Super User
“Yevgeni Onegin” monotamaşası BMA-da təqdim olunacaq
Oktyabrın 21-də Bakı Musiqi Akademiyasının (BMA) nəzdində Opera Studiyasında Rusiyanın Əməkdar artisti Aleksandr Dyujevin ifasında A.Puşkinin ən məşhur, parlaq əsəri təqdim olunacaq.
BMA-dan verilən məlumata görə, Dmitri Dyujev tərəfindən ifa olunacaq “Yevgeni Onegin” valehedici monotamaşadır.
Tamaşaçılar dünya ədəbiyyatının şah əsərini yeni tərzdə dəyərləndirmək imkanı əldə edəcəklər.
Səhnə əsərində görkəmli bəstəkar Sergey Prokofyevin bu tamaşa üçün xüsusi olaraq yazılmış musiqisi səsləndiriləcək. Tamaşanın quruluşçu rejissoru Rusiyanın Xalq artisti Antonina Kuznetsovadır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
Bu gün Bakıda “Türkiyə-Azərbaycan Qardaşlığı: Anadoludan əsintilər” adlı sərgi açılacaq
Sənət və Sənətkarlar Birliyi Dərnəyinin (SAKÜDER) təşkil edəcəyi sərgi Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illiyinə və Türkiyə Cümhuriyyətinin qurulmasının 100 illiyinə həsr olunacaq.
Müasir Azərbaycan dövlətçiliyinin banisi Heydər Əliyev və Türkiyə Respublikasının qurucusu Mustafa Kamal Atatürk hər zaman istər sənətə, istərsə də sənətkara xüsusi qayğı ilə yanaşıb, onların bu yolda irəliləməsinə təkan verib. SAKÜDER-in başlıca məqsədlərindən biri Atatürkün miras qoyduğu mədəniyyəti gələcək nəsillərə ötürmək, sənətkarları tanıtmaq və onların əsərlərini sənətsevərlərin diqqətinə çatdırmaqdır. SAKÜDER rəssamın fırçası, yazıçının qələmi, musiqinin səsi, qısaca sənətkarın daxili ahənginin var olması üçün öz mövcudluğunu daim davam etdirəcək.
Sərgidə Türkiyənin İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya şəhərlərindən və paytaxt Bakımızdan 19 rəssamın 40-dək əsərləri nümayiş etdirilməsi planlaşdırılır.
Vernisajda təqdim ediləcək dəyərli sənət inciləri arasında Anar Hüseynov, Asım Yücesoy, İnci Tekin, Bənövşə Ağayeva, Günəş Abbas, Mustafa Pişkin kimi önəmli sənətkarların əsərləri yer alacaq.
Həmçinin, tədbir çərçivəsində “SAKÜDER-2023” fəxri mükafatların təqdim edilməsi də planlaşdırılır.
Sərgi oktyabrın 20-dək davam edəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
Mədəniyyət Nazirliyi və ICESCO-nin birgə əməkdaşlığı - “A-hub Akselerasiya Proqramı”
Oktyabrın 4-də Yarat Müasir İncəsənət Məkanında Mədəniyyət Nazirliyi və İslam Dünyası Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı – ICESCO-nun dəstəyi, “New Space Innovation” MMC-nin təşkilatçılığı, “Kapital Bank” və Bakı Dövlət Universitetinin tərəfdaşlığı ilə “A-hub Akselerasiya Proqramı”nın açılış mərasimi keçirilib. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir.
Açılış nitqi söyləyən ICESCO-nun baş direktoru Salim bin Məhəmməd əl-Malik və mədəniyyət nazirinin müavini Fərid Cəfərov qonaqları salamlayıb, proqram iştirakçılarına uğurlar arzulayıblar.
Daha sonra müxtəlif mövzularda çıxışlar edilib, ''A-hub Azerbaijan – 2023" iştirakçılarının videotəqdimatı olub. Qeyd edək ki, layihə ICESCO-nun üzvü olan ölkələrdə 2021-ci ildən etibarən innovativ inkişaf sahəsində təşəbbüslərin dəstəklənməsi, biznes subyektlərinin və gənclərin bu sahəyə marağının artırılması, mədəniyyət sahəsi ilə özəl yaradıcı sahibkarlıq subyektlərinin əlaqələndirilməsi məqsədilə həyata keçirilir.
Bu il proqrama Bakı, Sumqayıt və Gəncədən 14 komanda müraciət edib. Komandalar 6 həftəlik akselerasiya keçdikdən sonra öz startaplarını milli finalda təqdim edəcəklər. Milli finalda qalib gələn komandalar böyük finalda iştirak etmək imkanı qazanacaqlar.
Şəkillərdə: Salim bin Məhəmməd əl-Malik (qapaq şəklində) və mədəniyyət nazirinin müavini Fərid Cəfərov çıxış edirlər; Natiqlər maraqla dinlənilir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
Tomas Andersin Bakı konsertinə sayılı günlər qaldı
Oktyabrın 14-də Heydər Əliyev Sarayında əfsanəvi “Modern Talking” qrupunun solisti, dünyaşöhrətli ifaçı, bəstəkar və prodüser Tomas Anders konsert proqramı ilə çıxış edəcək.
Daim özünəməxsus ifaları ilə milyonların qəlbini fəth edən alman pop ifaçısı öz repertuarında olan unudulmaz mahnıları ilə pərəstişkarları qarşısında çıxış edəcək.
Qeyd edək ki, 1963-cü ildə Almaniyanın Koblenz şəhərində alman və italyan əsilli ailədə anadan olan Tomas Anders uşaqlıq illərində gitara və fortepianoda ifa etməyi öyrənib. O, 1979-cu ildə "Radio-Lüksemburq" yarışmasının qalibi olub. Onun ilk sinqlı "Judy" 1980-ci ildə çıxır. 1984-cü ildə isə T.Anders həmkarı Diter Bolen ilə tanış olur. Bəstəkar və prodüser D.Bolen özünün "Was macht das schon" adlı mahnısını T.Anderslə birgə ifa edir. 1983–1984-cü illərdə musiqiçilər "Wovon traumst du denn" adlı alman dilində 5 sinqldan ibarət albom buraxırlar. Sonra 1984-cü ildə musiqiçilər “Real Life” qrupunun "Catch me İ`m falling" hit mahnısı üzərində işləyirlər. Onlara məşhurluq gətirən ilk mahnı isə 1984-cü ilin sentyabrında buraxılan "You`re my heart, you`re my soul" hiti olur. Mahnı ilk əvvəl musiqisevərlərin layiqli qiymətini ala bilmir və yalnız "Formel Eins" proqramından sonra əsl populyarlığına qovuşur. Sinql əvvəlcə alman, sonra isə Avropa hit-paradlarını fəth edir. Duetin adı “Modern Talking” olur. Bir müddətlik uğurlu birgə fəaliyyətdən sonra, qrup üzvləri 1987-ci ildə qarşılıqlı razılıq əsasında ayrılırlar. Bir xeyli müddətdən sonra, 1998-ci ildə "Modern Talking" yenidən bir araya gəlir, lakin 2003-cü ildə qarşılıqlı razılıq əsasında növbəti dəfə ayrılırlar. 2003-cü ildən etibarən Tomas Anders öz solo karyerasına başlayır və yenidən böyük məşhurluq qazanır.
Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
“Bilinməzə məktub” - ESSE
Jalə İslam, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Səndən bir cəfəngiyyata inanmağını istəyəcəyəm. Bilmirəm, səndən nə vaxtsa belə bir şey istəyən olub, ya yox, amma mənim qəribəliyimə artıq alışmış olmalısan. Bütün varlığımla yaxşı olduğuma inanmağını istəyirəm. İstəmirəm ki, kədərim səninlə məni bu tilsimli quyuda yenidən birləşdirsin. Mən bir az xurafata inanan biriyəm və bunu sən də bilirsən. Əgər nə vaxtsa, çətində olduğum xəbərini alsan, qulağını çək. Sınanmaq bizə xas olsa da, bütün bunları yaşatmaq həmişə mənə aid olub. Sənə olan bütün sözlərimi bir dəftərin vərəqlərinə həkk edəcək qədər qorxaq biriyəm. Lakin əgər indi gəlsən, içimi sənə tökəcək qədər də açıq sözlüyəm. Bütün hislərimi özümə danışacaq qədər riyakar, sənə lal olacaq qədər mücərrəd biriyəm. Fəqət, bunu bilməyini istəyirəm ki, hər nə olursa olsun, sənin yollarını gözləyəcək qədər qürursuzam.
Getdiyin gün ölməyəcək qədər güclü, sənsiz yaşamağı bacaracaq qədər ruhsuz biriyəm. Sınağın ən alisi ilə, zərbənin ən qüvvətlisi ilə, ağrının ən kamanlısı ilə sınanarkən tapıram özümü. Yemədiyim yemək parçaları, içmədiyim su damlaları boğazımda qalır. Sənin müqəddəratın mənim mənəviyyatımı alt-üst edir. Qarşılaşdığımız günə lənətlər yağdırmağa könlümün incə telləri icazə vermir.
Az öncə gözümə otağın küncündəki hörümçək toru sataşdı. Sən gedəndən pinti biri olmuşam, halbuki mən zənn edirdim ki, xarabaxana sadəcə qəlbimdədir. Səni içimdə dəfn edəcək qədər özümdən nifrət etmirəm. Bu pinti yerin sənə qalmağını istəsəm də, məni gün işığına çıxaracaq başqa dərdlər yaşamaq istəyirəm.
Bəlkə onların səni unutdura biləcək qədər zərbəsi ağır olar. Deyəsən, artıq bütün cavabları keçmişin mənə miras qalan xatirələrindən tapıram. Yadındadır, sənə, -"Mən sənə bağlanmaq istəmirəm"- demişdim. Sən də böyük təəccüblə mənə baxaraq-"Niyə?"- deyərək sual vermişdin.
"Çünki hər bağlılığın bir ayrılığı və hər bağlı qapının bir açarı olur"- deyə cavablamışdım. Bu dialoqun davamında səndən ayrılmaq istədiyimi açıq-aşkar sənə ifadə etmişdim və sənin məlum sualına mənim məlum cavabım çoxdan hazır idi.
"Ona görə ki, nə ayrılığın ayrılığı, nə də ki aralı qapıdan otağa daxil ola biləcək qədər cəsur birini tanıyıram."
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
Yaponiyada Qara Qarayevin iki əsərindən ibarət kitab çap olunub
Azərbaycanın görkəmli bəstəkarı Qara Qarayevin əsərlərindən ibarət not kitablarının Yaponiyada dərc olunması layihəsi uğurla davam etdirilir. Layihə çərçivəsində Qara Qarayevin iki əsərindən ibarət kitab çap olunub.
Bu barədə Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi məlumat yayıb. Yaponiyada yaşayan azərbaycanlı musiqiçi Gülnarə Səfərova bildirib ki, bu layihə 2022-ci ildən Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin dəstəyi ilə başlanıb. 2023-cü ilin payızında isə bəstəkarın “Yeddi gözəl” və “Don Kixot” baletlərinin partiturasının daxil edildiyi iki not kitabı yapon musiqisevərlərinə təqdim edilib.
Kitabların quruluşu, dizaynı, notların redaktəsi və bunlarla bağlı maddi məsələləri “ZenOn” Yapon Musiqi Nəşriyyatı öz üzərinə götürüb. Nəşriyyatla aparılan danışıqlar nəticəsində layihə çərçivəsində ilk dəfə olaraq kitabın üz qabığında bəstəkarın və əsərlərinin adı yapon və ingilis dillləri ilə yanaşı, Azərbaycan dilində də yazılıb.
Kitaba ön sözü yapon və ingilis dillərdə bəstəkarın oğlu Fərəc Qarayev yazıb. Kitabın hazırlanmasında əməyi olanların arasında Gülnarə Səfərovanın da adı qeyd edilib.
Musiqiçinin sözlərinə görə, layihənin davam etdirilməsi və Qara Qarayevin digər əsərlərinin də çap olunması planlaşdırılır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
POEZİYAMIZIN QIZIL FONDUNDAN - Məmməd Araz, “Dünya sənin, dünya mənim…”
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının ən çox izlənilən rubrikasında bu gün Xalq şairi Məmməf Arazın “Dünya sənin, dünya mənim…” şeiri təqdim ediləcək. Şeiri şair 1983-cü ildə qələmə alıb. Şeirə müğənni Niyaməddin Musayev çox sevilən bir mahnı da bəstələyib ki, bir çox repertuarları bəzəyir.
Bir taleyin oyununda cütlənmiş zərik,
Yüz il qoşa atılsaq da qoşa düşmərik.
Bir zərrənin işığına milyonlar şərik,
Dünya sənin,
Dünya mənim,
Dünya heç kimin...
Çevrəsindən çıxsa əgər sevda fırfıran,
Bir ümidin ətəyindən tutub da fırlan,
Eşidərsən: pıçıldayır yıxılan, duran,
Dünya sənin,
Dünya mənim,
Dünya heç kimin...
Bu get-gəllər bazarına dəvədi dünya,
Bu ömür-gün naxışına həvədi dünya.
Əbədiyə qəh-qəh çəkər əbədi dünya,
Dünya sənin,
Dünya mənim,
Dünya heç kimin...
Ayaq saxla, dövrənə bax ötəri belə,
Min illərdir Araz belə, Həkəri belə.
Axşamların, səhərlərin təkəri belə,
Dünya sənin,
Dünya mənim,
Dünya heç kimin...
Gülünclərə gülünc gələn bu ada güldüm,
Yüyəninə hər əl yetən bu ata güldüm,
Mən özümlə oynadığım şahmata güldüm...
Dünya sənin,
Dünya mənim,
Dünya heç kimin...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Aşıq Veysəlin xatirəsi yad olunub
Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Aşıq Veysəlin vəfatının 50-ci ildönümü ilə əlaqədar “Cümhuriyyətin üzü” adlı konsert proqramı təqdim olunub.
Tədbir Bakıda Yunus Əmrə İnstitutunun təşkilatçılığı ilə gerçəkləşib.
Tədbirdə çıxış edən Bakıda Yunus Əmrə İnstitutunun rəhbəri Səlçuk Karakılıç Aşıq Veysəlin yaradıcılığından bəhs edib: “Aşıq Veysəl daha çox panoramik baxa bilən, Türkiyənin xaotik məsələlərinə dərindən gələn iç səsinin əks sədası ilə səslənə bilən, böyük problemləri böhrana çevirmədən Türkiyənin siyasi və mədəniyyət xadimlərinə təkliflər verə bilən böyük bir sənətkardır. Onun Türkiyənin sosial problemlərinə səssiz qalmadan cəmiyyəti xəbərdar etməsinin nə dərəcədə böyük sənətkar olduğunu göstərir. Yalnız öz faciəsini yazsaydı, ona romantik şair deyə bilərdik, amma Veysəl Türkiyə və türk milləti mövzularını cəsarətlə qələmə aldığı üçün milli romantik şairdir”.
Qeyd edək ki, tədbirdə Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri Cahit Bağçı, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin Azərbaycandakı Təmsilçiliyinin rəhbəri Ufuk Arca, tanınmış sənət adamları və bir çox qonaqlar iştirak ediblər.
Xatırladaq ki, tədbir Türkiyə Cümhuriyyətinin 100 illiyi, “UNESCO-nun Aşıq Veysəl İli” və vəfatının 50-ci ildönümü çərçivəsində reallaşıb.
Gecədə Əməkdar artist Nuriyyə Hüseynova, Həlimət Sultan, Ülviyyə Sədaqət və Çilənay Hüseynkva doqquz nəfərlik orkestr ilə Aşıq Veysəlin sevilən mahnılarını səsləndiriblər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
BİRİ İKİSİNDƏ – Anar Adilin “Səmadan məktub”u
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə Biri ikisində layihəsində bu gün Nəsr saatıdır, Anar Adilin “Səmadan məktub” hekayəsinin təqdimatıdır.
Anar ADİL
SƏMADAN MƏKTUB
Böyürtkən kollarıının mühasirəyə aldığı həyətin giriş qapısından poçt qutusu asılmışdı. Qutu yaranışından yaşadığı ömrü başa vurandan bəri sərçələrin dəndanına çevrilmişdi.
Əmimin qapısından sərçə civiltisi, göyərçin qurultusu kəsilməzdi. Sərçələr dən yeyib tut ağacının budaqlarına, göyərçinlər taxtapuşa çəkilib sərinlənirdilər.
Əmim müəllimliyin daşını atsa da, ipə-sapa yatmayan, şuluq uşaqları həyətinə toplayır, əvvəlcə onlara kamança çalır, sonra kitab oxutdurur, tapşırıq yazdırır, dərslər bitən kimi isə əllərinə kolbasa-çörək verib həyətində özü tikdiyi hovuza ötürürdü. Dərsi yaxşı oxumayanları hərdən şillələyirdi. Onun şilləsini dadan uşaq mum kimi yumşalırdı.
Əmimavtomobilqəzasındansağ çıxdı, amma şillə vuransağ əlinibərk əzdi. Sarıqlı əli ilə kamanı götürüb simlərə çəkdi, kamançadan sərçə civiltisinə, göyərçin qurultusuna bənzər səs çıxan gün əmim şilləsini də, hirsini də boğub öldürdü.
Əmiminevinə toplaşanuşaqlarevlərində tapmadıqları sevgini, hüzuruhovuzunsərinsuyunda çimib, kolbasa-çörəyiacgözlüklə ağızlarınatəpməklə tapırdılar.
***
Əmim göyərçinlərə, sərçələrə dən almaqdan gəlirdi. Dən torbasını mizin üstünə qoydu, aerodrom kepkasını çıxartdı, çəliyini iki dəfə mizin ayağına vurdu:
– Qardaşoğlu, bəri gəl, dünən ziyil basmış əlini gördüm, yaxma aldım sənə, götür, axşam yatmazdan qabaq ziyillərinə çək, bircə həftəyə quruyub təmizlənsin.
Əmimə “sağ ol” dedim. Alnındakı qat-qat qırış açıldı, bığlarının ucu yanağına dartıldı.
– Qardaşoğlu, dünyada ən gözəl iş, bilirsən, nədi?
Çiynimi çəkdim.
– Dünyada ən gözəl iş göyərçin uçurtmaqdı.
Əmimhərdəfə göyərçinuçurmazdanqabaqkepkasının üstündənbaşını qaşıya-qaşıyabeş dəqiqəlikhadisənibirsaatauzadıb, cütgöyərçinləringöyə qalxmasını, fit çalankimigöydə mayallaqaşmalarını, quşlarınayağından tutmuş,dimdiyinə qədərhər şeyielə dolu, elə bəlağətlə təsviredirdiki, onuneynisöhbətinə yüzüncü dəfə də eynimaraqlaqulaqasırdım.
– Səninsöhbətindənsonraağ-qarahəyatdagözümə rəngligörünür, əmi, –dedim.
Əmimin sifətinin qaraldığını gördüm. Bilirdim… Yenə rəhmətlik yoldaşı yadına düşmüşdü.
ƏmidostumSəmarəhmətə gedəndə əmimcamaatınyanında özünü toxtaqtutubağlamadı. Bir dəfə kənd toyunda yaxşı yeyib-içmişdi, ayaq üstə zorla dururdu. Qoluma girib mənə danışmışdı ki, Səma ölən gecə, qonaqlar dağılışıb gedəndən sonra yataq otağına keçib, kaman sürtən sağ əli ilə arvadının başına vurduğu yumruqları dayanmadan öz başına endirib, elə Səma kimi də cınqırını çıxarmayıb.
Əmim kepkasının dimdiyini aşağı çəkib gözünün üstünə saldı. Sol əli ilə kepkasının dimdiyindən bərk-bərk yapışıb buraxmırdı, sanki illərlə ondan qabaq oyanan, ondan gec yatan, hər kürünə, hər yalanına, hər təhqirinə dözən arvadının başından-beynindən çıxıb qaçacağından qorxurdu.
ƏmimSəmailə nişanlı vaxtı bir-birinə yazdıqları məktubları indiyəcənservantıngözündə saxlayırdı.
– Qardaşoğlu, poçtalyonməktubgətirdi, gördün?
– Yox, görmədim, əmi– çaşqınlıqiçində əmimə baxıram.
Əmimin sifəti haldan hala düşdü.
– Bir get bax. Yaxşı-yaxşı bax, bayaq gördüm ki, poçtalyon qutuya nəsə atdı.
– Baş üstə, – deyib böyürtkən kollarına bürünmüş həyət qapısına sarı yüyürdüm.
Qutuda üstünə dən səpilmiş zərfi görəndə nə deyəcəyimi bilmədim. Tez kimdən gəldiyinə baxdım. Sevincdən qışqırdım. Qaça-qaça mətubu əmimə gətirib saf-saf güldüm:
– Hə, əmi, məktubdu, qutuda... Səma əmidostumdandı.
Əmim tez ayağa qalxdı, məktubu əlimdən aldı, açdı, əzbər bildiyi sətirləri dilinin alıtında sürətlə oxudu. Məktubu oxuyub bitirib, səliqə ilə qatlayıb döş cibinə qoydu, pencəyinin üstündən məktubu sığalladı.
Yataq otağının işığı yandı.
Kamançanın simlərindən “Segah”ın iniltisini həyətə yayıldı. Sərçələrin civiltisi, göyərçinlərin qurultusu eşidilməz olmuşdu.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
Fransada nəşr edilmiş kitabda Azərbaycan tarixi abidələrindən də bəhs olunub
Praktiki Ali Tədqiqatlar Məktəbinin doktoru, Fransa Milli Elmi Tədqiqatlar Mərkəzinin tədqiqatçısı, islamşünas alim Kərim İfrakın “İslamda rənglər fəlsəfəsi” (Philosophie des couleurs en İslam) kitabı işıq üzü görüb.
AzərTAC xəbər verir ki, kitabda Azərbaycanın bir çox rəmzi məkanlarından da bəhs olunur. Müsəlman aləmində rənglərin mənası və rənglər vasitəsilə ideyaların ötürülməsindən danışılır. Yaradıcılığında artıq illüstrasiyada rənglərin işlənməsidən bəhs etmiş K. İfrak əlyazmalardakı rənglərdən də söz açıb. Müsəlman dünyasında rənglərin rəmzini açıqlayıb. Rənglərin ümumi qavrayışından bəhs edərək, Şərqdə rənglərin tarix boyu yolunu izləyir.
Kitabda Azərbaycanda UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmiş Şəki Xan Sarayında istifadə edilmiş rəngli şəbəkədən, eləcə də Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”sindən danışılır, istifadə olunmuş rənglər haqqında məlumat verilir.
Kitabda yaşıl rəngin İslamda, xüsusilə də bayraqlarda daha çox işlənməsinə baxmayaraq, mistik göy rəngə, eləcə də qara və müqəddəs hesab edilən ağ rənglərə də üstünlük verildiyi şərh edilib. Müsəlman dünyasının zəngin ikonoqrafiyası və mistik duyğularla ötürülən rənglərin mənasını izah etmək üçün bildirilir ki, suyun rəngi onun qabından asılıdır. Kitabda müsəlman aləmində geometrik xalçaçılıqda da rənglərin böyük məna daşıdığı qeyd olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(05.10.2023)
