahead beynəlxalq caz sərgisində ölkəmizin iştirakı Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə təşkil olunub.

Aprelin 27-də Almaniyanın Bremen şəhərində keçirilən Deutche Jazz Preis - Alman Caz Mükafatlarının  təqdim edilməsi mərasimində tanınmış gənc ifaçı, Əməkdar artist İsfar Sarabski də iştirak edib. İ.Sarabskinin "Planet" albomu "İlin ən yaxşı xarici debüt albomu" nominasiyası üzrə təqdim olunub. Albom Mükafata təqdim olunmuş yüzlərlə yeni layihələr arasından münsiflər heyəti tərəfindən 3 nominantdan biri kimi seçilib.