Super User

Super User

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı yunan şairi Yannis Riçosın şeirlərini təqdim edir. Şeirləri portal üçün Ümid Nəccari tərcümə etmişdir. 

 

 

 

HƏR UŞAĞIN RÖYASINDA BARIŞ VAR

 

Hər uşağın röyasında barış var,

hər ananın röyasında barış var,

Ağacların altında…

Sevgi sözü misali göyərəndir barış.

Qübar içində bir ata,

gözləri təbəssümlə dolu,

əlində bir səbət meyvə,

alnında tər damcıları,

ipək parça üstündə

Barış olacaq!

Dünyanın simasında

yaralar sağalan zaman,

yanmış ürəklərdə

ümid tumurcuqları açılan zaman.

Qanları haqsız olaraq yerə tökülməyib- xəbərini eşidəndən sonra,

ölülər şikayət etmədən

yuxuya gedən zaman,

dəqiq o zaman,

o zaman barış olacaq!

Barış,

günorta saatlarındakı yemək ətridir.

Barış yəni,

Küçədə saxlayan avtomobil

qorxu mənasını daşımır.

Yəni,

qapını döyən şəxsin adı

Dost olsun.

Yəni,

pəncərəni açmağın mənası

Göy üzü olsun.

Barış yəni,

gözlərin törəni

rəngli zənglərlə…

bəli, barış elə budur!

Barış bir bardaq isti süddür

bir kitabdır uşağın yatağında

Barış yəni,

Bir sünbül budağı ayrı sünbülə çatarkən “İşıq”- desin

Barış,

insanların düyünlənən yumruğudur.

Barış,

dünya masasında isti çörəkdir,

ana gülüşüdür.

 

Yeri şumlayan şəxs

yerə bir sözü yazmaq istəyir,

o da, barış sözüdür,

başqa heç bir şey.

Heç bir şey!

Fəqərələrimin qafiyəsində

Bir qatar gələcəyə yollanır,

buğda və qızıl gül yükü ilə…

Bəli, barış budur.

Qardaşlarım,

bütün aləm

təkcə barış ilə nəfəs alır.

Əllərinizi mənə verin,

Bəli,

Barış elə budur!

 

 

DƏNİZİ GÖRMƏK ÜÇÜN BİR PƏNCƏRƏ

 

Biz burada bəzi şeyləri təsəvvür etməyə məcburuq;

Məsələn bir pəncərə

dənizi görmək üçün…

biz dənizi pəncərədən başqa cür görürük

fərqli olaraq məftilli simlərin arxasından

başqa cür görünmədiyi kimi.

- Günorta saatlarında bir uşağın səsi…

Amma hanı o uşaq?!

- Bir qadın evinin qarşısında 

pillənin üstündə oturmuş

Amma hanı o ev?!

Bir şkaf dolu qış paltarlarından

bir zaman astaca divardakı saatdan damlayır

və bir gözəl əlin kölgəsi dibçəklərə gül əkir…

amma hanı o kölgə?!

Bir həftənin altıncı günündə,

günorta zamanı;

bir qrammofun pəncərənin kənarında oxuyur…

Və bir pişik qonşunun divarı üstündə dincəlir.

Bir alatoranlıq havada

unudulmuş bir qara pişik

Qonşunun divarı üstündə dincəlir…

Və bir gözəl sükut içində,

Qürub çağında addımlayır

və quyruğunu ağappaq Ayın canına sürtür.

Biz bunları təsəvvür etməyə məcburuq.

Burada soyuq gecələrin sayı çoxdur.

Bir dərin tənhalıq

qorxunun dərinliyində vardır 

Məhbusların ölümdən bir neçə saat öncəki qorxuları

o qorxunun dərinliyində vardır.

Və o masada oturub,

ayağını ayağının üstünə aşırıb

gözətçilərlə lotereya oynayır.

Burada pişiklər fərqlidirlər,

Hirsli, məhəbbətsiz, xəstə

Həm də bizim çiyinlərimizə 

çənələrini sürtmürlər.

Bizdən uzaqda otururlar

Bizi araşdırırlar…

Ölümün mənasından nələrisə öyrənirlər,

Ağrının mənasından…

İntiqamın, güzəştin mənasından

Eşq və sükutun mənasından 

nələrisə öyrənirlər.

Dustağın hirsli, acıqlı və sakit pişikləri

bizim gözlərimizi öyrənirlər,

və həyatı onun içində görürlər.

Başımızın üstündən aslanan Ay

həmin bir sözdür ki,

dilimizə gətirə bilmirik.

Bir sözdür ki,

Daş kimi gecənin boğazında tıxanıb.

 

 

FƏRYAD

 

Fəryad etmək istəyirdi,

daha artıq dayana bilməyəcəkdi,

səsini eşidəcək kimsə yox idi orada,

kimsə eşitmək istəmirdi.

Özü də səsindən qorxurdu,

içində boğurdu səsini.

Partlamağa doğru idi sükutu.

Birdən,

havaya uçdu gövdəsinin parçaları,

səssizcə toplayacaqdı bu parçaları…

hamısını bir yerə yığacaqdı,

deşikləri bağlamaq üçün.

Və yolunda bir sarı Zambaq görsə,

onu da götürəcəkdi.

Özünün bir parçası kimi gövdəsinə yapışdıracaqdır,

beləcə,

dəlik-deşik,

görünməmiş bir şəkildə çiçək açırdı indi…

 

Noyabrın 19-da Heydər Əliyev Sarayında Gürcüstanın Azərbaycandakı səfirliyinin təşkilatçılığı ilə Azərbaycan Respublikası və Gürcüstan arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30-cu ildönümü münasibətilə “Gürcü əfsanəsi” adlı təntənəli qala-konsert keçirilib. Konsert proqramını Gürcüstanın 137 yaşlı "Erisioni" Dövlət Akademik Mahnı və Rəqs Ansamblı təqdim edib. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Gürcüstanın Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Zurab Pataradze iki ölkə arasındakı əlaqələrdən danışaraq xalqlarımızı və ölkələrimizi çoxəsrlik dostluq, mehriban qonşuluq əlaqələri birləşdirdiyini deyib: “Çox şadam ki, bu gün biz Azərbaycanın paytaxtı Bakıda Gürcüstanla Azərbaycan Respublikası arasında diplomatik əlaqələrin qurulmasının 30 illiyini birlikdə qeyd edirik. Ölkələrimiz arasındakı münasibətlərin uzun əsrlik tarixi kökləri var. Çox şadam ki, bu gün biz yenə birlikdə toplaşaraq, bu gözəl bayramı qeyd edirik”. 

Daha sonra qarşılıqlı dəstək üzərində qurulan bu əlaqələrin region üçün həlledici amilə çevrildiyi vurğulayan səfir Z.Pataradze qeyd edib ki, strateji tərəfdaşlıq münasibətləri tədricən inkişaf edərək bölgəmizin simasını dəyişib, nəhəng enerji, infrastruktur və digər layihələr reallaşdırılıb. Gürcüstan və Azərbaycan rəhbərlərinin səyləri nəticəsində ölkələrimiz arasında mehriban dost və qonşuluq münasibətlərinin daha da inkişaf etdiyini diqqətə çatdıran diplomat ikitərəfli strateji tərəfdaşlığımızın bundan sonra da uğurla davam edəcəyindən əminliyini ifadə edib. “Bu gün Gürcüstanın məşhur Milli Akademik Rəqs və Mahnı Ansamblı maraqlı konsert proqramı ilə çıxış edəcəklər. 1885-ci ildə yaradılmış “Erisioni” ansamblı təkcə Gürcüstanda deyil, həmçinin onun hüdudlarından kənarda da geniş şöhrət qazanıb. Ansambl konsertlərində milli geyimlərdə gürcü xalq mahnı və rəqsləri vasitəsilə ölkəsinin etnik-mədəni dəyərlərini nümayiş etdirir”, - deyə səfir bildirib.

Sonra təntənəli konsert proqramı təqdim olunub. Gürcüstanın “Erisioni” Dövlət Akademik Mahnı və Rəqs Ansamblı konsertdə qədim gürcü rəqsləri ilə tamaşaçıların qarşısına çıxıb.

 

İstanbulda görkəmli Azərbaycan bəstəkarı, Xalq artisti Fikrət Əmirovun 100 illik yubileyi münasibətilə konsert proqramı təqdim olunub. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, konsert İstanbulun ən gözəl məkanlarından biri olan Cemal Reşit Rey salonunda təşkil edilib. Möhtəşəm keçən konsertdə Azərbaycanın Əməkdar artisti Fuad İbrahimovun dirijorluğu ilə Cemal Reşit Rey simfonik orkestri çıxış edib. Azərbaycanlı pianoçu, beynəlxalq müsabiqələr laureatı, dirijor və bəstəkar Abuzər Manafzadə, vokal ifaçıları Mərziyə Hüseynova, Opera və Balet Teatrının solisti Atəş Qaranın ifaları dinlənilib. Fikrət Əmirovun “Kür Ovşarı” simfonik muğamı, “Azərbaycan kapriççiosu”, fortepiano və simfonik orkestr üçün konserti, “Sevil” operasından Balaş və Sevilin ariaları, “Azərbaycan elləri” mahnısı və digər əsərlər səsləndirilib.

Böyük maraqla qarşılanan konserti həmvətənlərimizlə yanaşı, yerli sakinlər və dünyanın müxtəlif ölkələrindən xarici qonaqlar da izləyiblər.

 

Nemət Tahir yazır

 

Canlılar içərisində yeganə canlı insandır ki, öləcəyini bilir. Yəni  bu mahiyyəti ali də olmasa, dərk edir. Orta ömürlü bir insan özü ölənədək çox dəfnlər görür. Gözləri ilə görür ki, insanı axırda aparıb 2-3 m² torpağa atıb üzərini də torpaqlayırlar.

Əslində, ölümün nə olduğunu bilməyən canlılar insanların etdikləri rəzillikləri  etməlidirlər. Şirlər rüşvət almalıdırlar. Canavarlar mülkiyyət hərisi olmalıdırlar. Fillər təbiəti məhv etməlidirlər. Amma bütün bunları onlar yox, öləcəyini bilən insanlar edir. 

Öləcəyini bilməyən bütün canlılar bir parça qarınlarını doyurduqdan sonra çəkilib kənardan həyatı seyr edirlər. Günəşə baxırlar, çayları keçirlər, çəmənlərdə gəzirlər. 

Öləcəyini bilən insan isə bütün ömrünü acgözlüyə sərf edir.

 

 Ölkəmizdə ən çox oxunan bədii ədəbiyyat detektivdir. Bunu danmaq olmaz.

 20 aprel 1841-ci ildə Graham's Magazine jurnalında Edqar Allan Ponun "Meyitxana (Morq) küçəsində qətl" adlı hekayəsi dərc edildi. Həmin hekayə tarixdəki ilk detektiv əsər hesab olunur. Növbəti 180 il ərzində bu janr dəfələrlə dəyişdi, əsl ədəbiyyat kimi gah tanındı, gah tanınmadı, lakin sonda bu janr ədəbi janrlar arasında möhkəm yer tuta bildi.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı detektiv janrının nə olduğu, detektivin arxasında nələrin dayandığı barədə bu janra laqeyd olmayan ədiblərin fikirlərini toplayıb, tezliklə sizlərə təqdim edəcək.

Portalımızı izləyin!

 

Ömrünün 82-ci ilində vəfat edən Azərbaycan Respublikasının Əməkdar İncəsənət xadimi, bəstəkar Ruhəngiz Qasımovanın məzar üstü götürülüb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” Milli.Az-a istinadən xəbər verir ki, bunu aparıcı Hacı Nuran Hüseynov bəyan edib.

Xatırladaq ki, Ruhəngiz Qasımova oktyabrın 9-da Honkonqda böyrək çatışmazlığından vəfat edib. Əməkdar İncəsənət xadimi Yasamal qəbiristanlığındakı ailə məzarlığında dəfn edilib.

 

Bakı Şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsinin təşkilatçılığı ilə Nardaran qəsəbə Mədəniyyət Mərkəzində "Qonağımız var" layihəsi çərçivəsində Əməkdar artist Aybəniz Haşımova ilə görüş təşkil olunub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənəy” portalı xəbər verir ki, əvvəlcə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni səsləndirilib və şəhidlərimizin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib.

Sonra "Bülbüllər" qrupunun yaradıcısı Aybəniz Haşımovanın sənət yolundan və Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin inkişafındakı xidmətlərindən bəhs edilib.

Alqışlarla səhnəyə dəvət edilən sevilən sənətkar isə öz növbəsində tədbirin keçirilməsində əziyyəti keçən hər kəsə öz dərin minnətdarlığını bildirib.

Tanınmış müğənni, pedaqoq Aybəniz Haşımovanın və Sənət Akademiyasının tələbələrinin çıxışları tamaşaçılar tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanıb. Onlar milli musiqimiz, Azərbaycan bəstəkarlarının bir-birindən gözəl əsərlərini məharətlə ifa ediblər.

 

Elmi-metodiki “Qobustan dünyası” dərgisinin yeni işıq üzü görən növbəti sayı  Qobustan abidələrinin tədqiqatındakı əvəzsiz xidmətlərinə hörmət və ehtiram əlaməti olaraq arxeoloq alimlər Cəfərqulu Rüstəmov və Füruzə Muradovaya həsr olunub. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, oxucular bu sayda jurnalın baş redaktoru Vəfa Hüseynovanın Cəfərqulu Rüstəmov və Füruzə Muradovanın həyat və elmi fəaliyyətlərindən bəhs edən "Qobustanın pərvanələri", AMEA-nın prezidenti, akademik İsa Həbibbəylinin müəllifi olduğu "Qobustan başlanğıcı və zirvəsi", Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğunun elmi katibi Sabir Nəzirovun "Ecazkar tarix yadigarımız- Qobustan" sərlövhəli məqalələri ilə tanış ola bilərlər. Jurnalın "Miras" bölməsində Gəncə Dövlət Tarix və Mədəniyyət Qoruğunun direktoru Cümalik Rəhimovun və "Atəşgah məbədi" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğunun böyük elmi işçisi Anar Babayevin məqalələri yer alıb. "Estafet" bölməsində oxucular müxbirimiz Səidə Musayevanın təqdimatında Xalq rəssamı, heykəltəraş, akademik Ömər Eldarovla müsahibə ilə tanış ola bilərlər. "Teatr dərdə dəvadır" deyən Azərbaycan Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi, Xalq artisti, rejissor, teatr və kino aktyoru Cahangir Novruzovla müsahibə jurnalın "İlham mənbəyim Vətən" adlı rubrikasında təqdim olunur. Jurnalın "İncə sənətlər" bölməsində Azərbaycanın ilk milli zərgərlik brendi olan "Rəsm"in yaradıcısı Rəsminə Qürbətova ilə müsahibə yer alıb. "Yeddi gözəl" bölməsində Azərbaycanın müxtəlif profilli muzeylərindən seçilmiş eksponatlar haqqında məlumatlar verilir. "Mədəniyyət xeyriyyəçiləri" bölməsinin bu saydakı yazarı Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin direktoru, Sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi Alla Bayramovadır. Jurnalın növbəti "Multikultural və tolerant Azərbaycan" bölməsi talışlara həsr olunub. Oxucular professor, talış icmasının ağsaqqalı İmamverdi Həmidovun müəllifi olduğu məqalə vasitəsilə talışların etnik mədəni irsi və ədəbi-bədii yaradıcılığı ilə tanış ola bilərlər. Ali dərəcəli bərpaçı rəssam, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar rəssamı Natiq Səfərovla müsahibəni jurnalın "Mütəxəssis məsləhəti" bölməsində oxuya bilərsiniz. Jurnalın ölkəmizin bölgələrinin mədəni potensialının təbliğinə xidmət edən "Gəzək qarış-qarış Azərbaycanı" adlı yeni bölməsi 2023-cü il üçün Türk dünyasının turizm paytaxtı seçilən Şamaxıya həsr olunub. "Muzeymaniya" bölməsində ilk azərbaycanlı dünya səyyahı, alpinist Fərid Novruzi dünya səyahəti ilə bağlı xatirələrini oxucularla bölüşüb. Fərid Novruzinin bölmədə yer alan "Vətən daşı" sərlövhəli məqaləsi Qobustan abidələrinə həsr olunub. Azərbaycanın ilk eşitməyən və danışa bilməyən modeli kimi tanınan Xaliq Məhəmmədzadə ilə müsahibə jurnalın "Yaradıcılıq əngəl tanımır" başlıqlı bölməsində oxuculara təqdim olunub. Dərginin bu sayının "Köşə yazarı" Lənkəran Regional Mədəniyyət İdarəsinin rəisi Şahin Şahbazovdur. Bölmədə təqdim olunan məqalə vasitəsilə oxucular 2021-ci ildə "Qastronomiya" mövzusu üzrə UNESCO-nun Yaradıcı Şəhərlər Şəbəkəsi Siyahısına daxil edilmiş Lənkəranın mətbəx mədəniyyəti ilə yaxından tanış ola biləcəklər.

Şənbə, 19 Noyabr 2022 15:00

Tarantino serial çəkəcək

 

Kinorejissor və ssenarist Kventin Tarantino 2023-cü ildə televiziyaya qayıtmaq və səkkiz seriyalı serial çəkmək niyyətində olduğunu açıqlayıb.

“Ədəbiyyat və incəsənət” oxu.az-a istinadən xəbər verir ki, məlumata görə, o, bir gün əvvəl Nyu-Yorkda baş tutan "Kino haqqında spekulyasiyalar" adlı yeni kitabının təqdimat mərasimində gələcək planlarını bölüşüb.

Rejissor süjetin təfərrüatlarını, çəkilişlərin nə vaxt və harada aparılacağı ilə bağlı məqamları açıqlamayıb.

Qeyd edək ki, Tarantino artıq 2005-ci ildə televiziyada çalışıb. O, "C.S.I.: Crime Scene Investigation" serialının iki epizodunu çəkib.

 

Əməkdar artist, pianoçu və bəstəkar İsfar Sarabski Roma Caz Festivalında iştirak edib.

Noyabrın 6-19-da keçirilən festival çərçivəsində məşhur caz ifaçısı İ.Sarabski kvartetlə birgə Romadakı “Parco della Musica” konsert zalının səhnəsində “Planet” albomundan mahnılar ifa edib. Beynəlxalq müsabiqələr laureatının ifası dinləyicilər tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Roma Caz Festivalı hər il noyabrda təşkil olunur və dünyanın hər yerindən ən yaxşı caz ifaçılarını bir araya toplayır. Festivalın məqsədi təkcə caz musiqisini dəstəkləmək və məşhurlaşdırmaq deyil, həm də dinləyicilər üçün müsbət atmosfer yaratmaqdır. Bu məqsədlə hər dəfə festivalın əsas mövzusu kimi cazın formalarından biri seçilir.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.