
Super User
MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİ – 8. Müatliə nədir?
Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”
MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİNİ NECƏ FORMALAŞDIRMALI?
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının təqdim etdiyi bu silsilə yazılar Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ədəbiyyat Fondunun Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərkib hissəsi olaraq nəşr edilir.
Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu@
-Cəmi 6 dəqiqə kitab oxumaq stressin səviyyəsini 30 %-ə qədər azalda bilir ki, bu da musiqi terapiyasından və ya gəzintidən daha səmərəlidir.
-Həkimlər sübut ediblər ki, mütaliə həm də güclü sağaldıcı prosedurdur. Bu gün inkişaf etmiş ölkələrin bir çox aparıcı klinikalarında yeni müalicə metodu – biblioterapiya tətbiq edilir.
-Tədqiqat zamanı zəngin süjet xəttinə malik romanların beş gün ərzində oxucunun beyin hüceyrələrini dəyişdiyi sübut edilib.
Sizləri cəlb edə bildik, elədirmi? Onda hər gün mütaliə mədəniyyəti barədə oxuyun və özünüzdə mütaliə vərdişləri aşılayın.
8.
MÜTALİƏ NƏDİR?
Ensiklopedik tərif vermiş olsaq, mütaliəyə belə tərif verərik: mütaliə etmək - hər hansı mətndə verilmiş məlumatı əxz etməyə yönəlmiş kommunikasiya fəaliyyətidir. Bu kommunikasiyada iki tərəf var. Birinci tərəf çap və elektron mütaliə məhsuludur ki, onun arxasında müəllif dayanır. İkinci tərəf isə oxucu və ya oxucu auditoriyasıdır.
Hər bir kəs əlinə mütaliə məhsulunu alıb onunla təmasa başlayırsa, bu proses mütaliə adlanır, bunu icra edənsə oxucu adını daşıyır..
Mütaliə insanın həyatında, şəxsin təfəkkürünün inkişaf etdirilməsində, yeni biliklər qazanmasında əhəmiyyətli rol oynayır. Mütaliə prosesində pedaqoji, psixoloji yanaşmaq baxımından, ümumtəhsil, ali və orta ixtisas məktəblərinin tədris proqramı ilə yanaşı əlavə mütaliənin əhəmiyyəti xüsusi qeyd edilməlidir. Mütaliə elə bir prosesdir ki, onun nəticələri insanın ictimai və istehsalat fəaliyyətində əks olunur, onun dünyagörüşünün, əməyinin səmərəliliyini dəyərləndirir.
Lakin mütaliəyə maraq təhsil ocaqları və kitabxanalarla yanaşı ilk növbədə ailədən başlanmalıdır.
Mütaliə nə deməkdir?
Bu sahənin ən görkəmli tədqiqatçılarından olan Ə. Xələfov mütaliəyə belə tərif verir: “Bu, mətndəki hər bir sözü, cümlədəki fikri, fikrin məntiqi rabitəsini və əsərin ideyasını yaradıcı bir surətdə dərk etmək, kitabın ideyasına əsasən müstəqil surətdə nəticə çıxara bilmək deməkdir.”
Mütaliə şəxsiyyətin təşəkkül tapmasına, nitq təfəkkürünün inkişafına yöhəldilmiş mənəvi fəaliyyətin mürəkkəb formalarından biridir. Mütaliə dünyanı dərk etməyə, əxlaq normaları tərbiyə etməyə kömək edir, insanın mədəniyyətini yüksəldir, dünyagörüşünü genişləndirir.
Mütaliə oxucunun mənəvi aləminə ikitərəfli təsir göstərib bir tərəfdən qavrayış və yaddaş kimi psixiki proseslərin inkişafına səbəb olur, digər tərəfdən əsərlərin dərketmə vasitəsinə çevrilir.
Mütaliə oxucunu şifahi, yazılı nitq mədəniyyətinə yüksəldir, hissləri, fikirləri incə şəkildə, tam dürüstlüyü ilə anlamağa, ifadə etməyə kömək edir.
Nitq mədəniyyətinin əsasını söz ehtiyatı təşkil edir, söz, lüğət ehtiyatına isə ən çox mütaliə yolu ilə sahib olmaq olar.
Oxucu mütaliə yolu ilə heç vaxt görmədiyi predmet və hadisələrlə nəinki tanış olur, həm də onu bilavasitə öyrənir. Deməli, oxucu mütaliə vasitəsi ilə yeni-yeni məlumatlar alır, zehnini, nitqini və təfəkkürünü inkişaf etdirir.
Mütaliə hər kəsin şəxsi işi deyil, həm də ictimai borcdur.
Mütaliə insanın cəmiyyətdəki şəxsi rolunu dərk etməyə, yaşadığı dövlətin ideologiyasını (konkret halda bizim dövlətdə bu – azərbaycançılıq məfkurəsinə xidmət etməkdir), böyük vəzifələrini yerinə yetirməyə hazırlanır.
Burada bədii əsərin tərbiyəvi əhəmiyyətini xüsusi qeyd etmək lazımdır. Bədii əsərin təsiri və qiyməti hər şeydən əvvəl oxunan əsərin oxucunun fikrinə, hissinə nə dərəcədə hakim olması ilə ölçülür.
Mütaliə təkcə kitablardan alınmış biliklər məcmuyu deyil, yeni həyat şəraiti, keçmiş təcrübə ilə əlaqədar olan bütöv bir dünyagörüşüdür və bu, mütaliənin təsiri nəticəsində oxucunun psixoloji aləmində əmələ gələn yeni bir keyfiyyətdir.
Növbəti: 9.Mütaliə məhsulu
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.09.2024)
Beynəlxalq Sənaye İncəsənəti Festivalı bizim Rus Dram Teatrının tamaşası ilə açılacaq
Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrı “Böyük qastrollar” proqramı çərçivəsində ilk dəfə Rusiyaya yollanır.
AzərTAC Ümumrusiya Qastrol və Konsert Planının rəsmi saytına istinadla xəbər verir ki, sentyabrın 3-dən 8-dək Novokuznetsk Dram Teatrının və A.V.Lunaçarski adına Kuzbass Dram Teatrının səhnələrində Azərbaycanın Xalq artisti Aleksandr Şarovskinin quruluşunda “Hekayəti Müsyö Jordan Həkimi-Nəbatat və Dərviş Məstəli Şah Cadükuni Məşhur” və “Albalı bağı” tamaşalarını nümayiş etdiriləcək.
Bu il 104 yaşı tamam olan Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrı Novokuznetskdə “Okna - 2024” Beynəlxalq Sənaye İncəsənəti Festivalının təntənəli açılışında qonaq qismində iştirak edəcək və öz repertuarındakı ən möhtəşəm tamaşalarından birini - “Hekayəti Müsyö Jordan Həkimi-Nəbatat və Dərviş Məstəli Şah Cadükuni Məşhur”u göstərəcək.
Bu tamaşa haqlı olaraq Rus Dram Teatrının qastrollarda ən çox nümayiş etdirilən vizit kartı sayıla bilər. Tamaşa Rusiya, Ukrayna, Gürcüstan, Moldova və digər ölkələrdə teatrsevərlərə təqdim olunub. Beləliklə, sentyabrın 3-də Novokuznetsk ictimaiyyəti Mirzə Fətəli Axundzadənin 1850-ci ildə yazdığı və 1848-ci ildə Qarabağda cərəyan edən qəribə əhvalatı ehtiva edən əsərlə tanış olacaqlar. Sentyabrın 4-də isə azərbaycanlı aktyorlar Anton Pavloviç Çexovun “Albalı bağı” tamaşasını - müəllifin komediya janrında qiymətləndirdiyi və 1903-cü ildə yazdığı sonuncu teatr əsərini təqdim edəcəklər.
Azərbaycan Dövlət Akademik Dram Teatrının baş rejissoru, Azərbaycanın Xalq artisti Aleksandr Yakovleviç Şarovski qeyd edib: “Biz artıq Novokuznetsk Dram Teatrı ilə tanışıq, bu truppa 1978-ci ildə Bakıya gəlib və bizim səhnədə böyük uğurla çıxış edib. İndi bizim də belə məsuliyyətli və şərəfli bir missiyanın yerinə yetirməyimizin vaxtıdır”.
Bu qastrolları Novokuznetsk teatrının köhnə tamaşaçıları hələ də xatırlayırlar. Rusiya Federasiyasının Əməkdar mədəniyyət işçisi, o vaxt ədəbiyyat kafedrasının müdiri vəzifəsini tutan müəllim və sənətşünas Svetlana Eduardovna Bondarevskayanın AzərTAC-la bölüşdüyü kimi, üstündən onilliklər keçməsinə baxmayaraq, Azərbaycan paytaxtının qonaqpərvərliyi ən yüksək səviyyədədir.
Xəzərin sahillərində unudulmaz xatirələrini bölüşən Svetlana Eduardovna deyir: “Bol günəşli havalar, bizi qarşılayan insanların təbəssümü, meyvələrin rəngarəngliyi, bulvar... O vaxt Sumqayıtda da çıxış etdik. Deyə bilərik ki, bizə hər yerdə diqqət yetirilirdi. Sənətçilərimiz üçün ən unudulmaz hadisə biletlərin qastroldan əvvəl satılması idi. Hətta teatrın binasına bir məhəllə qalmış əlavə biletlərlə bağlı ənənəvi sualın da şahidi olurduq. Vaxtında təhvil verilməyən geyimlərdə gecikmə yarananda və yerli teatrdan sənətçilərimizə təqdim olunanda, Bakının qonaqlara qayğısı özünü büruzə verirdi. O vaxt Bakıda olmuş və bu gün də səhnəyə çıxan sənətçilərimiz tamaşaların sonunda 15-20 dəqiqə davam edən alqışları və ayaq üstə dayanan tamaşaçıları hələ də xatırlayırlar. Xeyli gül-çiçək var idi!.. Əminliklə deyə bilərəm ki, bu, teatrımızın ən gözəl qastrol səfəridir... Bu gün məmnunam ki, sizin teatrın cavab qastrolunun şahidi olacağam. Hətta üstündən bir neçə onilliklər keçməsinə baxmayaraq”.
Aleksandr Şarovski sözlərinə davam edir: “Bu səfərdə bizim üçün çoxlu yenilik var - ilk dəfədir ki, Ümumrusiya Qastrol və Konsert Planında və “Böyük qastrollar” proqramında iştirak edirik. İlk dəfə olaraq, biz öz tamaşalarımızı Novokuznetsk və Kemerovo tamaşaçılarına təqdim edəcəyik. Azərbaycan və rus klassiklərinin əsərləri əsasında iki tamaşa göstərəcəyik, onların hər ikisi teatrın repertuarının əsasıdır. Mən bu iki Sibir şəhərinin gözəl ictimaiyyəti ilə səmimi, şən, əsl teatr görüşünün olmasını istərdim”.
Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrının artistləri A.V.Lunaçarski adına Kuzbass Dram Teatrının səhnəsində sentyabrın 7-də və 8-də yuxarıda adıçəkilən tamaşaları təqdim edəcəklər.
Rusiya Federasiyasının mədəniyyət naziri Olqa Lyubimova qeyd edib: “Böyük qastrollar”ın xarici ölkələrin teatrları ilə bağlı istiqaməti həm tamaşaçılar, həm də truppaların özləri üçün son dərəcə vacibdir. Qastrol səfərləri sayəsində teatrsevərlər digər ölkələrin ən yaxşı tamaşaları ilə tanış ola bilərlər. Rusiya teatrları ilə xaricdəki rus teatrları arasında qarşılıqlı əlaqə ümumi mədəni məkanın möhkəmlənməsinə şərait yaradır və sənətçilərə unikal yaradıcılıq təcrübəsi əldə etmək imkanı verir”.
“Böyük qastrollar” proqramı Rusiya Federasiyası Mədəniyyət Nazirliyinin Ümumrusiya Qastrol və Konsert Planına uyğun olaraq “Roskonsert” Federal Dövlət Büdcə Təşkilatı tərəfindən həyata keçirilir. Festivalın əsas informasiya tərəfdaşı TASS agentliyidir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.09.2024)
Şəhidlər barədə şeirlər - Şəhid Elnur Ağaəhmədov
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı gənc yazar Elşad Baratın şəhidlər barədə silsilə şeirlərinin təqdimini davam etdirir.
Şəhid Elnur Ağaəhmədov
Elnur Ağaəhmədov 1998-ci il iyunun 28-də Xızı rayonunun Sitalçay kəndində anadan olub. 2004-2015-ci illərdə C. Novruz adına Sitalçay kənd tam orta məktəbində təhsil alıb. Subay idi.
Elnur Ağaəhmədov 2016-2017-ci illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. 2017-ci ildən isə gizir hərbi rütbəsində müddətdən artıq həqiqi hərbi qulluqçu olaraq xidmət edirdi.
Azərbaycan Ordusunun kiçik giziri olan Elnur Ağaəhmədov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan Vətən müharibəsi zamanı Xocavəndin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Elnur Ağaəhmədov oktyabrın 26-da Xocavənd döyüşləri zamanı Qırmızı Bazar istiqamətində şəhid olub. Xızı rayonunun Sitalçay kəndində dəfn olunub.
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Elnur Ağaəhmədov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.
Azərbaycan ərazilərinin işğaldan azad olunması zamanı döyüş tapşırıqlarını yerinə yerinə yetirən zaman mərdliyin və igidliyin göstərilməsinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 18.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Elnur Ağaəhmədov ölümündən sonra "İgidliyə görə" medalı ilə təltif edildi.
Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 29.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Elnur Ağaəhmədov ölümündən sonra "Kəlbəcərin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Azərbaycanın Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Elnur Ağaəhmədov ölümündən sonra "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Azərbaycanın Xocavənd rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.06.2021-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Elnur Ağaəhmədov ölümündən sonra "Xocavəndin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Bu xalqın qəhrəmanı -
Ocaq şəhid, pir şəhid.
General tək savaşan,
Qəhrəman gizir şəhid.
Haqq yolda savaşından,
Hamı razıdır sənin.
Qardaşın da hərbçidir.
Atan qazidir sənin.
Uşaqlıqdan vətənə,
Xalqa bağlı olmusan.
Şuşalı, Kəlbəcərli,
Qarabağlı olmusan.
Olmusan igidlərin,
Öndə gedən igidi.
Qələbə ordumuzun,
Şanlı vətən igidi.
Zəfər yolun uzanır,
Cənnətin bağlarına.
Xızının dağlarından,
Şuşanın dağlarına.
Siz oğullar son dediz,
Vətən boyda həsrətə.
Hamı yığışıb gəlib,
Ruhunu ziyarətə.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.09.2024)
Habil Yaşarın təqdimatında MARAQ DAİRƏMİZ
Habil Yaşar, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Əziz oxucular, “Maraq Dairəmiz” adlı tamamilə fərqli bir layihəylə qarşınızdayam.
Gülnarə Nasir xanım gənc şair olmaqla yanaşı, eyni zamanda dəyərli pedaqoqdur. Onunla qarşılıqlı sual-cavabı sizlərə təqdim edirəm. Buyurub oxuya bilərsiniz…
HY: Salam, Gülnarə xanım. Necəsiniz?
GN: Şükür, Habil bəy yaxşıyam. Siz necəsiniz?
HY: Şükürlər olsun ki, mən də yaxşıyam. Həmişə yaxşı olaq İnşallah! Hər zaman maraqlı fikirlərinizlə mənimlə yanaşı digərlərinin də diqqətini çəkməkdəsiniz. Bir-birimizin maraqlarını hörmətli oxuculara daha yaxından təqdim eləmək üçün dialoqumuzu qarşılıqlı sual-cavab şəklində qursaq olarmı?
GN: Əlbəttə, çox şad olaram…
HY: Təşəkkür edirəm…
GN: Buyurun…
HY: 1. Söz ya Səs?
GN: Şübhəsiz ki, Söz…
HY: Mən də əlbəttə ki, Söz…
HY: 2. Kitab ya İnternet?
GN: Kitab…
HY: Kitab…
HY: 3. Qələm ya Qılınc?
GN: Qələm…
HY: Qələm…
HY: 4. Nəzm ya Nəsr?
GN: Nəsr…
HY: Nəsr…
HY: 5. Vərəq kitab ya Elektron kitab?
GN: Vərəq kitab…
HY: Vərəq kitab…
HY: 6. İstedad ya Zəhmət?
GN: Zəhmət…
HY: Zəhmət…
HY: 7. Ədəbiyyat ya Tarix?
GN: Ədəbiyyat…
HY: Ədəbiyyat…
HY: 8. Savad ya Vicdan?
GN: Vicdan…
HY: Vicdan…
HY: 9. Şərq ya Qərb?
GN: Qərb
HY: Qərb
HY: 10. Keçmiş ya Gələcək?
GN: Gələcək…
HY: Gələcək…
HY: 11. Oxumaq ya Yazmaq?
GN: Oxumaq…
HY: Oxumaq…
HY: 12. İnsan zəkası ya Süni Zəka?
GN: İnsan zəkası…
HY: İnsan zəkası…
HY: 13. Radio ya TV?
GN: Radio…
HY: TV
HY: 14. Teatr ya Kino?
GN: Kino…
HY: Teatr…
HY: 15. Başlanğıc ya Son?
GN: Başlanğıc…
HY: Başlanğıc…
HY: 16. Mülayim ya Sərt?
GN: Mülayim…
HY: Mülayim…
HY: 17. Mənəviyyat ya Maddiyyat?
GN: Mənəviyyat…
HY: Mənəviyyat…
HY: 18. Yer ya Kosmos?
GN: Yer…
HY: Kosmos…
HY: Sizinlə bu dialoqdan çox şad oldum Gülnarə xanım…
GN: Mən də həmçinin…
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.09.2024)
Zireh adam MİRŞAHİN AĞAYEV
Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bu gün mən ölkənin tanınmış jurnalisti barədə söz açacağam. Çünki iş görənə qiymət vermək lazımdır, yoxsa ki, bizim əksəriyyət kimi, hərəyə bir quyruq qoşmaq lazım deyil. O isə kifayət qədər vətəninə fayda verən adamdır.
Azərbaycan Respublikası dünyanın balaca dövlətlərindən biridir. Doğrudur, ondan da xırdaları var, amma bu ölkə böyüklərin arasında öz düzgün xarici siyasəti ilə duruş gətirə bilir. Kim nə deyir özü bilər, əgər bu gün ölkənin suverenliyi bərpa olunubsa, əminamanlıq hökm sürürsə, demək dövlətçiliyimizin ana sütunları möhkəmdir, etibarlı təməl üzərində qurulub…
Hər bir ölkənin toxunulmaz sərhədləri olduğu kimi, canlı zirehləri də olur. Onlar dövlətin siyasətini satqınların xəyanətindən, nankorların məkirli həmlələrindən qorumaqdan ötrü, bir növ qalxan rolunu oynayırlar. Bu döyüşdə vurulan zərbələrin böyük əksəriyyəti də həmin zirehlərə, qalxanlara dəyir…
Bəli, Mir Şahin Ağayev bu dövlətin zirehlərindən, qalxanlarından biridir. Bəlkə də o, özünü siyasət aləminin adamı hesab etmir, lakin rəhbərlik etdiyi televiziya ilə birlikdə bu ölkənin ideoloji sütunlarından biri olduğunu bilənlər bilir. Onun kiçik bir kollektivi ilə gördüyü iş böyük bir qurumun gördüyü işə bərabərdir…
Dövrümüzdə yeni bir ifadə- “rusbaşlar” kəlməsi dövriyəyə buraxılıb. Yeri gəldi-gəlmədi bu sözü hər kəsə yapışdırmağa çalışanlar da az deyil. Bəziləri elə düşünürlər ki, yüz illər əsarətində olduğumuz bir imperiyadan tez bir zamanda qopmaq, ona qarşı savaş açmaq çox asan işdir. Əsla! Əlbəttə ki, dədə-babalarımızın qoyub getdikləri problemləri qısa bir vaxtda həll etmək bizdən dərin siyasət, ağıl, səbir və təmkin tələb edir. Tələsmək, kəmhövsələ olmaq ölkəni təlatümə sürükləməyə bərabərdir. Mir Şahin Ağayev ölkə rəhbərinin bu istiqamətə yönələn siyasətini də doğru-düzgün təbliğ edir…
Bəlkə də boyu bir metr səksən santimetr olar, ya olmaz. Fəqət Mir Şahin Ağayev Azərbaycan üçün hündürlüyü on səkkiz min metr olan bir zireh, böyük bir dağdır. Onu gələcəkdə daha çox qiymətləndirəcəklər. Allah Azərbaycanımızı hifz etsin! Allah Mir Şahin Ağayev kimi zirehləri qorusun!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.09.2024)
“İnsandır oxunacaq ən böyük kitab...” - Hacı Bəktaş Vəlinin kəlamları
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Qısa fikirlər xəzinəsində sizlərə Şərq dünyası dahilərin qiymətli fikirlərini çatdırmaqdadır. Növbə Hacı Bəktaş Vəlinindir.
Sığındım sən Tanrıya....
***
Alimlərə atadan və anadan daha çox hörmət edün.
***
Elmdən keçməyən yolun sonu qaranlıqdır.
***
"Fatihə" surəsi endigü vaxt İblis əleyhillane yas tuddı, riqqət edüp ziyadə ağladı.
***
Həq sübhanəhu və təala münacatı Musa peyğəmbərə Tur dağında, İbrahim peyğəmbərə məscidlər içində, Yunus peyğəmbərə balığın qarnında, Yusif peyğəmbərə quyu içində və iki cahan fəxri Mühəmməd Mustafaya göylər içrə verdi.
***
Həq-təala Tövhiddə, İncildə və Zəburda hər nə zikr etdisə, məcmusu Qurandur.
***
Həqq əhlini heyvanlar dəxi sevərlər.
***
Hər kim nemətə şükr eləməsə, ol nemət ondan alınur.
***
İnsandır oxunacaq ən böyük kitab...
***
Kitablarun bünyadı Qurandur və Quranun bünyadı Fatihədür.
***
Könül ilə Çələb arasında hicab yoxdur.
***
Möminlərin könlü Kəbəyə bənzər.
***
Mərifət ağacının başı Tövhiddir.
***
Mərifətlü könüllərün nurı ərşdən yucadur.
***
Mərifətün əvvəl məqamı ədəbdür; ikinci məqamı qorxudur.
***
Rəhman əsli imandur və şeytan əsli gümandur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.09.2024)
POETİK QİRAƏTdə Əlizadə Nurinin “Üşüyür” şeiri
Təqdim edir: Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Poetik qiraətdə növbə yenidən Əlizadə Nuridədir. “Üşüyür”deyir şair. Şeir türk sevdalısı şair Rüstəm Behrudiyə ithaf edilib.
Xoş mütaliələr.
Üşüyür
Əziz Rüstəm Behrudiyə
Ağaclar öz yarpağından.
Gül nəfəsindən üşüyür.
Payız çatıb quşlara da-
Dimdiyində dən üşüyür...
Gəldi bu qəm boyu bəstə,
Mən qəfəsdə, o ahəstə...
Yaşamaq istəyən xəstə
Öz həvəsindən üşüyür.
Azıb qaldım naşı kimi,
Kor adamın daşı kimi.
Adam da çöl quşu kimi
Bir gün səsindən üşüyür...
Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.09.2024)
Nəsimi yaradıcılığı Almaniya ədəbiyyat portalında
Almaniyanın populyar “Reimemaschine” ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində dahi Azərbaycan şairi İmadəddin Nəsiminin alman dilinə tərcümə edilmiş “Ey həq əhli, yəqin imiş bu xəbər” şeirinin yayımına başlayıb.
Tərcümə Mərkəzinin yaydığı məlumata görə, şairin yaradıcılığı haqqında məlumatla təqdim olunan şeirin alman dilinə tərcümə müəllifi tanınmış alman tərcüməçisi Martin Remanedir.
Qeyd edək ki, geniş oxucu auditoriyası tərəfindən izlənən portal mütəmadi olaraq səhifələrində Uilyam Şekspir, Volfqanq Höte, Fridrix Şiller, Emili Dikinson, Ceyn Ostin, Pablo Neruda kimi dünyaşöhrətli şair və yazıçıların yaradıcılığına yer ayırır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.09.2024)
Türkiyənin Antalya şəhərində “Azerbaycan güzel sanatları” adlı sərginin açılışı olub
Türkiyədəki Səfirliyimizin nəzdindəki Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin layihəsi ilə milli mədəniyyətimiz, tariximiz, ədəbiyyatımız, incəsənətimizin təbliği məqsədi ilə qardaş ölkənin bölgələrində tədbirlər və layihələr reallaşdırılmaqdadır.
Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin layihəsi, Azərbaycanın Türkiyədəki Səfirliyi və Antalya Azərbaycan Mədəniyyət və Həmrəylik Dərnəyinin dəstəyi ilə cari il 31 avqust tarixində Türkiyənin tarixi və turizm bölgəsi olan Antalya şəhərində “Azərbaycan mədəniyyəti və sənəti günü” tədbirləri keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzindən verilən məlumata görə, bu məqsədlə Antalya şəhərində Nazim Hikmət Konqres Mərkəzində “Azərbaycanın təsviri sənəti” adlı sərgi Antalyalılar tərəfindən maraqla qarşılanıb. Sərgidə Azərbaycan mədəniyyəti, incəsənətinə dair guşələr təşkil edilmiş, Azərbaycandan “FR Collection” kolleksiyasına aid gətirilən qadın baş geyimi - tarixi kəlağayılar, milli geyimlərimiz nümayiş olunub.
Azərbaycan xalqının mədəni tarixini yaşadan sənətkarlıq nümunələrindən biri kimi UNESCO-nun qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilən kəlağayılarımız qardaş ölkədə maraqla qarşılanıb.
Qeyd olunub ki, Böyük İpək yolunun Azərbaycandan keçməsi, xarici ölkələrlə ticarət əlaqələrinin genişlənməsi bir sıra sahələr kimi ölkəmizdə ipəkçiliyin inkişafına səbəb olmuş, ipəkdən hazırlanan kəlağayılar, milli geyimlər, xalça sənəti daim inkişaf edərək, milli sənətimizin inciləri siyahısına daxil edilib.
Sərgidə Azərbaycan incəsənətinin mühüm sahəsi olan rəssamlıq və bu məktəbin qadın nümayəndələrinin əsərləri də nümayiş olunub. “Azərbaycan qadın rəssamları Nailə Əhmədova, Aygün Mustafayeva, Ayan Məmmədova-Əzizova, Şəhla Baxşəliyeva Şendal, Kamilla Eldarova, Xanım Məmmədova, Ülkər Behbudova, Raida Musatafayeva, Leyla İsayeva və Türkiyədə yaşayıb, yaradan rəssamlarımız Mətanət Hüseynova, Nüşabə Küçükün əsərləri Nazim Hikmət Konqres Mərkəzində nümayiş etdirilib.
Sərgidə çıxış edənlər qeyd ediblər ki, Azərbaycan mədəniyyətinin inkişaf etmiş sahəsi olan rəssamlıq sənəti, rəssamlarımız yaratdığı əsərlərlə xalqımız haqlı olaraq fəxr edə bilər. Çıxış edənlər rəssamlarımızın dünya incəsənətinə böyük töhfələr verdiyini, Azərbaycan rəssamlıq məktəbinin yetişdirdiyi məşhur nümayəndələrin əsərlərinin dünya incəsənətinin inciləri sırasına daxil edilib.
Sərgi ilə Antalya valisi Hulusi Şahin, Azərbaycanın Türkiyədəki Səfiri Rəşad Məmmədov, çoxsaylı dövlət nümayəndələri, Antalyada akreditə olunmuş diplomatik təmsilçilər, yerli ictimaiyyət nümayəndələri tanış olmuşlar.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.09.2024)
Ələkbər Salahzadənin xatirə gününə
Dünən - sentyabrın 1-i Azərbaycan Respublikasının Əməkdar İncəsənət Xadimi, şair Ələkbər Salahzadənin xatirə günü idi. Bu münasibətlə “Ədəbiyyat və incəsənət” onun bir şeirini sizlərlə paylaşır.
Bir də gördün
Bir də gördün beşikdi adam,
Bir də gördün bəbədi.
Bir də gördün uşaqdı adam,
Bir də gördün babadı
Bir də gördün oğuldu adın,
Bir də gördün atadı.
Bir də gördün yox oldu adam,
Bir də gördün fotodu
Bir də gördün oddu adam
Bir də gördün ot
Birdə gördün adamdı adam,
Bir də gördün ad...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(02.09.2024)