Super User
Mədəniyyət naziri Yevlaxda vətəndaşları qəbul edəcək
Mərkəzi icra hakimiyyəti orqanları və digər idarəetmə qurumlarının rəhbərlərinin şəhər və rayonlarda vətəndaşların qəbulu cədvəlinə əsasən Azərbaycan Respublikasının mədəniyyət naziri Anar Kərimov tərəfindən 2022-ci il 29 noyabr tarixində saat 10:00-da Yevlax şəhər Heydər Əliyev Mərkəzində (Yevlax şəhəri, Nizami prospekti 61) Yevlax və Mingəçevir şəhərlərindən, eləcə də Bərdə və Tərtər rayonlarından olan vətəndaşların qəbulu keçiriləcək. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir.
Vətəndaşlar 25 noyabr 2022-ci il tarixinə qədər nazirliyin Этот адрес электронной почты защищен от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра. elektron poçt ünvanı, (012) 493-74-24 telefon nömrəsi vasitəsi ilə və “Whatsapp” xidmətinə (0 777 147 147) müraciət etməklə qəbula yazıla bilərlər.
Diqqət! “Renessans” layihəsi yazarlara əməkdaşlıq təklif edir
Hazırda bir çox yazıçı və şairlər öz yeni kitablarını redaktorsuz nəşr etdirirlər. Ən yaxşı halda redaktor təsisatı formal xarakter daşıyır. Hətta redaktorla korrektora fərq belə qoyulmur. Halbuki, bədii əsərin keyfiyyəti bilavasitə peşəkar redaktor faktorundan asılıdır. Ona görə də kitablar satılmır, oxucu qəlbinə yol tapa bilmir.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, “Azərkitab” kitab yayımı və təbliğatı mərkəzi kitabları ən yaxşı redaktorların və korrektorların hesabına oxucuların sevimlisinə çevirmək, yüksək satış faizi təmin etmək gücündədir.
Unutmaq lazım deyil ki, təkcə istedad bestseller yazmağa kifayət etmir!
Qurum bütün nəşr və çap işlərini öhtəsinə götürür. Kitabların xarici bazarlarda da irəliləməsinə şərait yaradır.
Odur ki, “Azərkitab” yazarları əməkdaşlığa dəvət edir.
“Azərkitab” kitab təbliğatı mərkəzi,
“Renessans” qrupunun əlaqə nömrəsi: +994 51 3047525
Ünvan: Bakı, Atatürk prospekti, Kral Hüseyn küçəsi, 64 A/1. (“Zivella” mebel evinin arxası)
Mədəniyyət Nazirliyinin layihəsi bu dəfə İsmayıllıya güzar edib
Mədəniyyət Nazirliyinin “Muzeyi peşəkardan öyrənək” adlı layihə üzrə növbəti təlim-seminarı İsmayıllıda baş tutub.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, İsmayıllı Regional Mədəniyyət İdarəsinin əhatə etdiyi İsmayıllı, Şamaxı, Ağsu, Qəbələ və Qobustan rayonlarında fəaliyyət göstərən tarix-diyarşünaslıq muzeyləri, ev-muzeyləri, rəsm qalereyaları və Heydər Əliyev mərkəzlərinin direktorları, baş fond mühafizləri və elmi işçiləri üçün təşkil edilən təlim-seminar İsmayıllı şəhət Heydər Əliyev Mərkəzində keçirilib.
Bu layihədə ümumilikdə 14 mədəniyyət müəssisəsindən 40 əməkdaş iştirak edib.
Azərbaycan İstiqlal Muzeyinin direktoru Sədi Mirseyibli və elmi fond işləri üzrə direktor müavini Aida Axundova tərəfindən aparılan təlim-seminarda “muzey sahəsində müasir çağırışlar”, “fond və mühafizə işi”, “dünya muzeyləri” mövzuları üzrə təlim-seminar keçirilib.
Qeyd edək ki, Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən start verilmiş “Muzeyi peşəkardan öyrənək” adlı layihə region muzeylərinin və əməkdaşlarının fəaliyyətini aktivləşdirmək, müasir çağırışlara cavab verən muzey mühitini formalaşdırmağa xidmət edir.
Layihənin digər regionlar üzrə fəaliyyət göstərən muzey müəssisələrinin əməkdaşları üçün təşkili də nəzərdə tutulur.
Anar Kərimov: “Müslüm Maqomayevin “Mavi əbədiyyət” kimi mahnıları bu gün də milyonların qəlbini riqqətə gətirir”
Heç vaxt unudulmayacaq müğənni və bəstəkar, SSRİ-nin və Azərbaycanın Xalq artisti Müslüm Maqomayevin (1942-2008) anadan olmasının 80 illiyi münasibətlə Mədəniyyət Nazirliyi və Heydər Əliyev Sarayının təşkilatçılığı ilə “Əziz Müslüm” adlı yubiley gecəsi keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Heydər Əliyev Sarayının foyesində əfsanəvi müğənninin həyat və yaradıcılığının müəyyən dövrlərini əhatə edən fotosərgi təşkil olunub. Bundan əlavə, Azərbaycan Milli Kitabxanasının fondundan müğənniyə həsr olunan nəşrlərdən ibarət sərgi nümayiş etdirilib. Foyenin mərkəzində isə sənətkarın bu ilin avqustunda Bakı bulvarında qoyulan heykəlinin ilkin variantı – maketi də qoyulub.
Gecədə çıxış edən mədəniyyət naziri Anar Kərimov qonaqları və iştirakçıları salamlayaraq deyib: “Bu gün biz Azərbaycanın və SSRİ-nin Xalq artisti, görkəmli müğənni, bəstəkar, “Şöhrət” və “İstiqlal” ordenli Müslüm Maqomayevin anadan olmasının 80 illiyinə həsr olunmuş yubiley gecəsinə toplaşmışıq. Müslüm Maqomayev haqqında danışmaq böyük fəxarətdir. Çünki o, XX əsr Azərbaycan və sovet estradasının əzəmətli sütunlarından biri olub. Onun bənzərsiz səsi və ölməz əsərləri milyonların qəlbində yaşayır...”.
Nazir vurğulayıb ki, gözəl və gur tembrli səsə, parlaq aktyorluq istedadına, mükəmməl səhnə görünüşünə malik vokalçı gənc yaşlarından diqqəti cəlb edib: “Müğənninin ifasında “Koroğlu”, “Şah İsmayıl”, “Toska”, “Aleko” operalarından ariyalar, Azərbaycan və xarici ölkə bəstəkarlarının onlarla estrada mahnısı xüsusi yer tuturdu. Keçmiş SSRİ-nin ən populyar estrada müğənnilərindən biri olan Müslüm Maqomayev, sözün əsl mənasında, ümumxalq məhəbbəti qazanıb. Azərbaycan estrada ifaçılığı sənətini xaricdə yüksək səviyyədə dəfələrlə təmsil edən müğənniyə Parisin məşhur “Olimpiya” zalında solo konsertlə çıxış etmək nəsib olub”.
Nazir qeyd edib ki, M.Maqomayev 1974-cü ildə təşkil etdiyi Azərbaycan Dövlət Estrada-Simfonik Orkestri ilə birgə ABŞ, Kanada, Fransa, Almaniya, Finlandiya, İsveçrə, İspaniya, İtaliya, Portuqaliya, Argentina, Braziliya, Polşa və digər ölkələrdə böyük uğurla çıxış edib. O, həm Azərbaycanda, həm də keçmiş ittifaqın digər respublikalarında keçirilən dövlət əhəmiyyətli tədbirlər, mədəniyyət günləri, qurultay və plenumlar çərçivəsində təşkil edilən konsertlərin iştirakçısı olub.
M.Maqomayev haqqında bir neçə film çəkilib, müğənni özü isə “Nizami” bədii filmində baş rolda çıxış edərək dahi Azərbaycan şairinin yaddaqalan obrazını yaradıb. O bir sıra populyar mahnıların müəllifi kimi də tanınıb. “Azərbaycan”, “Mavi əbədiyyət” və s. mahnıları bu gün də milyonların qəlbini riqqətə gətirir.
Anar Kərimov diqqətə çatdırıb ki, 2002-ci ildə Bakıda M.Maqomayevin 60 illik yubileyi Ümummilli lider Heydər Əliyevin sərəncamı ilə yüksək səviyyədə qeyd olunub. 2008-ci ildə dünyasını dəyişən sənətkarın adı Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə əbədiləşdirilib. Paytaxtımızdakı 26 nömrəli onbirillik Musiqi məktəbinə müğənninin adı verilib, Bakı şəhərində yaşadığı evə xatirə lövhəsi vurulub, habelə Fəxri xiyabanda və Moskvada sənətkarın abidəsi ucaldılıb. Dövlət başçısının sərəncamı ilə bu il sənətkarın Bakı bulvarında heykəlinin açılışı keçirilib. Prezident İlham Əliyevin sərəncamları ilə 2012 və 2017-ci illərdə müğənninin 70 və 75 illik yubileyləri böyük təntənə ilə qeyd olunub. 2010-cu ildən başlayaraq iki ildən bir Moskvada Vokalçıların M.Maqomayev adına beynəlxalq müsabiqəsi təşkil edilir.
*
Yubiley konserti Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri dirijor Mustafa Mehmandarovun idarəsi ilə M.Maqomayevin möhtəşəm “Azərbaycan” əsəri ilə başlayıb. Daha sonra sənətkara həsr edilmiş filmlərdən kadrlar və müxtəlif illərdə müğənninin çıxış etdiyi SSRİ və dünya səhnələrindəki ifalarının kadrları təqdim edilib. Ulu öndər Heydər Əliyevin M.Maqomayev haqqında vaxtilə səsləndirdiyi fikirlərin yer aldığı tarixi kadrlar alqışlarla qarşılanıb.
Gecənin aparıcıları – Əməkdar artist Nərgiz Cəlilova və Oleq Əmirbəyov M.Maqomayev yaradıcılığından söz açıb, konsertin təşkilatçılarına təşəkkür ediblər.
Gecə boyu müğənninin həyatının müxtəlif dövrlərini əks etdirən videokadrlar və müsahibələrindən fraqmentlər təqdim olunub.
Tədbir Xalq artistləri Azər Zeynalov, Fidan Hacıyeva, Faiq Ağayev, Tünzalə Ağayeva, Miri Yusif, Emin Ağalarov, Ukraynada yaşayan istedadlı müğənni Vaqif Nağıyev, rusiyalı müğənni Astemir Apanasovun ifaları və Müslüm Maqomayev haqqında uşaqlıq, gənclik və yaradıcılıq xatirələrini bölüşən Xalq artistləri Oqtay Mir Qasım, Faiq Sücəddinov, Fərhad Bədəlbəyli və Xalq rəssamı Fərhad Xəlilovun xatirə çıxışları ilə davam edib.
Yubiley konserti Prezident İlham Əliyevin 17 avqust 2022-ci il tarixində Bakı bulvarında M.Maqomayevin heykəlinin açılış mərasimindəki nitqinin lent yazısından parça və sənətçilərin səhnədə “Azərbaycan” mahnısını birgə ifa etməsi ilə başa çatıb.
Anar yenidən yazıçılarımızın başında duracaq
Oktyabrın 26-da Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının binasında Azərbaycan yazıçılarının XIII qurultayı keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, qurultayda Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasının Humanitar siyasət, diaspor, multikulturalizm və dini məsələlər şöbəsinin müdiri Fərəh Əliyeva, mədəniyyət naziri Anar Kərimov, ADA Universitetinin rektoru Hafiz Paşayev, Baş nazirin müavini Əli Əhmədov, dövlət və hökumət qurumlarının nümayəndələri, Milli Məclisin deputatları iştirak ediblər. Qurultaya Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin dəvəti ilə Türkiyə, Rusiya, Litva, İsrail, Pakistan, Gürcüstan, Almaniya, İraq, Belarus və İrandan 20-dən çox qonaq, AYB-nin üzvləri arasından isə 330-dək nümayəndə qatılıb.
Qurultayı AYB-nin sədri, Xalq yazıçısı Anar açıb.
Sonra Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının Humanitar siyasət, diaspor, multikulturalizm və dini məsələlər şöbəsinin müdiri Fərəh Əliyeva Prezident İlham Əliyevin qurultay iştirakçılarına ünvanladığı təbrik məktubunu oxuyub.
Tədbirdə, həmçinin, mədəniyyət naziri Anar Kərimov çıxış edib. Nazir deyib:
"Bu gün doğrudan da tarixi bir gündür. Bu münasibətlə, hamınızı təbrik etmək istərdim. Ümid edirəm ki, XIII qurultayda qəbul edilən önəmli qərarlar AYB-nin istiqamətləndirilməsində, onun bu yeni dönəmdə, şanlı zəfərimizdən sonra yaranmış möhtəşəm dönəmdə bu qələbə ruhunun cəmiyyətimizə aşılanmasında, cəmiyyətimizin tərbiyə edilməsində bir təkan olacaq, önəmli əsərlər yaradılacaq və təkcə Azərbaycan sərhədlərində yox, dünya azərbaycanlılarının həmrəyliyində, onların daha da sıx Azərbaycan məfkurəsi ətrafında birləşməsində böyük töhfələr verəcək. Əminəm ki, cənab Prezidentimizin söylədiyi kimi, AYB əsrlər boyu mübarizə, azadlıq ruhunun, milli-mənəvi dəyərlərimizin, vətənpərvərlik dəyərlərinin aşılanmasında iştirak etdiyi kimi, bundan sonra da yazıçılarımız bu müqəddəs rolu davam etdirəcəkdir".
Qutultay nümayəndələri xalq yazıçısı Kamal Abdullanın, xalq şairləri Nəriman Həsənzadənin, Sabir Rüstəmxanlının çıxışlarını hərarətlə qarşılayıblar.
Daha sonra qurultayın katibliyi və seçki komissiyası təsdiqlənib, təşkilati məsələlərə baxılıb. Xalq yazıçısı Anar Rəsul oğlu Rzayev açıq səsvermə yolu ilə yenidən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri seçilib. Qurultayda AYB-nin rəhbər strukturu, ağsaqqallar şurası, idarə heyəti və təftiş komissiyası seçilib.
Sonda Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri Anar ona yenidən etimad göstərdiklərinə görə qurultay iştirakçılarına minnətdarlığını bildirib. Bununla da Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin XIII Qurultayı öz işini başa çatdırıb.
Mədəniyyət Nazirliyinin layihəsi bu dəfə Lənkəranda
Mədəniyyət Nazirliyinin regionlarda teatr prosesinin canlanmasına, teatr sahəsində kadrların peşəkarlıq səviyyəsinin artırılmasına yönəlmiş layihələrindən biri olan "Öyrədərək öyrənirəm" layihəsi çərçivəsində Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrınının aktyoru, Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə Rusiyanın B.Şukin adına Teatr İnstitutunda təhsil almış Abdulla Elşadlının 16-21 oktyabr tarixlərində Lənkəran Dövlət Dram Teatrında təlimləri olmuşdur.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, təlimlər “Aktyorun öz təbiətinin açılmasından obrazın yaradılmasına qədər olan yol. K.S.Stanislavski sisteminin psixofiziki mərhələləri” mövzusunda idi.
K.S.Stanislavskinin sistemi əsasında keçirilən təlimlər beş gün davam edib və bu günlər ərzində Stanislavski sisteminin 8 psixofizik elementləri və Vaxtanqov məktəbinin əsasında "Obraza ilkin addım" kimi "Təxmin olunmuş vəziyyətlər"də obraza etüdlər bölməsi keçirilib. İlkin variant kimi Abdulla Elşadlı A.P.Çexovun "Təklif" vodevilindəki təklif olunmuş vəziyyətlərin içində teatrın gənc aktyorları ilə "təxmin edilmiş vəziyyətlər"in etüd prosesinin içində "Bədii səhnə obrazı necə yaradılmalı" texnikası üzrə məşqlər aparıb.
Dərslərin beşinci günündə yekun imtahan olub. İmtahanda yuxarıda adı çəkilən vodevilin əsasında "Təxmin edilmiş vəziyyətlər" əsasında improvizə etüdlər oynanılıb.
Xatırladaq ki, “Öyrədərək öyrənirəm” layihəsi çərçivəsində cari ilin yanvar ayında Bakıda Xalq artisti, Prezident təqaüdçüsü Bəxtiyar Xanızadənin, aprel ayında Xalq artisti Pərviz Məmmədrzayevin Füzulidə ustad dərsləri baş tutub.
Noyabr-dekabr aylarında Salyan Dövlət Kukla, Qax Dövlət Kukla, Füzuli, Qazax, Sumqayıt Dövlət Dram Teatrlarında da “Öyrədərək öyrənirəm” layihəsi çərçivəsində təlimlərin keçirilməsi planlaşdırılır.
Qənirə Paşayeva Nəvai vilayətində Azərbaycan mədəniyyət günlərinin açılışında çıxış edib
Özbəkistanda keçirilən Azərbaycan mədəniyyəti və ədəbiyyatı günləri çərçivəsində Nəvai şəhərində möhtəşəm açılış mərasimi keçirilib.
Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin təşkilatçılığı, iki ölkənin Mədəniyyət nazirlikləri, Azərbaycan Milli Məclisinin Mədəniyyət komitəsi və Azərbaycanın Özbəkistandakı səfirliyinin dəstəyi ilə gerçəkləşən tədbirlər ölkənin Daşkənd vilayəti ilə yanaşı, Buxara, Səmərqənd və Nəvai vilayətlərini də əhatə edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, tədbirdə çıxış edən Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Mədəniyyət komitəsinin sədri, Azərbaycan-Özbəkistan parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun rəhbəri Qənirə Paşayeva dövlətimizin Özbəkistanla əməkdaşlığa mühüm önəm verdiyini bildirib. O, ortaq köklərə malik xalqlarımız arasında dil, din, tarix birliyindən söz açaraq, mədəniyyətlərimizin yaxınlığını, qarşılıqlı doğmalığını xüsusi vurğulayıb. Komitə sədri bu doğmalığın, yaxınlığın dərin tarixi ənənələrə malik olduğunu qeyd edərək, böyük gələcək vəd etdiyini qürur hissi ilə söyləyib.
Q.Paşayeva mədəniyyət və ədəbiyyat sahəsində əməkdaşlığımız haqqında danışaraq, Əlişir Nəvainin Nizami Gəncəvini özünün mənəvi ustadı sandığını, Hüseyn Cavid və Abdurrauf Fitratın oxşar taleyi, Qafur Qulam və Səməd Vurğun arasında güclü yaradıcılıq əlaqələri və dostluq əlaqələri haqqında fikirlərini bölüşüb, bu münasibətlərin bu gün yeni nəsil yazarları tərəfindən uğurla davam və inkişaf etdirildiyini söyləyib.
Türk dünyasında mədəniyyət və digər əməli fəaliyyət sahələri üzrə əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinin, genişləndirilməsinin önəmindən danışan Q.Paşayeva Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin layihəsi ilə Özbəkistanda keçirilən Azərbaycan mədəniyyət və ədəbiyyatı günləri çərçivəsində milli mədəniyyətimiz və xalqlarımız arasında dostluğa, həmrəyliyə dair çoxsaylı tədbirlərin, layihələrin gerçəkləşməsini məmnunluqla qeyd edib.
O, Nəvaidə ilk dəfə keçirilən Azərbaycan mədəniyyəti və ədəbiyyatı günlərinin Nəvai sakinlərinin yaddaşında xoş xatirə olaraq qalacağına inandığını bildirib.
Komitə sədri deyib: “Qardaş Özbəkistan dövləti və çoxmilyonlu özbək xalqı bizim haqlı mövqeyimizi həmişə müdafiə edib. Biz 44 günlük müharibə vaxtı bunun bir daha şahidi olduq. Bu gün də ilk növbədə Özbəkistan xalqına və dövlətinə minnətdarlığımızı bildirir, ən xoş diləklərimizi yetirirəm”.
Milli Məclisin deputatı, eyni zamanda, Mədəniyyət paytaxtımız Şuşadan danışıb, Şuşanı yalnız Azərbaycanın deyil, Türk-İslam dünyasının mədəniyyət paytaxtı kimi xarakterizə edib: “Şuşa özünəməxsus tarixə, mədəni irsə malik şəhərdir. Şuşa qərinələr boyu Azərbaycan və Türk-İslam musiqisi üçün önəmli isimlər yetişdirib, mədəniyyət beşiyi olub. Ümumtürk mədəniyyətinə önəmli töhfələr verən neçə-neçə dahi şəxsiyyət Şuşada doğulub, boya-başa çatıb.”
Çıxışına davam edən komitə sədri erməni vandalizmindən, bir çox mədəniyyət və tarixi abidənin məhv edilməsindən danışıb. Sonda Q.Paşayeva tədbir iştirakçılarının çoxunun hələ Şuşada olmamasını vurğulayaraq, hər bir özbək aydınını ölkəmizə, qədim Şuşamıza dəvət edib.
Tədbirdə Nəvai vilayət hakiminin müavini Sədullo Mirzoyev, Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin direktoru Samir Abbasov və başqaları çıxış edib, ürək sözlərini bölüşüblər.
Möhtəşəm konsert proqramı ilə davam edən tədbirdə Azərbaycan və Özbəkistan milli naxışlarını özündə əks etdirən milli libaslar kolleksiyası nümayiş etdirilib. Qeyd edək ki, geyimlər azərbaycanlı modelyer-dizayner Afaq İsmayılzadə tərəfindən hazırlanıb.
Kənan Hacı: “Tənqidçilərin başı titullu, pullu yazıçıları tərifləməyə qarışıb”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının 3X3 rubrikasında çağdaş ədəbiyyatımızın 3 nümayəndəsinə 3 sualla müraciət edilib. Aqşin Yeniseydən, Orxan Fikrətoğlundan və Kənan Hacıdan əməkdaşımız Ümid Nəccari soruşub ki:
-Bugünkü Azərbaycan ədəbiyyatında ədəbi mühiti necə dəyərləndirirsiniz? Ümumiyyətlə, ədəbi mühit varmı?
-Azərbaycanda yazıçıların əsas problemi olan kitablarının az sayda satılmasına, ədəbiyyata diqqətin azlığına başlıca səbəblər nə ola bilər? Və çıxış yolunu nədə görürsünüz?
-Ölkəmizdə təşkil olunan kitab sərgiləri ədəbi mühiti canlandıra bildimi?
Kənan Hacının cavablarını təqdim edirik:
-Ədəbi mühit hələ də bulanıq mərhələdədir, heç cür durula bilmir ki bilmir. Mühiti şərtləndirən amillər hansılardır? Yazılan əsərlərin, nəşr olunan kitabların müzakirələrin keçirilməsi, alternativ düşüncə, fərqli ədəbi platformaların yaranması, oxucu-yazıçı təmasının intensivliyi... Bütün bunların heç biri yoxdur, varsa da dekorativ xarakter daşıyır. Kitab təqdimatlarında siz oxucu görürsünüz? İki-üç imzanı çıxmaq şərtilə əksər yazıçılarımızın kitab təqdimatlarında eyni simaları görürük, onlar da müəllifin öz qələm dostlarıdır. Çox yaxşı əsərlər yazılır, amma bu əsərlər sanki boşluğa düşüb itib-batır, tənqidçilərin başı titullu, yaxud pullu yazıçıları tərifləməyə qarışıb. Burda da dostbazlıq, tərəfkeşlik rol oynayır. Elə bir mexanizm yaranmalıdır ki, nə tənqidçi yazıçıdan asılı olsun, nə də yazıçı tənqidçidən tərif umsun. Muzdlu tənqidçilər, muzdlu yazıçılar, muzdlu şairlər əmələ gəlib. Belə bir vəziyyətdə hansı sağlam ədəbi mühitdən danışmaq olar?
Ədəbi layihələrə eyni adamlar cəlb olunur, efirə eyni adamlar dəvət olunur, xaricdə keçirilən ədəbi festivallara eyni adamlar göndərilir, mükafatlara eyni adamlar təqdim olunur. Niyə? Nə səbəbə? Sanki ədəbi mühit elə bu beş-üç nəfərdən ibarətdir. Nəticədə ömrünü ədəbiyyata həsr etmiş nə qədər qələm dostlarımız kənarda qaldıqları üçün, qiymətləndirilmədikləri üçün ruhdan düşürlər, mənəvi zərbə alırlar. İmkanı olanlar öz hesablarına kitablarını xarici dillərə tərcümə etdirib başqa ölkələrdə çap etdirirlər, yenə öz hesablarına beynəlxalq kitab festivallarına gedə bilirlər. Bəs imkanı olmayanlar neyləsin?
Bəziləri dövlətdən nəsə umurlar. Bu, düzgün deyil, hər şeyi dövlətin üzərinə yükləmək də olmaz. Baxın, ölkədə nüfuzlu nəşriyyatlar var, “Qanun” nəşriyyatı, Teas Press, “Parlaq imzalar”, “Xan”, “Mücrü” və sair. Bu nəşriyyatlar ölkədə yaxşı-pis, kitab bazarı formalaşdırıblar. Kitab sərgilərinin yükü də bu nəşriyyatların üzərindədir. Azərbaycan Nəşriyyatlar Assosiasiyası yaranıb, Bakıda, Sumqayıtda, Gəncədə kitab yarmarkaları keçirirlər. Əsas məsələ, kitaba sevginin olmasıdır. Sevgi və həvəs olandan sonra insan qarşıya qoyduğu məqsədə çatır. İndiki halda naşirlər, yazıçılar və oxucular birləşib sağlam mühit yaratmalıdırlar.
Çox təəssüf ki, Azərbaycanda milli burjuaziya yaranmadı, taleyin ümidinə buraxılmış yazarlarımızı yalnız milli burjuaziyanın ədəbiyyata yatırım etməsi xilas edə bilərdi. Bu da baş vermədi.
Kitab nəşri, yazıçıların əsərlərinin çapı bəzən kortəbii şəkildə baş verir. Yazıçılar dəhşətli bir ümidsizlik vəziyyətindədir. Təsəvvür edin, ölkədə ədəbi jurnallar yox dərəcəsindədir. Yazıçılar Birliyinin “Azərbaycan”, “Ulduz” jurnalları və “Ədəbiyyat qəzeti” də olmasaydı, vəziyyət necə olardı? Yeganə qonorar verən ədəbi nəşrlər bunlardır. Bir də “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı. “Ədəbi ovqat”, “Yazı” jurnalları redaktorların şəxsi vəsaiti hesabına nəşr olunur və çap xərcini belə çıxarmır, müəlliflərə qonorar vermək iqtidarında deyillər. Ədəbi mühit o zaman canlana bilər ki, alternativ ədəbi qurumlar yaransın, müstəqil ədəbi qəzetlər, jurnallar dərc olunsun, yazılan əsərlər müzakirə olunsun. Rəqabət mühiti yaranmalıdır. Heç olmasa, qardaş Türkiyədən nümunə götürmək olar.
-Bu sualınıza qismən cavab verdim. Əlavə olaraq onu deyə bilərəm ki, ölkədə kitab sənayesi yetərincə formalaşmayıb. Bizdə ədəbiyyat tək-tük şəxslərin fədakarlığı hesabına yaranır. Kitab insanların həyatının tərkib hissəsinə çevrilməyənə qədər vəziyyət dəyişməyəcək. Bu barədə dəfələrlə yazmışam, müsahibələrdə də demişəm. İnsanımızın kitaba münasibəti kökündən dəyişməlidir. O, anlamalıdır ki, kitab gündəlik mənəvi qidadır, necə ki, hər gün yemək yeyirik, hər gün də kitab oxumalıyıq. Onda şüurumuz inkişaf edəcək. Bunun üçün televiziyalar qələm adamlarını təmənnasız təbliğ etməlidir. Düşük müğənnilər, şoumenlər bu xalqın zövqünü hər gün zorlamaqla məşğuldur və teleaparıcılar özləri də fərqinə varmadan genefondu məhv etməklə məşğuldurlar. Beş şou verilişi verəndə iki veriliş də ədəbiyyata, kitaba ayırın. Bununla kasıb düşməzsiniz. Mənəviyyata qoyulan kapital mütləq insana qayıdır.
-Kitab sərgiləri davamlı keçirilməlidir. Ən azı, iki aydanbir ölkənin müxtəlif şəhərlərində, rayonlarında kitab yarmarkaları keçirilməlidir. Sonuncu Milli və Beynəlxalq Kitab Sərgiləri göstərdi ki, ölkədə tədricən oxucu kontingenti yaranır. Bu proses davamlı olmalıdır.
İsa İsmayılzadənin şeirləri Gürcüstan ədəbiyyat portalında
Gürcüstanın populyar “Axali saunce” (“Yeni xəzinə”) ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində tanınmış Azərbaycan şairi İsa İsmayılzadənin gürcü dilinə tərcümə olunmuş “Mən bir termos şüşəsiyəm”, “Qatım bir-birinə gecə-gündüzü” və “Bir də görərsiniz...” şeirlərinin yayımına başlayıb.
Tərcümə Mərkəzindən verilən məlumata görə, şairin yaradıcılığı haqqında məlumatla təqdim olunan şeirlərin gürcü dilinə tərcümə müəllifi –tanınmış şair, tərcüməçi İmir Məmmədlidir.
Qeyd edək ki, Gürcüstanın Mədəniyyət, Gənclər və İdman nazirliklərinin dəstəyi ilə yayımı maliyyələşdirilən portal, mütəmadi olaraq səhifələrində Çarlz Dikkens, Vladimir Mayakovski, Velimir Xlebnikov, Harold Pinter, Rolan Bart, Olqa Tokarçuk, İtalo Kalvino, Ceyi Hopler kimi korifey yazıçı və şairlərin yaradıcılığını işıqlandırır.
“Yeni adlar” layihəsinin yeni mövsümdə ilk konserti keçirilib
Mədəniyyət Nazirliyinin bu ilin mart ayından həyata keçirdiyi “Yeni adlar” layihəsi yeni mövsümdə də davam edir. Layihə müasir Azərbaycan ifaçılıq sənətinin inkişafına, bu sahədə yeni istedadlı nəslin tanınmasına, parlaq ifaçıların yetişməsinə, o cümlədən musiqi sənətimizi dərindən bilən, onu dərk edərək böyük sevgi hissi ilə ifa edən ifaçıların sayının artmasına xidmət edir.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, gənc ifaçıların tanınmış dirijorların rəhbərliyi altında simfonik, kamera və xalq çalğı alətləri orkestrləri ilə konsertlərinin keçirilməsi onların sənət yolunda inkişafına mühüm zəmin yaradır.
“Yeni adlar”ın payız-qış mövsümündə ilk musiqi axşamı oktyabrın 24-də Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında gerçəkləşdi.
Musiqi axşamında Azərbaycan Dövlət Xalq Çalğı Alətləri Orkestrinin (bədii rəhbər və baş dirijor – Xalq artisti Ağaverdi Paşayev) müşayiəti ilə gənc tarzənlər – respublika və beynəlxalq müsabiqələr laureatları Məhəmməd Xanlarov və Vaqif Təhməzov mükəmməl ifaları ilə musiqisevərlərin könlünü oxşadılar.
Musiqi axşamının tamaşaçıları arasında Mədəniyyət Nazirliyi İncəsənət və qeyri-maddi mədəni irs şöbəsinin müdiri Fərəh Acalova, mədəniyyət və incəsənət xadimləri vardı.
Orkestr tərəfindən Üzeyir Hacıbəylinin “Koroğlu” operasından "Uvertüra" və Rauf Hacıyevin “Qaytağı” əsərləri böyük ustalıqla ifa edildi.
Məhəmməd Xanlarov Hacı Xanməmmədovun “Tar və orkestr üçün 1 nömrəli konsert”, Vaqif Təhməzov isə bəstəkarın “Tar və orkestr üçün 3 nömrəli konsert” əsərlərini təqdim etdilər. Orkestrin və gənc musiqiçilərin ahəngdar çıxışı tamaşaçılar tərəfindən alqışlarla qarşılandı.
“Yeni adlar”ın budəfəki iştirakçılarını yaxından tanıyaq.
Məhəmməd Xanlarov 1996-cı ildə Bakı şəhərində anadan olub. 2005-ci ildə L. və M.Rostropoviçlər adına 21 saylı onbirillik Musiqi məktəbinə qəbul olunub. 2015-ci ildə Azərbaycan Milli Konservatoriyası (AMK) nəzdində Musiqi Kollecinin tar sinfini, 2019-cu ildə AMK-nın bakalavr, 2022-ci ildə isə magistr pilləsini tar ixtisası üzrə bitirib.
M.Xanlarov 2010-cu ildə xalq çalğı alətləri ifaçılarının II Respublika müsabiqəsində III dərəcəli diplomla təltif olunub. 2011-ci ildə milli musiqi alətləri ifaçılarının Respublika festivalında III dərəcəli, 2014-cü ildə III Respublika müsabiqəsində I dərəcəli diplomlarla təltif edilib. Gənc tarzən Polşanın Volin şəhərində keçirilən XII Beynəlxalq müsabiqədə (2016) I yer və xüsusi mükafata, Antalyada (Türkiyə) keçirilən (2017) Beynəlxalq TV müsabiqə-festivalında “Qızıl ulduz” mükafatına layiq görülüb. Musiqiçi hazırda Azərbaycan Televiziya və Radiosunun Əhsən Dadaşov adına “Xatirə” xalq çalğı alətləri ansamblında fəaliyyət göstərir.
Vaqif Təhməzov 2000-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 2018-ci ildə Bülbül adına Orta İxtisas Musiqi Məktəbini tar sinfi üzrə bitirib. Həmin il AMK-ya daxil olub. Hazırda konservatoriyanın magistrantıdır.
V.Təhməzov 2013-cü ildə Qara Qarayevin 95 illik yubileyinə həsr olunmuş “Təhlil və ifa edir gənc musiqiçilər” II Respublika elmi-ifaçılıq müsabiqəsində laureat adını qazanıb. 2017-ci ildə “Testene Art Baku” beynəlxalq incəsənət festival-müsabiqəsində 1-ci dərəcəli diplomla təltif olunub. Eyni zamanda Bülbülün anadan olmasının 120 illik yubileyinə həsr edilən milli musiqi alətləri ifaçıları, xanəndələri və vokal ifaçılarının 3-cü müsabiqəsində laureat olub. 2018-ci ildə Hacı Xanməmmədovun 100 illiyinə həsr olunmuş xalq çalğı alətlərinin ifaçılarının I Respublika müsabiqəsi və 2019-cu ildə Gürcüstanda keçirilən “Harmony” beynəlxalq müsabiqəsində I yerləri qazanıb. 2020-ci ildə Çexiyada keçirilən “Crystal Star Praque” müsabiqəsi, həmin ildə Malta və Polşada təşkil olunan “Star Bridge” müsabiqəsində Qran-priyə, “Şuşa İli” və Bülbülün 125 illik yubileyinə həsr olunmuş respublika müsabiqəsində də Qran-priyə layiq görülüb.