Super User
Vəsiyyətinin ziddinə olaraq Hacıbaba Hüseynovun qavalı satışa çıxarılıb
Xanəndə, şair və qəzəlxan Hacıbaba Hüseynovun qavalı satışa çıxarılıb.
“Ədəbiyyat və incəsınət” baku.ws-ə istinadən xəbər verir ki, bu haqda "Günün sədası" proqramında bildirib.
Xanəndənin qzı və nəvəsi onun qavalını 100 min AZN-ə satırlar. Buna səbəb onların maddi çətinlik çəkmələrini iddia etmələridir.
Hacıbaba Hüseynov isə vəsiyyət edərkən qavalının muzeyə verilməsini istəyibmiş.
Bu gün Flora Kərimovanın məhkəməsidir
Çox təəssüf ki, musiqimizin canlı klassiki, korifeyi olan Xalq artisti Flora Kərimovanın başı daim hansısa süni yaradılmış konfliktlərə qarışır, sanki müğənninin adından kimlərsə özlərinə reklam tuturlar. Müğənni də əsəblərini cilovlaya bilmir və boyaları daha da tündləşdirir.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu dəfə Flora Kərimova ilə müğənni Afət Fərmanqızının münasibətləri məhkəmə instansiyasına aparıb çıxarıb, məhkəmənin keçiriləcəyi tarix də məhz bu gündür.
Afət Fərmanqızı öz sosial media hesabında yazır:
"Bu dəfə mən onu məhkəməyə verdim. Flora Kərimova dediyi təhqirlərə cavab versin. Jurnalistlərə deyib ki, xəbərim yoxdur. Yoxdursa, bunu oxusun və xəbər tutsun".
Qeyd edək ki, F.Kərimova da Fərmanqızını məhkəməyə verib. Flora Kərimova müğənni Afət Fərmanqızını onu təhqir etdiyi üçün Cinayət Məcəlləsinin 147-ci (böhtan) və 148-ci (təhqir) maddəsi ilə ittiham olunmasını tələb edir.
Əlavə edək ki, jurnalist Ülviyyə Alovlu da bir müddət əvvəl Flora xanımı məhkəməyə verdiyini açıqlamışdı.
“Sən məqsədə çatmağa tam hazır olsan belə əlverişli zaman və şərait olmasa uğur qazana bilməzsən” – Əlibala Məhərrəmzadə
İstedadlı yazıçı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Rəsul Rza mükafatı, Rusiyanın Fyodr Dostoyevski medalı, Ukraynanın Müqəddəs Georgi ordeni laureatı, Bakıda keçirilən Avrasiya materikinin ədəbiyyat üzrə 4-cü “LiFFt” ədəbiyyat festivalının əsas simalarından biri, “SilkWay” beynəlxalq ədəbiyyat festivalının Azərbaycan üzrə həmtəsisçisi Əlibala Məhərrəmzadə ilə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının müsahibəsi “Şahdağ Quba -Truskavets” sanatoriyasında baş tutdu. Yazıçı bizi əmin etdi ki, necə ki, bu sanatoriya ən müşkül xəstəliklərin belə şəfasını verməyi bacarır, bax eləcə, yazıçı da ən düşkün mənəviyyatları müalicə etməyi bacarmalıdır.
-Xoş gördük, Əlibala müəllim. Bədii ədəbiyyat təkcə oxucusunu maraqlı bir süjet xətti ilə baş-başa buraxmır, ona həm də müəyyən bilik və informasiyalar ötürür, ona müsbət keyfiyyətlər aşılayır. Hazırkı mürəkkəb bir dövrdə bədii əsərin verdiyi mesajın dəyəri ikiqatdır, xüsusən, xalq və dövlət üçün taleyüklü məsələlərə yazıçının və əsərin biganə qalmaması vacibdir. Bu baxımdan sizin yaradıcılığınız diqqətçəkəndir. İstəyərdik ki, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı vasitəsi ilə yaradıcılığınız, ümumən ədəbiyyat barədə fikirlərinizi bölüşdürəsiniz. Xoş gəlmisiniz.
-Xoş gününüz olsun. Mən də portalınızın oxucularını salamlayıram.
-Ənənəvi sual şablonçuluğundan çıxaraq dərhal sizə konkret suallar vermək istəyirik. Sizi Azərbaycan oxucusu, eləcə də əcnəbi oxucu “Ev tapşırığı: uğur düstürünü öyrənəcəyik“ adlı sənədli, eləcə də “Çovdar çörəyi” adlı bədii əsərlərlərlə tanıdı. Öncə “Ev tapşırığı”ndan başlayaq. Niyə məhz bu əsər?
-Hazırda dünyada ən çox oxunan ədəbiyyat non-fikşn ədəbiyyatıdır, yəni sənədli ədəbiyyatdır. Bu sırada da motivasiya və şəxsi inkişaf ədəbiyyatı aparıcı yer tutur. Sirr deyil ki, bu gün əksər azərbaycanlı gəncər dünyanın məşhur motivasiya spikerlərinin əsərlərini oxuyurlar. Napoleon Hill, Robin Şarma, Deyl Karnegi, Karlos Kastenada, Mömin Şekman, Robert Kiyosaki bu gün bütün dünyada olduğu kimi, bizim ölkəmizdə də çox məşhurdurlar. Amma bir şey də var, ayrı-ayrı motivasiya təlimləri mütləq şəkildə onun müəllifinin mənsub olduğu xalq və din spesifikliyinə istinad edir, buna görə də, tutalım, Amerika təlimini birəbir Azərbaycanda tətbiq etmək olmaz. Məhz bu səbəbdən də “Ev tapşırığı: uğur düstürünü öyrənəcəyik“ kitabı ərsəyə gəlib. Kitabın bir səciyyəvi, mütəxəssisləri cəlb edən cəhəti də ondan ibarətdir ki, burda sırf azərbaycanlı mental xüsusiyyətlərinə hesablanmış motivasiya və şəxsi inkişaf təliminin təqdim edilməsi ilə yanaşı, həm də tarixin ən populyar motivasiya kitablarının da qısa rezümesi verilir. Sanki bir kitab alıb yüz kitabdan xəbərdar olursan.
-Əlibala müəllim, bildiyimizə görə, “Ev tapşırığı: uğur düstürünü öyrənəcəyik“ kitabının ingiliscə nəşri Beynəlmiləl Yazıçılar İttifaqının Nabokov, rusca nəşri isə Gilyarovski adına mükafatlarının uzun siyahılarına düşüblər, bu uğur münasibəti ilə, yeri gəlmişkən, sizi təbrik edirik.
-Çox sağ olun, minnətdaram.
-Bütün uğur formullarını sıxıb şirəsini çıxarsaq, təxminən necə bir nəticə əldə edə bilərik? Yəni ki, Əlibala Məhərrəmzadə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının oxucularına uğur düsturunu necə şərh edə bilər?
-Uğur formulu bütün hallarda özündə 6 bəndi ehtiva edir. Bunlar: arzulamaq – qarşıya məqsəd qoymaq – planlaşdırmaq – hazırlaşmaq – fəaliyyətə başlamaq – nəticə əldə etməkdir.
Sadəcə arzulamaq, istəmək və buna can atmaq lazımdır, həyat həmişə şans verəcək! Bu şans gecikə bilər, amma heç nə əsas vermir ki, arzularından geri çəkiləsən. Uğurlu olmaq – xoşbəxt olmaq deməkdir. Xoşbəxtliksə qəlbin elə bir halıdır ki, həyatın harmoniyasından tam ləzzət almağı mümkün edir.
-Bu bəndləri bir qədər xırdalayın, mümkünsə.
-Öncə arzulamaq gəlir. Bütün böyük hədəflər, bütün nailiyyətlər ilk öncə arzu şəklində olur. Əgər siz daha yaxşı yaşamaq istəyirsinizsə, ilk öncə anlamalısınız ki, siz konkret nə istəyirsiniz. Həmin o yaxşı həyatı öncə arzularda yaratmalısınız. Biz öz istəklərimizin reallaşmasını arzulamalıyıq, arzuladıqca özümüzü daha yaxşı tanımalı, nəyə qadir olduğumuzu daha yaxşı saf-çürük etməli, ürəyimizin səsini daha yaxşı dinləməliyik. Arzulara gen-bol imkan verin ki, yaransınlar, böyüsünlər, şaxələnsinlər. Özünüzə tək gözəl güzəran, var-dövlət, yaxşı iş, son dəb avtomobil, yaraşıqlı villa kimi maddiyyat arzulamayın, özünüzə yaxşı dostlar, böyük incəsənət uğurları, elmi kəşflər, idman qələbələri, karyera nailiyyətləri, kəsəsi, zirvələr arzulayın. Unutmayın, uğur yolunun startı arzulamaqdan keçir.
Sonrakı bənd Qarşıya məqsəd qoymaqdır. İnsan öncə bir şeyi arzulayırsa, sonrakı addımda həmin şeyi əldə etməyi də mütləq qarşısına məqsəd qoymalıdır. Məqsədə çevrilməyən arzu elə arzu olaraq da qalır. Məqsəd – bir neçə variant içində seçdiyiniz ən vacib olanıdır. Abstrakt və konkret məqsədlər var. Çalışın həmişə konkret məqsədlər qoyasınız. Pozitiv və neqativ məqsədlər var. Çalışın, həmişə nəyi əldə etmək istəyirsinizsə onu məqsəd qoyun, yəni özünüzü həmişə pozitiv məqsədlərə ayırın. Nədən qurtulmaq istəyirsinizsə, bu cür neqativ məqsədlər sizin əsas məqsədiniz olmasın heç vaxt. Heç vaxt sizə xeyir gətirməklə kimlərəsə ziyan verəcək məqsədlər də seçməyin özünüzə.
Bütün məqsədlər bir-biri ilə bağlı, eyniistiqamətli olmalıdır. Onlar heç vaxt həyatınızın əsas məqsədi ilə konfliktdə olmamalıdır.
Üçüncü Planlaşdırmadır. Qarşıya qoyulan məqsədlərə çatmaq üçün resursların optimal bölgüsü planlaşdırma adlanır ki, riyazi nöqteyi-nəzərindən bu funksiyanın əsas arqumentlərindən biri də zaman bölgüsüdür. Planlaşdırma olmadan heç bir məqsədə çatmaq, uğur əldə etmək mümkün deyil. Və həmişə də çalışın ki, ən azı 2-3 planınız olsun, bir istiqamətdə büdrəyəndə mütləq digər istiqamətdə hərəkət edə biləsiniz.
Arzuladınız, qarşınıza məqsəd qoydunuz, planlaşdırdınız. Növbəti, dördüncü addım hazırlaşmaqdır. Bura həm məqsədinizə çatmaq üçün seçdiyiniz hədəfə aid biliklərinizi artırmaq, bol informasiya toplamaq aiddir, həm lazım olacaq maddi resursları əldə etmək, özünü lazım olan sosial-inzibati şərtlərə uyğunlaşdırmaq, bu yolda sənə yardım edə biləcək tərəfdaşları müəyyənləşdirmək aiddir, həm də öz obrazını məqsədə doğru gedən insan obrazı ilə uyğunlaşdırmaq.
Hazırlıq mərhələsində mütləq özünəgüvən, özünəinam hisslərinizi möhkəmləndirin. Heç vaxt özünüzün qüvvənizə şübhəniz olmasın. Özünə inanmayan, öz uğuruna şübhələnən kəs bu uğuru heç zaman qazana bilməyəcək.
Bütün lazımi təmrinlərə əməl edib öz yetkin obrazınızı yarada bilməyiniz üçün dağıdıcı emosiyalardan (qorxu, qəzəb, nifrət, inciklik, paxıllıq və s.) qopmaq, sevməyi öyrənmək də çox vacibdir. Sevmək hissi, sevgi enerjisi insana güc və qüvvət gətirir, onu tam həyat energisi ilə təmin edir.
Özünəinam, sevgi, sevinc, ekstaz, optimizm, inam və özünü dəyərləndirə bilmək – bunlar birlikdə dərin daxili enerji yaradırlar. Amma şübhə, kədər, qorxu, narahatçılıq isə əksinə, bizi enerjidən məhrum edirlər.
Sağlamlıq da uğura, məqsədə çatmaq yolunda vacib faktordur. Sağlam həyat tərzi, bədən tərbiyəsi və idman, faydalı qidalar, daimi həkim müayinələri, profilaktika – bunlar zəruri təmrinlər olmalıdır.
Motivasiyaedən kitablar oxumaq, yüngül, şən musiqi dinləmək, karaoke oxumaq, rəqs etmək, deyib-gülmək, bütün bunlar sizə əlavə stimul verəcək.
Növbəti – beşinci mərhələ Fəaliyyətə başlamaqdır. Fəaliyyətə haçan istədin, başlaya bilməzsən. Sən məqsədə çatmağa tam hazır olsan belə əlverişli zaman və şərait olmasa uğur qazana bilməzsən. Buna görə də, məqsədyönlü fəaliyyətə başlamaq üçün mütləq əlverişli zamanı, əlverişli şəraiti gözləməyə məcbursan. Elə ki, ideal və ya ideala yaxın şərait yarandı, haydı, məqsədə doğru fəaliyyətinə başla. Hər gün bircə dənə də olsa belə mütləq addım atmaq, hər gün məqsədə doğru ən azı bir qarış yaxınlaşmaq çox vacibdir. Və ən əsası, məğlubiyyətdən qorxmadan qələbəyə doğru getməyiniz zəruridir.
Ən nəhayət, sonuncu mərhələ Nəticə əldə etməkdir.
Yalnız bütün şərtlərə doğru-dürüst əməl etdikdən sonra siz bir müddət öncə arzu şəklində olan, sonradan məqsədinizə çevrilən bir istəyinizi tam reallaşdıra biləcək, öz uğur formulunuz ilə uğurlu insana çevriləcəksiniz.
Beləliklə, mən uğur formulasının ən çox rast gəlinən formasını sizlərə təqdim etdim. Vacib bir şey deyim: Bütün işlərin önündə başlamaq dayanır, tərəddüd etməyin, sadəcə başlayın!
-Ümid edirik ki, oxucularımız qeyd etdilər uğur düsturunun bu 6 tərkib hissəsini. Bir qədər də “Çovdar çörəyi”ndən danışaq. Bədii ədəbiyyat oxumaq hər kəsin də olmasa, əksər insanın sevimli məşğuliyyətidir. Bu roman barədə ölkənin ən tanınmış ədəbiyyat və incəsənət adamları xoş sözlər deyiblər. Nizami Cəfərov, İsa Həbibbəyli, Ramiz Fətəliyev, Vaqif Yusifli, İlqar Fəhmi... Eşitdiyimizcə, hazırda bu romanın ssenarisi əsasında çoxseriyalı bədii televiziya filmi də çəkilir. “Çovdar çörəyi”nin cəmiyyətə verdiyi mesaj hansıdır? Bu roman, sizcə, niyə bu qədər sevildi?
-Bu sualın cavabı olaraq mütləq romanın qısa məzmununu söyləmək lazım gəlir. Türkiyənin Bodrum bölgəsində dincələn nazir müavini olan Ata böyük oğlunun avtoqəzada ölməsi xəbərini eşidir, dəhşət içində istirahəti yarımçıq qoyub Bakıya qayıdır. İlk eşitdiyi o olur ki, oğlu şəkər xəstəsi olan anasına çovdar çörəyi almağa gedərkən qəzaya uğrayıb. Ata Ananı uşağın ölümündə günahkar hesab edib onu yamanlayır. Amma bu müəmmalı qəzanın görünməyən tərəfləri var. Çörək almaq üçün evdən çıxan oğul evin beş addımlığındakı mağazaya yollandığı halda necə olur 10-15 kilometr kənarda, şəhərin çıxacağında qəzaya uğrayır? Oğlunu nə çəkib ora aparıbmış?
Ata daxili istintaqa başlayır, öncə oğlunun maşını ilə toqquşan yük maşınının sürücüsünün üzərinə gedir, sonra onun dostları ilə söhbətləşir, məlum olur ki, oğlu ömrünün son dönəmlərində xeyli dəyişibmiş. Ata oğlunun siqaret çəkdiyini, qumar oynadığını, nişanlısı ola-ola başqa qadınla görüşdüyünü öyrənir, qəzadan əvvəl telefonuna gələn zənglərin müəllifləri ilə bir-bir görüşüb uşağın hansı səbəbdən ölməsini müəyyənləşdirməyə çalışır.
Hər iki oğlu üçün evlər, bahalı avtomobillər alan, onları pulla təmin edən ata yaxşı ata olduğunu düşünür, halbuki ölməmişdən əvvəl oğlu bir neçə dəfə ona “ata, səninlə söhbətim var” demişdi, o isə iş-güc başını qatdığından oğlu ilə söhbət etməmişdi. Oğlunun dəfn mərasimində bu dəfə kiçik oğlu ona “ata, səninlə işim var” deyir, amma o, bu dəfə də kiçik oğluna məhəl qoymur.
Oğlunun ölüm səbəbini araşdırmağa başı qarışmış, hər dəfə onun barəsində daha bərbad xəbərlər eşidən ata bir gün kiçik oğlunun gec saatlarda evə gəlmədiyini görüb onu arayır, eşidəndə ki, gələcək qaynanası üçün çovdar çörəyi almağa gedib və hələ qayıtmayıb, telefonu da bağlıdır, Atanı qorxu alır ki, bu oğlu da deyəsən çovdar çörəyinin qurbanı olacaq.
Məhz həmin anda Ata başa düşür ki, oğullarını pul-para ilə təmin etsə də heç vaxt onların həyatları ilə maraqlanmayıb, onlarla dost olmayıb, problemləri barədə heç nə bilməyib. Xoşbəxtlikdən kiçik oğlunun başına bir hadisə gəlmir. Amma həmin an Ata tam durulur, oğlunun əsas qatilinin məhz öz biganəliyinin olduğunu başa düşür.
-Çox gözəl. Demək, “Çovdar çörəyi” cəmiyyətimizdə olduqca aktual olan valideyin –övlad münasibətlərindəki anlaşılmazlıqları araşdırıb çözür, ataları oğullarını dinləməyə çağırır, onlara mesaj ötürür ki, övladı maddiyyatla təmin etməklə iş bitmir, onlarla dostlaşmaq da zəruridir. Olduqca lazımlı bir romandır, uğur qazanması sirri də elə məhz bundadır. Və bir sualımız da sizin sonuncu işıq üzü görən romanınız barədədir. “Kənar adamın söylədikləri” romanında bu dəfə siz artıq fərqli ampluadasınız. Tarixi mövzu, tariximizin ağ qalan ləkələrinin üzə çıxarılması. Bir neçə kəlmə də bu roman barədə danışardınız.
- “Kənar adamın söylədikləri” romanını yazarkən qarşıma iki məqsəd qoymuşdum – həm oxunaqlı təhkiyə ilə oxucu diqqətini cəlb etməyi, həm də azərbaycanlı-erməni münaqişəsinin dərin köklərinə varmaqla yerli və əcnəbi oxucuya nəyin nə olmasını isbat etməyi. İlkin rəylərdən belə çıxır ki, məqsədlərimə qismən nail ola bilmişəm, bu da məni çox sevindirir.
Romanın süjeti olduqca maraqlı, dramatikdir, təhkiyəsi də sadədir, cəlbedicidir. Baş qəhrəman fransalı yazar Mişel Leqrandır. Parisdə yaşayan Mişel həyatda öz yerini tapa bilmir, yarımçıq velosipedçi, yarımçıq sosioloq, yarımçıq müxbirdir. Evlərində fransızların qürur rəmzi olan Aleksandr Dümanın portreti asılıb, bu portret isə ona yarımçıq yazıçılıq gətirib. Yeganə arzusu bir roman yazıb tanınmaq, Fransada nömrə bir olmaqdır. Təsadüfən işlədiyi “Ailes” qəzeti redaksiyası onu Bakıya – 44 günlük Qarabağ müharibəsindən reportaj hazırlamağa ezam edir, jurnalist Gəncə bombalanan zamanı nümayəndə heyəti ilə ora yollanır, orada vətənpərvər azərbaycanlı professor Kərimzadə ilə tanış olur. Əslən Quba rayonundan olan professor Mişelin fransız olduğunu bilib ona yaşadığı Quba bölgəsindəki fransız izlərindən, o cümlədən Aleksandr Dümanın Quba səfərindən danışır. Mişel biləndə ki, Düma Qubanın Çuxur hamamında çimib, hamamı vəsf edib, Qubanı görməyə səbirsizlənir. Nə vaxtdır beynində bir roman yazıb məşhurlaşmaq ideyası dolanan Mişel bu ideyanın gerçəkləşəcəyi hissiyyatı ilə Parisə qayıtmaq əvəzinə Qubaya gedəsi olur. Amma Çuxur hamamda eşidir ki, 1918-ci ildə ermənilər qubalıları bu hamama doldurub buxarda boğub öldürüblər. Paklıq yerində törədilən belə bir ağlasığmaz cinayət Mişeli tam sarsıdır, o, erməni-müsəlman probleminin daha da dərinliklərinə varmaq istəyir. Professor onu Qubadakı 1918-ci il soyqırımı abidəsi ilə tanış etdikdə, ermənilərin burnunu ovan Qaçaq Mayıl barədə danışdıqda, üstəlik ermənilərin fransızlara vurduqları yaralardan da onu xəbərdar etdikdə Mişel mövzusunu dəyişəsi olur.
Romanın Alber Kamyunun “Əsrimizin bəlası bilirsiniz nədir? Əvvəllər axmaq hərəkətlərə görə insanlar özlərini doğrultmağa çalışırdı, indisə bu cür doğrultma cəhdləri nəcib hərəkətlərə görə də lazım olur” epiqrafı ilə başlaması da boşuna deyil, həqiqətən də Fransa ictimaiyyəti, əsasən, erməni məsələsində liberallıq nümayiş etdirir, din qardaşlarına təəssübkeşlik etmək amacından qurtula bilmir. Məsələnin kökünə obyektiv yanaşan isə ən azı tənbehə tuş gəlir. Halbuki, elə fransızların özlərinə ermənilər kifayət qədər zərbə vurmuşlar. Ötən əsrin 70-80-ci illərində Paris, Marsel və Lion şəhərlərində erməni terrorçularının həyata keçirdikləri silsilə terror aktlarının Fransanı necə sarsıtmasını isə unutmaq günahdır.
-Bizcə, bu romanın tezliklə dünya, xüsusən fransız oxucusuna çatdırılması çox vacibdir. Axı, ədəbiyyatdan güclü silah yoxdur. Romanda indiyə qədər tariximizdə bizə rast gəlinməyən, ya da çox az rast gəlinən məqamların da olduğunun şahidiyik.
-Bəli. Romanda Azərbaycan tarixinin qaranlıq qalmış məqamlarına işıq saçılması mənim digər bir missiyam idi. Çünki bu mövzular ədəbiyyatımızdan həmişə yan keçib, halbuki həm ədəbiyyatımız, həm elmimiz, həm də ümumən cəmiyyətimiz, xalqımız buna həmişə ehtiyac duyub. Qubanın Rusiya imperiyası tərəfindən işğalını, çarizm əleyhinə xalq üsyanlarını qələmə almışam, Qubada xalq üsyanlarına rəhbərlik edən tarixi obrazları - Yarəli və Molla Nur obrazlarını yaratmışam. Obrazlar qalereyasında kimə rast gəlməzsən: Bastujev-Marlinski, Məmməd Əmin Rəsulzadə, Fətəli xan Xoyski, Mir Cəfər Bağırov, Qəzənfər Musabəyov, Hüsü Hacıyev, Nəriman Nərimanov... Bir sözlə, böyük bir tarixi dövr və başgicəlləndirici tarixi hadisələr bir romanda cəmləşib.
-Çox sağ olun, Əlibala müəllim, dəvətimizə qəbul edib portalımızın qonağı oldunuz, oxucularımız üçün bir-birindən maraqlı faktlar qalereyası yaratdınız. Sizə daha böyük yaradıcılıq uğurları arzu edurik.
-Mən də yeni yol açan “Ədəbiyyat və incəsənət”ə tezliklə zirvəyə ucalmağı və daim zirvədə qalmağı diləyir, oxuculara isə uğur düsturunu düzgün mənimsəyib həyatda böyük hədəflər vurmağı arzulayıram.
Xalq romanı – “Çığır”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı tanınmış tənqidçi Vaqif Yusiflinin yazıçı, tarixi romanlar ustadı Yunus Oğuzun yeni çapdan çıxmış “Çığır” romanı barədə qeydlərini oxucularının diqqətinə çatdırır
ƏNƏNƏ YAŞAYIR
Azərbaycan tarixi romanlarından söz açanda deyə bilərik ki, Məmməd Səid Ordubadidən başlayan tarixi roman ənənəsi bu gün də uğurla davam etdirilir. Və hər bir romançı Azərbaycan tarixinin müxtəlif qütblərini, həm işıqlı, həm də qaranlıq səhifələrini canlandırarkən məhz Balzakın dediyi kimi katiblik missiyasını yerinə yetirirlər. Onlar təzədən tarix yaza bilməzlər, ancaq tarixi hadisələrə və tarixi şəxsiyyətlərin həyat yoluna yenidən nəzər yetirib onları bədii şəkildə canlandıra bilərlər. Bu əksetdirmədə tarixi reallıqlarla bədii təxəyyüldən doğan məqamlar bir-birilə vəhdət təşkil etməlidir, V.Q.Belinski demişkən: "Tarixi romana uydurma, hər şeydən əvvəl, şəxsi həyatı, ayrı-ayrı insanların taleyini təsvir etmək yolu ilə daxil olur və tarixlə bağlı hadisələr tək-tək adamların taleyi ilə qaynayıb qarışır". Amma dəxli yoxdur, istər tarixi reallıqlar, istərsə də yazıçı təxəyyülündən doğan hadisələr, olaylar, obrazlar...bütün bunlar təsvir olunan tarixi dövrün özünün obrazını yaratmalıdır.
Bizim ən sanballı tarixi romanlarımızda, istər Ordubadi, istər Y.V.Çəmənzəminli, istər Ə.Cəfərzadə, istər Y.Səmədoğlu, İstər Elçin, istər F.Kərimzadə, istər Ə.Nicat və istərsə də digər tarixi roman müəlliflərimiz bu prinsipə həmişə əməl etmişlər. Son iyirmi ildə də tarixi roman öz inkişafından qalmamış, yazıçılarımız mövcud ənənəyə sədaqət göstərərək yeni əsərlər yazmışlar. Sabir Rüstəmxanlının, Elçin Hüseynbəylinin, Hüseynbala Mirələmovun, Mustafa Çəmənlinin tarixi romanları bu janrın inkişafında yeni bir dönəmin başlandığını sübut edir. Bu romançılar sırasında son iyirmi ildə ən çox məhsuldar işləyən bir yazıçını - Yunus Oğuzu artıq bu janrın müməsili (təmsilçisi) kimi tanıyırıq, yəni, o, ancaq tarixi romanlar yazır. "Nadir şah", "Təhmasib şah", "Sultan Alp Arslan", "Əmir Teymur", "Atabəy Eldəniz", "Uçurum" tarixi romanları, həmçinin bir neçə tarixi pyeslər onun qələmindən çıxıb.
Yunus Oğuzu tarixi roman və pyeslər yazmağa vadar edən səbəb nədir,-deyə düşündüm. Birincisi, belə güman etdim ki, əsas səbəb onun heç də tarixçi olmasında deyil, illər boyu ürəyində mürgüləyən, sonrasa birdən-birə ayılan yazıçı şövqünün get-gedə şiddətlənməsidir. Necə ki, bəzi aktyorlar dönüb istedadlı bir rejissora çevrilirlər. Bu məqamda mən Yunus Oğuzun əksər romanlarına dəyərli müqəddimələr yazmış Nizami Cəfərovun bir fikrini xatırlayıram: "Yunus Oğuzun çox zəngin elmi-tarixi düşüncəsi var, tarixə dərindən bələdliyi var, tarixlə işləmək mədəniyyəti, eyni zamanda, çox müasir və güclü bədii təfəkkürü var. Tarixdən yazan yazıçı üçün bunların hər ikisi mühüm məsələdir".
İkincisi, qəti əminəm ki, ən yaxşı, sanballı tarixi romanlarımız böyük vətənpərvərlik duyğusu ilə qələmə alınır və vətənpərvərlik duyğusu istənilən tarixi romanın məzmununa da, bədiiliyinə də təsirsiz qalmır. Yunus Oğuzun tarixi romanlarında da bunu hiss edirik. Mətləbi uzatmaq istəmirəm və Yunus Oğuzun lap bu yaxınlarda çapdan çıxan "Cığır" romanı haqqında söz açmaq istəyirəm.
SÖHBƏTƏ CIĞIRDAN BAŞLAYAQ.
Romana niyə "Cığır" adı qoyulub? Bunun iki mənası var. Birincisi: Məlumdur ki, Şuşa 1752-ci ildə Qarabağın ilk hakimi Pənahəlli xanın qurduğu, yaratdığı bir şəhərdir. Təbii ki, ilk dönəmdə şəhərin qurğusunda bir sıra çətinliklər meydana çıxdı, bunu biz yeddi "Qarabağnamə"də də izləyə bilərik. Amma Yunus Oğuz belə bir versiya irəli sürür: gələcəkdə düşmən Şuşaya hücum edərsə, şəhər mühasirəyə alınarsa, hansı yolla bu mühasirədən qurtulmaq olar- xalqın nümayəndəsi-çoban olmasına baxmayaraq çox ağıllı bir insan olan Nəsrəddin kişi onu heç kimin tanımadığı, bilmədiyi bir cığıra gətirir. "Bu yolu heç kim bilmir, dağ keçilərindən başqa...Bu sirri yalnız bir neçə nəfər bilməlidir, yoxsa gələcəkdə tikəcəyin şəhər çox keçməz, bərbad olar" - deyir Nəsrəddin kişi. Əlbəttə, bunu real bir versiya hesab etmək olar. Çünki Şuşa bu 270 il ərzində dəfələrlə hücuma, mühasirəyə məruz qalıb, amma onu təkcə cəsur və qəhrəman Şuşa sakinləri deyil, həm də yenilməz dağlar, qayalar, cığırlar müdafiə edib.
İkincisi: CIĞIR həm də simvolik məna daşıyır.Cığırın lüğəti mənası kiçik yol və yaxud dar, balaca yol deməkdir, amma yolun özü deyil. Elə cığır var ki, yola çevrilmir, amma yola gedib çıxan və yola çevrilən, yolun tərkibinə qatılan cığırlar olur. Bu prosesi təbiət özü tənzimləyir. Lakin Yunus Oğuz buna simvolik məna verir. Deyək ki, Birinci Qarabağ müharibəsində torpaqlarımızın iyirmi faizi işğal olundu, cığırlar (ayrı-ayrı dəstələr, döyüşən qüvvələr) birləşə bilmədi, Yola çevrilmədi. Ancaq İkinci Qarabağ müharibəsində bütün cığırlar VAHİD YOLA çevrildi.
Romanın son səhifələrinə boylanaq: "Cığır bitdi, Azərbaycan yola çıxdı. Dövlətini dünyaya tanıdan Böyük YOLa. Müharibənin nəticəsi olaraq 10 noyabrda Ermənistan təslimçilik aktını imzaladı". "Şuşanın işğaldan azad edilməsi xalqı birləşdirdi, erməniləri isə parçaladı. Şuşa bütöv ruhumuzu özümüzə qaytardı, çünki parçalanmış ruh torpağı da, xalqı da parçalayır. Şuşa CIĞIRI Zəfər yoluna çevirdi. CIĞIRın Zəfər yolu isə davam edir".
KEÇMİŞLƏ MÜASİRLİYİN VƏHDƏTİ
Yunus Oğuzun "Uçurum" romanında olduğu kimi "Cığır"da da hadisələrin əksəriyyəti yaşadığımız illərdə baş verir. "Uçurum" haqqında yazdığım bir məqalədə qeyd etmişdim ki, Yunus Oğuz hər hansı bir romanında tarixlə müasirliyi vəhdətdə götürür, yəni "tarixdə bu gün, bu gündə tarix" (Nizami Cəfərov) prinsipinə əməl edir. "Üçurum"da o, XVI əsrdə-Şah Təhmasibin hakimiyyəti dövründə baş verən hadisələrlə XXI əsrin narkobizneslə bağlı olaylar arasında kommunikasiya-əlaqə bağları yaradır. "Cığır"da isə XVIII əsr-Qarabağ xanlığının ilk illəri-Pənahəli xanın Şuşanı inşa etməsi və burada baş verən ilk Cığır axtarışları ilə XXI əsdə Birinci və İkinci Qarabağ müharibələri dövrünün hadisələri paralelləşir. Hər iki əsərdə bəzi oxucular etiraz edib deyə bilərlər ki, "tarixi roman" istilahı nəyə lazımmış? Amma Yunus Oğuz "tarixdə bu gün, bu gündə tarix" prinsipini əsas götürür. "Tarix təkrar olunur" -xüsusilə Azərbaycan tarixinin elə dövrləri və mərhələləri var ki, hadisələrin gedişatı və inkişafı bir-birilə səsləşir. Məgər XVI əsrdəki erməni xisləti dəyişibmi? Məgər Azərbaycanın parçalana-parçalana belə vahidliyə, bütövlüyə can atması (xanlıqlardan üzü bəri) əsrlərdən bəri milli düşüncəyə təkan verməmişdimi? Yəni tarix spiralvari xətt üzrə inkişaf edir-xəttin əvvəli ilə sonu arasında bir-birini tamamlayan hadisələr mövcuddur. "Cığır"da da Məhəmmədhəsən Qacarın Şuşaya uğursuz hücumu təsvir olunur, eyni zamanda Şuşa uğrunda döyüşlərdən və şəhərin işğaldan azad olunmasından söhbət gedir.Əslində, müəllifin mövqeyi məlumdur: Azərbaycanın müstəqilliyi, Cığırı Yola çevirmək idealı... Və sonda: "Qarabağ-Azərbaycandır-nida!"
REALLIQLAR VƏ BİR DƏ BƏDİİ TƏXƏYYÜLÜN ROLU
Yazıçı üçün tarixi roman qələmə almaq çox məsuliyyətli bir işdir və burada ilk növbədə, əsl istedadla yanaşı, bu istedadı şərtləndirən bir çox arqumentlər də nəzərə alınmalıdır. O arqumentlər sırasında yazıçının müraciət etdiyi tarixi dövrü, haqqında söz açdığı tarixi şəxsiyyəti nə dərəcədə dərk etməsi birincidir. Deyim ki, Məmməd Səid Ordubadi Nizami dövrünü və Nizami şəxsiyyətini dərk etməsəydi, kifayət qədər (hətta tarixçilərin bildiyindən də artıq!) məlumatlı olmasaydı, necə deyərlər, təpədən-dırnağa nizamiləşməsəydi... Yunus Oğuz da "Cığır"da təsvir etdiyi hadisələri və real obrazları dərindən müşahidə edib, əslində, bütün bu hadisələr onun gözləri qarşısında baş verib və o, özü də bu hadisələrin içində olub. Təbii ki, Yunus Oğuz sənədli roman yazmaq iddiasında olmayıb və onün digər romanlarında da sənədlilik üslubi mahiyyət daşımır. Lakin məlum hadisələrin təsviri bədii informasiya vasitəsilə oxucuya çatdırılır. Bəzi məqamlarda tarixi faktlar da qısaca nəzərə çatdırılır və bu da vacibdir.
Romanda təsvir olunan reallıqlar (məlum hadisələr və insan obrazları) üç xətt üzrə diqqəti cəlb edir.
Birinci xətt- siyasi hadisələr və bu hadisələrin mərkəzində qərarlaşan real obrazlar. İlk növbədə, Azərbaycan prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyev.
"Prezident ayağa durdu, saatına baxdı, Təhlükəsizlik Şurasının iclasına hələ on beş-iyirmi dəqiqə qalırdı...İçində bir qalxınma vardı. O özü də Azərbaycan üçün yeni bir CIĞIR açırdı. Bu yeni CIĞIRı yola çevirmək istəyirdi".Bütün roman boyu -xüsusilə, İkinci Qarabağ müharibəsi ilə bağlı hər səhifədə biz Ali Baş Komandanın qüdrətini və ağıllı, son dərəcə tədbirli və son dərəcə diplomatik dəst-xəttini hiss edirik. Ali Baş Komandanın Tovuz döyüşləri zamanı əsl sərkərdəlik məharəti üzə çıxdı və Yunus Oğuz təxminən 7-8 səhifədə bunu oxucuya çatdıra bilir.
Romanda Ermənistan rəhbərliyinin- Baş nazir Paşinyanın, müdafiə naziri Tonoyanın, keçmiş prezidentlər-Sarkisyanın, Koçaryanın, Paşinyanın arvadı Anna Akopovanın və bunlara dəstək olan xarici qüvvələrin obrazları da yaradılıb və Yunus Oğuz fəhmlə (həm də məlum informasiyalarla) onların söz-söhbətlərini, Azərbaycanla bağlı açıq və gizli niyyətlərini nəzərə çatdırır. Yunus Oğuz üçün erməni xislətini bütün mahiyyəti ilə əks etdirmək o qədər də problem deyil. Paşinyanın siyasi aləmdə uğursuz gedişləri, Moskvadan və Parisdən onu müdafiə edənlərlə nökərcəsinə yardım diləməsi, dünya erməni lobbisi ilə münasibətləri, Ermənistanın öz daxilində müxalifətlə "düşmənçiliyi" hamıya məlumdur, amma bütün bunlarla bir sırada antitürk mövqeyi hər bir düşmən erməni kimi onun da qanına hopub. İstər o, istərsə də məlum düşmən qüvvələri Azərbaycanın 44 gün ərzində qələbəsini heç gözləmirdilər. Yunus Oğuz gah ciddi ironiya, gah da açıq bir tövrlə, heç bir lağa qoymadan paşinyanların bütöv ERMƏNİ xtslətini canlandırır. Əsrlər boyu bu ERMƏNİ XİSLƏTİ dəyişmir. Ancaq 44 günlük Qarabağ zəfəri "Dənizdən dənizə böyük Ermənistan" xəyallarını puç elədi.
İkinci xətt- "Cığır"ı həm də müharibə romanı adlandırmaq olarmı? Axı, müharibə romanlarında döyüş səhnələri olur, ya da müharibə gedən illərdə arxa cəbhə təsvir olunur ki, bu da az əhəmiyyətli deyil. "Cığır"da genişliyilə olmasa da, bir neçə döyüş səhnəsi təqdim edilir. "Erməni əsgərləri arasında vahimə yarandı. "Kölgə əsgərlər" sözü onları elə qorxuya salmışdı ki, hara gəldi, gülləni atırdılar..Bir azdan qaçaqaç düşdü. Kimisi Xankəndinə, kimisi Laçın dəhlizinə, kimisi də dağa-daşa, meşəyə üz tutdu. Texnikaların hayına isə qalan yox idi. Erməni əsgərlər qaçır, özləri özlərinə atəş açır, ölür, öldürürdülər. Yol yaralılar və meyitlərlə dolmuşdu. Səhərə yaxın Şuşa yolunda daha heç kim qalmamışdı". Ümumən roman bütünlüklə müharibədən danışır, müharibənin bütün gedişatından xəbərdar oluruq, biz müharibənin insan talelərinə necə ağır zərbələr vurduğunu da izləyirik.
Üçüncü xətt- "Cığır" həm də Xalq romanıdır. Əsərdə- əksər səhifələrdə Xalqın iradəsi, otuz illik həsrətə son qoymaq, doğma torpaqlara qayıtmaq, qovuşmaq arzusu səslənir. "Çünki otuz il idi ki, elə bir yer yox idi ki, bu barədə danışılmasın, arzu-istək bildirilmıəsin. Xüsusən, xeyir-şər məclislərində bütün söhbətlər Qarabağla bitirdi. İnsanlar Allaha dua edirdilər ki, bu qisas qiyamətə qalmasın". Yunus Oğuz romanda Xalqla hakimiyyət, Xalqla Ordu arasında vəhdəti xüsusilə nəzərə çatdırır və doğrudan da, Lələtəpə və Tovuz döyüşlərində bu vəhdət daha artıq hiss edildi. "Elə müharibənin birinci günündən xalq orduya çevrildi. Əsgər həm də arxa cəbhədə olanlardan böyük dəstək görürdü. Bunun üçün ölməyə yox, öldürməyə gedirdi".Azərbaycan ordusu isə artıq dünyanın ən güclü, ən müasir bir ordusuna çevrilmişdi və 44 günlük müharibədə qazanılan qələbələr də bunu sübut etdi" Müəllif Tovuza tələsən, orduya yazılmaq istəyən minlərlə azərbaycanlının intiqam hissini qələmə alır, əslində, bütün bunlar bizə tanışdır, amma bədii əsər bu təsirli səhnələrdən yan keçə bilməz. "Baxın: bir atanın dilindən nə eşidirik: "Üç oğlumdan biri dövlətə, Vətənə qurban olsun!- Yanındakılara baxıb fəxrlə əlavə etdi.- Amma demişəm: Kürəyindən güllə dəyib ölsən, heç qəbrinin üstünə də gəlməyəcəm. Belə ölümlə rayonda biabır olaram. Qonum-qonşu deyər ki, ə, sən niyə kişi olursan? Oğlun erməninin qabağından qaçanda ölüb də. Ətrafdan səslər gəldi:
-Halal olsun!
-Afərin!"
Yunus Oğuz milli dəyərlərə bağlı yazıçıdır və "Cıjğır"da da bu dəyərlər, xalqın əsrlərdən bəri qoruyub yaşatdığı mənəvi ucalıqları hərarətlə vəsf olunur. General Polad Həşimovun simasında təkcə sərkərdə obrazını deyil, həm də milli -ailəsinə, əsgərlərinə və ən başlıcası Vətəninə bağlı milli-mənəvi dəyər meyarı ilə qarşılaşırıq. Müharibə-xalqın taleyini, ölüm-dirim savaşını həll edən psixoloji bir məqamdır. Müharibə insanları sınaqlardan keçirən məhək daşı deyilmi? Əgər su satan balaca bir uşaq satdığı suyun pulunu almırsa, bu da milli-mənəvi dəyərin kiçik də olsa, bir detalıdır. "Əmi, ağzında deyirsən, kişi oğluyam. Bu pulu ala bilmərəm". Beşinci sinif şagirdi Aybənizin əsgərə məktubu da o detallardan biridir. Romanda Əzizənin (onlarla Azərbaycan qadınlarından biri) əri Farizin ölümündən sonra keçirdiyi hisslər, mağazadan aldıqlarının pulu ödəniləndə etiraz etməsi bir azərbaycanlı qadına xas olan mənəvi keyfiyyətdir. Ancaq müharibə dövrü qadınları içərisində Nargül kimiləri də var ki, şəhid ərinin ölümündan sonra hərbi paltar geyinir, cəbhəyə yollanır. Qəbələnin Tüntül kəndində yaşayan Gülbala kişinin üç oğlu-Elgün, Elkin, Turan Vətən müharibəsində iştirak edirlər, belə ailələr Azərbaycanda az deyildi. Ədliyyə işçisi olan Kamran birbaşa hərbi komissarlığa gəlir ki, cəbhəyə yollansın, o, Suqovuşanda böyük hünər göstərir.Bəs Cəbrayıl Dövlətzadə necə( Əslən Zəngilandan olan Cəbrayıl Sumqayıtda-Corat qəsəbəsində doğulmuşdu. O, əliyalın olsa da, bir erməni polkovnikini bıçaqla, bir generalını isə əliylə boğub öldürür, özü də həlak olur. "Cığır"da belə misallar az deyil və Yunus Oğuz bu səhnələrlə Xalqın mənəvi qüdrətini əks etdirir. Qarabağ müharibəsi də təklərin, fərdlərin böyük axında - Orduda, "torpaq uğrunda ölən varsa, Vətəndir" məramında birləşməsi, cığırların böyük Yola çevrilməsini əks etdirdi.
"Cığır" romanı son otuz ilin ictimai-siyasi mənzərəsini canlandırmaq, bədii-publisistik yolla bu mənzərəni əks etdirmək, "Qarabağ-Azərbaycandır!" nidasının Qələbə, Zəfər ahənginə çevrilməsini, Azərbaycan tarixinin misli görünməmiş səhifələrini yaratmaq, böyük Azərbaycan və Azərbaycanlı obrazlarını dünyaya tanıtmaq baxımından Yunus Oğuzun uğurlu əsəridir.
Həştərxanda Xəzər klassik musiqi festivalı keçiriləcək
Həştərxanda “OperaFirst 2022” Xəzər klassik musiqi festivalı keçiriləcək. Tədbir sentyabrın 2-dən 11-dək davam edəcək.
“Mədəniyyət” milli layihəsi çərçivəsində təşkil olunacaq konsert proqramında Rusiya, Azərbaycan, İran, Türkmənistan və Qazaxıstan teatrlarının solistləri iştirak edəcəklər.
Festival çərçivəsində Xəzəryanı ölkələrin günləri keçiriləcək. Bu tədbirlərin qonaqları Xəzəryanı dövlətlərin hər birinin mədəniyyəti ilə tanış ola biləcəklər. Sentyabrın 9-u festivalda Azərbaycan Günü olacaq. Həmin gün Həştərxan Dövlət Filarmoniyasında Qara Qarayev, Fikrət Əmirov, Oqtay Zülfüqarov və Firəngiz Əlizadənin əsərləri səslənəcək.
Əsərləri Səidə Tağızadə (fortepiano), Rəna Rəhimova (alt), Ümidə Abbasova (skripka), Nəzrin Asanlı (skripka), Emin Hüseynov (skripka), Orxan Hüseynov (violonçel) ifa edəcəklər.
Konsertin aparıcısı Azərbaycanın Xalq artisti, Bəstəkarlar İttifaqının sədri Firəngiz Əlizadədir.
Festivalın qonaqlarını dünya səhnəsinin ulduzlarının iştirakı ilə möhtəşəm qala-konsert, o cümlədən azərbaycanlı tenor, beynəlxalq müsabiqələr laureatı Azər Zadənin çıxışı gözləyir.
Qazaxda İsrafil ağa hamamı və Cümə məscidində işlər sürətlə davam edir
Qazax şəhərində tezliklə möhtəşəm tarixi abidə tarixi kvartal şəklində restavrasiya olunduqdan sonra ziyarətçilər üçün qapılarını açacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, ADA Universitetinin “Bir müəllimin manifesti” layihəsi çərçivəsində əsaslı şəkildə yenidən qurulan Qazax Müəllimlər Seminariyasının tarixi binasında, yerli əhəmiyyətli memarlıq abidəsi olan İsrafil ağa hamamında və Cümə məscidində işlər sürətlə davam edir.
Bu tarixi kvartal Qazax şəhərinin fundamental abidə kompleksi qismində şəhərin qədimliyi baxımından müstəsna əhəmiyyət kəsb edəcək. Qeyd olunan abidələrdən ibarət tarixi-memarlıq kvartalının formalaşması gələcəkdə ziyarətçi sayının artmasına töhfə verəcək.
Mədəniyyət Nazirliyinin “Şuşa mədəniyyətinin inciləri” layihəsində bu dəfə kürdü
Mədəniyyət Nazirliyinin “Şuşa mədəniyyətinin inciləri” layihəsi müxtəlif bölmələr üzrə təqdimatlarla davam edir.
Nazirlikdən AZƏRTAC-a bildirilib ki, “Şuşa İli” münasibətilə həyata keçirilən layihənin “Şuşanın milli geyim üslubu” bölməsinin növbəti təqdimatı mədəniyyət paytaxtımızın geyim nümunəsi olan kürdüyə həsr olunub.
Kürdü (sırınmış qolsuz köynək) – qadın üst geyimidir. Bu geyim tirmədən və məxmərdən tikilirdi. Xəzlə bəzək, sıx naxış vurulurdu. Kürdünü Şuşada, həmçinin Azərbaycanın hər yerində geyinirdilər. Kürdü indi də dəbdədir.
Bu gün Azərbaycan kinosu günüdür
Bu gün - avqustun 2-də Azərbaycan kinosunun yaranmasının 124 illiyi və Azərbaycan Kinosu Günü ilə əlaqədar olaraq ən müxtəlif tədbirlər keçiriləcək.
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Heydər Əliyev Mərkəzinin qarşısındakı meydanda açıq kino nümayişinin təşkili nəzərdə tutulmuşdur.
Mədəniyyət və incəsənət xadimlərinin, kino ictimaiyyətinin və həvəskarlarının iştirak edəcəyi tədbirdə Nazirliyin keçirdiyi “Böyük Qayıdış” qısametrajlı film layihələri müsabiqəsinin qalibləri olan “Arxa cəbhə” (rejissor Gülay Babayeva), “Böyük Qırmızı Ev” (rejissor Leylaxanım Qənbərli”), “Hasar” (rejissor Qulu Əsgərov) filmlərinin, eləcə də Daşkənd Beynəlxalq Film Festivalının mükafatçısı olmuş “İki Yol” (rejissor Səddam Mehdiyev, Murad Hüseynov) və “Orrizuru” (rejissor Nihad J., Elgün Quliyev) qısametrajlı filmlərinin “Gənc Azərbaycan Kinosu Proqramı” çərçivəsində nümayişi planlaşdırılır.
“Azərbaycanfilm-100” tammetrajlı bədii film ssenari müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb
Ötən gün Cəfər Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının elan etdiyi “Azərbaycanfilm-100” tammetrajlı bədii film ssenari müsabiqəsinin yekunlarına həsr olunmuş tədbir keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Azərbaycan Kinosu Gününə həsr olunmuş tədbirdə müsabiqə qalibləri mükafatlandırılıb.
Kino sahəsinin cəmiyyətin və mədəniyyətin inkişafında böyük rolu olmasından söhbət açan mədəniyyət nazirinin birinci müavini Elnur Əliyev kinonun cəmiyyətə müstəsna təsirlərindən danışıb: “Biz istəyirik ki, Azərbaycan kinosu Azərbaycan cəmiyyətinin inkişafında özünü səfərbər etsin və kinomuz Azərbaycan mədəniyyətinin daşıyıcısı olsun. Mədəniyyət Nazirliyi olaraq kinomuzun inkişafı üçün səfərbər olmuşuq və bu istiqamətdə lazımi işlər, yeni layihələr görməyi hədəfləmişik. Bu yanaşmanın da əsas amilləri var, ilk olaraq hədəfimiz kino infrastrukturu, eləcə də sənaye baxımından investorların bu sahəyə cəlb olunmasıdır. Yalnız bu halda kino sahəsi inkişaf yolunu tuta bilər. Mədəniyyət Nazirliyinin prioritetlərindən biri kino sənayesinin inkişaf etdirilməsi və Azərbaycan mədəniyyətində rolunun gücləndirilməsidir. Tariximizin yeni səhifəsində bizim əsas mövzumuz hərb sahəsində olan zəfərimizidir. İnstitusional bazanın möhkəmləndirilməsi kimi ən böyük nailiyyətimiz Azərbaycan Kino Agentliyinin yaradılması haqqında Prezident İlham Əliyevin imzalamış olduğu müvafiq Fərmanıdır. Bizim Kino Agentliyinə ümidlərimiz çox böyükdür. İstəyirik ki, kino sahəsi bir sənaye olsun və həm peşəkarlar, həm də investorlar üçün cəlbedici olsun. Mədəniyyət Nazirliyi bu yönümün təkmilləşdirilməsi ilə bağlı da işlər aparır. Vacib məsələlərdən biri də kadr potensialının gücləndirilməsidir. Bununla bağlı da Nazirlik bu istiqamət üzrə davamlı olaraq peşəkarların təlimlərini təşkil edir", - deyə nazir müavini bildirib.
Tədbirdə Cəfər Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının yeni loqo və veb-saytını təqdim edən kinostudiyanın mətbuat katibi Ramil Ələkbərov bildirib ki, loqonun xarakteristik xüsusiyyəti təmsil etdiyi şirkətin kimliyini, həmçinin təməlində yatan amalı ifadə etməsidir: "Loqonun stilizə edilmiş əsas elementləri kino sənayesinin ən mühüm komponentlərini ifadə edir. Yeni simvol həm də incəsənətdə istifadə olunan “Qızıl nisbət”i təmsil edir". R.Ələkbərov, həmçinin vurğulayıb ki, “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının veb-saytı üzərində də iş aparılır: "Saytda kinostudiyanın tarixi, strukturu, göstərdiyi xidmətlərlə yanaşı geniş filmoteka nəzərdə tutulub ki, burada istehsal olunan filmlər haqqında informasiya əldə etmək və filmləri verilən link vasitəsilə izləmək mümkün olacaq. Saytın ingilis dilində versiyası üzərində iş aparılır. 2023-cü ildə “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının 100 yaşı tamam olur. Əlbəttə, bu münasibətlə il boyu müxtəlif tədbirlərin keçirilməsi nəzərdə tutulur", - deyə R.Ələkbərov bildirib.
Xatırladaq ki, iyunun 1-dən etibarən “Azərbaycanfilm-100” tammetrajlı bədii film üçün ssenari müsabiqəsi elan olunmuşdu. Ümumilikdə, göndərilən 60 ssenaridən müsabiqə şərtləri ilə uyğunlaşan 53 ssenari dəyərləndirilib. “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının nəzdində yaradılan ekspert şurasının qərarı ilə “Azərbaycanfilm-100” ssenari müsabiqəsinin qalibləri açıqlanıb. Onlara xüsusi diplomlar və pul mükafatı təltif edilib.
Müsabiqədə birinci yeri "Supərisi" ssenarisi ilə Mirsadiq Ağazadə, ikinci yeri "Axırıncı palata" ssenarisi ilə Türkan Hüseyn, 3-cü yeri isə "Zirzəmi" adlı ssenarisi ilə Nicat Dadaşov tutub.
Tədbirdə, həmçinin Mədəniyyət Nazirliyi növbəti peşə bayramı münasibətilə bir qrup kinematoqrafçını və kino veteranını da mükafatlandırıb. Ümumilikdə 21 nəfər kinematoqrafçıya fəxri fərman və mükafatlar təqdim olunub.
Günün fotosu: Ukrayna taxılı ilə ilk gəmi ixrac üçün yola düzəldi
Günün fotosu: Ukrayna taxılı ilə ilk gəmi ixrac üçün yola düzəldi
Bazar ertəsi Ukrayna taxılı ilə ilk gəmi Odessa limanından çıxdı. "Ratsoni" quru gəmisi Livana səmt götürdü. Gəmi ilə 26 min ton qarğıdalı dəni aparılır.
Türkiyə tərəfinin məlumatına görə, çərşənbə axşamı günün ikinci yarısında gəmi Bosfora yaxınlaşacaq və İstanbul razılaşmasına əsasən orada ona baxış keçiriləcək.
Foto: Euronews
