“Ədəbiyyat və incəsənət” portalınln Aktual şərh rubrikasında bu gün Əkbər Qoşalı öz şərhi ilədir

“Azərbaycan öz ərazisində hər hansı bir boz zonanın olmasını qəbul etməyəcək” – bunu Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi, Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev Ağdam-Xankəndi yolunda bu gün jurnalistlərə açıqlamasında deyib.

Öncə, “boz zona” haqqında. – Siyasi-hərbi məzmunda “boz zona” nə anlama gəlir? – Bu, o deməkdir ki, şəhər (ərazi) qarşıduran tərəflərin heç birinin tam nəzarətində deyil, burada konkret cəbhə xətti yoxdur və sanki bir “bufer bölgə” mövcuddur. “Boz zona”nın tibbi baxımdan da ozünəxas məzmunu var. – “Boz zona” lenfoması deyilən qavram nadir və aqressiv lenfomanın alt növünü ifadə edir. Ona dəqiq diaqnoz qoymaq çətindir.

Sizcə, 30 illik işğal dönəmində “bufer bölgə”, “təmas xətti”, nə bilim, “status-kvo” kimi bizim ərazilər içrə qondarılmış bölgüləri, “ülgü”ləri qəbul etməyən Azərbaycan dövləti, Zəfər sonrası belə hoqqa çıxarma cəhdlərini qəbul edərmi? Əlbəttə və qətiyyən yox! Prezidentin köməkçisi respublikamızdakı diplomatik korpusun çoxsaylı təmsilçiləri ilə görüş əsnasında məhz bu qətiyyəti ifadə edib. Prezidentin köməkçisi, əlbəttə, siyasi-hərbi məzmunlu “boz zona”dan, onun mümkünsüzlüyündən danışıb. Hətta tibbi məzmunundan çıxış etsək belə, aydındır ki, sahədə durumu, “dəqiq diaqnoz qoyulması çətin” olan qeyri-müəyyənlikdən çıxarma əzm və iradəmiz vardır. Bəli, biz nadir aqressorla (30 il onun işğalı ilə) üz-üzə qalmış və onun üzərində (44 gün içində - bir gün belə geriləmə etmədən, möhtəşəm əks-hücumla) tarixi Zəfərə imza atmışıq; bəli, güclü havadarlara malik Ermənistan təbiətdə, tarixdə və günümüzdə oxşarı nadir rastlanan vandallığa, allahsızlığa imza atmış və nəhayətində Dəmir Yumruq yemişdir! Son üç ildə rəsmi İrəvan Dəmir Yumruğun təsiri ilə aram-aram “ağıllanma sürəci”nə girmişkən, Xankəndidəki qondarma rejim (elə Ermənistandakı bəzi revanşist dairələr də) yaxın-uzaq havadarlarının şirnikdirməsi ilə “sürünən ümid”ə bağlı qalmış kimi görünürdü.

İndi baxın: öncə əliqanlı Sarkisyanın, ardınca “demokrat” Paşinyanın əlağacı, bir az Kremlə, bir az Yeliseyə, bir az da ora-bura bağlantısı olan terrorçubaşı Arayik “istefa” verdi; az öncə sülhməramsızların komandanı, general-polkovnik Aleksandr Lentsov geri çağırılmış, yerinə general-mayor Kirill Kulakov göndərilmişdi. Bilirsiz, heç nə təsadüf əsəri deyil – bir “istefa”, dəyişim varsa, deməli, oralarda bir şey olur, qazanda qaynama var və kimlərsə, nələrsə aşınma sürəcindədir. Birisi qondarma vəzifədə də olsa, o birisi sülhməramsız da olsa, dəyişim (həm də) onların öz ağıl verənlərinin, onlara arxalananların güvənəni yerinə yetirə bilmədiyini göstərir. Burada, bir amil ön plana çıxır: Azərbaycan dövlətinin iradəsi! “İstefa” verənlər, dəyişilənlər nə özlərininkinə verdikləri sözü tuta bilir, nə də bizə nəyisə qəbul etdirə bilirlər! Bilməyəcəklər də! Arayik tarixə, bağışlayın, zibilliyə qondarma rejimin sonuncu “prezident”i olaraq düşəcək. Bir-birini əvəzləyən sülhməramsız generallarsa öz əsgərlərini erməni qapazaltısı olmaqdan qorusun hələ bir, sonrasına baxarıq...

Bir az da “istefa”dan öncəki olaylara vurğu edək: məlumunuz – “SPAYKA”ların - “humanitar tır”ların, dünənsə fransız “humanitar yük”lərinin Laçından keçidinə izn vermədik. Erməni “tır”ları hələ çölün düzündə gözlərkən, fransızlar bit-birə basmadan geridönmə qərarı verdi. Laçın postu səmtdə cərəyan edən (durğun qalan) “humanitar yük” aldatmacaları və “istefa”lardan başqa, bir də, Laçın postundan anrıya, keçidinə izn verilməyən – Azərbaycan dövlətinin ədalətinə təslim edilən “yan”lar vardı. Bir də, Azərbaycan XİN-nin Fransaya yeni notası var. Ən başlıcası, sözü imzası qədər keçərli Müzəffər Ali Baş Komandanın Laçın Şəhəri Günündəki möhtəşəm çıxışı, o çıxışdakı ismarıcları var! Bunların hamısını ən ümumi şəkildə bir cümlə ilə ifadə etsək, “Azərbaycan uğurlu hücum diplomatiyasını davam etdirir” cümləsini qura bilərik. Biz tarix və insanlıq qarşısında üzüqara Fransa deyilik, Ermənistan deyilik – soyqırım törətməmişik, işğallarla məşğul olmamışıq, günahsızların evini yıxmamış, vandallıq etməmişik! İndi üzüqara bacılar bizə “boz zona”mı qəbul etdirə bilər? Üzüqara bacılar “boz zona” olmayacağını qəbullanmalıdır; “boz”dan, bozluqdan belə bərk xoşları gəlirsə, canı cəhənnəmə, (qüsura baxmayın) gedib “Bozun əlli çaları”nı, nə bilim, “Zülmətin əlli çaları”nı, lap “Azadlığın əlli çaları”nı mütaliə edə bilərlər...
Uzun sözün qısası,
Dəmir Yumruq – Yer üzünün ən humanist yumruğu yerindədir!
BAYRAĞIMIZ UCA OLSUN!


“Ədəbiyyat və incəsənət”

(01.09.2023)

BU GÜN ONUN ANIM GÜNÜDÜR

Bəli, uşaqlar onu çox sevirdilər. Görkəmli bəstəkar Oqtay Zülfüqarov ömrünün 60 ilindən çoxunu uşaq mahnılarının yazılmasına, Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafına həsr edib. Uşaqlara daim böyük sevgi və həssaslıqla yanaşan Oqtay Zülfüqarov onlar üçün şən, gözəl mahnı nümunələri yaradıb və neçə-neçə nəsil bu mahnılarla böyüyüb. Ona görə də onu kiçikdən böyüyə hamı tanıyırdı. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu gün görkəmli sənətkar, Xalq artisti Oqtay Zülfüqarovun vəfatından 7 il ötür.

Oqtay Zülfüqarov 1929-cu il mayın 31-də hakim ailəsində anadan olub. Musiqi Məktəbinin violonçel sinfini, A.Zeynallı adına Musiqi Məktəbi və Dövlət Konservatoriyasının violonçel sinfində təhsil alıb, professor Qara Qarayevin tələbəsi olub.

1957-ci ildə üçüncü kursda oxuyarkən Azərbaycan bəstəkarlarının qurultayında gənc bəstəkarın fortepiano triosu uğur qazanıb. 1958-ci ildə Qara Qarayevin sinfini uğurla başa vuran Oqtay Zülfüqarov müəlliminin məsləhəti ilə uşaqlar üçün silsilə mahnılar yaratmağa başlayıb.

O, uşaqlar üçün yazılan “Qız-ulduz”, “Pişik və Sərçə” və "Meşə nağılı" operalarını da yazıb. "Şəngülüm, Şüngülüm və Məngülüm" adlı musiqili komediya, violonçel və fleyta üçün konsertlər, simfonik poemalar, kantatalar, dörd simfoniya, instrumental pyeslər, teatr və kino üçün musiqi yazan bəstəkarın böyük simfonik orkestr üçün yaratdığı "Şənlən, mənim xalqım" uvertürası kimi bir çox məşhur musiqi əsərlərinin müəllifidir.

2010-2012-ci illərdə O.Zülfüqarov "Məlik Məmməd" nağılı əsasında uşaqlar üçün “Sehrli alma” ikihissəli balet, eyni zamanda, musiqi dərslikləri yazıb. Uzun illər "Tumurcuq" və "Aysel" Uşaq Mahnı Teatrı görkəmli sənətkarın rəhbərliyi altında Azərbaycan Dövlət Televiziyasında verilişlər hazırlayıb. Musiqi ilə yanaşı, bəstəkar həm də şeirlər yazıb və onlar "Oxuyur Aysel" adlı topluda işıq üzü görüb. 1972-ci ildə Əməkdar incəsənət xadimi adına, 2000-ci ildə Xalq artisti adına layiq görülüb. Prezident təqaüdçüsü olan bəstəkar uzun illər Dövlət Uşaq Filarmoniyasının bədii rəhbəri işləyib.

Oqtay Zülfüqarov ömrünün 60 ilindən çoxunu uşaq mahnılarının yazılmasına, Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafına həsr edib. O, Azərbaycanın ən böyük uşaq bəstəkarlarından biri kimi bu sənətə öz möhürünü vurub. Uzun müddət Azərbaycan televiziyasında onun uşaqlarla apardığı veriliş uşaqların sevə-sevə izlədiyi proqram idi.

Oqtay Zülfüqarov 2016-cı il avqustun 31-də 87 yaşında vəfat edib.

Ruhu şad olsun!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.08.2023)

Bundan gözəl nə xəbər ola bilər? Dünya klassik musiqisinin şah əsərlərindən biri - görkəmli bəstəkar, Xalq artisti Arif Məlikovun “Məhəbbət əfsanəsi” baleti Heydər Əliyev Fondunun təşkilatçılığı ilə yarım əsrdən çox müddətdən sonra təntənəli şəkildə yenidən müəllifin vətənində səhnəyə qoyulur.

Və sentyabrın 18-i və 19-da Heydər Əliyev Sarayında “Məhəbbət əfsanəsi” baletinin təqdimatı keçiriləcək. Balet möhtəşəm musiqi, səhnə quruluşu və tərtibatı ilə vəhdət təşkil edərək Milli Musiqi Günündə əsl bayram yaşadacaq.

Tamaşa məşhur baletmeyster Yuri Qriqoroviçin quruluşunda, tanınmış rəssam Simon Virsaladzenin səhnə tərtibatında nümayiş olunacaq və Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının balet truppası, Azərbaycan Dövlət Rəqs Ansamblının rəqqasları, Bakı Xoreoqrafiya Akademiyasının tələbələri çıxış edəcək. Əsər Xalq artisti Yalçın Adıgözəlovun dirijorluğu ilə Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin ifasında səslənəcək.

Tarixi təqdimat üçün Heydər Əliyev Fondu tərəfindən Simon Virsaladzenin orijinal eskizləri əsasında 250 kostyum, həmçinin dekorasiya və rekvizitlər hazırlanıb.

Arif Məlikov “Məhəbbət əfsanəsi” baletini görkəmli türk şairi Nazim Hikmətin “Fərhad ilə Şirin” pyesi əsasındakı librettoya bəstələyib. Arif Məlikov 3 pərdə, 7 şəkildən ibarət əsər üzərində 1958-ci ildən işləməyə başlayıb və onu 2 ilə bitirib.

“Məhəbbət əfsanəsi” baletinin premyerası 1961-ci il martın 23-də Leninqrad Opera və Balet Teatrında (indiki Sankt-Peterburq Dövlət Akademik Mariya Teatrı) keçirilib. Tamaşanın quruluşçu baletmeysteri Yuri Qriqoroviç, rəssamı Simon Virsaladze, dirijoru isə maestro Niyazi olub. 1962-ci ilin iyulunda isə əsərin Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının səhnəsində premyerası keçirilib.

Balet bu günədək dünya səhnələrini fəth edir. Əsər müxtəlif ölkələrin 60-dan çox teatrında dəfələrlə görkəmli baletmeysterlərin quruluşunda təqdim olunub. Səhnə əsəri ABŞ, Almaniya, Avstriya, Bolqarıstan, Böyük Britaniya, Braziliya, Çexiya, Estoniya, Finlandiya, Fransa, İtaliya, Qazaxıstan, Misir, Özbəkistan, Polşa, Rumıniya, Slovakiya, Türkiyə, Ukrayna, Yaponiya və digər ölkələrdə rəğbətlə qarşılanıb.

Arif Məlikovun şah əsəri olan “Məhəbbət əfsanəsi”nin “Heydər Əliyev İli”ndə təqdim olunması da təsadüfi deyil. 2023-cü il dahi şəxsiyyət, Ulu Öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 100-cü ildönümü, görkəmli bəstəkar Arif Məlikovun isə 90 illik yubileyidir. Ümummilli Lider Heydər Əliyev Arif Məlikovu bir sənətkar və insan kimi yüksək dəyərləndirirdi. Arif Məlikov isə Ümummilli Lider Heydər Əliyevə olan sevgi və ehtiramını öz yaradıcılığında da əks etdirib və bəstəkarın “Əbədiyyət” adlı 8-ci simfoniyası Ulu Öndərə ithaf olunub.

Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.08.2023)