Super User

Super User

Daycest rubrikasında oxucularımıza bir müsahibəni təqdim edirik. Müsahibə ABŞ-də yaşayan azərbaycanlı sirk ustası, şoumen, Ginnes rekordçusu Üzeyir Novruzovladır. Akrobat sayta 2015-ci ildə “America’s Got Talent” şousuna qatılma yolundan, bu yarış hesabına Azərbaycanda tanınmağından, qonorarlarından, gələcəkdə ölkəsində sirk məktəbi açıb-açmayacağından və digər bir sıra məsələlərdən danışıb.

 

- Üzeyir bəy, oxucularımız üçün özünüz haqda ümumi bir məlumat verməyinizi istəyərdik.

 

- 1976-cı ildə doğulmuşam, 1988-ci ildə ailəmlə birlikdə Rusiyaya köçmüşəm, uşaqlıqdan atam bizdə incəsənətə maraq oyadıb. Orta təhsil olaraq Moskva Sirk Məktəbini bitirmişəm. Hazırda ABŞ-nin Las-Veqas şəhərində yaşayıram və işləyirəm. Sirk ustasıyam, evliyəm və üç övladım var. 

 

-Azərbaycan dilinə münasibətiniz necədir? 

 

-Rusiyada böyümüşəm, təhsilimi orada tamamlamışam, amma buna baxmayaraq, ailədə həmişə azərbaycanca danışmışıq. İndi də uzaqda yaşasaq da, bir çox qohumlarımla telefonda ancaq Azərbaycan dilində danışırıq. Uşaqlarıma da ana dilimizi öyrətməyə səy göstərirəm, onlar danışmaqda bəzən çətinlik çəksələr də, yaxşı başa düşürlər. Amma çalışıram ki, onlar da Azərbaycan dilində danışsınlar.

- İyirmi ildən çoxdur ABŞ-də yaşayırsınız, oraya köçməkdə məqsədiniz nə idi və uzun illər sizi ABŞ-də saxlayan nə oldu? Əməyinizin orada layiqincə qiymətləndirildiyini düşünürsünüzmü?

 

- Kolleci bitirdikdən sonra sırf iş üçün uzun illər xaricdə qastrol səfərlərində olmuşam. Yaponiya, Çin, Kanada, eləcə də bir çox Avropa ölkələrinə getmişəm. Sonra isə ABŞ-a gəlmək istədim və mənim buradakı işim çox yaxşı qarşılandı. Hazırda da dəyər verilir, işimin qarşılığı ödənilir, yoxsa burada yaşamazdım.

 

- 2015-ci ildə “America’s Got Talent”ə qatıldınız. Altımetrlik pilləkənlə şou göstərdiniz, rekord qırdınız və təbii olaraq proqram sizin tanınmağınızda müəyyən dərəcədə rol oynadı. Yarışa qatılmağa necə qərar verdiniz?

 

- Bəli, bu şouda iştirak etməzdən əvvəl 10 ildən çox müxtəlif ölkələrdə sirklərdə işləməyimə baxmayaraq, məni tanımırdınız. “AGT Show”da iştirak edəndən sonra geniş ictimaiyyət tərəfindən və təbii ki, həm də xalqım, azərbaycanlılar tərəfindən tanındım. Şükür. Dünya rekorduna imza atmaq istəyirdim, ona görə də qatılıb elə bir şou göstərdim. 

 

- Tarixə düşmək üçün kifayət qədər təhlükəli nömrələrlə çıxış etdiniz. Tədbirlərinizdə təhlükəsizliyi ikinci plana atırsınız, yoxsa bu sadəcə “Got Talent” üçün keçərliydi? Ümumiyyətlə, sirki təhlükəli sahə hesab edirsinizmi?

 

- Sadəcə, AGT üçün belə bir şey etmədim, mən həmişə risklə əlaqəli nömrələr yerinə yetirmişəm. Çünki bu mənim xoşuma gəlir və məncə, tamaşaçılar da sevirlər. Bütövlükdə, sirk və bir çox sirk janrları təhlükəlidir. 

 

- Həmin yarışdan sonra həyatınızda hansı dəyişikliklər baş verdi? Başqa ölkələrdən, şirkətlərdən sizə iş təklifləri gəldimi?

 

- Bəli, təbii ki, geniş ictimaiyyət məni tanıdı. Bundan sonra daha çox qastrol səfərlərinə başladım və təbii olaraq qonorarım da artdı. Amma ən əsası bu şouda iştirak edəndən sonra doğma ölkəm məni tanıdı. 

- Kino sektorunda da özünüzü sınamaq istədiyinizi demisiniz. Bununla bağlı yaxın gələcək üçün nəzərdə tutulan layihə varmı?

 

- Doğrudur, deyirdim və hələ də deyirəm ki, özümü kino sahəsində sınamaq istəyirəm. Amma bu baş verməyibsə, yəqin ki, ulduzlar hələ də “sözləşməyiblər”. Yaxın gələcəkdə necə olacağını isə bilmirəm, amma nə vaxtsa bunun olacağına inanıram.

 

- Özünüz kimi bacarıqlı sirk ustaları yetişdirmək üçün məktəb açmağı düşünürsünüzmü? ABŞ və ya Azərbaycanda belə bir məktəb açıla bilər?

 

- Azərbaycanda vəziyyətin necə olduğunu bilmirəm, amma ABŞ-də sirk məktəbləri var. Şəxsən mənim öyrətməyimə gəldikdə isə, düzü, bilmirəm. İndiki gənclərin nə qədər səbirsiz olduğunu bilirsiniz. Bu sənət növü isə çox səbir və zəhmət tələb edir. Yenə də baxaq, görək, robotlar sirkimizi əvəz etməsə, yaxşı olar. Həyat göstərəcək.

(Oxu.az)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)

Ta qədimdən keçə adlı parçanın əkiz tayı məişətimizdə yer tutub. Bu gün - yanvarın  14-də “NUR Art House” qalereyasında “Arts Council Azerbaijan” və “World Crafts Council Europe” təşkilatlarının birgə dəstəyi ilə modelyer-rəssam Nailə Kərimovanın "Keçə sənəti: Zamanın və məkanın vəhdəti" adlı ilk fərdi sərgisi açılacaq.

 

Qalereyanın mətbuat xidmətinin məlumata görə, keçə ustası Nailə Kərimovanın yaratdığı əsərlər müxtəlif mövzuları əhatə edir. Onun xalq tətbiqi sənətinə marağı uşaqlıqdan yaranıb. O, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyində işlədiyi müddətdə incəsənət sahəsini dərindən öyrənməyə başlayıb və uşaqlıq marağı sənətə çevrilib. Daha sonra modelyer-rəssam kimi təhsil alıb və ciddi şəkildə tətbiqi sənətdə yenilik yaratmaq arzusu onu keçə sənətinə gətirib.

N.Kərimova Azərbaycan mədəniyyəti üçün çox nadir və unikal olan bu sənətin unudulmasını istəmədiyinə görə, ona müraciət edib. Ölkəmizin isti iqlim şəraitini nəzərə alaraq keçəni müxtəlif materiallarla kombinə edərək, yalnız dekor üçün deyil, həmçinin geyimdə və aksesuarlarda da keçə sənətindən istifadə edir. 

Qeyd edək ki, modelyer-rəssam Nailə Kərimovanın dizayner kimi axtarışlarında əsas məqsəd keçə sənətinin müasir ifadə vasitələri və imkanlarını tam olaraq sənətsevərlərə təqdim etməkdir. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)

Qubada keçirilən SilkWay Beynəlxalq Ədəbiyyat Festivalının Azərbaycan turunun 32 finalçısının əsərlərindən ibarət Antologiya bu il “Azərkitab” Yayınlarında nəşr olunacaq. Festivalın rəsmi media dəstəkçisi olan “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı antologiyaya daxil ediləcək əsərlərlə oxucularını tanış edir.

 

 

Cavid Qasımov

1996- cı  ilin 28 fevralında Lənkəran rayonunun Şağlaser kəndində anadan olub. Hazırda ADMİU-nin nəznində olan Humanitar kollecin "Bədii yaradıcılıq " fakültəsində 4- cü kurs tələbəsidir. Nigar Həsənzadənin rəhbərlik etdiyi "Söz" ədəbi birliyinin üzvüdür.

Cavid poeziyamızda yeni tapıntıdır. Xüsusən çox adamın cürət etməyib yan keçdiyi qəzələ müraciət etməsi, özü də kifayət qədər uğurla müraciət etməsi onun özəlliyidir.

 

 

 

Pəncərə

 

Yolum məni bu evə necə gətirdi, Allah?

Bu ev kimin evidir, mən hara bu ev hara?

Bu sahibsiz otaqlar yetimdirlər, elə bil

Az qalır qonağa da getmə deyib yalvara.

 

Açdım pəncərəsini havasını dəyişsin,

Bir anda pəncərəsi keçmişinə açıldı.

Azyaşlı qız uşağı əlində oyuncaqla

Vətən boyda həyətin ortasında qaçırdı.

 

Ondan bir az qıraqda atasıyla anası

Masanın ətrafında danışırdı, gülürdü.

Tanrının göylərindən yerə boylanan günəş

Həyət adamlarını şəfəq-şəfəq güdürdü.

 

Sataşdı gözlərimə məktəbli gündəliyi,

Baxdım, yazılmayıbdır arxada "qan yaddaşı".

İstədim ölkəm boyu sevincimdən qışqıram,

Mənə “sus” dedi evin həm divarı, həm daşı.

 

Günəşin şəfəqləri o an qana bələndi.

Mərmi-mərmi dəyişdi otağın mənzərəsi.

Allah, Sən olmasaydın xəcalətdən ölərdim,

Məni öldürməsəydi otağın pəncərəsi!

 

 

Tapşır

 

Əgər gedirsənsə, bir xahişim var,

Məni bu sevgini bilənə tapşır.

Taleyi yazana tapşırma məni,

Yazılan taleyi silənə tapşır.

 

Sənə də bir lənət düşməmiş yeri..

Nə var ki boylanıb baxasan geri..

Olmasın bu eşqin ağlamaq yeri,

Baxıb oğrun-oğrun gülənə tapşır.

 

Suyu quruyarsa bulaqlarımın,

Çatı səngər olsa dodaqlarımın,

Nəfəsi kəsilsə ayaqlarımın,

Məni yollarında ölənə tapşır.

 

 

Tüstü

 

Bu məhəbbət atəşindən mənə düşdü qarə tüstü,

Məni-bəxtiqarədən də çıxacaq dübarə tüstü.

 

Ayağı üzüldü yerdən, başı çatdı asimanə,

Çəkilibdi hansı eşqin cavabında darə tüstü?

 

Ürəyim xəyalın i(y)lə o qədər alovlanıb ki,

Verəcəkdi harda olsan evimi işarə tüstü.

 

Dedilər ki, yandırarsan məni öz cəhənnəmində,

Dedim onda hicr(ı) bitdi, çatacaqdı yarə tüstü.

 

Üzünü o gah(ı) sağdan öpür indi, gah(ı) soldan,

Bunu xəlq(ı) gördü, sandı, edir istixarə tüstü.

 

Mən öləndə hamı bir-bir çığırar ki, mö'cüzəymiş,

Hələ kimsə olmamışdı, qoyula məzarə tüstü .

 

Mənə qarşı ölmüş eşqin qoyulubdu hansı qəbrə, 

Olunubdu qarət altı, olunubdu qarət üstü.

 

Sözün atəşində Cavid isinəndə qış günüydü,

Nə biləydi bəxtiqarə, çıxacaq baharə tüstü.

 

 

Vallah

 

Hər qəbir bir günəşin batdığı yerdir, Vallah.

Günəşin mənzilinə çatdığı yerdir, Vallah.

 

Gəl gedək mənlə bu dünyadən, əzizim, buralar

Şeytanın adəmi oynatdığı yerdir, Vallah.

 

Ağ varaqlarda doğulmaqla ölür misralar,

Bu varaqlar əcəlin yatdığı yerdir, Vallah.

 

Gəzib axtarma görüşçün təzə yer, ən gözəli

Məni öz bəxtimin aldatdığı yerdir, Vallah.

 

Bu ömür ki dolaşıq düşdü, mən ondan bilirəm

Fələyin çarxını fırlatdığı yerdir, Vallah.

 

Süpürür yaşlı qadın bir küçədən keçmişini,

Elə bil ki, onun öz atdığı yerdir, Vallah.

 

Parçalanmış ürəyim sevgimizin səngəridir,

Həm də gizlin məni ağlatdığı yerdir, Vallah.

 

Torpaq ömrün qoca piştaxtasıdır, bir əcəlin

Can alıb burda sümük satdığı yerdir, Vallah.

 

Gözlərim hər gecə göydə yanan ulduzlar üçün

Su içib, özlərin islatdığı yerdir, Vallah.

 

Gözlənilməz qonağın ev qapısın döyməsi də

Ölümü san ki xatırlatdığı yerdir, Vallah.

 

Uyma, Cavid bu qəzəldə nə qədər and içsə,

Aləmi bir-birinə qatdığı yerdir, Vallah.

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)

 

 

 

Cümə, 13 Yanvar 2023 10:45

Bu gün “Xanuma” nümayiş olunacaq

Bu axşam Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında Avksenti Saqarelinin “Xanuma” pyesi əsasında hazırlanmış eyniadlı tamaşa yenidən nümayiş olunacaq.

 

Mikayıl Mikayılovun quruluşunda hazırlanan tamaşanın quruluşçu rəssamı Mustafa Mustafayevdir. Səhnə əsərinin bəstəkarı Tofiq Quliyevdir. Tamaşada rəqslərin quruluşu Zakir Ağayev və Yelena Ağayevaya məxsusdur.

Tamaşaçılar tamaşa boyu rəngarəng musiqilər, maraqlı, zəngin dekorasiya və aktyorların məharətli çıxışlarının şahidi olacaqlar.

Qeyd edək ki, Avksenti Saqarelinin 1882-ci ildə yazdığı bu əsər əsasında Milli Dram Teatrında hazırlanan tamaşada hadisələr XIX əsrdə Tiflisdə baş verir. Müflisləşən knyaz bu bəladan yaxa qurtarmaq, borclarını qaytarmaq və rahat yaşamaq üçün evlənmək istəyir. Səhnə əsərindəki hadisələr də bu məsələ üzərində qurulub. Əsər Tiflisdə yaşayan Xanuma adlı bir ara düzəldən qadın haqqındadır. Ərə getmək, evlənmək, nişanlanmaq istəyən hər kəs Xanumanı axtarıb tapır və problemlərini həll edir. Evdə qarımış qızlar, subaylıqda qocalmış oğlanlar Xanumanın köməyinə möhtacdırlar. Hamının işinə yarıyan Xanuma həm pul qazanır, həm də öz şəxsi işlərini də unutmayıb, sonda öz sevgisinə qovuşur. Onun bacarmadığı iş yoxdur. “Xanuma” əslində ağıllı və hazırcavab Qafqaz qadınına həsr olunmuş əsərdir. Müəllif Qafqazda yaşayan gürcüləri və azərbaycanlıları, xüsusən onların qadınlarını xüsusi incəliklə vəsf edib. Xanuma oxuyur, oynayır, istənilən problemin həlli onun üçün çətinlik yaratmır. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)

Nüfuzlu Euronews ötən 2022-ci ilin ən yaxşı fotolarını müəyyənləşdirib. Burada Rusiyanın Ukraynaya təcavüzündən tutmuş İrandakı antihökümət yürüşlərinə, Tur de Frans yarışmalarınadək hər şey var. Yola saldığımız il hadisələr baxımından o qədər zəngin olub ki, fotoqraflar fotokameralarını futlyara salmağa macal tapmayıblar. 

Həmin fotoları ardıcıllıqla “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı oxucularına təqdim edir.

 

Heyvanxana işçisi Retiti iki fil balası ilə. Keniya. 12 oktyabr, 2022-ci il.

Foto: Luis Tato/AFP

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)

1904-cü ilin bugünkü günündə - 13 yanvarında Sankt-Peterburqda bir rus jurnalisti, regionşünası, pedaqoqu və yazışısı vəfat edib, gəlin bu xristiandan Allah rəhmət eləsin kəlmələrini əsirəməyək. Söhbət “Qafqaz. Rus işi və tayfalararası məsələlər” traktatının müəllifi Vasili Veliçkodan gedir.

“Ədəbiyyat və incəsənət” bildirir ki, söhbət o Veliçkodan gedir ki, o, Qafqazda xidmət aparan rus məmuru kimi yerli xalqların simalarına bələd olduqdan sonra ermənilərin murdar xislətlərini aləmə faş eləmişdi. O, həm də ümumerməni siyasətinin çürük fəlsəfəsini də göstərmişdi: “Ermənilər haqqında çox-çox qədimlərdən pis fikir yaranıb və heç şübhəsiz ki, bu, əsassız deyildir, əsası olmasaydı bütün bir xalq haqqında, həm də müxtəlif dövrlərdə belə bir fikir yarana bilməzdi…”;“Məhz ermənilər hər cür bəhanə ilə hay-küy qoparmaq qabiliyyətinə malikdirlər. Onları özgə evinə buraxmadıqda, yaxud hər hansı bir hiylələrinin üstünü açdıqda, ya da oğrularını məhkəməyə verdikdə təkcə özləri hay-küy qoparmırlar, həm də özgə xalqdan olan, səfeh, yaxud satqın adamları da hay-küy qoparmağa məcbur edirlər”.

Doğrudan da yazılı ədəbiyyat tarixin əsl salnaməsidir, ermənilər tarixi ha saxtalaşdırsınlar, Veliçkonun “Qafqaz” kitabını ki dəyişə bilməyəcəklər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)        

 

 

 

 

Keçən ilin Oktyabr ayından hazırlıqlarına başlanılan bir kitab işıq üzü görüb. Azərbaycan səhiyyəsi üçün əlamətdar hesab edilən wikimed.az - “Azərbaycan Həkim Ensiklopediyası kitabı”ndan söhbət gedir. Kitabın müəllifi Ramil Nəcəflidir. 

 

Ramil Nəcəflinin “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına verdiyi açıqlamaya görə, bu kitab

hər evə, hər ailəyə lazımlı bir kitabdır. Kitab Azərbaycanda ilk dəfə olaraq QR kodlarla nəşr olunur. Kitabı açıb QR koda tusladiğınız zaman içində bioqrafiyası olan şəxslərin hər birinin internetdə səhifələrinə, videolarına, haqqında yazılanlara aparıb çıxarır. Dizayn və çapı ən yüksək keyfiyyətdə olan kitabda yalnız səviyyəli həkimlərdən bəhs edilir. 

Müəllif söyləyir: “Mənə etimad göstərib çapdan əvvəl kitabın araya-ərsəyə gəlməsində köməklik göstərən şəxslərə qucaq dolusu təşəkkürlərimi bildirirəm”.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)

Ötən gün Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrında dünyaşöhrətli fransız yazıçısı Viktor Hüqonun “Paris Nort-Dam kilsəsi” romanın motivləri əsasında rejissor Samir Qulamovun quruluşunda səhnələşdirilən "Paris Notr-Dama ithaf" tamaşası növbəti dəfə oynanılıb. 

 

Sənət ocağının repertuarında uğurla təqdim olunan tamaşa Avropanın əzəmətli abidələrindən biri olan Paris Notr-Dam kilsəsində 2019-cu il aprelin 15-də baş vermiş yanğın hadisəsinə ithaf edilib.

Azərbaycanın qocaman teatrı bu hadisəyə biganə qalmadığını dahi Hüqonun qəhrəmanlarını səhnəyə gətirməklə göstərib və dinindən, irqinindən asılı olmayaraq, bütün bəşəriyyəti tarixi abidələrin xilası üçün həmrəyliyə səsləyib. 

Tamaşanın quruluşçu rejissoru və səhnələşdirəni Samir Qulamov, ideya müəllifi və bədii rəhbəri isə Əməkdar incəsənət xadimi Əliqismət Lalayevdir. 

Səhnə əsərinin süjet xəttinin mərkəzində fransız ədəbiyyatında tarixi roman janrının zirvəsi hesab olunan Viktor Hüqonun 1831-ci ildə qələmə aldığı “Paris Notr-Dam kilsəsi” əsərinin ölməz qəhrəmanları dayanır. Qayəsində xeyirxahlıq, təmənnasız sevgi və mərhəmət hissləri təcəssüm olunan bu məşhur əsər indiyə qədər dünyanın bir çox tanınmış teatr məkanlarında, müxtəlif rejissorların yozumlarında “Paris Notr-Dam kilsəsi” və ya “Notr-Damlı Qozbel” adları ilə dəfələrlə səhnələşdirilib. 

Xatırladaq ki, "Paris Notr-Dama ithaf" fevralın 24-də saat 19:00-da yenidən nümayiş olunacaq.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)

Cümə, 13 Yanvar 2023 09:00

Bu gün Köhnə yeni ildir

Bayram həvəskarları Yeni ilin abu-havasından hələ çıxmayıblar, odur ki yanvarın 13-dən 14-nə keçən gecə Köhnə yeni ili də qeyd etmək məhz onlar üçündür. Amma heç düşünürükmü, hardan peyda olub bu ənənə?

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı bildirir ki, Sovetlər yenicə qurulanda – 1918-ci ildə kommunist başbilənlər köhnə Yulian təqvimi ilə yeni Qriqorian təqvimləri arasında 13 gün fərq olduğuna diqqət çəkərək “niyə bu yeni təqvimlə bayram edirik, köhnəylə etmirik?” deyiblər və Köhnə yeni il bayramının ənənəsini qoyublar. Biz azərbaycanlılar da sovetlər dönəmində bu xristian adətlərinə uyub bu bayramı keçirmişik.

Bu gün də evlərdə bayram olacaq, dəqiq bilirik. Olur olsun da. Bayramın nəyi pisdir ki? Bu acılarla dolu dünyada insan sevinməyə bəhanə tapırsa, bu yaxşı əlamətdir. Təki matəm olmasın.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(13.01.2023)

 

“Forbes” jurnalında 2023-cü ildə səyahət ediləcək ən yaxşı ölkələr qeyd edilib. Və bu sırada Azərbaycanın da adı var.

 

Məşhur dərgidə qeyd edilib ki, Qafqaz dağlarının Dubayı adlandırılan Azərbaycanın paytaxtı Bakı təzadlar şəhəridir. "Siz şəhərin orta əsrlərə aid köhnə şəhərinin divarlarının yanında parlaq Alov Qüllələrini və məscidləri tapa bilərsiniz. Bakı həm də Formula 1 yarışı olan Azərbaycan Qran-Prisinin vətənidir, ona görə də əgər siz F1 azarkeşisinizsə, ən azı 2024-cü ilə qədər şəhər küçələrində yarışa çıxa bilərsiniz", - deyə məqalədə bildirilir.

Məqalədə həmçinin, Gürcüstan, Bolqarıstan, Rumıniya, İspaniya, Fransa, Çexiya, İtaliya, Almaniya kim ölkələrin də adı yer alıb

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.01.2023)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.