Vəsilə Abulova, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Ümummilli lider Heydər Əliyevin 100 illik əlamətdar yubileyi şərəfinə ötən il Azərbaycanda “Heydər Əliyev İli”ydi; bu ilsə respublikmızda “Yaşıl Dünya naminə Həmrəylik İli”dir. Heydər Əliyev Fondunun 20 illik yubiley ili də 2024-cü ilə düşür. Fondun Prezidenti, ölkəmizin l vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın əlamətdar yubileyi də bu il və bu aya - bu günə düşür.  Bu günün - 26 avqustun başqa bir özəlliyi isə Laçın Şəhər Günü olması ilə bağlıdır. 

Vurğulanan əlamətdar yubileylərin, gün, il adlandırmalarının, hadisələrin hansısa qanunauyğunluğu, mistikası olduğuna inanıram. 

Mehriban xanım Ümummilli liderin adını daşıyan unikal Fondun prezidenti olaraq, çoxsaylı unudulmaz işlər görüb. O, həmçinin digər önəmli ictimai və dövlət vəzifələri ilə unudulmaz layihələrə, işlərə, hadisələrə imza atıb. Azərbaycan qadınının qürurla özünə nümunə seçdiyi Mehriban xanım, öz yubileyinə xeyirxahlıq, vətənpərvərlik, mədəniyyət, incəsənət - bir sözlə, bütün əməli fəaliyyət sahələri üzrə zəngin nəticələrlə gəlib. Onun çoxfunksiyalı fəaliyyəti artıq elmi tədqiqat mövzusudur.

Mehriban xanımın həyat və fəaliyyətini incələrkən, bir neçə önəmli məqam önplana çıxır:

- Mehriban xanımın mənsub olduğu mötəbər ailə;

- Gəlini olduğu mötəbər ailə;

- Onun hələ orta məktəbdən üzə çıxan savadı, parlaq istedadı;

- Mükəmməl ali təhsil alması və nəcib xarakterinə uyğun ixtisas seçimi;

- Bir-birini tamamlayan xarici və daxili gözəlliyi;

- Xeyirxahlığı - ömrünü təmənnasız yaxşılıqlara həsr etməsi;

- Xalqımız, vətənimizçün gözəl övladlar, nəvələr tərbiyə etməsi;

- Azərbaycanda mükəmməl “Birinci xanım” institutununun yaradıcısı olması;

- Millət vəkili nümunəsi;

- İSESCO-nun (və vaxtilə həm də UNESCO-nun) Xoşməramlı səfiri kimi unudulmaz xidmətlər göstərməsi;

- Azərbaycan Mədəniyyətinin Dostları, 

Azərbaycan Gimnastika Federasiyası rəhbəri, Milli Olimpiya Komitəsinin İdarə heyətinin üzvü, digər qurum-quruluşların üzvü olaraq çoxşaxəli xidmətləri, töhfələri;

- Heydər Əliyev Fondunun prezidenti olaraq, ölkə həyatında, beynəlxalq aləmdə peşəkar fəaliyyət göstərməsi (o cümlədən xeyriyyəçilik, mədəniyyətin dəstəklənməsi, mədəni irsin öyrənilməsi, təbliğ-tərənnümü sahəsində)…

- Birinci Avropa Oyunları, IV İslam Həmrəylik Oyunları, Bakıda ilk dəfə Avropa Mahnı Yarışması və digər çoxsaylı beynəlxalq yarışların, tədbirlərin təşkilində göstərdiyi titanik səylər, yaratdığı xarüqələr…

- Birinci vitse-prezident olaraq göstərdiyi fəaliyyətlər;

- Azərbaycan Vətən Müharibəsində, postmüharibə dönəmində alovlu vətənpərvərliyi və ana şəfqəti ilə töhfələri və s.

Göründüyü kimi, ən ümumləşmiş şəkli ilə desək, Mehriban xanım İLKlər yaratmağı, NÜMUNƏ yaratmağı bacaran Nümunəvi Azərbaycan qadınıdır. 

O, Müzəffər Ali Baş Komandan, ölkə Prezidenti İlham Əliyevin vəfalı ömür-gün yoldaşı olmaqla yanaşı, necə deyərlər, siyasi silahdaş, dövlətçilik sirdaşı olaraq da xalqın sevimlisidir.

Mehriban xanımın haqqında çoxsaylı məqalələr yazılıb, kitablar çıxıb; əlbəttə, hələ bundan sonra da, müxtəlif tədqiqat və sənət əsərləri yaradılacaqdır. Biz də vurğunluqla yazdığımız bu könül yazımızla Mehriban xanım Əliyevanı bugünkü əlamətdar yubileyi ilə bağlı təbrik edir, ona möhkəm cansağlığı, şanlı-şərəfli fəaliyyətində yeni uğurlar diləyirik!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.08.2024)

Bu gün Mədəniyyət Nazirliyinin, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Laçın rayonunda xüsusi nümayəndəliyinin təşkilatçılığı, “Bakı Abadlıq Xidməti” MMC-nin dəstəyi ilə Laçın Şəhəri Günü növbəti dəfə təntənə ilə qeyd olunacaq.

AzərTAC xəbər verir ki, ötən il olduğu kimi, Laçın şəhərinin yenidən doğuluşunun ikinci ildönümünə də geniş bayram proqramı tərtib edilib. Üstəlik, budəfəki Laçın Şəhəri Günü Azərbaycan Respublikasının bütün ərazilərində suverenliyinin tam bərqərar edilməsindən sonra, 2023-cü il sentyabrın 19-20-dəki antiterror tədbirlərinin nəticəsi olaraq külli Qarabağda bayrağımızın dalğalandığı bir vaxtda daha böyük anlamla qeyd olunur.

Qeyd edək ki, ötən ildə Azərbaycanın əlamətdar günlər təqviminə yeni bir gün, 26 avqust – Laçın Şəhəri Günü daxil olub. İlk dəfə ötən il qeyd edilən bu gün Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş əraziləri üzrə şəhər günlərinin təsis edilməsi haqqında” 2023-cü il 31 iyul tarixli Sərəncamı ilə təsis olunub.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.08.2024)

Mədəniyyət Nazirliyinin sistemində fəaliyyət göstərən musiqi, incəsənət məktəb və mərkəzlərinə müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsabiqənin yekun nəticələri elan olunub.

Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlunat verir. 

Müsahibələrdə 237 namizəd keçid balını toplayıb, onlardan 123 nəfərin müəllim vəzifəsinə təyinatları ilə bağlı qərar qəbul edilib.

Bu ilin iyun ayında Dövlət İmtahan Mərkəzi ilə birgə müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsabiqənin test mərhələsi keçirilib. Test imtahanında iştirak edən 856 nəfərdən 317-si tələb olunan keçid balını toplayaraq müsahibə mərhələsində iştirak hüququ qazanıb.

Avqustun 5-dən 8-dək keçirilən müsahibə mərhələsində isə 300-ə yaxın namizəd iştirak edib.

Musiqi, incəsənət məktəb və mərkəzlərinə müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsabiqədən müvəffəqiyyətlə keçərək təyinat almış namizədlər 5 sentyabr 2024-cü il tarixinədək aidiyyəti təhsil müəssisələrində qeydiyyatdan keçməli və işə qəbul üçün zəruri olan sənədləri təqdim etməlidirlər. Ehtiyat kadrlar siyahısına daxil edilmiş namizədlər növbəti yerləşdirmədə vakansiya seçimində iştirak edə bilərlər. Növbəti yerləşdirmənin tarixi barədə Mədəniyyət Nazirliyinin informasiya resurslarında əlavə məlumat veriləcək.

Qeyd edək ki, Mədəniyyət Nazirliyi sistemində fəaliyyət göstərən musiqi və incəsənət məktəblərində təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsi ilə bağlı sistemli islahat yönümlü işlər həyata keçirilir. Bu il ilk dəfə olaraq təşkil edilən təhsilalanların qəbulunun, müəllimlərin işə qəbulunun vahid elektron sistem üzərindən aparılması, təhsilin məzmunu ilə bağlı yeniliklər, məktəb şəbəkəsinin optimallaşdırılması mədəniyyət təhsili müəssisələrinin daha harmonik inkişafına hesablanıb.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.08.2024)

Heyran Zöhrabova, “Ədəbiyyat və incəsənət”

O, bir çoxumuzun yaddaşında bəlkə də ən çox bu replikası ilə qalıb.

Bu gün kino aktiyoru, rejissor, ssenari müəllifi, həmçinin film səsləndirən, mətn oxuyan xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı Şahmar Ələkbərovun doğum günüdür.

Şahmar Zülfüqar oğlu Ələkbərov 23 avqust 1943-cü ildə Gəncədə anadan olub. 

Doqquz yaşında ikən ailəsi Bakıya köçüb. Orta məktəbi bitirəndən sonra O, Azərbaycan Dövlət Teatr İnstutunun dram və kino aktyorluğu fakültəsinə daxil olmuş,  burada Rza Təhmasibdən dərs almışdır.

Aktyor hələ III kursda oxuyarkən  Akademik Milli Dram Teatrına işə götürülüb.

ilk dəfə səhnəyə Şekspirin “Lope de Veqa"  tamaşasında çıxıb və bundan sonra müxtəlif tamaşalarda uğurlu rollar ifaçısı kimi tanınmağa başlayıb.

"Ustalar" tamaşasındakı uğuru Adil İsgəndərov diqqətindən qaçmayıb və onu  “Azərbaycanfilm” kinostudiyası nəzdində yaratdığı "Kino aktyorluğu" studiyasına dəvət edib.  Şahmar Ələkbərov studiyada həm də rejissor kimi fəaliyyət göstərib.

Ali təhsilini başa vurduqdan sonra müəllim-assistent kimi institutda saxlanılan Şahmar Ələkbərov gələcək həyat yoldaşı Kamilla xanımla da məhz burada tanış olub.

Şahmar Ələkbərovun kinoda ilk işi 1967-ci ildə kinorejissor Kamil Rüstəmbəyovun yazıçı-jurnalist Əhmədağa Qurbanovun “Tikanlı məftillər” povestinin motivləri əsasında ekranlaşdırdığı “Dağlarda döyüş” filmindəki Fərrux obrazı olmuşdur. 

Sonuncu çəkildiyi "Qəzəlxan" filminə qədər o, Qəzənfər-Qəqəni ("Yeddi oğul istərəm"), İman ("Axırıncı aşırım"), Məzahir ("Mən ki, gözəl deyildim"), Gündüz Kərimli ("Arxadan vurulan zərbə"),  İbrahim ("Atları yəhərləyin"), Qatır Məmməd  kimi bir çox ölməz obrazlara  həyat verib.

O, həmçinin radioda ilk dəfə "Ulduz" proqramının aparıcısı kimi çıxış edib. Bundan başqa, onlarla televiziya tamaşasında yaddaqalan obrazlar yaradıb, "Molla Nəsrəddin" radio verilişinin aparıcısı olub, bir çox filmlərin dublyajında iştirak edib.

Şahmar Ələkbərov 1976-cı ildə əməkdar artist, 1989-cu ildə isə xalq artisti fəxri adlarına layiq görülüb.

Aktyor həyatının son ilərini çox ağrılı keçirib. Dişini çəkən stomatoloq onun dilini zədələdiyindən ağzında bəd xassəli şiş yaranıb. Almaniyanın Hamburq şəhərində müalicə olunsa da, nəticə uğursuz olub və 12 avqust 1992-ci ildə, 48 yaşında ikən dil xərçəngindən vəfat edib.

Ruhu şad olsun!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.08.2024)

Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

SUAL

Bilmədiyin nə varsa,

Bilsəm, bağışla məni.

Sevgimizi yarıya, 

Bölsəm, bağışla məni.

Burnuna qoxu kimi,

Yuxuna yuxu kimi,

Ömrünə çoxu kimi,

Gəlsəm, bağışla məni. 

(İqbal Nəhmət)

Dəyərli Yazarımız, məhəbbət üçün hər şeyi qurban  vermək düzgündürmü?

CAVAB

-Xeyr, düzgün deyil, Ülviyyə xanım, qurban tələb edən məhəbbət sonda səni də qurban edəcək. Əgər bir şey sənə darıxmaq öyrədirsə, onu dayandırmaq lazımdır, yoxsa bir ömür peşman yaşamaq qorxusu var.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.08.2024)

Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” (Qarabağ bölməsi)

Qriqori Petrovun "Finlandiya - Ağ zanbaqlar ölkəsi" əsəri Finlandiyanın bataqlıq torpaqlar üzərində yüksələn müasir və inkişaf etmiş bir cəmiyyətə çevrilməsini təsvir edir. Petrovun bu əsəri XIX əsrin əvvəllərində Finlandiyaya etdiyi səyahət əsasında yazılmışdır və onun müşahidələri ilə zənginləşdirilmişdir.

Petrovun əsərində cəmiyyətin inkişafı, maarifçilik, vətəndaşlıq borcu, ziyalıların, əsasən də müəllimlərin rolu və təhsil ən vacib mövzular kimi təqdim olunur. Müəllif, xalqın raleyini yaxşılaşdırmaq üçün ziyalıların, müəllimlərin və liderlərin nə qədər böyük məsuliyyət daşıdığını vurğulayır. Bu şəxslər cəmiyyəti oyandırmaq və insanlara doğru yolu göstərmək üçün çalışmalıdırlar. Əsərdə diqqət çəkən bir motiv də mədəni dirçəlişdir. Finlandiyanın təhsil sistemi, sənayesi və mədəniyyətinin bugünkü inkişafının əsası olaraq maarifçilik və cəmiyyətin kollektiv səyləri göstərilir. Müəllif bu tansformasiyanı nümunə olaraq təqdim edir və oxucuları öz cəmiyyətlərində də bu cür dəyişikliklər etməyə təşviq edir.

Əsərin əsas ideyası ondan ibarətdir ki, insanlar istəsələr, hər cür çətin şəraitdə belə böyük uğurlara nail ola bilərlər. Finlandiyanın bir vaxtlar kasıb, savadsız və çətin şəraitdə yaşayan xalqının, maarifçilər və ziyalılar sayəsində necə dəyişərək sivilizasiyalı, inkişaf etmiş bir cəmiyyətə çevrildiyi göstərilir. Müəllif, bu transformasiyanın arxasında duran əsas amil kimi təhsili, mədəniyyəti və maarifi vurğulayır. Əsərdə Finlandiyanın tarixi və coğrafi şəraiti ilə bağlı simvollar geniş şəkildə istifadə olunur. Bataqlıq ərazilər keçmişin çətinliklərini, "ağ zanbaqlar" isə bugünkü inkişafı və müasirliyi simvollaşdırır.

Petrovun dili sadə, lakin güclü və təsirlidir. O, oxucuları düşünməyə və Finlandiyanın nümunəsindən ilham almağa sövqedir. Müəllifin dili bəzən didaktik xarakter daşıyır, çünki o, oxucularına yalnız təsvir etmək deyil, həm də dərs vermək istəyir. Müəllifin çağırışları, xüsusən də gənclərin tərbiyəsi və cəmiyyətin inkişafı haqqında fikirləri əsərdə xüsusi yer tutur vəoxuculara dərin təsir göstərir.

"Ağ zanbaqlar ölkəsi" əsəri sadəcə bir tarixi və coğrafi təsvir deyil, eyni zamanda sosial və mədəni dəyişikliklərin necə mümkün olduğunu göstərən bir bələdçidir. Q. Petrov Finlandiyanın nümunəsini göstərərək, oxuculara cəmiyyətlərinin dəyişməsində öz rollarını düşünməyi və bu yolda addımlar atmağı təklif edir. Kitab, oxuculara "Bizdə nə çatışmır?" sualını verməyə və bu sualın cavabını tapmağa ilham verir. Bu mənada əsər, həm tarixi, həm də pedaqoji dəyərə malikdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.08.2024)