Super User

Super User

 

İsti yay günlərində YARAT Müasir İncəsənət Mərkəzində açılan multidistiplinar rəssam Çingizin “İNSƏN” adlı yeni fərdi sərgisi diqqət çəkməkdədir. 

 

“İNSƏN”, Çingizin şəxsi təcrübə prizmasından qaynaqlanan və cəmiyyətin fərqli aspektlərini işıqlandırdığı immersiv fərdi layihəsidir. Rəssamın emalatxanasının prototipi kimi çıxış edən, bununla yanaşı canlı, daima inkişafda olan vahid orqanizm kimi təqdim edilən layihə, interaktiv və prosesdə olan sərgidir. Sərginin əsas qəhrəmanı isə zamanın nəbzi və nəfəsi ilə yaşayan, dəyişən İnsan və onun əməlləridir. 

Sərginin kuratoru Fərəh Ələkbərli sərgi haqda məlumat verib: 

“Bu əslində çox fərqli layihədir. Çünki hamının öyrəşdiyi, bildiyi adi sərgi deyil, 6 ay müddətində işlənib hazırlanan bir layihədir. Rəssamın konsepti ondan ibarətdir ki, o, heç kəslə dialoqa girmir və sərgi haqda danışmağı, hansısa bir məlumatı paylaşmır. O, demək istədiklərini əsərləri vasitəsilə tamaşaçılara çatdırır. Bu ideyanı açıqlamaq üçün dövrün metamorfozlarını, təsir və əks təsirlərini təcəssüm edən heykəl və instalyasiyalar müxtəlif situasiyaların göstəricisi qismində çıxış edir. İnsan və onun ətrafı, hissləri və emosiyaları, təzad və alternativləri üzərində fokuslanan sərgi, baş verən bütün proseslərin mərkəzi, əsas iştirakçısı və performeri olan insanı önə çəkir”.

Sərgidə ağıllı və küt insan prototipi anlamına gələn iki insan beyni, “pambıqdan” düzəldilmiş nərdivan, “yumşaq qəfəs” nümayiş olunan eksponatlar arasında daha çox nəzərə çarpır. 

İnsanı kitab şəklində təqdim edən rəssam öz düşüncəsində onu açıq həm də bağlı formada görür. Biri ziyalı, oxumuş, digəri isə yatmış, dünyadan xəbərsiz kimi təsvir olunur. 

İnsanların həyəcanını göstərmək üçün içərisindən alov püskürən təbil sanki rəssamın təlatümlü aləmindən xəbər verir.

Sərgi, Çingizin sənətdə formalaşmasına əhəmiyyətli təsir göstərmiş atası Tofiq Babayevə həsr olunub.

Hər bir ziyarətçi oktyabrın 4-dək sərgi ilə tanış ola bilər.

 

Xəbər verdiyimiz kimi, güneyli rəssam Reza Deqatinin 70 illik yubileyi qeyd olunub. Məşhur rəssam haqda indi tanınmış şəxslər fikir bölüşürlər. 

“Reza Deqsti öz sahəsində sözünü deyən peşəkar fotojurnalistdir. Dünyanın ən qaynar nöqtələrindən fotolar çəkərək həqiqətləri dünya ictimaiyyətinə çatdırırdı. O, Qarabağ hadisələrində Azərbaycan gerçəklərini dünyaya cəsurluqla nümayiş etdirdi, Vətən borcunu vicdanla yerinə yetirdi. Onun fotoşəkillərinə baxarkən insanlar həm təsirlənir, həm də heyranlıq duyur.”

 

Bu fikirləri yubiley törəni zamanı mediaya açıqlamasında Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva dünyaşöhrətli fotoqraf Reza Deqatinin 70 illik yubileyinə həsr olunmuş “Keçmiş və gələcək bəşəriyyətin şahidi” adlı tədbirdə deyib.

Günay Əfəndiyeva Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qəhrəman Azərbaycan əsgərləri tərəfindən türk dünyasının salnaməsinə yeni tarix yazıldığını və torpaqların geri qaytarılmasıyla qürurlu günlər yaşandığını vurğulayıb. G.Əfəndiyeva Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın başçılığı ilə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən müxtəlif ölkələrdə keçirilmiş bir çox tədbirlərdə, Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın təşəbbüsü ilə "Xocalıya ədalət!" kampaniyasının layihələrində Reza Deqatinin yaxından iştirak etdiyini bildirib: “Reza Deqati Azərbaycan həqiqətləri ilə yanaşı, eyni zamanda, Azərbaycan tarixini, mədəniyyətini, adət-ənənələrini beynəlxalq müstəvidə nümayiş etdirirdi”. 

G.Əfəndiyeva Azərbaycanın işğaldan azad olunmuş bölgələrinə səfərlər çərçivəsində xarici dövlətlərin Azərbaycandakı təmsilçiləri ilə bərabər Reza Deqatinin daimi iştirakını xüsusi vurğulayaraq, onu əsl dünya insanı kimi qiymətləndirib.

Sonra Günay Əfəndiyeva Xalq rəssamı Arif Hüseynovun “Xarıbülbül” adlı rəsm əsərini, eləcə də Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və irsi Fondu adından rəsmi təbrik məktubunu dünyaşöhrətli fotoqrafa hədiyyə edib.

 

Azərbaycan kino və teatr sənəti tarixində müstəsna xidmətləri olan Xalq artisti Nəcibə Məlikova yaratdığı bir sıra yaddaqalan obrazlarla ürəklərə yol tapıb və böyük tamaşaçı sevgisi qazanıb. Bu gün Azərbaycanın Xalq artisti Nəcibə Məlikovanın vəfatından 30 il ötür. 

 

İlk əvvəl kino aktrisası kimi şöhrət qazanmış sənətkarın yaradıcılığının əsas qolu teatr sənəti ilə bağlıdır. Kino tariximizdə bir-birindən bənzərsiz rollar ifa etmiş Nəcibə Məlikova 1921-ci il oktyabrın 25-də Bakının Buzovna kəndində anadan olub. 1943-cü ildə Bakı Teatr Məktəbində Xalq artisti Fatma Qədrinin sinfini bitirərək istəyi ilə Gəncə Dövlət Dram Teatrında işləməyə gedib. Burada bir neçə tamaşada çıxış edərək Bakıya qayıdıb və təzə təşkil olunmuş Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutuna daxil olaraq 1951-ci ildə oranı bitirib.

Təhsil aldığı illərdə Akademik Milli Dram Teatrının tamaşalarında epizodik rollar oynayan aktrisa 1952-ci ildən (kinolara çəkilişlə bağlı kiçik fasilələrlə) yenə bu teatrda işləyib.

Nəcibə Məlikova Azərbaycan və dünya dramaturqlarının əsərlərinin səhnə həyatında rol alıb. Eyni zamanda, kinoda bir sıra uğurlu rollar ifaçısı kimi yadda qalıb. Onların sırasında “Ögey ana”da Dilarə, “Aygün”də Aygün, “Arşın mal alan”da Cahan xala, “Əhməd haradadır?”da Nərgiz xala rollarının ifası aktrisanın yaradıcılıq nailiyyətləri kimi dəyərlidir. Nəcibə Məlikova məlahətli, emosional, lirik-dramatik aktrisa idi. Mənən saf qəlbli qəhrəmanları, məhəbbət yolunda mürəkkəb vəziyyətlərdə gücsüz görünüb kövrələn, ancaq xeyirxah insanların köməyi ilə mətanətini qoruyub saxlayan personajları uğurla oynayıb. Aktrisanın yumorunda da həzin və kövrək lirizm üstünlük təşkil edib.

Kino və teatr sahəsində xidmətlərinə görə aktrisa 1959-cu ildə Azərbaycanın Əməkdar artisti, 1974-cü ildə isə Xalq artisti fəxri adlarına layiq görülüb. Görkəmli sənətkar 1992-ci il iyulun 27-də vəfat edib və İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.

 

Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetin baş müəllimi, beynəlxalq və respublika müsabiqələrinin laureatı Leyla Aslanova Türkiyənin Antalya şəhərində keçirilən daha bir beynəlxalq müsabiqədə uğur qazanıb.

 

AzərTAC xəbər verir ki, o,"Showmir" Mədəniyyət Mərkəzinin "Filiz" Mədəniyyət, Təhsil, Yardım və Əməkdaşlıq Beynəlxalq İctimai Birliyi və Kəmər bələdiyyəsinin təşkilatçılığı ilə keçirilən "Günəşin evi Türkiyə" beynəlxalq yaradıcılıq müsabiqə-festivalının qalibi olub. 

Yeddinci dəfə keçirilən festivalda Türkiyə, Özbəkistan, Qazaxıstan, Türkmənistan, Yakutiya və Çeçen Respublikasından 100-ə yaxın ifaçı öz istedadını nümayiş etdirib. Leylanın çıxışı münsiflər heyətinin yekdil qərarı ilə festivalın ən ali mükafatı Qran-Priyə layiq görülüb. 

Müsabiqədə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetin rektoru Ceyran Mahmudova, professor Validə Babayevaya və kafedra müdiri Camalə Nəsirovaya təşəkkürnamələr verilib.

 

Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı, Heydər Əliyev Fondu və Heydər Əliyev Mərkəzinin dəstəyi ilə 26 iyul 2022-ci il tarixində Heydər Əliyev Mərkəzində Qarabağ müharibəsi zamanı həqiqətlərin dünyaya çatdırılmasında mühüm rol oynamış dünya şöhrətli fotoqraf Reza Deqatinin 70 illik yubileyinə həsr olunmuş “Keçmiş və gələcək bəşəriyyətin şahidi” adlı tədbir keçirilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, tədbirin rəsmi hissəsində Reza Deqatinin həyat və yaradıcılığına həsr olunmuş videoçarx nümayiş olunub, xaricdə və Azərbaycanda təşkil edilən fotosərgilərindən söhbət açılıb.

Tədbirdə çıxış edən mədəniyyət naziri Anar Kərimov qeyd edib ki, Reza Deqati 1990-cı ildə “20 Yanvar faciəsi” ərəfəsində çətinliklə Bakıya gəlmiş və burada baş vermiş böyük faciəni lentə almışdır. O, Azərbaycana “Xocalı soyqırımı” zamanı da səfər etmişdir. Reza Deqati 20 yanvar hadisələrini, Xocalı soyqırımının şahidlərini, eləcə də şəhidlərini çəkməyə müvəffəq olub. O, 1992-1993-cü illərdə Ağdamda və digər rayonlarda olaraq xalqımızın başına gətirilmiş müsibətləri lentə alıb. Reza Deqati çəkdiyi fotolarda xalqımızın başına gətirilmiş müsibətlərlə yanaşı, işğal dövründə ermənilər tərəfindən məhv edilmiş Qarabağdakı evləri, abidələri və tarixi binaları da göstərib. O, həmin dövrlərdə çəkdiyi fotoları dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq üçün bir çox sərgilər təşkil etmişdir.

44 günlük Vətən müharibəsi zamanı da Reza Deqati Azərbaycanın haqq səsini dünyaya çatdırmaq üçün şiddətli döyüşləri, igid əsgərlərimizin qəhrəmanlıqlarını və düşmənin vəhşiliklərini böyük məharətlə lentə almışdır.

“Bildiyiniz kimi, Reza Deqati bir çox beynəlxalq mükafatlara layiq görülüb. Dünən də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamına əsasən “Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında çoxillik səmərəli fəaliyyətinə” görə Reza Deqati “Dostluq” ordeni ilə təltif edilib. Bu əlamətdar hadisə ilə bağlı mən Reza Deqatini təbrik edirəm”, - deyə nazir fikrini yekunlaşdırıb.

Tədbirdə Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının sədri, Xalq rəssamı Fərhad Xəlilov, Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri» Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin müxbiri Elnar Məmmədli, Alban-Udi xristian dini icmasının sədr müavini Rafik Danakari çıxış ediblər. Həmçinin Fransız Sənət kuratoru və yazıçısı Pierre BonGiovanninin video müraciəti təqdim edilib.

Sonda çıxış edən Reza Deqati “Dostluq” ordeni ilə təltif olunmasına görə Azərbaycan Prezidentinə minnətdarlığını bildirib. O, yubiley tədbirini həyatının unudulmaz günü kimi dəyərləndirib və mərasimin təşkilində əməyi olan hər kəsə təşəkkürünü bildirib.

Bədii hissədə isə tədbir konsert proqramı ilə davam etdirilib.

 

Bir ümid göyərdirəm həsrətin  kölğəsində

Boyu boymdan uca. 

Gözləyirəm yaz gələ

  Mənim ümid ağacım

yarpağından su içə

   kötüyündə gül aça..

Mən ümid göyərdirəm ...

Sənsiz.. 

Sənsə…

Nə isə...

Yoxluğuna sığınıb xəyal qurmaq var hələ:

"Mənsiz nə çəkdiyini bilirəm", - dedin, bəlkə..

 

Bu qıvırcıq saçları

hər gün sübhdən axşama yüz kərə darayıram.

Güzgüyə boylanıram.

Gözlərimdə gözünün yerini arayıram.

Əl-üzümü yuyuram bir gündə neçə kərə..

Heç bilirsənmi niyə?

"Səni hər an, hər yerdə görürəm", - dedin, bəlkə ..

 

Hər gün evi, eşiyi silib təmizləyirəm.

Qapı - pəncərələr də əlimdən gəlib cana.

Süfrəni bəzəyirəm, 

təzə çay dəmləyirəm.

"Bir dadlı xörək bişir, gəlirəm", - dedin, bəlkə..

 

Bir ümid göyərdirəm-

   Göyərib, solan ümid.

Bir ümid göyərdirəm -

Adı SƏN olan ümid....

 

Türk rejissor və ssenarist Ensar Altayın “Kodokushi” filmi İranda keçirilən 8-ci Şəhr Beynəlxalq Film Festivalında "Ən yaxşı beynəlxalq sənədli film" mükafatına layiq görülüb.

 

Yaponiyadakı tənha adamlardan bəhs edən bu ekran əsəri bir çox beynəlxalq festivallarda nümayiş olunub və müxtəlif nominasiyalar üzrə mükafatlar qazanıb. 

Qeyd edək ki, “TRT World” istehsalı olan “Kodokushi”nin 8-ci Boğaziçi Film Festivalında milli premyerası olub və beynəlxalq münsiflər heyətinin xüsusi mükafatına layiq görülüb. Beynəlxalq premyerasını 24-cü Beynəlxalq Şanxay Film Festivalında edən film festivalın baş mükafatına -“Qızıl Qədəh”ə namizəd olub.

“Müasir həyat tərzi insanları tək qoyur” ideyasından ilhamlanan sənədli film, ölümündən həftələr sonra diqqət çəkən insanlardan bəhs edir.

Ekran əsərinin hekayəsi qısaca belədir: "Qarşılaşdığı tənha insanların ölümündən təsirlənən Norihito keçmişində etdiyi səhvləri düzəltməyə qərar verir. Amma bu səy onun həyatında gözlənilməz yeni problemlərə gətirib çıxarır. Ağsaqqal Muramatsu isə sosial təcrid vəziyyətində sakitcə həyatını yaşayır. Qarşıdan gələn Sakura Festivalı onun taleyini dəyişdirmək üçün ümid işığına çevrilir. O, dünyada mövcud olmaq üçün bir səbəb tapacaqmı?".

Günün fotosu: Pokrovskda 35 yaşlı Anna Protsenkonun dəfni

 

İşğalçı rus ordusu Ukraynanın Odessa və Nikolayev vilayətlərini bombalayaraq onlarca dinc sakini öldürüblər. Fotoda ölən sakinlərdən biri - 35 yaşlı Anna Protsenkonun dəfni kadra alınıb. 

Müharibə başlanandan 5237 ukraynalı dinc sakin həlak olub. Kədərli statistikadır. 

 

Foto: Euronews

 

Ankarada Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatının (TÜRKSOY) Mərkəzi Qərargahında “Qarabağdan doğan günəş və ay-Xurşidbanu Natəvan və Fatimə xanım Kəminə” adlı kitabın təqdimatı keçirilib. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən  xəbər verir ki, TÜRKSOY, Azərbaycan Milli Məclisinin Mədəniyyət komitəsinin, Azərbaycanın Türkiyədəki səfirliyinin və Türkiyədə fəaliyyət göstərən Türkiyə Ədəbiyyat Vakfının birgə təşkilatçılığı ilə keçirilən tədbirdə TÜRKSOY-un Baş katibi Sultan Rayev, Azərbaycanın Türkiyədəki səfiri Rəşad Məmmədov, Azərbaycan Milli Məclisinin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva və Ankaranın Keçiörən rayon bələdiyyəsinin sədri Turqut Altınok çıxış ediblər.

Şuşa şəhəri də daxil olmaqla, Qarabağın təkcə Azərbaycan və Türkiyəyə deyil, bütün türk dünyasına görkəmli şəxsiyyətlər bəxş etdiyini diqqətə çatdıran natiqlər Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatının mədəniyyət diplomatiyası sahəsində həyata keçirdiyi layihələrin əhəmiyyətini yüksək dəyərləndiriblər.

Vurğulanıb ki, təqdim olunan kitab bir tərəfdən Xurşidbanu Natəvan və Fatimə xanım Kəminə kimi görkəmli Azərbaycan şairələrinin yaradıcılığına verilən qiymətdir və bu tarixi simaların tarixi şəxsiyyət kimi ucalığını tərənnüm edir.

Diqqətə çatdırılıb ki, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qəhrəman Azərbaycan Ordusunun qazandığı rəşadətli qələbə sayəsində indi Qarabağla bağlı tədbirlərimizi ürək açıqlığı ilə keçiririk. Qarabağın hər qarışı bizim üçün dəyərli olduğu kimi tarixi şəxsiyyətləri də bir o qədər əzizdir. 

Çıxışlardan sonra “Qarabağdan doğan günəş və ay-Xurşidbanu Natəvan və Fatimə xanım Kəminə” kitabı iştirakçılara təqdim olunub.

Milli Məclisin komitə sədri Qənirə Paşayeva TÜRKSOY-a Azərbaycanın Xalq rəssamı Sakit Məmmədovun “Türk dünyası qadınlar tablosu” rəsmlərindən hədiyyə edib. Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatının Baş katibi Sultan Rayev isə Qənirə Paşayevaya TÜRKSOY-un “Şərəf” medalını təqdim edib. 

Sonra Türkiyə Prezidenti yanında Təhlükəsizlik və Xarici Siyasət Şurasının üzvü, Türkiyə-Azərbaycan Dostluq, Əməkdaşlıq və Həmrəylik Fondunun rəhbəri professor Aygün Attar və başqaları təqdim olunan kitabın əhəmiyyəti barədə fikir və düşüncələrini bölüşüblər. 

Qeyd edək ki, kitabı nəşrə Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva və Faiq Ələkbərli hazırlayıblar.

“Qarabağdan doğan günəş və ay-Xurşidbanu Natəvan və Fatimə xanım Kəminə” kitabında şairələrin bioqrafiyaları və dünya görüşləri, eləcə də poeziya yaradıcılıqlarından nümunələr əksini tapıb.

Tədbir şairələrin poeziya yaradıcılığını əks etdirən bədii hissə ilə davam edib.

 

Avqustun 12-də Heydər Əliyev Sarayında Ukraynanın tanınmış rok qrupu "Okean Elzy" konsert proqramı ilə çıxış edəcək.

 

Konsertdə qrupun maraqlı repertuarla çıxış edəcəyi bildirilib.

Slavyan melodiyasının güclü rok enerjisi ilə birləşməsi "Okean Elzy” qrupunun musiqilərinin əsas hərəkətverici qüvvəssini təşkil edir.

Konsertə biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür. 

Qeyd edək ki, 2014-cü ildə “Okean Elzy”nin 20 illik yubiley konsertini canlı olaraq yarım milyondan çox tamaşaçı izləyib. Qrup MDB və Şərqi Avropadan olan tamaşaçılar tərəfindən adlandırılmış "Ən yaxşı rok qrupu" və "Canlı qrup" adları ilə fanat ordusunun rəğbətini qazana bilib.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.