“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Gülüş klubu sizlərin aprel ayında ən çox dodaqlarınızı qaçıran lətifələrin reytinqini hazırlayıb. Bu gün sizlərə 5-ci yerdə qərarlaşan lətifə təqdim olunur.

 

 

5-ci yer

Məşhur italiyalı tenor Enriko Karuzo Amerikaya qastrol səfərində olarkən bir kənddən digərinə yol alanda avtomobili xarab olur. Sürücü avtomobili təmir edəndə Karuzo yaxınlıqdakı fermer təsərrüfatına baş çəkir. Fermerlə həyat yoldaşı onu yüksək səviyyədə qarşılayırlar, çaya qonaq edirlər, maraqlı söhbətləri alınır.

Karuzo ev sahiblərinin onu tanıdıqlarını zənn edir, amma çıxıb gedəndə onu yola salan fermer belə bir sual verir:

-Bağışlayın, bizimlə bu xoş ünsiyyət quran adamın kimliyini bilmək olarmı?

Pərt olan tenor söyləyir:

-Mən Karuzoyam. Tanımadız ki məni?

Ev sahibi sevincək halda az qalır onun üstünə atılsın.

-Necə yəni tanımadıq? Biz yoldaşımla sizin haqqınızda o qədər oxumuşuq ki, - söyləyib həyat yoldaşını haraylayır:

-Monika, bu bizim sevdiyimiz səyyah Robinzon Kruzo imiş. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(27.04.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı avtomobillərinə ən orijinal mətn yazan sürücüləri müəyyənləşdirməkdədir. 

Bu yük avtomobili ilə əməkdaşımız Ziya Bünyadov prospektində rastlaşıb. 

Avtomobilin bortuna yazılan “Al “Ford”un dizelini, sev köyün gözəlini” sözləri, düşünürük ki, orijinaldır, kreativdir. 

Əgər kimsə anlamaqda çətinlik çəkdisə anladaq.

 

Adətən, avtomobilə benzin tökmək dizel tökməkdən daha prestijlidir, şəhərli qızı sevmək isə kəndçi (köylü) qızı sevməkdən üstündür. Bu qaydanı pozaq deyir

sürücümüz.

Və yaxşı da deyir. Axı insanlar həmişə zahiri parıltı dalınca qaçırlar. Halbuki, bəzən xoşbəxtliklər sadəliklərin içində gizlənir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(27.04.2023)

Bu günlərdə İngiltərənin London şəhərindəki Hilton Park Lane salonu nüfuzlu Sony Dünya Foto Mükafatları (SWPA) 2023 qaliblərinin mükafatlandırma mərasiminə ev sahibliyi etdi. Mərasim barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Photar.ru saytına istinadən məlumat verir və məlumata peşəkar fotoqraf Ceyhun Abdullanın şərhlərini əlavə edir.

 

Builki qalib fotoşəkillər əksərən sevgi və insan itkisi, müharibə və barışıq, təbiət gözəllikəri hekayətlərini əks etdirən əhəmiyyətli fotolardır. Bundan əlavə, bu il SWPA ilk dəfə ekoloji problemləri qaldıran və həll yollarını təklif edən fotoqrafların işlərini də mükafatlandırmışdır.

Xatırladaq ki, əsas mükafatın qalibi "Müharibəmiz"adlı fotolar seriyasına görə 25.000 dollar pul mükafatı alan portuqaliyalı fotoqraf Edgar Martins olub. Bu layihə 2011-ci ildə Liviya vətəndaş müharibəsi zamanı öldürülən, lakin cəsədi heç vaxt tapılmayan dostu və fotojurnalisti Anton Hammerə həsr olunmuşdur. Ötən gün onun barəsində sizə məlumat vermişdik.

İtaliyalı fotoqraf Alessandro Sinke daimi inkişaf nominasiyaaınd 5000 ABŞ dolları qazandı. Habelə o, SPWA-nın sərgilərində iştirak və fotoalbomlarında təmsilolunma hüququ əldə etmişdi. 

"Açıq" kateqoriyasında iştirakçılar yalnız bir şəkil təqdim edə bilər və qalib Cənubi Texasdakı bir cüt Taraklı karakarının - tutuquşusunun ağ-qara fotoşəkilini təqdim edən Meksikadan Dinora Graue Obsura  olmuşdu. 

Bu tədbir çərçivəsində tələbə və gənclər müsabiqələri də keçirilib. Yun Nan  İncəsənət Universitetinin Çinli fotoqrafı Long Jing Yun Nan opera teatrına həsr olunmuş bir sıra əsərlərinə görə Sony-nin 30.000 dollarlıq avadanlığına layiq görülmüşdür.

Bunlar barədə də məlumat almışdınız.

 

Çindən Fan Li, Cənubi Afrikadan Li-Ann Olvaj və Böyük Britaniyadan Hugh Kinsella Cunningham müvafiq olaraq "Memarlıq", "yaradıcılıq" və "sənədli film" nominasiyalarında qalib olublar. 

 

Şəkildə siz Sony World Photography Awards 2023-ün mükafatçısı Fan Linin ağ-qara “köhnə zamanlar” silsiləsini (qapaq və 1-ci şəkil), habelə Li-Ann Olvajın “Afrika gözəli” fotosunu görürsünüz. 

Növbəti buraxılışlarda “Ədəbiyyat və incəsənət” portal sizləri digər mükafatları qazanan fotoqrafların işləri ilə tanış edəcək.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(27.04.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Cavid Zeynallının sevilən müğənnimiz, Xalq artisti Flora Kərimova barədə bir qeydini diqqətinizə çatdırır.

 

 

1973-cü ildə Flora Kərimova Əzizbəyov adına xəstəxanada təcrübəçi həkim işləyirmiş. 

Aprelin 20-də xəstəxanaya ağır vəziyyətdə hamilə qadın gətirirlər. Əməliyyat çətin keçir, deyirlər ki, uşaq ölü doğulub. 

Uşağın anası o günləri belə xatırlayır: "Həkimlərin içində gözəl bir qız var idi. Həmişə üzü gülürdü. Sonra bildim ki, adı Floradır. Şlank gətirdi. Bir ucunu yeritdi uşağın ağ ciyərinə. Suyu çəkib tökdü yerə. Bir az keçəndən sonra uşaq ağlamağa başladı. O, xilas olmuşdu.”

Flora Kərimovanın xilas etdiyi həmin uşaq bilirsiniz kim olub? 

Sonralar Azərbaycanın Milli Qəhramanı olan Samir Xasıyev. 

Samir əvvəlcə Dərnəgüldə tikinti batalyonunda xidmət edib. 1992-ci ildə könüllü cəbhəyə yollanıb. Füzuli, Ağdam, Ağdərə və Tərtərdə döyüşüb. 

1993-cü ildə qəhrəmanlığına görə müdafiə naziri şəxsən onun qoluna saat bağlayıb. Həmin il Azərbaycanda 5 müdafiə naziri dəyişib. Dəqiq hansı olub, bilmirəm. 

Tərtərdə əsgərlərimizi mühasirədən çıxardığına görə Samirə 10 min manat pul mükafatı və leytenant rütbəsi verilib. 

1994-cü ildə Gəncə qiyamına qarşı keçirilən əməliyyatlarda Samir fəal iştirak edib. 

1995-ci il martın 17-də Bakıda dövlət çevrilişinin qarşısını alarkən 21 yaşında qəhrəmancasına Şəhid olub.

Elə həmin il prezident Heydər Əliyevin fərmanı ilə Milli Qəhrəman adına layiq görülüb. 

Samirin işıqlı və əziz xatirəsinə ehtiramla!

Böyük sənətkarımız Flora xanıma uzun və sağlam ömür arzusu ilə.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(27.04.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney təmsilçisi Əli Çağla növbəti dəfə Güneydən səslər rubrikasını rəqdim edir. Bu dəfə sizlər Yaz-Bahar xanımın şeirləri ilə tanış olacaqsınız.

Qeyd: Yazının orfoqrafiyasına toxunulmayıb.

 

Yaz-Bahar xanım 1983-cü ildə Ərdəbil şəhərində dünyaya göz açmışdır. Onun illər öncədən ədəbiyyata olan marağı onu bu sahədə ciddi səviyyədə yazıb oxumaqdan əlavə dünya ədəbiyyatı və özəlliklə Azərbaycan ədəbiyyatı üzərində təhqiqat aparıb, tərcümə işləri görməsinə səbəb olmuşdur. O, professional səviyyədə ədəbiyyat və xüsusən şeir ilə məşğul olmağı ilə eyni zamanda rəssamlıq sahəsində də çalışmışdır. Onun "Müharibəsiz sevgi" adlı ilk kitabı 2023-cü il işıq üzü görmüşdür.

 

ƏLVİDA

 

Yeni həyat,

Yeni evim mübarək!

Əlvida arxamca qalan qısqanclı qaranlıqlar

Yalana bürünmüş sevgilər –

Dustaq qalan beyinlər!

Əlvida qədri-qiymət bilməyən ürəklər

Əlvida

Min türlü üz dəyişdirən insanlar...

 

Salam mənim yeni dörd divarım!

Salam mənə yoldaşlıq edən

Yorğanım,

Yastığım,

Tərliyim!

Salam mənim pəncərədə gözləyən

Yaşıq kaktus çiçəyim,

Salam mənim hasar üstündə oturan

Mavi göyərçinim...

 

Bunlar mənim yeni həyatım,

Bunlar mənim yeni dünyam!

 

Bir mən gərəkli deyil idim zatən

Sizin kirli dünyanıza

Bir də artıq

Sevib də, sevilməyən

Anlayıb da, anlanılmayan

Düşüb də, qalxanmayan

Kölgələr vardır ki, burada

Gəlməzdir sizin zatən karınıza!

 

Yalqızlığı seçərək

Dörd divara sığınmış olan,

Burda düşdaşlarım varımdır mənim.

Onlara dəli-divanə deyirsiniz siz!

Ancaq

Onları dəli edib də, tərk eləyənlərə

Heç bir söz deməyirlər,

Heç bir zaman, onlar!

Sizin hər bir zaman onlara,

“Dəli” dedikləriniz!..

 

Pis-yaxşıya məruz qalaraq

Danışdıqda

Danışmağa məhkum olan

Seçib də seçilməyə haqqı olmayan,

Duru su kimi,

Saf ürəkləri vardır onların;

Siz, onların kölgələrisiniz

Çünki ürəklərində,

Duru su kimi,

Saf diləkləri vardır onların...

 

Bax!

O, sizin dəyərsiz

Yalanla bağlı ola dünyanız!

Bu isə bizim

Tər-təmiz, huzurla dolu yeni dünyamız!

Bizim dünyamızı,

Yalnız tər-təmiz yaşamaq dəyər

Sizin o qaranlıq,

Sizin o səfil dünyanıza!

Sizin dünyanız gəlməz bizim karımıza

Sizin dünyanız, gəlməz sizin arınıza...

 

Yenə xatırladım bir daha

Yeni həyatım,

Yeni evim mübarək!..

 

MÜHARİBƏSİZ SEVGİ

 

Həyat müharibələrlə doludur.

İnsanın ilk müharibəsi isə

Beləsi bir başlanğıcı olmalıdır;

Həvva ilə şeytanın arasındakı müharibə!

Həvvanın şeytana tovlanıb da,

Yasaq almanı dişləməsi!

 

İnsanın doğulmanın isə səbəbi

Doğulduğundan bəri müharibələrdə olmasıdır.

Onun üçün,

Doğulduğumuz gündən bəri,

Hər gün müharibədəyik, özümüz ilə!

Türlü-türlü müharibə meydanlarında

Döyüşürük bir-birimiz ilə.

 

Bəzən də

Müharibə meydanlarının

İçərisində doğulmuşuq sanki biz!

Özümüz heç bilmədən,

İstəmədən də döyüşürük, hər birimiz!

Bu isə bizim cəzamızdır,

Yasaqların qarşısında

Baş qaldırdığımız üçün!

 

Biz insan oğlu insan

Məhkum doğulduğumuzu bilə-bilə,

Ağlaya-ağlaya

Ayaq qoymuşuq bu dünyaya

Anamızın bilməzdən etdiyi cinayətinə xatir.

 

Biz ağrı çəkməliyik indi bu gün,

Sınmalıyıq,

Sınaqdan keçə bilmədiyimiz üçün!

 

Bu bizə verilmiş olan

Cəza olmalıdır sanki əzəldən,

Biz bu müharibə ilə

Yaşamağa məhkum olmuşuq əbədə qədər.

Çünki müharibələr

İnsanın insanlığını bəlli edər,

Şeytanın isə şeytanlığını...

Bütün yanlışların sonu şeytandır

Həqiqət, tanrıya tərəf gedər...

 

 

Təkcə alıb da verdiyimiz

Bir şeylərimiz vardır müharibəsiz!

Bir sevgimiz vardır,

Bir də sevincimiz!

Bunlardır bu boyda dünyada, bizim

Qiymətsiz sayılan iki incimiz.

 

Bu dünyanın qalibi olmaq istərsənsə,

Sən sevgini əsirgəmədən,

Sevinclə, məhəbbətlə

Toxunmaqdan çəkinməyəcəksən

Büsbütün bu canlılara!..

 

Aldığımız cəzamızdan bizi, əlbəttə

Mütləq elə bunlar qurtaracaqdır, 

nəhayət də.

Şeytana bir daha aldanıb da, 

qulaq verməkdənsə,

Müharibəsizcəsinə

Könüllərin məmləkətini

Topsuz, tüfəngsiz fəth etməlisən!

Durmadan,

Çəkinmədən...

Bu bizim yasamızdır –

“Müharibəsiz sevgi...”

 

DARIXMAQ

 

Darıxıram bu havadan

Darıxıram bu sudan

Darıxıram bu torpaq yığımı olan

Yalan dünyadan!

Sevgisizliklərdən darıxıram bir də,

Bir də darıxıram vəfasızlıqlardan!

 

Darıxıram,

Bir yarpağın, budağından qopduğu qədər;

Bir ağacın,

Tərk etdiyi göyərçini kimi darıxıram!

 

Darıxıram,

Bir qızın

Gəlinlikdə tərk etdiyi ata evi təkin!

Bir uşağın,

Anasından ayrıldığı boyda darıxıram!

 

Mən,

Yasda darıxıram illərdir,

Mən illərdir toyda darıxıram!

 

Gündüzlər,

Gecələr,

Həftələr, aylar,

Üstümə yıxılırlar mənim hər an sanki!

Bir heçliyin içindəyəm

Çoxdandır inan ki...

 

Nə gülə bilirəm,

Nə də ağlamaq gəlir mənim əlimdən!

Nə gedə bilirəm,

Nə də ki,

Qalmaq istəyirəm mən!

 

Mən yalqızlığımın içində yanıram,

Mən yalnızca möcüzələrə inanıram!

Çünki inam,

Həqiqətə çatmağın tənha yoludur.

Çünki dünya möcüzələrlə doludur...

Biraz diqqət etsən görərsən,

Yeni bir həyat doğulur hər gün!

Yeni bir möcüzə,

Yeni bir ümid

Gecənin ən qaranlıq anında

Yeni bir gün doğulur,

Hər yeni bir gün...

 

KAŞKİ

 

Kaşki bütün darıxanların yerinə mən darıxaydım –

Darıxan ürək olmayaydı!

Kaşki bütün ağlayan gözlərin yerinə mən ağlayaydım

Heç bir göz dolmayaydı!

Kaşki bütün qırılan qəlblərin yerinə qırılaydı qəlbim –

Heç bir qəlb daha qırılıb da, solmayaydı...

 

Kaşki gözü yol çəkən bütün insanların yerinə gözləyirdim,

Kimsənin gözü yollarda qalmayaydı,

Kaşki öləydim

Büsbütün yersiz köçüb də gedənlərin yerinə

Bitərdi bütün dünyanın,

Kədəri, qəmi...

Gözəlləşərdi həyat!

Darıxmazdı yalqız ürəklər...

Yaşalmazdı ağlayan gözlər...

Qırılmazdı sevən qəlblər...

 

İntizar çəkən qalmazdı o zaman,

Köçüb gedən olmazdı bu dünyadan.

Bir tək mən sınardım!

Bir tək mən solardım!

Bir tək mən ölərdim!

Bir tək mən yox olardım!

Büsbütün insanların yerinə...

 

HƏYATIMIN PAZELİ

 

Hər şəkil bir tikəsidir insanın,

Pazel kimi kamilləşir hər saat.

İtirsə də bir tikəsin, bir anın,

Tam vaxtında tapacaqdır çox rahat.

 

Bir tikəsi, ağ çadrası başında,

Qucağında gəlincikli bir mələk.

Asfalt yola göz tikib o yaşında,

Gözləyir ki ana haçan gələcək?!

 

Pəncərədən boylandıqda həyətə,

Özü gördü, öz gözüylə quşları!

Quşlar gəldi, o dalaraq heyrətə -

Gözlərindən axırdı gözyaşları!

 

Quşlar gəlsə, küsüb gedən anası,

Mütləq gəlib baş vuracaq qızına.

Olar məgər o məhəbbət sonası

Qayıtmasın baharına, yazına?!

 

Bir tikəsi atasının qəzəli,

Unudanmaz heç ömrünün boyunca!

Atasının ahugözlü gözəli,

Oxuyaraq ağlamışdır doyunca!

 

O qəzəli saxlayır o, hələ də,

Pazelinin bir tikəsi olaraq.

Bəlkə onu öz qızına verə də -

Bəlkə də heç verilməzdir o varaq!

 

Bir tikəsi Ərdəbildən Təbrizə,

Gəlin gəlir bəzədilmiş maşında.

Bir tikəsi xoşbəxtliklə üz-üzə,

Ana olur ömrünün gənc yaşında.

 

Bir tikəsi sevinc dolu saatlar,

Bir tikəsi qəmə batmış dəyqələr!

Bir tikəsi ürəyini rahatlar,

Bir tikəsi nə çəkdiyin kim bilər?!

 

Hər şəkil bir tikəsidir insanın,

Pazel kimi kamilləşir hər saat.

İtirsə də bir tikəsin, bir anın,

Tam vaxtında tapacaqdır çox rahat.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(27.04.2023)