Super User

Super User

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan təmsilçisi Əli Çağla bu dəfə sizləri Məhəmməd Çalğının yaradıcılığı ilə tanış edir.

 

Güney Azərbaycanın Təbriz şəhərində yaşayan, Çalğın Məhəmməd adı ilə tanınmış şair MəhəmmədRza Cəfərinin yeni yazdığı “Qarabağ” şeirini təqdim edirik.

 

 

QARABAĞ

 

Ey Füzuli...

Sənin qara gözlərin

Qışın ağ gözlərinin altında su kimi əsir.

 

Sənin xurmalı yanaqların...

Şirinliyindən

Adamın dodaqların kəsir.

 

Sənin zeytun gözlərin...

Gözlərin yeridikcə

Adam müsəlmanlaşır.

 

Ey Füzuli...

Ağrılarını unut

Əllərimdən tut

Gözlərindən o qədər içmişəm-aaaşıram.

Sənin gözlərinə and olsun Füzuli!

Səni məndən uzaqladanlardan-uzaqlaşıram

Dünyanın güzgülərinin önündəsən hala.

Səni göstərə bilməyən aynaların adı şüşədir

Səni göstərə bilməyən gündüzlərin adı gecədir,

Səni səbt edə bilməyən tarix nağıldır

Və səni oxuya bilməyən şair - heç şair deyil!

 

Ey Füzuli...

Ayağa dur

Taqçalarının tozunu al.

O çörək qabındakı cəhlənmiş çörəklərini boşalt

O küzədəki boyat suyu dışarı süz.

Hələ, divardan sallanan Sayatın saralmış şəklinə baxarsanmı?

Ooooooy!!

Anan ölsün Sayat

Su boyat, çörək boyat,

Gərəkdir rəngin saralsın.

 

Ey Füzuli...

Ayağa dur

Əl-üzündə yağış təsviri qur.

Küçələrini xalça uzad

Alışdır tiribonlarını

Həmən bir şeir gecəsi qur

Təbrizdən Çalğın gəlmiş

Və Bağdaddan...

Buyursun Füzuli həzrətləri.

 

"Bu rövşəndir təbiətdə dan ulduzsuz pegah olmaz,

Roxe zibayin ey dilbər nigahilən təbah olmaz.

 

Əgər məşuqələr içrə sədaqətlən viqar olsa,

Bütün sərgəştələr içrə bu qədri nalə-ah olmaz.

 

Mərizi-eşqəm ey dilbər təbibi-dərdi mən sənsən

Təbib dərdə əlac eylər uzaqdan ki, nigah olmaz!

 

Dodağından tərəhhüm qıl mənə bir qünçə lütf eylə,

İlahi bargahında o qünçeylən günah olmaz.

 

Mənə bir busə borcun var dedin gəl al Qarabağda

Bu gün nəqd eylə ey dilbər sabah olmaz, sabah olmaz.

 

Füzuli xainidanından qalan şahzadə Çalğındır

Nasıl şahzadədir Çalğın başında heç sipah olmaz?!

 

Ey Şuşa...

Ey dünyanın ən dəli-sov gəlini

Ey yer kürəsinin sevgiyə hamilə olan nöqtəsi.

Gecələr qoynunda yazdığımız şeirləri - sinəndəki təpələrdə gizlətdik.

Gündüzlər səsində yazdığımız romanları - göbəyindəki qayalıqlarda…

 

Ey Şuşa...

Ey xanın ərköyün qızı.

Gözlərindəki yaşıl muncuqlarını mənə verərsənmi?

Yanaqlarındakı qızıl almalarını necə?

Dodaqlarını aç şərqin havası təmizlənsin,

Saçlarındakı bəyaz qartallarını uçurt

Göylər darıxır boşluqdan.

 

Ey Şuşa...

Qollarını boynuma sal, yalqızam.

Saçlarını çiynimə sər, darıxıram.

Əllərimi bağrına bas, üşüyürəm.

Oooooy! bilmədim

Bağışla Şuşa

Yaralarına əlim dəydi

"Anan ölsün Şuşa

Nə dırmaşıbsan daşa

Bacın qurban olaydı

Gözündən axan yaşa.

 

Ey Şuşa...

Ey pərişanlığın simvolu

Ey Şuşa...

Ey şeirin istresi

Ey Şuşa...

Ey şairlərin paytaxtı

Hələ şair dedim yadıma düşdü

Oturun Molla Pənah Vaqifi çağırım gəlsin.

 

"Çoxdandı həsrətəm yaşıl gözünə,

Gəl otur qarşımda göz-gözə Şuşa.

Nə gözəl saatdı, möhtəşəm andı,

Mən sizə qonağam, sən bizə Şuşa.

 

Boğazın bulurdan ətəyi ağ qar,

Sinəndən aslanır bir cüt qızıl nar,

Gözlərində bir cüt yaşıl zeytun var,

Dəhanın bənzəyir dənizə Şuşa.

 

Əyir ağ güzəmi uzad hananı,

Sağ ala inəyi bağla dananı,

Yüklə ağ mayanı, boz arvananı,

Yolla bu qatarı Təbrizə, Şuşa!”

 

 

Atam  illər öncə ağlardı.

İllər sonra  mən güldüm.

Qarabağ, siz görən qarabağdan çox uca boydur.

Ağdam...

Ağdamda bir gəlin ağlardı qatar səsiylə,

Gövərçinin ayağına məktub bağlayır bir gəlin

Və mən...

Qara damda otursam da

Ağdama vurulduğum gündən

Özümdən çox məmnunam…

 

Baş ağrıların toxtayandan sonar,

Yol qırağındakı çinar ağaclarına baxarsan!

Dağların ətəyindəki göz yaşlarına diqqətli ol

Sənin bulutlarla nə işin var?

Uzaqdan görünən o savadlı şəhərin adı Laçındır,

O dirsəyə söykənən şairin adı sücaət!

 

"Fotoçu şəklini çək,

Hörüyünün saçının.

Şəkildə gözəl düşür,

Qəmi, dərdi Laçının.

 

Ayazlı bir axşamda,

O qəlbidə yatsam da,

Anam o uçuq damda,

Saçın hördü Laçının.

 

Gözlərimdə yuxular,

Süzülür xumar-xumar,

Nağılda üç alma var,

Onun dördü Laçının."

 

 

Əlimi alnıma qoyub 

Kəlbəcərin qəlbisindən baxıram

Yer kürəsinin yuvarlaq olduğunu 

kim söyləmişdi?

Milyonlar açılar və qollar gizləniblər kölgələrinin dərinliklərində

Və dərələr, çadır kimi qatlanmış göstərir 

yer kürəsini.

Əlimi alnımdan götürüb

Aşağıdakı kəndə sarı yeriyirəm hala.

Bu kənd də bir qız var, adı QIZQAYIT

Qızqayıtın sağ çiyini sol çiyinindən 

uca olsa da,

Yeriyəndə sol ombasını bassa da Qızqayıt,

Yerişini sevirəm.

Qızqayıtın dodaqları kənd qoxusu versə də.

Dişləri kömür rəngində olsa da Qızqayıtın,

Gülüşünü sevirəm.

Danışanda topuq vurur Qızqayıtın dili…

Çaçaçaçaçalğın sənə çaçaçaçay

Dəmləmişəm gəgəgəl iç.

Ooooooooy

Sənin şeir dadında çayını çox sevirəm

Qızqayıt!

Qızqayıtın barmağına anamın üzüyünü

Nişan taxıram

Və Kəlbəcəri gələn yaza tapşırıram…

 

Cənubdan hala,

Zəngəzurun sağ döşündə uzanmışam.

Beynimdə Atillanın yaratdığı xəritə,

Böyrümdə bir sürü quzu mələşir.

Köpəklər yalğızlığımı hürüşürlər 

kiçik bir təpənin üstündə

Və bir çoban…

Tütəyində oxşayır:

“Anam ölsün Zəngəzur,

Nə yatıbsan, yatma dur?!

Qollarını aç, uzalt,

Yenidən bir Turan qur.”

 

Qeyd: orfoqrafiya olduğu kimi saxlanılmışdır.

 

Bakıdakı Rus Evində (RİMM) Əməkdar incəsənət xadimi, Xalq artisti Oqtay Mirqasımovla yaradıcılıq görüşü keçirilib.

 

Bu barədə AzərTAC-a RİMM-dən məlumat verilib. Oqtay Mirqasımov Ümumrusiya Dövlət Kinematoqrafiya Universitetinin rejissorluq fakültəsinin məzunu olmaqla yanaşı, “Qisas almadan ölmə. Keçmişdən məktublar”, “Ovsunçu”, “Şeytan göz qabağında”, “Gümüşü furqon”, “Min birinci qastrol” sənədli və bədii filmlərin quruluşçu rejissorudur. O, rejissorluq və ssenari müəllifliyi ilə yanaşı, həmçinin “Ovsunçu”, “Qaladan tapılan mücrü”, “Əgər bir yerdəyiksə” və s. filmlərdə çəkilib.

Qeyd edək ki, Xalq artisti alqışlarla qarşılanıb. Tamaşaçılar rejissorun həyat və yaradıcılıq yolundan hekayələr dinləyib, eləcə də onları maraqlandıran suallar veriblər. Gecənin sonunda Oqtay Mirqasımovun “Yollar” və “Gecə söhbəti” filmləri nümayiş etdirilib.

 

Tarixi şəxsiyyətlər əsla unudulmaz. Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi Sabunçu rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin 1 nömrəli filialı Şah İsmayıl Xətainin 535 illiyinə həsr olunmuş videoslayd hazırlayıb.

 

Baş İdarədən bildirilib ki, videoslaydda Ş.İ.Xətai haqqında geniş məlumat verilib. Qeyd olunub ki, Şah İsmayıl Xətai bədii yaradıcılığa yeniyetməlik dövründə başlayıb: “Əsərlərinin çoxunu ana dilimizdə yazaraq “Dəhnamə” poemasını və “Nəsihətnamə” məsnəvisini qələmə alıb. “Divan”ına əruz vəznində yazılmış qəzəllərlə yanaşı, heca vəzni nümunələri olan qoşma, gəraylı və bayatılar daxil edib. Şair Ş.İ.Xətainin şeirlərində Azərbaycan dilinin şirinliyi, gözəlliyi çox qabarıq hiss olunur”.

Videoçarxda, həmçinin Azərbaycan dövlətinin sərhədlərinin xeyli genişlənməsinə səbəb olan Şah İsmayıl Xətainin uğurlu hərbi yürüşlərindən də danışılıb.

Azərbaycanlı blogger, jurnalist Hafiz Əhmədov dünyaşöhrətli kolumbiyalı yazıçı Qabriel Qarsia Markesin oğlu, kinorejissor Rodriqo Qarsiadan müsahibə götürüb. Müsahibə ingilis dilindədir, YouTube kanalında yerləşdirilib. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Hafiz Əhmədov özü bu hadisəyə belə şərh verir: 

“2007-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsinə daxil oldum. Müəllimlərimizdən biri dərs zamanı bir nəfərin adını tez-tez çəkərdi: Qabriel Qarsiya Markes. Düzü, mən də kənddən getmişəm, həmin günə qədər onu heç tanımırdım, adını da əzbərləyə bilmirdim. Həmin adı yazdığım qeyd dəftərimi hələ də saxlayıram. Müəllimimiz isə Markesi həmişə nümunə gətirərdi. "Yüz ilin tənhalığı" dilindən düşməzdi. 

15 il ötdü... Bu illər ərzində mən Qabriel Qarsiya Markesin kitablarını oxudum. Başqa sözüm yoxdur: ƏSL DAHİ ODUR!

4 ay öncə Markesin oğluna müsahibə üçün müraciət etdim. Çox gec cavab aldım: "Sualları göndər". 25 sual göndərdim, əksəriyyəti atası ilə bağlı idi. 

Gözlədim, cavab gəlmədi. Səbəbini soruşdum. Yazdı ki, "atam və şəxsi həyatımla bağlı qətiyyən müsahibə vermirəm; yalnız öz işim, kinomatoqrafiya ilə bağlı suallar göndərin". 

Mənim üçün çox çətin də olsa, tez bir zamanda kino sahəsi ilə bağlı ona suallar yazıb göndərdim. Qeyd etdim ki, "siz bu dəfə də müsahibədən imtina etsəniz, mən də bir gənc jurnalist kimi jurnalistikadan imtina edəcəm!"

Çox qəribə bir şey baş verdi. Bu mesajımdan 24 saat keçməmiş email gəldi. "Cavablar hazırdır". Bilirsinizmi nə etmişdi?! Suallarımı qarşısına qoyub podcast kimi tək-tək cavab verib səs yazısını mənə göndərmişdi.

Sevincimin həddi-hüdudu yox idi! Çünki, dahi bir şəxsiyyətin oğluna, ailə üzvünə, qanını, canını, ruhunu daşıyan bir şəxsə Azərbaycanı ilk mən tanıtdım, sevdirdim. Hətta o, qeyd edib ki, Azərbaycanda film çəkmək istəyir. O, dünya durduqca yaşayacaq olan dahi Qabriel Qarsiya Markesin çox istedadlı oğludur!

Podcastı dinləyin; dahi Qabriel Qarsiya Markesin oğlunun dilindən Azərbaycan kəliməsinin necə gözəl səsləndiyinə özünüz şahid olun. Sadəcə olaraq qürur duydum! Məncə, bu Azərbaycanı sevən hər kəsin uğurudur. Jurnalist karyeramda isə daha bir zirvədir.

Sonda isə Qabriel Qarsiya Markesin bir fikirini qeyd edim: "İnsanlar qocaldıqları üçün xəyallarının arxasınca getmirlər. Bu düzgün deyil. İnsanlar xəyallarının arxasınca getmədikləri zaman qocalırlar".

 

Estoniyanın Tallin şəhərinin Arxitektura və Dizayn Qalereyasında Azərbaycan Respublikasının Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin və Azərbaycan Respublikasının Estoniya Respublikasındakı səfirliyinin dəstəyi ilə “Şuşa İli” çərçivəsində rəssam Rövşən Quliyevin əsərlərindən ibarət “Azərbaycan naxışları” adlı sərgi keçirilib.

 

AzərTAC xəbər verir ki, tədbirdə Türkiyənin Estoniyadakı səfiri xanım Başak Türkoğlu, Estoniyadakı Azərbaycan icmasının nümayəndələri, Estoniya ictimaiyyətinin və kütləvi informasiya vasitələrinin təmsilçiləri iştirak ediblər.

Azərbaycanın Estoniyadakı səfiri Anar Məhərrəmov tədbirdə çıxış edərək 2022-ci ilin Azərbaycanda “Şuşa İli” və Şuşa şəhərinin ölkəmizin mədəniyyət paytaxtı elan edildiyini bildirib, Şuşa şəhərinin ölkəmizin mədəni həyatında xüsusi əhəmiyyətə malik olduğunu söyləyib.

Sərginin ölkələr arasında mədəniyyət sahəsində əlaqələrin daha da inkişafına töhfə verəcəyinə inamını ifadə edən səfir, rəssam Rövşən Quliyevə gələcək fəaliyyətində uğurlar arzulayıb.

Sərgidə Şuşa və ölkəmizin digər gözəl guşələrini əks etdirən müxtəlif rəsm əsərləri, xalçalar nümayiş etdirilib.

 

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin tapşırığına uyğun olaraq, mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları və digər idarəetmə qurumlarının rəhbərləri tərəfindən bölgələrdə vətəndaşların qəbulu keçirilir, sakinlərin müxtəlif məsələlərlə bağlı müraciətlərinin həlli ilə əlaqədar müvafiq addımlar atılır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, 2022-ci ilin iyul ayında şəhər və rayonlarda keçiriləcək vətəndaşların qəbulu cədvəlinə əsasən, Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Anar Kərimov iyulun 21-də Qəbələ Rayon Mədəniyyət Mərkəzində Qəbələ və Oğuz sakinləri, eləcə də digər rayonlardan qəbula gələn vətəndaşlarla görüşüb.

Qəbələ Rayon Mədəniyyət Mərkəzinə gələn nazir Anar Kərimov mərkəzin fəaliyyəti ilə tanış olub. Nazirə məlumat verilib ki, müəssisə 1958-ci ildən mədəniyyət evi, 2013-cü ildən mədəniyyət mərkəzi olaraq fəaliyyət göstərir. Nazir mədəniyyət mərkəzinin birinci mərtəbəsində yerləşən Qəbələ Dövlət Rəsm Qalereyasına baxış keçirib. Bildirilib ki, 2006-cı ildən fəaliyyət göstərən qalereyanın fonduna ümumilikdə 224 əsər daxildir.

Daha sonra Qəbələ Rayon Mədəniyyət Mərkəzində nazirliyin məsul əməkdaşlarının da iştirakı ilə vətəndaşların qəbulu keçirilib. Qəbulda iştirak edən sakinlərin müraciətləri işlə təmin olunma, əməyin qiymətləndirilməsi, kitab nəşrinə köməklik göstərilməsi, iş yerinin dəyişdirilməsi, şəhid adının əbədiləşdirilməsi, dini məkanın bərpası və digər məsələləri əhatə edib.

Anar Kərimov vətəndaşların ayrı-ayrı məsələlərlə bağlı müraciət və təkliflərini dinləyib, ərizə və şikayətlərinə baxıb. Qaldırılan məsələlərin operativ, hərtərəfli araşdırılması və qanunvericiliyin tələblərinə uyğun həll edilməsi üçün müvafiq tapşırıqlar verib.

 

Oktyabrın 22-də Nizami Kino Mərkəzində “Art-East Media Group” şirkətinin təşkilatçılığı ilə “Musiqili proyektor” multimedia şousu keçiriləcək.

 

Təqdim olunacaq multimedia şou layihəsi “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının dəstəyilə reallaşacaq.

Qeyd edək ki, “Musiqili Proyektor” multimedia şousunda “Avanqard” kamera orkestrinin ifasında Azərbaycan və dünya kinematoqrafiyasının ən sevilən film və cizgi filmlərinin saundtrekləri yeni aranjemanda ilk dəfə olaraq tamaşaçılara təqdim ediləcək. Proqramda böyük sevgi və rəğbət qazanmış ekran əsərlərindən olan musiqi nümunələri parlaq rəqs ifaları, xoreoqrafik kompozisiyalar məşhur filmlərdən fraqmentlərlə müşayiət olunacaq.

 

Oktyabrın 25-də Heydər Əliyev Sarayında görkəmli müğənni və bəstəkar, Xalq artisti Müslüm Maqomayevin 80 illiyinə həsr olunmuş konsert proqramı təşkil ediləcək. 

 

“Əbədiyaşarlar” layihəsi çərçivəsində reallaşacaq konsert zamanı görkəmli müğənninin repertuarından olan mahnılar tanınmış incəsənət nümayəndələri tərəfindən səsləndiriləcək. 

Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.

 

Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsi Səbail rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin 4 nömrəli filialı Milli Mətbuat Günü ilə bağlı kitab sərgisi təşkil edib.

 

Baş İdarədən verilən məlumata görə, tədbirdə Azərbaycan mətbuatının banisi Həsən bəy Zərdabinin 1875-ci il iyulun 22-də nəşr etdirdiyi "Əkinçi" qəzetinin xalqımızın milli oyanışında, milli birliyimizin möhkəmlənməsində böyük rol oynadığından danışılıb. Bildirilib ki, Azərbaycan milli mətbuatı cəmiyyətin güzgüsü olub və insanları düşündürən problemləri, dövrün mütərəqqi ideyalarını əks etdirib, həmçinin xalqımızın maariflənməsində mühüm rol oynayıb. 

Qeyd edək ki, sərgidə "Molla Nəsrəddin" jurnalının kitab şəklində nəşrləri də nümayiş olunub.

Cümə axşamı, 21 İyul 2022 12:01

Xanım İsmayılqızından “İlahi, yerimi demə”

 

Tanınmış şairə Xanım İsmayılqızının “İlahi, yerimi demə" adlı yeni şeir kitabı İranın Binab şəhərində işıq üzü görüb. 

 

"Parlaq imzalar" nəşriyyatında kitabı ərəb əlifbasına Ali Shokri uyğunlaşdırıb.

Kitabda şairənin son illərdə yazdığı lirik şeirlər yer alıb.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.