Super User
“İnşaallah, yaz gəlsin, çataq arzuya...”
Dünən yazıçı, dramaturq, 17 il "Kirpi" jurnalına rəhbərlik etmiş gözəl insan, sözün əsl mənasında ağsaqqal, BÖYÜK KİŞİ Seyfəddin Dağlının (Seyfəddin Əliağa oğlu Abbasov) anım günü idi. 1983-cü ilin bu günü Seyfəddin Dağlı gözlərini əbədi olaraq yumdu.
Nəbi Xəzri
“Son telefon söhbəti"
(Qudam, dostum, yazıçı Seyfəddin Dağlının əziz xatirəsinə)
Şirmayı telefon...
Tanış nömrələr.
Fikrin qanadlanar,
Sən də uçarsan.
Ürək istəyəndə
elə əmr edər
Bir anda dostunla
Sən qovuşarsan...
Süzüldü qəlbimə
İsti nəfəsi,
Eşitdim o doğma,
Mehriban səsi,
--Ürəyim! Yaxşıdır! Qalma nigaran!
(Bəlkə ürəyini tuturmuş bu an)
Nəbi, sən özündən muğayat ol ha...
Dünənki cavanlar deyilik daha.
Bu necə axşamdı,
nə söhbətdi bu?
Kim bilir, bəlkə də vəsiyyətdi bu!
--Hə, Sona yaxşıdır. Sözümə?..Baxır...
Odur şeytan şeytan üzümə baxır.
Elə inam vardı,
onun səsində,
İnam nə tez söndü
yer kürrəsində,
--Sənə söz vermişəm gedək Xızıya...
İnşaallah, yaz gəlsin, çataq arzuya...
Nə bilim,
Keçərək
dağlardan iz iz
Bu il yaz gələcək
Dünyaya sənsiz.
--Sabah gedəcəyəm xəstəxanaya...
Beş günə çıxaram...çoxu bir aya...
Bu gediş
Bəs niyə
əbədi oldu?
Sabahı buz torpaq
məbədi oldu!
...Yenə qəlbimdədir
isti nəfəsi,
Son söz yoğrulmuşdu
İlk sədaqətdən.
Mən hardan biləydim
Dostumun səsi,
O axşam
Gəlirmiş
Əbədiyyətdən?!
(1983)
Sevilən Xalq şairimiz Nəbi Xəzri ilə Seyfəddin Dağlı quda olublar, bu şeir də hardasa bir Rekviyemdir.
Hər ikisinin ruhu şad olsun.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(19.01.2023)
Onun iki arzusu vardı, biri çin oldu
Elman Eldaroğlu yazır
Xaqani Şirvani gözəl deyib:- "Nə pis adamlardan yaxşılıq gözlə, nə də yaxşı adamlardan pislik." Bəli, yaxşılıq içdən gəlir, onu təcrübəylə və ya təqlid etməklə qazanmaq olmur. Dünya yaranandan milyardlarla insan gəlib-gedib, amma nə pislik tükənib, nə də yaxşılıq. Onun da taleyinə yaxşılıq düşüb. Bəlkə də bu xislət ona dünyaya gəldiyi Laçın rayonunun təmiz havasından, ya da ki, dağ çeşmələrindən içdiyi saf sulardan keçib, bilmirəm. Amma bir şeyi dəqiq bilirəm ki, o, yaxşı əməllər üçün doğulub…
Haqqında söhbət açdığım xanım sadə, təvazökar, mehriban bir insandır. Bütün fəaliyətini televiziyaya həsr edib, bir sıra verilişlər hazırlayaraq insanları maarifləndirməyə çalışıb. Səyləri hədər getməyib, bir neçə təşkilatın birgə keçirdiyi "Azərbaycan ailəsi – 2010" kino festivalı müsabiqəsinin "Ən yaxşı televiziya proqramı" nominasiyasında qalib olub. 2010-cu ildə aparıcısı olduğu "Ortaq məxrəc" tok-şousu, Yaponiya, Meksika, Kuba, İran, Türkiyə, o cümlədən bir sıra ölkələrdən hazırladığı verilişlər və müxtəlif sənədli filmlər İTV-nin qızıl fondundadır. Qarabağ müharibəsindən bəhs edən- "54 gün mühasirədə", "İgidliyin zirvəsi", "Məhv edilmiş gələcək-Aygün", filmlərinin, 1918-ci ildə baş vermiş hadisələri əks etdirən “Şamaxı soyqırımı" filminin və bir neçə sənədli filmlərin ssenari müəllifidir.
2011-ci ildə İctimai Televiziyadakı fəaliyyətinə görə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Həsən bəy Zərdabi mükafatını alıb. Azad, məsuliyyətli və peşəkar jurnalist fəaliyyətinə görə dövlət və qeyri-hökumət təşkilatlarının, jurnalist birliklərinin onlarla diplom və mükafatına layiq görülüb.
2015-ci ildə ölkədə kütləvi informasiya vasitələrinin inkişafındakı xidmətlərinə görə "Tərəqqi" medalı ilə təltif edilib. Hazırda Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidmətinin rəhbəridir. Eyni zamanda İTV-də yayımlanan “Vətən uzaqda deyil” diaspor proqramının müəllifi və aparıcısıdır. Dünyaya səpələnən soydaşlarımızı axtarıb aramaqla məşğuldur...
Deyir ki,- "Mənim iki ən böyük arzum var, Qarabağın azad olunması və yeganə övladımı xoşbəxt görmək. Onun biri çin olub- necə deyərlər, Qarabağ Azərbaycandır! İnanıram ki, ikinci arzum da həyata keçəcək."
Ömür-gün yoldaşı Hikmət Sabiroğlu əslən Şuşadandır. Orada doğulub, boya-başa çatıb. İxtisasca jurnalistdir. Bir oğlu var, adı Turaldır. Neft Sənayesi Universitetini bitirib, elektrik mühəndisi ixtisasına yiyələnib...
Onun "sehirli qutudan" yayımlanan verilişlərini çox izləmişəm. Ciddi görkəmi, davranışı həmişə xoşuma gəlib. Əsl Azərbaycan xanımına xas olan keyfiyyətləri ilə yaddaşlarda yuva qurub, rəğbət qazanıb. Bir müdrikdən nümunə gətirib, söyləyir ki,- "Yaşamaq asan olsun deyə, arzuları kiçiltməlisən. Ömür elə də uzun deyil, böyük arzular çin olsa da belə, ömürdən öz payını götürür..."
Onu siz də tanıyırsız- Vəsilə Vahidqızını deyirəm. Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakultəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Yüksək savadı ilə şəxsi keyfiyyətləri üst-üstə düşür. Bəlkə də ona görədir ki, insanpərvərliyi, əsl Azərbaycan xanımına xas olan xüsusiyyətləri ilə bir çoxlarından fərqlənir.
Nə yaxşı ki, dünyada belə insanlar da var…
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(19.01.2023)
Şəhidlərin xatirəsi L.M.Rostropoviçlərin ev-muzeyində də anılacaq
Yanvarın 19-da Leopold və Mstislav Rostropoviçlərin ev-muzeyində Abdulla Şaiqin mənzil- muzeyinin birgə təşkilatçılığı ilə 20 Yanvar - Ümumxalq Hüzn Günü ilə əlaqədar “Unutmayaq, unutdurmayaq!” adlı tədbir keçiriləcək.
Tədbirdə A.Şaiqin mənzil-muzeyi yanında fəaliyyət göstərən “Vətən” yaradıcılıq dərnəyinin üzvləri “Bir eşq hekayəsi” adlı poetik-kompozisiya ilə çıxış edəcəklər. 20 Yanvar şəhidləri İlham və Fərizənin başına gələn hadisələrin canlandırıldığı kompozisiya, uşaqların səsləndirdiyi “Qərənfil”, “Səninləyəm Azərbaycan”, “Şəhidlər”, “Bayatılar” kimi şeirlərlə zənginləşdiriləcək.
Tamaşadan sonra A.Şaiq mənzil-muzeyinin böyük elmi işçisi E.Məmmədli “Qanlı yanvar hadisələri” adlı mühazirə ilə çıxış edəcək. Daha sonra M.Rostropoviçin “Şəhidlər xiyabanı” və məcburi köçkün düşərgələrinə etdiyi ziyarətlərindən ibarət videoçarx nümayiş olunacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(19.01.2023)
İsti ölkələrdən gətirilən heyvanlar Bakı Zooloji Parkında qışı necə keçirirlər?
Qışda da bu məkan qonaqlı-qaralıdır. Uşaqlarla yanaşı böyüklər də həvəslə ora baş çəkirlər, heyvanları, quşları müşayiət edirlər. Yəqin duydunuz, söhbət hansı məkandan gedir.
“Bakı Zooloji Parkında məskunlaşan hər bir heyvan üçün mütəxəssislər tərəfindən yem rasionu işlənilib hazırlanır. Qida rasionu hazırlanarkən maksimum dərəcədə yemlərin mövsümə uyğun olaraq seçilməsi və həmin heyvanın hazırkı vəziyyəti nəzərə alınır. Yəni, əgər heyvan arıqdırsa, gücləndirici yemlər qida rasionuna əlavə edilir, kökdürsə, onun növünə uyğun olaraq müəyyən pəhriz tətbiq edilir. Heyvanların yemləndirilməsi nə qədər yaxşı və keyfiyyətli aparılarsa, xəstəliklər və hər hansısa problemlərin qarşısını bir o qədər də almış oluruq. Bakı Zooloji Parkında birinci və əsas qızıl qayda odur ki, ən keyfiyyətli yemlərdən istifadə edilsin”.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu sözləri AzərTAC-a müsahibəsində Bakı Zooloji Parkının baş baytar həkimi Elvin Süleymanov deyib.
E.Süleymanovun sözlərinə görə, Bakı Zooloji Parkının Afrika və Asiyanın isti ölkələrində olan heyvanlar və ekzotik quşlar məskunlaşdığına görə, qış aylarında onlara xüsusi qulluq və qayğı göstərilir: “Bakı Zooloji Parkında qış fəslinin hazırlıqlarına yayın son aylarından başlanılır. Qışa hazırlıq iki mərhələdə aparılır. Birinci mərhələdə yem rasionunda dəyişikliklər edilir. Belə ki, qış aylarında havaların soyuq keçməsi heyvanlarda enerji ehtiyacını çoxaldır. Bununla əlaqədar olaraq fəsil dəyişiklikləri zamanı zooparkdakı heyvanların qida rasionu yenidən nizamlanır və qışa uyğun olaraq tənzimlənir. Heyvanların rasionuna 10-15 faiz yem əlavə olunur ki, bu da soyuq havalarda bədəni isitmək üçün ehtiyac olunan enerjini bərpa edir. Bundan əlavə, olaraq orqanizmin gücləndirilməsi üçün vitamin kompleksləri və minerallar verilir. Profilaktik olaraq da zooparkdakı heyvanların vaksinasiyası aparılır”.
Mütəxəssis bildirib ki, zooparkda qışa hazırlığın ikinci mərhələsi ətraf şəraitin qışa uyğunlaşdırılmasıdır: “Bakı Zooloji Parkında Afrika və Asiyanın isti ölkələrindən olan heyvanlar məskunlaşdığından qış aylarında onları istilik və günəş şüaları ilə təmin etmək lazım olur. Belə ki, günəş şüaları və istilik ehtiyaclarını ödəmək üçün həmin heyvanlar ziyarətçilərin görə biləcəyi və heyvanın istiliyini təmin edə biləcəyimiz yuvalarda yerləşdirilir. Həmin yuvalar yerdən və kənardan xüsusi isitmə aparatı ilə isidilir. Yuvaların havalandırılması təmin olunur. Günəş şüalarına ehtiyac olan xüsusi heyvanlar var ki, bunu təmin etmək üçün ulturabənövşəyi lampalardan istifadə olunur. Əgər qış fəslində havalar daha mülayim və yaxud isti keçərsə, həmin gün heyvanlar təmiz hava almaq üçün gəzinti ərazilərinə buraxılırlar”.
Baş baytar həkim bildirib ki, qış aylarında heyvanların davranışında da dəyişiklik hiss olunur. Bəzi növ heyvanlar qış aylarında çox sakit olurlar, aktivlikləri azalır və günün çox hissəsini yatırlar. Bunlara nümunə olaraq ayıları göstərmək olar. Bəziləri isə soyuğu çox sevdiklərindən qış aylarında daha çox aktiv olurlar. Bunlara da Amur pələngi və bizonlar aid edilə bilər”.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(19.01.2023)
Ötən il pensiya ödənişlərinə 4 milyard 948 milyon manat yönəldilib
Ötən il pensiya ödənişlərinə əvvəlki ilə nisbətən 7,9 faiz (361 milyon manat) çox olmaqla 4 milyard 948 milyon manat vəsait yönəldilib. Bu barədə Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi məlumat verib.
Məlumata görə, keçən ilin əvvəlindən minimum aylıq pensiya artırılmaqla, həmçinin pensiyalarda indeksləşdirmə əsasında artımlar edilib. Əlavə dəstək olaraq bütün pensiyaçılara maddi yardımlar verilib ki, həmin maddi yardımlar bu ilin əvvəlindən pensiyaların tərkibinə daxil edilib.
Son bir ildə 23 min, elektron pensiya təyinatına başlandığı 2019-cu ilin əvvəlindən isə 71 min pensiya təyinatı (ümumi əsaslarla yaşa görə pensiya təyinatının 80 faizi) e-sistem üzərindən proaktiv qaydada həyata keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(19.01.2023)
…İnsan nə böyüklükdə söz, fikir adamı olarmış…
Sitat:
“Hazırlaşıram..yazıram...pozuram...
...və dəhşətə gəlirəm.
Sabah Zəlimxan Yaqubun xatirə gecəsini aparacağam.
Şairi oxuduqca yenidən bu fikrimi təsdiqləmiş oluram: İnsan nə böyüklükdə söz, fikir adamı olarmış”.
Saleh Bağırov, İTV-nin aparıcısı.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.01.2023)
20 Yanvarda Bakı metropoliteninin iş rejimində dəyişikliklər ediləcək
Yanvarın 20-si - Ümumxalq Hüzn Günündə “Bakı Metropoliteni” QSC-nin iş rejimində dəyişikliklər ediləcək.
QSC-dən AzərTAC-a bildirilib ki, Qanlı Yanvar tarixinin ildönümü ilə əlaqədar metropolitendə gün ərzində xüsusi tədbirlər planı həyata keçiriləcək. Bu məqsədlə yanvarın əvvəlindən “20 Yanvar” stansiyasının vestibüllərinə, platformasına və digər xidməti sahələrinə baxış keçirilib, zəruri tədbirlərin təşkili üçün tapşırıqlar verilərək müvafiq işlər görülüb. Ənənəyə uyğun olaraq, “20 Yanvar” stansiyasının sütunlarına və şəhidlərin adlarının həkk olunduğu lövhələrin yerləşdiyi vestibül sahələrində divarlara qərənfil tərtibatlı çələnglər asılacaq.
Stansiya platformasında qərənfillərdən xüsusi bədii tərtibatlı çələng qoyulacaq. Məhz platformada qoyulmuş çələngin ətrafında “Bakı Metropoliteni” QSC-nin rəhbərliyinin də daxil olduğu kollektivin üzvləri ictimaiyyətin nümayəndələri və stansiyaya gələn sərnişinlərlə birlikdə şəhidlərimizin ruhunu bir dəqiqəlik sükutla yad edəcəklər.
Qeyd edək ki, ölkəmizdə şəhidlərimizin xatirəsinə bir dəqiqəlik sükut mərasimi saat 12:00-da keçiriləcək. Həmin vaxt üçün əvvəlcədən xüsusi işlənmiş plan əsasında bütün qatarlar stansiyalara çıxarılacaq. Qatarlardan 1 dəqiqə ərzində fasiləsiz fit veriləcək. Formalaşmış ənənəyə əsasən, şəhidlərimizin xatirəsinə xüsusi ehtiram əlaməti kimi günün birinci yarısında “20 Yanvar” stansiyasının platfromasında metropoliten işçilərindən ibarət qarovul dəstəsi düzüləcək. Gün ərzində bütün stansiyalarda günün ruhuna uyğun musiqilər və marşlar mərkəzləşmiş radio şəbəkəsi vasitəsilə yayımlanacaq. Qatarlarda stansiyaların elanı radioinformatorla deyil, maşinistlər tərəfindən radiorabitə vasitəsilə səsləndiriləcək. Qanlı Yanvar hadisəsinin ildönümündə Bakı metropoliteninin “20 Yanvar”, eləcə də Şəhidlər xiyabanını ziyarət edənlərin daha çox istifadə etdiyi “İçərişəhər” və “Elmlər Akademiyası” stansiyalarında gücləndirilmiş iş rejimi tətbiq olunacaq. Qeyri-iş günü olsa da, ehtiyat qatarlar xüsusi qaydada nəzərdə tutulacaq və zərurət yaranacağı təqdirdə onların xəttə verilməsi təmin ediləcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.01.2023)
“İohann Sebastyan Baxa ithaf” adlı konsert təşkil olunacaq
Yanvarın 31-də Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında “İohann Sebastyan Baxa ithaf” adlı Qara Qarayev adına Azərbaycan Dövlət Kamera Orkestrinin konserti olacaq.
Konsertin bədii rəhbəri və baş dirijoru Xalq artisti Fəxrəddin Kərimovdur.
Qeyd edək ki, konsert proqramında dahi alman bəstəkarı və orqan musiqiçisi, Barokko dövrünün ən görkəmli nümayəndəsi İohann Sebastyan Baxın əsərlərindən ibarət musiqi nömrələri səslənəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.01.2023)
Azərbaycan Fransada, beynəlxalq caz festivalında
Yanvarın 24-dən 27-dək Fransanın Lil şəhərində “Dünya ətrafında” adlı beynəlxalq festival keçiriləcək.
Sözügedən festivalda Azərbaycanı tanınmış caz ustası, bəstəkar və pianoçu Etibar Əsədli təmsil edəcək.
Qeyd edək ki, festival çərçivəsində filmlərin nümayişi, həmçinin görüş və debatların təşkili nəzərdə tutulur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.01.2023)
Bu gün Xalq artisti Eldar Quliyevin doğum günüdür
Onun filmlərini hər birimiz sevə-sevə izləmişik. “Bir cənub şəhərində”, “Sevinc buxtası”, “Babək”, “Nizami” kimi parlaq ekran əsərləri, eləcə də çox sayda digər bədii və sənədli filmlər Eldar Quliyevin adı ilə bağlıdır.
Bu gün görkəmli kino xadimi, Xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı Eldar Quliyevin anadan olmasının 82-ci ildönümü tamam olur. 80 il ömür sürmüş Eldar müəllim filmləri ilə yaşayır və yaşayacaq.
Eldar Quliyevin yaradıcılıq palitrası çox zəngindir. İnsan psixologiyasını, mənəvi aləmini yaradıcılığının qayəsinə çevirən, filmlərində təhlil edən istedadlı rejissor 1966-cı ildə Moskva Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutundan məzun olduqdan sonra böyük yaradıcılıq eşqi ilə doğma Bakıya üz tutur, istedadını Azərbaycan kinosuna həsr edir. Ömrünün 50 ildən çoxunu çətin, məsuliyyətli peşəyə sərf edən kinorejissor ilk qısametrajlı (“Biri vardı, biri yoxdu”) filmi ilə həmkarlarının və kinosevərlərin diqqətini çəkir. “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında 20-yə yaxın bədii (“Bir cənub şəhərində”, “Vacib müsahibə”, “Var olun, qızlar…”, “Səmt küləyi”, “Ürək… ürək…”, “Sevinc buxtası”, “Babək”, “Nizami”, “Gümüşgöl əfsanəsi”, “Burulğan”, “Nə gözəldir bu dünya”, “Girov”, “İstanbul reysi” və s.), bir tammetrajlı musiqili (“Abşeron ritmləri”), bir neçə sənədli filmə quruluş verən rejissor, həmçinin bir neçə bədii və sənədli filmin ssenari müəllifidir.
Eldar Quliyev 1967-ci ildən taleyini “Azərbaycanfilm” kinostudiyası ilə bağlayaraq ömrünün sonunadək burada çalışıb. O, 1987-ci ildən “Azərbaycanfilm” kinostudiyası nəzdində “Debüt” eksperimental-gənclik yaradıcılıq studiyasının bədii rəhbəri olub və 1999-cu ildə Azərbaycan Professional Kinorejissorlar Gildiyasının prezidenti seçilib.
Böyük rejissorluq məharəti Eldar Quliyevə ölkəmizin hüdudlarından kənarda da geniş şöhrət gətirib. Onun quruluş verdiyi, həmçinin ssenari müəllifi olduğu filmlər beynəlxalq kinofestivallarda Azərbaycan mədəniyyətini uğurla təmsil edib, sənətşünaslar və tamaşaçılar tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb. Eldar Quliyev Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin professoru kimi uzun illər səmərəli pedaqoji fəaliyyət göstərib, rejissorların bir neçə nəslinin yetişdirilməsi işində qüvvəsini, bilik və bacarığını əsirgəməyib. Onun sənət yolu gənc kinematoqrafçılar üçün bundan sonra da örnək olacaqdır.
Rejissorun 1979-cu ildə çəkdiyi “Babək” filmi görkəmli sərkərdə və siyasi xadim Babəkə ithaf olunub. Babəkin həyat yolu və fəaliyyətini əks etdirən film, ən bahalı filmlər sırasında yer alıb. Eyni zamanda tarixi janrda çəkilən film kimi istər öz dövrünün istərsə də hazırkı dövrün qəhrəmanlıq simvoluna çevrilib. Xatırladaq ki, 60-a yaxın ölkə tərəfindən alınan “Babək” filmi “Azərbaycanfilm”lə “Mosfilm”in birgə istehsalıdır.
Rejissoru bütün dövrlərin hadisələri, insan taleləri, həyatın inkişafına olan müdaxilə və münasibətləri düşündürüb. Buna görə də böyük həcmli, çox aktyorlu, geniş planlı filmlərin müəllifini, həmçinin (sosial mövzulu ekran əsərlərinə istinadən) hisslər rejissoru da adlandırmaq olar. Onu narahat edən prinsip və məsələlər (cəmiyyətin sosial durumu, insanların intellekt səviyyəsi, ictimai davranışı, məqsədi, məramı və s.) “Vacib müsahibə”, “Burulğan”, “Var olun, qızlar…”, “Ürək… ürək…” kimi filmlərdə əksini tapıb.
Eldar Quliyevin Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafındakı xidmətləri dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. O, “Əməkdar incəsənət xadimi” və “Xalq artisti” fəxri adlarını alıb, respublika Dövlət mükafatına və “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu”na layiq görülüb, müstəqil Azərbaycanın ali mükafatları olan “Şöhrət”, “Şərəf” və “İstiqlal” ordenləri ilə təltif edilib.
Ruhu şad olsun!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(18.01.2023)
