Tamaşaçılara ümumilikdə 19 film təqdim olunacaq

Azərbaycan kinematoqrafiyasının müxtəlif dövrlərin və janrların 19 filmindən ibarət miqyaslı retrospektivi fevralın 7-də Moskvada rejissor Fariz Əhmədovun "Sonuncu" (2021) sənədli filminin nümayişi ilə "İllüzion” kinoteatrında açılacaq. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı TASS agentliyinə istinadən məlumat verir. Azərbaycan kinosunun petrospektivi barədə bazar ertəsi kinoteatrın mətbuat xidmətindən məlumat yayılıb.

"Azərbaycan və Rusiyanın tarixi əlaqələri yüz ildən çoxdur və ölkələrimiz mədəniyyət, o cümlədən kinematoqrafiya sahəsində səmərəli əməkdaşlıq edirlər. Ötən ilin sonunda Azərbaycan paytaxtında Rusiya Film Festivalı keçirilib, bu günlərdə isə "İllüzion" kinoteatrında Azərbaycan kinosunun irimiqyaslı retrospektivi olacaq - əminik ki, çoxsaylı kino həvəskarlarının böyük marağına səbəb olacaq hadisə başlayıb", - deyə proqramın kuratoru, rejissor və Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin kinematoqrafiya departamentinin rəhbəri Rüfət Həsənovdan mətbuat xidməti sitat gətirib.

Təqdimat proqramına ilk azərbaycanlı qadın rejissor Həmər Salamzadənin və Aleksandr Popovun "Coşqun Vətən" (1937) məktəb komediyası, Boris Barnetin "Mavi dənizin sahilində" lirik kinopoeması (1936), Tofiq Tağızadənin "Uzaq sahillərdə" (1958) casus trilleri, İsmayıl Səfərəlinin "Balıqçı qızı" (2019) pritçası və başqaları daxildir. Tamaşaçılara ümumilikdə 19 film təqdim olunacaq. 

"Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi ilə əməkdaşlıq sayəsində biz nəinki Dövlət Film Fondunda saxlanılan sovet dövrünün filmlərini, həm də yenidənqurma dövrünün kinosunu və müasir Azərbaycan "yeni dalğa kinosu"nun ən yaxşı nümunələrini göstərəcəyik. Filmlərin yarıdan çoxu Rusiya Dövlət Film Fondunun arxivindən 35 mm-lik plyonka ilə nümayiş olunacaq, rəqəmsal surətləri isə bizə lütfkarlıqla Azərbaycan Dövlət Film Fondu təqdim edib. Bu filmləri böyük ekranda görmək praktiki olaraq mümkün deyil",- deyə proqramın həmkuratoru və "İllüzion"un art-direktoru Aleksandra Lavrova qeyd edib.

Açılışda Xəzər dənizində Kür adasının sonuncu sakini Vitali Pronindən bəhs edən "Sonuncu" sənədli filmi nümayiş etdiriləcək. Bu filmin premyerası 2021-ci ildə Rotterdam kinofestivalında baş tutub.

Nümayişlər Kinoşünaslar və kinotənqidçilərin mühazirələri və rejissorlarla görüşlərlə müşayiət olunacaq. Proqram fevralın 15-dək davam edəcək.

Moskvalıların, eləcə də Rusiya paytaxtında yaşayan həmyerlilərimizin retrospektivə böyük maraq göstərəcəklərinə inam böyükdür.

Azərbaycanda növbəti dəfə Gənclər günü qeyd edilməkdədir. 

Sabunçu Gənclər Evində 125 gəncin iştirakı ilə keçirilən “Gənclərin karyera və motivasiya forumu”nun spikerləri öz sahələrində kifayət qədər uğur qazanmış, karyeraları ilə gənclərə motivasiya ötürən şəxslər idi: dünyanın ən böyük pre-seed akseleratoru olan Founder Institute-un Azərbaycan üzrə direktoru Cəfər Nəcəfov, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Jurnalisti, Avrasiya Materikinin ədəbiyyat üzrə 3-cü LiFFT festivallar festivalının qızıl laureatı, yazıçı Varis Yolçuyev, Azərbaycanda ilk ayaqqabı brendi "Danilov"un yaradıcısı İlyas Danilov və nitq mədəniyyəti, yüksək etik protokol qaydaları üzrə bir çox dövlət və özəl qurumların təlimçisi, Etika Akademiyasının rəhbəri Günel İbrahim. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portal Sabunçu Gənclər Evinin İctimaiyyətlə əlaqələr üzrə katibi Nərmin İbrahimovaya istinadən məlumat verir ki, məqsədi gəncləri yeni ilə öz karyeraları üçün motivasiya ala biləcəkləri spikerlərlə görüşdürərək ilhamlandırmaq olan forumu Sabunçu Gənclər Evinin direktoru Samir Mehralıyev açaraq 2021-ci il ərzində fəaliyyətlərinə görə Sabunçu Gənclər Evinin ən fəal könüllülərini təltif etdi.

Daha sonra hər bir spiker olduqca maraqlı çıxışlar edərək gənclərə faydalı məsləhətlər verdilər, onların çoxsaylı suallarını cavablandırdılar. 

Sonda forum iştirakçıları “Ailə fotosu” çəkdirdilər.

Forumdan sonra gənclər üçün “Gənclər partisi” təşkil olundu. Gənclər həm əyləndilər, həm də müxtəlif yarışlarda iştirak edərək Sabunçu Gənclər Evindən hədiyyə qazandılar.

Qeyd edək ki, Sabunçu Gənclər Evi Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən sosial xidmət müəssisəsidir. Gənclər evinin əsas hədəfləri gənclərin sosial və fərdi inkişafına nail olmaq, demokratik iştirakçılığı gücləndirmək, sağlam gənclik mühitini formalaşdırmaq, intellektual gənclik yetişdirməkdir, gənclərdə sosial məsuliyyətin formalaşdırılması, onların asudə vaxtlarının səmərəli təşkilidir.

Keçirdiyi layihələrin keyfiyyəti, onlara gənclərin böyük həvəslə qoşulması belə deməyimizə əsas verir ki, Sabunçu Gənclər Evi qarşısına qoyulan vəzifələrin öhtəsindən layiqincə gəlir, ölkənin gənclər siyasətinə layiqli töhfələr verir.

Fürsətdən istifadə edərək gəncliyimizi Gənclər günü münasibəti ilə səmimi qəlbdən təbrik edirik!

KİŞİ

Yetmiş illik ayrılıq axır ki çatdı sona,

Salam! Rəsul övladı Məhəmməd Əmin kişi!

Yordun uzaq yolları, səsinlə, sorağınla,

Qırdın axır belini həsrətin, qəmin, kişi!

Məzarına baxanın kirpiyində nəm gördüm,

Ağ mərmərin üzündə qara donlu qəm gördüm,

Sənin kimi yarımaz bir qisməti kəm gördüm,

Acıdım taleyinə min bəxti kəmin, kişi!

Sağ olsun məzarını ağ mərmərə tutanlar,

Dilindəki sözləri seçib zərə tutanlar.

Qoy tarixdən utansın səni şərə tutanlar,

Yaman getdi əlindən fürsətin, çəmin, kişi!

Tanrı səni yaratdı, bir də çətin yarada,

Sən qurtuluş istədin, qanlar axdı arada.

Beşiyin Bakıdadır, məzarın Ankarada,

Sənin Vətəndən özgə kimin var, kimin, kişi!

Nələr çəkib başımız, dərdimizdən halıydın,

Yaralı bir nəğmənin unudulmaz xalıydın.

Sən də bizim torpağın Mustafa Kamalıydın,

Heyf! Sünbül tutmamış biçildi zəmin, kişi!

Səndən sonra gələnlər qara yeltək əsdilər,

Bizi bizdən almağa coşdular, tələsdilər.

Məğrur saraylar yapan düz əlləri kəsdilər,

Daşı düz qoyulmadı özülün, himin, kişi!

Ana öz övladını qoymaz gözündən yana,

Vətənin ölməz oğlu, gedək Azərbaycana.

Millət "İstiqlal!"-deyə yenidən gəlir cana,

Özün çal havasını köklənən simin, kişi!

Əzilməz xalqın kökü, dərindədir, dərində,

Zaman çəkib oturdar hər kəsi öz yerində,

İllər gəlib keçsə də sən xalqın nəzərində

Yenə həmin oğulsan, yenə də həmin kişi!

Bu böyük həqiqətə əmin ol, əmin, kişi!

 Zəlimxan Yaqub

“Məzarçılar": Fransada qocalar evlərində yaşlı insanlar üçün qayğı əvəzinə qayğısızlıq nümayişi haqqında jurnalist araşdırması böyük qalmaqala səbəb olub. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Euronews-a istinadən bu barədə məlumat verir.

“Fransada qocalar üçün xüsusi evlərlə bağlı qalmaqal alovlanır” – medianın gündəmində duran baş xəbərlər belədir. Konkret olaraq araşdırmada diqqət mərkəzində Orpea qocalar evi dayanır.

26 yanvar - çərşənbə günü jurnalist Viktor Kastananın "Les Fossoyeurs" ("Məzarçılar") adlı kitabı işıq üzü görüb, kitab bu tip müəssisələrin öz qonaqları ilə pis rəftarından bəhs edir. Kitabdan parçalar daha öncə "Le Mond" qəzetində çap olunmuşdu və cəmiyyətdə geniş diskussiyaya səbəb olmuşdu.

Kastana Orpea qocalar evlərində xərclərin azaldılmasının ciddi "disfonksiyalara" gətirib çıxardığını öz araşdırmasında iddia edir.

İnsanlar sidik qoxusunda yaşayırdılar

Viktor Kastana Ehpad-in özəl qrupunun gəlirlərini artırmaq üçün qonaqların qulluq, tibbi xidmət və hətta qidalanmasının "normallaşdırılması" sistemini təsvir edir. Müəllif göstərir ki, belə qocalar evlərində yaşamaq ucuz deyil - "giriş səviyyəsi" otağına görə ayda 6 500 avrodan başlayaraq müəyyənləşib. Və bu boyda pulun müqabilində insanlar üçün cənnət yaratmaq əvəzinə dözülməz şərait yaradılıb.

Kitab üç illik araşdırmanın nəticəsidir ki, bu müddət ərzində müəllif 250 nəfərdən müsahibə götürüb, o cümlədən Firmanın keçmiş əməkdaşları ilə müsahibələrə geniş yer verib.

Kastananın sözlərinə görə, Fransada hətta özəl qocalar evləri də dövlətdən xeyli maliyyə alır, lakin onun sözlərinə görə, "bu pullar yaşlı insanların xeyrinə getmir".

Belə müəssisələrdən birinin qonaqlarına baxan qadın jurnalistə məlumat verir ki, "insanlar qidalanmaqda məhdudiyyətlə üzləşirdilər, bir günə onlara maksimum üç uşaq bezi verilirdi. Halbuki qastritdən, qarın getməsindən, sidik saxlaya bilməməsindən əziyyət çəkən insanlar nəzərə alınmırdı, pasiyentin xəstə olub-olmamasının fərqi yox idi".

Qocalar evinin digər işçisi bildirir ki, o, "sidiyin qoxusunda yaşayan qonaqların maraqlarını müdafiə etməli idi".

Bəs necə oldu ki, Viktor Kastana biu kitabı yazmaq qərarına gəldi? O, məşhur yazıçı və aktrisa Françoise Dorinin qocalığı ilə əlaqədar Orpeada məskunlaşmasını, ora köçdükdən cəmi üç ay sonra - 2018-ci ilin əvvəlində vəfat etməsini başa düşməyə çalışmış, nəticədə kitab ərsəyə gəlmişdi.

Orpea sahiblərinin reaksiyası

"Biz bütün bu ittihamları rəsmi olaraq rədd edirik. Biz onları yalan, çirkin və qərəzli hesab edirik", - deyə Orpea rəhbərliyi kitabın "sensasionallığı"nı və "zərər çəkdirmək üçün açıq istəy"ini pisləyib. Qrupun nümayəndələri bildiriblər ki, şirkətin vəkilləri faktların həqiqiliyini bərpa etmək üçün "lazımi tədbirlər" görəcəklər.

"Biz həmişə keyfiyyəti maliyyədən yuxarı qoymuşuq", - deyə Orpea-nın baş direktoru İv Le Man bildirib. Onun sözlərinə görə, kitabda ittihamlar şirkətin keçmiş işçilərindən gəlir, onlar cinayət törətdiklərinə görə işdən qovulublar və işdən çıxarıldıqdan sonra səhv faktlar ötürməklə təkrar "cinayət" törədiblər.

Skandalın siyasətə və iqtisadiyyata təsiri

Kitab çıxdıqdan sonra Paris Fond Birjasında Orpea səhmlərinin dəyəri kəskin şəkildə azalıb. Firmanın qiymətli kağızları 16,11% -  69,28 avroya qədər ucuzlaşıb. Cümə günü səhər səhmlərin qiyməti yenidən düşüb -demək olar ki, 17%. Yəni itkilər iki gün ərzində 30% - dən çox olub.

Oprea rəsmiləri özlərini təmizə çıxarmaq üçün dəridən-qabıqdan çıxsalar belə görünən dağa nə bələdçi. Qanunpozmalar həqiqətən var, özü də böyük miqyaslıdır. 

Biz Avropa insanına – xüsusən xoşbəxt fransıza həmişə qibtə ilə baxırıq. Amma sən demə, varlılar da ağlayırmış.

Yazıçı Əyyub Qiyasın təqdimatında “AZƏRBAYCAN AKTYORLARININ HƏYATINDAN MARAQLI ANLAR” layihəsində bu dəfə sizə RZA TƏHMASİBİN (1894-1980)  xatirəsini təqdim edəcəyik. Milli kinomuzun və tetarımızın tarixində əvəzsiz rol oynayıb Rza Təhmasib.  Ruhu şad olsun!   

***

1969-cu ildə “Mehman” filmi ekranlara təzə çıxmışdı. Bir gün axşamüstü  kinostudiyadan çıxıb piyada gəzirdim. Qəfildən bir dəstə qadın mənimlə üz-üzə gəldi. Deyəsən yas yerindən gəlirdilər, çünki hamısı qara geymişdi. Qadınlardan biri məni tanıyıb digərləri ilə pıçıldaşmağa başladı. Sonra məni dövrəyə aldılar. Məni tanıyan qadın düz gözlərimin içinə baxdı.

– Sizə dedim odur!  

Çaşıb qalmışdım. 

– İndi səni bizim əlimizdən kim alacaq?

Təəccüb içində sual verdim:

– Üzr, istəyirəm, amma sizi başa düşmədim. Nə olub axı? 

– Özünü tülkülüyə vurma, Qaloş. Başına panama qoyub, boynuna qalstuk taxmaqla deyil ey, sən necə qıydın Mehmana, onu de.

Hər şeyi başa düşüm. Gülümsündüm. Qadınlardan biri bir daha mənə diqqətlə baxıb dedi: 

– Əşşi, bu o deyil. Oxşayır, ancaq o deyil. Qaloş belə gülə bilməz. Düz demirəm, ay qardaş, sən Qaloş deyilsən…

Əlbəttə ki, xilas olmaq üşün inkar etmək lazım idi hər şeyi.

–  Düz deyirsən, oxşatmısız, mən Qaloş deyiləm, - dedim.

Məni oxşadan qadın bir də tərs-tərs baxıb uzaqlaşdı. 

Bir iki addım atandan sonra anidən geri çevrildim, qadın hələ də geri boylana-boylana qalmışdı.