Fariz Əhnədov, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Naxçıvan təmsilçisi

Ankarada Azərbaycan və Türkiyə Prezidentlərinin rəhbərliyi ilə videoformatda İğdır-Naxçıvan qaz kəmərinin açılışı oldu. Bu kəmərin açılışı Naxçıvanın enerji müstəqilliyini təmin etməklə yanaşı İrandan asılılığını da demək olar ki, sonlandıracaq.

Bununla yanaşı 100 ildən çoxdur Azərbaycanın əsas hissəsindən ayrı qalan və Birinci Qarabağ müharibəsində Ermənistan tərəfindən işğalına hazırlaşılan Naxçıvan bütün qapıları açaraq bölgənin cövhərinə çevrilir. 

Ölkə başçısı çıxışında qeyd etdi ki, umummilli lider Heydər Əliyevin o zaman Naxçıvana rəhbərliyi, Naxçıvanlıların canları bahasına düşmənə yol verməməsi və qardaş Türkiyənin dəstəyi ilə Naxçıvan ayaqda durdu. Qardaş ölkənin Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanda “Bir millət, iki dövlət” şüarı ilə formalaşan qardaşlıq münasibətlərində hər sahədə böyük irəliləyiş olduğunu bildirdi. 

 Naxçıvanın enerji çətinliyi çəkməyəcəyinə dair açıq mesaj

İğdır-Naxçıvan qaz kəməri Naxçıvanın enerji təhlükəsizliyini tam təmin edən strateji layihədir. Bu kəmər Azərbaycan qazını Türkiyə üzərindən svop mexanizmi ilə Naxçıvana nəql edəcək ki, Naxçıvan bu problemdən birdəfəlik xilas olaraq bölgədə sabitliyi və iqtisadi inkişafı dəstəkləyəcək.

Prezident Ərdoğan bildirdi ki, gündəlik 2 milyon kubmetrə qədər qaz nəqletmə qabiliyyətinə malik bu kəmər  Naxçıvanın təbii qaz ehtiyacını ən azı 30 il təmin edəcək. Bu da Naxçıvanın gələcəkdə enerji ilə bağlı çətinlik çəkməyəcəyinin açıq mesajıdır. Həmçini Prezidentlərin Bakı-Tbilisi-Ceyhan, TANAP və digər enerji layihələrinə istinad etməsi onu göstərir ki, İğdır-Naxçıvan kəməri enerji strategiyasının bir hissəsidir. Bu cür layihələr Türk dünyasının birləşməsi kontekstində böyük önəm daşıyır. 

Türk dünyasına sıx inteqrasiya

Türkiyəni Azərbaycanla birləşdirən Bakı-Tbilisi-qars dəmir yolu həm ölkəmiz üçün, həm də Türk dünyasını birləşdirmək üçün böyük nəqliyyat bağlantısıdır. Türkiyə və Azərbaycanın birgə səyləri nəticəsində Türk dünyasının birləşməsi üçün ortaq maraqlar və ortaq tarix üzərində əlaqələr quruldu, dostuqlar yarandı, münasibətlər daha da qırılmaz oldu. Prezidentlər tribunadan Türk dünyasının daha sıx inteqrasiyasını dəstəklədiklərinin açıq aydın mesajını verdilər. Buradan həm də Azərbaycanın və Türkiyənin Orta Asiya ilə nəqliyyat və enerji əlaqələrini gücləndirmək niyyətində olduqlarını bildirdilər. 

Ermənistana dolayı siyasi mesajlar

Ermənistanın Zəngəzur dəhlizi məsələsində nala-mıxa vuraraq zaman qazanması fonunda Bakı və Ankara öz alternativ yollarını qurmağa, real layihələri həyata keçirməyə davam edirlər. Bölgədə yeni enerji və nəqliyyat layihələrinin reallaşması Azərbaycan və Türkiyənin dominant mövqeyini daha da gücləndirir. Verilən mesajlar fonunda demək olar ki, bəzilərinin xəyal etdikləri artıq reallaşır.

Ölkə başçısı çıxışında Azərbaycanın qaz ixracını 25 milyard kubmetrə çatdırdığını və 10 Avropa ölkəsinə qaz satdığını bildirildi. Bu da artıq Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyində əsas simalardan birinə çevrildiyini göstərir. İğdır-Naxçıvan qaz kəməri təkcə enerji layihəsi deyil, həm də mühüm siyasi və geostrateji addımdır. Bu layihə Türkiyə-Azərbaycan ittifaqının gücünü, bölgədə yeni reallıqların formalaşdığını əyani şəkildə göstərir.

Ermənilərin Naxçıvanı 1920-ci ildə Azərbaycandan qoparması və bölgəyə qarşı daim düşmən mövqe sərgiləməsi, Zəngəzur dəhlizi məsələsini min bir hiylə ilə gecikdirməsi bu ölkənin xainlikdən heç zaman əl çəkməyəcəyinə sübutdur. Türkiyə Prezidenti də Türkiyə və Azərbaycanın bölgədə sülh və əməkdaşlıq tərəfdarı olduğunu, lakin lazım gələrsə güc nümayiş etdirəcəyini bildirdi. Bu da “başadüşən” Ermənistan üçün gələcəkdə destruktiv addımlardan çəkinməsi üçün açıq mesajdır.

Bayram-bayrama qarışdı

Ölkə başçsının da dediyi kimi, Ramaz ayında Naxçıvanlılar bu mərasimi də bayram kimi qeyd etdi. Necə etməyə bilər ki, Naxçıvan sakinləri blokada şəraitində olmazın əziyyətini çəkib qara günlərdən qətrə-qətrə ağ günlərə çıxıblar. Necə ki, əvvəllər Böyük İpək Yolu üzərində yerləşən Naxçıvan Şərqlə Qərb arasında qapı rolunu oynayıbsa indi də, Türkiyə və Azərbaycan arasında qovuşaq rolunu oynayaraq Türk dünyasına açılan qapı olacaq!

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.03.2025)

Əkbər Qoşalı, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün 

Azərbaycanın Millət vəkili, Türk dünyasının sevilən qızı Qənirə Paşayevanın 50 illik yubileyini onsuz qarşılayırıq… “Bəlkə mən heç 50 yaşa çatmadım” - ürəyinə dammış kimi bir müsahibəsində belə demişdi. 

Dini, fəlsəfi, milli, elmi, dünyəvi, təcrübi… - hansı bucaqdan baxsaq, bir təsəlli bulunur, əlbəttə; əlbəttə, torpağın üzü soyuqdur; lakin elə də asan olmur axı… Dost, bacı, yoldaş, sirdaş, gözəl qonşu, xeyirxah elqızı, Millət vəkili, Komitə sədri, təşkilat başqanı, Türk dünyası aydını, telejurnalist, siyasi elmlər doktoru, ictimai xadim… - onu tanıyan, bilən hər kəs üçün bir doğma yönü vardı Qənirə xanımın. Doğmalıq Günəşin şəfəqləri kimidi, paslanmayan altun kimidir və bunlardan da üstün bir məziyyət vardır: doğma gedərsə də, doğmalıq qalar…

Bəli, doğrudan da, elə insanlar olur, onlar üçün “yaşadı” demək yetmir. Çünki onların ömrü təqvim illəri ilə deyil, doğmalıqları və gördükləri doğru işlərin dəyəri ilə ölçülür. Qənirə Paşayeva da belə insanlardan idi – ömrə ömür sığdıran, ulusu üçün yaşayan, yazıb-yaradan, Türk dünyası sevdalılarının könlündə taxt quran bir xanıməfəndi…

O, həyata gözlərini yazda açdı, payızda əbədiyyətə qovuşdu… Amma bu sadəcə təqvimlərdəki dəyişikliyi ifadə etmir. Hələ də yüyrək amma nizamlı addımlarının səsi gəlir elə bil…

Qənirə Paşayeva söz adamı və öz sözünün yiyəsi idi. Amma təkcə danışan, yazan deyil, sözün ciddiyyətini dərk edən, onu əmələ çevirən, ürəklərə köçürən bir söz adamı!.. Jurnalistikadan siyasətə, poeziyadan xeyriyyəçiliyə qədər hər sahədə eyni yanğı ilə çalışırdı o.

Türk dünyasının qayğısını da, uğurunu da öz könlündə, öz canında hiss edən Qənirə xanım, bəzən əlində bayraq dalğalandıran bir uşağın baxışlarında, bəzən də tariximizin qaranlıq səhifələrində yanan ağ şam işığında duyğularına tərcüman bulurdu…

Onun son günləri ilə bağlı anılar da insanın içini titrədir. Özüm şahidəm: komaya düşməzdən az əvvələ qədər növbəti həftələrin, ayların iş planlarını tutur, dəqiqləşmələr aparırdı. Bir yandan sanki heç yana, heç yerə tələsmirdi, digər yandan tələsirdi, tələsirdi… 

Fələk onun qədər səxavətli olmadı…

Budur, Qənirə xanımın 50 yaşı tamam olur… 50 yaş nədir ki?!.

Ruhun şad olsun, qənirsiz Qənirə xanım! 

Xocalıda çatılan bayram tonqalları ruhuna agahdır, umarım.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.03.2025)

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Biz bir neçə gün ərzində biznesdə, peşə fəaliyyətində uğur qazanmağın yolunu göstərən ən çox tələb olunan kitablardan 10-na nəzər yetirdik. İndi də gəlin, ümumiyyətlə adi insanı uğurlu insana çevirən, insanın düşüncə tərzini, adət və xasiyyətini, xarakterik cəhətlərini dəyişən ən populyar kitablardan 10-na nəzər yetirək.

Bu kitablar, əziz oxucularım, insanlara düzgün istiqamət verir, sürətli və keyfiyyətli dəyişikliklərə bir təkan olur.

Beləliklə, seçdiyim növbəti 10-luğu sizlərə təqdim edirəm.

Brayan Treysi, «Maksimuma çatmaq»

Bu kitab insanlara bütün gizli istedadlarını üzə çıxarmağa, bütün güclü tərəflərini inkişaf etdirməyə kömək edir, bunlar da uğur qazanmaq üçün vacib şərtlərdəndir.

Müəllifin təqdim etdiyi prinsiplər müsbət nəticə göstərilməsi üçün özünü çox gözlətmir. Oxucu kitabdan həyatın bütün sferalarında – şəxsi həyatda, karyerada, maliyyə və sağlamlıq baxımından uğur qazanmağın yollarını öyrənir.

«Maksimuma çatmaq üçün öz həyatınızı tam nəzarətə atmalısınız», - deyir Brayan Treysi.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.03.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağlanın növbəti təqdim etdiyi şair Təbrizdə yaşayan Məryəm Gözəlidir.

Məryəm Gözəli

Təbriz

SƏNSİZ YAŞAMAĞI BACARMAQ

Nədən xatırlasın, nəyi ağlasın?!

Arzusu heç olan bəlalı könlüm.

Əlini üzəndən, ayağa düşdü,

Çılğınca vurğunun olalı könlüm.

Ürəyimdə sənsiz illər ötüşəm,

Yaradır, həsrətdir, bəlkə də nifrət.

Məndən uzaq, səndən yaxın bir dünya,

Titrədir qəlbimi, qopur qiyamət.

Bitsin bu həsrətin kabusu, yetər

Sənsiz yaşamağı bacaram gərək.

Artıq öz qaydıma qalmalıyam mən,

Mənsiz ürəyində qalsa da ürək.

Bu sevgim yadına düşər, ağlarsan,

Məzarda gözümə torpaq atanda.

Əlin əllərimi istər, yetişməz

Soyuq torpaqların altda yatanda.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

 (06.02.2025)

Aynur İsmayılova, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Həmişə esselərimi oxuyurdunuz. Bu dəfə qərara gəldim, anama həsr etdiyim şeirimi sizlərə təqdim edim. Mən peşəkar şair olmadığım üçün, yəqin çatışmazlıqlarımı qabartmazsınız.

Yoxdur sənə nə bir oxşar, nə bir tay

Sən olanda bu dünyada cənnət var

Həyat səndə gözəl, səndə mənalı

Sənsiz keçən ömrün nə mənası var ?

Mənə həyat verən canına qurban

Mənə balam deyən dilinə qurban

Mənə layla çalan səsinə qurban

Səndə tükənməyən nə sərvətlər var?

Bilmirəm nə yazım, nə qoşum sənə

Səni anlatmağa söz yetməz mənə

Bilsinlər hər zaman, bilsinlər yenə

Mənim bəyaz saçlı, gözəl anam var!

Əsas odur ki, hər bir kəsin ürəyində ana sevgisi olsun. Analar bizim ən dəyərlilərimizdir!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.03.2025)

Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bülbül adına orta ixtisas musiqi məktəbini bitirib. Sonra Bakı Dövlət Universitetinin şərqşünaslıq fakültəsində ali təhsilə yiyələnib. 2002-ci ildə mtbuatda jurnalist kimi fəaliyyətə başlayıb. Bir müddət sonra “Pəncərə”, “Ölkəm”, “Azercell” jurnallarının baş redaktoru olub. 2018-ci ildən isə paytaxtın ən gözəl və ən nüfuzlu kitab mağazasının - Bakı Kitab Mərkəzinin direktorudur...

Deyir ki:- “Bəli, hər bir qələm sahibi ilk növbədə insandır. O da musiqidən, kinodan, kitabdan təsirlənə bilir. Əgər robot olsaydı, deyə bilərdim ki, qələm adamı heç nədən təsirlənmir, bu hiss ona yaddır. Əlbəttə ki, mən də bütün bunlardan təsirlənmişəm. Qəribədir, atamla mənim oxşar cəhətlərimiz çoxdur. Yəqin ki, hər ikimiz də ədəbiyyatçı ailəsində doğulmuşuq, ondandır. Bizim tərbiyəmizdə, formalaşmağımızda kitabların rolu danılmazdır. Ancaq bu, o demək deyil ki, yalnız hansısa əsərdən təsirlənib yazıram. Əgər insanda istedad varsa, bu, mütləq üzə çıxacaq. Əgər atam yalnız kiminsə əsərindən təsirlənib yazsaydı, o, heç vaxt Xalq yazıçısı olmazdı. Hətta mən atamın əsərlərinin oxucusu olsam da, ondan təsirlənməmişəm. Tənqidçilər də deyir ki, biz tamamilə müxtəlif üslublarda yazırıq. Doğrudur, “Altıncı” povestim var ki, onu atamın “Beş mərtəbəli evin altıncı mərtəbəsi” əsərinin davamı hesab edirəm, amma əslində üslubumuz çox fərqlənir. Çalışmışam ki, bu povestdə obrazlar da, üslub da olduğu kimi qalsın. Bunlar hamısı olan şeylərdir. Dünya da bunu qəbul edir. Ancaq, əgər sən kiminsə əsərini götürüb mənimsəsən, bu artıq plagiat olar. Mənim vicdanım heç vaxt buna yol verməz…”

Əla! Düz tapdınız, bu dəfəki söhbətimin qəhrəmanı yazıçı- publisist Günel Anarqızıdır. O, 1972-ci ildə Bakıda dünyaya gəlib. Ağlı kəsəndən, evdə yüzlərlə kitab görüb. Əvvəlcə onları vərəqləyib şəkillərinə tamaşa etsə də, əlifbanı öyrənəndən sonra oxumağa başlayıb. Beləcə, oxuya-oxuya böyüyüb, böyüyə-böyüyə də oxuyub…

“Bizim ailə haqsız tənqidlərə çox məruz qalıb, artıq vərdiş etmişik. Babamdan tutmuş mənədək hamımız zaman-zaman bu “tənqidlərin” mərkəzində olmuşuq. Mənim demək istədiyim başqadır. Həm Yazıçılar Birliyinin üzvü kimi, həm də yazıçı kimi deyə bilərəm ki, Anarın xalqı qarşısında həm yazıçı, həm də ictimai xadim kimi xidmətləri danılmazdır. Bunu atam olduğu üçün demirəm. Həqiqəti belə düşündüyüm üçün deyirəm. Tənqidlər onsuz da həmişə olur. Bir də ki, tənqid edən adamın gərək özü də ortaya nəsə qoysun və kimisə tənqid etməyə haqqı çatsın. Özündən qat-qat böyük olan, millətə daha çox xidmət etmiş adamı tənqid etməyin də bir səviyyəsi olmalıdır. Səviyyəsizin, özünün heç bir xidməti olmayan adamın durub nəsə deməyi çox gülməli görünür.”- söyləyir.

Kübar xanımdır. Bu ona daşıdığı gendən bir ərmağandır. Elə düşünməyin ki, qazandığı uğurlarda atasının əməyi var, əsla. Bütün nailiyyətlərə öz istedadı, işgüzarlığı ilə nail olub. Çox mədəni və intizamlıdır. Əgər yazıçılıq istedadı ona atasından ötürülübsə, bu xüsusiyyətləri isə anası, akademik Zemfira Səfərova ona aşılayıb…

Deyir ki:- “Hazırda rəhbərlik etdiyim Bakı Kitab Mərkəzinin yaranma ideyasını Heydər Əliyev Fondu irəli sürüb. Əslində, Fondun rəhbəri Mehriban xanım Əliyevanın ideyası idi. Kitab mərkəzinin yaranması zərurətdən doğan bir təşəbbüsdür. Bilirsiniz ki, son zamanlar mütaliəyə maraq azalıb, bu haqda dəfələrlə danışmışıq, ədəbiyyatçılar, yazıçılar narahatlığını bildiriblər. Hazırda Azərbaycanda və paytaxtda bir çox kitab dükanları və şəbəkələri fəaliyyət göstərsə də, belə bir mərkəzin yaranması vacib idi. Buna görə də, təşəbbüs irəli sürüldüyü gündən bu istiqamətdə işlər tükənmədən irəliləyirdi. Qısa müddət ərzində Bakının mərkəzində, gözəl guşədə, ən çox ziyarət olunan yerlərin birində belə bir mərkəz inşa edildi. Onu da qeyd edim ki, əslində Mehriban xanım qədim binaların mühafizəsi, onların görünüşü ilə bağlı çox diqqətlidir və buna çox önəm verir. Deyir ki, memarlıq abidələri bizim tariximizdir…”

Erkən gəncliyində ailə həyatı qurduğu üçün, ona nənə olmaq sevincini yaşamaq orta yaşlarından nəsib olub. İki qızı, bir neçə nəvəsi var. İşləri nə qədər çox olsa da, övladlarına qulluq etməyi çox sevir…

“Sözsüz ki, mənim dincəldiyim yer evimdir. Evimi istədiyim kimi qurmuşam, ona görə də burada rahatlıq tapıram. Yay aylarında bağa köçəndə, əlbəttə, orada da dincəlirəm, amma yenə də şəhər evimi daha çox istəyirəm və buraya hər zaman tələsirəm. Qəribə səslənsə də evdə olan vaxtımın çox hissəsini mətbəxdə keçirirəm. Ona görə yox ki, biş-düşlə məşğulam. Səbəbi odur ki, mətbəx mənə daha rahatdır. Mətbəxdə yığcam bir televizorum var, səhərlər ona baxıram. Evdəkilər narahat olmasınlar deyə qapını bağlayıram və səhər saatlarını orada keçirirəm. Adətən hamıdan tez oyanıram, ətirli çay dəmləyib onun keyfini yaşayıram. Qonaq otağında isə axşam vaxtı daha çox oluram, evimə gələnləri orada qarşılayıram. Uşaqlarım bişirdiyim yeməkləri çox sevir, məndən bəzən xüsusi bir şey hazırlamağı xahiş edirlər. Bir müddət əvvəl nəvəmin ad günü idi. Qızım istədi ki, nəvəmin ad gününə şah plovu bişirim. İnandırım sizi, hələ belə sürətlə yemək bişirməmişdim. Çünki hərdən vaxt məhdudiyyəti də olur. Tez-tez yorğunluq da…

Elə xanımlar var ki, yemək bişirməklə arası yaxşıdır, evə nə qədər yorğun gəlsələr belə, yeməyi həvəslə hazırlayırlar. Mən təəssüf ki, o qadınlardan deyiləm. Ona görə də çalışıram bu işləri səhər görüm, axşam isə dincəlməyə üstünlük verirəm.”- söyləyir.

Heç vaxt xüsusi pəhriz saxlamır. Necə deyərlər, nənə olsa da hələ ki, gözəlliyini, təravətini itirməyib. Yağlı, qızardılmış yeməkləri xoşlamır. Az kalorili, xeyirli qidaya üstünlük veririr və ən əsası da idmanla məşğul olur. Düşünür ki, fiziki aktivlik çox şeyin dərmanıdır. Xəstələnməmək üçün idmanla məşğul olmaq zəruridir. Həm də idman insanın ovqatını yaxşılaşdırır, sağlamlığını gücləndirir və artıq çəkinin qarşısını alır…

Bu gün - martın 6-sı Günel xanımın növbəti ad günüdür. Ona möhkəm can sağlığı, yaradıcılıq uğurları arzulayıram.

Yeni yaşınız mübarək, Günel xanım!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.03.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı PORTAL AKADEMİYASInda növbəti, üçüncü abituriyent kurslarına davam edir. Həyatda necə uğur qazanmalı, hədəfi necə seçməli, hədəfə doğru necə irəliləməli, necə lider olmalı – bu sayaq suallar hər birinizi düşündürür, bilirik. Onlara PORTAL AKADEMİYASI məşğələlərinə qatılmaqla çavab tapacaqsınız.

Rubrikanı millət vəkili, motivasiya spikeri, yazıçı Əlibala Məhərrəmzadə aparır.   

Planlaşdırma nədir? Biznesdə ən vacib elementlərdən biri barədə söhbətimizi davam etdiririk.

Bazarın analizi

Bazar və marketinq bütün kompaniyalar üçün həlledici amildir. Alıcısı olmadıqda ən dahiyanə texnologiyalar belə faydasız olur. Bazarın öyrənilməsi yeni biznesin başlıca problemlərindəndir.

Siz investoru sizin məhsul üçün bazarın mövcud olmasına, bazarı hiss etmənizə və məhsulu sata biləcəyinizə əmin etməlisiniz (və özünüz əmin olmalısınız!).

Sizə lazım olacaq ən ilkin məlumatlar bunlardır: Sizin malları kim alacaq?  Bazarda sizin yer kəsiminiz haradadır?

Bundan başqa, bazarı proqnozlaşdırmaq və bu suala cavab tapmaq lazımdır? Sizin məhsulu sabah, birisi gün və ümumiyyətlə, yaxın iki il ərzində kim, niyə və nə qədər almağa hazırdır?

Təbii ki, siz öz mümkün rəqibləriniz haqqında da məlumat verməli olacaqsınız: onların malları, məhsulun keyfiyyəti, təqribi qiymətlər və satış şərtləri. İnvestorun sizin bazar konyunkturası haqqında təsəvvürlərinizin dolğunluğunu və layihənizin düşünülmüş olmasını qiymətləndirə bilməsi üçün bütün bunlar mütləq biznes-planda əks olunmalıdır.

Siz həqiqəti təhrif etməkdən, olduğundan yaxşı göstərməkdən qaçmalısınız. Buna görə də rəqiblərinizi son dərəcə düzgün, özünüzü aldatmadan qiymətləndirin. Lakin onlardan qorxmadan strategiyalarındakı və ya məhsulun keyfiyyət xarakteristikalarındakı boşluqları göstərin. Bunlar uğur qazanmanız üçün sizə real şans açır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.03.2025)

Nigar Həsənzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Sevinc hissi ilə sizləri "Sözlərin Sehri" hekayə yarışmasının qalibləri ilə tanış edirik! Bu yarış Life Academy platformasının rəhbəri Humay İsayevanın təşəbbüsü ilə həyata keçirilib. I yerin qalibləri - Könül Məmmədova və Fidan Xəlilova, II yerin - qalibi Xədicə Hacıyeva!

Bu gün 1-ci yerin iki qalibindən biri - Könül Məmmədovanın "Gecənin günəşi"adlı hekayəsini təqdim edirik.

GECƏNİN GÜNƏŞİ

Könül Məmmədova                         

 “Necəsən? Ümid edirəm ki, bu gecə ağlamayacaqsan”.

Dediyi sözlər və gözümdən axan yaş eyni zamanı izləyirdi sanki. Sahildə əyləşmişik. Önümüzdə dolu, amma bizim boş hiss etdiyimiz dənizə baxırdıq. Yuxarıda isə gecədə görünməyən bir Günəş vardı. Səssizcə o mənim göz yaşlarımı, mən isə onun nəfəsini dinləyirdim.

“Bura gecədir, amma sən mənim Günəşimsən” dedi.

“Qaranlıqda Günəşi görə bilməzsən”.

“Amma onu hiss edərəm”.

“Bu son danışıqdır? Nəsə elə hiss elətdirdin indi”.

Zaman durdu, dənizdə dalğaların səsi bizə bir melodiya kimi gəlirdi. Cavab vermədi mənə, çünki son olduğunu o da bilirdi.

“Madam ki sondur, əvvəli də olsun. Gecədə olan Xəyalımı sənə xatırladım?”

“Xəyalında olan Günəşi xatırlat mənə. Niyə indi burda belə danışdığımızı xatırlat. Qaranlığımda işıq olan səni mənə danış”.

“Sən kimsən?” deyə soruşdu, soyuq baxışları ilə gözlərimə baxaraq.

Yavaşca addım atdım və onu dinlədim. Gecə soyuq bir su kimi axıb gedirdi. Amma bunun onu tanımaq üçün ən yaxşı zaman olduğunu düşündüm. Gecə  hər zaman başqalarını sirr içində saxlamağa qadirdi.

“Sadəcə bir insanam,” deyə cavab verdim, “Amma gecənin qaranlığında parlayan Günəşəm.”

O gülümsədi. Di gəl, bu gülümsəmə sanki çox incə və bir az da ağrılı idi. O gülümsəmə məni bir yerdə qorxutdu və özümə çox yaxın hiss etməyimi təmin etdi.

Bir müddət susduq. Zamanın necə keçdiyini bilmirəm, amma mənim üçün bu an sonsuz idi. Gecənin bütün sükunətində bircə nəfəsin səsi vardı – onun nəfəsinin.

“Necə hiss edirsən?” deyə soruşdu, gözlərində narahatlıq və gözləmə vardı. Həm narahat, həm də təkbaşına qalan bir insanın ruhunu görürdüm.

“Bir şeylər hiss edirəm, amma heç nəyi hiss etmirəm elə bil,” dedim.

“Gecənin içində sən mənim Günəşim oldun. Ancaq mənim sənsizliyimdə sənin Günəşini tapdığımdan daha qaranlıqdır.”

Gözləri indi büsbütün kədərli idi. Mənim bu kəlmələrimə qarşılıq olaraq heç nə demədi. Amma sanki mənimlə bir yerdə yaşadığı o hissləri özündə dondurdu. O, ruhunun dərinliklərində mənimlə əlaqə qura bilməyin acısını çəkirdi.

Bir neçə dəqiqə sonra o, başını əymədən, “Bunu sən çox gözəl izah etdin,” dedi, “Amma mənim üçün həqiqət başqa bir şeydir. Mən gecəylə yaşayıram. Mənim içimdəki Günəş, heç vaxt məni sarsa bilməz. Mən hər zaman soyuğam və qaranlığam. Mənimlə olmaq istəyirsənsə, sən də mənimlə soyuq bir dünyaya gəlsən, o zaman sən də hiss edəcəksən.”

“Səni ilk gördüyümdə qara jordan pencək və qara şalvar geyinmişdin.Gözlərində eynək vardı, saçının incə telinə qədər incələmişdim. Gözlərinə baxanda həyatı yaşayırdım sanki. Qəhvəyi gözlərin torpağım idi. Ölüb də məni basdırıblarmış kimi hiss edirdim. Qara saçların incə ruhum kimi məni bu dünyada yaşadırdı. Bir teli düşərkən canımdan can gedirdi.

Ruhumun ruhuna ehtiyacı var, Xəyal. Günəşin Xəyalda itirdiyi bir qəlbi var...”

“Səni ilk gördüyümdə ağ don geyinmişdin, saçların çox gözəl idi. Qara saçların havada sanki adımı yazırdı. Qəhvəyi gözlərin mənim dünyamı yandırırdı. Baxarkən uzaqlaşırdım bu aləmdən. Saçının bir teli düşərkən aldığım nəfəs yarıya enirdi. Ruhumun ruhuna ehtiyacı yoxdur, çünki ruhum onsuz da sənindir. Xəyalın Günəşdə itirdiyi bir gecəsi var...”

Gözlərimi yumdum. Onunla bir anlıq o qədər yaxın olmuşdum ki, heç bir söz və heç bir hərəkət bu anı təsvir edə bilməzdi. Mən bu anı içimdə həkk etdim. Mənim qəlbim bu qaranlıq dünyada bir zamanlar parlayan bir Günəş kimi olacaqdı, amma o Günəşin özü heç vaxt tam olaraq parlamayacaqdı. O, həmişə batacaq və geri qayıtmaq üçün zaman alacaqdı.

Gecənin içində onunla təkbaşıma qalmağım heç də gözlədiyim kimi rahat deyildi. Sözlərim hələ də hava kimi çox soyuq idi. Amma bir şey dəqiq idi: O mənim “Gecəmin Günəşi” idi.

Ondan sonra bir daha heç nə demədik. O, qaranlığa sarıldı, mən isə ona baxaraq gecənin içində dayanmışdım. Bu sevgi, bu an heç vaxt bitməyəcəkdi, amma hər şeyin sona çatacağı kimi hər şey bir gün sona çatar.

Və o bir gün batmış Günəş kimi mənim dünyamdan çəkildi. Lakin o anın içindəki hissləri, gecənin sonsuzluğunda qalan o təmiz işığı heç vaxt unutmadım.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.03.2025)

Aygün Bayramlı, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Beyləqan təmsilçisi

Əvvəl anamın isti ovcundan başladı bahar...

Bir ovuc sevgi ilə gəldi evimizə

Bir ovuc buğdadan bir əlçim çəmənlik bitdi

Anamın ovcundan, ovcunun istisindən bitdi...

Sonra bahar evimizdə böyüdü,

Anamın sığalıyla böyüdü.

Böyüdü bahar,

Böyüyüb anamın ovcu boyda oldu,

Böyüdü, böyüyüb gəlin oldu.

Sonra eyvanımıza gəldi, pəncərəmizə,

Küçəmizə gəldı bahar.

Küçəmizə qaranquşlar xəbər verdi,

Sonra xəbər anamın ürəyilə əkdiyi çiçəklərə çatdı,

Çiçəklər açdı.

Anamın isti ovucları günəşi də isitdi,

Günəşə də bahar çatdı.

Demək dünya anamın əllərində imiş,

Demək bahar, anam var deyə evimizə gəlibmiş.

Mən illərdi gözləyəndə zamanı

Bilməmişəm, sən demə

Bahar uzaqda deyil,

Bahar evimizdəymiş...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.03.2025)

 İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Daxili intizamın başqa adı özünə nəzarətdir. Uğura yalnız öz emosiyalarımıza, iştahımıza və sapmalarımıza nəzarət etməklə nail olmaq olar. Özünə nəzarət edə bilməyən insan zəif və bütün aspektlərdə etibarsız olur. 

Daxili intizam özünüidarə kimi də ifadə oluna bilər. Özünü idarə etmək qabiliyyəti - danışığının və hərəkətlərinin əsas məqsədinə uyğun idarə edilməsi uğurlu  adamlara xas xüsusiyyətdir. İntizam, həmçinin özünə etiraz da adlandırıla bilər. Bu, qarşınıza qoyduğunuz məqsədə doğru aparan lazımlı işləri görərək asan yolu seçməyə qarşı etiraz etməkdir. Gələcəkdə daha böyük nailiyyətlərdən həzz almaq üçün indiki məmnuniyyətlərin təxirə salınması bacarığı daxili intizamın tələbidir. 

Bu günün əyləncələri gələcəyin ağrılarına çevrilə bilər.

Daxili intizama əməl etmədikdə iki qanunun qurbanı olursunuz. Birincisi “Gözlənilməyən nəticə”dir. Bu qanuna görə, “Uzaqgörənlik bacarığının çatışmazlığı üzündən hər hansısa bir hərəkətin gözlənilməyən nəticəsi gözlənilən nəticəsindən dəfələrlə pis ola bilər.” İkinci qanun “Yanlış nəticə”dir və bu qanuna görə, dərhal qazanılacaq mükafata yönəldilmiş hərəkət gələcəkdə səhv və ya gözlənilməyən nəticələr verə bilər. Misal üçün biz, daha yaxşı  olmaq və xoşbəxt gələcək qazanmaq üçün vaxt, zəhmət və pul yatırımları edirik. Amma ev tapşırığını etməyə lazımi diqqət və zəhmət sərf etmədiyimizdən nəticə gözlədiyimizin əksinə olur və hətta tam fəaliyyətsizliyimizdən də pis olur. Belə bir halı demək olar hər kəs dəfələrlə yaşayıb. 

Sizə oxuyub qısa məzmununu danışdığım büdəfəki kitab Brayan Treysinin “Bəhanələrə yox deyək” kitabı oldu.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(06.03.2025)