Qazax həm yazarlar oylağıdır, üstəlik, həm də uzunömürlü yazarlar oylağıdır. Vidadi Babanlı 96-nı, Nəriman Həsənzadə 94-ü yola salıb 100-ə doğru yürüyürlər. Çox təəssüf ki, onlarla daban-daban gələn Ələddin İncəli haqq dünyasına qovuşdu. Bu həftəsonu ustad şairin anadan olmasının 92-ci ildönümünü yaxınları və şeirsevərlər yenə də onsuz qeyd etdilər. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı şair, publisist, jurnalist, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, müxtəlif illərdə " Əməkdə fərqlənməyə görə", " Rəşadətli əməyə görə", "Əmək veteranı" medalları ilə təltif olunmuş Ələddin İncəlinin şeirıərini diqqətinizə çatdırır.

 

 

İÇİNDƏDİ

 

Dərə keçib, dağ aşıram,

Dağlar duman içindədir.

Mən könlümlə danışıram,

Könlüm güman içindədi.

 

Dağlar-dağın qoynundadı,

Gül-yarpağın qoynundadı,

Zər-torpağın qoynundadı

Yaxşı-yaman içindədi.

 

Nə gur seləm, nə gurşadam,

Nə şagirdəm, nə ustadam,

Hələ naşı bir səyyadam,

Oxum kaman içindədi.

 

Gah yad oldum dərdə-qəmə,

Gah da endim zildən bəmə,

"Ay İncəli, çox yaz" - demə,

Söz də zaman içindədi.

 

 

QƏLƏMDƏN ÖPƏRƏM

 

Əgər təmizdisə, boyasızdısa,

Üzündən öpərəm buxaq qarışıq.

Məsun baxışların riyasızdısa,

Gözündən öpərəm yanaq qarışıq.

 

Alqış almısansa, elindən, gözəl,

Xəta çıxmayıbsa, əlindən, gözəl,

İnciyən yoxdusa, dilindən, gözəl,

Dilindən öpərəm dodaq qarışıq.

 

Sürüşdür çiyninə, gülüm, şalını,

Barı aydın görək gül camalını,

Telərin örtməsə qara xalını,

Telindən öpərəm daraq qarışıq.

 

Ələddin gəncləşib yenidən coşsa.

Qəlbinin sevdası qaynayıb daşsa.

Hüsnünə yaraşan bir şeir qoşsa,

Qələmdən öpərəm varaq qarışıq.

 

 

CEYRANI

 

Vurğun kimi sevsən, məha eləməzsən,

Sözlə gətirərsən yola ceyranı.

Bir az uzaqlaşsa, səhv eləməzsən-

Bənzətsən üfüqdə xala ceyranı.

 

Yanı gah balalı, gah təkəlidi,

Qorxaqdı, hürkəkdi, səksəkəlidi,

Gözəllik özü də təhlükəlidi,

Odur ki, tez tapır bəla ceyranı.

 

Sən mahir ovçusan, maşından əl çək,

İnsafsız, motorla birdimi ürək?!

Kişisən, piyada düzə çıx, görək,

Qovmaqla tuturmu tula ceyranı.

 

Səyyad, bir şiş kabab can verməz sana,

O zərif xilqəti bir an duysana,

Ayaq saxlayır ki, yormasın ana

Dalınca tövşüyən bala ceyranı.

 

Yoxsa, elə uçar, süzgün ox olar,

Bir göz qırpımında qaçıb yox olar,

Nəfsi cilovlasaq-artar, çoxalar,

Görərik gözləri ala ceyranı.

 

Eşit, ay ocağın-közün sahibi,

Nə deyər Ələddin-sözün sahibi,

Muğan düzü kimi düzün sahibi,

Məgər istəməzmi ola ceyranı?!

 

 

BİLMƏDİM

 

Yarım köçən gündən bəri

Gülə bilmədim - bilmədim!

Aramsız axan yaşımı

Silə bilmədim-bilmədim!

 

Yaşamaq olarmış yarsız,

Yaşayırsan ixtiyarsız!..

Yaşadım da arsız-arsız,

Ölə bilmədim-bilmədim!

 

Açsan ömür kitabımı,

Görərsən dərdə tabımı.

Fələklə haqq-həsabımı

Bölə bilmədim-bilmədim!

 

Rast oldum çox nanəcibə,

Acgözə, paxıla, bicə!..

Onlarla "ortaq məxrəcə"

Gələ bilmədim-bilmədim!

 

Qayğılar qatdı başımı,

Düşünüb çatdım qaşımı!

Necə yaşadım yaşımı.

Bilə bilmədim-bilmədim!

 

Bəxtin oxu dəydi daşa!.

Azmı-çoxmu qalıb qışa,

Yetişibmi ömür başa?

Hələ bilmədim-bilmədim!

 

İncəli pirmi-ocaqmı?

Yaddaşlarda qalacaqmı,

Öz haqqını alacaqmı?

Lələ, bilmədim-bilmədim!

 

 

GÖNDƏR

 

Tanrım, ərzə nə davakar,

Nə cığal bəndələr göndər.

Nə lovğa, nə təkəbbürlü,

Nə dağal bəndələr göndər.

 

Nə "dünya mənimdi" - deyən,

Nə kasıb-kusubu döyən,

Nə zəhmət çəkməyib yeyən,

Nə kahal bəndələr göndər.

 

Görməyək tələ-torları,

Görməyək qəlbi korları.

Yer tutmur haramxorları,

Pak, halal bəndələr göndər.

Bir də yonmağa codları

Kəsərli rəndələr göndər.

 

 

BƏXTƏVƏR

 

Zəhmət çəkib, zəhmətinin haqqını

Alan varsa - bəxtəvərdi, bəxtəvət.

Mayasına heç vaxt haram qatmayan

Kalan varsa - bəxtəvərdi, bəxtəvər.

 

Nə qədər ki, gəlib-gedir nəfəsin,

Olaydı kaş yaşamağa həvəsin.

Üzündə nur, dodağında təbəssüm

Plan varsa - bəxtəvərdi, bəxtəvər.

 

İncəli, çək sən də sözün nazını,

Atma hələ qələmini, yazını.

Ulu Qorqud dədəmizin sazını

Çalan varsa - bəxtəvərdi, bəxtəvər.

 

 

BƏNÖVŞƏNİ

 

Bəlkə ölüb getdim, yazı görmədim,

Gülüm, o dağlardan dər bənövşəni.

Nazik əllərinlə seçib-oxşayıb

Qəbrimin üstünə sər bənövşəni.

 

Bəlkə incə ruhum xoşahal ola,

Bəlkə yaman dillər susa, lal ola.

O güllər üç rəngdə: ağ, göy, al ola,

De, şair sevməzmi hər bənövşəni.

 

Gərdiş dövranımı devirdi, deynən,

Vurub iqbalımı çevirdi - deynən.

Əllədin İncəli sevirdi - deynən,

Şehli bənövşəni, tər bənövşəni.

 

 

ONUNLA GETDİ

 

Səmada bir ulduz parlayıb söndü,

Gözəl Məlahətim onunla getdi.

Elə bil taleyim tərsinə döndü,

Bəxtim, səadətim onunla getdi.

 

Yarım məndən ötrü nur - işığıydı,

Gülün səhəriydi, gur işığıydı.

Bu şair ömrümə yaraşığıydı,

Şerim, şeriyyətim onunla getdi.

 

Ələddin İncəli, desən qürurum,

Şeirdə uğurum, işdə uğurum,

Qolumda qüvvətim, gözümdə nurum,

Dizimdən taqətim onunla getdi.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.05.2023)

Həftəsonu Xalq şairi, Respublikanın Müstəqillik Aktının müəlliflərindən biri, Millət vəkili Sabir Rüstəmxanlının doğum günü idi, 77 yaşı tamam oldu. Bu münasibətlə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Tapdıq Əlibəylinin təbrik məqaləsini diqqətinizə çatdırır. 

 

Ziyalı məslək-məramı Vətən sevgisindən yoğrulmuş istiqlal şairi, xalqın mənəvi aləminin tərcümanı məqamında olan Ustad, dünyaya təşrif buyurduğunuz gün, ömür təqviminizin yeni ili mübarək!

İllər öncə, gənclik çağında  qələmə aldığınız “Yardımlı yollarında” adlı şerin son bəndində bir arzu olaraq yazmısınız:

 

Min illik palıdlardan bir ömür borc alaydım,

Kecilməz dərələrə özüm körpü olaydım,

Buz sulu, saf aynalı bulaq olub qalaydım

Yardımlı yollarında.

 

İllər keçdi və Sabir Rüstəmxanlı fikir daşıyıcısı, SÖZ ADAMI olaraq kecilməz dərələrə körpü, buz sulu, saf aynalı bulaq olaraq təkcə Yardımlı yollarında deyil, Quzeyli-Güneyli  Azərbaycanın, böyük Türk dünyasının körpüsünə döndü.

Öz təbirinizcə desəm: "Rüstəmxanlı şəlaləsi" yenə gur və ilhamlıdır..."

Mənsə bu gur və ilhamlı şəlalədən vəcdə gəlib sozə üz tutdum:

 

Ulutürkün həvaləsi,

Əsrlərin yaddaş səsi,

Bir şairin “əfsanəsi”

Rüstəmxanlı şəlaləsi.

 

Sanki göydən siyrilərək...

Sözlə süslü, şövqlü ürək,

Sabir bəyin ilhamı tək

Rüstəmxanlı şəlaləsi.

 

Yardımlının sədasıdır,

Ərənlərin sevdasıdır...

Sabir bəyin təb-səsidir

Rüstəmxanlı şəlaləsi.

 

AYB-nin fəxri üzvü, Almaniyada yaşayan tanınmış yazar və qəzetçi Orxan Aras haqlı olaraq yazır: “...O çətinliklər, o qaçhaqaçlar, o əməklər boşa getmədi. İki il sonra ikimizin də röyaları gerçək oldu və onun Türk və Altayların gülü, çiçəyi qoxan şeirləri ilə Azərbaycanın igid övladlarının cəsarəti birləşdi və Azərbaycan müstəqilliyini qanıyla qazandı. O istiqlalın isbatı bəyannamənin altında da Sabirin qələminin izi vardı.

Parisdə 1789-cu il Fransız Çevrilişi üçün bir güllə atanın belə, bir yerlərdə ismi və ya heykəli vardır. Amma qələmiylə, şeiriylə, cəsarətiylə Azərbaycanın müstəqilliyinə imza atan Sabir Rüstəmxanlının Azərbaycanda bir heykəli yoxdur. Amma onun heykəli Asiyanın ən uzaq və soyuq guşəsindən Avropanın ən soyuq bölgəsinə qədər bütün türklərin ürəyində vardır.”

Yol gedənindir, deyib müdriklər... Sözün işığında ustad yolunuza rəğmən yazıram:

 

"Tanımaq istəsən" - şair xitabı,

"Xəbər gözləyirəm" - əsrlər tabı,

"Qan yaddaşı"na yol -"Ömür kitabı"...

Şair, söz ünvanlı yoluna alqış!

 

"Salam, ana dilim", "Sevgim, sevincim"!

"Atamın ruhu"dur özüm, söz incim.

"Ol"dan üzü bəri hikmətim, gücüm...

Şair, şeir deyən dilinə alqış!

 

"Bütövlük həsrəti" - "Xətai yurdu",

"Gəncə qapısı"nın ruhu da yoldu.

"Dərdə əyilmə"yən yolları yordu...

Şair, qələm tutan əlinə alqış!

 

"Göy tanrı" ruhunda "Əbədi sevda",

"Zaman məndən keçir"- gələn hurr səda...

"Bu sənin xalqındir", işıq var soyda,

Şair, ər-ərənli eline alqış!

 

Şair, söz ünvanlı yoluna alqış!

Şair, şeir deyən dilinə alqış!

Şair, qələm tutan əlinə alqış!

Sabir Rüstəmxanlı, elinə alqış!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.05.2023)

Xəbər verdiyimiz kimi, Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Əməkdar incəsənət xadimi, sənətşünas alim Ziyadxan Əliyevin “İstedadlar ocağı” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib. Əzim Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbinin ensiklopediyası kimi hazırlanan kitabın

layihə rəhbəri və “Ön söz” müəllifi Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva, redaktorları sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Aslan Xəlilov və Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin eksperti Əkbər Qoşalı, dizayneri Aysel Əliyevadır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayevanın təqdimat mərasimindəki çıxışının xülasəsini diqqətinizə çatdırır. Qənirə Paşayeva çıxışında öncə əsərin ensiklopedik siqlətinə vurğu edib, alimi bu fundamental əsərin gün üzü görməsi münasibətilə təbrik edib, ona yeni uğurlar diləyib. Komitə sədri bu əsərin həm adı keçən məktəbin əlamətdar yubileyinə, həm “Heydər Əliyev İli”nə gözəl töhfə olduğunu deyib.

O, Ə.Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbinin şöhrətinə layiq tərtib olunmuş kitabı milli incəsənətimizin öyrənilməsi və təbliği baxımından yüksək dəyərləndirərək söyləyib:

-Milli incəsənətimizdə fenomen kimi dəyərləndirilən Əzim Əzimzadənin gənc yaradıcıların yetişdirilməsinə özəl diqqət yetirilməsi ənənəsi günümüzdə də 100 yaşını keçmiş kollecdə uğurla davam etdirilməkdədir. Bu da bizə 44 günlük Vətən müharibəsində Zəfər qazanmış Azərbaycanımızı, onun incəsənətini işıqlı gələcək gözlədiyini söyləməyə əsas verir. 

Respublikamızda müxtəlif profilli, çoxsaylı ali və orta ixtisas təhsil məktəblərinin olmasına baxmayaraq, onların arasında məhz “Əzimzadə məktəbi”nin adı bütün (keçmiş) SSRİ məkanında tanınır və istedadlar ocağı olaraq fəxrlə çəkilirdi. XX yuzilliyin 20-ci illərinə qədər Bakıda (ümumən Azərbaycanda) rəssamlığın tədrisi bir coxlarının düşündüyü kimi yox dərəcəsində olmayıb. Lakin “Əzimzadə məktəbi” özündən öncəki sənət mühitlərini, xalq yaradıcılığını tədris plan-proqramına cəlb etməklə, peşəkar müstəviyə daşımaqla yeni bir mərhələ başlayıb. Əgər fəaliyyətləri qədim dövrlərə təsadüf edən sənətkarlar ayrı-ayrı ustalardan dərs almışdısa, “Əzimzadə məktəbi” açıldıqdan sonra fəaliyyət göstərən yaradıcıların çoxu ilk təhsilini həmin məktəbdə alıb. Bu anlamda, Azərbaycanda rəssamlığın tədrisi tarixini xronoloji ardıcıllıqla izləməli olsaq, tərəddüdsüz deyə bilərik ki, hazırda Rəssamlıq Akademiyasının nəzdində fəaliyyət göstərən İncəsənət Kolleci respublikamızın tarixində özəl yeri olan təhsil ocaqlarındandır. Onun 100 ili aşan zəngin tarixi ilə tanışlıq göstərir ki, məktəbin mövcudluğu, səmərəli fəaliyyəti sayəsində milli təsviri və dekorativ-tətbiqi sənətimizin inkişafını gerçəkləşdirən minlərlə rəssam yetişib. Onların şöhrətinin çoxdan ölkə sınırlarını aşması və yaratdıqları sənət örnəklərinin Azərbaycanı şöhrətləndirən bədii-mənəvi qaynaqlara çevrilməsi bu təhsil ocağının yerini, rolunu dəqiq ifadə edir. Əminik ki, kollecin indiki kollektivi də illərlə formalaşan tədris metodu ənənələrini qoruyub saxlamaqla, bu təhsil ocağının şöhrətini layiqincə yaşada biləcəkdir.

Daha sonra Qənirə Paşayeva tanınmış  sənətşünas alim, Əməkdar incəsənət xadimi Ziyadxan Əliyevin araya-ərsəyə gətirdiyi bu ensiklopedik siqlətli kitabın bütün sənətsevərlər üçün qiymətli qaynaq olacağına inamını ifadə edib, kitabın uzun illik əməyin məhsulu olduğunu vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, əsərdə müəllifin “Əzimzadə məktəbi”nə, ustadlar ustadı Əzimzadənin öz şəxsiyyət və yaradıcılığına sevgisi fonunda Azərbaycan mədəniyyətinə, ümumən mədəniyyətə, sənətə vurğunluğu parlaq şəkildə görünür. 

Qənirə xanım daha sonra deyib:

-Çox şadıq ki, Ziyadxan Əliyev öz sevgi və vurğunluğunu peşəkarlıq müstəvisində təcalla etdirə bilib. Kitab “Əzimzadə məktəbi”nin 100 illik yubileyi münasibətilə hazırlansa da, nəşrinin 2023-cü ilə - “Heydər Əliyev İli”nə düşməsini də təsadüf yox, təvafüqlük hesab edirəm. Bu kitab Ümummilli Liderimizin şərəfinə adlandırılmış 2023-cü ilə ən gözəl sənət töhfələrindən biridir.

Qənirə Paşayeva kitabın rus və ingilis dillərinə çevrilməsinin də vacibliyinə toxunub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.05.2023)