Qadın qətllərindən sonra adətən, bir fikir ortaya çıxır "qadın xəyanət edirdi". Bu fikir çox zaman qatilə haqq qazandırmaq üçün, onun həbsxanada yerinin daha "yaxşı" olması, daha "hörmətli" olması üçün uydurulan bir yalandır.

Demirik, qadınların hamısı mələkdir və xəyanətdən uzaqdır. Əsla. Qadınlar da xəyanət edə bilir. Amma öncə xəyanətin nə olduğuna bir nəzər salaq.

Xəyanət bir münasibət daxilində cütlüklərin birinin bir başqası ilə fiziki, cinsi və duyğusal ünsiyyət yaratmasıdır. Bəli, qadınlar da aldadır. Əslində aldatmaq və ya xəyanət, çox xoş olmayan sözlərdir. Kişilərə çox zaman "niyə aldadırsan" sualı verildiyi zamanı bunu hormonları ilə əlaqələndirirlər. Ancaq qadınlar isə çox zaman duyğusal səbəblərlə aldadır. Münasibətində narahatlıqlar, tez-tez edilən mübahisələr, psixoloji və fiziki zorakılıq varsa, qadın münasibətində dəyər görməməyə başladığını düşünürsə, partnyor yox sayılmağa başlanırsa, qadın ailədən, münasibətdən soyumağa başlayır.

Kişilər, xüsusilə evləndikdən sonra və ya uzun münasibətlərdə qadının getməyəcəyini düşünüb onun şəxsiyyətini öz şəxsiyyəti altında əzməyə çalışırlar. Bu isə qadına dəyərsizlik hissi yaşatmağa başlayır. Qadın, dəyərini tapa bilmək üçün aldatmağa yönəlir. Aldadan qadınların çoxu, həyat yoldaşının da onu aldatdığını bildiyi üçün aldadılmağa layiq olduğunu hesab edir.

Psixoloq Leyla Zaman bildirir ki, cinsi uyğunsuzluq, fiziki zorakılığa məruz qalmaq da aldatma səbəbləri arasındadır.

"Qadınların dözə bilmədiyi digər proses isə onunla kobud davranılmasıdır. Hörmət etməyən, aşağılayan, nəzakətsiz davranışlar sərgiləyən, kişilər qadınları münasibətlərdən soyudur. Münasibətində yetərli qədər tərif, kompliment ala bilməyən, yaşlanmaya başladığını düşünən qadınlar ciddi bir narahatlıqla yaşlanmadıqlarını və hələ də gözəl olduqlarını hiss etmək üçün aldatmağa başlayırlar. Münasibətlərdə həyəcanı qalmayıbsa, hər şey adiləşibsə, kişi qadının yanında şəxsi təmizliyinə diqqət etmirsə, qadınlar münasibətdən uzaqlaşa bilirlər. Münasibətlərində danışmayan kişi ilə yaşayan qadınlar duyğularını böyük şəkildə izah edən kişilərə daha çox üstünlük verirlər",- deyə psixoloq bildirib. Onun sözlərinə görə, münasibətlərdə qadının və ya kişinin aldatmaması üçün azadlıq olmalıdır. Yəni tərəflərin nəfəs ala bilmələri üçün uyğun mühiti olmalıdır.

Bəzən insanlar münasibətlərini o qədər iç-içə yaşayırlar ki, qısa zamanda xoşbəxt hiss edib bədbəxt olaraq münasibətdən çıxrlar: "Qadın xəyanət edirsə, burada kişidə də günah var. Yəni heç bir kişi deməsin ki, "işlədim, evə yemək aldım, geyim aldım, o da xəyanət etdi". Kişi düşünməlidir ki, qadın xəyanət edirsə, hardasa boşluq buraxıb".

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.01.2023)

Rəsmi İrəvan Fransa, İran və Hindistana güvənərək, Azərbaycan-Ermənistan yekun sülh sazişindən israrla yayınmağa çalışır, açıq-aşkar alternativ variantı - yeni müharibəni regiona "çağırır"... Mövcud situasiyanın təhlili isə Ermənistanın günahı ucbatından qısamüddətli də olsa, yeni savaşın Cənubi Qafqaza dönə biləcəyini ehtimal etməyə əsas verir...

Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşdırılması prosesi Cənubi Qafqazda əsas regional problem olaraq, qalmaqdadır. Ötən il ərzində rəsmi Bakı bu istiqamətdə genişmiqyaslı fəaliyyət göstərməklə, diqqəti çəkdi. Hətta 2022-ci ilin sonuna qədər Azərbaycan və Ermənistan arasında yekun sülh sazişinin imzalana biləcəyi ilə bağlı kifayət qədər inandırıcı ehtimallar da mövcud idi.

Ancaq Ermənistanın hərbi-siyasi təxribat vərdişləri bu prosesin yekunlaşmasını əngəllədi. Rəsmi İrəvan əvvəlcə Rusiyanın regional sülh prosesinin pozulmasında maraqlı olmasından istifadə etdi. Ardınca isə Kremldən uzaqlaşmağa cəhd göstərərək, Fransanın himayəsi və təlimatları ilə sülh prosesinin arxa plana keçirilməsinə nail oldu. Və ona görə də bundan sonra regionda baş verə biləcək istənilən hərbi-siyasi qarşıdurmaya məhz rəsmi İrəvan məsuliyyət daşıyır.

Maraqlıdır ki, Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyanın son açıqlamalarının ümumi məzmunu da rəsmi İrəvanın sülh prosesinin uzadılmasına yönəlik mövqeyində israrlı olacağını biruzə verir. Erməni baş nazir iddia edir ki, 2022-ci ilin sentyabrına qədər Ermənistan öz strateji müttəfiqləri tərəfindən real hərbi təhlükə mühitində təkbaşına buraxılıb. Yəni, Ermənistanın hərbi qarşıdurma şəraitində müttəfiqlər tərəfindən müdafiə olunmadığına eyham vurur.

Təbii ki, erməni baş nazirin bu eyhamlar ilə Rusiyanı hədəfə aldığını anlamaq o qədər də çətin deyil. Çünki rəsmi İrəvan Rusiya ordusunun Ermənistanın maraqları uğrunda Azərbaycanla savaşa girməsi üçün əlindən gələn hər şeyi etdi. Halbuki, Rusiya və Ermənistanın maraqları fərqli məzmun daşıdığından buna nail ola bilmədi.

Ancaq baş nazir Nikol Paşinyanın açıqlamasından belə anlaşılır ki, sentyabr ayından sonra Ermənistan müttəfiqlərlə bağlı problemləri həll olunub. Yəni, erməni baş nazir hesab edir ki, Ermənistan artıq geopolitik proseslərdə təkbaşına deyil. Halbuki, rəsmi İrəvanın Ermənistanın hərbi müttəfiqi Rusiya ilə ziddiyyətləri ilin sonuna doğru daha da dərinləşib. Bu isə o deməkdir ki, erməni baş nazir Rusiyanın deyil, məhz Fransanın Ermənistana hazırda intensiv dəstək verdiyinə işarə edir. Və rəsmi Parisin Azərbaycana qarşı beynəlxalq səviyyədə məkrli davranışları buna örnək sayıla bilər.

Digər tərəfdən, baş nazir Nikol Paşinyan Ermənistan ordusunun yenidən qurulmasının vacibliyini də vurğulayıb. O, bildirib ki, Ermənistana özünü müdafiə etmək üçün güclü ordu lazımdır. Yəni, erməni baş nazir dolayısı ilə demək istəyir ki, rəsmi İrəvanın öz üzərinə götürdüyü öhdəliklərdən yayınmağa, sülh prosesini pozmağa çalışdığı bir situasiyada Ermənistanın təhlükəsizliyi yalnız güclü ordu təmin edə bilər.

Əlbəttə ki, rəsmi İrəvan Ermənistan ordusunun yenidən qurulması üçün yetərli maliyyə-iqtisadi potensialının olmadığını da anlayır. Sadəcə, Fransanın maliyyə, İran və Hindistanın silah satışını vəd etməsi rəsmi İrəvanı ümidləndirir. Yəni, Paşinyan hakimiyyəti Fransanın parası ilə Hindistandan silah satın almağı düşünür. Bunun üzərinə İranın "silah hədiyyələri"ni də əlavə edəcəyi təqdirdə, regionda sülh prosesini tamamilə arxa plana keçirib, hərbi-siyasi qarşıdurmaya tab gətirə biləcəyi qənaətindədir.

Belə anlaşılır ki, rəsmi İrəvan bu mövqeyi və davranışları ilə açıq-aşkar, həm də israrla yeni müharibəni çağırmaq niyyətinə düşüb. Hər halda, Azərbaycanın Ermənistana yeni ordu qurub, regionda "meydan oxumaq" imkanı tanıyacağına yalnız sadəlövhlər inana bilər. Rəsmi Bakının konkret hədəfləri var və Ermənistanın "kaprizlər"inə uzun müddət səbr edib, vaxt itirmək niyyətindən uzaq görünür.

Belə anlaşılır ki, Paşinyan hakimiyyəti sülh prosesini pozmaqla, əslində, yaxın aylarda regionda yeni savaşın başlamasına səbəb törətməkdədir. ABŞ-ın analitik nəşri olan "Foreign Policy" də məhz tezliklə Cənubi Qafqazda yeni müharibənin başlaya biləcəyini proqnozlaşdırır. Və bu savaşın II Qarabağ müharibəsindən daha qısamüddətli olacağını ehtimal edir.

"Foreign Policy"nin analitikləri hesab edirlər ki, son dövrlər ərzində qüvvələr nisbəti əvvəlkindən də daha çox Azərbaycanın xeyrinə dəyişib. Ermənistan ordusu bərpa edilməyib, silah ehtiyacları təmin olunmayıb. Azərbaycan isə öz ordusunu daha da gücləndirib, müasir silah-sursat və hərbi texnika ilə təchiz edilib. İndi Azərbaycanın hərbi potensialı Ermənistanı dəfələrlə üstələyir, rəsmi Bakı NATO ölkəsi olan Türkiyə tərəfindən də tam dəstəklənir. Avropa məkanında Azərbaycanın enerji resurslarına ehtiyacın ciddi şəkildə artması isə rəsmi Bakının daha rahat və əminliklə davranmasına geniş imkanlar açır.

Digər tərəfdən, Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində müvəqqəti dislokasiya olunan rus "sülhməramlı" kontingenti isə tədricən öz əhəmiyyətini itirir. Hər halda, rus "sülhməramlılar"ın bölgədə yerləşməsinə baxmayaraq, Azərbaycan özünə aid ərazilərin müəyyən hissəsini yenidən nəzarət altına almağa nail olub. Və bu, Rusiyanın yeni savaş ehtimalına müdaxilə imkanlarını məhdudlaşdırır.

Əslində, hazırda Azərbaycan və Ermənistan arasında yekun sülh sazişinin imzalanma prosesinin pozulmasında Rusiyanın da xüsusi rolu var. Belə ki, amerikalı analitiklərə görə, Rusiyanın Ukraynada "savaş bataqlığı"na düşməsi də Cənubi Qafqazda sülh dövrünün başlanmasını əngəlləyir. Vaxtilə Avropa Birliyinin vasitəçiliyinə qarşı çıxmayan Kreml Rusiyanın regionda sülhməramlı missiyasının mövqeləri möhkəmləndirməyə imkan verəcəyinə ümid bəsləyirdilər.

Ancaq indi Kremldə Avropa diplomatiyası Rusiyanın regiondan sıxışdırılması prosesinin tərkib hissəsi kimi qəbul edilir. Ona görə də, Rusiya hazırda regional sülh prosesinin əngəllənməsində daha çox maraqlıdır. Və bu səbəbdən də indi Cənubi Qafqazda sülh dövründən danışmaq bir qədər çətin görünür.

Təbii ki, yeni savaş ehtimalını ön plana çıxaran əsas faktorlar kifayət qədər ciddi və güclüdür. Amerikalı analitiklər əmindirlər ki, əgər, Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh danışıqları müsbət nəticələr verməzsə, rəsmi Bakı daha radikal addımlar atmaqdan çəkinməyəcək. Və Azərbaycan mövcud problemlərin hərbi yolla həllinə nail olacaq.

Göründüyü kimi, rəsmi İrəvan Fransa, İran və Hindistana güvənərək, Azərbaycan-Ermənistan yekun sülh sazişinin imzalanmasından israrla yayınmağa çalışır. Yəni, Paşinyan hakimiyyəti sülh prosesini pozmaqla, əslində, açıq-aşkar alternativ variantı - yeni müharibəni regiona "çağırır". Mövcud situasiyanın təhlili isə rəsmi İrəvanın "çağırışları" ilə qısamüddətli də olsa, yeni müharibənin Cənubi Qafqaza təkrar dönə biləcəyini ehtimal etməyə əsas verir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.01.2023)

Bir zamanlar Türkiyədə yayımlanan və sevilən, böyük populyarııq qazanmış "Aşk-ı Memnu" serialı ekranlara qayıdır.

“Ədəbiyyat və incəsənət” baku.ws-ə istinadən xəbər verir ki, layihənin adı olduğu kimi qalsa da, bu dəfə film olaraq lentə alınacaq.

"Aşk-ı Memnu"nun əsas obrazlarından biri "Bihter"i isə aktrisa Farah Zeynep Abdullah canlandıracaq.

Ekran işini "TAFF Pictures" ərsəyə gətirəcək. Yeni filmin ssenarisini Merve Göntem yazıb.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.01.2023)

Aktyor Faiq Mirzəyev hind filmi "Saardar"da rol alıb. “Ədəbiyyat və incəsənət” olay-a istinadən bildirir ki, "Prince Pictures" tərəfindən ötən ilin yayında bəzi epizodları Bakıda çəkilən ekran işində sənətçi beynəlxalq məhkəmənin hakimi obrazında rol alıb.

Qeyd edək ki, filmin treylerinə YouTube platformasında 10 milyon baxış olub.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.01.2023)

“Daycest” rubrikasında Kulis.az saytında dərc edilmiş müğənni, Xalq artisti Leyla Şərifova haqqında yazını oxucularımıza təqdim edirik. 

Leyla Şərifova 22 iyun 1931-ci ildə Tacikistanda doğulub. Atası türkiyəli, anası azərbaycanlıdır. Leyla Sədrəddin Əyni adına Tacikistan Opera və Balet Teatrında solist kimi fəaliyyət göstərib.

Bu ölkədə yaşayıb, boya-başa çatıb, səsinin gözəlliyi, yüksək ifa tərzi sayəsində Tacikistanın Xalq artisti adına layiq görülüb.

Onu yaşlı və orta nəsil azərbaycanlılar yaxşı xatırlayarlar. Keçmiş SSRİ-nin tərkibində olduğumuz ötən əsrin 80-ci illərində AzTV ekranlarından Leyla Şərifovanın canlı ifaları tez-tez səslənərdi. “Oxuyur Leyla Şərifova” təqdimatından sonra ekranda görünən ecazkar səsli, gözəl müğənninin o zaman azərbaycanlı deyil, tacikistanlı olduğunu bilənlər də vardı, bilməyənlər də.

*

Leyla Şərifova uzun müddət ölkəmizdə yaşasa da, bu gün onun haqqında məlumatlar, demək olar ki, yox dərəcəsindədir. Bəzi məlumatlara görə, vətəni Tacikistandan küsüb Bakıya gəlmiş Leyla Şərifovanın ikinci dəfə ərə getdiyi adam İran şahı Rza Pəhləvinin şəxsi həkimi, digər məlumatlara görə isə, şahın tərcüməçisi olub. Amma bu məlumatları təkzib edənlər də var.

Leyla Şərifova Bakıda bir müddət məşhur aktrisa Münəvvər Kələntərlinin evində yaşayıb. Bu barədə Səməd Kələntərli bibisi Münəvvər Kələntərli barədə xatirələrini danışarkən bildirib.

“Bibim Tacikistanda olanda oranın Xalq artisti Leyla Şərifovayla tanış olmuşdu. Münəvvər Kələntərli Bakıya qayıdandan bir müddət sonra Leyla xanım buraya gəlmişdi. Bakıya qonaq kimi yox, yaşamağa gəlmişdi. Tacikistandan acıq eləmişdi. Leyla Şərifova bir ilə yaxın bibimin evində qaldı. Münəvvər Kələntərli onu doğma balasından ayırmırdı. Sonralar Leyla Şərifova Almaniyada yaşayan zaman deyirdi: “Mənim orada bir anam var idi”.

*
Xalq artisti Flora Kərimova isə Leyla Şərifovanın Azərbaycana tamam başqa məqsədlə gəldiyini deyir:

“O, “Dan ulduzu” ansamblının ilk solisti olub. O zaman Leylanın səsinə, ifasına vurulmuşdum. İşvəli bir qadın idi və artıq Bakıya gələn zaman o, vətəninin xalq artisti idi. Düşündü ki, buraya gələndə “Azərbaycanın Xalq artisti” adını alar və ardınca da SSRİ Xalq artisti olar. Doğrudur, “Azərbaycan SSR-in Xalq artisti” adını ala bildi, amma SSRİ Xalq artisti ola bilmədi. Onun əvəzinə Zeynəb Xanlarova “Ermənistanın Xalq artisti” adını aldı və sonra SSRİ Xalq artisti oldu. Caduya-pitiyə çox inanırdı. Üstündəki sancaqlarda dualar olurdu. O, paltarını dəyişəndə üstündə xeyli dua olurdu. Tacikistanda belə şeylərə çox inanırdılar. Bir dəfə dualar barədə ondan soruşduq, dedi ki, “özümü qoruyuram”. Leyla xanım buraya gələrkən ona vəd vermişdilər, amma “SSRİ Xalq artisti” adını ala bilmədiyinə görə Bakıdan küsüb Almaniyaya getdi. Sonra bilirəm ki, Almaniyada konsert verməyə davam edirdi. Amma əvvəlki gözəlliyindən əsər-əlamət qalmamışdı”.

Tarzən Ramiz Quliyevin sözlərinə görə, yeni səs tembri, ifa tərzi ilə Azərbaycan mahnılarının vurğunu olan Leyla Şərifova qısa müddətdə diqqəti özünə cəlb edə bilmişdi.

“Bakıya gələn kimi Azərbaycan Televiziyasının Əhsən Dadaşov adına “Xatirə” xalq çalğı alətləri ansamblı onu himayəyə götürdü. Azərbaycan Televiziyası ona xüsusi qayğı göstərdi. Onunla bərabər çıxışlara gedirdik. Bir neçə dəfə Respublika Sarayındakı konsertlərdə iştirak etdi. Daha sonra Gülarə Əliyevanın rəhbərlik etdiyi “Dan ulduzu” ansamblında çıxış etməyə başladı. Bu iki ansambl o xanımın sevilməyinə, inkişaf etməyinə yüksək səviyyədə təkan verdi. Çox yaxşı istedadı var idi”.

*
Leyla Şərifova Bakını çox sevib. Bu barədə danışanda tez-tez deyirmiş:

“Gərək Bakıda anadan olardım. Çünki burada yaradıcılıq üçün geniş şərait var. Tacikistanda yalnız milli geyimdə çıxış edirlər, amma sənət adamı burada həm milli, həm Avropa geyimləri geyinə bilir”.

Özünə diqqət edən xanım idi. Gec də olsa, xoşbəxtliyini Azərbaycanla bağlayırdı. Azərbaycan xalqından o qədər mehribanlıq görürdü ki, səhnədən düşmək istəmirdi. Qastrol səfərlərini çox sevirdi, Azərbaycan adını təmsil etməyi sevirdi.

*

Ancaq “Xatirə” xalq çalğı alətlərinin rəhbəri olan Adil Bağırovun sözlərinə görə, Leyla Şərifova qohumu olan əslən əfqanıstanlı bəylə ailə həyatı qurur. Bakıdakı köhnə “Moskva” mehmanxanasında toyları olur. Toylarından bir il sonra Leyla Şərifova həyat yoldaşının işi ilə əlaqədar Almaniyaya köçməli olur.

*
Başqa bir versiyaya görə isə müğənninin Bakını tərk etməyinə səbəb həyat yoldaşının qəfil ölümü olub. Leyla xanım bu itkidən sonra dərin böhran keçirir. Və həkimin məsləhəti ilə Bakıdan uzaqlaşmaq qərarına gəlir.

*
Ümumilikdə Bakıda səkkiz il yaşayan müğənni Almaniyada yaratdığı “Gülşən” mahnı ansamblına rəhbərlik edir. Eyni zamanda o, Almaniyadakı Əfqanıstan və İran diasporunun rəhbərlərindən biri sayılır.

*
2011-ci ildə Tacikistan prezidenti Emoməli Rahmon Almaniyaya səfər edərkən onu qarşılayanlar arasında Leyla Şərifova da olub.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.01.2023)

İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı (İƏT) Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində Ermənistan tərəfindən təbii sərvətlərin qanunsuz istismarını pisləyib.

AzərTAC xəbər verir ki, bu barədə İƏT Baş Katibliyinin bəyanatında qeyd olunub.

Bildirilib ki, bu, 2020-ci il noyabrın 10-da Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya arasında imzalanmış üçtərəfli Bəyanatın pozulmasıdır.

“Beynəlxalq hüquqa və Azərbaycan Respublikasının milli qanunvericiliyinə əsasən, faydalı qazıntı yataqlarının ekoloji amillər nəzərə alınmadan istismarı nəinki qanunsuzdur, həm də ciddi və qanuni narahatlıq doğurur”, - deyə bəyanatda qeyd olunub.

Katiblik bütün tərəfləri fikir ayrılıqlarını dialoq yolu ilə həll etməyə çağırıb və Azərbaycanın bu istiqamətdə səylərini yüksək qiymətləndirib.

2022-ci il martın 22-23-də Pakistan İslam Respublikasının İslamabad şəhərində keçirilmiş İƏT Xarici İşlər Nazirləri Şurasının 48-ci Sessiyası tərəfindən qəbul edilmiş qətnaməni xatırladaraq, Baş Katiblik Azərbaycan ilə Ermənistan arasında münasibətlərin bir-birinin suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə və beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin qarşılıqlı tanınması və hörmət prinsiplər əsasında normallaşdırılmasına çağırış edib.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.01.2023)