Super User
“Bu, Putin dövlətinin sonuncu fəslidir” - Dünyaşöhrətli Rusiya yazıçısı Boris Akuninin BBC-yə müsahibəsi
Dünyaşöhrətli Rusiya yazıçısı Boris Akunun BBC-yə müsahibə vermişdir. Müsahibədə yazıçı ürək ağrısı ilə Rusiyanın başladığı işğalçı müharibədən, bu müharibənin ukraynalılarla yanaşı rus insanlarına vurduğu mənəvi zərbələrdən söz açır, bütün nəcib insanları antimüharibə, antiputin koalisiyasında birləşməyə çağırır. Nəzərə alın ki, Boris Akunin Mixail Barışnikov və Sergey Quriyevlə birgə “Əsl Rusiya” adlı antimüharibə yönümlü humanitar layihəyə başlayıblar. Layihə rus müdaxiləsindən ziyan çəkən ukraynalılar üçün ianə toplamaqdadır.
Cəsarətli yazıçının müsahibəsinin qısa variantını “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının oxucularına təqdim edirik.
1.
İndi dünyanın qarşısında iki vacib məsələ var. Birincisi, müharibəni dayandırmaq. İkincisi, dəhşətli vəziyyətə düşmüş milyonlarla insana kömək etmək. Əlbəttə, müharibəni dayandırmağı şəxsən biz bacarmarıq, ancaq insanlara kömək etməyi ki bacararıq?
Hazırda xarici ölkələrdə yaşayan yüzlərlə rus adamı ukraynalılara kömək edir, ianə toplayır, volontyorluq hərəkatına qoşulub. Amma bu fəaliyyətlər kortəbiidir, onları bir mərkəzdən idarə etmək lazımdır.
Bizimçün – Rusiya vətəndaşları üçün indi çox vacibdir dünyaya göstərək ki, Rusiya təkcə Putindən ibarət deyil. Normal Rusiya, əsl Rusiya da mövcuddur.
Bizlər çoxuq. Biz özümüz barədə car çəkməli, birləşməliyik, hamımız bir yerdə Putindən sonrakı Rusiyanın taleyini indidən düşünməliyik. Biz hamımız ona can atmalıyıq ki, Putin olmasın, Putinsiz Rusiya olsun.
2.
Bizim layihədə siyasətçilər yoxdur, biz mənəviyyatı təmiz insanlarıq, biz əsl ruslarıq.
Mən çox emosional insanam. Hər gün bu bəd xəbərlərlə yaşayıram. Yazdiğim kitab da yarımçıq qalıb. O kitab ki, onun qəhrəmanı qoca diktatordur, öz reallığı ilə yaşayan, tərifi yağ-bal kimi həzm edib gözünün piydən pərdələnməsinə əhəmiyyət verməyən bir nakəsdir. Bilirsiniz, vaxtı ilə mən qaniçən rus çarı İvan Qroznı haqqında roman yazmaq istəyirdim, çoxlu araşdırma aparmışdım, onda diktatorların beyinləri, düşüncə tərzləri tam mənə agah olmuşdu. Diktatorlar ədəbi obraz kimi maraqsızdırlar, onlar üçün cəmi iki rəng var, ağ və qara. Bəlkə də bu düşüncə ilə, bəlkə də vaxt azlığından yarımçıq romanıma qayıtmıram. Düşüncələrim də belədir ki, qoca diktator obrazı cağdaş oxucu üçün elə də maraqlı ola bilməz. Amma sanki içimdə bu hadisələrlə bağlı yeni roman doğulur. İçimdəki energetikanı hiss etməyə bilmirəm.
Mən indi mütaliəyə daha çox meyl edirəm. Bilmirəm, nədənsə daha çox memuarları oxuyuram, mühacirətə gedən rusların, dissidentlərin həyatlarını oxuyuram. Bəlkə də bu, bir tale ironiyasıdır, nə bilim. Amma əvvəlki dövrlərin dissidentləri ilə indi dissident yoluna çıxacağı bəlli olanları eyniləşdirmək də düzgün deyil. O vaxtlar Qızıl meydana çıxıb hay-küy salmaqla nəyəsə nail olmaq istəyirdinsə indi ən azı sənin əlində sosial şəbəkə, dünyaya inteqrasiya var, indi fəaliyyət üçün daha yaxşı platformaya maliksən.
3.
Müqəssirlik hissləri bizlərdə böyükdür. Rusiya 90-cı illərdə totalitarizmdən qurtulanda biz ziyalılar, mədəniyyət xadimləri həvəslə senzurasız yaradıcılığa qoşulduq, heç birimiz siyasətin dalınca getmədik. Dedik, qoy çirkli siyasətlə çirkli adamlar məşğul olsunlar, bizsə mənəviyyata xidmət edək, kino çəkək, teatr tamaşaları qoyaq, kitab yazaq. Çoxumuz böyük uğurlar da qazandıq. Amma bu, düzgün yol deyilmiş sən demə. Biz ayılanda gördük ki, həmin çirkli adamlar ölkəni o qədər çirkləndiriblər ki. Yenə də geç deyil. Barı indisə təmizlik işlərinə başlayaq.
Rusiya Puşkinin, Tolstoyun, Çexovun, Dostoyevskinin ölkəsidir. Biz Putin Rusiyasını – “Putinləndi” bəyənmirik, biz əsl - əski rus təfəkkürlü Rusiyanı istəyirik.
Ölkədə əhalinin hakimiyyətə münasibəti heç də xoş deyil. Rəy sorğuları sizləri aldatmasın. Sorğular həqiqi deyil, bunları hakimiyyət özü özünüreabilitasiya üçün aparır. Polis rejimli ölkədə insanlar həqiqəti söyləyə bilmirlər.
Bundan sonra hadisələr sürətlə cərəyan edəcək. Rusiyanın özündə vəziyyət kəskinləşəcək. Soyuducular boşaldıqca televiziyaların səsi daha da gurlaşacaq, repressiv metodlar əndəzəsini aşacaq. Amma bu, Putin hakimiyyətinin süqutunu da yaxınlaşdıracaq.
Ləkələndik biz hamımız. Bu ləkə həmişə üstümüzdədir. O ləkəni silmək üçün rusların yeganə şansı Putin hakimiyyətini devirməkdir, inqilab etməkdir. Zaman bizi tələsdirir!
Müsahibəni efirdən köçürüb tərcümə etdi: Murad
Beynəlxalq Bekap və “Bezdiyin işdən çıx” günləri
Bu günə təsadüf edən bayramlar, əlamətdar hadisələr çoxdur. Məsələn, onlardan biri Bekap günüdür. Nədir bekap günü?
“Ədəbiyyat və incəsənət” portal sizə 31 mart gününün təqvimini təqdim edir.
Bekap günü
Bu gün Ümumdünya komputer məlumatlarının qorunması günüdür, World Backup Day – kompüter məlumatlarının bekaplanmasını – yəni ehtiyat nüsxələrinin çıxardılıb saxlanılmasını özündə ehtiva edir. Çünki bir təsadüf ən qiymətli materialların silinməsinə gətirib çıxara bilər. Texnikadan hər şey gözləmək olar. Ehtiyat isə igidin yaraşığıdır.
Beynəlxalq “Bezdiyin işdən çıx” günü
Çoox ibrətamiz bir gündür. Çoxu işə könülsüz gedir, iş onu təmin etmir, bezdirir, sadəcə maaşın xatirinə gedib gəlir. İldə bir gün verilib ki, bezgin insan cəsarətə gəlib ərizə yazsın, bezdiyi işdən çıxsın, özünə bab yeni iş axtarsın. Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, insanı xoşbəxt edən nəsnələr ikidir: ailəsində və işində rahatlıq. Bunlardan biri onu təmin etmirsə, o heç vaxt xoşbəxt ola bilmir.
Beynəlxalq dekolte günü
Dekolte bilirsiniz də - sinəsi açıq paltara deyilir. Günümüzdə xanımlar adətən ziyafətlərə, toy və nişanlara dekolte geyinməyi xoşlayırlar. Xüsusən Bakıda dekolte dəbi hədsizdir. Vaxtı ilə “qadının heç yeri görünməməlidir” kimi köhnə mental dəyərlərə söykənən Bakı qoçuları və cayıllarının törəmələri indi tam açıq-saçıq görünən qadınların qarşısında aciz qalıblar. Əlbəttə ki, zaman öz sözünü deyir, dəyərləri sürətlə dəyişir.
Sezar Çaves yaxşı kişi olub
Milli bayramlara gəlincə, Maltada azadlıq, Tailandda Kral Nanqklaonun xatirəsi, Meksikada tako, Böyük Britaniyada mürəbbə günüdür. Bayramsevər Amerikada bu gün bir neçə bayram var. Tomas Mendi günündə seçkilərdə rəsmən səs vermiş ilk Amerika zəncisi Tomas Mendi (1824-1904) anılacaq. Sezar Çaves günündə sosial hüquqlar uğrunda mübarizə aparan Kaliforniyalı Sezar Çavesin şəninə tərif söyləniləcək. Sezar Çaves deyirmiş ki, heç bir vəzifəli şəxs vətəndaşın hüququnu poza bilməz, ona vəzifə vətəndaşa qulluq eləmək üçün verilir, vətəndaşın “belinə minmək üçün” deyil.
Milli molyuska günündə isə xırda dəniz canlılarından hazırlanan mətbəx yeməkləri süfrələri bəzəyəcək.
Mədəni Müxtəliflik üzrə Beynəlxalq Fondu layihə müraciətlərini qəbul edəcək
UNESCO-nun Mədəni Müxtəliflik üzrə Beynəlxalq Fondu 16 mart-15 iyun 2022-ci il tarixlərində layihə müraciətlərini qəbul edəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, UNESCO-nun Mədəni Özünüifadə Müxtəlifliyinin Qorunması və Təşviqi üzrə 2005-ci il Konvensiyası çərçivəsində yaradılan fond inkişaf etməkdə olan ölkələrdə dinamik mədəniyyət sahələrinin yaradılmasına dəstək verən könüllü donor fondu hesab olunur. Bu il fond “Davamlı inkişaf üçün beynəlxalq yaradıcı iqtisadiyyat ili” təşəbbüsünə qoşularaq, inkişaf etməkdə olan 2005-ci il Konvensiyasının üzv ölkələrində yaradıcı iqtisadiyyata güclü töhfələr verməyi hədəfləyən layihələr həyata keçiriməyə çağırır.
Dövlət qurumları, qeyri-hökumət təşkilatları (QHT) və UNESCO-nun 2005-ci il Konvensiyasına üzv olan ölkələrdə qeydiyyatdan keçmiş beynəlxalq QHT-lər layihə təkliflərini təqdim edə bilərlər.
Layihələr aşağıdakı istiqamətləri əks etdirməlidir:
- Mədəni məhsulların və xidmətlərin müxtəlifliyinin yaradılması, istehsalı, paylanması və əldə edilməsinə təsir göstərən siyasət və strategiyaların hazırlanması və ya tətbiqi;
- 2005-ci il Konvensiyasının üzv ölkələrində yerli və regional mədəni sənaye sahələrini və bazarları dəstəkləmək üçün dövlət sektorunda və vətəndaş cəmiyyəti təşkilatlarında bacarıqların gücləndirilməsi.
Bütün layihələr nəticədə dayanıqlı yaradıcı ekosisteminin yaradılmasına və BMT-nin 2030 Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinin həyata keçirilməsinə töhfə verməlidir. 2010-cu ildən etibarən fond 129 layihə üzrə 65 inkişaf etməkdə olan ölkəyə 9.4 milyon ABŞ dolları məbləğində investisiya yatırmışdır. Bu müxtəlif təşəbbüslər, xüsusilə mədəni sahibkarlar üçün əlverişli mühit, mədəni məhsullar və xidmətlər üçün yeni bazarlara çıxış və mədəni müxtəlifliyə əlçatanlıq yaratmaqla yanaşı dayanıqlı mədəni idarəetmə sistemlərinin yaradılmasına köməklik göstərmişdir.
Sayca 13-cü olan layihə qəbulu çağırışına son müraciət tarixi: 15 iyun 2022-ci il.
Daha öncə təqdim olunan layihələrlə aşağıdakı keçiddən tanış olmaq mümkündür: https://en.unesco.org/creativity/ifcd/projects
Ətraflı məlumat əldə etmək üçün:
UNESCO-nun 2005-ci il Konvensiyası üzrə Katiblik
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Bu gün Azərbaycanlıların Soyqırımı Günüdür
Təqvimimizdəki daha bir matəm günü.
1918-ci ilin 30 mart – 3 aprel dövründə Rusiyanın bolşevik hökumətinin havadarlığı, Azərbaycana təyin edilmiş erməni komissar Stepan Şaumyanın təşkilatçılığı ilə erməni daşnaklardan və rus əsgər və matroslardan ibarət “qırmızı ordu” Bakı şəhərində və Bakı quberniyasının müxtəlif bölgələrində, eləcə də Şamaxı, Quba, Lənkəran, Salyan, Qarabağ və Naxçıvan ərazilərində azərbaycanlılara qarşı qırğın törətmişlər. Rəsmi mənbələrə əsasən soyqırım nəticəsində 12 minə yaxın azərbaycanlı qətlə yetirilmiş, on minlərlə insan itkin düşmüşdür.
Körpə uşaqları yüzlük mismarla divara mıxlayan, hamilə qadınların qarnını doğrayan, kişiləri ağacdan başıaşağı asıb aşağıda tonqal qalayan erməni vəhşiliyi barədə xəbər tutmaq üçün Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin həmin ilin iyununda yaratdığı İstintaq Komissiyasının sənədlərinə baxmaq kifayət edər. Heç vaxt bunları unutmamalıyıq, xalqın qan yaddaşına bunlar yazılmalıdır.
Çünki biz o xalqıq ki, sonradan həmin o Şaumyana Bakının göbəyində heykəl ucaltımışıq, adını rayonlara, qəsəbələrə qoymuşuq.
Azərbaycanın 3-cü prezidenti Heydər Əliyevin 26 mart 1998-ci il tarixli Sərəncamı ilə 31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü kimi qeyd olunur.
Allah bütün o günahsız qurbanlara rəhmət eləsin.
Azərbaycan və Çin arasında klassik əsərlərin tərcüməsi və nəşri barədə Anlaşma Memorandumu imzalanıb
Ötən gün Azərbaycan Respublikası mədəniyyət nazirinin birinci müavini Elnur Əliyev “Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi ilə Çin Xalq Respublikasının Mətbuat və Nəşriyyat Milli Administrasiyası arasında klassik əsərlərin tərcüməsi və nəşri barədə Anlaşma Memorandumu”nu imzalamışdır.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, əldə edilmiş razılığa əsasən qeyd edilən Anlaşma Memorandumu eyni vaxtda Çin Xalq Respublikasında da Nazir müavini, Çin Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Təbliğat şöbəsinin müavini cənab Can Cyançun tərəfindən imzalanmışdır.
Anlaşma Memorandumunun məqsədi növbəti beş il ərzində İştirakçıların təmsil etdikləri ölkələrin klassik və mühüm əsərlərinin hər iki ölkədə tərcümə və nəşrinə dəstək göstərməkdir. Hər iki ölkənin klassik və mühüm əsərlərinin qarşılıqlı təbliğinə təkan verəcək sənədə əsasən razılaşdırılaraq seçiləcək klassik əsərlər müvafiq olaraq Azərbaycan və çin dillərinə tərcümə olunaraq çap ediləcəkdir.
Məlumunuz olsun ki, Çin ədəbiyyatı çox zəngindir, bu ölkənin ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatçıları da var.
Azərbaycanın Əməkdar rəssamı Rəşad Ələkbərov həbs edilib
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Report" saytına istinadən xəbər verir ki, tanınmış rəssamın həbsi barədə vəkil Adəm Məmmədov məlumat verilib.
O bildirib ki, Ələkbərov Rəşad Böyükağa oğlu prokuroluq əməkdaşları tərəfindən saxlanılıb.
Onun barəsində Cinayət Məcəlləsinin 192.1 (qanunsuz sahibkarlıq), 247 (işlərin yerinə yetirilməsi zamanı ətraf mühitin mühafizəsi qaydalarını pozma) və 308.1-ci (vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə) maddələri ilə ittiham irəli sürülüb.
Bu gün R.Ələkbərovun barəsində Binəqədi Rayon Məhkəməsinin qərarı ilə həbs qətimkan tədbiri seçilib.
Qeyd edək ki, R.Ələkbərov Azərbaycanın Əməkdar rəssamıdır. Onun əsərləri Azərbaycan, Türkiyə, İtaliya və Rusiyada şəxsi kolleksiyalarda saxlanılır.
Frankofoniya Günləri çərçivəsində Bakıda 10 film nümayiş olunacaq
Aprelin 1-dən etibarən Bakıda Frankofoniya Günlərinə start veriləcək.
AzərTAC xəbər verir ki, bu münasibətlə martın 30-da Bakı Fransız Liseyində 6 ölkənin Azərbaycandakı səfirlərinin iştirakı ilə mətbuat konfransı keçirilib.
Mətbuat konfransında bildirilib ki, aprelin 22-dək davam edəcək Frankofoniya Günləri altı ölkənin - Fransa, Latviya, Litva, Mərakeş, Çex Respublikası və Meksikanın Azərbaycandakı səfirliklərinin təşkilatçılığı ilə baş tutacaq. Frankofoniya Günləri çərçivəsində Azərbaycandakı səfirlikləri tərəfindən mədəni tədbirlər keçiriləcək. Frankofoniya Günlərində 2022-ci ildə Avropanın mədəniyyət paytaxtı olan Kaunas şəhərinə həsr olunan fotosərgi, Rövşən Ağayevin “Fransız dili dərsləri” kitabının fransız dilində nəşrinin təqdimatı, “Beynəlxalq müstəvidə istifadə olunan dillərin arasında fransız dilinin müxtəlifliyi” mövzusunda beynəlxalq konfrans və Azərbaycan Dillər Universiteti, Gəncə Dövlət Universiteti və Naxçıvan Dövlət Universiteti arasında natiqlik müsabiqəsi təşkil olunacaq. Həmçinin Frankofoniya Günləri çərçivəsində 10 filmin nümayişi nəzərdə tutulur.
Qeyd edək ki, hər il Frankofoniya Günləri bütün dünyada, fransızdilli ölkələrdə, eləcə də fransız dilinin tədris edildiyi və öyrənildiyi ölkələrdə, o cümlədən Azərbaycanda qeyd olunur.
Bu il Frankofoniya Günləri “Gələcəyin frankofoniyası” mövzusuna həsr edilib.
Dünyada bütün diqqətlər İstanbula yönəlib
Rusiya və Ukrayna bu dəfə İstanbulda yenidən danışıqlar masası arxasında münaqişənin həlli variantlarını axtarmaq üçün əyləşiblər.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, nümayəndə heyətlərinin məlumatlarına istinad edən "Faynensşnl Tayms" yazır ki, Moskva Ukraynanın denasifikasiyası tələbini aradan qaldırır və Ukraynanın neytral statusa malik olması şərti ilə ölkənin Avropa İttifaqına daxil olması ilə razılaşmağa hazırdır. Kiyev isə öz növbəsində, eyni mənbələrə görə, beynəlxalq təhlükəsizlik zəmanəti almaq müqabilində NATO-ya üzvlükdən imtina edə bilər. Ukraynanın şərqində mübahisəli ərazilər və Krımın taleyi ilə bağlı suallar isə bu görüşdə müzakirə olunmur.
Tərəfləri qəbul edən Türkiyə dövləti nümayəndə heyətlərinə optimal iş kontekstini yaradıb. Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan bildirib ki, "onun ölkəsinin prezidentlər Putinlə və Zelenski ilə telefon məsləhətləşmələri müsbət istiqamətdə gedir".
Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov da İstanbul raundunun uğurla nəticələnməsində maraqlı olduğunu bildirib.
"Ukraynadakı böhranlı vəziyyət, ukraynadaxili münaqişə bütün bu illəri o qədər qızışdırılıb ki, çoxlu sayda problemlər yaranıb, odur ki, sadəcə, "sən nə düşünürsən?" sualı ilə fikir mübadiləsi aparmaq belə konstruktiv olardı”, - deyə Lavrov bildirib.
Xatırladaq ki, bir müddət əvvəl Prezident Zelenski Ukraynanın təhlükəsizliyi və Donbass və Krımın statusu məsələlərinin Ümumukrayna referendumuna çıxarılacağını bəyan etmişdi.
Dünən, Martın 29-da İstanbulun Dolmabaxça sarayında Rusiya və Ukrayna müzakirə heyətinin görüşü başlayıb. Nümayəndə heyətləri arasındakı media üçün qapalı şəraitdə keçirilmiş ilk görüşün Ankara vaxtı ilə saat 10:30-da başlanması məlumdur.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın toplantıdan əvvəl hər iki ölkənin nümayəndələri ilə görüşdüyü də bəllidir.
İstanbulda aparılan danışıqlar bu gün eyni məkanda davam edəcək.
Qeyd edək ki, Rusiyanın və Ukraynanın nümayəndə heyətləri martın 28-də İstanbula gəliblər. Hər iki ölkənin təyyarəsi Atatürk hava limanına enib.
Sloveniya Prezidenti Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin üzvlərini qəbul edib
Sloveniya Prezidenti Borut Pahor Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin üzvlərini qəbul edib.
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin mətbuat xidmətindən AzərTAC-a bildirilib ki, görüşdə Mərkəzin İdarə Heyətinin üzvü - Gürcüstanın sabiq Baş nazirinin müavini, sabiq xarici işlər naziri Eka Tkeşalaşvili, Baş katib Rövşən Muradov və Baş katibin müavini İlahə İbrahimli iştirak ediblər.
Görüş zamanı Mərkəzin regional və qlobal miqyasda həyata keçirdiyi layihələr, Ukraynadakı hadisələrin yaratdığı qaçqın böhranı və onun doğura biləcəyi fəsadlar barədə müzakirələr aparılıb.
Borut Pahor IX Qlobal Bakı Forumuna dəvət edilib. Forumun mühüm əhəmiyyət daşıdığı, qlobal problemlərin müzakirə edildiyi nüfuzlu siyasi platformaya çevrildiyi vurğulanıb.
Sloveniya Prezidenti Borut Pahora Mərkəzin həmsədri Vayra Vike-Freiberganın müəllifi olduğu “Nizami Gəncəvinin Yeddi Gözəli və ədəbiyyatdan digər esselər” kitabı və “Qələmin sehri Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”sindən seçilmiş miniatürlər” kitabı təqdim olunub.
Qeyd edək ki, Mərkəzin nümayəndələri daha əvvəl Rumıniya, Moldova, Polşada səfərdə olublar.
Günün fotosu: Ukrayna ordusu İrpeni geri qaytardı
Günün fotosu: Ukrayna ordusu İrpeni geri qaytardı
Ukrayna ordusu Kiyev vilayətinin İrpen şəhəri üzərində nəzarəti geri alıb. Bu barədə şəhərin meri Aleksandr Markuşin məlumat verib.
France Télévisions-un çəkiliş qrupu ruslar qovulduqdan sonra darmadağın olmuş bu şəhərdə çəkilişlər aparıb.
Foto: Euronews
