Super User
Postmünaqişə dövründə dialoq və əməkdaşlığın qurulmasında mədəniyyətin rolu Şuşada baş mövzu kimi
Xəbər verdiyimiz kimi, dünən Şuşa şəhərində “Münaqişədən sonrakı humanitar gündəliyin inkişafı: mədəni mühitin canlandırılması yolu ilə davamlı inkişaf” mövzusunda beynəlxalq konfrans öz işinə başlayıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazorliyinə istinadən xəbər verir ki, beynəlxalq konfransın açılışından sonra tədbir öz işini plenar sessiyalarla davam etdirib. “Postmünaqişə dövründə dialoq və əməkdaşlığın qurulmasında mədəniyyətin rolu” mövzusunda birinci plenar sessiya Böyük Britaniyanın Koventri Universitetində Sülh, Etimad və Sosial Münasibətlər İnstitutunun qurucusu və rəhbəri, professor Mayk Hardinin moderatorluğu ilə gerçəkləşib. M.Hardi çıxış edərək konfransın təşkilatçılarına minnətdarlığını bildirib. O, Şuşada keçirilən konfransın önəmini vurğulayaraq qeyd edib ki, əsas məqsəd dünyada müharibələrin olduğu və sülhə daha çox ehtiyac duyulduğu vaxtda Azərbaycanın belə tədbirlərə ev sahibliyi etməsi təqdirəlayiqdir: “Bu günə kimi bizim Azərbaycanla bu mövzuda bir neçə görüşlərimiz olub. Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən irəli sürülmüş “Mədəniyyət naminə sülh” (Peace4Culture) təşəbbüsü çərçivəsində görüşlərdə dayanıqlı inkişaf üçün sülhün rolu barədə müzakirələr aparmışıq”. Beynəlxalq Tərəqqi Təşkilatının prezidenti Hans Köchler ulu öndər Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasətindən söz açıb. Deyib ki, Azərbaycan tarixinin Heydər Əliyevin aktiv siyasi fəaliyyəti dövrünə təsadüf edən iki böhranlı mərhələsində xalqın və ölkənin xilası və inkişafının əsasının qoyulması bilavasitə onun möhtəşəm tarixi xidmətləridir ki, bu missiyanı Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev bu gün uğurla davam etdirir. TÜRSOY-un Baş katibi Sultan Raev, ADA Universitetinin icraçı prorektoru Fariz İsmayılzadə, Hikmət Fondunun icraçı direktoru Zinət Şökətəli, Qahirə Universitetinin professoru, dayanıqlı ətraf mühit üzrə beynəlxalq ekspert Mohsen Abulnaga, Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzi İdarə heyətinin üzvü Gülşən Paşayeva çıxışları zamanı ölkəmizin təşəbbüskarı olduğu mədəniyyətlərarası dialoq və bir sıra bu qəbildən olan beynəlxalq layihələrin həyata keçirilməsinin əsas səbəbinin tarixən ərazimizdə fərqli dini mənsubiyyəti olan icmaların, milli-etnik qrupların və zəngin mədəni müxtəlifliyin olduğunu bildiriblər. Azərbaycanın təşəbbüsü ilə həyata keçirilən postmünaqişə dövrlərində mədəniyyətlərarası və dinlərarası dialoqun, mədəni və dini irsin qorunmasına xidmət edəcək “Mədəniyyət naminə sülh" (“Peace4culture”) qlobal layihənin əhəmiyyətini yüksək qiymətləndiriblər. * II plenar sessiya “Dayanıqlı sülhün təməli - mədəni irs” mövzusuna həsr olunmuşdu. Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Azad Cəfərlinin moderatorluğu ilə keçən sessiyada xidmət rəisi çıxışı zamanı diqqətə çatdırıb ki, sülhün dayanıqlı inkişafı hüquqi şərtdir. Mədəniyyətimiz haqqındakı bilikləri gələcək nəsillərə ötürməli və qorumalıyıq. Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva çıxış edərək Şuşada belə mötəbər bir tədbirdə iştirakından məmnunluğunu ifadə etdi. Bu şəraiti yaradan insanlara dərin təşəkkürünü bildirib: “Qarabağın gözü olan Şuşaya yığılmışıq. Prezident İlham Əliyev 2022-ci ili ölkəmizdə “Şuşa İli” elan edib. Şuşa bizim mədəniyyətimizin paytaxtı, memarlığımızın güzgüsüdür. Şuşa şəhərinin 2023-cü ildə “Türk Dünyasının Mədəniyyət Paytaxtı” seçilməsi tarixi addımdır. Bu münasibətlə müxtəlif tədbirlər keçirməyi nəzərdə tuturuq. Şuşa bu gün artıq dirçəlir, şəhərdə festivallar, konfranslar keçirilir. Gələn il isə Türk Dövlətləri Təşkilatı, TürkPA, TÜRKSOY kimi beynəlxalq təşkilatların himayədarlığı ilə bir sıra tədbirlər keçiriləcək”. Günay Əfəndiyeva qeyd edib ki, dayanıqlı sülhün təməli –mədəni irsin qorunması vacib şərtlərdəndir. Daha sonra Maltanın UNESCO üzrə Milli Komissiyasının sədri Raymond Bondin, Fransa Milli Elmi Tədqiqatlar Mərkəzinin tədqiqatçısı, islamşünas alim Kərim İfrak, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı Vüqar İsgəndərov, UQAM-da Yaxın Şərq məsələləri üzrə mütəxəssis Sebastian Bussua və başqalarının məruzələri dinlənilib. Çıxışlar zamanı qeyd edilib ki, mədəni irs, maddi və ya qeyri-maddi irsin mühüm hissəsidir və bu kim olduğumuzu anlamağa kömək edir. Mədəniyyət keçmişin, tarixin toplusudur. Əvəzolunmaz mədəni irsimizi qorumaq və gələcəyə ötürmək bizim borcumuzdur. Mehriban və sakit gələcək üçün sülh və münaqişəsiz dünya yaratmalıyıq. Mədəni irsin və müxtəlifliyin təbliği də mühüm amildir. Sülhü bərpa etmək üçün şəxsiyyət anlayışı, mədəniyyətlərarası mübadiləyə diqqət yetirmək və müxtəlif sosial qruplar arasında dialoq yaratmaqla nail olmaq olar. mədəni irs nümunələrinin dağıdılması, talan edilməsi beynəlxalq hüquqa ziddir. Bu gün dünyamız böyük aşınmalar yaşayır. Bunun səbəblərini bəziləri siyasət və iqtisadiyyatda arayır. Amma əsas səbəb mədəniyyətdir. Mədəniyyət tamlıqdır. Burada düşüncə, din, sənət, hüquq, ədəbiyyat, dövlət sistemi və birgəyaşayış qaydaları var. Birgəyaşayış mədəniyyətin önəmli sahəsidir. Multikultural dəyərlərə sahib çıxmaqla sülhə nail olmaq mümkündür.
Beynəlxalq konfransa bu gün yekun vurulacaq.
Hal-hazırda Şuşada beynəlxalq konfrans keçirilir
Bu gün - Mayın 19-da Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı Şuşada “Münaqişədən sonrakı humanitar gündəliyin inkişafı: mədəni mühitin canlandırılması yolu ilə davamlı inkişaf” mövzusunda beynəlxalq konfrans işə başlayıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, tədbiri Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Azad Cəfərli açaraq qonaqları salamlayıb.
Konfransda çıxış edən mədəniyyət naziri Anar Kərimov Şuşaya gələn beynəlxalq tədbirin iştirakçılarını salamlayar bildirib ki, Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi və müzəffər Ordumuzun şücaəti sayəsində bu gün Azərbaycanın dilbər guşəsi olan Şuşada bir araya gələ bilmişik: “Bu gün tədbirdə iştirak edən xarici qonaqlarda sual yarana bilər ki, nəyə görə Şuşa bizim üçün bu qədər önəmlidir? Ona görə ki, Şuşa Azərbaycan mədəniyyətinin özüdür, zənginliyidir və irsimizdir. Bu şəhərin hər daşı bizim üçün o qədər əzizdir ki, hətta Vətən müharibəsi zamanı bizim igid Ordumuz yalnız yüngül silahlardan istifadə edərək tarixi abidələrimizə zərər yetirməməyə çalışdı. Bu gün Prezident İlham Əliyevin təsdiqlədiyi plan əsasında Şuşada çox böyük yenidənqurma işləri həyata keçirilir. Şəhərdə infrastrukturun yenidən qurulmasına çox böyük diqqət yetirilir. Hazırda göründüyü kimi, burada sosial infrastrukturun inşasına başlanılıb. Bu yenidənqurma işləri vaxtilə Şuşadan didərgin düşən həmvətənlərimizin tam rahat şəkildə doğma ocaqlarına qayıtmalarına şərait yaradacaq. Əminəm ki, Şuşanın ab-havası sizə müsbət təsir göstərəcək və bu məkanda bundan sonra da bir çox tədbirlərdə sizlərlə bir araya gələcəyik”.
Sonra beynəlxalq konfrans panel iclasla işini davam etdirdi. Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzi İdarə heyətinin üzvü Esmira Cəfərovanın moderatorluğu ilə keçən iclasda TÜRKSOY-un Baş katibi, İCESCO-nun Baş direktoru Salim bin Məhəmməd əl-Malik, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının (Türk Şurası) Baş katibi Bağdad Amreyev, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva, Mədəni Mülkiyyətlərin Qorunması və Bərpasının Öyrənilməsi üzrə Beynəlxalq Mərkəzin (İCCROM) Baş direktoru Ebber Ndoro və digər qonaqlar çıxış ediblər.
Qarabağ iqtisadi rayonuna daxil olan işğaldan azad edilmiş ərazilərdə (Şuşa rayonu istisna olmaqla) Azərbaycan Prezidentinin xüsusi nümayəndəsi Emin Hüseynov çıxışı zamanı atüstü milli oyunlarımızın qorunub saxlanılması, qədim tarixə malik atçılıq ənənələrinin bərpası, ölkəmizdə atçılıq turizminin təbliğindən danışıb. Bildirib ki, Qarabağ atı ilə oynanılan çövkən oyunu 2013-cü ildə UNESCO-nun “Təcili qorunmaya ehtiyacı olan qeyri-maddi mədəni irs üzrə Siyahı”ya daxil edilib. Çövkən artıq Qarabağla yanaşı, ölkəmizin digər regionlarında geniş yayılıb.
Emin Hüseynov milli-mədəni dəyərlərimizin qorunması və təbliğində Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti və UNESCO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevanın mühüm xidmətlərini də diqqətə çatdırıb.
BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansı üzrə ali nümayəndəsi Migel Angel Moratinos konfrans iştirakçılarına videomüraciətində Şuşada keçirilən tədbirdə iştirak edə bilməməsinə görə təəssüfünü bildirib. Azərbaycan ilə mədəniyyətlərarası dialoq sahəsində əməkdaşlığı yüksək qiymətləndirdiyini deyən M.A.Moratinos dünyada sülh çağırışı edən Azərbaycanı dəstəklədiklərini vurğulayıb. Qeyd edib ki, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə tarixi irsi bərpa etmək, eyni zamanda mədəni ruhu geri qaytarmaq üçün ilk öncə sülhü qurmaq lazımdır. Ali nümayəndə sülh anlayışının və sülh naminə fəaliyyətlərin daha sıx şəkildə önə sürülməsinin vacibliyini diqqətə çatdırıb.
BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansı ilə Azərbaycanın əlaqələri haqqında da fikirlərini bölüşən M.A.Moratinos ölkəmizin beynəlxalq sülh çağırışlarını yüksək qiymətləndirib: “Müxtəlif mədəniyyətlər arasında anlaşma yaratmaq, sülhü təbliğ etmək üçün birgə çalışmalıyıq”.
Sonra konfrans iştirakçıları italiyalı fotoqraf Fabrizio Continin işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə lentə aldığı fotolardan ibarət sərgi ilə tanış olublar.
Xatırladaq ki, Şuşada “Münaqişədən sonrakı humanitar gündəliyin inkişafı: mədəni mühitin canlandırılması yolu ilə davamlı inkişaf” mövzusunda beynəlxalq konfrans mayın 20-də işini davam etdirəcək.
Qoca skripkaçı haqqında ballada
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı bundan öncə oxucularına gənc yazar Habil Yaşarın hekayəsini təqdim etmişdi. Bu dəfə Habil Yaşar qarşınızda başqa ampluada dayanacaq. Onun poemasını sizlərin ixtiyarına buraxırıq.
Zibil qabı yanında,
Zibillik eşələyən,
qoca, nurani kişi,
Yamanca deyinirdi.
O, bəzən gülümsəyir,
bəzən gileylənirdi…
“Ah, mənim amansız, qara taleyim,
Məni məhrum etdi işıqlarından.
Yoluma daş qoydu bu həyat mənim,
Heç üzüm gülmədi uşaqlığımdan.
Ey cansız və ruhsuz, kor zibilqabı,
Bilirəm, zərrə də məni duymmazsan.
Bəlkə də hissimdə çox yanılıram,
Məni məndən yaxşı anlayanımsan…
Hər gün ətrafında hey fırlandıqca
Sən mənə baxırsan oyuncaq kimi.
Halbuki mənim də xəyallarımda,
Gələcək var idi, çox parlaq idi.
Sənin ətrafında fırlandığım tək,
Mənim dörd yanımda tamaşaçılar,
Bu cür fırlanardı xəyallarımda,
Ah, mənə qıymadı xəyallarım da.
Gözlərim kor ola, görməyəydi kaş,
Qaranlıq dünyamın qaranlığını.
Ya məni heç anam doğmayaydı kaş,
Ya da ki, doğaydı bəxtəvər kimi...
Ah, yenə anamı qınayıram mən,
Yazığın özü də bədbəxt adamdı.
Taleyin amansız sınaqlarından,
Onun da heç üzü gülmədi, əfsus…
İndi torpaq altda qəm çəkir yenə,
Bu bədbəxt oğlunun bədbəxtliyinə.
Həm cansız, həm ruhsuz yarandığından,
Bəlkə də xoşbəxtsən ey zibilqabı,
Nə bilim, bəlkə də elə deyilsən…
Olmaya, mənim tək gileylənirsən,
Sən də taleyinin dönüklüyündən?”
Bu ara adamlar keçir yanından,
Kinayəylə dolu, kəskin baxışlar.
Fələyin rəhmsiz oyunlarından,
Min qat daha betər öldürür onu…
Bumudur ədalət? Bumudur həyat?
Hər an bir-birindən daha narahat.
O, baxır ətrafa gözlərində qəm,
Adamlar şeytan tək görünür ona.
Yer üzü deyilən sanki cəhənnəm.
Yox “sanki” artıqdır, özüdür ki var,
Elə cəhənnəmin özüdür ki var...
Keçir əllərinə neçə cür əşya,
Hər əşya kimsədən bir xatirədir.
Qəfildən əlinə toxunan nəsnə,
Onu yerindəcə yaman titrədir.
Astaca qaldırır onu göylərə,
Baxır həsrət dolu, intizar dolu.
Onsuz fəsillərə, onsuz illərə,
O, qədəm qoymuşdu ahu-zar dolu.
Qabarlı əlləri toxunur simə,
Azacıq musiqi səsləndirərkən,
Hönkürtü qoparıb, çökərək yerə,
Ağlayır məhv olmuş ümidlərinə.
Ancaq skripka da düşmür əlindən.
Bağrına basmışdır, qucaqlamışdır.
Onun qoxusuyla, musiqisiylə,
Cənnəti dünyada o yaşamışdır.
Yenidən adamlar keçir yanından,
Necə də duyğusuz, ruhsuz və cansız.
Ölmüş ürəklərə təsir edərmi?
Musiqi sədası, insan həyatı,
Bax budur həyatın sonsuz təzadı.
Bir anlıq xəyala qapılır qoca,
O, böyük səhnədə cürətə gəlir.
Kiçikdən böyüyə tamaşaçılar,
Musiqi səsindən heyrətə gəlir.
Mələklər də səsin seyrinə gəlir.
Onun taleyinin gözləri kimi,
Ətrafda bərq vurur rənglər, işıqlar.
Dünya nə gözəldi, necə gözəldi,
Hər dörd tərəfində bir yaraşıq var.
Hər kəsdən bəxtiyar bir insan kimi,
Unudub kədəri, unudub qəmi,
Taleyə təşəkkür eləyir qoca.
Başı zirvələrdən daha da uca.
Ona yaraşardı ah bu ucalıq,
Bəlkə də şansı var, amma qocalıq
Taqətdən və gücdən salmışdı onu…
Yox, yox, yanılıram, gülərsə gözlər,
O qüvvət, o taqət qayıda bilər.
Qocalıq da cildin dəyişdirərək
Özünü bir xeyli cavanlaşdırar.
Bax budur həqiqət, budur reallıq,
Fərqi nə, qocalıq, yoxsa cavanlıq.
Anidən bir cavan tutur qolundan,
Ayırır gül kimi xəyallarından.
Guya ki yaxşılıq edirmiş kimi
Savabın dalınca gedirmiş kimi
Ayırır qocanı xəyal plovdan.
Alın yazısını bu qovhaqovdan.
Bax beləcə bitir nağılın sonu,
Azacıq sevincə tab gətirməyib,
Tale xoşbəxtikdən ayırır onu.
Yenidən qayıdıb bu cəhənnəmə,
Qərq olur amansız kədərə-qəmə.
Dünya başdan-başa gözündən düşür,
Bir tək skripka, o sirli alət,
Qalır yüksəklikdə, səslər gülüşür.
Sıxıb əlləriylə yoxlayır onu,
Körpə tək sevgiylə qoxlayır onu.
Gözünün işığı, bircə dənəsi,
Amansız taleyin xoş hədiyyəsi,
Məhz bu skripka mübaliğəsiz,
Yeganə səbəbdir xoşbəxtliyinə.
Əlini göylərə qaldırıb yenə,
Şükürlər eləyir yaradanına,
Ən böyük sevinci bəxş edib ona,
Beləcə gətirib, gətirib sona.
Yük götürüldü canımdan, unuduldu qayğılar.
İlahi xoşbəxtliyim bu şeirlə yaşandı.
Ah necə də gözəldir kama yetmiş arzular,
Zamanın özü belə müvəqqəti dayandı.
Ömrün qəmli günlərindəyəm… - Bu gün Xalq şairi Rəsul Rzanın doğum günüdür
Bu gün Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən biri, tanınmış ictimai xadim, Xalq şairi Rəsul Rzanın anadan olmasının 112-ci ildönümüdür.
Ömrün qəmli günlərindəyəm,
Xəstəliyim üzündən,
Qocalığım üzündən.
Həkim deyir ki, yorulub ürək.
Deyirəm, yorulmusan, ürəyim.
Ötən günlər gözümdə,
Bir xəyal dünyasıdır,
Göynədir göyüm-göyüm.
O günlər doğmam idi,
Bu günlərim ögeyim.
Günlər var çeşid-çeşid.
İnciklisi bu yanda,
Fərəhlisi o yanda.
Belə olurmuş demək,
Ömür-günün sonunda.
Poeziyanın, hisslərin kulminasiyası Rəsul Rzanın bu misraları deyilmi?
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, poeziyanı yeni forma və üslub keyfiyyətləri, məzmun rəngarəngliyi, orijinal obrazlarla zənginləşdirmiş novator şair Rəsul Rzanın yaradıcılığı XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixinin ən parlaq səhifələrindən birini təşkil edir. Rəsul Rza analitik bədii idrak, mövzuya dərindən nüfuz etmək bacarığı, həyat hadisələrinə fəlsəfi münasibətlə seçilən poeziyası ilə yanaşı, ədəbi tənqid və publisistika, dünya poeziyasının ən gözəl nümunələrinin tərcüməsi sahələrində də zəngin irs qoyub.
İkinci Dünya müharibəsi illərində Rəsul Rza xalqın qəhrəmanlıq mübarizəsini, qələbəyə inamını, humanizmini əks etdirən əsərlər yaradıb. Onun müharibə illərində yazdığı “Vətən”, “İntiqam! İntiqam…” şeirlər kitabları, “Ölməz qəhrəmanlar”, “Qəzəb və məhəbbət” hekayə və oçerk toplular, “Vəfa” pyesi və s. dillər əzbəri idi.
20-ci əsrin 60-cı illərində Rəsul Rza yaradıcılığının mövzu dairəsi əhəmiyyətli dərəcədə yeniləşmiş, poeziyasında intellektual mənbə, analitik bədii idrak, müasir həyat hadisələrinə fəlsəfi yanaşma meyilləri güclənmişdir. Şairin “Şeirlər”, “Pəncərəmə düşən işıq”, “Duyğular, düşüncələr”, “Dözüm” şeirlər kitablarında, “Qızıl gül olmayaydı”, “Bir gün də insan ömrüdür”, “Xalq həkimi” poemalarında həmin tendensiya özünü daha qabarıq şəkildə göstərir.
Rəsuı Rzanın “Rənglər” silsiləsində isə XX əsr insanının mənəvi aləmi rənglərin doğurduğu assosiasiyalar vasitəsilə açılır. Müasirlik Rəsul Rzanın 70-ci illər yaradıcılığının da əsas mövzusu olub.
Şairin bədii tərcümə sahəsində uğurları da ölçüyəgəlməzdir. Rəsul Rza Nizami Gəncəvinin “Xosrov və Şirin”, Esxilin “Zəncirlənmiş Prometey” əsərlərini, V.Mayakovskinin şeir və poemalarını, A.Nekrasovun “Rus elində kimin günü xoş keçir”, H.Lonqfellonun “Hayavata haqqında mahnı” poemalarını, C.Bayron, A.Puşkin, H.Heyne, M.Lermontov, T.Şevçenko, Ş.Petöfi, A.Blok, N.Hikmət, P.Elüar, F.Qarsia Lorka, V.Nezval, habelə Asiya və Afrika şairlərinin əsərlərini böyük sənətkarlıqla Azərbaycan dilinə çevirib. Əsərləri bir sıra xarici dilə tərcümə edilib, bir çox şeirlərinə musiqilər bəstələnib.
Sərbəst şeirin görkəmli nümayəndələrindən olan Xalq şairi Rəsul Rza 1981-ci il aprelin 1-də əbədiyyətə qovuşsa da, poetik ömrünü yaşayır.
Rəsul Rzanın yoxluğundan 41 il ötsə də, şairin tükənməz ilhamının bəhrəsi olan yaradıcılıq məhsulları həmişə sevilir, öz müəllifini və yaradıcısını unudulmağa qoymur.
Allah rəhmət eləsin!
Tbilisidə gənc azərbaycanlı rəssamın sərgisi açılıb
Beynəlxalq Muzeylər Günü Gürcüstanda da geniş qeyd olunub. Tbilisidəki M.F.Axundzadə adına Azərbaycan Mədəniyyəti Muzeyinin Rəsm Qalereyasında gənc rəssam Şenay Sadiqin əsərlərindən ibarət sərgi açılıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, “World mythologies” (Dünya mifologiyaları) adlı sərgidə gənc rəssamın 15 əsəri nümayiş etdirilir.
Sərginin açılışında Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Macarıstan və Avstriyanın Gürcüstandakı səfirliklərinin, SOCAR-ın, AZEBİ-nin əməkdaşları ictimaiyyət nümayəndələri iştirak ediblər.
Qeyd edək ki, sərgi M.F.Axundzadə adına Azərbaycan Mədəniyyəti Muzeyinin təşkilatçılığı, Azərbaycan səfirliyinin və SOCAR-ın Gürcüstan nümayəndəliyinin dəstəyi ilə açılıb.
Sərgidə Azərbaycan, Türkiyə, Skandinaviya ölkələri, eləcə də Hindistan mədəniyyətinə dair yağlı boya və rəngkarlıq üslubunda çəkilmiş rəsm əsərləri nümayiş etdirilib.
Azərbaycanda ilk dəfə daş buğa fiqurları aşkarlanıb
Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin Salyan Regional İdarəsinin mütəxəssisləri tərəfindən Cəlilabad və Yardımlı rayonlarında yerləşən köhnə qəbiristanlıqlara baxış keçirilib və çox lazımi artefaktlar aşkarlanıb.
Dövlət Xidmətindən bildirilib ki, monitorinq zamanı daş qoç və daş buğa (camış) fiqurları aşkar edilib.
"Qeyd etmək istərdik ki, Azərbaycan ərazisində ilk dəfədir ki, daş buğa (camış) fiquru aşkar olunur", - deyə məlumatda bildirilib.
Adətən keçmiş fiqurların ən yaxşıları, ən keyfiyyətliləri illərin sınağından keçib salamat qalır.
Tbilisidəki Azərbaycan Mədəniyyəti Muzeyində Beynəlxalq Muzeylər Günü qeyd olunub
Tbilisidəki Mirzə Fətəli Axundov adına Azərbaycan Mədəniyyət Muzeyində 18 May - Beynəlxalq Muzeylər Günü qeyd olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, builki beynəlxalq tədbirdə qalib Azərbaycanın mədəniyyətini, incəsənətini daha parlaq və geniş təbliği ilə əlaqədar tədbirlər həyata keçirilib. Tədbirlər planı çərçivəsində muzeydə “Şuşa guşəsi” yaradılıb. Guşədə Azərbaycan Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin Şuşaya səfərlərini əks etdirən fotolar, Xarıbülbülün rəmzi, Şuşadan gətirilmiş torpaq, eləcə də Şuşanın kiçik maketi nümayiş etdirilib.
Gürcüstan Mədəniyyət Nazirliyinin məsul əməkdaşı Tamta Çalabaşvili, eləcə də ictimaiyyət nümayəndələri muzeydəki eksponatlarla yanaşı, “Şuşa guşəsi”nə də baxıb, Azərbaycanın mədəniyyət nümunələri və inciləri ilə yaxından tanış olublar. Tamta Çalabaşvili jurnalistlərə müsahibəsində deyib ki, Beynəlxalq Muzeylər Günündə M.F.Axundov adına Azərbaycan Mədəniyyəti Muzeyinin təşkil etdiyi rəsm sərgisi, eləcə də muzeydəki “Şuşa guşəsi”nin yaradılması olduqca təqdirəlayiqdir. O, Azərbaycan mədəniyyətinin təbliği və qorunması istiqamətində görülən işləri yüksək qiymətləndirib.
Qeyd edək ki, builki beynəlxalq tədbirdə Tbilisidəki daha bir muzey – Nəriman Nərimanovun Ev-Muzeyi də iştirak edir.
Muzeyin elmi işçisi Leyla Əliyeva AZƏRTAC-a müsahibəsində deyib ki, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2022-ci il “Şuşa İli” elan olunub. Muzeydə “Şuşa guşəsi”nin yaradılması da “Şuşa İli” layihəsi çərçivəsində həyata keçirilən tədbirlərdən biridir. Bu cür tədbirlər bundan sonra da davam etdiriləcək.
“M.F.Axundov adına Azərbaycan Mədəniyyəti Muzeyi Azərbaycan mədəniyyətinin, incəsənətinin Gürcüstanda inkişafı, təbliği və təşviqi sahəsində bir sıra mühüm layihələr həyata keçirəcək” – deyə L.Əliyeva vurğulayıb.
Şimali Karolinada yaşayan azərbaycanlı rəqqasə
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Elman Eldaroğlunun ABŞ-ın Karolina ştatında “Fred Astaire Dance Studio”da bal rəqsləri üzrə təlimatçı vəzifəsində çalışan azərbaycanlı Gülnarə Əsgərova barədə oçerkini təqdim edir.
Bəlkə də çox adam bilmir ki, 1999-cu ildən Bakıda fəaliyyət göstərən "Gülnarə" rəqs məktəbi hazırda Şimali Karolina ştatında yaşayan Gülnarə Əsgərovanın adını daşıyır.
Gülnarə deyir ki,- “Mən o məktəbin müəllimi olmuşam. Heç ağlıma da gəlməzdi ki, oradan gedəndən sonra rəhbərlik məktəbə mənim adımı versin”.
Sadə azərbaycanlı ailəsində böyüyüb boya-başa çatıb. Çalışqan, iradəli, əzmkar xanımdır. Xeyirxah əməllərdən zövq alır. Məğlubiyyəti xoşlamır. Daim zəfər çalmağa çalışır...
Bakıda dünyaya gəlsə də 8 yaşı olanda valideynləri Sumqayıt şəhərinə köçüblər. Orta təhsilini 1985-ci ildə orada- 15 nömrəli məktəbdə başa vurub. Sonra Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun Sumqayıt flialının axşam şöbəsinə qəbul olunub. 1991-ci ildə oranı mühəndis-kimyaçı texnoloq kimi bitirib. Eyni zamanda, 1985-ci ildən 1994-cü ilədək Üzvi Kimya Zavodunun layihə şöbəsində çalışıb. 1994-1996-cı illərdə Sintetik Kauçuk Zavodunun yanğından mühafizə xidmətində növbətçi dispeçer vəzifəsində işləyib. Həmin illər Bakıda fəaliyyət göstərən bal rəqsləri məktəbində incəsənətin bu növünün sirlərinə yiyələnib. 1996-1999-cu illərdə Sumqayıtda “SK klubu” adıyla tanınan mədəniyyət evində bal rəqsləri dərnəyində müəllim kimi çalışıb. Sonra bir il "Gülnarə" rəqs məktəbində müəllim işləyib...
...Ömür-gün yoldaşı Ceri Rey avia mütəxəsisdir. İki övladı var- böyük oğlu Daniyar 21, ikinci oğlu Timoti 19 yaşındadırlar...
Gülnarə xanım 2000-ci ildə ABŞ-ın Şimali Karolina ştatına gələndən sonra bir neçə il “Target” mağazalar şəbəkəsində işləyib. 2006-cı ildən “Fred Astaire Dance Studio”da bal rəqsləri üzrə təlimatçı vəzifəsində çalışır. Həmin studiya 1947-ci ildən fəaliyyətdədir. Burada orta yaşlı həvəskarlara bal rəqslərinin sirlərini öyrədirlər. Kollektiv dəfələrlə klublar arası müsabiqələrdə finala çıxaraq, mükafatlara layiq görülüb...
Bütün bunlarla yanaşı, Gülnarə xanım San Fransisko Sağlamlıq Məşqçiləri İnstitutunda online təhsil alır. Bu ilin əvvəlindən “True Healt-Healt coaching” adlı fərdi studiyasını yaradaraq müştərilərə sağlam həyat tərzi ilə əlaqədar dərslər keçir. Qısa müddətdə bu sahədə bir sıra uğura imza da ata bilib...
Dünya rəqslərini məharətlə ifa etməyi bacaran bu xanım, milli rəqslərimizi əcnəbilərə təbliğ etməkdən də çəkinmir. Azərbaycan və onun mədəniyyəti haqqında ağız dolusu danışaraq, ölkəmizi sevdirməyə çalışır...
İdmanla mütamadi məşğul olur. Uzaq məsafələrə yürüş etməyi xoşlayır. Tez-tez 20 km-lik marafonlarda iştirak edir. Həmişə də yarışın ön sırasında yer tutur...
Bəli, ABŞ-ın Şimali Karolina ştatında Gülnarə adında bir azərbaycanlı xanım da yaşayır. “Azərbaycan!” deyiləndə gözlərindən sevinc boylanır...
Mədəniyyət Nazirliyinin “Yeni adlar” layihəsi maraqlı konsert proqramları ilə davam edir
Mədəniyyət Nazirliyinin “Yeni adlar” layihə çərçivəsində M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında növbəti musiqi axşamı keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, konserti izləyənlər arasında Prezident Administrasiyası Humanitar siyasət, diaspor, multikulturalizm və dini məsələlər şöbəsinin müdiri Fərəh Əliyeva, mədəniyyət naziri Anar Kərimov, Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsinin rəisi İbrahim Əliyev, mədəniyyət və incəsənət xadimləri vardı. Eyni zamanda Mədəniyyət Nazirliyinin “Mədəni gənclik” layihəsi üzrə Bakı Dövlət Universitetinin (BDU) tələbələri də konserti izləməyə gəlmişdilər.
“Yeni adlar”ın budəfəki istedadları gənc musiqiçilər – respublika və beynəlxalq müsabiqələr laureatları Əziz Pənah (qoboy) və Nərmin Nəcəfli (piano) idi. Musiqiçiləri Bakı Kamera Orkestri (dirijor – Əməkdar artist Fuad İbrahimov) müşayiət edirdi.
Konsert proqramından əvvəl çıxış edən Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının (BMA) Musiqi tarixi kafedrasının dosenti, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Minaxanım Babayeva "Yeni adlar" və "Mədəni gənclik" layihələri haqqında məlumat verdi. Bildirdi ki, hər iki layihənin məqsədi gənclərimizin mədəniyyətə olan marağını, yüksək mənəvi zənginliyini artırmaqdır: “Respublikamızda və onun hüdudlarından kənarda fəaliyyət göstərən, təhsil alan, uşaq yaşlarından bəri musiqi sənətinin sirlərinə yiyələn gənclər “Yeni adlar” layihəsinə cəlb edilirlər. “Mədəni gənclik” layihəsinin məqsədi isə məhz Azərbaycan mədəniyyətinin, incəsənətinin zənginliyini respublikamızın ali təhsil ocaqlarında oxuyan tələbələrə aşılamaqdır”.
Daha sonra konsert proqramı təqdim edildi. Gənclər F.Mendelsonun 10 nömrəli simli simfoniyası, D.Çimarozanın “Qoboy və orkestr üçün konsert”i və F.Şopenin “Fortepiano və orkestr üçün 1 nömrəli konsert”ini məharətlə ifa etdilər.
Orkestrin və gənc musiqiçilərin ahəngdar çıxışları tamaşaçılar tərəfindən gur alqışlarla qarşılandı.
*
Qoboy ifaçısı Əziz Pənah 2002-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 2019-cu ildə Q.Qarayev adına Mərkəzi İncəsənət Məktəbini qoboy sinfi üzrə bitirib. Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasında təhsil alıb.
Ölkəmizdə çoxsaylı festival və müsabiqələrin qalibi olan Əziz Pənah 2018-ci ildə Gürcüstanda keçirilən Y.Mikeladze adına orkestr alətləri üzrə gənc ifaçıların III Beynəlxalq müsabiqəsində Qran-pri mükafatına layiq görülüb. Həmin il Türkiyədə keçirilən "Harmoniya" VII Beynəlxalq müsabiqəsində, Litvada təşkil olunan "Dünya harmoniyası" II Beynəlxalq müsabiqəsində, eləcə də 2019-cu ildə Bakıda keçirilən “Dünya harmoniyası” beynəlxalq müsabiqələrində Qran-pri mükafatını qazanıb. 2020-ci ildə İslam dünyası gənc klassik musiqi ifaçılarının IX Beynəlxalq müsabiqəsində, həmin ildə İspaniyanın Barselona şəhərində keçirilən "Rus Alboradası" V Beynəlxalq müsabiqəsində Qran-priyə layiq görülüb.
Ə.Pənah müxtəlif illərdə Oslo Filarmonik Orkestrinin solisti D.F.Ştrunkdan (Norveç) və Almaniyanın Düsseldorf şəhərindəki R.Şuman adına Ali Musiqi Məktəbinin professoru R.V.Daaldan ustad dərsləri alıb.
Nərmin Nəcəfli 1996-cı ildə Bakıda anadan olub. 2014-cü ildə Bülbül adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbini bitirərək Almaniyanın Hannover şəhərindəki Musiqi, Dram və Media Universitetinə (Hochschule für Musik, Theater und Medien Hannover) qəbul olunub. 2018-2021-ci illərdə həmin universitetin magistr pilləsində təhsil alıb, 2021-ci ildən təhsilini doktorantura pilləsində davam etdirir.
2007-ci ildə N.Nəcəflinin adı Azərbaycanın gənc istedadlarının "Qızıl kitabı"na yazılaraq Prezidentin xüsusi aylıq təqaüdünə layiq görülüb. 2013-cü ildə Gənclər və İdman Nazirliyi tərəfindən “Gənclər mükafatı”, 2016-cı ildə Gənclər üçün Prezident mükafatı alıb.
N.Nəcəfli də ölkəmizdə təşkil olunan festival və müsabiqələrdə uğurlara imza atıb. 2012-ci ildə Estoniyanın Narva şəhərində keçirilən F.Şopen adına 9-cu Beynəlxalq musiqi müsabiqəsində I yerə, İtaliyanın Seregno şəhərində təşkil olunan Gənc pianoçuların beynəlxalq müsabiqəsində II yerə, Böyük Britaniyanın Nyukasl şəhərində Gənc pianoçuların V beynəlxalq müsabiqəsində I yerə, 2013-cü ildə Polşanın Şafarniya şəhərində Uşaq və gənclərin XXI Beynəlxalq F.Şopen adına piano müsabiqəsində II yerə, 2017-ci ildə isə Qranada şəhərində (İspaniya) gerçəkləşən pianoçuların beynəlxalq müsabiqəsində xüsusi mükafata layiq görülüb.
Gənc pianoçu 2019-cu ildə Hannover Opera Teatrının Hannover Simfonik Orkestri (Almaniya) ilə birlikdə keçirdiyi müsabiqədə qalib gələrək "Nijinski və Liebhaber" layihələrində iki mövsüm solist olaraq dəfələrlə orkestr ilə çıxış edib.
Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Şuşada Beynəlxalq konfrans keçiriləcək
19-20 may tarixlərində mədəniyyət paytaxtı Şuşada “Münaqişədən sonrakı humanitar gündəliyin inkişafı: mədəni mühitin canlandırılması yolu ilə davamlı inkişaf” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçiriləcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, konfransda Mədəniyyət naziri Anar Kərimov, Ekologiya və təbii sərvətlər naziri Muxtar Babayev iştirak edəcək.
Tədbirdə bir neçə plenar sessiyanın keçirilməsi nəzərdə tutulub. Beynəlxalq layihənin qonaqları sırasında İSESCO-nun baş direktoru Salim bin Məhəmməd əl-Malik, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının (Türk Şurası) Baş katibi Bağdad Əmrəyev , Maltanın UNESCO üzrə Milli Komissiyasının sədri Raymond Bondin, BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının ali nümayəndəsi Migel Anhel Moratinos, Beynəlxalq Türk Mədəniyyət və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva və digər rəsmilər iştirak edəcək. Konfransda həmçinin “Mədəniyyət naminə sülh” proqramının İSESCO –ya daxil olan məsələlər planı müzakirə ediləcək.
“Mədəniyyət naminə sülh” qlobal çağırışının əsas istiqaməti post münaqişə dövründə olan ölkələrin işğaldan azad olunmuş ərazilərində mədəni infrastrukturu dirçəltmək, milli-mənəvi dəyərləri yenidən həmin torpaqlara qaytarmaq üçün davamlı sülhün təmin edilməsidir. Plenar sessiyalarda regional ekosistemin qorunması, mədəni irsin qorunmasının gələcək perspektivləri, mədəni irsin qorunmasının sülhə, dialoq və əməkldaşlığa töhfəsi, mədəni irs davamlı sülhün təməli kimi, postkonfliktdən sonrakı dövrdə qurulan dialoqlarda mədəniyyətin rolu , keçmiş çağırışlar – gələcək perspektivlər: irsin idarə olunması siyasətinin urbisid kontekstində tətbiqi mövzusunda müzakirələr dinləniləcək.
