ƏDƏBİYYAT VƏ İNCƏSƏNƏT - Super User
Super User

Super User

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı sizə şair və tərcüməçi Səlim Babullaoğlunun təqdimatında XX əsr yəhudi şeiri nümunələrini təqdim edir.

 

Nurit Zarxi

Nurit Zarxi (1941)- tanınmış şairə və nasirdir, eyni zamanda uşaq müəllifi kimi tanınır. Qüdsdə anadan olub. Tel-Əviv Universitetində fəlsəfə və ədəbiyyat təhsili alıb. “Yediot axronot” qəzetində çalışıb. Çoxsaylı milli və beynəlxalq mükafatların sahibi, 20-dən artıq müxtəlif janrlı kitabların müəllifidir.

 

Kişilər

 

Onlar niyə xoşbəxt olmadım deyə məndən hesab sorurlar,
hər dəfə də məni söz ehtiyatları ilə sarsıdırlar.

 

Onlar dilimdən iltizam almaq istəyirlər taleyimlə bağlı,
və fikrimi yönəldirlər ki,
sən demə, o şəhərdə yaşamamağımızın səbəbi
mənim pişiyimmiş.

Beynəlxalq konfliktlər zamanı
onlar məni anamgilə sürgün edirlər,
sanki mənim “ana”lığım boş şeymiş.

Onların bəziləri öz bişirdiyim peçenyeni uzadırlar mənə,
“sağ ol” gözləyirlər elektrikin kəşfinə,
qışa və mürəbbələrə görə. Mürəbbə sevməməyim isə
heç nəyi dəyişmir, onsuz da xatirələrimi redaktə edirlər onlar.


Gizlində inanırlar ki, səhmlərim var mənim,
amma bölüşmürəm heç kimlə,
gündəlik istifadə üçün nələrisə almaq istəyəndə onlarla birgə
ya yorğun olurlar, ya da ölçülərimdən narazı qalırlar.

 

“Narsiszm” sözünü gözlərini qıyaraq tələffüz edirlər,
sanki qəlyan çəkib acıqla donquldanırlar
pəncərələri yelçəkəndən və miçəklərdən qoruyanlar kimi.
Qorxularından azad olan kimi isə
hava ehtiyacımı qısqanır, hirslənirlər.

Çıxıb gedəndə fincan boşluğu buraxırlar arxalarında,
əvəzində mənim leksikonumu götürürülər,
sonra isə öz ömürlərinə dalırlar –

 dənizə baş vuran Hollandiya kimi,
bir də ağrının mühərrikini işə salmaq üçün
heç bir sintaksis saxlamırlar mənim üçün.

Barbarlar

 

Təcili xatirə yaratmaq lazımdır.
Ev qurmaq.  Ola bilməz ki, həyatım yaşanmayıb,
səhrada lampa, balıqqulağı, yalın döşəməni örtən kilimləri
toplayan quzğunlar kimi; əsnək dolu və nə qədər ki o qocalmayıb
gündüzü gizlədən sevgi dolu gecələri olan həyatım.

Üstündə uşaqların şəkli, yoxa çıxmış o komod hardadır?
Gözlərini açan əsməçiçəyi içəri boylanır.
İndi hardadır uşaqlar? Dəyəsən zaman ciblərini boşaldıb.

Onda da səhər idi, indikitək, yayın əvvəli.
Çardağa çıxmışdıq (nərdivansız, birlikdə) şəkil çəkdirmək üçün.
o itmiş şəkildən bəllidir ki, elə də əziyyət çəkməmişdik,
sadəcə yalandan yorulmuşduq.

Ağaclardakı şəffaf sırğalar kimi
mənə aiddir xatirələrin ömrü.
Keçmişin çəyirtkə sürüsü barbar ordusu keçməsəydi,
talalarımızdakı bar-bəhər oğurlanmasa, tapdanmasaydı-
görəsən hardaydı, necə olardı onlar...



 

Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrı növbəti teatr mövsümünün sentyabr ayı üçün nəzərdə tutulan repertuarını açıqlayıb.

 

Teatrın repertuarını təqdim edir:

16 sentyabr - “Və qadın gəlirdi...”,

17 sentyabr – “Evlilik”,

18 sentyabr – “Maskarad”,

23 sentyabr – “Sevgiyə görə bağışla” (Aydın)”,

24 sentyabr – “Kişi, qadın, pəncərə… məşuq”,

25 sentyabr – “Sürprizlər günü”,

30 sentyabr - “Qürur və qərəz”.

Uşaqlar üçün:

17 sentyabr – “Ələddin, şahzadə Jasmin və sehrli çıraq cininin sərgüzəştləri”,

18 sentyabr – “Düyməcik”,

24 sentyabr – “Çar Saltan, knyaz Qvidon və Qu quşu şahzadəsi haqqında nağıl”,

25 sentyabr – “Nağılı tap–5”.

Qeyd edək ki, teatrda böyüklər üçün tamaşalar saat 19:00-da, uşaqlar üçün isə saat 12:00-da başlanır.

 

Noyabrın 12-də yeni teatr mövsümündə Bakı Marionet Teatrında “Leyli və Məcnun” tamaşası nümayiş olunacaq.

 

Bu tamaşa insan və marionetlərin dili, Üzeyirin sehrli musiqisi və Füzulinin yanıqlı sözləri ilə fərqli səhnə quruluşunda təqdim ediləcək.

Tamaşanın quruluşçu rejissoru və rəssamı Tərlan Qorçu, musiqi aranjemançısı Salman Qəmbərov, kukla ustası Tengiz Xalvaşı, işıq işləri üzrə rəssam Azər Muxtarov, səhnə qurğularının müəllifi İlkin Mirzəyevdir. 

Səhnə quruluşunda marionet kuklalarını Fərizə Babayeva, Əli Allahverdiyev, Aysel Bədəlova, Tatiana Terentyeva, Nazim Hüseynov, Nəsrin Vüsal, Hikmət Aydınoğlu idarə edəcəklər.

Tamaşa ürkək, vəfalı, həmçinin dünyalara sığmayan bir eşqin taleyindən bəhs edir. İki gənc Leyli və Məcnun bir-birini canından artıq sevsələr də, bu dünyada arzularına qovuşmaq onlara nəsib olmur. Klassik Avropa ədəbiyyatının Tristan və İzolda, Romeo və Cülyetta kimi obrazlarının Leyli və Məcnun ilə birbaşa analogiyası da diqqət çəkir.

Qeyd edək ki, dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli 1907-ci ildə Şərq muğamı və Qərb klassik musiqisinin sintezi əsasında “Leyli və Məcnun” operasını yazıb. Opera Marionet Teatrının repertuarında xüsusi yer tutur. “Leyli və Məcnun” muğam operasının 14 pərdəlik marionet tamaşası üzərində 3 il ərzində işlənilib. Dekorasiya, kukla və rekvizitlər bir çox ölkələrin teatr ustalarının iştirakı ilə tərtib olunub.

Biletləri iTicket.az saytı və şəhərin kassalarından əldə etmək mümkündür.

 

“Xudafərin körpüləri” adlı videoçarx təxminən doqquz əsr öncə tikildiyi güman edilən tarixi memarlığımızın incisi Xudafərin körpülərinə həsr olunur. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, tarixən bu körpülər Araz çayının şimal və cənub sahillərini birləşdib, eləcə də ecazkar görünüşləri ilə Azərbaycan inşaatçılarının yüksək sənətkarlığından xəbər verib. Vaxtı ilə İpək yolunun üzərində yerləşən körpülərdən biri on beş, digəri on bir aşırımlı olub. Uzunluğu 130 metrə yaxın, eni 6 metr, çay səviyyəsindən hündürlüyü 12 metr olan on bir aşırımlı körpüdən dövrümüzə salamat qalmış yalnız üç aşırımı gəlib çatıb. Tarıxı faktlara əsasən 1930-cu illərədək nisbətən salamat qalmış həmin körpü ilə o taya-bu taya gedib gəlmək olurmuş. Həmin illərdə körpünün sahil tağları  dağıdılır. O vaxtdan yerli əhali körpüyə “Sınıq” körpü adını verir.

Tarix boyu savaşlara şahidlik etmiş həsrət körpüsü adlandırılan Xudafərin 2020-ci ilin oktyabrında Cəbrayıl işğaldan azad olunduqdan sonra yenidən vüsalın, ümidin rəmzinə çevrildi.

 

 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) növbəti qurultayının vaxtı açıqlanıb.

AYB-nin yaydığı xəbərə görə qurultay bu il sentyabrın 30-da Bakıda keçiriləcək.

 

Bu günkü “Ədəbiyyat qəzeti”nin anonsunu nəzərinizə çatdırırıq:

Malik Atilay – Şeirlər;

Ülvi Babasoy – Çağdaş dünya ədəbiyyatının empirik təhkiyə yaradıcılarından biri;

Fərid Hüseyn – Şahı uyudan, bizi oyadan nağıllar (“Min bir gecə” nağılları haqqında);

Vaqif Nəsib – “Can Dəvalı it vəfası” (Ötən illərin dərd-bəlasından hekayə);

Adilə Nəzərova – Yusif Nəğməkarın yaradıcılığında türkçülük (“Çanaqqala – Türkə qala” poemasının və bir neçə şeirinin təhlili əsasında);

“Dindarlar gözəl sonluqla bitən çox-çox uzun bir hekayəyə inanar, bu fikirlə hərəkət edər və həyatlarını bu şəkildə davam etdirərlər” - ingilis yazar Alen de Bottonun müsahibəsi Nilufər Hacılının təqdimatında;

Sevinc Elsevər – “Azad” (Hekayə);

Namiq Abbasov – Xeyrixah və mədəni insan (Ərtegin Salamzadə haqqında);

Abuzər Bağırov – Nizami Gəncəvi dühasının dünya şöhrəti (Leyla Quliyevanın “Müasir ingilis ədəbiyyatşünaslığında Nizami irsinin öyrənilməsi” monoqrafik işi haqqında qısa mülahizələr) -

Əsəd Cahangirin təqdimatında; Nazilə Gültacın “Eşqdən şərqi deməyin” hekayəsi;

Bəhram Bilaloğlu – Şeirlər;

İsa Həbibbəyli – Rəşad Məcid necə varsa;

Zaur Ustac – “Ağ adam” (Rəşad Məcidin doğum gününə);

“Yaddaşımızdakı xəcalətləri unutmamaq üçün “Xəcalət” tamaşası repertuarda qalmalıdır” – Nurəddin Mehdixanlı ilə söhbət;

Nurəddin Ədiloğlu – Ziyalılıq zirvəsinin fatehi (Teymur bəy Bayraməliyev-160);

Rüstəm Kamal – Akademikin və babamın ağacları;

Barat Vüsal – Unudulmaz sağlıq... (Davud Nəsib haqqında);

Kənan Hacı – Niyə “praktik irfan”? (Sayman Aruzun “Praktik irfan” nəzəriyyəsi” kitabı üzərinə notlar);

Elnarə Qaragözova – Alpay Azər – müstəqillik dövrü ədəbiyyatının neorealist etüdləri;

Fazil Güney – “Bağban” (Hekayə);

Fariz Qasımbəyli – Mirzə Ələkbər Sabir yaradıcılığında Allaha iman;

Əmir Pəhləvan – İnsanın və dünyanın poetik dərki (Xalq şairi Vahid Əziz yaradıcılığı haqqında ədəbi düşüncələr);

Rəvan Cavid – Hüqonun sevgilisi Adeleyə yazdığı məktuba ithaf;

Vasif Süleyman – Mənim ürəyimdən başlanır Vətən... (Rizvan Nəsibin “Külək döyən qapılar” kitabı haqqında).

 

Mənbə: https://www.edebiyyatveincesenet.az

Cümə, 19 Avqust 2022 11:30

Günün fotosu: Yeni bəla gəlir?

Günün fotosu: Yeni bəla gəlir?

 

Amerikanı və Avropanı bürüyən meymun çiçəyi xəstəliyinə yoluxma sayı müdhiş sürətlə artmaqdadır.

Fransa artıq peyvəndlərə başlamışdır. 

 

Foto: Euronews

 

Türkiyənin İzmir vilayətində hər il 200-ə yaxın tapıntının aşkarlandığı Yeşilova ilçəsində beş min illik tarixə malik “Tanrıça” bütü tapılıb.

 

Türkiyə mediası xəbər verir ki, qazıntı heyətinin başçısı professor Zafer Derin tapılan 7 santimetr uzunluğundakı əsərin kub quruluşa, dairəvi başlığa və dördbucaqlı gövdəyə malik olduğunu bildirib.

"Çoxallahlı" dinlərdə ibadət üçün nəzərdə tutulan heykəlciyin Neolit dövrünə məxsus olduğunu qeyd edən Zafer Derin bölgədəki tanrıça kultunun simvolu olan heykəlciyin mərmərdən hazırlandığını və onu daşıyan şəxsə bərəkət və sağlamlıq gətirmək üçün istifadə edildiyini vurğulayıb.

 

Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayevanın fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Faiq Ələkbərli ilə birgə Azərbaycan mühacir ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi Almas Yıldırımın həyatından, yaradıcılığından bəhs edən “Bir Vətəndən bir Vətənə Almas Yıldırım” kitabının İstanbulda – Türk Ədəbiyyatı Vəqfində təqdimatı olub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, “Türk Ədəbiyyatı” jurnalının baş redaktoru İmdat Avşarın aparıcılığı ilə təşkil edilən tədbirdə imzası Azərbaycan oxucusuna yaxşı tanış olan Almas Yıldırımın həyat və yaradıcılığı haqqında məlumat verilib və yeni kitabın məziyyətlərindən danışılıb.

Tədbirdə Türk Ədəbiyyatı Vəqfin rəhbəri, görkəmli ədəbiyyat xadimi Serhat Kabaklı ürək sözlərini bölüşərək, Almas Yıldırımın Azərbaycan qədər Türkiyə üçün də əziz olduğunu bildirib, özəlliklə Elazığda onun irsini çoxlarının bildiyini vurğulayıb. Vəqf başqanı Türkiyə-Azərbaycan ədəbi-mədəni əlaqələrinin bu günü və gələcəyi barədə də fikirlərini bölüşüb, “Bir Vətəndən bir Vətənə Almas Yıldırım” kitabının nəşrinin və ilk təqdimatının İstanbulda baş tutmasını ədəbi əlaqələrin mövcud durumunu ifadə etmək gücündə olduğunu söyləyib. 

Milli Məclisinin Mədəniyyət komitəsinin sədri, Azərbaycan-Türkiyə parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun üzvü, təqdim olunan kitabın həmmüəllifi Qənirə Paşayevaya kitabın İstanbulda nəfis tərtibatla işıq üzü gördüyünü bildirərək, təqdimat mərasiminin keçirilməsində əməyi keçən hər kəsə təşəkkür edib.

Azərbaycanın qurtuluşu uğrunda mübarizə aparan və ömrünün böyük hissəsini qardaş ölkədə, Elazığda keçirən şair, müəllim Almas Yıldırımın anadan olmasının 115-ci ildönümü münasibətilə hazırlanmış “Bir Vətəndən bir Vətənə Almas Yıldırım” kitabının yazılmasını müstəqil Azərbaycan aydınlarının vəfa borcunun ifadəsi olaraq şərh edib. Kitabın ilk təqdimatının Türkiyədə keçirilməsinin təsadüfi olmadığını vurğulayan Q.Paşayeva Almas Yıldırımın Azərbaycanı Türkiyədən, Türkiyəni Azərbaycandan ayırmadığını, bütün həyat və yaradıcılığına da yüksək qardaşlıq ruhunun hakim kəsildiyini söyləyib.

Ömrünü Azərbaycanın istiqlaliyyətinə həsr etmiş, bu şərəfli işin çox ağır bədəllərini ödəsə də, öz ideallarından geri dönməmiş, amma doğulduğu eldən-obadan, vətəndaşı olduğu ölkədən didərgin salınmış şairin ruhunu şad edən ən əsas amil kimi Azərbaycanın öz dövlət müstəqilliyini bərpa etməsini göstərən Q.Paşayeva, özəlliklə, 44 günlük Vətən müharibəsindəki tarixi Zəfərin bütün nakam ömürlərə işıq saldığını, haqq dünyasında olan aydınlarımızın ruhunu şad etdiyinin inancı içində olduğunu bildirib. 

“Azərbaycanın hürriyyət şairi, türk dünyasının “Səssiz səsi” Almas Yıldırımın xatirəsinə aid etdiyimiz bu kitabı dəyərli yeni nəsil aydınlarımızdan Faiq Ələkbərli ilə birgə yazmışıq. Əziz Türkiyəmizin oxucuları üçün nəzərdə tutduğumuz kitabın öz missiyasına layiq şəkildə ictimai, ədəbi fikrə təsirsiz ötüşməyəcəyinə inanırıq. İnanırıq ki, qardaş ölkəmizin oxucuları, qədirbilən aydınları bu kitab vasitəsilə Almas Yıldırımın həyat və yaradıcılığına yenidən nəzər salacaqdır. Heç təsadüfi deyil ki, ev sahibi qurumun təsisçiləri də Elazığlıdır və Almas Yıldırımın həyat və yaradıcılığı Bakı qədər Elazığ üçün də əzizdir”. 

Elazığın “Türkiyədəki kiçik Azərbaycan” olduğunu bildirərək Q.Paşayeva Almas Yıldırımın, digər Azərbaycan ədiblərinin xatirəsini daim əziz tutduqları üçün türk xalqına və dövlətinə təşəkkür edib. Q.Paşayeva Türkiyə Cümhuriyyətinin qurulmasının 100-cü ildönümü münasibətilə yazdığı çoxcildlikdə Elazığ haqqında özəl bölümün olduğunu söyləyib. 

Komitə sədri Qazi Mustafa Kamal Paşa Atatürkün Elazığda Almas Yıldırımın yaşamı, yaradıcılığı, əhvalı barədə soruşarkən, “Sayın Cümhurbaşqanım, hər şey yaxşıdır, bircə Xəzər yoxdur” deməsi üzərinə Atatürkün Elazığdakı məşhur gölün adının Xəzər olaraq dəyişdirilməsi təlimatı verdiyini xatırladıb: “Hesab edirik, Xəzər gölünün sahilində, Almas Yıldırımın bir abidəsinin ucaldılması tarixi irsə sayğı olar, Almas Yıldırımın da ruhunu şad edər. İkinci xahişimiz və təklifimiz, Almas Yıldırımın dəfn olunduğu Malatyada da bir xatirə abidəsinin qoyulması ilə bağlıdır. Ümidvarıq, əlaqədar bələdiyyələr, digər qurumlar bu xahişlərimizə, təkliflərə müsbət yanaşar”...

Təqdimatda Azərbaycanın Xalq şairi, Milli Məclisin deputatı Sabir Rüstəmxanlı, “UNİTY Company” şirkətinin təsisçisi Fikrət Əliyev, Türkiyənin tanınmış ictimai-siyasi xadimi Gökhan Türkeş Öngel və başqaları çıxış edib, təqdim olunan kitabın önəmi barədə fikirlərini bölüşüb.

Təqdimat Almas Yıldırımın sözlərinə yazılmış mahnıların ifası ilə davam edib.

Mərasimin sonunda Q.Paşayeva və Azərbaycan nümayəndə heyəti təqdimat iştirakçılarına Qarabağ motivli xatirə hədiyyələri bağışlayıb.

Sonda Qənirə Paşayeva təqdim olunan kitabı oxucular üçün imzalayıb.

 

Zamiq Hüseynov bu gün - 19 avqust tarixində Mərdəkanda yerləşən "Dalğa beach"dəki "Şazeli Bahçe" səhnəsində konsert verəcək.

 

Qeyd edək ki, yay boyu əyləncəli konsertlər təşkil edən "Şazeli Bahçe"də Türk və Azərbaycan estradasının ulduzlarının iştirakı ilə Festival davam edir, Zamiqdən sonra 26 avqustda Gülay Zeynallı qonaq olacaq. Daha əvvəl isə Hande Yener, Ferhat Göçer, Alişan, Gülben Ergen, Çengiz Kurtoğlu, İntizar, Namiq Qaraçuxurlu və Röya Ayxan çıxış ediblər. 

Yemək masası daxil proqram təklif olunan konsertə biletlər sayılı saydadır. Səhərə qədər davam edən şouya rezervasiya üçün: 050 777 76 91 // 050 777 76 92

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.