Aida Eyvazlı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Dünyada bir çox mədəniyyəti yaradan türklər, həm də dünyaya mətbəx mədəniyyətini gətiriblər. Dünyanın harasında yaşadıqlarından asılı olmayaraq, məskən saldıqları yerlərdə əcdadlarından qalan uruf-adətləri unutmayıblar. Mədəniyyətləri eyni, musiqiləri oxşar, mətbəxləri də eyni.

 Sizi bu gün Saxa yakutlarının- şimal türklərinin ləzzətli mətbəxlərinin bir çox türk xalqlarının menyusunda olan, lakin fərqli adla təqdim olunan məzəli bir yeməyini təqdim edirəm. Əvvəlcədən qeyd edim ki, təqdim etdiyim Salamat desertini şimalda yaşayan türkdilli xalqların əksəriyyəti hazırlayır. Bu yeməyin 40-dan artıq növü məlumdur.

Yakutların bayram süfrələrinin, qonaqlar üçün açdıqları süfrələrinin ən gözəl

təamlarından biri də Salamatdır. Salamat elə bizim analarımızın bişirdiyi quymağa bənzəyir.

Bu ləzzətli təamı hazırlamaq üçün:

600 qram kərə yağı, 100 və ya 120 qram un, 400 millilitr qaynar s duz zövqə görə götürülür. Kərə yağını çuğun tavada əridirik və əriyən yağı qarışdıra-qarışdıra, içərisinə ələnmiş unu yavaş-yavaş tökməyə başlayırıq. Dayanmadan yağ və unu nisbətən güclü odun üstündə qarışdırırıq. Unun yağda qovrulmuş ətri gəldikdən sonra, qaynamış suyu asta-asta tavanın içərisinə əlavə edirik. Bundan sonra ocağın istisini azaldırıq.

Kütləni dayanmadan tez-tez qarışdırmaq lazımdır ki, içərisində düyünlər əmələ gəlməsin.

Yenə də tavadakı və ya dərin qazandakı qarışığı qarışdırmaqda davam edirik. Bu proses yeməyin üzünə ərinmiş yağ çıxana qədər davam edir. Yağ yeməyin üstünə çıxdımı, Saxa yakutlarının şah deserti sayılan Salamat hazırdır.

Onun içərisinə zövqə görə şam ağacının qozasının tumlarını, qızardılmış qoyun və ya mal dilinin dilimlərini, eləcə də şüyüd qata bilərsiniz. Bu inqridentlərin hamısını birdən bir Salamatın içərisinə qatmaq olmaz. Onlar ayrı-ayrı salamatların içərisinə zövqə görə əlavə edilə bilər.

Sonra isə çömçə ilə kasalara və ya piyalələrə əlavə edib, qonaqlarınızı yeməyə dəvət edin. Bu desert süfrəyə isti- isti verilir.

Elə isə, xoşunuza gəldisə, bizim quymağa oxşayan, lakin ondan daha da incə və ləziz dada malik Salamat desertini hazırlayıb, dadına baxın.

Nuş olsun!

P:S. Kərə yağını yağlılığı yüksək olan, südün üzərindən yığılan qaymaq və ya xamayla da əvəz etmək olar.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.12.2024)

Fariz Əhmədov, Naxçıvan televiziyasının baş redaktoru, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Naxçıvan təmsilçisi

Qəbir evin nurla dolsun, əziz şair Bəxtiyar Vahabzadə. Nə gözəl yazmısan: “Ey hörmətli müəllim, hər könüldə yerin var”. Əslində, sən düz yazmısan, biz səni səhv anlamışıq. 

Sən öyrədənə müəllim dediyin halda, biz müəllimi pula satmışıq, pulla almışıq. İstədiyimizə ya müəllim deyə xitab etmiş, ya da elə öyrədilmişik. Sanki kiməsə müəllim deməsək üzüyünün qaşı düşəcəkmiş. O qədər müəllim demişik ki, hər kəsə,indi ayırd edə bilmirik, müəllim kimdir. Düşünün, müəllim müəllim olduğunu inandırmaq üçün dəridən-qabıqdan çıxır. Halbuki müəllimin girdiyi evlər nura qərq olar, hər kəs ayaqda qarşılayardı müəllimi. 

Bu gün prokurora, polisə, gömrükçüyə, briqadirə, biznesmenə, xülasə bütün növ dövlət və özəl sektor işçilərinə “müəllim” deyə xitab edilir. Düşünürük ki, onlara müəllim deməklə hörmət edirik? Əksinə, həm onlara, həm də müəllim adını daşıyanlara hörmətsizlik edirik. Axı hər peşənin bir xitab növü var: cənab prokuror, cənab rəis, cənab briqadir və sair. 

İnsafdandırmı zibil idarəsinin müdirinə də müəllim deyək, özəl şirkətdə bazarlamaçıya da, müəllimə də? Biz bu cür xitab etdikcə bizdən sonrakı nəsil müəllimin kim olduğunu unudacaq. Düşünün ki, balaca körpələr taksi sürücüsünə də müəllim deyir, məktəbdəki xadiməyə də, müəllimə də. Özünüz artıq düşünün işin ciddiliyini. 

Müəllim öyrədəndir. Müəllim ömrünün nurunu şagirdlərə çırağ edəndir. Müəllim öz övladları ilə şagirdlərini ayırmayandır. Müəllim ömrünü xalqına şam edən Həsən bəy Zərdabilər, Məhəmməd Tağı Sidqilər, Hüseyn Cavidlər, Mirzə Cəlillər, Lətif Hüseynzadələr, Hüseyn Həşimlilərdir. Siz nə xoşbəxtsiniz ki, bu adı alovlandırıb odlar yurdunda müəllimlik etmiş, yaddaşlarda daşlaşmış, mamırlaşmış, saflaşaraq ülviləşmisiniz. Qəbir eviniz nurla dolsun!

Sizin layiqli davamçılarınız bu gün şəhərin mərkəzindən ta ucqar dağ kəndinə qədər bu məşəli alovlandırmaqdadır. O işıqdan yığılan zərrələr indi milyonlarla məktəbə nur saçır, ömür fəda edir. Unutmayaq ki, dünyada və ölkədə ən böyük ad müəllim adıdır. Bütün vəzifə sahiblərindən tutmuş ən ali məqam sahiblərinə qədər hər kəs müəllimə borcludur. Hər kəsə adı, familyası və yaxud işi gərəyincə xitab edək. Bahanı ucuz etməyək. Dəyər sahibini dəyərsiz qoymayaq. Yenə də övladlarımızı “Əti sənin, sümüyü mənim”, – deyərək müəllimə əmanət edək. Müəllim olmayan hər kəsə “müəllim” deyərək xitab edənləri şiddətlə qınayaq, onlara izah edək ki, müəllim adını ucuz tutmayın. Ümummilli Lider Heydər Əliyev demişkən “Mən yer üzündə müəllimdən yüksək ad tanımıram”. Gəlin bizdə bu prinsipə sadiq qalaq!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.12.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ədəbiyyat qəzet” ilə birgə ƏDƏBİYYATIMIZI SEVDİRƏK layihəsində bu gün sizlərə Ülvi Babasoyun essesini təqdim edilir. 

Biri vardı, biri yoxdu. Əvvəl zaman içində, xəlbir saman içində dünya vardı. O dünyanın üstündə Taclı İlahə Nü Va yaşardı. Nü Vanın dünyanın üstündə sürüşməkdən xoşu gəlirdi. O, dünyanın üstündə sürüşərkən, tanrı Fu Xini gördü. Nü Va Fu Xinin bədəninin qüsursuz formasına aşiq oldu. O, atları, bağları, bostanları, gülləri, çiçəkləri buğdaları, almaları, narları, heyvaları, şaftalıları, pişikləri, itləri sevirdi. Çünki aşiq idi. Fu Xinə olan sevgisi yeni yaradılışlarla dolub-daşırdı. Heyvanlar xoşuna gəlsə də, nəsə tam deyildi. O düşünürdü ki, yaradılış tamamlanmayıb. Heyvanlar o qədər ağıllı deyildilər. O bütün canlılardan daha bütöv bir varlıq yaratmaq istəyirdi.

Nü Va San çayında üzərkən palçıqdan kiçik insanlar düzəltdi. Onları özünə oxşatdı. Lakin quyruq yerinə iki əl, iki ayaq verdi insanlara. Palçıqları ovuclayıb insan yaratmağa başladı. Nü Va insanlara həyat nəfəsindən üfürdü. İnsanların bəzilərini aqressiv, sərt elementlərlə doldurdu. Digərlərini isə zərif, incə elementlərlə bəzədi. Qadın və Kişi çıxdı ortaya. Yaradılış ürəyincə olmadı. Günəşi və Veneranı yaratdı. Günəş gül barmaqlı şəfəqlərindən Veneranın üstünə saldı. Gül barmaqlı şəfəqlərdən saysız-hesabsız qoxular yaratdı. Venera Günəşə və qoxularına aşiq oldu. Hər yeri yox edən saxta, on Günəş vardı dünyada. Nü Va Oxçu Yini onları yox etmək üçün göndərdi. Oxçu Yi saxta Günəşləri öldürdü. Qoxulu Günəş və Venera qaldı. Kişilər və qadınlar qoxuyla bir-birlərini tapdılar. Bədənləri qoxuyla uzlaşdılar...

Qadın jasminin orta notları ilə kişinin bədəninə istilik və enerji ötürürdü. Kişinin öpüşləri qadının bədənində nəfəs alırdı. Qadının boğazı qu quşu kimi qamətli və incə idi. Kişinin bir əli qadının ipincə belini ovuclayır, digər əli saçlarına sığal çəkirdi. Qadının sinəsindən karamelli bir dad və qoxu kişinin damağına yayılırdı. Kişinin ağzı dolu olduğu üçün burnu ilə nəfəs alırdı. Burun isə beynə qoxuları olduğu kimi ötürürdü. Qadının bədənindən çuğundurun üst notları ilə izdivaca girmiş naringi ətri gəlirdi. Kişi sitrus gecələrinin sərinliyini udurdu. Qadının bədənindən çıxan buğ kişinin günəşli notlarla axan tərində ozonlaşırdı. Onun nəfəsliyinə çevrilirdi. Kişinin gözəl qoxudan başı çıxırdı. Ac qalardı, ancaq qiymətindən asılı olmayaraq cürbəcür parfümlər alardı. Gözəl qoxularla özünü güvəndə hiss edirdi. Kişi dovşan burnu kimi min qoxunu eyni anda içinə çəkməyi bacarırdı. Ancaq qoxular bir-birinə qarışıb itirdilər bəzən. Qadında isə başqa bir hal hökm sürürdü. Kişidən gələn isti səhləb qoxusu qadının dişilik hormonlarının fələyini azdırırdı. Qadının bədənindən yayılan aromatik hücumlar isə kişini həzzin nirvanasına ucaldırdı. Aromatik hücumların dadını və ləzzətini əmirdi kişinin bədəni. İlk öpüşlərindən sonra qadın kişiyə əsəbiləşmişdi (Kişi işığı söndürüb qadını qucmuşdu. Qadına elə sarılmışdı, elə sarılmışdı ki, istilik və güvən yaymışdı ətrafa. Sirli yerlərdə gəzişən dodaqları qadının dodaqlarını tapmışdı. Qadın geri çəkilmək istəsə də, gücü çatmamışdı. Dodaqlarını və bədənini təslim etmişdi kişiyə). Yalanmışlıqdan əsəbiymiş kimi göstərmişdi özünü. Sonra kişiyə demişdi ki, sənin öpüşündən anladım ki, məni sevirsən. Bir də qoxun məni dəli elədi. Səni nə vaxt görsəm, ürəyim titrəyir. Kişi yaxşı bilirdi ki, onda səhləb çiçəyindəki yabanılıq, soyuqluq və tənhalıq var. Onu da əcəb bilirdi ki, bənövşənin içində yatan ehtirasın istilik və cazibəsi də yaşayır bədənində. Qadınlar bir dəfə bu yabanı və isti qoxunu daddısa, əsir olurdular ona. Bu dəfə fərqliydi hər şey. Qadının bədənindəki aromatik hücumlar onu özünə əsir etmişdi. Sirli, yüngül, nəzakətli və sintetik qoxulardan deyildi bu qadınınkı. Qadında oriental qədimlik və ilkinliyin qoxusu vardı. Tərindən həmin orientallıq portağal qabığının qatları kimi açılırdı. Günəş batarkən çiçəklər öz təbii qoxularını yaya bilmirlər. Sintetikləşirlər. Qadınsız günlərində kişi səhləbin içində yatan bənövşə ehtirasını da itirirdi. Bədəni o qoxuları yaya bilmirdi. Artıq hansısa qadını o qoxuya heyran etmək istəyi də yox idi. Yalnız o qadını istəyirdi. Kişi qadını razı salmaqdan ötrü Kama Sutranı əzbərləmişdi. Səkkiz pozada qucmaq öyrənmişdi. Soyuq və qaynar qucmalar dörd yerə ayrılırdı. O ancaq qaynarlara əməl edirdi. Bakirə qızı necə öpmək lazımıydı, onu da bilirdi. On altı cür öpüşlə həyəcanlandırırdı qadını. On yeddinci öpüş isə kişiyə aid idi. Dodaqları ilə qadının iri, ətli dodağında dairə çəkirdi. Qadının gözləri axırdı o an. Çimdikləməyin səkkiz, bir-birinə qarışıb axmağın, əriməyin isə 19 növünü Kama Sutranın xaricində öyrətmişdilər bir-birlərinə. Kişi qadını öpərkən qadın ürəyindən keçirirdi ki, bu gözəl anlar həmişə davam edəcək, görəsən? Bitəcəyindən qorxurdu hər şeyin. Arzu və istəklərini sərbəst və azad buraxmağı öyrənə bilməmişdi. Onda hər istəyi daha rahat yerinə yetirərdi. Kişinin qucağında yatmaq istəyirdi hər gecə. Arada ayılıb sinəsindən öpüb bir də yuxuya getməyi arzulayırdı...

Dünyanın nimçə kimi dümdüz olan vaxtlarıydı. Hamı nimçənin ucundan yerə düşməkdən qorxurdu. Gecəydi. Kral Alobar qayğılı və yuxusuzdu. Əsgərlər də qayğılı və yuxusuz idi. Gecə növbəsində olan əsgərlərin burnuna işğal edəcəkləri ölkələrin qadınlarının qoxusu gəlirdi. Peyin iyi verən qəbirlərin və ölümün qoxusu isə Alobarın burnunu göynədirdi. 37 yaşına təzəcə qədəm qoyan kralın saqqalına dən düşmüşdü. Burada saçına-saqqalına dən düşən kralı öldürüb onun yerinə yenisini gətirirdilər. Alobar arvadı Almanı yanına çağırmışdı. Almanın dodağı və dilindəki çuğundur rəngi, dadı və qoxusu kralın karına gəlmədi. Almanın tərli bədənindən Alobarın beyninə yayılan qoxu dinclik verərdi həmişə. Bu dəfə dinclik tapa bilmədi. Alma dodaqlarını Alobarın bütün bədənində gəzdirsə də, xeyri olmadı. Digər arvadı Vren gəldi. Kral dərdini zəki və zərif arvadı Vrenə danışdı. Vren ağ tükləri yoldu. Tükyolma ayinləri baş rahibin sirri faş etməsinəcən davam elədi.

O vaxt Avropada öpüş hələ kəşf olunmamışdı. Kişilər və qadınlar bir-birlərini qoxlayırdılar. Qoxular sevişirdi. Alobar Vreni qoxladı. Vren də onu iylədi. Vidalaşdılar...

Alobar qəbirdə dirildi. Vren əsgərlər Alobarı boğmazdan əvvəl ərinə itüzümü vermişdi. İtüzümü onun bədənini göyərtmişdi. Elə bilmişdilər ki, keçinib. Qəbirdən xortlayıb çıxan Alobar həyata yenidən gəldi. Ay üzünə kölgə saldı. Başını göyə qaldırıb: "O dünyanın kəvsərlərindənsə, bu dünyanın poxunu istəyirəm".

Alobara elə pox da qismət oldu. Uzaq bir ölkənin ucqar bir kəndində təzək daşıdı. Təzək daşısa da, azad idi. Quş kimi sərbəstdi. Hər gecə yatanda deyərdi: "Dünən kraldım, bu gün fərdəm".

Artıq fərd olan Alobar dünya səyahətinə çıxdı. Qərbi gəzdi, buraların adətləri ona tanış idi. Şərqdə 12 yaşında bir qızla rastlaşdı. Qızın ölkəsini talan etmişdilər. Ata və anasını öldürmüşdülər. Qızın adını soruşdu. Qız ağlayaraq - məni də apar, - dedi. Alobar - ölümsüzlüyü tapıb geri qayıdacağam, gözlə, gələcəm, - deyib atını çapdı. Qız arxasınca qışqırdı: Kudra - adım Kudradır.

Ölümsüzlük dağında ölümsüzlüyün sirrini tapdı. Alobar bənzərsiz təcrübələr qazandı. Bənzərsiz insana çevrildi. Kudra isə qadınlıq enerjisi ilə Alobarı daha da gəncləşdirdi. Onlar başa düşdülər ki, indiyəcən qadın qoxusunun arxayınlıq və güvən aşılayan gözəlliyinə sərhədlər çəkiblər. İnsanlarla ağacların, suların və heyvanların arasına əngəllər yaradıblar. "Ağaclar, heyvanlar və sular Günəşə də, Aya da sadiqdilər". Düşüncələrimizə sərhədlər çəkiblər. Ölümü düşündüyümüz üçün ölürük.

Tom Robbins "Parfümün rəqsi" romanında Alobar və Kudranı min il yaşadır. Ölümsüz sevgililərin həyatı əvvəlcə nağıl estetikası ilə danışılır. Daha sonra klassik roman, sonda isə modern, postmodern yazı texnikaları tətbiq edilir. Roman sənətində yeninin gözəlliyini yaratmaqdır bu. Mənim essemin qəhrəmanları Alobar və Kudra bir qədər fərqlidir. Müstəqildir. Mənim mətnimdəki Alobar və Kudra Günəş Qıza olan eşqin nağıllar və romanlardakı izləridir.

Alobar və Kudra nəfəs aldılar, yedilər, çimdilər, sevişdilər və uzun yaşamaq istədilər. O qədər çox istədilər ki, ölüm onları unutdu. XXI əsrdə yaşayan kişi və qadın da belə etdi. Kişi və qadın öpüşərkən bədənlərindən qəribə bir qoxu yayılırdı. Hər ikisi bu qoxuyla özündən gedirdi. Jasmin və yemişin üst notlarına səhləblə naringinin ürək notları qarışırdı. Qadın o qoxuya heyran olmuşdu. Alobar da, Kudra da, kişi də, qadın da eşq və qoxuyla ölümsüzləşmişdilər. Ən azından özlərini ölümsüz sayırdılar. İllər aram-aram sovuşsa da, yaşlarının üstünə yaş gəlsə də, sevgiləri xatirəyə qovuşmurdu, ömürlərinə qış gəlmirdi. Onların dünyalarında iki yaş vardı. Həyat və ölüm. Həyat yaşı eşqin yaşı idi. Günəşin və onunla var olmağın yaşı idi. Günəşin gül barmaqlı işığı onu diri, həyat yaşında saxlayırdı.

12 dekabr 2024

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.12.2024)

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Ötən il bu gün baş verən bu xəbər diqqətimi çəkdi:

Mənzil-qərargahı ABŞ-ın Minneapolis şəhərində yerləşən East View kompaniyası son illərdə Rusiya nəşriyyatlarında kitabları işıq üzü görmüş 19 yazıçının kitablarını, o cümlədən Azərbaycan yazıçısı Varisin kitablarını (“AMİN” və “Yanvarın 13 günü”) planet üzrə yaymaq üçün yayım hüququ əldə etmişdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, East View İnformation Servises – ingilis dilində və əcnəbi dillərdə (Çin, yapon, rus, ukrain və ərəb) informasiya məhsullarını realizə edən ən nüfuzlu kompaniya olaraq dövri çap nəşrlərini, kitabları və DVD-diskləri yaymaqla məşğuldur və 30 ildir ki, dünya üzrə yüzlərlə kitabxanalara xidmət edir, akademik cəmiyyətlərlərin, elmi, korporativ və dövlət strukturlarının təhqiqat tələbatlarını ödəməklə unikal kontent və texnologiyalar təqdim edir.

Varisin yazıçı dostu Əlibala Məhərrəmzadə ilə birgə yazdığı “AMİN” romanı (2021-ci ildə Moskvada, İSP nəşriyyatında 5000 tirajla ilk dəfə nəşr edilib, 2023-cü ildə təkrar nəşr edilib) 30 illik dövr ərzində Qarabağ müharibəsi barədə  Rusiyada nəşriyyat hesabına çıxan hələ ki, azərbaycanlı yazıçıya aid yeganə romandır.

Varisin “Yanvarın 13 günü” romanı isə (2016-cı ildə Moskvada, İSP nəşriyyatında 5000 tirajla ilk dəfə nəşr edilib, 2020-ci ildə təkrar nəşr edilib) bir-biri ilə əlaqəsi olan 13 hekayətdən ibarətdir ki, 2016-cı ildə Moskva Ədəbiyyat Mükafatını qazanmış bu romanın bir hekayətində Şuşanın ermənilər tərəfindən işğal olunması, bu işğal nəticəsində yüzlərlə tarixi abidənin, məktəb və kitabxananın dağıdılması, hətta dünyada yalnız Şuşada bitən xarı-bülbül çiçəyinin işğaldan sonra daha açmaması təsirli boyalarla əks etdirilmişdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.12.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Məşhurlarla üzbəüz rubrikasında növbəti suallar Respublikamızın əməkdar artisti, xanəndə, Prezident Mükafatçısı Fərqanə Qasımovaya ünvanlanacaq. Rubrikanı Aysel Kərim aparır.

Heç sənətə  ara verməyi düşündüyünüz oldumu?

Əlbətdəki ara verməyi düşünməyimizə heç fürsət də olmadı. İstəsək də istəməsək də sənətlə aramızda böyük ayrılığa səbəb oldu. Baxmayaraq ki, biz bu sıralarda az da olsa xaricdə konsertlərə getdik. Əlbəttə pandemiyayla bağlı mümkün olmadı. Sərhət yolları bağlı, səhnələr bağlı. Ancaq bu ərəfələrdə Portuqaliyada mənim solo konsertim oldu. Sonra Alim müəllimlə Moskvada bizim iki konsertimiz oldu. Sonra mənim Fransada üç konsertim oldu. Yəni özümüzdən asılı olmadan biz bu sistemdən çıxdıq. Sənətdə alışmış olduğumuz bir həyat tərzindən əlbəttə uzaqlaşmaq məcburiyyətində qaldıq. Mən bu sənətə ara verməyi düşünmürəm və düşünməmişdim. Ona görə ki, baxmayaraq ki, sakitçilik oldu mən yenə də öz musiqi fəaliyyətimlə təmasda oldum. Bəzi muğamlara, bəzi qədim təsniflərə baş vurdum. İnanıram ki, pandemiya hamımızı nə vaxtsa azad buraxar. Rahatçılığa qovuşarıq. Yenə də öz sənət həyatımızla yenidən birgə addımlamış olarıq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.12.2024)

İradə Allahverdiyeva - “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Mənim budəfəki qonağım ailə, uşaq və yeniyetmə psixoloqu Sübhanə Süleymanovadır.

-Salam Sübhanə xanım. Necəsiniz? Əgər mümkünsə haqqınızda daha ətraflı bilmək istərdik.

-Salam, hər anınız xeyir olsun, yaxşıyam sizlər də yaxşı olun.

Mən Sübhanə Süleymanova 15 oktyabr 1996-cı ildə Bakıda doğulmuşam.

Psixoloq, Hipnoterapevt, yaşam kouçu, enerji master, rəsmi təlimçiyəm.

Həmçinin aktyorluq üzrə də dərslər almışam.

Psixoloq olmaqsa uşaqlıqdan hakimlikdən sonra ən böyük xəyalım idi. Hazırda xəyalım həyatımdır.

-Fəaliyyətiniz haqqında ətraflı məlumat verə bilərsinizmi?

-Fəaliyyətim əsasən ailə -uşaq psixologiyası ilə məşğul olmaqdır.

Fərdi, qrup seansları və dərslər keçirəm.

Böyük bir ailə hesab etdiyim MöcüzəSən MMC var.

-Pasientlərinizlə tədqiqatlarınız zamanı sizi ən çox təsirləndirən hər hansı bir hadisə haqqında, anonim olsa da danışa bilərsinizmi?

-Pasientlərimlə olanlar təbii ki ömür boyu qəlbimdə və ağlımdadır.

Onların hər biri mənə çox əzizdir. Ən çox onların təcavüzə uğraması, erkən yaşda (15,16) nigaha cəlb olunması, tez bir zamanda uşaqkən böyük olmaları və ən əsas da sevgini heç vaxt hiss etmədən və qayğının nə olduğunu bilmədən, başqa insanlarda daim qayğı axtarması məni hər zaman təsirləndirir.

-Gələcək planlarınızla bağlı bizimlə bölüşə bilərsinizmi?

-Gələcək planlarım yox hədəflərim var və mən bunu gerçəkləşdirməyi özümə söz vermişəm.

Böyük MöcüzəSən ailəsi yaratmaq.

Bütün tələbələrimi bir yerə yığıb onlarla möhtəşəm ailə olmaq.

Gücün hər zaman birlikdə olduğuna inanmışam - biz insanların həyatına işıq olmaq üçün varıq.

MöcüzəSən xeyriyyə cəmiyyəti belə yaradacayıq.

Həmçinin öz verilişimi açıb verilişin adını MöcüzəSən qoymaqdır hədəfim.

Səsimi bütün dünya eşidəcək və mən işıq saçmaq üçün varam.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.12.2024)

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Sabahkı şənbə gününün – 21 dekabrın əsas hadisələrini diqqətinizə çatdırıram.

İlin ən qısa günü

Təqvim üzrə gecənin ən uzun, gündüzünsə ən qısa olduğu bu 21 dekabr günü insan özünü nə qədər kədərli hesab etsə də bir təsəllisi də var, sabahdan etibarən gündüzlər uzanacaq, gecələr qısalacaq. Üzü bahara doğru gedəcəyik.

Krossvordun yaranışı günü

1913-cü ilin 21 dekabr günündə Nyu-Yorka Liverpuldan mühacirət etmiş jurnalist Artur Uinn tarixdə ilk dəfə sözləri damalara salaraq onları horizontal və vertikal yerləşdirməklə uzlaşmalarını təmin etmiş, kəşf etdiyi nəsnəyə “cross word puzzle” adını qoymuşdur, 32 sözlük ilk krossvord “Nyu-York uorld” qəzetində dərc edilmişdir. Sirr deyil ki, indi krossvord ən maraqlı məşğuliyyətlərdən hesab olunur, onun skanvord növünün Azərbaycanda necə populyar olmasını təsəvvür etmək üçün bir yolunuzu Binə və Sədərək yarmarkalarına salın, mallarını satanların əksəriyyətini qəzetə sarı əyilib baş sındıran görəcəksiniz. Onları təbrik etməyəkmi?

Fənər günü

Qaranlıqda irəliləmək üçün olduqca lazımlı bir vasitə olan fənərin də ayrıca günü varmış. Amma ağıllı telefonlar həm kompüteri, telefonu, televizoru, radionu, həm kinoteatrı, yaddaş kitabçasını, kalkulyatoru, həm kitabı, fotoaparatı, videokameranı əvəzlədikləri kimi fənərin də funksiyalarının götürüblər, indi bircə dənə ayfon görün bir nələrə qadirdir. Güman ki, tədricən adlarını çəkdiyimiz cihaz və əşyalar büsbütün arxaikləşəcəklər. Bax onda insanlar Fənər günündə qaranlığa işıq saçmaq üşün ulu babalarının gəzdirdikləri əl fənərlərinin xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad edəcəklər.

Və digər əlamətdar hadisələr

Bu gün Şərqi Asiyada Dunçji festivalına start veriləcək, ilin ən uzun gecəsi münasibəti ilə düzənlənir bu festival. Farsdilli ölkələrdə - İran, Tacikistan və Əfqanıstanda isə Şəb-e Yalda festivalı başlayacaq, bu festival da “ən uzun və ən zülmət gecənin” şəninə həsr edilir. Türkmənlər öz mərhum ataları Saparmurat Atayeviç Niyazovun xatirə gününü qeyd edəcəklər. Məmurlara əlini öpdürən, özünü türkmənlərin atası adlandıran bu şəxs tarixin ən avtokrat rəhbərləri sırasında layiqli yer tutmaqdadır. O ki qaldı amerikalılara, onlar Milli qızardılmış krevetka gününü bayram edəcəklər.

2012-ci ilin bu günündə YouTube-da ilk dəfə hansısa videoklipə baxış sayı 1 milyard dəfəyə çatmışdı, bu, cənubi koreyalı ifaçı PSY-nin “Gangnam Style” klipi idi. 2007-ci ildə postsovet ölkələrindən xoşbəxt üçlük – Latviya, Litva və Estoniya Şengen zonasına daxil olmuşlar. 1991-ci ilin bu günündə Azərbaycan Ukraynanın müstəqilliyini tanımışdır. Demokratiya sevənlər, xəbəriniz olsun ki, 1967-ci ilin bu günündə gürcülərin 3-cü prezidenti olmuş və hazırda həbsdə yatan Mixail Saakaşvili dünyaya gəlib. 1937-ci ildə Hollivudda ilk tammetrajlı cizgi filminin premyerası baş tutub, “Ağbəniz və yeddi qnom” filmini düz 750 rəssam ərsəyə gətirmişdi. 1846-cı ildə şotland cərrah Robert Liston tarixdə ilk dəfə əməliyyat zamanı narkozdan istifadə edib. 1824-cü ildə isə Parkinson xəstəliyini kəşf etmiş ingilis həkim Ceyms Parkinson dünyadan köçüb.

Talesiz rəssamın və bəxtsiz şairin elegiyası

Bu gün mərhum şair və rəssam Adil Mirseyidin doğum günüdür. Əksər istedadlı, məşhur şairlərimizin, rəssamlarımızın taleyi gözəl olub,  onlar şairliyin və rəssamlığın verə biləcəyi bütün imtiyazlardan artıqlaması ilə istifadə ediblər. Amma 1952-ci ilin 21 dekabrında Ağdaşda doğulan, çox istedadlı rəssam və çox istedadlı şair olan, fəqət bütün həyatını çətinliklər içində keçirən, ömrünün son dönümündə ağır xəstəlikdən əziyyət çəkərkən dərman almağa belə pul tapmayan Adil Mirseyidsə bədbəxt taleli şair və rəssam olub.

Bu gün yazıçı Süleyman Vəliyevin doğum günüdür

Sovet dövrünün məşhur yazıçısı Süleyman Vəliyevin də bu gün doğum günüdür. Onun barəsində də ayrıca yazı təqdim edəcəyəm.

Məşhur opera müğənnisi Əlövsət Sadıqovun da doğum günüdür

Gərək bu cür sənətkarlar əsla unudulmasın. Onun barəsində isə əməkdaşımız Könülün ayrıca yazısı olacaq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.12.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı PORTAL AKADEMİYASInda növbəti, üçüncü abituriyent kurslarına davam edir. Həyatda necə uğur qazanmalı, hədəfi necə seçməli, hədəfə doğru necə irəliləməli, necə lider olmalı – bu sayaq suallar hər birinizi düşündürür, bilirik. Onlara PORTAL AKADEMİYASI məşğələlərinə qatılmaqla çavab tapacaqsınız. Rubrikanı millət vəkili, motivasiya spikeri, yazıçı Əlibala Məhərrəmzadə aparır.                           

11

Biz uğurun nə olduğu barədə qısa bilgilər aldıq. Necə ki, bir ali məktəb məzunu üçün uğur sərfəli iş tapmaqda, bir sahibkar üçün gəlirli biznes layihəsində, bir yazıçı üçün populyar bestseller yazmaqda, bir idmançı üçün çempionluqda, bir müğənni üçün ulduz olmaqda, bir aşiq üçün sevgilisinə qovuşmaqda, bir əsgər üçün generallıqda, bir ağır xəstə üçün sağlamlıqdadır, eləcə də çəkməçinin, papaqçının, yanğınsöndürənin, kosmonavtın, bir sözlə hər bir kəsin öz uğur ünvanı vardır.

Hamı uğur qazanmaq istəyir, uğur qazananlar öz uğur yollarının sirlərini bölüşür, spikerlər bu barədə kitablar yazırlar. İllərdir ki, ən müxtəlif uğur formulları yaranır, bundan sonra da, bəşəriyyət durduqca belə formullar yaranmaqda davam edəcək.

Bütün uğur formullarını sıxıb şirəsini çıxarsaq, təxminən belə bir nəticə əldə edə bilərik:

Uğur formulu=arzulamaq – qarşıya məqsəd qoymaq – planlaşdırmaq – hazırlaşmaq – fəaliyyətə başlamaq – nəticə əldə etmək.

Sadəcə arzulamaq, istəmək və buna can atmaq lazımdır, həyat həmişə şans verəcək! Bu şans gecikə bilər, amma heç nə əsas vermir ki, arzularından geri çəkiləsən. Uğurlu olmaq – xoşbəxt olmaq deməkdir. Xoşbəxtliksə qəlbin elə bir halıdır ki, həyatın harmoniyasından tam ləzzət almağı mümkün edir.

Düşünməyin ki, xoşbəxtlik yalnız var-dövlətli olmaqdadır. Mən milyonları olan, uğurlu karyerası ilə qürrələnən, ancaq ailəsində ciddi problemlər yaşanan, ailə həyatı cəhənnəm əzabı olan insan tanıyıram. Və yaxud, kiloyla qızılı, nəticəsinə və kötükcəsinə belə bəs edən pul-parası olan, ancaq ağır, sağalmaz xəstəlikdən bulud kimi tutqun insan tanıyıram. Pul çox şeyi həll edir. Amma pul hər şeyi həll etmir. Urəyincə işi, babat şəraiti, gözəl ailəsi, dəmir kimi orqanizmi və hədəflərə vurmaq məharəti olan, uğura doğru addım-addım irəliləyən insan, bax, ən böyük xoşbəxt həmin insandır.

1.     Arzulamaq

«Öz arzularınızdan bərk tutun. Onları buraxmayın!» Məşhur Amerika psixoloqu və psixoterapevti Marden Orison bu sözləri nahaq yerə deməyib ki.

Bütün böyük hədəflər, bütün nailiyyətlər ilk öncə arzu şəklində olur. Əgər siz daha yaxşı yaşamaq istəyirsinizsə, ilk öncə anlamalısınız ki, siz konkret nə istəyirsiniz. Həmin o yaxşı həyatı öncə arzularda yaratmalısınız. Əgər arzulamağı uşaq məşğuliyyəti hesab edən varsa, o, kökündən yanlışlığa yol verir. İnsan həmişə arzulamağı bacarmalıdır. Kim bunu bacarmırsa, dərhal bu qabiliyyəti özünə qaytarmağa çalışmalıdır. Biz öz istəklərimizin reallaşmasını arzulamalıyıq, arzuladıqca özümüzü daha yaxşı tanımalı, nəyə qadir olduğumuzu daha yaxşı saf-çürük etməli, ürəyimizin səsini daha yaxşı dinləməliyik.

Uğur qazanmağın əsas sirri – öz həyatın üçün bütün məsuliyyəti öz üzərinə götürməyindir, onu idarə edə bilməyindir. Hər bir insan öz həyatının ağası ola bilmir, bu faktdır. Bəziləri ona görə işə gedir, ona görə yemək yeyir, ona görə televizora baxır, ona görə qəzet oxuyur, ona görə internetə girir, ona görə dost-tanışla ünsiyyətə girirlər ki, buna sadəcə adət ediblər. Onların monoton, şablon həyatlarında hər gün hər şey sadəcə təkrarlanır. Belələri arzulamaqdan məhrum olan insanlardır. Onların yekcins ömür kitablarında heç vaxt nə zavyazka, nə razvyazka, nə də kulminasiyaya rast gəlinməyəcək.

Arzulara gen-bol imkan verin ki, yaransınlar, böyüsünlər, şaxələnsinlər. Özünüzə tək gözəl güzəran, var-dövlət, yaxşı iş, son dəb avtomobil, yaraşıqlı villa kimi maddiyyat arzulamayın, özünüzə yaxşı dostlar, böyük incəsənət uğurları, elmi kəşflər, idman qələbələri, karyera nailiyyətləri, kəsəsi, zirvələr arzulayın. Unutmayın, uğur yolunun startı arzulamaqdan keçir.

Davamı var.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.12.2024)

İsveçrənin Pratteln şəhərində sayca 20-ci dəfə "Birlikdə qeyd edək" adlı multikultural festival keçirilib. Festivalda Azərbaycan, Albaniya, Finlandiya, İspaniya, Peru, Portuqaliya və digər ölkələrin milli rəqsləri nümayiş olunub.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Diasporla İş Üzrə Dövlət Komitəsindən verilən məlumata görə, "Azərbaycanın Dostları" Birliyinin nəzdindəki "Buta" rəqs dərnəyinin yeniyetmələrdən ibarət qrupunun çıxışı böyük rəğbət və sürəkli alqışlarla qarşılanıb.

Çıxışın sonunda qrup üzvlərinə kiçik hədiyyələr təqdim edilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.12.2024)

Sərtyel, “Ədəbiyyat və incəsənət”

1.

-Mənə 100 manat ver, sabah bu vədə sənə üstündə də 50 manat artıq qaytaracam. 

-Sən öl 100 yoxumdur, 100-ü qoyaq bir kənara, onda sabah bu vədə gəlib 50-ni səndən götürüm də. 

2.

Bizim xalq çox qədirbilməzdir. Şikayətlənirlər ki, kərə yağı 12 manatdan 20-yə qalxıb, ət 3 manatdan 19-a qalxıb, xamanın 300 qramı 2, 50-dən 4-ə qalxıb, ay nə bilim, melit xiyar tarixinin rekorduna - 7 manata çıxıb. Amma heç deyən yoxdur ki, “Bugatti veyron” avtomobili 2,5 milyondan 2,495 milyona düşüb, yaxtalar 3 milyondan 2,9 milyona düşüblər, Londonda 5 milyona mülk almaq istəyənə tarif şuramız 10 minlik kupon verir və s.və i. 

3.

Əsəd daha yoxdu, yerində Əsəb gərginliyi var.

4.

İcra başçısının şəhərin hər yerinə vurulan aforizmlərindən bəziləri:

Rayon onda əsl rayon olar ki, rayonlular əsl rayonlular olsunlar.

Kəndlərdə eşşək saxlamaq lazımdır, suyu və odunu daşımaq üçün eşşəyə benzin tökmək lazım deyil. 

Çörəyi hər kəs öz təndirində bişirsə, elə digər produktları da hərə özü öz həyətində istehsal eləsə, daha marketlərə lüzum qalmaz!

Tolerant olub multikultural dəyərlərə söykənən kreativ gənclərimiz COP-dan sonra qloballşamaya daha da inteqrasiya edirlər. 

@sərtyel

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.12.2024)