Super User

Super User

 

5 fevral 2025-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin sədri növbəti dəfə ASAN könüllüləri ilə görüşüb.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Agentlikdən verilən məlimata görə, tədbir “ASAN Könüllülərinin Diskussiya Platforması” layihəsi çərçivəsində baş tutub.

Ülvi Mehdiyev gənclərin cəmiyyətin müxtəlif sahələrində, o cümlədən vətəndaşlara xidmətlərin göstərilməsi, sosial innovasiyaların tətbiqi zamanı fəal iştiraklarından söz açıb. O, ASAN könüllülərinin müxtəlif innovativ layihələrdəki rolunun, innovativ idarəetmə modelinin tətbiqi ilə bağlı uğurlu təcrübələrinin əhəmiyyətini diqqətə çatdırıb. 

Açıq müzakirə formatında davam edən görüşdə dövlət idarəçiliyinin müxtəlif aspektləri ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb, gənclərin sulları cavablandırılıb.

 “ASAN Könüllülərinin Diskussiya Platforması” layihəsinin əsas məqsədi gənclərin ictimai müzakirələrdə iştirakçılığının artırılması, rəy və təkliflərinin dinlənilməsidir. Bu çərçivədə müxtəlif mövzularda təşkil olunan görüşlər gənclərin bilik və dünyagörüşünü artırmaqla yanaşı, onları maraqlandıran məsələlərin operativ və çevik şəkildə müzakirəsinə imkan verir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.02.2025)

 

Türkiyə Respublikasının  “TÜRKKEP” şirkətinin rəhbər şəxsləri və Slovakiya Respublikasının Xarici işlər Nazirliyinin nümayəndə heyəti Azərbaycana rəsmi səfər çərçivəsində  “ASAN xidmət” mərkəzinin fəaliyyəti ilə tanış olublar.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına “ASAN xidmət”dən verilən məlumata görə, qonaqlara Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin müxtəlif fəaliyyət istiqamətləri, o cümlədən Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü əsasında yaradılmış “ASAN xidmət” mərkəzləri və sosial innovasiyalar istiqamətində həyata keçirilən layihələr barədə ətraflı məlumat verilib. 

Həmçinin Dövlət Agentliyinin 2015-ci ildə  BMT-nin Dövlət Xidmətləri Mükafatına, 2019-cu ildə BMT-nin rəqəmsal idarəetmənin tətbiqi ilə dövlət xidmətlərinin inkişafı sahəsində xüsusi mükafatına və 2023-cü ildə “Qlobal Hökumət Mükəmməlliyi Mükafatı” Proqramı çərçivəsində “Dünyanın Ən Qabaqcıl Dövlət Xidməti” seçilərək xüsusi mükafata layiq görülməsi, o cümlədən “ASAN xidmət” modelinin müxtəlif ölkələrdə uğurla tətbiq olunduğu vurğulanıb.

Qonaqlar “ASAN xidmət” mərkəzlərinin fəaliyyətinin, buradakı innovativ yeniliklərin onlarda yüksək təəssürat yaratdığını bildiriblər.

Görüş çərçivəsində nümayəndə heyətləri “INNOLAND” İnkubasiya və Akselerasiya Mərkəzinin, Səyyar ASAN xidmətin, "ABAD" publik hüquqi şəxsin fəaliyyəti ilə tanış olublar.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.02.2025)

Cümə axşamı, 06 Fevral 2025 13:45

“Müzəffər fateh" təqdim olunub

Accel Group" “Müzəffər fateh" adlı layihəsini təqdim edib. 

 

Axşam.az xəbər verir ki, əsərin söz və musiqisi Aysel Kərimə, ifa isə Əməkdar artist Mətanət İsgəndərliyə məxsusdur. 

Yaradıcılıq nümunəsinin ərsəyə gəlmə səbəbi 2024-cü il fevralın 7-də İlham Əliyevin inamlı qələbə qazanaraq yenidən prezident seçilməsi ilə əlaqədardır. 

Qeyd edək ki, Aysel Kərim ötən il Prezident İlham Əliyevin təbliğat-təşviqat kampaniyasının üzvü olub.

 

(06.02.2025)

Cümə axşamı, 06 Fevral 2025 13:15

Günün fotosu: Tramp deportasiyaya başladı

 

ABŞ-ın köhnə-yeni prezidenti Donald Tramp ilk işindən biri kimi miqrantların deportasiyalarını sürətlənir: çərşənbə axşamı ABŞ-dan gələn ilk miqrant qrupu Haitiyə aparıldı. Başqa bir qrup isə Kubadakı Guantanamo dəniz bazasına yola salındı.

Foto: AP

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı sizlərə yeni bir istedadlı gənci təqdim edir.

İlkin Fikrət oğlu Vəliyev 2003-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin 4-cü kurs tələbəsidir. Azərbaycan Film Akademiyasında aktyorluq, rejissorluq, ssenaristlik üzrə təhsil alıb. Yaradıcılıq fəaliyyəti 16 yaşından başlayıb. “Hicran qapıları” kitabının müəllifidir.

İlkinin bir neçə şeiri ilə tanışlıqdan sonra onu bəyəndiyinizi və yaradıcılığını izləməyə başlayacağınızı söyləyəcəyinizə əminik.

 

 

Qələmlərin tərcüməsi

 

Yəqin unudulanda,

yüz ilin qadınısan.

Dünənin körpəsisən

xatırlayanda səni.

Çətinə düşsən əgər,

atanın kiçik qızı.

Asana qaçanda da,

sevincə uçanda da,

olma… Hərdən olsan da,

sən hər şeyin biləni.

Sevgi göz yaşlarının

ayrılıq dənizisən.

Elə fikirləşmə ki,

sən dünyanın, dünyamın

ən saf, ən təmizisən.

İndi uzaqdan yaxın,

həm yaxından uzaqsan.

Getmə…

Getdiyin yerə.

Ölüm xırıltıların,

səssiz fısıltıların,

hər vaxt yetdiyi yerə.

Sən yuxudan oyanan,

Allaha şükür edən,

müsəlmanın cüməsi.

Sən - çoxdan səsi batmış

qəmli bir ifaçının

həzin bir zümzüməsi.

Nə yalan deyim? Sənsən…

Aciz şeirlərimlə,

dilsiz duyğularımın

bir qələm tərcüməsi…

 

 

Kişi həyatı

 

Həyat məcəlləsinin qanununa əsasən kişilər ağlamaz.

And içirəm bir gəncin,

axıtmağa çəkindiyi

göz yaşı üçün,

ən qəddar kişinin ağlaması belə,

ən saf qadının ağlamasından daha ağrıvericidir...

Kişiyə dəmir, polad deyənlər,

əgər kişi bir materialdırsa,

o qızıl olar.

Canım üçün, burda qızılı torpaqdan çıxarmağı bacarmırlar,

tək bildikləri,

çıxarılmamış qızılı

basdırmaqdı.

Bu elə bir cinsdir ki,

Görməmişəm hansısa bir qadın,

ona kişi deyildiyi üçün dalaşsın.

Ancaq kişi qadın ola bilmir.

Qadın ola bilmir, qadını üçün.

Bəzənsə qadın ola bilir

qadınlar üçün.

 

 

Ani əzabla

 

Kədərin təpiyi dərdsizə dəyər.

Atdırar qırağa səni bir qədər.

Dağılar beynində dərdin hər səhər,

Bir gecə şərabla,

ani əzabla.

Özündə özünü özün sıxırsan.

Hər şeyi kiminsə üstə yıxırsan...

Bu gündən səhərə təmiz çıxırsan,

Kiçik bir savabla

ani əzabla.

Çaşma! Yolsuzların yolun izləmə...

Xoş gün üçün çalış, onu özləmə.

Həyatdan özünçün ümid gözləmə,

Yanlış bir hesabla,

ani əzabla.

 

 

Paytaxtın estetik dəyişikliyi

 

Yiyəsiz darvazalar, yiyəsi olan evə

Hərdən qarovul çəkir,

Keşikçitək qoruyur.

İndi susuz qalan yox,

Su içməkdən bezən də,

Ömürlük məhbus kimi canın verir, quruyur.

Görürəm atmosfer də, çatmayan oksigeni,

Əliaçıq insantək sağa-sola dağıdır.

Biz insanlıqdan nələr gözlədik vaxtlı, vaxtsız

Lakin son vaxtlar onun əli çox aşağıdır.

Pilləkənsiz zirvəyə dırmaşıb yıxılmışıq,

Ucaboy zirvələrə, ən hündür təpələrə.

Niyə biz dərdimizi hərdən dəyərsiz qılıb,

Axmaq kimi atmışıq axıcı ləpələrə?

Nədən sevincimizi, dostlarla, tanışlarla

Bir süfrə ətrafında yeyib-içib bölmüşük?

Nə üçün kədərindən yıxılan adamlara,

Biz gülməkdən yıxılıb arsız-arsız gülmüşük?

Kömək etmədiyimiz nə qədər qonşumuzun,

Saçımızı darayıb ehsanına getmişik.

Bir küncdə xatirədən imperiya quraraq,

Bakıda milyonlarla paytaxt inşa etmişik...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.02.2025)

 

 

 

“Bugünlərdə DTX və DİN tərəfindən Qusarda dini-ekstremist qruplaşmanın de-şifrə edilərək zərərsizləşdirilməsi dövlətimizin gücündən, xüsusi xidmət orqanlarımızın peşəkarlığından xəbər verir”.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu sözləri portalımıza açıqlamasında Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri polkovnik Cəlil Xəlilov bildirib.

Polkovnik qeyd edib ki, terror qrupu ilə bağlı informasiyanın əldə edilməsi, əməliyyatın yüksək  məxfiçilik şəraitində peşəkarlıqla yerinə yetirilməsi DTX-nın yüksək hazırlıq səviyyəsindən xəbər verir:

 “Qusar ərazisində məskunlaşan və burada gələcək terror fəaliyyətləri üçün hazırlıq işləri həyata keçirən terror qrupu ilə bağlı informasiyaların əldə edilməsi, bu informasiyalar əsasında qısa zamanda effektli əməliyyatın təşkili dövlətimizin, güc orqanlarımızın adına böyük uğurdur. Bu fakt bir daha sübut edir ki, ölkəmizin xüsusi xidmət orqanlarının peşəkarlığı yüksək səviyyədədir və onlar istənilən təhdidin qarşısını vaxtında almağa, onu elə hazırlıq mərhələsindəcə ifşa etməyə qadirdir. Mən buna görə DTX və DİN-ə təşəkkür edir, minnətdarlığımı bildirirəm.

Bununla yanaşı, qeyd etmək lazımdır ki, baş verən bu hal beynəlxalq anti-Azərbaycan qüvvələrinin ölkəmizlə bağlı məkirli planlarından xəbər verir. Bu fakt sübut edir ki, bu gün də bəzi düşmən qüvvələr ölkəmizdə dincliyi, sabitliyi pozmağa, ölkə daxilində gərginlik yaratmağa çalışır. Doğrudur, güc orqanlarımız bütün bu təhdid və təhlükələrin qarşısını böyük peşəkarlıqla almaqdadır, lakin dövlətimizi, dövlətçiliyimizi, konstitusion quruluşumuzu hədəf alan bu təhlükələrə qarşı mübarizə aparmaq yalnız hüquq-mühafizə orqanlarımızın deyil, hər birimizin borcudur. Bu məsələdə hər bir qurum, hər bir vətəndaş ayıq-sayıq olmalı, dövlətimizə, aidiyyati qurumlara dəstək verməlidir. Yalnız belə olduğu halda biz hər cür kənar təhlükələrdən sığortalana, özümüzü tam təhlükəsizlikdə hiss edə bilərik.”

Cəlil Xəlilov daha sonra əminliklə bildirib ki, heç bir xarici qüvvə Azərbaycanımızın inkişaf yoluna mane ola bilməyəcəkdir:

“Dövlətimizə qarşı düşmən mövqedə dayanan bədxahlar bilməlidir ki, Azərbaycan sözün həqiqi və bütün mənalarında güclü dövlətdir. Dövlətimizin və xalqımızın təhlükəsizliyinə zərrə qədər də olsun təhdid yaradan hər bir məkirli əməlin qarşısı xüsusi xidmət orqanlarımız tərəfindən qətiyyətlə alınacaq və heç bir qüvvə respublikamızın tərəqqisinə, rifahına mane ola bilməyəcək”.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.02.2025)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Yunus Oğuzun “Məzələnək” adlı Felyetonunu təqdim edir.

 

Bu məzələnmək var ha, başqa aləmdir. Adam ya zarafat edir, ya da hirsini, qəzəbini sətiraltı mənayla qarşısındakı adama bildirir. Adam məzə qurur, atmaca atır ki, hər kəs payını götürsün. Xalq bizdə əsasən sosial-məişət səviyyəsində məzələnir. Camaatın siyasi məzələnməklə işi yoxdur, ora qırmızı çizgidir, ora girsən başın ağrıyar, səndə ağrımayan başına niyə yaş dəsmal qoyasan? Amma, bu, o demək deyil ki, başqa sahələrdə məzələnmək mövcud deyil. Əlbəttə, var, məsələn məmur, dini və sairə sahədə məzələnmələr. Lökbatanda Ağa Lökbatanlı TV var, o da xalqın məzəsindən danışır, mərifətdi də danışır. Onsuz da hamı bir-birilə məzələnir. Bu da hamıyla.

Adam tanıyıram, həmişə zibili  -"bura zibil atan eşşəkdi" yazısı olan yerə atır. Soruşanda deyir ki, neyləyim, o biri divara da var-yox söyüşü yazıblar. Bax, adam eşşəkliyini qəbul edir, amma var-yox məsələsini özünə yaxın buraxmır. Elə eşşəkdi ki, eşşək. Olmazmı eşşəkliyi də özünə yaxın buraxmayasan?!

 

Eşşək yazdım, yadıma bir lətifə düşdü: "Bir gün şir iş axtarır, buna meşədə iş tapılmır. Deyirlər yalnız dovşan ştatı boşdur. Şir əlacsız qalıb dovşan kimi işləməli olur. İşə başlayandan sonra görür ki, zürafə dələ, ayı meymun, canavar kirpi, dəvə kərtənkələ vəzifəsində çalışır. Bir ara Avropadan meşəyə yoxlama gəlir, vəziyyəti öyrənib çox təəccüblənirlər. Deyirlər, gedək, kadrlar şöbəsilə danışaq, görək bu nə məsələdir. Gedib görürlər ki, kadrlar şöbəsi vəzifəsində eşşək işləyir. Hə, belə kadrlar bizdə kifayət qədərdir; atın qabağına ət, itin qabağına ot qoyurlar. Hər ikisi də ac qalır. Udan kim olur, əlbəttə məmur. Vəzifəyə "təyin" olunandan sonra bildi-bilmədi, hikkəsini həyata keçirmək istəyir.

O gün bir tədbirdə eks "qaişnik"lə, Vaqif Əsədovla söhbət edirəm. Fotoqraf  Bayram əvvəl şəklimizi çəkir, sonra yaxında dayanan şairəni göstərib deyir ki, Vaqif müəllim, o şairəni tanıyırsan? O da məzə ilə deyir ki, əgər radara düşübsə, hökmən tanıyıram. Neyləsin, ona xahişlə ən çox müxbir və şairlər müraciət edir. Deməli Vaqif Əsədov pensiyada olsa da, sevimli işini davam etdirir.

Binanın divarında elan yazılıb: "Boz rəngli, baha qiymətə alınmış pişik evdən gedib. Görənə, ya yerini deyənə mükafat nəzərdə tutulur". Elandan aşağıda bir qeyd yazılıb: "Bu hələ başlanğıcdır. Qaz pulunu ödəyin! Qaz İdarəsi".

Rəhmətliyin oğlu, bahalı pişik alırsan, pul mükafatı vəd edirsən, amma qaz pulu ödəmirsən. "Bu hələ başlanğıcdır" deməklə, işarə vurur ki, evdə qaz olmasa sən də çıxıb gedəcəksən.

Bu qaz məmurları xalqla hər ilin sonunda əməlli-başlı məzələnirlər. Dekabr ayında elan verirlər ki, bəs filan vaxtda, filan rayonda qaz olmayacaq, lap yaxşı. Bəs bunu dekabr ayında niyə edirsən, axı indi havalar soyuqdur?!  Bu təmiri yay aylarında niyə etmirsiniz?  O zaman xalq, demək olar ki, qazdan istifadə etmir. Hə, xoruzun quyruğu burada görünür. Saat altıda guya qaz verirlər. Düz dörd saat qaz plitəsindən hava gəlir. Sayğac da fırlanır. 

Yayda işlətmədiyin qazın pulunu bizdən belə çıxırlar. Hava da soyuq, "mıqq" eləyə bilmirsən. Bir gün bir kişinin qarnı ağrıyır, arvadına deyir ki, qarın ağrısı dərmanı ver. Kişi dərmanı atıb, gedir işə. Qadının sonradan yadına düşür ki, bəs kişiyə əsəb sakitləşdirən dərman verib. Tez ərinə zəng vurub soruşur ki, kişi, necəsən? Kişi də cavab verir: "Arvad, batırmağına batırdım, amma heç vecimə deyil". Bəli, bəli, düz tapdınız, yolun ortasına parkinq, avtobus dayanacağı qoymaqla əməlli-başlı batırıblar, amma heç veclərinə də deyil. A kişilər, sənə cərimə göndərirlər ki, bəs maşını evinin qabağında saxlamısan, İndi də velosiped yolu çəkiblər. Vallah, bizim tərəfdə o yoldan  hələ bir velosiped də keçməyib. Bizdə mentalitet var e. Velosiped sürənə birtəhər baxırlar. Onu sürənlərə, heç qızlar da ərə getməzlər. Bax, buna mayanı batırmaq deyirlər.

Hələ bir buna baxın! Bəzi hakimlər qanunlarla məzələnirlər. Qanunu istədikləri qədər rezin kimi dartırlar, təki ədaləti yox, istədiklərini yekunda yazsınlar. Onlara ayrıca yazı həsr etmək lazımdır.

Hələ gör, "Azərişıq" necə məzələnir, yazmaqla qurtarmır. Bütün magistral yollarda, müştəri cəlb etmək üçün kafe və restoranların önündə yüz-iki yüz lampa asıblar. Zalımın oğlu, buna işıq pulu çatdırmaq olar? Əlbəttə, subsidiya hökmən lazımdır. İşıq da qaranlıqla belə məzələnir.

Liftlərə baxan  "Tross Qüdrət" var idi. Yerindən duran ona döşəyirdi, zatən düz də edirdilər, çünki, o da liftlərlə məzələnirdi, axırın da bilən olmadı.

Məmurlar haqqında hələlik bu qədər. Keçək din məsələsinə. Oxucularımız yazır: "Kənddə araq çəkən bir seyid vardı. Hamı arağı ondan alırdı ki, bəs, seyid adamdı, haram qatmaz". Pah, atonnan! Seyid ha! Hələ bu yaxşıdır. Ət məhsulları istehsal edən bir şirkət kolbasa və sosislərə "Cənnət" adı qoyub. Belə çıxır ki, bunları yeyən cənnətə düşəcək. Ayə, mən ölüm, lotusunuz! Belə çıxır, orda da kolbasa, sosis yeyəcəyik. Bunlar birbaşa cənnətlə məzələnirlər. Cəhalət bax budur. Qonşu kənddə bir nəfər oturur taksiyə. Taksi sürücüsü də ön şüşənin kənarlarına seyidlərin şəkillərini vurubmuş. Müştəri də qayıdıb sürücüyə deyib ki, qardaş, bunlar axtarışdadır? Bax, belə, o qurban olduğum seyidlərin şəkillərini maşının şüşəsinə vurmaqda məqsəd nədir?  İki variant var; ya sürücü seyidlərlə (əstəğfurullah), ya da müştərilərlə məzələnir, o yanı, bu yanı yoxdur.

Birini də deyim, yazını bitirim. Dığ-dığ qadınlar da olur. Ərinin başını sözlə partladır... Biri arvadının əlindən bezir, gedib dükandan oğurluq edir. Düşünür ki, bəlkə arvaddan bir müddət canım belə qurtarar. Hakim də oğurluğa görə kişiyə üç il ev dustağlığı verir. Di get, canını qurtar.

Ümumiyyətlə, dünya bir-birilə məzələnir; Amerika dünya ilə, Paşinyan Putinlə, İsrail İranla, Avropa üçüncü dövlətlərlə və sairə. Məzəsiz dünya ötüşməz. Bir azdan dünyada bütün insanlardan karbon vergisi alacaqlar. Çünki onlar da qoz ağacları kimi oksigen alıb, ətrafa karbon buraxırlar.

Telefonuma zəng gəldi. Mən də məzələndim. Dedim ki, sənə təmiz türk dilində deyirəm ki, beş dəqiqəyə çatıram. Hər yarım saatdan bir niyə zəng edirsən?

 

P.S. Elzaya deyiblər ki, bir də millətin ağzını tikmə. O da yeni şeir yazıb. "Söküm sizin ağzınızı". İndi də tikdiyini sökməyə başlayıb.

Di gedin, məzələnin...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.02.2025)

Cümə axşamı, 06 Fevral 2025 18:11

“Qısa roman”-Orxan Flkrətoğlu

Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ədəbiyyat qəzet” ilə birgə ƏDƏBİYYATIMIZI SEVDİRƏK layihəsində bu gün sizlərə Orxan Fikrətoğlunun qısa romanı təqdim edilir. 

 

 

Yeriyəndə, deyirsən, yuxarı məhlədən üzü aşağı təkər dığırlanır. Bir ayağını sağa qoyanda, o biri ayağı sola sürüşür. Birdən yerişini dəyişib geri dönür, sonra yenə qabağa gedir, sonra hansı tərəfə gedəcəyini sanki unudub dayanır, sonra bir də irəli gedir. Beləcə, harasa getməkdən çox, hardansa gələnə oxşayır. Ömrünü də belə yaşayıb. Getdiyini düşünsə də, hardansa qayıdıb gəlib. Boyu o qədər xırdadır ki, əli qapı zənginə çatmır. Ona görə zəngi olan qapılara qonaq getmir. Ruzuya da, hüznə də əli çatmayıb. Bütün günü çaparaq at kimi yollarda çapır. Ayaqları da əməlləri kimi balacadı, əncir yarpağı boyda. Ayda bir dəfə əlidolu olanda qapını təpiklə döyür. Özü də elə döyür ki, deyirsən, onu bu arvadını döyür; hirslə, nifrətlə, eyni zamanda bazarlığın arxayınlığından gələn ərklə. Əliboş olanda barmaqları ilə qapını, altını batırmış uşaq kimi qorxa-qorxa taqqıldadır. Arvadı ondan boyca çox ucadı. Arzuları da qəlbidi. O, qədər ucadı ki, axırı bir az saralıb. Onların hansı yüksəklikdə tanış olmaları müəmmadır. Ya həmin gün arvad çox aşağı əyilib, ya da bu tösmərək barının üstünə çıxıb. Başqa cür bu iki adam biri-birini görə bilməz. Bəlkə də onlar hələ biri-birilərini görməyiblər. İndi də heç görmürlər. Eləcə, xəyal edirlər. Əgər belədirsə, onda adamın Allahı var, kişinin xəyal genişliyi arvada baxanda daha böyükdür, daha doğrusu, uzundur. Qadının xəyalı isə boyuna baxanda, xırdadır. Amma sən sevgini də asan bilmə. Bir də görürsən, adamı yolda tutur. Sevginin boya nə dəxli var, məsafəylə nə əlaqəsi var?! Bəlkə onlar bir baxışın yarısında elə göz-gözə bağlanıblar ki, indi bıçaqla kəsib biri-birindən ayırmaq olmur. İş bir dəfə olur da, iki dəfə olmur ki?! İndi bu iş bir dəfə olub və tutub.

Onların toyundan da məhlədə yaşlı adamlar əfsanələr danışırlar. Deyir, məhlə ağsaqqalları o zaman qəti qərara gəliblərmiş ki, işdir-şayət, tösmərəkin haçansa oğlu olsa, böyüyəndə badımcanı tut qırasıyla dərməlidir. Başqa cür uşağın boyu badımcana çatmaz. 

 

Amma dedim axı, insanın taleyi əlində deyil. Yazan necə istəyir, elə də yazır. Bir də görürsən, xırda kişinin nər boyda bir igid oğlu olur. Bir də görürsən, nər boyda kişinin altı aşıq boyunda bir gədəsi doğulur. Boy məsələsi ağır məsələdir, bəxtə-bəxtdir. Amma o da var ki, məsələ boyda deyil, məsələ olmaqdadır. Gərək balaca da olsan, böyük də olsan, olasan və nəyə görə olduğunu biləsən,tapasan, anlayasan.

Evli olduqları bu otuz ildə yataqları da ayrı olub. Kişi evin girişində Nuhi- Nəbidən qalma qara taxtda yatıb, arvad cehiz kimi özüylə gətirdiyi ağ yataq dəstində. Kişi hər səhər yuxudan qalxar-qalxmaz, arvadıyla üzü göyə danışıb. İstər-istəməz səsini Tanrı eşidib, dua kimi qəbul edib. Arvad da bütün ömrü boyu, nə danışıbsa, yuxarıdan-aşağı, kişinin təpəsinə vurub. Onu sözüylə yuxarı dartacağını düşünüb.  Söz də su deyil ki, kişi cücərə. Yaşayışları bu minvalla aşağıdan-yuxarı, yuxarıdan-aşağı keçib. Kişi özü üçün xirtdəyə qədər pul qazanıb. Xirtdəyi arvadın dizindən olub deyə, gözə görünməyib. Arvad da fürsət düşəndə, pul yerinə kişinin qulağını dığ-dığıyla xərcləyib. Yaşadıqları ömrün, gördükləri işlərin işığı nə göyə düşüb, nə də yerə. Eləcə yas halvası kimi qırx gün miz üstə saralsalar da, yeyənləri olmayıb.

Bir gün hər ikisinin zamanı gəlib. Heç bir hadisə yaşamamış, nəyi isə anlamamış, zamandan çıxıb mənaya varmamış getmək vaxtları çatıb. Əzrayıl göydən yerə endirilib ki, bu çarpaz ər-arvadı özüylə aparsın. Əzrayılın gəlişinə hər ikisi yaman sevinib. Sanki doğma adamlarını görüblər. Yaşadığı zaman bir dəfə də olsun, evinə qonaq gəlməyən arvad soyuducuda nəyi var, yığıb düzüb mizin üstünə. Əzrayılın yorğun ayaqlarını su dolu təknəyə qoyub, ona çay süzüb, süd çörəyi bişirib. Otuz il ərzində tutduğu şorabalardan, bişirdiyi mürəbbələrdən həsir zənbilinə pay qoyub. Ərinin ancaq öz toyunda geyindiyi qara kostyumunu Əzrayıla bağışlayıb. Kişi də xırda boyuyla elə özü boyda olan Əzrayılın başına dolanıb, mələyin gəlişinə yaman sevinib. Əlində-ovcunda olan beş-on manat pulu Əzrayılın cibinə basıb, qızıl saatını qolundan açıb ona bağışlayıb. Sonra onlar Əzrayılla xeyli şəkil çəkdiriblər. Səhərə yaxın isə kişi Əzrayıl üçün yanğılı-yanğılı mərsiyələr oxuyub. 

Alatoranda Əzrayıl dəstəmazını aldıqdan sonra ər-arvadın da canlarını rahatca alıb. Bir az dincəldikdən sonra, pay-püşünü də götürüb dərgaha qayıdıb. 

Burda bu yazı ər-arvad üçün bitir.

Amma heç zaman sevgisi olmayan bir evə can almağa gələn Əzrayılın əziz qonaq kimi seviləcəyi zaman isə bitmir, əksinə, bu yazıdan sonra başlayır. 

Məna ariflər üçündür. 

Söz nadanlar üçün. 

Nöqtə isə yoxdur. Varsa da, mənim əlimdə deyil.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.02.2025)

Cümə axşamı, 06 Fevral 2025 14:29

“Öz yuxumun içindəyəm...” - REKVİYEM

Ramiz Qusarçaylı, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

 

AMEA Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun direktoru, filologiya elmləri doktoru, professor Nadir Məmmədlinin ailəsinə ağır itki üz vermişdir. Nadir müəllimin ömür-gün yoldaşı, dəyərli alim, filologiya elmləri doktoru Nəzakət Məmmədli vəfat etmişdir. 

 

Nəzakət xanım AMEA Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunda çalışırdı. O, ABŞ, Çin, Yaponiya, Tailand, Bangladeş və s. ölkələrin nüfuzlu nəşrlərinin redaksiya heyətlərinin üzvü idi.

Nəzakət Məmmədlinin elmi-ədəbi yazıları və əsərləri, dünya xalqları ədəbiyyatı ilə bağlı akademik araşdırmaları və tərcümələri, tənqidi məqalələri, tərtib və nəsr etdirdiyi kitablar ölkəmizin və xarici dövlətlərin nəşriyyatlarında, ünlü qəzet və dərgilərində, elmi-ədəbi toplularında mütəmadi olaraq dərc olunurdu və rəğbətlə qarşılanırdı. 

Onun nəşrə hazırladığı “Füzulinin “Leyli və Məcnun” əsərində təsəvvüf və onun bədii ifadə sistemi” kitabı, Mir Həmzə Seyid Nigarinin “Divanı” və “Nigarnamə” əsəri, Şeyx Fəridəddin Əttarın “Təzkirətül-Övliya” əsəri, Şərəfəddin Rami Təbrizinin “Ənisül-üşşaq” əsəri, Füzulinin “Leyli və Məcnun” əsəri: Poetikası, fəlsəfəsi, əlyazmalarının mətnşünaslıq xüsusiyyətləri kitabı, Sevdayi və onun “Leyli və Məcnun” əsəri, “Sufi istilahları baxımından Xacə Hafiz (Divanının) lüğəti, Şeyx Fəridəddin Əttarın “İlahinamə” əsərindən tərcümələri, “Odunçu və Sultan Mahmudun hekayəsi”, “Həvva və Xənnasın hekayəti”, “Məsihlə dünyanın söhbəti”, “Ruhların cisimlərin yaradılmasından əvvəlki hekayəti”, “Mömin qadının hekayəti”, “Hikmət” elmi araşdırmalar toplusu, eyni zamanda tərcümə etdiyi Müslim Maqomayevin Dahi Lanza, Şərəfəddin Rami Təbrizinin “Ənisül-üşşaq”, Seyid Yəhya Bakuvinin iki cilddə “Risalələr” və çoxsaylı digər kitabları ədəbiyyatımıza bəxş olunan töhfələrdəndir.

Mən mükəmməl elmi əsərlərin və gözəl şeirlərin müəllifi olan Nəzakət xanımı zamanında çox nəfis şəkildə buraxılan və o dövrdə sayılıb-seçilən nüfuzlu “Gənclik” jurnalında çap olunan şeirlərindən tanıyırdım. Onun 

 

Çox axtarma, baba dərviş,

Nə Rumdayam, nə Çindəyəm.

Lap gözünün giləsitək

bappalaca, qapqaraca

Bir toxumun içindəyəm.

Qar altında qara torpaq,

Körpə qönçə içindəki qızılgültək

Öz yuxumun içindəyəm...

Yazılmamış kitab kimi,

Bir yazanın içindəyəm.

Doğulmamış kəpənəyəm,

Bir qozanın içindəyəm,

Baramanın içindəyəm.

Uzaqda yox,

Qəlbindəki axtarmanın,

Aramanın içindəyəm...   

 

-şeirini çox bəyənirdim...

Nəzakət Məmmədli 2023-cü ilin aprel ayının 29-da Qubanın səfalı “Nazlı bulaq” məkanında Xəzər Universiteti Mövlana Ədəbi-Fəlsəfi Araşdırmalar İnstitutunun kollektivinin  mənimlə görüşünü keçirmişdi və böyük mənəvi zövq aldığım o görüşün təəssüratı indi də xatirimdədir...

Nəzakət Məmmədlinin çoxşaxəli elmi-ədəbi yaradıcılıq nümunələri yaddaşlara həkk olunaraq öz layiqli yaşam mənzərəsini yarada bilib və onun əziz xatirəsi əbədi yaşayacaqdır. 

Təqdim etdiyim foto da həmin o görüşdəndir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.02.2025)

Cümə axşamı, 06 Fevral 2025 17:32

DÜNYANIN ƏN GÖZƏL FOTOLARI - Tom Mörfinin zubru

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Rubrikamızda növbəti foto Tom Mörfidəndir. 35 dərəcə şaxtada zubru kamerasına tuş gətirən məşhur fotoqraf inanılmaz bir iş ortaya çıxarıb.

Maraqlıdır ki, Tom Mörfi zubr fotosessiyasına kimi əsla tanınmırdı, öz-özünə fotoqrafiyanı öyrənmiş həvəskar hesab olunurdu. 

İstedad əvvəl-axır öz sözünü dedi. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.02.2025)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.