Təqdim edir: Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Poetik qiraətdə yenidən daimi müəllifimiz, Cəlilabadda yaşayıb yaradan Əlizadə Nuridir. Bu dəfə o, “Sevgi dərsi”ndən bəhs edəcək. 

Xoş mütaliələr.

 

Sevgi yazdırmasa, qələm də yazmaz,

Nə olsun, ilhamım, ya da təbim var.

Səni unutmaqçün bircə səbəb de

Səni sevmək üçün yüz səbəbim var.

 

Eşq elə yaradı yeri qalmalı,

Biri sağalanda, biri qalmalı.

Min dəfə ölsən də,  diri qalmalı-

Mənim də sevgidə belə dəbim var.

 

Qoymaram bu mizrab hər simə gəlsin,

Kim dedi bu gələn tərsinə gəlsin?

Sevmək istəyənlər dərsimə gəlsin-

Haçandı mənim də bir məktəbim var...

 

Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2024)

Qəzetimizin poçtuna Sənətşünaslıq elmləri doktoru, professor, Qaziantep Universiteti Türk Musiqisi Dövlət Konservatoriyasının müəllimi, Türk Xalq Musiqisinə Xidmət mükafatçısı İlqar Cəmiloğlu İmamverdiyevin görkəmli Azərbaycan ədibi, Xalq şairi Osman Sarıvəllinin oğlu Babək Osmanoğluya ithaf etdiyi yazısı daxil olub, yazını təqdim edirik.

 

 

“Qoydu məhəbbətin qəlbimdə təməl...” - Bu misranı xatırlayanda xəyalım bir anlıq keçən əsrin 63-cü illərinə güzar etdi, atam Cəmil Əkbərin Kəlbəcəri ziyarət etdiyi zaman bir xoş təsadüf nəticəsində Dədə Şəmşirlə İstisuda tanış olması ağlıma gəldi. Bir həftəlik bu mübarək gündə ata-oğul səviyyəsində bərq vuran səmimi münasibətləri və bir həftədən sonra ayrılıq anlarında Cəmil Əkbərə “Gedirsən” rədifli xiffət ruhlu şeirini təqdim etmişdi.

 

Qoydu məhəbbətin qəlbimdə təməl,

Fərhad olub külüng çalıb, dağı dəl!

Hərdən də Şəmşiri yadına sal gəl,

Doluxdurub sənətkarı gedirsən.

 

Bu misra 60 ildir ki, ömrümə həkk olmuşdur. Dostluğun, səmimiyyətin ekstaz anıdır ki, bu gün də Babək müəllimin anım məqaləsinə başlıq seçdim. Heç unuda bilmirəm bu ayrılığı. Sən demə görüşüb ayrılmaq bir daha görüşmək üçün bir növbəti ümiddir. Fəqət əbədi ayrılıq daha birdə görüşməmək demək imiş əziz oxucularım. Xudahafiz deyəndə bir daha görüşə bilmək ehtimalıya o ola bilir bəzən, ya da bu niyyət gerçəkləşmir heç zaman. Türkiyədə Allaha əmanət ol təbiri isə ya qismət təkrar görüşüb görüşməmək bir də nəsib olarmı görəsən, anlamını ifadə etməkdədir. Həyatda sağ ikən iki dostun cismani olaraq ayrılması səbəbi ilə inş Allah görüşməyi nəsib etsin də deyirlər bəzi məqamlarda. Anadoluda isə qısaca “görüşərik” deyə ayrılırlar. (Son dönəmlərdə isə çağdaş günümüzdə leksikonumuzda yer alan səmimiyyətsiz kəlmə təəssüf ki, daha çox məni əsbləşdirir “Bay-bay” deyildiyi zaman.) Bu ayrılıq təkrar görüşmə ümidini yansıdır.Ən səmimi dostluğun iflasa uğraması isə mənəvi cəhətdən əbədi ayrılığın, haqq dünyasına rəvan olmasının təbil zəngidir mənim nəzərimdə. Bir daha görüşə bilməməkdir, qovuşa bilməməkdir sən demə.Bax beləcə iyun ayının doqquzu gələndə xatirələri birər-birər yadıma düşər, xəyallara dalaram. Bu tanınmış alimimiz haqda daha nə deyə bilərəm deyə dərdlə-qəmlə çuğlaşmış qarışıq fikirlərə qapılaram, dəyərli oxucularım. Çünki Babək Qurbanov fenomeni onu yaxından tanıyanlar üçün, nisgil oldu 2019 ilin martın 28-dən bəri. Anadan olduğu gün isə təəssüf ki, hələ də 26 iyul kimi Vikipediada yer almaqdadır, hətta yanlış olaraq Türkiyədə haqqın rəhmətinə qovuşduğu qeyd edilmişdir.(Əslində isə Bakı şəhərində haqqa qovuşub.İ.İ.)

Bir neçə dəfə yetkililərə bu yanlışlığı düzəldə bilməsində imkanlarını səfərbər etmələrini xahiş etsəm də, hələ ki, düzəldilməsinə müvəffəq ola bilməmişəm, nə yazıq ki. Elm cameəsində öz sahəsinin qüdrətli alimi idi, tədqiqatçı idi, gecə-gündüz, usanmadan, bezmədən araşdırma ilə məşğul idi.Yaradırdı, qururdu təzə əldə etdiyi elmi fikirləri ilə.Tələbələrinə əhatəli, dolğun məlumatlar veridi, elmi cəhətdən zənginləşdirməyə çalışırdı vəfalı tələbələrini.

Çünki bir ziya nurunun mənbəsi - günəşi idi Babək Osmanoğlu. İşıq salırdı səxavətlə, təmənnasız, öz atəşində elm yolunda alışırdı daima, yanıb qovrulurdu bilgilərini etibarlı tələbələrinə, məsləkdaşlarına, əhatəsində fəaliyyət göstərdiyi müəllim dostlarına təqdim etmək üçün. Təcrübəsinə dayanaraq doğru yönləndirirdi müdrikanə fikirləri ilə, yol göstəriridi hər kəsə. Hatəm səxalı bir insan idi Babək müəllim.Səmimi sözləri ilə, bilgisi ilə, düşüncələri ilə, elmi ilə.Əsla doymazdı bu məramı ilə.Tələsirdi ki, daha neçə aktual fikirlərini təqdim etmək, ərmağan etmək üçün.Yetişdirdiyi tələbələrdən ilham alırdı, fəxr edirdi, qürurlanırdı. Çünki tayı bərabəri çox az idi Babək müəllimin mən tanıdığım şəxslər pedaqoqlar, sənət aləmində xidmət göstərənlər arasında. Çünki bir gəldi pir getdi, xoş gəldi naxoş getdi, xəstəliyi səbəbi ilə aramızdan ayrıldı, sıramızdan perik düşdü heyif. Sədd heyif deməklə özümü ovutmağa çalışıram. Ovuda bilmirəm təəssüf ki, xatirələr gözümün önündə bir daha cəryan etməkdə, sanki film kimi görüntülü səsləndirilməkdədir minor tonallığında.Səmimi olduğu üçün səmimiyyətini şəxsi münasibətlərdə hər zaman qoruyub saxlamaqda idi.Sözünün dəyərini, qiymətini, kəlməsinin yerini-yatağını bilən idi Babək müəllim.Mənasız sözlərdən çox uzaq idi Babək müəllim.Hər fikrində bir məna bərq vurardı təsirli, ətgiləyici mübarək sözləri ilə yoğrulmuş cümlələri ilə.Çünki məhz yaranışdan belə dünyaya qədəm qoymuşdu, tərbiyəsi, alicənablığı, etikası, səmimiyyəti ilə. Əxlaqın canlı örnəyi idi bizim üçün.Yanında olduğun zaman özümü rahat hiss etməklə yanaşı böyük məsuliyyət daşıyırdım, sözümdə, hərəkətlərimdə. Rəftarıma diqqət etməyə çalışırdım ki, birdən inciyə bilər.Könül aynasını toxunub sındıra bilərəm deyə.Çox həssas olduğu üçün ehtiyatla yanaşırdım, hər kəlməmdə, hər cümləmdə.Qəlbini qıra bilərəm deyə çox ehtiyatla hərlənirdim bir pərvanə kimi zəklı başına, ağıllı başına, zəngin bilgilər xəzinəsinə.Yeri ürəyimizdə boş.Xəyallarım çaşbaş qaldı, fikir və düşüncələrim isə perik düşdü Babək müəllimsiz.

Əsl dost, qardaş həyatda sağ olduğu zaman dəyər verən insanların qəlbində istər-istəməz xatirələrə dönüşür zamanla. Çünki könül xanimanı adlı daxılına damla-damla ülvi anlar yığılıb səf-səf düzülərək hekayəyə dönüşür illərlə.Bu hekayəni səsləndirdikcə bir anlıq gözlərimiz önündə yenidən canlanır olub keçmiş ülvi anlar.Öz-özünə əmin olursan ki, bu dünyada dəyərli insanların əhatəsində yaşamağa dəyərmiş.Çünki mənalı anlar yaşamısan deyə əmin olursan.Peşiman olmursan keçən ömrünə heyfslənmirsən.Babək Qurbanov belə nadir insan idi mənim üçün. Mənim könül dünyamda  unudulmaz izlər buraxıb Babək Qurbanov adında bəni insan övladı. Abırı, həyası, nuru ilə ömrümü naxışladı, türk təbiri ilə desək süslədi, zənginləşdirdi mənəviyyat dünyamı.İndi isə xəyallar ağuşunda yaşamımı sürdürməkdəyəm.Peşiman da deyiləm.Çünki Dədə Şəmşir, Cəmil Əkbər, Babək Qurbanov adında ziyalılıq timsalı, nurlu ağsaqqallarım, böyük ustadlarım, yol göstərənlərim olub. Təməlim Dədə Qorqudsayağı bu müdrik insanların şəxsində  qurulub, mayam onların xeyir duası ilə yoğrulub. Məcazi anlamda onların mübarək əllərindən zəmzəm suyu içib ərsəyə gəlmişəm.Mayam pak, ruhum safdır onların ruhu qarşısında.Ruhları şad olsun Babək müəllim kimi, Cəmil Əkbər kimi, Dədə Şəmşir kimi insanların şəxsində.İnsanlıq təlqin etdilər, xeyirxahlıq aşıladılar qəlbimə.Ruhum onların timsalında zənginləşdi.Pərvəriş tapdı, qanadlandı insanlıq dünyasının asimanında havalandı.

 

***

Prof.Dr.Şəhrabanı Allahverdiyeva

Adıyaman Üniversiterti

Fən Ədəbiyyat Fakultəsi

Türk Dili və Ədəbiyyatı Bölümü

 

«Hörmətli alimimiz professor Babək xoca ilə 2009-cu ildə Osmaniyənin Düziçi rayonunda “Qaracaoğlan Saz Yarışması” günlərində görüşüb tanış olmuşduq.  O vaxtdan ünsiyyətimiz ömrünün sonuna kimi davam etdi. Mən Babək xocaya və İlqar xocaya Gazax şivəsi ilə “qağa” deyirdim. Babək xoca böyük qağam, İlqar xoca isə kiçik qağam idi. Bu söz bizim zonaya aid olduğu üçün çox xoşlarına gəlirdi “qağa”  kəlməsi.  Konfranslarda və  xüsusi günlərdə telefonla mütəmadi olaraq əlaqə saxlayıb hal-əhval tuturduq. Babək xocanın səliqəli, ütülənmiş qəşəng  libasını, qara qaşlarının altında gülər üzünü, mənalı baxan qara gözlərini heç vaxt unutmuram. Onları (professor İlqar Cəmiloğlu ilə  birlikdə) bir neçə dəfə çalışdığım Adıyaman Universitetinə də seminar vermək üçün dəvət etmişdim. Hər gəldiklərində ürəyimdə unudulmaz xatirələrlə iz salırdılar. 2 mart2017-ci il tarixində Universitetimizdə Xocalı Soyqırımı ilə bağlı konfrans təşkil etmişdim. Hazırlıq işləri tamam olduqdan sonra məruzəçilər səhnəyə çıxdılar. Tədbir 14.00-da başladı. Sözün giriş qisminə başlamışdılar ki, 14.07-də  qəfildən 5,5 bal gücündə zəlzələ hadisəsi baş verdi. (Adıyaman zəlzələ bölgəsi olduğu üçün ara-sıra 4-5 bal gücündə zəlzələlər olur.) Zəlzələnin təsiri ilə bütün zal bir anda boşaldı. Hamı canını xilas etmək üçün “yarışa girib” özlərini həyətə atırdılar.  Bu minvalla zalda bir neçə azərbaycanlı müəllim qaldı. Buna rəğmən Babək xoca səhnədə oturub Xocalı ilə bağlı soyqırımı anlatmaqda davam edirdi. Bu zaman rektorluqdanəmr gəldi ki, “səhnəni təcili boşaldın!”  Amma Babək xoca ilk çıxışcı olaraq Xocalı qətliamını anlatmaqda davam edirdi.  Az  sonra işıqlar söndürüldü və Gaziantep Konservatoriyasından dəvətli məruzəçilər çıxışlarını yarımçıq bitirmək məcburiyyətində qaldılar. Babək müəllim və İlqar müəllim rektorluqdan gələn əmrə əsasənseminarını tamamlamadan çarəsiz qalıb universitetin kampüsünə çıxdılar. Babək xoca bu səbəblə də belə dedi: “Elə bir nitq söylədik ki, yer, göy titrədi, zəlzələ baş verdi” deyərək zarafatla bu olayı dəyərləndirdi.Babək xoca ilə hər dəfə görüşəndə ??onun yumoristik, zarafatyana söhbətləri ilə qəlbimiz sevinir, könlümüz şad olurdu.Babək müəllimlə bağlı xatirələrim bitib tükənməzdir. Onunla tanış olduğumu ömrümün əlamətdar günü kimi dəyərləndirirəm. Babək müəllimlə  eyni gündə, 9 iyunda anadan olduğum üçün istər-istəməz hər zaman nurlu üzü, səmimiliyi, təbiiliyi ilə xəyalımda canlanaraq qəlbimdə yaşayır. Allah rəhmət eləsin, məkanı cənnət olsun qohumum, böyük qağam Babək Osmanoğluna.»

 

***

Prof. Dr. Cengiz Alyılmaz

Bursa Uludağ Universiteti Fən -Ədəbiyyat Fakültəsinin müəllimi,

Türk Dil Qurumu Elmi Komitəsinin üzvü

 

 «Fanatik çalışması ilə Türk dünyasının birliyi vəbütövlüyü yolunda fövqəladə qeyrət sərf edən, bütün çətinliklərə rəğmən qələm fəaliyyətinibir an dayandırmayan, Prof.Dr. Babək Osmanoğlu Qurbanov, Azərbaycanın yetişdirdiyi məşhur estetikçi, filosof, musiqişünas, sənətkar təbiətli, şair ruhlu alimlərdən biridir. Əsl Azərbaycan Türkü olan professor Babək Osmanoğlu xalqımıza ərməğan etdiyi orijinal, tədqiqatları və fundamental elmi əsərləri ilə Türk dünyasının nadir şəxsiyyətlərindən biri olmaqla, öz ölkəsində eləcə də qardaş Türk Cümhuriyyətlərində böyük hörmət qazanmışdır.»

 

***

Dosent Səhər Atmaca (Zəngilanlı)

Sənətşünaslıq namizədi,

Qəhramanmaraş Sütçü İmam Universiteti,

Gözəl sənətlər fakultəsi musiqi bölümü,

dekan yardımcısı

 

«Sənət dahisi, elm fanatiki: Babək Qurbanov.

Dövlətlərin mədəniyyəti, incəsənəti, ədəbiyyatı onların yetişdirdiyi sənətkarların fantaziyası, ürəyi, biliyi alıntəri ilə ərsəyə gələn möhtəşəm əsərlərini ağır maliyə vəsaiti ilə ucaldılmış abidələr kimi dəyərləndirirəm.Bu sənətkarlar yaşadıqları müddətdə lazımi dəyəri görməsələr də, dünyalarını dəyişdikdən sonra vətəni, xalqı üçün etdikləri savab əməlləri, xidmətlər ilə meydana çıxmağa başladı. Babək Qurbanov istər Azərbaycanda, istərsə də Türkiyədə Ərzurum Atatürk Universitetində və Qaziantep Universitetində musiqi və estetika mövzusunda oxuduğu mühazirələrlə minlərlə tələbə, onlarla magistr və doktorant yetişdirmiş xalqımızın iftixar etdiyi əsl elm xadimi idi. 2017 ilində 25-29 aprel tarixində  Niydə Ömər Xalisdəmir Universitetində keçirilən beynəlxalq simpoziumda Babək müəllimlə daha yaxından tanış olmaq fürsəti əldə etdiyim üçün özümü bəxtəvər hiss edirəm. Çox yardımsevər, gülərüz və sevgi dolu ruha, qəlbə  sahib əsl pedaqoq olduğunu deyə bilərəm. Dəyərli müəllimim professor Babək Qurbanovun yoxluğunu hər zaman qəlbimdə hiss etməkdəyəm. Allah rəhmət eləsin, məkanı cənnət olsun.»

 

***

Rəssam Məhəmməd Əliyev

Sənətşünaslıq namizədi,

Qaziantep Universitetiinin

Gözəl Sənətlər Fakultəsi

 

«Prof. Dr. Babək Qurbanovla  2011-ci ildə Qaziantep Universitetində tanış olmuşuq. O, təvazökar xasiyyəti ilə ilk baxışdan tanış olduğu insanlarda xoş təəssüratlar buraxıb. Deyə bilərəm ki, bu ziyalılıq nümunəsi, indiyə qədər gördüyüm ən keyfiyyətli intellektual biliyə sahib zəkalı bir insan idi. O, əllidən artıq kitab və yüzlərlə elmi məqalələr yazıb. Yazı dili aydın, səlist olduğu qədər, zəngin və peşəkar idi ki, oxuyarkən heyrətlənməmək mümkün deyildi. Bu gün təəssüf ki, aramızda yoxdu. Hərdən yadıma düşəndə ??darıxıram, kədərlənirəm, qəmlənirəm. Məkanın cənnət olsun möhtərəm insan.   Allah rəhmət eləsin qiymətli Babək müəllim. Hər zaman nurlu xatirən ürəyimizdə daima yaşayacaq ey nəcib, əziz insan.»

 

Eda Özdemir Kürümlüoğlu Gaziantep

Konservatoriyasının III kurs tələbəsi

 

«Gaziantep konservatoriyasının müəlimlərinin iftixar etdiyi professor, doktor Babək Qurbanovla görüşmək, bu məşhur pedaqoqun tələbəsi olmaq mənə nəsib olmasa da, onu tanıyan müəllimimizin dilindən xoş xatirələrlə zəngin fikirlərini öyrəndikcə çox heyfslənirəm. Tələbə olduğum üçün Babək xocanın bilik və təcrübələrindən faydalanmağı çox  istərdim. Elmə, fəlsəfəyə, sənətə bu qədər önəm verən bu qədər dərin savadlı müəllimi itirdiyimiz üçün çox kədərlənirəm. Kaş onun həyat və bilik fəlsəfəsindən bəhrələnəydik. Allah rəhmət eləsin»

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2024)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı sizə şair və tərcüməçi Səlim Babullaoğlunun təqdimatında XX əsr yəhudi şeiri nümunələrini təqdim edir. Bu gün Mixal Qovrinin yaradıcılığı ilə tanış olacaqsınız.

 

Mixal Qovrin (1950) –  şairə, yazıçı, esseist, teatrşünasdır. Tel-Əvivdə və Parisdə ədəbiyyat və teatr təhsili alıb, İsrailin müxtəlif tədris müəssələrində teatr sənətindən dərs deyib.  İki roman, üç şeir, “Dənidzə hərəkət” xronikal şərh, eləcə də Jak Derrida və Devid Şapiro ilə birgə “Üç dua” esse kitabının müəllifidir. Qüdsdə yaşayır.

 

 

 

Hannoverdə dəmir yolu platformasındakı
ata və anamın uzaqlaşan obrazı

 

 Eyni çemodanlar və qatarlar...
Siqaretin və sobanın tüstüsü eyni qaranlığa dalırlar.

Qaranlıq zülmətə düşür durmadan.

Onlar stanasiyada elə şəffaf, aydındırlar ki.
Fani uçurum onların sahillərini ağuşuna aldı.

Necə edim ki, o çemodanların
qulpundan yapışa bilim.

 

 

 

 

 

***

Uçuş  yuxusu həmişə bizimlədir
quyruq rudimenti kimi.
Sirli bir ehtiras şahin lələklərindən doğulan,
hələ görkəm almamış qanadların
pərvazını hərəkətə gətirir qaranlıqda.

 

 

 

 

 

Zərif və bərk formalar;
Kim deyir ki, bərkdir bərk
və zərif də zərifdir,
və giriş nədir,
nədir sadaqət,
zərifin əvvəlindəki
cilalanmış bərkliyin nöqtəsi hardadır?

 

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

 

(22.08.2024)

 

Bu gün gənc şair Taleh Mansurun doğum günüdür, 37-ci mövlududur.  “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı onu təbrik edir və bir neçə şeirini oxucularının ixtiyarına verir.

Taleh Mansur 1987-ci il avqust ayının 22-də Qazaxda doğulub. “Azərbaycan” Universitetinin məzunudur.
Poeziyaya erkən yaşlarından maraq göstərib. 2012-ci ildə Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyi tərəfindən maliyyələşdirilən və Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi tərəfindən həyata keçirilən “Bölgələrdə yaşayan yaradıcı gənclərlə görüşlər” adlı layihə çərçivəsində “Bölgələrdən səslər” kitabında şeirləri dərc olunaraq ilk dəfə ölkə səviyyəsində geniş oxucu kütləsinin nəzərinə çatdırılıb. Hazırda dövri mətbuat səhifələrində şeirləri ilə mütəmadi çıxış edir.

Taleh Mansur həm də bacarıqlı naşirdir, “Ulduz” jurnalında çalışır, Baş redaktor  Qulu Ağsəs demiş, jurnalın sütunlarından biridir.

 

 

Qalmır

 

Üzürəm taleyin, bəxtin əksinə,

Xəyalım düşüncə selində qalmır.

Ahımı küləklər çəkir köksünə,

Nəfəsim dünyanın yelində qalmır.

 

Ömür nə haydadı, dünya nə hayda?

Özüm daxmadayam, adım sarayda.

Qorxağın kəməri olsa nə fayda,

Onsuz da şalvarı belində qalmır.

 

Tikanlı söz demə, batır kağıza.

Ürəyin hər sözü çatır kağıza.

Gec, ya tez özünü atır kağıza,

Yaxşı söz şairin dilində qalmır.

 

Gedənlər Tanrının özüylə gedir.

Bir kəlmə "Gəl mənə" sözüylə gedir.

Ocaq da qoşulub közüylə gedir,

İstisi, tüstüsü külündə qalmır.

 

Uduzur axırda söz udan adam.

Kor olur gözünü unudan adam.

Neynəsin gül tutan, əl tutan adam? -

Əl ətri, gül ətri əlində qalmır.

 

Dənizin, torpağın tanış damlası,

Məhəbbət damlası, barış damlası.

Tanrıdan gəlsə də yağış damlası,

Süzülür, bəndənin telində qalmır.

 

 

Sözdü də, qalacaq...

 

Bəlkə də, yağışlar yağmamalıydı,

Buludlar könlünə dəydi ki, yağsın.

Damcılar ovcuma sığmamalıydı,

Uşaq paltarını geydi ki, sığsın.

 

Bir eşqin haqqını min insan verər,

Ən doğru cavabı düz susan verər.

İldırım düşdüyü yerdə can verər,

Neynəsin, ay bulud, göydü ki, çaxsın?

 

Dağların zirvəsi düzə baxmadı,

Baxışı buz tutdu bizə baxmadı.

Gözləri bir yerdə sözə baxmadı,

Axırda birini qıydı ki, baxsın.

 

Ağrılar sonuncu mənzilə qalmaz,

İçər göz yaşını, bir gilə qalmaz.

Dünyanın gecəsi hamilə qalmaz,

Zülməti qısırdı, Aydı ki, doğsun?

 

Sevdalı adamın izləndi eşqi,

Gizlənqaç oynadı, sözləndi eşqi,

Yumdu gözlərini gizləndi eşqi,

Bir ömür günləri saydı ki, çıxsın.

 

Xərclədi bu adam ömrü, qədəri,

Qazancı nə oldu, yoxdu qədəri...

Gah saçı töküldü, gah alın təri,

Başından tökülən nəydi ki, yığsın?

 

Şeirimi işıq bil, çıraqda saxla,

Gələr qara günlər, bük, ağda saxla.

Dilində saxlama, dodaqda saxla,

Sözdü də, qalacaq, meydi ki, axsın?

 

 

Yaz

 

Ay doğma daş, yad daşımı,

Barmaq dözməz, biləklə yaz.

Başdaşıma yaddaşımı

Yağışla yaz, küləklə yaz.

 

Qədəh dolu, misra yarı.

Ürək simdi, misra sarı.

Quşqanadlı misraları,

Qələmlə yox, lələklə yaz.

 

Görmə gözlə seziləni.

Düzmə hər cür düzüləni,

Barmağından süzüləni,

Xəlbir götür, ələklə yaz.

 

Yersiz olma, yerinə düş,

Sərin olma, sərinə düş.

Dərdin varsa, dərinə düş,

Dərin dərdi fələklə yaz.

 

Bir ah çəkməz min ah yazan.

Danış barı, din, ah yazan.

Ay boynuma günah yazan,

Yazdığını mələklə yaz.

 

Eşidirəm kar qışı da,

Boranı da qar, qışı da.

Məni tutan qarğışı da

Xoş arzuyla, diləklə yaz.

 

Allah, məni qınıma çək,

Yetim dərdi canıma çək,

Əvvəlimi sonuma çək,

Kəfənimi bələklə yaz.

 

 

Həsrət

 

Bu şəhərə gələn gündən şirin yuxum acı olub,

Bal yuxumun ləzzətini

Kəndimizdə arıların pətəyində unutmuşam.

Yadaşımda xatirəsi dağdan uca

Yastı-yastı təpələrin ətəyində unutmuşam,

Ya da arxın üstündəki

Salxım söyüd kötüyündə unutmuşam.

Bu şəhərə gələn gündən

kəndimizin gecələri gəlib girir yuxuma.

Görürəm ki, xəlvət bilib

Ay işığında çimir kəndin zil qaranlıq gecəsi...

Hamı yatıb yuxuları şipşirindi, nabat kimi,

qənd kimi,

Adamların yuxuları bərq vurur

Ay işığında bir nağıllı kənd kimi.

Görürəm ki, bağımızda ağacların budaqları

bir anadil nəğməsini çiçəkləyib.

Ah anadil!

Bezmədinmi min illərin ağrısına-acısına

                        nəğmə qoşub oxumaqdan?

Bir gecə də şair balan

                        düzüb-qoşan sözdən oxu.

Ah çəkirəm dərin-dərin,

Ürək dözmür, bəsdi dərin oxuduğun,

Qurban olum, o nəğməni

                    bir dəfə də üzdən-üzdən oxu.

Aman Allah, yuxuya bax!

Bir gör mənim ürəyimindən nələr keçir?

Gündüz məni uşaq kimi ağlar qoyan xatirələr,

Gecə gəlib yuxularda xəyalımdan

üzü-gözü gülər keçir.

Çoxu bilmir ömrüm-günüm necə keçir?

Yaşadığım gecələri

Səhərlərdə qocalıram.

Mən bir kənddə göz açmışdım,

O kəndə də ölməliydim,

Nə oldu ki, indi gəlib yad şəhərdə qocalıram?

Nədir məni qaçaq salan bu şəhərdən?

Kəndimizin əl çatmayan

                sıldırımlı yuxusuna çəkilmişəm?

Nə çıxacaq bu gördüyüm yuxulardan,

Qatar-qatar yuxulara əkilmişəm?

Bir kimsəyə üzüm gəlməz,

Ürəyinin döyündüyü

                 kəndimizə qurban olum, ay ana,

Bilirsənmi bu buz şəhər kəndimizdən

                 neçə sevgi uzaqdadı?

Bilirsənmi bu həsrətlər şəhərindən

                 çox sevgilər uzaqdadı?

Doğma deyil buraların küləkləri,

Sənin kimi sığal çəkmir saçlarıma

Nə yağışı, nə soyuğu,

nə də qarı.

Sızıldatmır ruhumdakı kövrək-kövrək duyğuları

İstəmirəm sovqat-filan,

Kənddən mənə yağış göndər bir buludluq,

Külək göndər bir udumluq.

Qar yağanda qar payımı göndər mənim.

Yığ beşiyə oxşamanı,

Körpə vaxtı şirin-şirin uyuduğum,

Bərbəzəkli çarpayımı göndər mənim. 

 

 

Düşür

 

Görünmür yanaqda xalın qarası,

İzn ver telini qaldırım, düşür.

Sənin saçlarına yağış damlası,

Mənim ürəyimə ildırım düşür.

 

Yanıma-yörəmə uzaq dəyəndə,

Qara gözlərimə üz ağ dəyəndə.

Sənin yanağına sazaq dəyəndə

Mənim dağlarıma ilk qarım düşür.

 

Məhəbbət dolusu ürək istəsən,

Saçını dağıdan külək istəsən,

Tanrıdan nə zaman kömək istəsən,

Göydən qollarına qollarım düşür.

 

Astagəl könlünə yeyin düşürəm,

Sən gəlin olanda bəyin düşürəm.

Desələr, kiminəm, nəyin düşürəm?

Denən ki, doğmaca öz yarım düşür.

 

 

Oluramdan olarama...

 

Ürəyim dünyanın içində deyil,

Köçüm adamların köçündə deyil,

Yuxuda şərabı içəndə deyil,

Yuxumu yozanda sərxoş oluram.

 

Canımda can verir, Ya Rəbb, duyğular,

Qızılgül qoxulu-gülab duyğular,

Ruhumu axmalı şərab duyğular

Yolunu azanda sərxoş oluram.

 

Məni seçən sözü seçib yazmıram,

Hər sözün başından keçib yazmıram,

Mən heç vaxt şeiri içib yazmıram,

Mən şeir yazanda sərxoş oluram.

 

Məni unudanın gəlməz yadına

Mən ona doğmaydım, döndüm yadına.

Şərab atəşinə, şərab oduna

Badələr qızanda sərxoş oluram.

 

Göz yaşı üzümə güləndə içdim,

Ayılıb özümü biləndə içdim,

Şərabı dünyaya gələndə içdim,

Qəbrimi qazanda şərxoş olaram.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2023)

 

 

 

 

Əlibala Məhərrəmzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bütün yüksəliş və enmələr liderliyin sayəsində baş verir» sözləri ilə başlayan «Liderliyin 21 inkaredilməz qanunu» kitabını – Con Maksvellin bu incisini, yəqin ki, oxumayan əz-əz liderə rast gəlmək olar. Rəsmən onun özünün, yaratdığı EQUIP və The John Maxwell Company təşkilatlarının bu günədək liderliyin sirlərini öyrətdiyi 5 milyon müdavimi var. Bu gün ABŞ-ın Vest Poynt Hərbi Akadesmiyasından tutmuş BMT-yədək, nüfuzlu Fortune 500 siyahısındakı əksər şirkətlər təmsil olunmaqla az qala hər bir qurumda Con Maksvelldən liderlik dərsi almış insanlara rast gəlmək olar.

Con Maksvellin təqdim etdiyi liderlik qanunlarının 21-nə də qısaca da olsa nəzər yetirməyimiz vacibdir. Belə ki, öz şəxsi həyatlarında və bizneslərində bu qanunlara əməl etməklə insanlar dərhal fayda əldə edirlər

 

21.Sıçrayışlı inkişaf qanunu

«Sadəcə inkişafa nail olmaqçün ardıcıllar yaradın, sıçrayışlı, çoxşaxəli inkişafa nail olmaqçünsə liderlər yaradın».

Məşhur «Papa Con» brendi hamıya tanışdır, 1984-cü ildən dünyanın ən tanınmış pitsa müəssisəsi hesab olunur. 1991-ci ildə artıq 46 ticarət nöqtəsi olan şirkətin 1998-ci ildə bu dəfə ticarət nöqtələrinin sayı 1600-ə çatdı. Bu gün Papa Con obyektləri dünyanın hər bir guşəsində qərarlaşıb, sayı on minlərlədir. Şəxsən bizim paytaxt Bakıda bir neçə belə obyekt var ki, mənim övladlarım orada iştahla pitsa yeyirlər.

Con Şatterin biznes fəlsəfəsi belə olub: «Mənim işim ondan ibarətdir ki, gələcəkdə firmamı inkişaf etdirəcək insanları yetişdirim».

Və o, liderlər yetişdirə-yetişdirə onları yeni-yeni «Papa Con» obyektlərində yerləşdirə-yerləşdirə sıçrayışlı inkişafa nail olub. Sısrayışli inkişaf qanununu praktikada tətbiq edən istənilən lider ardıcıllar silsiləsindən liderlər silsiləsinə keçir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2024)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağla Təbrizdə yaşayıb yaradan Bəxtiyar Nizaminin şeirlərini təqdim edir.

 

Bəxtiyar Nizami

Təbriz

 

Yolda bitən yalqız ağac,

Başında tufan oynayır.

Susuzundan yanan ağac,

Gülündə tikan oynayır.

 

Sənin kimi təklənmişəm,

Zara gəlib ah-amanım.

Sığınacaq yerim sənsən,

Bir sənə gəlir gümanım.

 

Qat-qat toza bürünübsən,

Yağış istir yuya səni.

Sən yerlərdən baş qaldırdın,

Qoymazlar ki, göyə səni.

 

Kölgələnir yetən tənha,

Yarpaqların nə ələnir.

Allah özü adamsızdır,

Bəlkə də adam dilənir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2024)

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalını “Ulduz” jurnalı ilə birgə BİRİ İKİSNDƏ layihəsində bu gün nəsr günüdür, sizlərə yaxın bir neçə gündə Mənsurə Qaçayqızının hekayələri təqdim ediləcək. İlk oxuyacağınız hekayə “Bir gül” adlanır. 

                                              

 

BIR GÜL  

 

Onunla bağlı xatirələrim çoxdur. Maraqlı, həm də həyata baxışları fərqli qız idi. “Həyatla dolu insan” deyirlər, bax onun haqqında elə düşünmək olardı. Hər kəsdə, təbii ki, mənfi cəhətlər də var, amma onun müsbət tərəfləri daha çox görünürdü. Buna baxmayaraq, mənə elə gəlirdi ki, o, yaddaşımda ən çox bir xatirəsi ilə yer tutub…

        – Yığışdır telefonu, müəllim baxır...

          Aysu bir neçə dəfə xəbardarlıq etsə də, telefona gələn mesajlardan ayrıla bilmirdim. O, israrla yazırdı: “Təcili görüşməliyik. Səbəbini görüşəndə deyəcəm”.

        – Müəllim gəlir.

          Aysunun sonuncu xəbərdarlığına telefondan gözümü çəkdim və başımı qaldırdım. Müəllim mühazirəni dayandırıb məzəmmət dolu baxışlarını mənə zilləyərək bizə doğru gəlirdi. Telefonun səsini alıb çantama qoydum. O, telefonu gizlətdiyimi görüb bir söz demədən lövhənin önünə qayıtdı və mühazirəyə davam elədi. Fikrim yenə də mesajların yanında idi. “Nə olduğunu qısaca demək olmazdımı? Bəlkə, universitetdə problem var? Bəlkə...”.

          Dərs bitən kimi müəllimin çıxmasını gözləmədən çantamı götürüb otaqdan çıxdım. Qızların “Hara gedirsən?” sualına qısaca “Sabah deyərəm” cavabını verib pillələri sürətlə endim. İlk işim Ayşənə zəng etmək oldu.

          – Hardasan, görüşək. 

          – Sizə gəlirəm, – dedi.

          – Hava yaxşıdır. Dəniz kənarına çıxaq.

Havanın gözəlliyi adamı dəniz kənarına səsləyirdi.

          Ayşən:

          – Yox, sizə gəlirəm, – dedi.

          Belə gözəl havada evə getməyə həvəsim olmasa da, avtobus dayanacağına yollandım...

                                              ***

 

Ayaqqabılarımı təzəcə çıxarmışdım ki, arxamca qapı döyüldü. Çantanı dəhlizdəki asılqana keçirib qapını açdım.

          – Öpmürəm, xəstəyəm... – Hay-küylə içəri girən Ayşən kürkünü asılqandan asa-asa dilləndi: – İndi deyəcəksən, xəstəsən, qaxıl otur evində. Nə gəzirsən, hə?

         – Yox, elə demirəm. Nə olub?

         – Yaxşı olub və yaxşı da olacaq. Kağız, qələm çıxar, deyəcəm.

          Otaqda Ayşənin arxasınca gəzirdim.

         – Axı nə olub? Nə hadisə baş verib?

         – Heç nə, sən qələm götür, deyəcəm. – Ayşən əlimdən tutub yazı masasının yanına apardı. – Əyləş.

          Masanın üzərindəki dəftərlərin arasından qoşa vərəq çıxardı. Hələ də çaşqın-çaşqın onun hərəkətlərini izləyirdim.

– Bəlkə, deyəsən?.. – Ayşənin dinmədiyini görüb ayağa qalxdım. – Yaxşı, onda qoy çay dəmləyim, içək, sonra danışarıq.

          Ayşən çiyinlərimdən aşağı basdı.

         – Sən yaz, çayı mən hazırlayaram.

         – Nə yazım?

         – Bir gül haqqında. Bir gül haqqında yaz. Bir gül, sadəcə, bir gül.

         – Necə yəni “bir gül”?

         – Bir gül... Tək açan gül görməmisən?

         – Görmüşəm.

         – Bax o gül haqqında yaz. O tək açan gül haqqında... Nə istəyirsən, yaz. Təsvir elə o gülü. Necə görürsən, necə düşünürsən, yaz. Bir gül haqqında düşüncələrini yaz. 

– Bu nə deməkdi... Dəlisən, vallah. Başına iş qəhətdi? – Hirsli-hirsli vərəqi qatlayıb kənara qoydum və elə o anda da Ayşənin gözlərindəki ifadəni görüb yenidən qarşıma çəkdim.

Mövzu maraqlı olsa da, vəziyyət qəribə idi. Yəqin, elə ona görə də çaşqın-çaşqın dilləndim: – Bir-iki cümlə bəsdi?

         – Sən yaz, çox olacaq. Yaz. Başla, görəcəksən ki, davamı gəlir. Mən də çay hazırlayım, – deyərək mətbəxə keçən Ayşən sanki xəbərdarlıq elədi:

         – Bir gül haqqında ha...

                                     

***

 

Yenə Ayşən idi.

         – Hardasan?

         – Universitetdəyəm, qızlarla kitabxanaya gedirəm.

         – Evə get.

         – Nə olub yenə?

         – Heç nə. Saat dörd tamamda evdə ol.

         – Yenə nə olub? Bu dəfə hansı gül?

Ayşənin xəfif gülüşündən sonra səsi də titrəkləşdi sanki:

         – Yaxşı, hirslənmə. Nə deyirəm, ona qulaq as. Evə get, sonra danışarıq.

 

                                           ***

 

Saat dördə beş dəqiqə qalırdı, xəbər yox idi. Ayşəndən gələn zəng narahatlığıma son qoydu:

         – Hardasan?

         – Evdə.

         – Radioya qulaq as.

– Nə var? Yenə nə olub axı?

         – Heç nə olmayıb, qorxma. Qulaq as. Dinləyicilərdən gələn məktublara.

Aparıcı bir gül haqqında yazdığım yazını oxuyurdu. “Əziz dinləyicilər! Bir gül...”.

 

                                           ***

 

Uzun zaman idi görüşmürdük. Axırıncı dəfə bir neçə ay əvvəl telefonda danışmışdıq. Deyəsən, mağaza açmaq niyyətində idi. Demişdi ki, adını “Bir gül” qoyacaq. Dərslər və imtahanlar başımı elə qarışdırmışdı ki, ondan xəbər tuta bilməmişdim. Qəribədir, o özü də məni axtarmırdı. Yəqin, işlərinin çoxluğundan idi.                       

Metrodan çıxırdım ki, telefonuma Ayşənin nömrəsindən zəng gəldi. Sevindim. Xəttin o başından kobud kişi səsi: “Siz Ayşən xanımın nəyisiz?” – deyə, soruşurdu.

“Bu qız məni dəli edəcək. İndi də bu hoqqası çıxdı”… İstədim deyim ki, heç nəyi, demədim.

         – Rəfiqəsi. Telefonu Ayşənə verin.

         – Ayşən xanım avtoqəza keçirib, vəziyyəti ağırdı. Telefonunda olan nömrələrə zəng edirəm. İlk nömrə sizin idi. Mən polis işçisiyəm.

“Yox, doğru deyil! Yox, ola bilməz!”… İnanmaq istəmirdim.

         – Hadisə harda baş verib?

         – “Bir gül” mağazasının qarşısında...

              

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2024)

 

Zəhra Allahverdiyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Uşaqlar üçün ad seçmək mühüm qərardır, çünki seçilmiş ad uşağın şəxsiyyətinə və şəxsiyyətinə təsir edə bilər.

Uşağınız üçün seçdiyiniz adın onun həyatında mühüm rol oynayacağı üçün diqqətlə seçilməsi vacibdir. Ad seçmək şəxsi seçim olsa da, uşağınızın gələcəyinə və şəxsiyyətinə müsbət təsir edəcək bir ad seçməyə diqqət yetirmək mühüm məsələdir.

“ Addır da nə mənası var övladımızın həyatına„ fikri məncə yanlışdır. Çünki uşağa qoyulan ad sanki onun həyat yolunda, qismətində, taleyində, hətta bəxtində danılmaz rol oynayır.

 

-Bəs uşaqlar üçün ad seçimində nələrə diqqət etməliyik?

1)   Qoyulan adın səslənməsi və qulağa yatması.

Qoyulan ad elə olmalıdır ki, adı səsləndirəndə qarşıdakı adınızı anlaya bilsin. Qarşıdakı anlamadığı halda ada tələffüzcə oxşayan başqa bir adla xitab edir. Bu ad sahibində aqressiya yaradır.

2)   Ad və soyadın uyuşması (uyğunluğu) .

Şəxsin adı soyadına məna səslənmə cəhətdən uyğun və axıcı olmalıdır.

3)   Populyar, dini, bənzəri olmayan və qəribə adlar (mənasız).

İnsanlar bəzən istəyir ki , övladının adı yaxın əhatəsində ya da ümumiyyətlə qoyulmayan adlar qoysun. Və ya heç bir ad tapmayıb mənasız adlar qoysun. Bu cür adlar bəzən gülüş və tənqid yarada bilir. Bəzi valideynlər isə hər kəsdə olan populyar adlar qoyur .

Ədliyyə Nazirliyindən “Report”un sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, bu müddətdə körpələrə verilən isimlərin ilk onluğunda 6 qız, 4 oğlan adı qərarlaşıb.

Son 4 il və bu ilin ilk ayında ümumilikdə, 7296 oğlan uşağına Uğur adı qoyulub. Ölkəmizdə illərdir ki, “Zəhra„ qız adı olaraq birinciliyini saxlayır. Məryəm, Aylin, Fatimə, Nilay, Ayla, Mələk, İnci, Nuray kimi adlar da populyar adlardandır.

Oğlan adlarından ən çox istifadə edilən ad isə Əlidir.  Yusif, Hüseyn, Məhəmməd, Raul, Ömər, Ayxan adları da çox istifadə olunan adlardandır.

Bu nəticələrdən görürük ki, ölkəmizdə islam dini ilə əlaqədar habelə Peyğəmbər və İmam adları Əhli- beytlərin adları uşaqların ad seçimində  geniş istifadə olunur. Bu çox sevindirici haldır .

4)   Ailə böyüklərinin və ailədə sevilən adamların adları.

Doğulan körpənin adını bəzən valideynlər özləri, çox hallarda nənə- babalar, bəzən də əmi-dayı və ya xala -bibi tərəfindən qoyulur. Bu öz adları və yeni dünyasını dəyişmiş bir əzizlərinin adları ya da özlərinə xoş gələn bir adı qoyurlar. Dünyasını dəyişmiş adamların adını və ya bədbəxt adamların adlarını qoymaq düzgün deyil. Qoyulan ad həm də tarix deməkdir. Tarix yenilənəndir.  Adlar da belədir. Uşağa ad qoyarkən mənası xoş olan, bərəkətli, aydın və nurlu ad qoymaq lazımdır. Mənası pis olan adlar uşaq üzərində mənfi aura yaradır. Quranda, hədislərdə Allahın 99 adının olduğu vurğulanır və buyurulur ki, “ən gözəl adlar Allahındır, Onu bu adlarla çağırıb dua edin...”.

Adətən övladlarına ad qoymaq istəyən müsəlmanlar bu adlara tez-tez müraciət edir. Lakin bununla yanaşı, bəzən həmin adlar hansısa marka, əşya, məhsul adı kimi də istifadə edilir. Buna təkcə xaricdə deyil, bütün müsəlman ölkələri kimi Azərbaycanda da bu belədir.

“İslam ənənəsində sadəcə Allaha aid olan adların, sadəcə Allahın xüsusiyyətlərini bildirən, onun əsmaül-hüsnasının “əbd” kəlməsi olmadan insana qoyulması halları çox olub. Bu, günah, məkruh, bəyənilməyən bir hadisə kimi qəbul edilib. Lakin Allah adına və sadəcə onun xüsusiyyətlərini bildirən adlara “əbd” kəlməsi artırılaraq qoyulsa daha yaxşıdır, məqbuldur. Allaha məxsus olan adlardan xüsusilə ikisini isə “əbd” kəlməsi olmadan insana qoymaq böyük günahdır. Bunlar Allah və Rəhman adlarıdır. Allah adı ilə bağlı izah verməyi artıq bilirik. “Rəhman” adı Quranda birbaşa Allah-təalaya aid edilib və yalnız Ona məxsus sayılıb: “De: “İstər Allah, istərsə də Rəhman deyib çağırın (dua edin). Hansını desəniz (fərqi yoxdur), çünki ən gözəl adlar yalnız Ona məxsusdur” (İsra, 110)”.

5)   Cinsiyyətə uyğun ad seçmək.

Qız adını oğlana qoymaq həmçinin oğlan adını qıza qoymaq düzgün deyil . Bu həm əlaqəsizlik yaradır həm də kimliyinə də tərsdir. Necə ki, oğlanın özünü qız, qızın da özünü oğlan kimi aparması haram işdir.

Akademik Nizami Cəfərov Azvision.az-a bildirilib oğlanlara qız, qızlara oğlan adı qoymaq sadəcə biabırçılıqdır. “Elə adlar var ki, onları həm oğlana, həm qıza qoymaq olur. Məsələn, Arzu, Pərvin. Amma oğlana Sevinc, Zəhra, qıza Məhəmməd, Həsən adı qoyula bilməz. Bu, mümkün olan bir şey deyil. Ümumiyyətlə belə bir ənənə yoxdur. Düzdür, bir vaxtlar uşağın sağ qalması üçün ona erməni, xristian adları qoyulub. Amma bunlar da gülünc, mənasız şeylərdir”.

O yerdə ki, adət-ənənə, qanun, prinsip pozulur, orada belə gülünc adları təsdiq etmək olmaz. Qıza oğlan adı, oğlana qız adının qoyulması qanunvericiliklə qadağandır. Valideyn gəlib deyə bilər ki, övladımın adını İlan qoy. Dövlət orqanı onu qoya bilməz. Buna görə də ad seçimində valideynlər şüurlu davranmalıdır.

-Bəs uşaqlara iki ad qoymaq olarmı ?

Qanuni cəhətdən iki ad qoymaqda heç bir qadağa yoxdur. Lakin iki ad biryerdə mürəkkəb isim kimi yazılmalıdır. Məsələn: “Əbdül„ və “Əli„ adlarının ikisini də qoymaq istəyirsizsə , “Əbdüləli„  formasında qoya bilərsiz.

Adətən iki ad qoymaq dini aspektdən fikirləşilir. Bu iki cür ola bilər.

1) Dini adlardan seçim edə bilmir və ikisini də qoymaq istəyir . Hətta ərəb ölkələrində 2-dən daha çox ad qoyulur.

2) İkinci adın uşağı qoruyacağına inanılır.

Bir ad ictimai seçilir, hamı tərəfindən bilinir. İkinci ad isə ailə tərəfindən sadəcə ailə üzvlərinin biləcəyi formada məxfi şəkildə qoyulur (Bu ad rəsmi sənədlərdə istifadə olunmur. ) Beləliklə, şəxs cadu, tilsim və ona qarşı olunan haram əməllərdən qorunur.

Cəmiyyətdə ad seçimi çox çətin və vacib məsələdir və olmalıdır da . Tövsiyyə olunur ki, övladınıza ad qoyarkən verilən maddələrə diqqət yetirəsiniz. Və unutmayın ki, “Ad adamı bəzəməz, adam adı bəzəyər.”

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2024)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı “Nobel mükafatı laureatları” silsiləsindən Tomas Eliotun aforizmlərini təqdim edir. İlham Abbasov hazırlayıb.

 

     

– Yanız çox uzağa getməyi bacaran adamlar nəyə qadir olduqlarını bilirlər.

– Həmişə qara gözlük taxan adamlar dünyanın nə vaxtsa işıqlı olacağını gözləyə bilməzlər.

– Çox yerlər gəzəndən sonra öz evinə qayıdanda sanki onu ilk dəfə görürsən.

 – Öz əlyazması üzərində işləyən müəllif yazıçıdan çox tənqidçiyə bənzəyir, çünki onun gördüyü işlərin hamısı tənqidçi işidir.

         – Bilmirəm, tamam ziyansız kitablar varmı, amma bilirəm, o qədər təsirsiz kitablar var ki, heç bir ziyan vura bilməzlər.

– Çox zaman ümidsizlik saydığımız vəziyyət həyata keçməyən arzular üçün məyusluq hissidir.

– Ədəbi yaradıcılığı dayanan xalqın düşüncəsi də dayanır.

– Xalqı məhv etmədən dili məhv etmək olmaz.

– Ehtiyacı olanda dost tapan adam xoşbəxt adamdır.

– Yaxşı şairin pis şairdən fərqi odur ki, onun şeirlərində şəxsiyyətinin möhürü var.

– Gənc şairlər kimisə təqlid etməklə, yetkinlər isə plagiatla məşğul olurlar.

– Böyük poeziya eyni zamanda həm sənət, həm də əyləncədir.

– Əsl poeziya anlamaq üçün deyil, duymaq üçündür.

– Şairin vəzifəsi yeni duyğular yaratmaq deyil, köhnələrə yeni məna verməkdir.

– Yazıçılar iki cür olur – uğurlular oxucu ilə danışır, uğursuzlar özü ilə.

– Bir-birimizin həyatını asanlaşdırmırıqsa, niyə yaşayırıq?

– Demokratiya şəraitində şəxsiyyət olmaq daha çətindir.

– Poeziyanın məqsədi şairin öz qəlbindəki duyğuları oxucunun qəlbində oyatması deyilsə, bəs nədir?!

– Poeziya sairin damarlarında axan qanın mürəkkəbə çevrilməsidir.

– Ənənələri irsən almaq olmaz, onları qazanmaq lazımdır.

– Danışmaq düşünməyə kömək edir.

– Kişilər unutduqlarının, qadınlar xatırladıqlarının hesabına yaşayırlar.

– Bilik qazanmaq xatirinə müdrikliyimizi, məlumat qazanmaq xatirinə biliyimizi itiririk.

– Naşirlərin çoxu uğursuz yazıçılardır, elə yazıçıların da çoxu elədir.

– Müasir sivilizasiyada şair olmaq əvvəlkilərdən çətindir.

– Əsl ədəbi əsərin yaranması müəlliflə qəhrəmanın şəxsiyyətinin qovuşması hesabına mümkündür.

– Radio elə bir əyləncə vasitəsidir ki, milyonlarla insanı birləşdirərək onların tənha qalmalarına imkan yaradır.

– Poeziya dilin yalnız dəyişməsinə deyil, həm də dəyişməməsinə xidmət etməlidir.

    

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.08.2024)