Super User
Xətai Sənət Mərkəzində “Baharın rəngləri” sərgisi açıldı
Baharın nə qədər rəngi var? Yəqin ki sonsuz, deyilmi? Xüsusən rəsm əsərləri bu rəngləri bir-bir üzə çıxarmaqda israrlı olur.
“Heydər Əliyev İli” çərçivəsində baharda təbiətin oyanışını təsvir etmək məqsədilə elan olunmuş “Baharın rəngləri” adlı Respublika Uşaq Rəsm Müsabiqəsinin birinci yekun sərgisi açılıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, sərginin açılışından öncə Xətai Sənət Mərkəzinin direktoru Zahid Əvəzov çıxış edərək müsabiqə barədə məlumat verib.
Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyasının nümayəndəsi Elçin Hüseyn, Xətai Rayon İcra Hakimiyyətinin nümayəndəsi Mehriban İsrafilova, Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü, gənc fəal Sahib Şəmizadə, Kürdəmir Regional Mədəniyyət İdarəsinin rəisi Qalib Hüseynov və digərləri çıxış edərək müsabiqə və sərgidə nümayiş olunan əsərlərlə bağlı fikirlərini bölüşüblər.
Bildirilib ki, uşaqlara təbiəti sevdirmək və təbiətin qoruyucusu olan bir gəncliyin formalaşmasına xidmət məqsədilə keçirilən tədbirə 2000-dən çox uşaq 3000-ə yaxın əsər göndərmiş və 800-dən çox uşağın hərəsindən bir əsər sərgilənmək üçün seçilib.
Sonra sərginin açılışı olub. Sərgidə 200-dən çox rəsm əsəri nümayiş olunur. Seçim zamanı müəllifin yaşı nəzərə alınmaqla, düzgün kompozisiya, rəng seçimi, ideya və kənar müdaxiləsiz əsərlərə üstünlük verilib.
Əsəri sərgidə nümayiş olunan müəlliflər sertifikatla və an az 5 üzvü ilə təmsil olunan yaradıcılıq müəssisələri isə təşəkkürnamələrlə təltif ediliblər.
Qeyd edək ki, müsabiqə Mədəniyyət Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi, “Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti, Xətai Rayon İcra Hakimiyyəti, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Xətai Sənət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
“Min rəng verir bahar hər bir çiçəyə…”
Rübabə Muradovanın 90 illiyi münasibəti ilə
Onun mahnıları heç vaxt unudulmayacaq. Cənub həsrətini daim özündə gəzdirən Rübabə Muradova səsindəki nisgili və kədəri əsla gizlədə bilmirdi. Çünki ikiyə bölünmüş Azərbaycanın taleyini özündə daşımışdı. Cənubda doğulub şimalda yaşamışdı. 50 yaşında şimalda da həyatla vidalaşdı.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, martın 22-də görkəmli müğənni, Xalq artisti Rübabə Muradovanın 90 illiyidir.
Rübabə Muradova 1933-cü il martın 22-də Güney Azərbaycanın Ərdəbil şəhərində anadan olub. Sonra ailə Sovet Azərbaycanına köçüb. Gənc Rübabə Sabirabad Dövlət Dram Teatrında işləyib. Aktyor Ələsgər Ələkbərov onu təsadüfən həmin teatrda görüb və Bakıya Filarmoniyada işləməyə dəvət edib. O dönəmdə Rübabə musiqi təhsili də alıb. Asəf Zeynallı adına Bakı Musiqi Məktəbində Seyid Şuşinskinin sinfində təhsil almaqla tezliklə - 1954-cü ildən ta ki ömrünün sonuna kimi Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti olub. Tamamilə fərqli və güclü səsə sahib olan bu xanımın istedadı ona Dövlət Opera və Balet Teatrının solisti olduğu illərdə müxtəlif rollar oynamağa imkan verib. "Leyli və Məcnun”da Leyli, "Əsli və Kərəm”də Əsli, "Şah İsmayıl”da Ərəbzəngi, "Aşıq Qərib”də Şahsənəm, "Koroğlu”da Xanəndə qız, "Gəlin qayası”nda Sənəm kimi rollar oynayan Rübabə Muradova xalqın sevgisini qazanıb.
Rübabə Muradova 1983-cü il avqustun 28-də cəmi 50 yaşında dünyasını dəyişib. Ruhu şad olsun!
Onun ən unudulmaz mahnısını bu gün dinləyəkmi?
Ayrı düşdük, aylar ötdü, il oldu,
Eşqim sənsiz bir çağlayan sel oldu.
Bağça saldım, çiçək açdı, gül oldu,
Neyçün səni bəs unuda bilmirəm?
Unuda bilmirəm...
Min rəng verir bahar hər bir çiçəyə,
Ruh gətirir hər qəlbə, hər ürəyə.
Mən çatıram min arzuya, diləyə,
Neyçün səni bəs unuda bilmirəm?
Unuda bilmirəm...
Deyirlər ki, yoxdur sevgi, məhəbbət,
Bir-birinə qız-oğlan edir adət.
Doğrudanda, yoxdur əgər məhəbbət,
Neyçün səni bəs unuda bilmirəm?
Unuda bilmirəm...
Bəli, Rübabə xanımın bu mahnısını heç vaxt unutmayacaq, dönə-dönə dinləyəcəyik. Çünki unutmaq mümkün də deyil.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
Həsən Bayramovun İrəvan Müəllimlər Seminariyası barədə monoqrafiyası
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı fəlsəfə doktoru Nizami Novruzovun məqaləsini təqdim edir.
Ümumilli liderimiz Heydər Əliyev deyirdi: “Əgər Azərbaycanı müstəqil bir dövlət kimi dünyaya yaxşı tanıtmaq istəyiriksə, Azərbaycanın qədim tarixini, əsrlər boyu keçdiyi yolu gərək həm öz vətəndaşlarımıza, həm də bütün ölkələrdə olan elm adamlarına, respublikamıza maraq göstərən adamlara tanıdaq. Bu sahədə də tarixçilərimizin qarşısında çox böyük vəzifələr durur, onların üzərinə böyük məsuliyyət düşür”.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev də həmin problemi daim diqqət mərkəzində saxlamış, müxtəlif məruzə və çıxışlarında, xüsusilə Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinə tarixi kontekstdə yanaşaraq Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının ümumi yığıncağındakı çıxışında diqqət mərkəzinə çəkmişdir: “Biz təşəbbüslərimiz, tarixə müraciətimiz və konkret dəlillərlə, faktlarla əsaslandırmışıq ki, İrəvan Ermənistanın paytaxtı kimi Azərbaycan dövləti tərəfindən 1918-ci ildə ermənilərə verilmişdir. İrəvan xanlığında yaşayan əhalinin əksəriyyəti azərbaycanlılar idi. Zəngəzur mahalı qədim Azərbaycan torpağıdır və süni şəkildə Ermənistana verilib. Zəngəzur mahalının Ermənistana verilməsi böyük ədalətsizlik idi. Doğma torpağımızın bir parçası Ermənistana birləşdirildi. Bunun çox böyük mənfi nəticəsi oldu.”
Bu çağırışların işığında ölkəmizin tarixinə, xalqımızın etnogenezisinə, maddi-mədəniyyət abidələrinə, müxtəlif mərhələlər üzrə inkişafımızın əsas istiqamətlərinə dair tanınmış ziyalılarımızın, elm adamlarının çox ciddi tədqiqatları nəşr olunmuş, bir çox beynəlxalq və regional səviyyələrdə sanballı məruzə və çıxışlar edilmişdir. Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərində məlum Qarabağ münaqişəsi bəhanə edilərək yaradılmış süni konfliktlərin zəfərlə başa çatdırılması regionda yeni reallıqlar meydana çıxardı. Bu mənada Qərbi Azərbaycan, İrəvan, Zəngəzur kimi ifadələrə ərazi iddiası mənasında deyil, tarixi-coğrafi gerçəkliklər aspektində yenidən baxmaq zərurəti yaranmışdır. Ona görə də Qərbi Azərbaycan, İrəvan, Zəngəzur, Dərələyəz, Göyçə ifadələri adi leksik mənasından çox milli müstəqillik və dirçəliş uğrunda tarixi mücadilənin simvollarına çevrilmişdir. Bu ifadələrin ehtiva etdiyi böyük məna tutumu gələcək tədqiqatlar, konfranslar, simpoziumlər üçün çox ciddi əhəmiyyət daşıyır. Ermənistanla ikitərəfli münasibətlərdə həlledici yolun astanasında olduğumuz bir dövrdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin İrəvan Müəllimlər Seminariyasının 140 illiyi ilə əlaqədar 29 dekabr 2021-ci il tarixində imzaladığı sərəncam bütün ziyalıların, o cümlədən təhsil tədqiqatçılarının qarşısında da çox ciddi vəzifələr qoyub.
Hörmətli prezidentimiz İlham Əliyevin bu sərəncamına müvafiq pedaqoji elmlər doktoru, professor Həsən Bayramovun “İrəvan Müəllimlər Seminariyası: milli maarifçiliyimizin genezisi və prioritetlərin paradiqması” monoqrafiyası bu sahədə aparılan uğurlu tədqiqatlardan biri kimi qiymətləndirilməlidir. Əsərdə “Çarizmin Azərbaycanı işğal etdikdən sonra yeni tarixi-maarifçi transformasiyaya keçid”, “Tarixi-maarifçi proses kontekstində yeni tipli təhsilin ilkin şəbəkələşməsi”, “İrəvan Müəllimlər Seminariyası və onun yaranmasını şərtləndirən maarifçi zəmin”, “İrəvan və Qori müəllimlər seminariyaları: paralel prioritetlər”, “İrəvan Müəllimlər Seminariyasının Ermənistanda azərbaycanlı müəllim kadrlarının hazırlığında rolu” başlıqları altında çox maraqlı araşdırmalar öz əksini tapıb.
İnanıram ki, hörmətli professorumuz Həsən Bayramovun “İrəvan Müəllimlər Seminariyası: milli maarifçiliyin genezisi və prioritetlərin paradiqması” monoqrafiyası ciddi tarixi-siyasi və mənəvi-pedaqoji əhəmiyyətli problemə həsr edilmiş əsər kimi həm yeni-yeni araşdırmalara stimul verməklə, həm də indiyədək aparılmış bir çox fundamental araşdırmaları tamamlamaqla gələcək tədqiqatlara da təkan olacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
Axşam meyvə yeməyin! - Həkimlərdən tövsiyə
Meyvə yüngül və kökəltməyən qida sayılır. Bu səbəbdən bir çox arıqlamağa çalışan qadınlar axşamlar daha kalorili qidaları 1 boşqab meyvə ilə əvəz edir. Lakin bu çox böyük səhvdir və nəinki arıqlamağa kömək etmir, əksinə, artıq kiloların yığılmasına səbəb olur. “Ədəbiyyat və incəsənət”in növbətçisi Könül dietoloqların məlumatlarını ələk-vələk edərək yuxarıdakı qənaətə gəlib.
Məsələ burasındadır ki, təbii şəkərlə zəngin olan meyvələrin istehlakı qanda şəkərin səviyyəsini qaldırır. Orqanizm şəkərin səviyyəsini normaya salmaq üçün insulinin istehlasını artırır. İnsulin piylərin parçalanması prosesini ləngidir və əksinə piylərin yığılmasına səbəb olur. Axşam saatlarında insanın hərəkətliliyi kəskin azalır, insan kalori sərf etmir və yediyimiz 1 boşqab "ziyansız" meyvə orqanizmdə piyə çevrilir.
Bütün bunları nəzərə alaraq mütəxəssislər meyvələri səhər və günorta yeməkləri arasında istehlak etməyi tövsiyə edirlər.
Tərəvəzlər isə həqiqətən arıqlamağa kömək edir. Bu səbəbdən axşam meyvə salatının əvəzinə tərəvəz salatını (yağsız!) yesəniz daha yaxşı olar.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
Mehriban Xanlarovanın tez-tez üz-gözünü silməsi
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı yazıçı-dramaturq Əyyub Qiyasın tanınmış teatr və kino xadimlərinin həyatlarından qələmə aldığı maraqlı anları təqdim edir. Növbəti təqdim edilən Mehriban Xanlarovadır.
MEHRİBAN XANLAROVA
(1967)
***
Birinci kursda oxuyanda etüd və sadə aktyor bacarığı məşğələləri hazırlayrdıq. Xalq artisti Məlik Dadaşov bizi imtahanqabağı yoxlayırdı.
– Hə, Mehriban, de görüm səhnədə xəstənin tərləməyini necə göstərə bilərsən?
– Tez-tez üz-gözümü silirəm.
– Başqa…
– Mürəbbəli çay içdiyini göstərərəm… sonra dəsmalla üzümü silərəm…
– Yaxşıdır. Başqa?
– Qalın bir şeyə bürünüb, titrəyərəm və tez-tez üz-gözümü silərəm.
– Pis deyil. Başqa?
– Məlik müəllim, olar üz-gözünü silim?
Həyəcandan qan-tər içində idim.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
Heydər Əliyev ilinə Özbəkistandan töhfə
Yenidən söhbətimizin mövzu obyekti Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzidir, belə ki, mərkəz 2023-cü il üzrə Özbəkistan mətbuatı, ictimaiyyəti arasında ölkələrimiz və xalqlarımız arasında tarixi dostluq və əməkdaşlığa dair müsabiqə elan edib.
2023-cü ilin Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən ölkəmizdə “Heydər Əliyev İli” elan edilməsi ilə əlaqədar Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi tərəfindən Özbəkistanda silsilə tədbirlərin və layihələrin həyata keçirilməsi plandaşdırılır. Bununla əlaqədar, Mərkəz müsabiqəyə “Heydər Əliyev və Türk dünyası”, “Heydər Əliyev və Özbəkistan” adlı nominasiyaları daxil edib.
Bu barədə Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzindən məlumat verilib.
Bildirilib ki, TÜRKSOY tərəfindən 2023-cü ilin Şuşanın “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” elan edilməsi ilə əlaqədar eyniadlı nominasiya müsabiqədə yer alıb və bu nominasiya üzrə Azərbaycanın qədim şəhəri, Qarabağın mərkəzi, mədəniyyət paytaxtımız Şuşa şəhəri, onun tarixi, mədəniyyəti, turizm ehtiyatları, tanınmış şuşalılar, milli-mədəni irsimizin dağıdılması, Şuşanın məşhur abidələri, şəhərin Azərbaycan mədəniyyətinə verdiyi töhfələr və s. barədə məqalələr təqdim oluna bilər.
Mərkəzdən bildirilib ki, Azərbaycan ordusunun rəşadəti, Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin uğurlu siyasəti nəticəsində Şuşanın azad olunması, işğaldan qurtarılmış Azərbaycan ərazilərində bərpa və quruculuq işləri, dinc əhalinin öz yurd yerlərinə qayıdışına dair məqalələrə, televiziya verilişlərinə nominasiyada üstünlük veriləcəkdir.
Həmçinin Özbəkistan Respublikasında 2023-cü il Prezident Şavkat Mirziyoyev tərəfindən “İnsanlara diqqət və keyfiyyətli təhsil ili” elan olunduğundan bu mövzuda müsabiqəyə nominasiya əlavə edilib.
Nominasiyalar arasında Azərbaycan-Özbəkistan dostluğu, əməkdaşlığı, tarixi əlaqələri, dövlətlərimizin strateji müttəfiqliyi mövzusu da yer alıb.
Müsabiqədə sadalanan mövzular üzrə “məqalələr”, “televiziya verilişləri”, “sənədli filmlər”, “tərcümə əsərlər”i, habelə “Azərbaycan və Özbəkistan haqqında ən çox materiallar dərc edən mətbu orqanlar (qəzet, jurnal, sayt, televiziya kanalı)”, dostluq və əməkdaşlığımızı fəal təbliğ edən dövlət və ictimaiyyət nümayəndələri Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin fəxri diplom və pul mükafatlarına layiq görüləcəklər.
Qeyd edək ki, müsabiqədə qalib gələn Özbək jurnalistlər ənənəvi olaraq hər ilin yay aylarında Azərbaycana təşkil olunan mediaturda iştirak etmək imkanı əldə edəcəklər.
Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə keçirilən bu mediatur zamanı Özbəkistanın aparıcı media nümayəndələri ölkəmizin paytaxtı Bakı və respublikamızın tarixi məkanları, işğaldan azad edilmiş bölgələrdə olaraq, mədəniyyət, turizm məkanlarını ziyarət edir, orada çəkilişlər aparır, xüsusi məqalələr hazırlayırlar.
Müsabiqəyə göndərilən materiallara hər iki ölkənin ictimaiyyət, mədəniyyət, mətbuat sahəsində tanınmış şəxslərin iştirak etdiyi xüsusi Təşkilat Komitəsi tərəfindən baxılır və qiymətləndirilir. Materialların qiymətləndirilməsi müstəqil ekspertlər – müvafiq sahədə zəngin bilik və təcrübəyə, ictimai nüfuza malik, müsabiqənin nəticəsində marağı olmayan peşəkar şəxslər tərəfindən həyata keçiriləcək.
Müsabiqə üçün nəzərdə tutulan materialların surəti və elektron variantı Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin Этот адрес электронной почты защищен от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра. elektron poçtuna göndərilməsi tələb olunur. Hər jurnalist müsabiqəyə yalnız bir məqalə təqdim edə bilər. Materialların təqdim olunma müddəti elan dərc olunduğu tarixdən başlayır. Son təqdim olunma tarixi 2023-cü il noyabrın 30-na müəyyən edilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
Vəfa Əsədin fərdi sərgisi davam edir
Bakıdakı Rus Evinin sərgi zalında “ArtSelince” brendinin yaradıcısı, gənc istedadlı rəssam Vəfa Əsədin fərdi sərgisi açılıb və uğurla davam edir.
Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzinin (RİMM) mətbuat xidmətində AZƏRTAC-a bildiriblər ki, bu, əsərləri Azərbaycanda və onun hüdudlarından kənarda keçirilən sərgilərdə dəfələrlə iştirak etmiş rəssamın ilk fərdi sərgisidir.
Rəssamın yaradıcılığı ilə yaxından tanış olmaq istəyənlər həftəiçi saat 10:00-dan 18:00-dək sərgini ziyarət edə bilərlər.
Giriş pulsuzdur.
Ünvan: Üzeyir Hacıbəyli küçəsi, ev 77B.
Sərgi aprelin 5-dək davam edəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
“Hər şey doğrudur, heç nə doğru deyil” – Ləman Musayevanın debütü
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə “Biri ikisində” layihəsində bu gün növbədə Debütdür, Ləman Musayevanın şeirləri ilə tanışlıqdır.
DEBÜT
Ləman Musayeva
NİCAT
Çarpayı.
Dolab.
Kitab.
Nərdivan
Sağa gedən yol
Və ya tərəfsiz
Yoldaşla yol...
Utancsızlıq.
Bir fincan çay.
Qaranlığın xəlvətini gözləyən
Rəngsiz damcı,
Yalnız zülmət olanda
Doluluq boşluğa dönür.
PAUZA
Ağzı olsa da, deməyə sözü yox idi...
Çığırtı.
Uğultu.
Pauza, pauza, yenə pauza...
Bərələ gözləri ilə sükut içində oranı tərk etdi.
Saçlarında ağ dənələri olan içəri girib,
astadan əllərini onun kürəyinə uzadaraq “bitdi” – dedi.
Sonra iri insanların portretlərinə baxmağa getdilər.
NOT
Daxilindəki boşluq təkcə sənin deyil.
O boşluq
heç nə olmamış kimi səs-küy salanlarındır.
Boş olmayan yeganə şey otaqdır,
bir də ağarmağa can atan içi qara notlar.
TOZ
Qışqırıq dolu səslər, dar məkana səpələnmiş varlıqlar,
yorğun simalardan bərələnən gözlər
yerdəki torba kimi heç də heyrət doğurmur.
Nə dünən, nə də bu gün.
O başa düşdü ki, qəsr sözü əsr sözü ilə qafiyələnir,
amma bunun fərqi yoxdur.
Dəyişən keçmiş qonaqların qayıdışı oldu.
Ümumiyyətlə, bunlar kağızdakı yazılara görədir.
ABDULLAYEVA İLAHƏ
Bir-biri ilə kəsişən əşyalar,
İçəridəki gülüşlər...
Nə təlaş, nə həyəcan var.
Sadəcə imtahandır.
Sarı libas,
Buruq saçlar,
Qaçaraq həyat,
Məsuliyyətli iş –
Bunların hamısı onun həyatının bir hissəsidir.
TƏLƏBƏ
Sözünü auditoriyaya səs dalğaları ilə ötürdü,
Tələb edən və tələb edilən görünürdü.
Balaca otaqda bizə aid olan bircə isti çay idi.
Çöldən pəncərəni dimdiyi ilə döyən qarğa,
Ayağını sürüyən canlı nə qədər dolaşsa da,
Bir yerə çıxırdı.
NƏRMİN HƏSƏNOVA
Yaxşı görünmək arzusu dissonanslıq yaradır.
Birdən çox itin hürüşməsi.
Gözümün zilləndiyi köhnə qutunun üstündə
sarı kağızda yazılmış “qarışıq” kəlməsi ətrafdakı səliqəni dağıtdı.
Bəlkə, xaos elə mətnin içindədir?
Bu gün həftənin altıncı günüdür,
Saatın əqrəbləri ikini gözləmir.
Sakitdir, istidir, kimsə belə deyərdi: durğunluqdur.
Daxili dialoq ahəng yaratmır.
Sən susursan, ətraf qaynayır.
Cümlələr arasında əlaqələr pozulub, amma
Müəllim fikrin hamar olmasını tələb edir.
Müəllim həm də kənardan gələn səslərin
musiqiyə daxil edilməsini deyir.
Bu şeir özündə heç nəyi əks etdirmir.
ŞAİRİN DOSTU
Musiqi,
Riyaziyyat,
Fəlsəfə... bunlardan hansı daha vacibdir?
Şair sözlərin şərti olduğunu deyir,
Həm də “şair” sözünün sınıq cəmi “şeir, əşar, şüəra”dır.
Beyin sağ, sol yarımkürələrin çarpazlaşmasından idarə olunur.
Hər nöqtə bir mərkəzdə toplanır,
Müxtəlif üsullar eyni nəticəni verir,
Qar dənələrinin hər biri fərqlidir.
ŞÜUR
Görünən kiməsə zəruri,
Kiməsə təsadüfdür.
Etina göstərməyən də var.
Bəlkə, bu barədə düşünmək lazım deyil?
Bəs doğru nədir?
Norma statistikaya əsaslanır.
Bütün suallara cavab verəni tanıyırsan?
Qafiyəli şeirdə sonuncu misra sərbəst olur.
ŞÜUR 2
Yaxınlaşıb ünvanı soruşanda hamı bir ağızdan "dəlixana" dedi...
Xane fars dilində ev deməkdir.
Təsəvvür nitqi qabaqlayır.
Hər şey dialoqda məlum olur.
Ardıcıllıqlar uyğun gəlməsə də,
Bir-birini həmişə izləyir.
***
Stoldakı dəftərdən vərəqi dartıb çıxartdı,
həm də gülümsəyə-gülümsəyə.
Qapı arabir açılırdı.
Kimsə içəri girməyə, ya da nəsə xahiş etməyə çalışır.
Səni bənövşəyi təsəvvür edirəm.
Təşvişlər.
Soyuqdur.
Buludludur.
Qərarsızlıq...
Bəlkə də, ardı olacaq.
***
Əgər seçim varsa, pəncərədən içəri düşən
günəşdən imtina edib soyuqda qalardım.
Fincandakı köpük bir azdan əriyəcək.
Bir ədəd şeirin tərcüməsini istəyən oğlan bir gün
başa düşəcək ki, əslində, poeziya metaforalardan ibarət deyil.
***
Hər şey doğrudur, heç nə doğru deyil –
Görünür, görünmür...
Bəlkə, küləyin istiqaməti,
Bəlkə, küləyin istiqamətinin əksi?
Seçim, yoxsa film?
Evdən çıxanda şəffaf maskanı tax...
Oyun.
Uduzmaq – səbir.
Növbədə bir qədər gözləmək...
QAPILAR
Dördü bağlıdır,
Biri açıq,
Biri digəri ilə üz-üzə.
Hər birindən insan çıxır,
Biri isə açılmaq üzrədir
Hər an biri açılır, o biri bağlanır...
Mən hələ də rəfiqəmi gözləyirəm.
***
Qara bənizli içəri heç kəsi buraxmır.
Başqa birinin yuxuları barədə nəqli
özündən savayı heç kimi təəccübləndirmir.
Palıd qozası küknar ağacının budaqlarından sallanır,
Amma o budaqlardakı sərçələrin səsi musiqi deyil.
Bir gün hər kəs dəyişə bilər...
Qışın qayıdışını gözləyirəm!..
***
Hadisə yeni formada təkrarlanır,
Maraq var, yaxud yoxdur –
Fərqli neyronlar,
Axşam gəzintisi,
Radikal qərarlar,
Qəflətən xorultu,
İt hürməsi,
Külək,
***
Hissiyyatsızlıq,
Dur, get və et.
Məqsəd.
Dərman.
Arzu.
Maraq.
Qaçış.
Hara gedirsən?
Hər gün eyni şeyi düşünürsən
Dostum deyir ki, səni tərk etməyən yeganə şey xəstəlikdir.
Bəs ozün?
İndi məni yalnız quşların səsi narahat edir...
Yeni xəbərlər.
Minimalizm.
Optimist düşüncə.
Deyilən tapşırıqda bir doğru, bir yanlış var...
***
Mən kənardakı müşahidəçiyəm.
Qapısı iç-içə açılan otağın içində
Özünü yeni sahibinə təhvil verən it boynundakı zəncirin açılacağını gözləyir...
Eyvanları küçələrə baxan evlər.
Güldanın arxasında gizlənən günəbaxan yarpağı.
Dərmanlarla qidalanan kitab vərəqləri.
Üfürməyə şarı olmayan uşağın baxışında gizlənmişəm,
Küləkdə hərəkət edən ip kimiyəm,
Heç nə düşünməyən canlı kimi,
Qarnını dolduran heyvan kimi...
Şüurumun kənarında hərəkət edən orqanlarım...
Sadəcə, eşitdiklərimə bir dəqiqə sonra reaksiya verə bilərəm.
Mən zibillərini bəsləyən insan içindəyəm.
Evə tələsmirik,
Qarşımda gördüyümün xaricində hər şey mənasızdır.
İNDİRA USMAN
Uzaq – yalnız məsafədir.
Günorta çağı skamyada oturub, danışıb dağılışdıq...
Zərdəki şans qədər gözəlsən.
Zarafatlarındakı doğru = Dostluqdakı sevgi
Hər bir cəhd mübarizəni davam etdirir.
HÜMBƏTOVA ELNARƏ
Təmkinli görünürdü.
Yadımda,
Qabaqda əyləşib dinləyirdi.
Təmkinli görünürdü, hədəfi olan biri kimi –
Müşahidələrim məni doğru ünvana apardı.
Özünün dediyi kimi eyniyik və zidd
Hələ, bəlkə də, bilmədiklərim var,
Növbəti görüşümüz barədə dũşünürəm.
BİZ
İndi bizə özünü yaxşı hiss etmək vacibdir.
Oyunda iştirak edək,
Dostlarla görüşüb söhbətləşək.
Ağacın kölgəsində otururuq.
Ikimizin harmoniyası,
Üstəlik, bizi təqib edən keçmişlə bərabər
Düşünürəm:
Yaxşı ki, ümidlərimiz var,
Ehtiyatdakı enerji bitib
Mexanika, ola bilsin, çatışmayan budur.
Bayırdakı səsləri eşidirəm...
NÖQTƏ
Axşam düşüb.
Fürsəti görən külək otağa doldu.
Açıq qalıb pəncərələr.
Çıraq altında daldalanan birisi
Sakitcə söhbət edirdi,
Qəfildən titrəyib
Pəncərələri bağlamağa yollandı.
Səhərin şehi
arxasından çıxan günəş
Söndürdü evdəki lampanı...
Söz birləşmələrindən ibarət şe’r yazıram –
Köhnə estetikada – apostrofla...
LAQEYD
Gecə. Bir neçə dilim çörək.
Göyərti. Masanın ətrafında toplaşanlar
və cəmlənməyən çoxluq...
Dolanıb qayıdıb yoxluq,
Xəbər çatıb, səfalət maddım-maddım
Qəsb edir.
Uzun-uzadı durğunluq,
lakin çəhrayı çantanın üzərindəki enli zolaqlar
pişiyin qabırğası tək otaqdakı musiqiyə çevrilə bilər.
Yuxarıdan aşağıya doğru siyahıda
əlaqəsiz əşyalar sistematik cədvələ tabe deyil.
In B.
Hərəkətin dinamikası.
AFAQ
Zəng vurdum,
Əhvalını soruşdum.
Xahiş etmək istədim,
Üşüdüm.
Hava da yaman soyuyub,
Külək də yerdəki xəzəlləri
Torpaqla birgə göyə sovurur,
Payız yetişib.
***
Sitat: Mən sənin kitabına baxıram, sən mənim şəklimə (c)
Avtoreferata kim baxır?
Məqsəd dəyişsə də, qəsdən həmin yerə çatırsan.
Əgər darıxmaq istəsəz, gəlin bir yerdə darıxaq (c)
Kadrlarda qorxu, hücum:
Filmdən reallığa.
***
Əvvəllər hər şeyi tilsim kimi görürdüm,
Özümə gücüm çatmazdı…
Bir-biri ilə əlaqəsi olmayan hərf birləşmələri
eyni adlı insanları bir yerdə görüşdürür...
Güzgülər qarşı-qarşıyadır, pattern-lər təkrarlanır,
Hələ də bəsit düşüncələrdən xilas ola bilmirəm
Yol tam qət olunmasa da, yüngülcə doğmalıq yaranmışdı.
Təəccüblü ola bilərdi, lakin təcrübə əksini deyirdi.
Əslində, yazmaq çətindir:
məsafə, ailə, qayğılar.
Bir neçə dəqiqəlik özündən ayrılıb mənimlə davam etdi.
Problemin həlli dəmir qutunun üstündədir.
Dairə.
Diqqəti yayındırmaq olmaz,
Dolaşıq düşüncə rəflərə bölünüb.
Bu, hələ heç nə deyil.
Time goes on –
Fikri mütləq tamamlamaq lazımdır, – o dedi:
Kitabçadakı tarix qeydləri,
Əyri-üyrü qırıq-qırıq xətlər.
***
Dar dölmələrlə gedirəm
Məndən qabaqdakılarla bərabər.
Bir də əbədi təmirdən xilas ola bilməyən paytaxtın küçələrində
Siqnallar eşidirəm
Beş dəqiqə bundan qabaq hər şey başqaydı.
Tənək yarpağı
Pəncərəyə dolanıb.
Növbəti dayanacaqda
Əlləri ciblərində bir uşaq
Tələskən sərnişinlər içindən
Mənə sarı baxırdı.
***
Sınıq nəlbəkidəki suda əks olunuram.
Əziz körpəm, burda olmadığına görə təşəkkür edə bilərsən
Şəkil çəkən uşağın binasından düşən işığam –
Suallarım ip kimi özümə dolanıb,
Azdığım yerdən çıxış axtarıram...
SAHİLƏ HÜSEYNLİ
Mən sevgini ondan öyrəndim.
Ayaqqablarımı geyinib, davam edirəm.
Cavabsız qalan suallardan yeni suallar doğur.
Sonsuzluq sonsuzluqla haçalanır.
Bəzilərinin bəxti gətirib: düşünmədən xöşbəxtliklə əhatələniblər.
Bəs görəsən, bütün bunlar zamana təsir edir?
Pişik də özü özünə ağalıq edir.
Qarğa da iti dimdiyilə pəncərəni döyərək çörək istəyəcək.
Şeirin qafiyəsi tapılmasaydı, qapılar hansı tərəfə açılardı?
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
Bu gün “Baharın rəngləri” adlı rəsm müsabiqəsi yekunlaşacaq
Mədəniyyət Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi, “Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti, Xətai Rayon İcra Hakimiyyəti, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı, Azərbaycan Dövlət Rəsm Qalereyası və Xətai Sənət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə elan olunan “Baharın rəngləri” adlı respublika uşaq rəsm müsabiqəsinin yekun sərgisi bu gün bağlanacaq.
Sərgi Xətai Sənət Mərkəzində keçirilir.
Sərginin kataloqunda (https://www.yumpu.com/.../read/67594586/baharn-rnglri-2023) adlar və əsərlər elan olunub. İştirakçılar bir ay ərzində əsərlərini Xətai Sənət Mərkəzinə təqdim ediblər, təqdim olunan əsərlərin seçimi 3 yaş kateqoriyası üzrə - 11 yaşa qədər, 11-16 və 16-21 yaşarası aparılıb.
Uşaqlara təbiəti sevdirmək və təbiətin qoruyucusu olan bir gəncliyin formalaşmasına xidmət məqsədilə keçirilən müsabiqəyə 2000-dən çox uşaq 3000-ə yaxın əsər göndərib və 800-dən çox uşağın hərəsindən bir əsər olmaqla sərgilənmək üçün seçilib.
Əsərləri seçilən və sərgidə nümayiş olunan müəlliflər sertifikatla, fəal tədris mərkəzləri isə (dərnək, incəsənət məktəbi və s.) təşəkkürnamə ilə təltif olunacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
“Həmişə hər şeyin perspektivinə diqqət edin” - Uorren Baffetdən 13 Uğur qazanmaq qaydası
Professor Əlibala Məhərrəmzadə “Ev tapşırığı: Uğur düsturunu tapacağıq” layihəsini sizlərə təqdim edir. Bu dəfəki mövzumuz böyük uğrlar sərgiləmiş Uorren Baffetin uğur qazanmaq qaydalarıdır. Qaydalar 13-dür. Hər buraxılışımızda sizlərə 1 yeni qayda verərək əvvəlkiləri də təkrarən saxlayırıq ki, biliyiniz daha təkmil və mükəmməl olsun.
Beləliklə 12-ci qayda.
Həmişə hər şeyin perspektivinə diqqət edin
«Həmişə öz növbəti gedişinizi və ondan sonrakını qiymətləndirin. Ətrafınızda baş verən şeylərə adekvat baxmağa çalışın. Belədə çox şey əldə edəcəksiniz».
Əvvəlki qaydalar bunlar idi:
Unutmayın – həmişə özünə investisiya qoymaq lazımdır!
«Hər gün öz xarakterinzin zəif cəhətləri üzərində çalışın, onları daha yaxşı edin, öz qabiliyyət və bacarıqlarınızı inkişaf etdirin. Özünə investisiya qoymaq həmişə universitetlərə təhsil haqqı ödəmək anlamında deyil. Mənim iki diplomum var, amma mən onları çərçivəyə salıb divardan asmıram. Mən hətta bilmirəm ki, onları hara qoymuşam».
«Yox!» deməyi öyrənin
«Siz «yox» deməyi öyrənməsəniz, heç vaxt öz zamanınızı tam olaraq idarə edə, ona nəzarət edə bilməyəcəksiniz».
Heç vaxt başqalarına qulaq asmayın
«Çalışın, başqalarının düşüncəsinə əsaslanan qərar qəbul etməyəsiniz. Karyeramın əvvəlində mənə yalnız uğursuzluq vəd edirdilər. Hətta mən investorlardan 100 min dollar toplamağı bacaranda da həmin şəxslərin fikirləri dəyişməmişdi. Təsəvvür edin, 10 ildən sonra bu pullar mənə 100 milyon dollar gətirəndə onların sifətlərinin ifadələri nə cür oldu.
Özünüzə yalnız öz daxili şkalanız ilə qiymət verin!»
Cəld və məhsuldar hərəkət edin
«Qərarı çox uzadıb çox düşünməyin. Həmişə çalışın, hər şeyin məğzini cəld, zamanında anlayasınız. Sonradan başa düşəcəksiniz ki, bu, pul qazanmağın yeganə vasitəsidir».
Çalışın, öz gəlirlərinizi təkrar investisiyaya qoyasınız
«Öz ilk biznesinizlə qazandığınız pulu çalışın xərcləməyəsiniz, işin inkişafına qoyasınız. Haçansa mən dostumla bərbərxanada oyun avtomatı quraşdırıb bir qədər pul qazanmışdım. Amma bu pulu digər yeniyetmələr kimi xərcləmədik, dövriyyəyə buraxdıq. Nəticədə, 26 yaşda artıq mənim 1,4 milyon dollarım var idi».
Hər şey barədə əvvəlcədən razılaşın
«İstənilən işi başlayanda dərhal maliyyə məsələsində razılaşın. Bunu etməsəniz, böyük ehtimalla siz aldadılacaqsınız. Bu dərsi mən yeniyetməlik vaxtımda əxz eləmişəm. Necəsə, mənim babam məndən və dostumdan mağazasını təmizləməyi xahiş etmişdi. Biz 5 saat ərzində süpürgələrlə işlədik, yeşikləri daşıdıq. İş qurtaranda babam bizim ikimizə cəmi 90 sent ödədi. Həmin anda şəraitin ədalətsizliyindən mən çox sarsılmışdım».
Ən xırda şeylərə belə diqqət edin və onlardan öz maraqlarınız üçün istifadə eləyin
«Həmişə xırda şeylərə diqqət etsəniz yaxşıca qənaət etmiş olacaqsınız. Bir yaxşı nümunə gətirim: Mənim bir tanışım evinin küçə divarlarını rəngləmək qərarına gəlmişdi, o bunu çox ağılla etdi. 4 divarın hamısını yox, yalnız əsas küçəyə baxan divarı rənglədi».
Öz pullarınızdan düzgün istifadə edin
«Birinci yarımqayda: heç vaxt pulunuzu itirməyin. İkinci yarımqayda: heç vaxt birinci qaydanı unutmayın.
Foreks bazarında ticarətlə məşğulsunuzsa həmişə məntiqsiz risklərdən qaçın. Ticarətlə necəgəldi məşğul olmayın. Həmişə pula qənaət metodundan yararlanın ki, nəticədə kapitalınız qorunsun və artsın».
Öz vəsaitinizlə yaşayın!
«Çalışın, heç vaxit borca pul göitürməyin. Götürsəniz, heç cür inkişaf edə bilməyəcək, bütün həyatınızı yoxsulluq içində keçirəcəksiniz. Cəld borclarınızı qaytarın və dövriyyəyə buraxmaq üçün azacıq kapital toplayın».
Qətiyyətli olun!
«Qətiyyətsizliklə siz heç nəyə nail ola bilməyəcəksiniz. 1984-cü ildə mən bir kompaniya almışdım. Bu kompaniyada bir qadından – kompaniyanın qurucusundan çox xoşum gəlirdi. İş onda idi ki, böyük maliyyəsi olmayan və olduqca qətiyyətli olan bu xanım yalnız qətiyyəti hesabına mebel satışı ilə məşğul olan böyük bir mağazalar şəbəkəsi aça bilmişdi».
Çökən müəssisədən vaxtında çıxmağa çalışın!
«Gəncliyimdə mən bir dəfə qaçış yarışlarına pul qoymuşdum, uduzdum, pulumu qaytarmaqçün yenə qoydum, yenə uduzdum. Bundan sonra mən fikrimi toplamağı bacardım. Sonralar mənə yalnız ziyan gətirən biznesdən dərhal çıxmağa başladım».
13-cü qayda “Uğurun sizinçün nə olduğunu anlayın!” olacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(17.03.2023)
