Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunda Özbəkistan Respublikası Ali Məclisi Qanunvericilik Palatasının deputatları ilə görüş keçirilib. Görüş çərçivəsində türk dünyasının böyük söz ustadı Əlişir Nəvainin 580 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir və təşkilatın himayəsi ilə çap olunan “Əlişir Nəvai Əsərləri” kitabının təqdimat mərasimi təşkil edilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, tədbiri giriş sözü ilə açan Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva qonaqları salamlayaraq, təşkilatın struktur və məqsədlərindən, türk dünyasının zəngin mədəniyyətinin beynəlxalq aləmdə təbliği yönündə genişmiqyaslı fəaliyyətindən bəhs edib. Fondun prezidenti çıxışında Özbəkistanın qədim mədəniyyəti, tarixi, dünya elminə və mədəniyyətinə töhfələr bəxş etmiş dahi şəxsiyyətləri, memarlıq abidələri ilə türk dünyasında xüsusi yerə sahib olduğunu vurğulayıb. Özbəkistan ilə əməkdaşlığın Fond üçün önəmli olduğuna toxunan Günay Əfəndiyeva, münasibətlərin inkişafının türk xalqlarının bir-birinə yaxınlaşmasında önəmli rol oynayacağını bildirərək, Özbəkistanın qədim irsinin tanıdılması istiqamətində müxtəlif layihələrin həyata keçirilməsinin nəzərdə tutulduğunu vurğulayıb: “Bu layihələrdən biri təşkilat tərəfindən türk ədəbiyyatının böyük nümayəndələrindən Əlişir Nəvainin 580 illiyi münasibətilə çap olunan “Əlişir Nəvai Əsərləri” kitabıdır. Kitabı Əlişir Nəvainin şeirləri ilə yanaşı, özbək orta əsrlər incəsənətinin nümunələrindən olan miniatürlər bəzəyir. Şairin şah əsəri sayılan “Xəmsə”ni türk dilində yazması onun türk dünyasına olan sevgisinin, ehtiramının və bağlılığının təzahürüdür”.

G.Əfəndiyeva kitabı çağataycadan Azərbaycan dilinə uyğunlaşdıran filologiya elmləri doktoru Ramiz Əsgərin nəşrin ərsəyə gəlməsində əməyini yüksək dəyərləndirib. 

Özbəkistanın Azərbaycandakı səfiri Bahrom Aşrafxanov tədbirin təşkilinə görə Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidentinə təşəkkür edib. Səfir bildirib ki, bugünkü tədbir iki qardaş dövlət - Özbəkistan ilə Azərbaycan arasında əməkdaşlığın uğurlu inkişafının daha bir parlaq nümunəsidir. “Mən bu məkanda səslənən səmimi sözləri son illərdə ölkələrimizin rəhbərlərinin səyləri nəticəsində ikitərəfli münasibətlərdə əldə edilmiş yüksək etimad, dostluq və qarşılıqlı anlaşma ilə əlaqələndirirəm. Əvvəl qeyd edildiyi kimi, Nəvai bütün həyatını türk dilinin inkişafına həsr edib və bu işdə böyük nailiyyətlər qazanıb. Türk dilində özünəməxsus yazı üslubu ilə seçilən Əlişir Nəvai, həmçinin öz dövrünün böyük hörmət və ehtiram sahiblərindən olub. Böyük şair poetik və nəsr əsərlərində yüksək ümumbəşəri ideyaları, özbək dilinin misilsiz zənginliyini və sonsuz ifadə imkanlarını nümayiş etdirməklə, milyonlarla oxucu qəlbində layiqli yer tutmuşdur", - deyə səfir qeyd edib.

Milli Məclisin deputatı, akademik Nizami Cəfərov tədbirin keçirilməsinin önəmindən bəhs edib: “Bu tədbir Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun ilk böyük işi deyil. Fond tərəfindən Türk xalqları ədəbiyyatının, mədəniyyətinin yaxınlaşması, irslərimizə ortaq şəkildə sahib çıxmağımız üçün xeyli işlər görülüb. Əlişir Nəvaiyə bənzəmək orta əsrlərdə ibadət kimi idi. Onun yaradıcılığı türk əbədiyyətinin bənzərsiz nümunələrindəndir”.

Özbəkistan Ali Məclisi Qanunvericilik Palatasının deputatı Oydin Abdullayeva Əlişir Nəvainin dünya ədəbiyyatındakı əvəzsiz yerindən bəhs edərək vurğulayıb ki, Asiya intibahının aparıcı mütəfəkkiri sayılan Nəvainin dünya ədəbiyyatına verdiyi töhfələr mədəniyyətlərin qarşılıqlı təsirinin parlaq nümunəsidir. Nəvai bütün həyatını türk dilinin inkişafına həsr edərək, bu işdə böyük uğur qazanıb. Böyük şairin əsərləri fars, italyan, alman, fransız, hind, türk, ingilis, rus, Azərbaycan, türkmən və digər dillərə tərcümə edilərək təkrar-təkrar nəşr olunur. Əlişir Nəvainin əvəzsiz yaradıcılıq və elmi irsi təkcə özbək xalqının deyil, dünya ədəbiyyatı tarixində, milli mədəniyyətimizin və ədəbi-estetik təfəkkürümüzün inkişafında da xüsusi yer tutur.

Tədbirdə çıxış edən Milli Məclisin deputatı Hikmət Babaoğlu Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu tərəfindən önəmli işlər görüldüyünü qeyd edib: “Türk dünyasının gələcəyini təyin edəcək faktorlar ortaq ədəbiyyatımız, tariximiz, mədəniyyətimizdir. Bunların içərisində şübhəsiz Əlişir Nəvai xüsusi yerə malikdir. Nəvai milli kimliyinin fərqində olan dərin düşüncəyə sahib mühafizəkar bir ədib idi”.

Özbəkistan Ali Məclisi Qanunvericilik Palatasının deputatı Xurşid Dosmuhamedov bildirib ki, iki qardaş xalq Əmir Teymur, Cəloliddin Mənquberdi, Nizami Gəncəvi, Uluqbəy və Nəsrəddin Tusi, Füzuli kimi böyük tarixi şəxsiyyətləri sayəsində bir-birinə yaxın bağlılığı vardır. “Tək özbəklərin deyil, bütün türk xalqlarının ədəbiyyatının böyük nümayəndəsi, şair, alim Əlişir Nəvai Nizami Gəncəvi ənənələrini davam etdirərək, onu öz müəllimi hesab etmişdir. Ramiz Əsgərin özbək mədəniyyətinin təbliğindəki xidmətləri əvəzsiz və təqdirəlayiqdir”. 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədr müavini, “525-ci qəzet”in baş redaktoru Rəşad Məcid türk məkanı olan Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Fondunda tez-tez türk dünyasının mədəni həyatını əks etdirən tədbirlər keçirildiyini bildirib. R.Məcid Nəvainin türk ədəbiyyatına təsirindən söz açaraq, onu bütün türk dünyasının söz sənətkarı adlandırıb.

Tədbirdə çıxış edən filologiya elmləri doktoru, professor Ramiz Əsgər tərtib etdiyi kitab haqqında məlumat verib. "Özbəkistan minillik tarixi, mədəni keçmişə malikdir. Əlişir Nəvai çağatay ədəbiyyatının şahıdır və türk dünyasının ən böyük şairlərindəndir. Puşkinin, Dantenin, Şekspirin dünya ədəbiyyatında yeri nə qədərdirsə, Əlişir Nəvainin də Özbək və türk dünyası ədəbiyyatında yeri ondan da artıq dərəcədədir".

Tədbirin bədii hissəsində Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Vaqif Əsədovun quruluşunda aktyor və aktrisaların ifalarında şairin şeirləri səsləndirilib və Özbəkistanın milli musiqisi təqdim olunub. 

Tədbirin sonunda Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Günay Əfəndiyeva tərəfindən türk dünyası ədəbi irsinin tanıdılmasındakı xidmətlərinə görə Ramiz Əsgərə və türk dünyası sənət irsinin tanıdılmasındakı xidmətlərinə görə Vaqif Əsədova plaket, Özbəkistan Ali Məclisi Qanunvericilik Palatasının sədri tərəfindən Ramiz Əsgərə Nəvai yaradıcılığının təbliğində gördüyü işlərə görə ünvanlanan təşəkkür məktubu və digər hədiyyələr təqdim olunub.

Bakıda rok festivalı çərçivəsində qala gecə təşkil olunacaq. Sözügedən festivalda The Passion, Free From Four, Dədə Baba, Orxan Efendi, Qara Dərviş, Groove in spires, Sadnos, Evil Decay kimi rok qruplar iştirak edəcəklər.

Qeyd edək ki, festivalın qala gecəsi iyunun 11-də Heydər Əliyev Sarayında keçiriləcək.

Biletləri Heydər Əliyev Sarayının kassalarından, eləcə də onlayn əldə etmək mümkündür.

Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyində Beynəlxalq Muzeylər Günü münasibətilə “Muzeylərin gücü” devizi altında “Şuşa musiqiçiləri” adlı sərgi açılıb. Muzeyin zəngin kolleksiyaları əsasında hazırlanan sərgi “Şuşa İli”nə həsr olunub.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən  xəbər verir ki, tədbirdə çıxış edən muzeyin direktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi Alla Bayramova sərginin əhəmiyyətindən danışıb. Bildirib ki, bu sərgilər vasitəsilə ziyarətçilər ölkəmiz haqqında geniş məlumat əldə edirlər.

Şuşanın Azərbaycan mədəniyyətinə çoxsaylı dəyərli ədiblər, musiqi xadimləri, ifaçılar bəxş etdiyini söyləyən A.Bayramova sərgidə qala-şəhərin tanınmış simaları – musiqişünas alim Mir Möhsün Nəvvab, xanəndə Keçəçioğlu Məhəmməd, bəstəkarlar Üzeyir Hacıbəyli, Zülfüqar Hacıbəyov, Soltan Hacıbəyov, maestro Niyazi, xanəndə Xan Şuşinski və başqalarının həyat və yaradıcılığını əks etdirən və muzeyin kolleksiyalarında qorunan və nümayiş olunan eksponatların təqdim edildiyini bildirib. Sərgilənən nümunələr musiqi alətləri, müəllif not əlyazmaları, şəxsi əşyalar, rəsm əsərləri, eskizlər, fotoşəkillər, kitablar, proqramlar, afişalar və s. əhatə edir.

Tədbir Mədəniyyət Nazirliyinin sektor müdiri Aqşin Mirfeyzullazadə bildirib ki, Azərbaycan dövlətinin uğurlu mədəniyyət siyasəti nəticəsində son illər muzeylərimizin dünyanın nüfuzlu muzeyləri ilə əlaqələri genişlənib. Bu sahədə beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində yeni nailiyyətlər əldə edilib. Hazırda ölkəmizdə fəaliyyət göstərən muzeylər və onların ekspozisiyaları azərbaycançılıq məfkurəsini uğurla təbliğ edirlər.

Muzeyin direktor müavini Təranə Zeynalova sərgidə nümayiş olunan əsərlər və əşyalar haqqında qonaqlara geniş məlumat verib. 

Tədbirin bədii hissəsində muzeyin Qədim musiqi alətləri ansamblı və solistlər –Xalq artisti Teyyub Aslanovun, Əməkdar artist Nuriyyə Hüseynovanın ifasında konsert proqramı təqdim olunub.

Hər il mayın 18-i Beynəlxalq Muzeylər Günü kimi qeyd edilir. Beynəlxalq Muzeylər Günü Beynəlxalq Muzeylər Şurasının (ICOM) təşəbbüsü ilə 1977-ci ildə təsis edilmişdir və bu günün məqsədi muzeylərin cəmiyyətin həyatında mühüm rol oynadığını göstərməkdir.

Beynəlxalq Muzeylər Şurası (ICOM) tərəfindən xalqlar arasında mədəni mübadilə və əməkdaşlığın inkişafına kömək məqsədilə təsis olunmuş bu gün hər il müxtəlif deviz altında keçirilir. Bu il Beynəlxalq Muzeylər Günü “Muzeylərin gücü” mövzusuna həsr olunmuşdur.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, Beynəlxalq Muzeylər Günü ilə əlaqədar vətəndaşların asudə vaxtının səmərəli təşkili məqsədilə Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən muzeylərdə açıq qapı günü elan olunmuşdur. Vətəndaşlarımız və ölkəmizin qonaqları 18 may tarixində ödənişsiz olaraq muzeyləri ziyarət etmək imkanı əldə edəcəklər.

Şəkildə: Milli tarix muzeyi

Azərbaycan Respublikasında 2022-ci ilin “Şuşa İli” elan edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 5 yanvar tarixli 3096 nömrəli Sərəncamının icrasını təmin etmək məqsədilə 2022-ci il ərzində Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən Şuşa şəhərində bir sıra beynəlxalq tədbirlərin təşkili nəzərdə tutulur. Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı və Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə “4 seasons of Shusha” adlı beynəlxalq fotoqrafiya layihəsi keçiriləcəkdir. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, layihə çərçivəsində dünyanın məşhur fotoqraflarının 2022-ci ilin qış, yaz, yay və payız fəsillərində Şuşa şəhərinə səfərləri təşkil olunacaq, hər fəsil üzrə fotoqraflar tərəfindən Şuşanın fotoşəkilləri lentə alınacaq və həmin fotoşəkillərdən ibarət sərgi təşkil olunacaqdır.

Dünyaca məşhur türk fotoqraf Hüseyn Taşkın öz baxış prizmasını əks etdirən möhtəşəm fotoşəkilləri ilə bu beynəlxalq layihədə ilk olaraq iştirak edəcəkdir. Şuşada yaz fəslindən fotoları lentə alacaq fotoqraf 16-23 may tarixlərində ölkəmizdə səfərdə olacaqdır.

Səfər çərçivəsində mayın 16-da türk fotoqraf Hüseyin Taşkın və layihənin kuratoru Angelo Bucarelli mədəniyyət nazirinin müavini Sevda Məmmədəliyeva ilə görüşdü və layihənin məqsədi və gözləntilər barədə fikir mübadiləsi aparıldı.

Bu layihə Şuşanın dünya miqyasında tanıdılması üçün bir çağırış olacaqdır. Şuşanın Azərbaycanın çoxəsrlik zəngin mədəniyyətinin, memarlıq və şəhərsalma sənətinin parlaq incisi kimi beynəlxalq aləmdə təbliği üçün sözügedən layihəyə xarici mütəxəssislərin cəlb olunması mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Layihə Türkiyə ilə yanaşı, Almaniya, Finlandiya və İsveçrənin tanınmış fotoqraflarının iştirakı ilə reallaşacaqdır. Xarici mütəxəssislərin Qarabağın incisi olan qədim Şuşanın tarixi, mədəniyyəti, dahi şəxsiyyətləri və bu gün ölkə rəhbərliyinin tapşırığı ilə burada aparılan quruculuq işləri ilə yaxından tanış olmaları və qısa bir müddət Şuşada yaşamaları onlarda bu ecazkar şəhər haqqında tam təsəvvür yaranmasına səbəb olacaqdır. Azərbaycana dəvət olunacaq mütəxəssislərin çəkdiyi fotoşəkillər onların Şuşa barədə təəssüratlarının tərənnümü olacaqdır.

Həmçinin, bu layihəyə yerli gənc fotoqraflar da cəlb olunacaq və onlar tanınmış türk fotoqrafı ilə görüşmək imkanı əldə edəcəklər. Hüseyin Taşkın tərəfindən gənc fotoqraflar üçün treninq proqramı da təşkil olunacaqdır.

 Gürcüstanda azərbaycanlıların yığcam yaşadıqları Marneuli rayonunda “Şota Rustaveli Günü”nə həsr olunmuş “Nizami Gəncəvi və Şota Rustaveli” adlı bədii gecə keçirilib. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən  xəbər verir ki, tədbir iştirakçıları əvvəlcə Nizami Gəncəvi və Şota Rustavelinin Marneulidəki “Çay Evi”nin qarşısındakı büstləri önünə gül dəstələri düzüblər.

Tədbirdə “İnkişaf və Təhsil Mərkəzi”nin layihə rəhbəri Emin Əhmədov və Gürcüstan Mədəniyyət Akademiyasının direktoru David Nesteronko çıxış edərək Nizami Gəncəvi və Şota Rustaveli yaradıcılığından danışıblar. Natiqlər “Nizami Gəncəvi və Şota Rustaveli” adlı maraqlı poeziya günündə iştirak edən şeirsevərləri təbrik ediblər. 

E.Əhmədov qeyd edib ki, belə tədbirlər davamlı olacaq və hər ay keçiriləcək. Bədii gecədə Gürcüstan Yazıçılar Birliyinin (GYB) sədri Mağvala Qonaşvili çıxışında Gürcüstan və Azərbaycan ədəbi mühitindən danışıb. O, məşhur qələm ustaları Ş.Rustaveli və N.Gəncəvinin xalqlarımızın nümunə göstəriləcək qələm sahibləri olduğunu bildirib. Qeyd edib ki, onlardan bizə miras qalan sevgi və məhəbbət əsərləri dünya ədəbiyyatı inciləri siyahısına daxil edilib.

GYB-nin sədri Mağvala Qonaşvili Azərbaycan ilə Gürcüstan arasındakı mədəni əlaqələrə nəzər salıb, Azərbaycan şairlərinin əsərlərinin gürcü dilinə tərcümə olunduğunu bildirib. Qeyd edib ki, hazırda Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA İctimai Birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla Əliyevanın şeirləri gürcü dilinə tərcümə olunur. O, Nizami Gəncəvi əsərlərinə tamaşa hazırlanacağını da vurğulayıb.

Ş.Rustaveli cəmiyyətinin sədri David Şemokledeli çıxışında Gürcüstan-Azərbaycan dostluğunun əsrlərin sınağından keçdiyini bildirib.

Azərbaycanın Gürcüstandakı səfirliyinin müşaviri Eldar Bayramov bədii gecənin təşkilini yüksək qiymətləndirib və bu cür tədbirlərin Azərbaycan-Gürcüstan mədəni əlaqələrinin daha da möhkəmlənməsinə xidmət etdiyini bildirib. Tədbirdə tanınmış tərcüməçi Oqtay Kazımovun “Nizami İli”ində nəşr olunan “Rustaveli və Nizami” kitabı haqqında ətraflı məlumat verilib. 

Müəllif bildirib ki, kitabda 16 nəfərdən ibarət gürcü və Azərbaycan alimlərinin məqalələri dərc olunub. 

O.Kazımov M.F.Axundovun və C.Məmmədquluzadənin əsərlərinin Akaki Sereteli və Məmməd bəy Abaşidze tərəfindən gürcü dilinə tərcümə olunduğunu və bu əsərlərin əsasında tamaşalar hazırlandığını qeyd edib. 

Bədii gecədə istedadlı tərcüməçi, şair İmir Məmmədlinin Şota Rustavelinin “Pələng dərisi geymiş pəhləvan” poemasından etdiyi tərcümələr, M.Maqomayevin ifasında N.Gəncəvinin sözlərinə bəstələnmiş mahnılar səsləndirilib. Eyni zamanda, “Gürcüstan haqqında nəğmə” mahnıları canlı ifa edilib.

Tədbir çərçivəsində gənc rəssam İvan Kezuanın və Şota Rustaveli mükafatı laureatı və Tiflis şəhərinin fəxri vətəndaşı, Keti Matabelinin “Pələng dərisi” silsiləsindən olan əsərləri nümayiş olunub.

Tədbirdə incəsənət, dövlət və ictimai xadimlər, ziyalılar, alim və şairlər, jurnalistlər iştirak ediblər. 

Qeyd edək ki, bədii gecə “Gürcüstan Yazıçılar Birliyi”, “Gürcüstan Mədəniyyət Akademiyası”, “Gürcüstanın Şota Rustaveli Cəmiyyəti” və “İnkişaf və Təhsil Mərkəzi”nin birgə təşkilatçılığı ilə reallaşıb.

Bu gün Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin “Natəvan” klubunda qurultaylararası dövrdə  Azərbaycan ədəbi tənqidi mövzusunda məruzə dinləniləcək. 

Məruzəçi tanınmış tənqidçi Əsəd Cahangirdir. 

Tədbir saat 12-də başlayacaq. 

Arzu edən hər kəs dəvətlidir.