30 oktyabr. Ümumdünya siyasi repressiya qurbanlarının xatirə günü

1974-cü il 30 oktyabr tarixində keçmiş SSRİ-də məhkum olunmuş siyasi məhbus Kronid Lyubarskinin təşəbbüsü ilə Mordoviya və Perm düşərgələrinin məhbusları “Beynəlxalq Siyasi Məhbuslar Günü”nü həbsxanada aclıq edərək siyasi repressiya qurbanlarının xatirəsinə şam yandırmaqla qeyd etməyə başlayıblar. Elə həmin gün Sergey Kovalyov Andrey Saxarovun evində mətbuat konfransı təşkil edərək həbsxanada keçirilmiş bu aksiya barədə məlumat verib, həbsxana düşərgəsindən bəzi sənədlər ictimailəşdirilib və siyasi məhbusların sözləri ictimaiyyətə çatdırılıb. Bir neçə aydan sonra bu mətbuat konfransının təşkili Kovalyovun ittihamnaməsinin tərkib hissələrindən birinə çevrilib. O vaxtdan bəri həmin tarix əvvəlcə sovet dissidentləri arasında, sonra isə ümumdünya miqyasında repressiya qurbanlarının xatirəsi günü kimi qeyd olunur.

Azərbaycan da keçmiş SSRİ dönəmində siyasi repressiyalardan öz nəsibini almış ölkələrdəndir. 1920-ci illərdən başlayıb 30 ildən artıq davam edən repressiya adlı qanlı terror dönəmi Azərbaycanda çox böyük miqyasda ziyalı təbəqəsinin məhvinə səbəb olub. Azərbaycanda repressiya nəticəsində öldürülənlərin sayının təxmini olaraq 70-120 min nəfər arasında dəyişdiyi ehtimal olunur ki, bunların da 29 min nəfəri ziyalılar idi. Bu dəhşətli repressiya təkçə öldürülənlərlə yekunlaşmayıb. O qanlı illərdə Azərbaycan ərazisindən intellektual təbəqənin 100 mindən artıq nümayəndəsi - yazıçı və şairlər, mədəniyyət və incəsənət xadimləri, alimlər, pedaqoqlar, hərbçilər, din xadimləri, eləcə də repressiya nəticəsində öldürülmüş ziyalıların ailə üzvləri, qohumları Qazaxıstanın ilan mələyən çöllərinə, eləcə də ilik donduran soyuq Sibirə sürgün ediliblər. 1937-ci və 38-ci illərdə repressiya amansızlığı etibarilə pik nöqtəsinə çatmışdı. İnsanlar 15-20 dəqiqə çəkən qondarma məhkəmələrin “qərarı” ilə güllələnir, məhv edilirdi. Repressiya qurbanlarına tarixin sonrakı dönəmlərində “bəraətlər” verildi, bu, məhv edilmiş günahsız ömürləri, darmadağın olmuş məsum həyatları geri gətirməsə də, onların xələfləri üçün, bütövlükdə Azərbaycan xalqı üçün kiçik də olsa mənəvi təsəlli idi.

30 oktyabr. Frankenşteyn günü

Bu tanınmış bir obrazdır, Meri Şellinin “Frankenşteyn, yaxud müasir Promotey” romanının baş qəhrəmanı, müxtəlif kitabların, bu süjetə dramatik və kinematoqrafik adaptasiyaların personajı olan bu şəxs həyat ziddiyyətlərinin simvoludur. Peşəcə kimyaçı olan Frankenşteynin ilkin fikri insan cisminin gözəlliyini qaçırılmaz bir çirkinliyə məruz qoyan ölüm mövhumunu yer üzündən silmək olur. Bu fikri bir müddət sonra tamamilə yeni bir məxluq yaratma düşüncəsi əvəz edir. Qəti olaraq bu fikrə yiyələnən kimyaçı gecə saatlarında gizlincə qəbirləri eşərək müxtəlif insan qalıqlarını toplayır. Nəhayət iki illik bir fəaliyyətin bəhrəsini görmək üçün həvəslə planını həyata keçirməyə niyyətlənir. Topladığı insan qalıntılarını evin döşəməsinə düzərək əldə etdiyi qarışımla fikrindəki məxluqu yaratmaq üçün ilk addımı atır.

Düşüncələrində gözəl görünüşə malik və daim yaxşı işlərlə məşğul olacaq bir varlıq yaratmağı təxəyyül edən kimyaçı, realda ərsəyə gələn məxluqu görcək dəhşətə gələrək yaşayış yerini tərk edir və uzun müddət xəstə yatır. İnsanlara yaxınlaşma cəhdi daim uğursuzluqla nəticələnən həmin məxluq isə daxilində tədricən bütün insanlığa qarşı nifrət bəsləməyə və fürsət tapdıqca onlara zərər vurmağa başlayır. Nəticədə onu yaradan Frankenşteynin bütün sevdiklərini yox edəcəyinə and içir.

Frankenşteyn günü xeyirxah məqsədlərin bədxah məqsədlərə çevrilə biləcəyi barədə düşüncələrə varmaq, belə hallara yol verməmək məqsədi daşıyır.

Varisin “Həftənin təqvimi” yazısından

Dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvi bəşəriyyətin bədii fikir salnaməsində yeni səhifə açmış nadir şəxsiyyətlərdəndir. Böyük şairin xalqımızın mənəviyyatının ayrılmaz hissəsinə çevrilmiş parlaq irsi əsrlərdir ki, Şərqin misilsiz mədəni sərvətlər xəzinəsində layiqli yerini qoruyub saxlayır.
Naxçıvan Dövlət Universitetinin Televiziya, mətbuat və ictimaiyyətlə əlaqələr bölməsindən AzərTAC-ın Naxçıvan bürosuna bildirilib ki, universitetdə keçirilən “Şərq ədəbiyyatında Nizami Gəncəvi yaradıcılığı” mövzusunda onlayn respublika elmi konfransında bu fikirləri ali təhsil ocağının rektoru Elbrus İsayev səsləndirib.
Universitetin Elm və innovasiyalar bölməsinin müdiri Rza Məmmədovun moderatorluq etdiyi konfransda çıxış edən Elbrus İsayev konfrans iştirakçılarını Nizami Gəncəvinin ümumbəşəri mahiyyət daşıyan, ecazkar poetik qüvvəyə malik yaradıcılığının nəinki ölkəmizdə, dünya ədəbiyyatında da əvəzsiz yeri olduğunu vurğulayıb. Bildirib ki, 2021-ci ilin Azərbaycanda “Nizami Gəncəvi İli” elan olunması Nizami irsinin öyrənilməsi, tədqiqi və təbliği istiqamətində yeni imkanlar yaradır.
Rektor diqqətə çatdırıb ki, “Nizami Gəncəvi İli” çərçivəsində Nizami irsinin tələbələr arasında daha geniş təbliğ olunması, dahi mütəfəkkirin dünya ədəbiyyatına verdiyi misilsiz töhfələri gənc nəslə aşılamaq məqsədilə universitetdə silsilə tədbirlər – konfranslar, müzakirələr, müsabiqələr, dəyirmi masalar keçirilir. Universitetin Elmi Kitabxanasında dahi şairin ədəbi irsi, onun haqqında yazılmış əsərlərin sərgisi də nümayiş olunur.
“Nizami Gəncəvinin söz dünyası” adlı çıxışında Naxçıvan Dövlət Universitetinin professoru, filologiya üzrə elmlər doktoru Sədaqət Həsənova yüksək milli-əxlaqi, vətənpərvərlik nümunəsi olan Nizami Gəncəvinin fenomenal bəşəri irsindən, humanizm, insana məhəbbət, yüksək əxlaq, estetik zövq, tərbiyə və bilik mənbəyi olan əsərlərindən danışıb, şairin bəşəriyyətin ədəbi fikir tarixinə verdiyi töhfələrdən ətraflı bəhs edib.
Mingəçevir Dövlət Universitetinin dosenti, siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru Esmira Cəfərova “Nizami Gəncəvi yaradıcılığında tolerantlıq və çoxmədəniyyətlilik” mövzusunda çıxış edərək bildirib ki, Nizaminin poeziyası əsrlərdən bəri öz aktuallığını saxlayıb, əbədiyaşarlıq nümunəsi kimi dünya mədəniyyətinə, ədəbiyyatına ölməz incilər bəxş edib. Onun xalqımızın mədəni sərvətinə çevrilən əsərləri Azərbaycanla yanaşı, dünya xalqlarının da tarixi keçmişini və adət-ənənələrini özündə əks etdirir.
“Naxçıvan folklorunda Nizaminin “Xosrov və Şirin” poeması ilə səsləşən rəvayətlər” mövzusunda çıxış edən Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun professoru, filologiya üzrə elmlər doktoru Yusif Səfərov dahi şairin yaradıcılığında folklor məsələlərinə toxunub, bəzi maraqlı məqamları tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb.
Konfrans “Nizami Gəncəvi yaradıcılığında dil və ədəbiyyat məsələləri”, “Nizami Gəncəvi yaradıcılığında elm, əxlaq və tərbiyə” adlı bölmə iclasları ilə davam edib. Bölmə iclaslarında AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsi, AMEA Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutu, Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyası, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, ADPU-nun Şamaxı və Şəki filialı, Mingəçevir Dövlət Universiteti, Naxçıvan Müəllimlər İnstitutu əməkdaşları elmi məqalələrlə çıxış ediblər.

İkinci Qarabağ müharibəsindəki şanlı Qələbəmizin ildönümü münasibətilə “Köhnə çamadanlar” adlı yeni ekran əsəri lentə alınır.
AzərTAC xəbər verir ki, müharibə və qadınlar mövzusunun ana xətt olaraq keçdiyi filmin ssenari müəllifi Sevda Sultanova, quruluşçu rejissoru Səidə Haqverdiyeva, təsvir rejissoru Şahmar Qəhrəmanov, quruluşçu rəssamı Əfşan Əsədova, bəstəkarı Vüqar Camalzadə, prodüseri Tahir Əliyevdir. Layihənin rəhbəri Pərvinə İsmayılovadır.
Real hadisələr əsasında çəkilən filmin qəhrəmanları müharibənin həyatlarında dərin ağrılı iz buraxdığı insanlardır. Tamaşaçı ekran əsərində döyüşçü, şəhid anası, bacısı, yoldaşı, həkim, əsir və qaçqın Azərbaycan qadınlarının ümumiləşmiş obrazında müharibə və onun ağrılarının fərqli çalarlardakı təsvirini görə biləcək.
Süjetdə əsas etibarilə bu qadınların həyatının müəyyən dövrünü əhatə edən epizodlar öz əksini tapır. Ekran işi Birinci və İkinci Qarabağ müharibəsindəki hadisələri birləşdirən əsas xətt üzərində qurulub. Müharibə, onun insan psixologiyasında buraxdığı izlər və savaşdan çıxmış insanların həyata müqaviməti, müharibənin buraxdığı izlərlə mübarizəsi ön planda görünür.
Artıq əsas çəkilişləri başa çatan ekran işində peşəkar aktyorlarla yanaşı, hər iki müharibənin canlı şahidləri - əlil və qaziləri, həmçinin sağlamlıq imkanları məhdud həvəskar aktyorlar da rol alırlar.
Psixoloji dramda əsas rolları Xalq artistləri Məmmədsəfa Qasımov, Pərvanə Qurbanova, Əməkdar artistlər Gülzar Qurbanova, Qızılgül Quliyeva, Şəfəq Əliyeva, Zemfira Əbdüsəmədova, Nəsibə Eldarova, aktyorlar Könül Qasımova, Rəsmiyyə Nurməmmədova, Zülfiyyə Qurbanova, Zümrüd Qasımova, Ülviyyə Əliyeva, Rada Nəsibova, Türkay Cəfərli, Rəhim Rəhimov, Elmira Hüseynova, Səriyyə Mansurova, Aygün Fətullayeva, Oksana Rəsulova, Zarina Qurbanova, Cavanşir Məhərrəmov, Namiq Ağayev, Vüqar Hacıyev və başqaları ifa edirlər.
“Oyuq” teatr-studiyası yetirmələrinin də rol aldığı böyük heyətli filmin əsas kadrları Bakı, Astara, Lənkəran və Xızıda lentə alınıb.
Cari ilin sonunadək tamaşaçıların ixtiyarına veriləcək film Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi ilə "OYUN" inklüziv teatrının birgə layihəsi əsasında çəkilir.

Rusiyadakı Azərbaycan diasporunun fəallarından biri, iqtisadiyyat elmləri namizədi, dosent Aybəniz Rüstəmovanın “Şəhidlik əbədi zirvədir” (“Stalo veçnoy slavoy qeroyskaya smert”) kitabının təqdimatı keçirilib.
AzərTAC xəbər verir ki, kitabda 44 günlük Vətən müharibəsi şəhidləri barədə məlumatlar yer alıb. Azərbaycanın Rusiyadakı səfirliyinin, Rusiya Azərbaycanlı Gənclər Birliyinin, Rusiyadakı Azərbaycan diasporunun, eləcə də iki ölkənin ictimaiyyət nümayəndələrinin iştirakı ilə keçirilən tədbiri açan Rusiya Vəkillər Gildiyasının vitse-prezidenti, Rusiyanın fəxri vəkili İlqar Hacıyev qeyd edib ki, Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyev başda olmaqla Azərbaycan ordusu torpaqlarımızı düşmən işğalından azad edib. Bu tarixi qələbəyə görə biz həm də şəhidlərimizə borcluyuq.
Kitabın hələlik yalnız birinci cildinin nəşr olunduğunu bildirən müəllifi A.Rüstəmova deyib: “Birinci cilddə Qarabağ uğrunda canından keçən şəhidlərimizdən 577-si haqqında məlumat yerləşdirilib. Bu kitabın növbəti cildlərində hissə-hissə üç minə yaxın şəhidimiz haqqında ətraflı məlumat verəcəyik. Heç bir şəhidimizi unuda bilmərik. Ümumilikdə şəhidlərimizə həsr olunan beş cildlik kitab nəşr etməyi planlaşdırırıq”.
A.Rüstəmova vurğulayıb ki, harada yaşamağımızdan asılı olmayaraq, biz tariximizi, Qarabağ uğrunda şəhid olan soydaşlarımızı unutmamalı, onların adlarını gələcək nəsillər üçün əbədiləşdirməliyik.
Moskvadakı Dövlət İdarəetmə Universitetinin professoru Sergey Qarnik Qarabağ müharibəsinin şəhidlərindən bəhs edən kitabın orijinal xatirə janrında yazıldığını bildirib: “Kitabda hər bir şəhid haqqında ətraflı məlumat yer alıb. Məhz bu səbəbdən kitab olduqca qiymətlidir. Müəllif kitabda Azərbaycanda Vətəni üçün canından keçməyə hazır olan gənc nəslin yetişdiyini qürurla ifadə edə bilib. Sözsüz ki, bu, Azərbaycanda gənclərin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsi üçün görülən işlərin bəhrəsidir”
Tədbirdə çıxış edən Rusiyanın xalq rəssamı Nikas Safronov, Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun dosenti Abuzər Bağırov, rəssam Rauf Məmmədov, RAGB-nin məsul katibi Ceyhun Hüseynov, politoloq Ruslan Səfərov və başqaları Vətən müharibəsində Azərbaycan xalqının göstərdiyi qəhrəmanlıqlardan danışıblar.

Heydər Əliyev Sarayı Vətən müharibəsində şanlı qələbəmiz nəticəsində tariximizə qızıl hərflərlə yazılan Zəfər Gününə həsr olunmuş möhtəşəm layihə təqdim edəcək. Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi, Heydər Əliyev Sarayı, Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı və Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının birgə təqdimatı ilə, görkəmli bəstəkar, Xalq artisti Vasif Adıgözəlovun, şair, publisist Teymur Elçinin sözlərinə yazdığı “Qarabağ şikəstəsi” oratoriyasının musiqili-xoreoqrafik quruluşu noyabrın 6-da tamaşaçılara təqdim olunacaq.
Heydər Əliyev Sarayının mətbuat katibi Aytac Bağırlı AzərTAC-a bildirib ki, layihənin rəhbəri və dirijoru Xalq artisti Yalçın Adıgözəlov, ssenari müəllifi Əjdər Ulduz, quruluşçu xoreoqrafı Xalq artisti Kamilla Hüseynova, quruluşçu rejissoru Əməkdar artist İnarə Babayeva, quruluşçu xormeysteri Xalq artisti Gülbacı İmanova və quruluşçu rəssamı Fərid Nəcəfovdur. Layihədə solistlər Xalq artisti Nurəddin Mehdixanlı, Əməkdar artist Ramil Qasımov, Kamilə Nəbiyeva, Mirələm Mirələmov, Əməkdar artist Əliağa Sədiyev (tar) və Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasının Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri və Dövlət Xor Kapellası, Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının balet truppası iştirak edəcək.
Qeyd edək ki, “Qarabağ şikəstəsi” oratoriyası musiqili-xoreoqrafik quruluş Azərbaycan xalqının işğal olunmuş Qarabağ torpaqlarının azad edilməsi uğrunda apardığı qəhrəmanlıq mübarizəsini əks etdirir.

Xəbər verdiyimiz kimi, Bakıda Azərbaycan İnvestisiya və Mədəniyyət Sammiti keçirilir.
Oktyabrın 28-i sammit çərçivəsində “Baku Marriott Boulevard Hotel”də “Gələcək sərmayələrdə mədəniyyət müstəvisi” mövzusunda daha bir panel iclası gerçəkləşdi.
Giriş sözü ilə çıxış edən İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı Gənclər Forumunun (İCYF) baş məsləhətçisi Fadila Grine qonaqları salamladı, məruzəçiləri təqdim etdi.
Mədəniyyət nazirinin birinci müavini Elnur Əliyev qeyd etdi ki, mədəniyyət bizi beşikdən məzara kimi müşayiət edən faktordur: “İnanırıq ki, mədəniyyət, sadəcə, mahnı, şeir, ədəbiyyat, teatr, kinodan ibarət deyil. Bunlar mədəniyyətin konkret bir təzahürüdür. Bugünkü iclasın əsas məqsədi mədəniyyətlə iqtisadiyyatın əlaqəsini vurğulamaqdır. Hər bir ölkənin iqtisadi uğuru həm də onun mədəniyyəti ilə bağlıdır. Çünki ölkənin iqtisadiyyatı şirkətlərdən, banklardan ibarətdir. Şirkət və bankların fəaliyyəti isə öz növbəsində orada dominant olan mədəniyyətə bağlıdır. Demək olar ki, bütün ölkələr bu sahə üzrə eyni qaydanı tətbiq edir. Lakin eyni qaydaları tətbiq edən ölkələrin uğurları fərqlidir. Çünki bu qaydalar müxtəlif mədəniyyətlər çərçivəsində tətbiq olunur. Bu ölkələrin də uğurlarını fərqləndirən onların mədəniyyətidir. Bu baxımdan Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyi olaraq istəyərdik ki, mədəniyyətimiz də daha geniş anlamı ifadə etsin. Azərbaycan cəmiyyəti bizi Qələbəyə aparan mədəniyyəti yalnız müharibə zamanı yox, gündəlik həyatda da tətbiq etsin. Biz istəyirik ki, yalnız müharibə vaxtı öz bayrağımız, dəyərlərimiz, mədəniyyətimiz ətrafında səfərbər olmayaq. İndi sülh zamanında dəyərlərimiz ətrafında səfərbər olmalıyıq. Biz Azərbaycanın uğurlu gələcəyini təmin etməliyik. Yeganə çıxış yolu məsuliyyətli mədəniyyəti tətbiq etməkdir. Bunu tətbiq etmək üçün kifayət qədər dəyərli mədəni irsimiz var. Özümüz dahilərimizə, dəyərlərimizə sahib çıxsaq, ölkəmizi gələcəkdə də uğurlu edə bilərik. Biz heç kimin gözləmədiyi halda Qələbə qazandıq. Bu, demək olar ki, bizim mədəniyyətimizin qələbəsidir. Bizim mədəniyyətimizdi ki, belə Ali Baş Komandan, Vətən uğrunda canını fəda edən oğullar yetişdirib. İstəyirik ki, cəmiyyət olaraq bu işdə vətəndaşlarımız Mədəniyyət Nazirliyinə dəstək versinlər”.
"Türk Hava Yolları" (THY) baş direktorunun insan resursları üzrə köməkçisi Abdulkərim Çay bildirdi ki, təmsil etdiyi qurumun ən böyük uğuru insan resurslarıdır: “Biz dünyada uçuş üçün ən çox istifadə edilən hava yolu şirkətiyik. Şirkətimizdə 140-dan çox fərqli millətdən olan insan çalışır. Pandemiya dövründə bütün dünyada qazanc əldə edən yeganə hava yolu şirkəti Türk Hava Yolları oldu. Bunun ən böyük səbəbi insan resursları və onların sahib olduğu mədəniyyətdir”.
Azərbaycan Respublikası Beynəlxalq İnkişafa Yardım Agentliyinin (AİDA) rəisi Elməddin Mehdiyev agentlik haqqında məlumat verdi. Bildirdi ki, ölkələr arasında siyasi, iqtisadi, mədəni və digər sahələrdə beynəlxalq əməkdaşlığın, sülhün və bərabərliyin gücləndirilməsi məqsədilə xarici dövlətlərə Azərbaycan xalqının yardımını çatdıran AİDA respublikamızın xarici siyasət prioritetlərinin uğurla həyata keçirilməsinə xidmət edir.
Keçmişdə insanların fərqli sahələrə investisiya yatıranda ola bilsin ki, mədəni aspektlərin gözardı edildiyini vurğulayan E.Mehdiyev iqtisadi səbəblərdən fərqli olaraq mədəni səbəblərin investisiyanın uğur qazanmasına mütləq təsir edəcəyinə inamını bildirdi.
Tatarıstan İnvestisiya İnkişafı Agentliyinin (Rusiya) nümayəndəsi Alina Ravzutdinova ölkəsinin mədəni həyatı haqqında danışdı. O, Tatarıstanda 170-dən dövlətin vətəndaşlarının sülh şəraitində yaşadığını bildirdi.
Sonda mövzu ətrafında müzakirələr aparıldı.

Xəbər verdiyimiz kimi, Bakıda Azərbaycan İnvestisiya və Mədəniyyət Sammiti keçirilir. Oktyabrın 27-də işə başlayan tədbir İqtisadiyyat və Mədəniyyət nazirliklərinin dəstəyi, Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyi (KOBİA) və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı Gənclər Forumunun (İCYF) təşkilatçılığı ilə gerçəkləşir.
Mədəniyyət Nazirliyinin məlumatına görə, Sammitdə İslam Əməkdaşlıq Təşkilatına (İƏT) üzv ölkələrin dövlət rəsmiləri, iş adamları, investorlar, startaplar, gənclər təşkilatları, beynəlxalq təşkilatların və diplomatik korpusun nümayəndələri iştirak edir.
Oktyabrın 28-də sammit çərçivəsində “Baku Marriott Boulevard Hotel”də Mədəniyyət Nazirliyi və Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin birgə təşkilatçılığı ilə “Regionun əsas sosial və iqtisadi çağırışları: Nizami Gəncəvi üzrə baxış” mövzusunda panel iclası keçirildi.
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi Himayəçilər Şurasının sədr müavini Rəfi Qurbanov iclası açaraq qonaqları salamladı.
 
XII əsrlə müasir dövrü birləşdirən universal mənəvi körpü
 
Tədbirdə çıxış edən mədəniyyət nazirinin birinci müavini, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin icraçı direktoru Elnur Əliyev Azərbaycan xalqı üçün Nizami Gəncəvi fenomeninin əhəmiyyətini vurğuladı. Dedi ki, Nizami Gəncəvini digər şairlərdən fərqləndirən bir sıra xüsusiyyətlər var. Onun ən böyük üstünlüyü əsərlərinin bütün bəşəriyyətə yönəlməsidir: “Dahi şair əsərlərində insan cəmiyyətinə ensiklopedik yanaşma nümayiş etdirib. Azərbaycanda multikultural cəmiyyətin yetişməsində, şübhəsiz ki, Nizami Gəncəvinin də rolu var. Bildiyiniz kimi, Nizami Gəncədə doğulub, orada yaşayıb və vəfat edib. O, Gəncədən kənara çıxmamasına baxmayaraq, əsərlərində böyük bir coğrafiyanı əhatə edib. Məsələn, “İsgəndərnamə” poemasında yaşadığı məkandan çox-çox uzaq bir məmləkətdə bir padşahı özünə obraz seçməsi və onu ideal bir hökmdara çevirməsi. Yaxud hərəsi bir xalqı təmsil edən insanların yer aldığı “Yeddi gözəl” əsəri”.
Nazirin birinci müavini bildirdi ki, bəzi şairlər gözəlliyi zahirən təsvir ediblər. Amma Nizami Gəncəvidə gözəllik xoş xasiyyətlilik, təbiəti, insanları, bütün nemətləri sevmək mənasını verir. Nizami insanın gözəl olmasını onun şəxsi işi kimi görür: “Nizaminin əsərlərini Azərbaycan xalqı tərcümələr vasitəsilə oxuyur. Həmin dövrdə fars dili ədəbi dil idi. Dahi şair də əsərlərini məhz bu dildə qələmə alıb. Nizami Gəncəvi XII əsrlə müasir dövrü birləşdirən universal mənəvi bir körpüdür. Bugünkü prizmadan baxsaq, Nizami peşəkar bir ssenaristdir. Mən bir azərbaycanlı kimi fəxr edirəm ki, bizim ədəbi fikrimizin Nizami kimi zirvəsi var”.
 
“Nizami bu bölgənin kimliyini bildirən şəxsiyyətdir”
 
Kəşmir Universitetinin (Hindistan) islamşünaslıq üzrə professoru Şah Nizami Gəncəvinin müdrikliyinin bütün dövrləri əhatə etdiyini bildirdi: “Mən alimlərə müraciət edirəm ki, Nizaminin əsərlərinə, düşüncələrinə yenidən baxılsın. Onun düşüncələrində yenidən nələrisə kəşf etmək olar”.
Hindistanda da Nizami yaradıcılığına böyük dəyər verildiyini söyləyən alim Nizaminin çoxsaylı əlyazmalarının bu gün də Hindistanın kitabxanalarında, elmi mərkəzlərində qorunub saxlanıldığını diqqətə çatdırdı.
Kəşmir Universitetinin professoru Qulam Nabi Xaki çalışdığı təhsil ocağında tələbələrin Nizaminin əsərləri və onunla bağlı araşdırmalarla tanış olduqlarını bildirdi: “Biz universitet olaraq Nizami əsərlərini gənclərimiz üçün əlçatan etmək üçün çalışırıq. Nizami Gəncəvi bu bölgənin kimliyini bildirən şəxsiyyətdir. Çalışmalıyıq ki, Nizami irsini gələcək nəsillərə ötürək. Nizami kimi dahi şairlər, mütəfəkkirlər böyük dəyərlər formalaşdırırlar. İnanıram ki, Nizami dəyərlərindən bütün dünya faydalanacaq”.
İslam Tarixi, İncəsənəti və Mədəniyyəti Araşdırmalar Mərkəzinin (İRCİCA, Türkiyə) rəhbəri, professor Mahmud Erol Kılıç vurğuladı ki, Nizami Gəncəvi kimi böyük şəxsiyyətləri tədqiq etmək, ideyalarını yaymaq çox vacibdir: “Biz mükəmməl cəmiyyət yetişdirmək istəyiriksə, özümüzdə dəyişiklik etməliyik. Nizami yaradıcılığını uşaqlara məktəbdə mükəmməl öyrətmək lazımdır. Çünki onun yazdıqları başdan-başa həyat dərsi, ibrətamiz biz mənbədir. Nizami Gəncəvi, Şəms Təbrizi, Seyid Yəhya Bakuvi kimi bir çox mütəfəkkirlər var ki, onları mütləq kəşf etmək lazımdır. Bu dövrdə biz yenidən Nizami Gəncəvilər yetişdirmək haqqında düşünməliyik”.

Əziz kitabsevərlər. Yapon yazıçısı Kotaro Isakinin yazdığı  "Qatillərin  qatarı" romanı son günlərin ən çox səs-küy qoparan romanlarındandır. Onunla tanış olmaq şansını qaçırmayın! Gərgin süjetli bu psixoloji triller artıq Yaponiyanın milli bestsellerinə çevrilməyə müvəffəq olub və baş rolda Brad Pitt ilə yeni filmin əsasını təşkil edib!
Süjet nəfəskəsicidir: Adi sərnişin qatarında təhlükəli insanlar qarşılaşırlar: killer, məktəbli-psixopat, mafiya bossunun oğlu, ekstra səviyyəli muzdlu döyüşçülər…
Bir düşünün, orada nələr baş verir.
Kitabın Moskva nəşri tezliklə Bakıya gələsidir, hələliksə Lit.res platformasından pdf variantını əldə etmək mümkündür.