Super User
Polkovnikin yubileyi...
Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Deyir ki,- “Kəndimizin çox sadə bir ailəsində dünyaya göz açmışam. Rəhmətlik atam Eldar kişi və əli qabarlı anam Sərvər xanım, məni və ailəmizin daha 4 qız və 2 oğlan uşağını min bir əziyyətlə böyüdüb başa çatdırıblar. Orta məktəbi kəndimizdəki indi 1 saylı orta məktəb kimi fəaliyyət göstərən təhsil ocağında Azərbaycan dilində başa çatdırsam da, ali təhsilimi Ukraynanın Lvov şəhərində rus dilində almışam. Hərbi-siyası jurnalistika fakültəsini bitirən və bu sahə üzrə ilk azərbaycanlı zabit kimi məhz mən tarixə düşmüşəm. Bununla böyük qürur duyuram.
Sual oluna bilər: “Sadə bir kənd uşağı necə oldu ki, Ukraynada qəbul imtahanlarını verib ali təhsilə yiyələndi?”. Deməli, kəndimizdə Cəlil və Səməd adlı, indi haqq dünyasında olan iki poçtalyon var idi. Onların zəhləsini tökmüşdüm ki, mənə rus dilində olan qəzetlərdən versinlər. Kənd yeri olduğuna görə onlar mənə ara-sıra “İzvestiya”, “Pravda”, “Sovetskiy Sport”, “Komsomolskaya Pravda” “Arqumentı i faktı”, “Sobesednik” və digər qəzetləri verərdilər. O qəzetlərdəki irili-xırdalı bütün yazıları böyük həvəslə oxuyur və həmyaşıdlarımla bölüşürdüm. Rus dili müəllimlərim olmuş Anna Mixaylovna Maslova, daha sonra isa Fyodor Fyodoroviç Dudinin zəhmətlərini ömrümün sonuna kimi unutmayacağam. Rus dilinə olan böyük marağımı və həvəsimi onlar dərhal hiss etmişdilər və digər uşaqlardan fərqli olaraq mənə daha çox diqqət ayırırdılar. Mən həm də 2 dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, tank qoşunları general-mayoru, hamımızın fəxri və qürür yerimiz olan Həzi Aslanovun lap uşaq vaxtlarından fanatı olduğuma görə özümü gələcəkdə zabit kimi görmək istəyirdim. Bu həvəsə düşməyimdə isə ibtidai hərbi hazırlıq müəllimim, mərhum Allahverdi Səmədovun çox böyük zəhməti olub. Məhz onun verdiyi önəmə və xüsusi diqqətə görə mütləq mənada gələcəkdə zabit olmağı qarşıma məqsəd qoydum. Məktəb illərində həm də çox böyük ictimaiyyətçi olmuşam…”
Dövrünün tanınmış şərqşünas və dilçi alimi Boris Vsevolodoviç Millerin həyatının bir hissəsi Lənkəranla, onun doğulduğu Viravul kəndi ilə bağlıdır. Həm də politoloq olan Miller ölkəmizdə yaşayan etnik xalqların məişətini, adət-ənənəsini araşdırırdı. Bu məqsədlə 1902-ci ildə missiyasına ilk olaraq Lənkərandan başlamışdı. 20-yə yaxın dildə danışan alimi əsasən burada yaşayan yerli xalqın dilinin mənşəyi maraqlandırırdı. Miller 22 ilə yaxın müddətdə Lənkəranda yaşyaıb. Sonradan həyatında baş verən faciə ilə əlaqədar Azərbaycanı tərk edib. Kiçik oğlu ilə Viravulda yaşayan Miller övladının həm tərbiyəsi, həm də təhsili ilə şəxsən özü məşğul olurdu. Oğlu olduqca dərrakəli idi. Atasının təsiriylə hətta kiçik yaşlarında bir neçə dil öyrənmişdi. Miller kənddə, çayın kənarında onun üçün məxsusi tikilən evdə yaşayırdı. Bir gün sel gəlir və Millerin oğlu çaya düşüb boğulur. Onu xilas etmək mümkün olmur. Miller bu dəhşətli hadisədən sarsılır. Həmişə çayın sahilinə gəlib, saatlara axar suya tamaşa edirdi. Hər dəfə oğlu yadına düşəndə qəhər onu boğurdu. Bu faciəyə dözə bilməyən Miller 1924-cü ildə Lənkəranı tərk etməli olur və Moskvaya qayıdır. Deyilənlərə görə, Miller yerli əhaliyə təmənnasız tibbi yardım göstərər və həyətində nadir meyvə ağacları yetişdirərdi. Onun getməsi kənd sakinlərinə pis təsir edir. Boris Millerin yeni tikdirdiyi imarəti sahibsiz qalsa da, heç kim ora köçmür. Baxımsız qalan ev sonralar ibtidai məktəb olur. Amma uçmaq təhlükəsi olduğuna görə burada tədris dayandırılır. Dağılmış evin bəzi materialları sonralar xeyriyyə məqsədilə istifadə olunur. Millerə məxsus evin bünövrəsi üzərində indi də yurd salan yoxdur…
Həyatımda Viravulda cəmi bir dəfə olmuşam. Kəndin dəyərli yetirmələrdən biri- Əzim Əzimovun atasının yas məclisində. O kənd və insanları Əzimin timsalında mənə çox əzizdir. Eşidəndə ki, hərbi ekspert, siyasi icmalçı Üzeyir Cəfərov da o kəndfəndir, çox sevindim. Üzeyir peşəkar zabit kimi 25 il Ukrayna, Belarus, Moldova, Moskva, Tbilisi və Azərbaycanda xidmət edib. Çox yerlərdə yaşayıb, amma doğulub boya-başa çatdığı doğma Viravulu dünyanın ən gözəl guşəsi hesab edir…
“Artıq ömrümün yarıdan çoxunu arxada qoymuş adam kimi tam əminliklə deyə bilərəm ki, kəndimizin yerini heç nə verə bilməz. Çünki ora sevgi-məhəbbətin ilk dəfə dadıldığı məkandır. Necə deyərlər, söz də bəzən aciz olur öz uşaqlıq hisslərini dilə gətirməyə. Bəlkə də bu yaşla əlaqədar olan genetik bir hissdir ki, adam yaşa dolduqca daha çox doğulduğu məkana, yurda, obaya can atır, yenidən uşaq olub, yaşadığı şirin və təkrarsız anları həyatında bir daha hiss etmək istəyir…”- söyləyir…
Üzeyirin 60 yaşı tamam oldu. Onu bu münasibətlə təbrik edir, möhkəm cansağlığı, işlərində və həyatda uğurlar arzulayıram.
Yubleyiniz mübarək, cənab polkovnik!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
POETİK QİRAƏTdə “Məqsədimiz Azərbaycandır...” deyən Sayman Aruzdur
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Poetik qiraət rubrikasında bu gün sizlərlə Sayman Aruz görüşür.
Arada çoxdan yazdığın şeirlər üçün darıxırsan. Məndə bu tez-tez olur. Bəlkə də səbəbi budur ki, özün özün üçün darıxırsan və təskin tapmayanda da şeirlərindən güzgü yaradıb dərmanı öyrənmək istəyirsən...
Məqsədimiz Azərbaycandır!
İşığa çatmaq üçün qarşıya məqsəd qoyduq,
Günəşi sevmək üçün qaranlığa sədd qoyduq.
Savalan zirvəsini fəth elədik eşq ilə,
Savalandan aşağı zirvələrə hədd qoyduq.
Anladıq ki, dinimiz Azərbaycandı bizim,
Bu dini sevməyənin ismini mürtəd qoyduq.
Köhnə “A”-lar bizi çatdırmadı Allah evinə,
Yeni bir “A” yaradıb üstünə də məd qoyduq.
Kilsəmiz, məscidimiz, meyxanamız yox idi,
Səcdəgah etmək üçün torpağı məbəd qoyduq.
Canfəda qəlbimizin qiymətini bilmədi eşq,
Qəlb evin arzuların dəfninə məşhəd qoyduq.
O qədər vardı şəhid ki, vətən övladından,
Hər bir ev, hər küçədə bir yenə mərqəd qoyduq.
Azərbaycan adında niyə can var sorsan,
Deyərəm biz vətənə can verərək ad qoyduq.
Canı bayraq elədik Azərbaycan adına,
Sonra can bayrağı bayraqlara ərşəd qoyduq.
Bayrağın varlığını sirr elədik üç rəngdə,
Sirri Sayman elədik, açmasın əbcəd qoyduq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
GÜNEY AZƏRBAYCAN POEZİYASI ANTOLOGİYASInda Zaman Paşazadənin “Sadəcə sən bilirsən” şeiri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində portalımızın Güney təmsilçisi Əli Çağla bu dəfə sizlərə Zaman Paşazadənin şeirlərini təqdim edir.
Zaman Paşazadə 1979-cu ildə Kərəc şəhərində dünyaya göz açmış, elə uşaq çağlarında atasının işdən təqaüdə çıxdığına görə Xiyav şəhərinə dönmüşlər. Zaman 2005-ci ildə işi ilə bağlı Muğanln Parsabad şəhərinə köçmüşdür.
O, Muğanda bir neçə dövrə Şəhriyar ədəbi dərnəyinin mərkəzi şurasının üzvü olaraq dərnəyin müdərrisi vəzifəsində çalışmış, bir neçə ədəbi yarışma, o cümlədən Mələkan şəhərində qurulan Yaylıq nəşriyyatının ədəbi yarışmasında seçilmişdir. Sonralar isə bir neçə ədəbi yarışmanın juri heyəti çərçivəsində öz ədəbi çalışmalarını davam etdirmişdir.
2020-ci ildə Zaman Paşazadənin ilk şeirlər toplusu “Aynada öl-dirilmək” ünvanıyla ışıq üzü görmüşdür.
SADƏCƏ SƏN BİLİRSƏN…
Indi yerin boş olsa da
Önümdəki oturacaqda kapşenimi çiyninə atmışam
Və əllərimi gözlərində qızdırıram.
Sadəcə mən bilirəm bu kafedə gözlərinin rəngində bir içki serv olur
Yoxsa çoxları qəhvəni şəkərsiz içir.
Yoxsa çoxları Jak Brelin “məni tərk etmə” mahnısını qəhvə ilə qarışdırır mənasını bilmədən
Sadəcə sən bilirsən bütün mənaları
Və bir an öncə tərk etdin kafeni.
Sadəcə sən bilirsən taksilər yolları qısaltmaq deyil, hadisə yerindən uzaqlaşmaq üçündür
Sadəcə sən bilirsən caddələr gəlmək deyil, tərk etmək üçündür.
Sadəcə mən bilirəm
Daha Sezen get mahnısını mə-ləməyəcək
Get
Deyəcək
Get…
Amma hardasa, ürəyinə quraşdırdığım saatlı bomba partlayıb
Düyünlü yumruğunu barmaq-barmaq parçalayacaq
Və görüşə uzanacaq əlin.
İndi yerin boş olsa da
Gözlərinin rəngi üstümə dağılmış
Və kapşenimin cibini axtarır polislər.
Sadəcə sən bilirsən mən özümü öldürməmişəm
Və qatil soyuq qanlılıqla uzaqlaşır taksidə.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
POEZİYAMIZIN QIZIL FONDUNDAN: - Nüsrət Kəsəmənli, “Mənim bu şəhərdə kimim var axı…”
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Rubrikamızda Azərbaycan poeziyasının ən çox səs salmış, ən çox oxunan və əzbərlənən şeirlərini təqdim etməkdəyik. Unudulmaz sevgi şairimiz Nüsrət Kəsəmənlinin “Mənim bu şəhərdə kimim var axı” şeirinin növbəsidir. Dərindən düşünün, bəs sizin bu şəhərdə kiminiz var.
Mənim bu şəhərdə kimim var axı;
Hər qapı döyməyə əlim gəlməyir.
Üzümü taleyə tutub gedirəm,
Tale də həmişə üzə gülməyir...
Ayağım altında tanış səkilər,
Önümdə açılan mənzərə bozdur.
Çoxdan köhnəlibdir əynimdəkilər,
Nə qədər çırpsam da
yenə də tozdur.
Gözdən oxuyuram bic tərifləri,
Məqsədli sağlıqdır hirsimi boğur,
Kiminsə başlayır həsəd ağrısı,
Mənimçün telefon hədəsi doğur...
Mənim bu şəhərdə kimim var axı;
Taleyin verdiyi paya – paxıllıq,
Boyu ki mən özüm qazanmamışam,
Allahın verdiyi boya – paxıllıq.
Mənim bu şəhərdə kimim var axı;
Köhnə məhəbbətin qız tanışları...
Hər səhər gördüyüm oyaq bir yuxu,
Salam tanışları,
üz tanışları...
Bir də ilhamımın tanış nəfəsi,
Onun da küsülü anları çoxdur,
Həftənin beşgünlük qazanc qəfəsi, -
Bəs edər...
Nəfsimin gözləri toxdur...
Mənim bu şəhərdə kimim var axı,
Bu ömrün sonuna gümanım azdır.
Səyyah ayaqlarım,
fəhlə əllərim,
Bir də ki dünyaya baxdığım gözdür;
Çiçəkləri görür,
tikanı görmür,
Üstünə fırlanan sükanı görmür,
Uşaq güldürməyə kökə axtarır,
Əlindən alınan tikəni görmür...
Yaxşılar yolunda çıraq kimidir,
Yamanlar tülkütək pusquda durub.
Sevinc də bir şüşə araq kimidir,
Onu da vərdişli əyyaşlar vurub...
Sizə güvənirəm, yaxşı adamlar,
Sizin adınıza gəlmişəm bura.
Qardaştək, oğultək qoruyun məni,
Bir insan ömrünü vurum axıra;
Mənim bu şəhərdə kimim var axı...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
“Barbi”nin hegemonluğu - “QIZIL QLOBUS” NOMİNANTLARINA ÖTƏRİ BAXIŞ
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Xəbər verdiyimiz kimi, kino dünyasında “Oskar”dan sonra nüfuzuna görə ikinci pillədə qərarlaşan Hollivudun “Qızıl qlobus” mükafatına nominantların adları ötən gün açıqlandı. Kino industriyası hara gedir? Bu suala deyəsən cavab tapmaq üzrəyik.
Siyahıya nəzər salaq. Öncə ondan başlayaq ki, mütləq lider “Barbi” filmidir, bu film 9 nominasiyada təmsil olunur. Və məşhur çəhrayı gəlincikdən bəhs edən “Barbi” 8 nominasiyada təmsil olunan “Oppenheymer” tarixi dramını 1 punkt geridə qoyur. Bu iki film 2024-cü ilin yanvarında Hollivud mükafatları mövsümünü açacaq “Qızıl qlobus”un təqdimetmə mərasimində müxtəlif kateqoriyalarda yarışacaqlar. Qaliblər yanvarın 7-də, “CBS” və “Paramount+”un efirində birbaşa yayımlanacaq.
Və nəzərə alaq ki, “Qızıl qlobus” mart ayında keçiriləcək “Oskar” mükafatının təqdim edilməsində filmlərə təkan verə biləcək əsas müsabiqələrdən biri və birincisidir.
Rejissor Qreta Qerviqin “Barbi”si “Amerika fantastikası”, “Qalıqlar” və s. kimi filmlərlə yanaşı ən yaxşı komediya və ən yaxşı musiqi filmi adına iddiaçı olacaq.
Rejissor Killian Mörfinin atom bombasını yaradan insanı canlandırdığı “Oppenheymer” filmi ən yaxşı kino dramı adına iddialıdır. Bu filmə rəqib Martin Skorsezenin 1920-ci illərdə Oklahomada yerli amerikalıların qətllərindən bəhs edən “Ay çiçəyi qatilləri”dir. Təbii ki, bu film çox səs-küy qoparıb, haqqında da geniş yazmışıq.
Ən yaxşı qadın rolu nominantları arasında “Ay çiçəyi qatilləri” filmində Lili Qladstoun, “Eyni binada qətllər”də Selena Qomes və s. qərarlaşıblar.
Bredli Kuper “Maestro” filmində ən yaxşı kişi roluna və rejissorluğa nominantdır. Film, eyni zamanda, ən yaxşı dramatik rol nominasiyasında da iddialıdır.
Bu nominasiyada Kilian Mörfi (“Oppenheymer” filmi), Marqo Robbi (“Barbi” filmi”) və məşhur Leonardo Di Kaprio (“Ay çiçəyi qatilləri” filmi) da qərarlaşıblar.
Televiziya kateqoriyalarında “Varislər” ailə dramı 9 nominasiya ilə bütün seriyalara başçılıq edir, onun ardınca 5 nominasiya ilə “Ayı” filmi gəlir.
Bu il “Qızıl qlobus” “Ən yaxşı kinematoqrafiya nailiyyəti və kassa yığımları” adı altında blokbaster filmləri üçün də yeni kateqoriya əlavə edib. Bu, “Teylor Svift: zamanın turnesi” film-konsertinə nominasiya üçün yol açıb.
Və ən nəhayət, kinoprokatçıların reytinqi:
“Netflix” (NFLX.O) 13 nominasiya ilə burada liderlik edir. “Warner Bros. Discovery” (WBD.O) və “Max” telekanalları 17 nominasiya qazanaraq televiziya distributorlarının siyahısında birincidir.
Və sonda!
Dünya kinosu macəraçılıq, nağılçılıq və fantaziyaya meyillənir, özü də sürətlə. Belə getsə, deyəsən repertuarda həyat dramlarına yer qalmayacaq.
Qapaq şəklində: “Barbi” və “Oppenheymer” filmlərini internet məkanında “Barbenheymer” adı altında cütləmə nümuməsi.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
Sankt-Peterburqun qubernatoru Azərbaycanın Əməkdar artistini mükafatlandırıb
Azərbaycanın Əməkdar artisti, Sankt-Peterburqun aparıcı “Mariinski” teatrının solisti Elnarə Məmmədova Sankt-Peterburq qubernatoru Aleksandr Beqlov tərəfindən təşəkkürnamə ilə təltif edilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Sankt-Peterburq hökumətinin “Smolnıy” sarayında baş tutan təqdimat mərasimində xarici əlaqələr komitəsinin sədri Yevgeni Qriqoryev, hökumət üzvləri, baş konsul Sultan Qasımov və diplomatlar iştirak ediblər. Mərasimdə Elnarə Məmmədovanın Sankt-Peterburqda mədəniyyətin inkişafına verdiyi töhfə xüsusi diqqətə çatdırılıb.
Təşəkkürnaməni təqdim edən Yevgeni Qriqoryev Sankt-Peterburq qubernatoru tərəfindən ilk dəfə olaraq xarici ölkənin Əməkdar artistinə təşəkkürnamənin verildiyini bildirib və vurğulayıb ki, azərbaycanlı opera və balet ustalarının “Mariinski” teatrının truppasında fəxri yer tutması Rusiya ilə Azərbaycan arasında mədəni əlaqələrin yüksək səviyyəsindən xəbər verir. Y.Qriqoryev “Mariinski” teatrının solistlərinə “Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti” adının verilməsi təşəbbüsünə görə baş konsul Sultan Qasımova minnətdarlığını bildirib.
Qeyd edək ki, bir müddət əvvəl baş konsul Sultan Qasımovun təşəbbüsü ilə Sankt-Peterburqda çalışan bir qrup Azərbaycan əsilli incəsənət xadiminin lazımi sənədləri toplanaraq Heydər Əliyev Fonduna təqdim edilmişdi. Azərbaycan mədəniyyətinin təbliği və ölkəmizin imicinin daha da gücləndirilməsi məqsədilə Sankt-Peterburqda yaşayan və aparıcı mədəniyyət mərkəzlərində fəaliyyət göstərən 4 həmvətənimizə, o cümlədən Elnarə Məmmədovaya Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə “Əməkdar artist” fəxri adları verilmişdi.
Görüşün davamında çıxış edən baş konsul Sultan Qasımov xaricdə yaşayan soydaşlarımıza diqqət və qayğıya görə Prezident İlham Əliyevə minnətdarlığını ifadə edib. Diplomat Elnarə Məmmədovanı təbrik edərək bildirib ki, Sankt-Peterburqun aparıcı teatrlarında fəaliyyət göstərən istedadlı həmvətənlərimizin müəyyən edilməsi istiqamətində iş davam etdirilir. Baş konsul Sultan Qasımov Azərbaycanın Əməkdar artistinə göstərilən diqqətə görə qubernator A.Beqlova təşəkkürünü bildirib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
Klaypeda şəhərində azərbaycanlı rəssamın sərgisi təşkil edilib
Litvanın Klaypeda şəhərindəki konsert salonunda Azərbaycan Mədəniyyət Günü çərçivəsində Estoniyada yaşayan azərbaycanlı rəssam Rövşən Nurun fərdi rəsm sərgisi keçirilib.
Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsindən AzərTAC-a bildirilib ki, “Azeris” Azərbaycan Cəmiyyətinin təşkilatçılığı ilə baş tutan tədbirdə yerli ictimaiyyətin, Ukrayna, latış, yəhudi, alman, tatar, Belarus icmalarının nümayəndələri və soydaşlarımız iştirak ediblər.
“Azeris” Azərbaycan Cəmiyyətinin sədri Əliağa Məmmədov Azərbaycanın zəngin mədəniyyəti barədə qonaqlara məlumat verib.
Sonra Rövşən Nur öz yaradıcılığından və təqdim etdiyi əsərlərdən danışıb.
Litva Seyminin deputatı Ligita Girskiene və başqaları sərginin keçirilməsi münasibətilə soydaşlarımızı təbrik edib, Azərbaycan icmasının Klaypedadakı fəaliyyətini yüksək qiymətləndiriblər.
Tədbirin gedişində Rövşən Nur ənənəsinə sadiq qalaraq yeni rəsm əsəri çəkib və “Azeris” təşkilatına hədiyyə edib.
Tədbirin bədii hissəsində Azərbaycan icmasının üzvü Rafael Rəsulov (tar), Azərbaycan həftəsonu məktəbinin məzunu Andrey Vostryakov (saksafon), Məhəmməd və Mahmud Məmmədovlar (skripka) və “Meliha” rəqs studiyasının solistlərinin ifasında konsert proqramı təqdim edilib.
Tədbir çərçivəsində milli geyimlərin nümayiş olunduğu guşədə qonaqlar üçün fotozona təşkil olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
Dörd komponent növbədənkənar prezident seçkilərini zəruri edir- AKTUAL
Yunus Oğuz yazır
"Yeni geosiyasətdə hər kəs maraqlıdır ki, Azərbaycanda etibarlı geosiyasət, etibarlı məkan, təhlükəsiz məkan, eləcə də etibarlı lider olsun"
Azərbaycanda növbədənkənar prezident seçkilərinin keçirilməsi zəruri idi. Çünki dünyada və regionda yeni geosiyasi vəziyyət yaranıb. Təbii ki, bu yenilik seçkiləri zəruri edir. Artıq Azərbaycan ərazi bütövlüyü və suverenliyini tam təmin edib. Yeni dönəmdə isə xalqdan yeni mandat almaq lazımdır. Prezident sadəcə seçkinin vaxtını tezləşdirməklə seçkiləri sürətləndirib. Bu onunla əlaqəlidir ki, artıq geosiyasi vəziyyət elə bir dönəmə çatıb ki, Azərbaycan etibarlı geosiyasi məkandadır. Bunu isə təsdiq etmək lazımdır. Bu gün Azərbaycan etibarlı geosiyasət, etibarlı məkan, təhlükəsiz məkan və etibarlı lider kimi komponenti özündə birləşdirir.
Hələ 2018-ci ildə seçkilərin vaxtı dəyişdirilərək noyabr ayından aprel ayına keçirildi. Bunun səbəbi o idi ki, yay aylarında Azərbaycana qarşı kifayət qədər təxribatlar başlayacaqdı. Sonradan Mingəçevir Su Elekrtik Stansiyası partladıldı, Gəncədə polis polkovniki güllələndi, Sumqayıtda dini məsələlərlə bağlı aksiyalar keçirildi və sair. Bunların hamısı hazırlanmışdı ki, noyabr ayında prezident seçkiləri ərəfəsində narazılıq yaratsınlar. İndi də daxili və xarıcı prosesləri təhlil etdikdə görürsən ki, bu gün Azərbaycan saydığım dörd komponentdə birləşərək yeni dönəmə qədəm qoyur. Nəzərə alaq ki, bizim həm də müəyyən hədəflərimiz var. Əvvəl yaxın hədəfimiz Qarabağ idi, indi yaxın hədəfimiz Zəngəzurdur. Belə demək mümkündürsə, hədəflərimiz artıq dəyişib. Yeni geosiyasətdə isə hər kəs maraqlıdır ki, Azərbaycan etibarlı, təhlükəsiz məkan olsun. Etibarlı lider olsun ki, Avrasiya məkanında "Bir kəmər, bir yol" məsələsində Azərbaycandan rahat keçə bilsinlər. Əminəm ki, buna nail olacağıq. O baxımdan növbədənkənar prezident seçkilərin keçirilməsi düz vaxtına düşüb. Hələ demirəm ki, əgər seçkilər 2025-ci ilin aprel ayında keçirilsəydi, antiAzərbaycan qüvvələr ölkəni qarışdırmaq üçün hansı təxribatları hazırlamışdılar.
Azərbaycanın əsas hədəfi Güney Qafqazda liderliyi boynuna götürməkdir. Artıq bu istiqamətdə proses gedir və təsdiqini də tapır. Məsələn, BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası - COP29 gələn il Azərbaycanda keçiriləcək. Bu o deməkdir ki, təhlükəsiz məkan və etibarlı məkan öz təsdiqini tapır. Artıq dünya bütün beynəlxalq tədbiri Azərbaycanda keçirmək istəyir. Amma daxildə vəziyyət tamamilə başqadır. Məsələ ondan ibarətdir ki, Azərbaycanın daxilində prezidentliyə namizəd olmaq istəyənlər buna hazırdırlarmı? Hələ ki, bir siyasi partiya cəsarət edib öz namizədini irəli sürməyib. Yadıma bir lətifə düşdü: "Biri hallanaraq küçəyə çıxır və görür ki, uzun növbədir, quru balıq satırlar. Növbəyə dayanır və növbəsi çatanda bunun üçün tərəziyə bir əyri balıq atırlar. Həmin şəxs bunu görüb deyir ki, "nə oldu, əyri balıq elə mənə qaldı?". Satıcı da deyir ki, "bunu döngədə tutublar". İndi prezident seçkiləri elan etməklə prezidentlyə namizədlərı də döngədə tutublar. Özləri də bilmirlər nə etsinlər, namizədliklərini versinlər, ya verməsinlər. Onu də nəzərə alaq ki, hazırda İlham Əliyevin reytinqinin ən pik səviyyəsidir. Niyə də seçkilərə getməsin?
Qarabağ əhalisinin bir qismi əvvəllər İlham Əliyevə səs vermirdi. İndi İlham Əliyevin ən böyük elektoratı oradadır. İnsanları doğma yurduna köçürür, ev tikir, təmir-bərpa işləri həyata keçirilir, insanlara əkib-becərmək üçün torpaq verir, iş yerləri yaradır. O vaxt Qarabağdan təxminən 700 minə qədər vətəndaş qaçqın kimi gəlmişdisə, indi ötən otuz ildə iki nəsil dəyişib. İndi hesablamalara görə, orada haradasa bir milyon iki yüz min əhali olmalıdır. Bu baxımdan İlham Əliyev üçün ən böyük elektorat qarabağlılardır. Təbii ki, problemlər hələ də var. Yadıma gəlir ki, ötən əsrin 60-cı illərində İkinci Dünya müharibəsindən 20 il keçmişdi, lakin müharibənin fəsadları bitib-tükənmək bilmirdi. Lakin Azərbaycan cəmi üç ilə görün nələr edib.
Və normalda prezident seçkilərinə hələ 16-17 ay qalıb, dünya isə çalxalanır. Azərbaycana isə hədəflərinə çatmaq üçün stabillik lazımdır. Ona görə də düşünürəm ki, ən yaxşı vəziyyət seçkilərin indi keçirilməsidir. Həm də 2024-cü ilin dekabrında bələdiyyə, 2025-ci ilin fevralında parlament, apreldə isə prezident seçkiləri nəzərdə tutulur. Bu baxımdan prezident seçkilərinin irəli çəkilməsi ən düzgün seçimdir. Həm də bizim 7 illik hədəfimiz də bəllidir. Bu hədəflərə çatmaq üçün ilk növbədə Zəngəzurdan başlamaq lazımdır. Çünki Qarabağ məsələsi artıq hədəfimizdən çıxıb. Bir Rusiya sülhməramlıları məsələsi qalıb ki, onlar da 5 il tamam olan kimi çıxıb gedəcəklər. Əslində indi də gedə bilərlər, çünki qorumağa heç kim yoxdur, onlar da Xocalıda öz şəhərciklərində oturublar. Qarabağı tərk edən ermənilərin də əksəriyyəti xarici ölkələrdən gələnlər idi. Onlar da gözəl bilirlər ki, 1990-cı ilə qədər kim burada yaşayıbsa, ona vətəndaşlıq veriləcək. Ermənilərin öz xisləti var, onlar qorxularından deyil, ianə almaq üçün Qarabağı tərk ediblər. Məlumdur ki, Qarabağ ermənilərinə ildə bir milyarda qədər ianə gəlirdi. Onun 367 milyonu elə İrəvandan gəlirdi. İndi də təzə qrantlar üçün şərait yaranıb, ona görə Qarabağı tərk ediblər. Ermənistanın özünün məlumatına görə Qarabağı tərk edən ermənilərin 17 mini başqa ölkələrə gedib. Ermənilərin vətəni yoxdur, hardan qrant alacaqlarsa, ora da gedəcəklər. Rusiya Təhlükəsizlik Komitəsinin sədr müavini elan etdi ki, "Ermənistan çox atılıb düşməsin, bilirik ki, Ermənistanda milyon yarımdan artıq erməni yoxdur". Nə olsun ki, 120 min Qarabağda, 3 milyon isə Ermənistanda erməninin olduğunu qeyd edirlər. Bunu yalnız qrant almaq üçün qabardırdılar. Faktdır ki, Qarabağda 25-30 mindən artıq erməni yox idi. Onların da əksəriyyəti xaricdən gələnlər idi. Hamısı da Ermənistan vətəndaşı pasportunu gəzdirirdi. Onlar qaçqın sayılmır, çünki Ermənistan vətəndaşı öz ölkəsinə qayıdıb. Odur ki, həm daxili, həm də xarici siyasət bir daha bizə belə qənaətə gəlmək imkanı yaradır ki, bütün kataklizmlərdən, sosial katastroflardan qaçmaq üçün seçkilərin fevral ayında keçirilməsi daha məqsədəuyğundur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
Oğlum, ayaq saxla, bir az asta gəz...
Heyran Zöhrabova, "Ədəbiyyat və incəsənət"
Oğlum, ayaq saxla, bir az asta gəz,
Burda şəhid adlı bir oğul yatır.
Həyata doymamış, dünya gəzməmiş,
Arzusu qəlbində bir cavan yatır.
Oğlum, ayaq saxla, bir az asta gəz,
Burda şəhid adlı bir oğul yatır.
Toyda oynamamış, körpə görməmiş,
Leylisi qəlbində bir məcnun yatır.
Oğlum, ayaq saxla, bir az asta gəz,
Burda şəhid adlı bir oğul yatır.
Övladdan doymamış, onu öpməmiş,
Həsrəti qəlbində bir ata yatır.
Oğlum, ayaq saxla, bir az asta gəz,
Burda şəhid adlı bir oğul yatır.
Səni tanımamış, məni görməmiş,
Bizim üçün ölən bir igid yatır.
Soyuq düşünməmiş, qorxu bilməmiş,
Vətən üçün ölən qəhrəman yatır.
(Nəzrin Hacıyeva)
Bəli bir çoxumuzu görməmiş, bir çoxumuzu heç tanımamış, amma yenə də bizim üçün, bizim əmin-amanlığımız üçün soyuq düşünmədən, qorxu bilmədən, bəlkə bir an belə tərəddüd etmədən öz arzularından, öz xəyallarından, canından, ömür payından keçən minlərlə həyata doymamış, dünya gəzməmiş, övladdan doymamış, onu öpməmiş, arzusu, Leylisi qəlbində igid uyuyur bu yurdun topaqlarında.
Bu igidlərdən biri də Yevlax rayonunun Xaldan kəndindən olan gənc qəhrəman Bəhruz Məmmədovdur. Gəlin Bəhruzu birlikdə tanıyaq.
Bəhruz Məmmədov 1991-ci il sentyabrın 7-də Yevlax rayonunun Xaldan kəndində dünyaya gəlib. Kiçik yaşlarında valideynlərini itirən Bəhruz əvvəl nənə-babasının, onlar da vəfat etdikdən sonra isə bibisinin himayəsində böyüyüb. Orta təhsilini Xaldan kənd tam orta məktəbində alıb. Təhsil aldığı dövrdə dərslərində yüksək nəticələr göstərdiyinə görə imtahan verərək 2-ci sinifdən 4-cü sinifə keçib.
O, həmçinin bu dövrlərdə fənn üzrə olimpiadalarda iştirak edib, Respublika üzrə gənc rəssamlar müsabiqəsində 1-ci yerə layiq görülüb.
2009-cu ildə orta məktəbi əla qiymətlərlə bitirən Bəhruz imtahanda 571 bal toplayaraq, Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) Əmtəəşünaslıq fakultəsinin "İstehlak mallarının ekspertizası və marketinqi" ixtisasına qəbul olub.
Bəhruz Məmmədov 2013- cü ildə bakalavriat təhsilini bitirib, təhsilini magistranturada davam etdirib.
Qeyd edək ki, şəhidimiz informasiya texnologiyaları sahəsini və eləcə də rus, inglis, alman və polyak dillərini də mükəmməl bilirmiş.
O, 2013-2014-cü illərdə həqiqi hərbi xidmətdə olub və xidmət etdiyi hərbi hissənin komandiri tərəfindən "Təşəkkür" məktubu ilə təltif edilib.
2020-ci il sentyabrın 28-də Yevlax rayon hərbi komissarlığından qismən səfərbərliyə çağrılan Bəhruz Məmmədov Füzuli, Xocavənd, Hadrut və Qubadlıda gedən döyüşlərdə iştirak edib.
Bəhruz Məmmədov 5 noyabr 2020-ci ildə Şuşa uğrunda gedən döyüşlər zamanı Daşaltı kəndində qəhrəmanlıqla şəhid olub və Yevlax rayonunun Xaldan kəndində torpağa tapşırılıb.
Və sonda onu da qeyd edək ki, Bəhruz Məmmədov şəhadətindən sonra "Vətən uğrunda", "Füzulinin azad olunmasına görə", "Cəsur döyüşçü və "Şuşanın azad olunmasına görə" medalları ilə təltif olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
Onların Heydər Əliyevi yoxdur...
Əkbər Qoşalı, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün
Ümummilli lider Heydər Əliyevin əbədiyyətə uğurlanmasından 20 ili tamam oldu.
Builki anım günü öncəkilərdən yalnız 20-ci ildönümü olduğuna görə fərqlənmir; 2023-cü ilin 12 dekabrı Ümummilli liderin əziz xatirəsini Xankəndidə, Xocalıda... da dərin sayğılarla yad edə bilməmizlə əlamətdardır.
Gəlin, üç il öncə - 2020-ci il noyabrın 8-də deyilmiş o möhtəşəm sözləri bir daha xatırlayaq:
“Mən bu gün Ulu öndər Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdim, onun ruhu qarşısında baş əydim. Ürəyimdə dedim, xoşbəxt adamam ki, ata vəsiyyətini yerinə yetirdim. Şuşanı azad etdik! Bu, böyük Qələbədir! Bu gün şəhidlərimizin, Ulu öndərin ruhu şaddır! Gözün aydın olsun Azərbaycan! Gözünüz aydın olsun dünya azərbaycanlıları”! – Müzəffər Ali Baş Komandan, ölkə Prezidenti İlham Əliyev əziz Şuşanın qurtuluşunu belə müjdələmişdi!
Prezident bu il may ayının 10-da – Ümummilli liderin anadan olmasının 100-cü ildönümündə məhz Şuşadan, 30 ilə yaxın müddətdə işğalçıların yuvalandığı inzibati binanın önündəki meydandan Xalqa müraciət edərkən isə belə deyirdi:
“Mən bu təbrik müraciətimi Bakıdan da edə bilərdim. Amma hesab etdim ki, mən bu gün burada olmalıyam, Şuşada olmalıyam, bu binanın önündə olmalıyam. Şuşa Zəfərimizin rəmzidir, Şuşa Zəfərimizin tacıdır. Şuşa işğaldan azad olunanda, bax, bu meydanda qəhrəman Azərbaycan hərbçiləri mənə Şuşanın azad olunması ilə bağlı raport vermişlər. Bu binanın damında Azərbaycan Bayrağı qaldırılmışdır və Şuşanın azad olunması bizim tarixi Zəfərimizin əsas hissəsi idi”.
Və nəhayət 15 sentyabr 2023-cü il! – Xankəndi şəhərinin mərkəzində üçrəngli müqəddəs bayrağımızı ucaldan Müzəffər Ali Baş Komandan dedi:
“Ulu Öndərin 100 illiyini qeyd etdiyimiz vaxtda bu gün burada olmağım, əlbəttə ki, böyük rəmzi məna daşıyır. Onu da bildirməliyəm ki, Azərbaycan torpağında heç bir tarixi, coğrafi və siyasi əsası olmayan Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti də 100 il bundan əvvəl - 1923-cü ildə yaradılmışdır. Bu, 100 ilin tarixidir. Görün, bu 100 il ərzində xalqımız nə qədər əzab çəkib, tarix bizi nə qədər sınağa çəkib. Əyilmədik, sınmadıq”!..
Bəli, 100 il boyunca, özəlliklə son üç onillik boyunca çox faciələr yaşadıq, dəfələrlə tək qaldıq, bir mənəvi dəstək görüncə onu hadisə olaraq qəbul etdik... Çünki beynəlxalq ictimaiyyətə güclü təsir imkanları olan dövlətlər işğalçının arxasındaydı... Rusiyası da, Fransası da, ABŞ-ı da, bir sürü o biriləri də...
“Baxın görün, bu gün Azərbaycana ən çox düşmənçilik edən hansı ölkələrdir. Həmin ölkələr ki, o vaxt -1992-1993-cü illərdə Ermənistanın yanında idi, onları işğala təhrik edirdi, işğalı dəstəkləyirdi və onlara bəraət qazandırırdı. Heç nə dəyişməyib bu 30 il ərzində”...
Böyük faciələrlə üz-üzə qalmış xalqımız, 1 milyon evsiz-eşiksiz soydaşı, həmvətəni, vətəndaşı ölkə üzrə bağrına basdı, dağıdılmış torpaqlarımızın ağrı-acısına dəyanətlə sinə gərdi... Çətin idi ancaq bacardıq! Son illər bizim 90-cı illərdəki kimi hadisələrlə üzləşən dövlətlər haqqında tez-tez belə deyildiyinin şahidi oluruq: “Onların Heydər Əliyevi yoxdur”... 90-cı illərdəki girdabdan Heydər Əliyev dühası sayəsində çıxan ölkəmiz, sonrakı illərdə qarşılaşdığımız mürəkkəb durumlardan da Heydər Əliyev irsi və Heydər Əliyev məktəbinin ən yaxşı yetirməsi sayəsində çıxa bildi. Bütün qardaşlara, dostlara məhəbbət və ən xoş diləklərimizi əsirgəmədən, etiraf edək: Gürcüstan, Ukrayna, Moldava – GUAM (və dərd!) ortaqlarımız hələ girdabdan çıxa bilməzkən, biz nəhayət tarixi uğura imza atmanın qürurunu yaşayırıq. Sağ əlimiz başlarına!
Bəli, xalqımız müdrik xalqdır. Məhz bu müdriklikdir ki, 30 il öncə Heydər Əliyevə, 20 il öncə onun ən layiqli davamçısına güvəndi və bu il əlamətdar yubileyləri ərazi bütövlüyü bərpa edilmiş, suverenliyi təmin olunmuş dövlət olaraq qeyd etdik.
Bundan sonra isə inkişafımız daha da dərin məzmunlu, daha üfüqügeniş olacaq. – İtirdiyimiz onilliklərə görə sürətli və bütün sahələri özündə ehtiva edən bir inkişafdan danışırıq. Danışmırıq, daha artıq dərəcədə inanırıq!
Doğrudur, ömür vəfa etmədi, o böyük insan bu günləri görmədi, lakin heç şübhəmiz yox ki, şanlı Ordumuzun möcüzəvi uğurları, Xocalıda, Xankəndidə qutsal bayrağımızın ucaldılması (və əbədi dalğalanacağına sarsılmaz inamla dalğalanması!) onun ruhuna əyandır.
“Bu günləri görmədi” deyirik, ancaq bu günləri görürdü... bu günlərə inam içində çalışır, yaradır-qururdu.
Bu sözlər O böyük şəxsiyyətə aiddir:
“Azərbaycan mənim ürəyimdir,
Azərbaycan mənim nəfəsimdir,
Azərbaycan mənim həyatımdır”!
Ümummilli liderimizi əbədiyyətə qovuşmasının 20-ci ildönümündə dərin sayğılarla anırıq.
DÖVLƏTİMİZ ZAVAL GÖRMƏSİN!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(13.12.2023)
