
Super User
“Əsas məsələ də elə budur - təsadüfi cizgiləri tapmaq...” - HƏR GÜN KAMAL ABDULLADAN 7 QRANULA
Xalq yazıçısı, akademik Kamal Abdullanın əsəsrlərindən seçilmiş bir sıra qranula – cövhər sayıla biləcək məqamları “Ədəbiyyat və incəsənət” oxucularına təqdim edir.
Kamal Abdulla özü seçilmiş bu cövhərlər barədə yazır: “İllərdən bəri yazdığım müxtəlif şeirlərin, esselərin, pyeslərin, hekayə və romanların, publisistik məqalələrin və elmi əsərlərin, verdiyim intervülərin hər birinin içində yer almış və bu gün də öz məzmunu, tutumu, forması ilə diqqətimi çəkən misralar, cümlələr günlərin bir günü sanki dil açıb mənə dedilər ki, bizim bir-birimizdən zaman və məkanca ayrılığımıza son qoy və bizi bir-birimizin yanında yerləşdir. Sən görəcəksən ki, bu zaman biz tamamilə yeni bir cazibədə zühur etmişik. Onlar qeyri-səlis məntiq dili ilə desək, içində olduqları mətnin qranulaları (ilkin vacib hissəcikləri) idi. Qranula, başqa cür ifadə etsək, cümlədən (mətndən) bütün artıq hissələri siləndən sonra yerdə qalan cövhərdir.”
Bu günlərdə “Everest” nəşriyyatında müəllifin “Seçmələrin seçməsi-qranulalar” adlı kitabı da işıq üzü görmüşdür.
Beləliklə, hər gün Kamal Abdulladan 7 qranula:
1.
“İcazə ver soruşum
niyə soyuqsan?!
Bu ocaq daha yanmır
küçədə yağış...
Otağa isti dolur
Sən yenə yoxsan.”
2.
Mənim qulağıma hələ də gəncliyimin Bakı çayxanalarından ucalan cürbəcür səslər gəlir. Çılğıncasına mübahisə edən, bir-birini nəyə isə inandırmağa çalışan, bir-birini sevən və bir-birinə nifrət edən doğma, çılğın səslər...
3.
A.Blok: “Təsadüfi cizgiləri sil ondan
Sən görərsən, dünya gözəl dünyadı...”
Əsas məsələ də elə budur - təsadüfi cizgiləri tapmaq...
4.
Homer təkcə şair deyil. Homer müxtəlif dövrləri birləşdirən bir prinsipdir. Eynən Dədə Qorqud kimi. Dədə Qorqud da prinsipdir. Bir ayağı Təpəgöz boyunda, o biri ayağı Beyrək boyunda olan prinsip.
5.
“... Çünki sən gözəldin, gözəl görünmək
Heç kimə bu qədər yaraşmamışdı.”
6.
Bəzən bütöv bir ömür - əlçatmaz qocalığa qədər uzanan təlatümlü, amma bu şərtlə ki, bütöv bir ömür yaşamaq lazım gəlir ki, səndən çox çox uzaqlarda və sakit bir qədimlikdə qalmış o təmiz uşaqlığın qədrini anlayıb biləsən.
7.
- Hansı yolla gedək?
- Bilmirəm.
- O zaman getməyə yol çoxdu, deməli.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)
Tanrının Qamçısı - Attila
MuradVəlixanov, “Ədəbiyyat və İncəsənət”
Bizlər Atilla haqqında nələri bilirik? Ən azından onu bilirikmi ki, söhbət 5-ci əsrdə yaşamış, Avropa ərzilərinin yarıdan çoxuna hakim olmuş Hun hökmdarından gedir? Əlbəttə ki, biliklərin hər gün genişləndirilməsi gözəl şeydir. Odur ki, gəlin biz türklərlə bağlı olan Atilla barədə məlumatlanaq.
Attilanın atası Muncuq xan idi. Əmisi Rua, onu atası öldükdən sonra təkbaşına yaşamağa çalışarkən tapıb və yanına gətirmişdi. Eramızın 434-cü ilində qardaşını devirərək taxta keçən Attila deyilənə görə İdil Türklərindəndir. Müasirləri onun ortaboylu,enlikürək, qara saçlı olduğunu yazır. Güclü natiqlik qabiliyyətinə malik olub sadə həyat tərzi sürən Attila qonaqpərvərliyi ilə də seçilib. O, Avropa qitəsinin üçdə ikisindən çoxuna hakim olub və dövlətin sərhədlərini Asiyaya qədər genişləndirib. Hökmdarlığı boyu ordusu ilə Qərbi və Şərqi Roma imperiyalarını tez-tez istila edən Attila orta əsr salnamələrində qəddarlığı ilə tanınırdı. Bu səbəblə avropalılar ona “Tanrının Qamçısı” deyirdi. Ancaq Macar və Türk mənbələrində müsbət şəkildə anılır və adından hörmətlə bəhs edilir.
Avropada Hunları Attiladan əvvəl də yaxşı tanıyırdılar. 374-cü ildə Hunların hökmdarı seçilən Balamir qərbə doğru irəliləyərək xeyli torpaqlar almış,şərqi german tayfalarını öz tərəfinə çəkmişdi. 409-cu ildə Balamirin oğlu Ulduz xan Bizans üzərinə hücuma keçdi. İstilalardan bezən Bizans imperatoru elçi göndərib Hunlara sülh təklif etdi. Atillanın adının Avropada qorxu ilə çəkilməsinin bir digər səbəbi isə Romaya səfərə hazırlaşdığı ərəfədə Roma papasının Attilanın qarşısında diz çökməsi ilə əlaqədardır. Nəticədə Attila hücuma keçmədi, əvəzində Romanı vergiyə bağladı. Attilanın ölüm səbəbi olaraq isə həyat yoldaşı ilə evləndiyi gün həddindən artıq şərab qəbul etməsi göstərilir. Məzarının harda olduğu bilinmir. Hətta məzarın yerini bilən hər kəsin öldürüldüyü qeyd edilir. Ancaq tarixçilər arasında Tuna çayının yatağının bir müddət dəyişdirildiyi və Attilanın xəzinələri ilə birgə yatağın altında basdırıldığı qeyd edilir. Daha sonra isə çay yatağının əvvəlki vəziyyətə gətirildiyinə dair yayılmış bir inanc mövcuddur.
Atilla qədər hələ ki bu qədər.
“Ədəbiyyat və İncəsənət”
(26.11.2024)
MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİ ÜÇÜN SEÇMƏLƏR – Nigar Həsənzadənin şeirləri
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİNİ NECƏ FORMALAŞDIRMALI?
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının təqdim etdiyi bu silsilə yazılar Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ədəbiyyat Fondunun Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərkib hissəsi olaraq nəşr edilir.
Sizlər üçün çağdaş yazıçı və şairlərimizin ən yaxşı ədəbi nümunələrini seçərək təqdim edəcəyik.
Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu@
POEZİYA
NİGAR HƏSƏNZADƏ
QAYIDIŞIN MÜBARƏK...
Sənsiz keçən otuz il saçımızı ağartdı,
Ağır bir yükün altda qaldı kürəyimiz də.
Gözlərimiz kor oldu göz yaşının duzundan,
Lal quşlar yuvasını qurdu ürəyimizdə.
Əzablıydı dünyanı qolsuz qucaqlamaq da,
Otuz gecə dualar elədik səs-səmirsiz.
Evindən-eşiyindən, əzizindən ayrılıb,
Böyük zəfər dalınca getdi igidlərimiz...
Getdi igidlərimiz – bu xalq sözünü tutdu...
Divarları, sədləri yarıb keçdilər onlar.
Otuz il yaşamışdıq sənin intizarınla,
Bir bax, sağalır indi yaralar, sıyrıntılar...
İndi daha gözəldi göy üzündə mələklər,
Qardaşlarım yol alıb Tanrının hüzuruna.
Bu rəşadət işığı əsrlərlə çəkilməz
Ölkəmin, şəhərimin üzərindən heç yana.
Köhnə yara yerləri biləklərdə sağalar.
Dərdimiz də toxtayar, sızıldamaz canımız.
Bu qəhrəman oğullar – qəlbimizin fərəhi,
Qanımız, zəfərimiz, şöhrətimiz, şanımız.
Torpaq oğul qoxuyur, Vətəndə ana ətri.
Otuz ilin qürubu dönüb olub dan yeri.
Zamanın qanatdığı milli yaddaşımızdan,
Silib təmizləmişik xəyanətkar izləri.
Planet əvəlkitək fırlanır bizim üçün.
Var olsun bu uşaqlar, bu atalar, analar.
Varsa xilaf çıxmayan öz andına, əhdinə,
Demək, həqiqi insan bu dünyada hələ var.
Mənim qəhrəman Şuşam, nəfəsindən öpürəm,
Otuz ilin yükündən azad olur bu kürək.
Bu gecə nəğmə deyir qayıdışın eşqinə
Və torpaq cavab verir: qayıdışın mübarək!
BU DA KEÇƏR...
Mələklərin ölməzliyinə,
Yelçəkənin yüngüllüyünə inanan,
Qanadlı ayaqlarla yol gedən
Hər kəsin barmağında
«Bu da keçər...» hikməti
Yazılmış bir üzük.
«Bu da keçər...» –
Ehtirasların və yaraların
Üzünə çırpılan gülüşlə
Üzük dilə gəlirdi:
Şad-xürrəm yaşayaq, xoşbəxt qocalaq.
Yalandan gözü qorxmuş bu dünya
Ruhdan salmasın qəhrəmanları
Və quzğunlar anlasın:
Allah qu quşlarını sevir göylərdə...
Sinəsində ürək gəzdirən bəndələr –
Kinlərinin, vədlərinin girovları,
Metaforaların və üzüklərin qoruyucuları
Qəbul eləsinlər bu həqiqəti:
Bəraət yoxdu əzablara.
«Bu da keçər...» – bir müdrikin
Bu kəlamını unutmasan əgər.
Yaşamaq əmri verib həyat insana
Zəfər soraqlı sonluğa qədər...
SAVAŞ
Qabarlar içində ucalar saray...
Qurbansız qurbangah yoxdu, bilirəm...
Mən həm əvvəlimi, həm də sonumu
Güzgünün önündə durub görürəm.
Bilirəm, kədərsiz səadət olmur...
Neçə savabım var, neçə günahım.
Qırışlar göylərə qırçın toxuyur,
Yenilmiş şeytanım, yenən Allahım!
Bu döyüş hər kəsin hünəri deyil,
Əsəbi zəiflər çəkilsin geri...
Çağıraq bu savaş meydanına biz
Çılpaq baxışları, yalın əlləri...
Qurbansız qurbangah yoxdu, bilirəm...
Şam yanar – istisi gedər, ayrılar.
Bilirəm, ayrı cür ola da bilməz:
Gözümdə bir savaş ehtirası var.
KAŞ…
Qaranlıq səmada işıqlı möhür...
Yağır ulduzların yağışı göydən.
Qaçmağa lüzum yox, qaçmağa yer yox
Cəzadan, ədalət məhkəməsindən.
Yerin qabığını qoparır səma,
Sanki dərisini soyur adamın...
Qoy baxıb anlasın gözləri korlar:
Göylərin altında qonaqdı hamı...
Kimi yuxudadır, kimi də oyaq –
Hamısı dünyada qonaqdı, qonaq.
Və bir an gələcək, hamısı tək-tək
Gözə görünməyən divar dibində
Durub kainata dua edəcək.
Qaranlıq səmada işıqlı möhür...
Günaha batmayan adam var hələ?
Lələyi iynədən, mələyi cindən
Kaş seçib-ayıra biləydik elə.
SADƏCƏ, AXTAR…
Bir yabanı qızılgül verib ağırlayaram
Ayağımı tikanla dalayan insanları...
Siz ey kirə-palçığa batmayan topuqların
Hardasa körpüləri, hardasa perronları.
Ruhunuz yox əzəldən sürüdə heyvan kimi,
Aşağı əyarların yiyəsisiz, uzağı...
Cənnət havası çalır buynuz öz günahına,
Alnınıza salamım dəyir güllə sayağı.
Mən tavan, siz döşəmə – nəmişliyi sevərsiz.
Verdiyiniz ehsanı toxunmamışam hələ.
Sizin qənimət deyil zəfərlərim, çəkilin.
Oxuyuram dostları gözündən çərşənbələr.
Həm özünü yaradan, həm də qayçı adam var...
Edam kötükləriylə dar ağacı yanaşı...
Adam da var, çirkabı, zir-zibili təmizlər,
Usanmadan üfürər tozu, külü, yaddaşı...
Hamı ciyər dolusu nəfəs alar səmayla,
Hər kəsin dərisi var – hər kəsin libası var.
Hamı gəlir dünyaya, saralıb-solub gedir,
Hamının sifətini bürüyür sızanaqlar...
Arabir xoş təsadüf çıxır qabağımıza
Payız yağışılarında, qışın qarında, yazda...
Dünyaya İnsan gəlir evlərin, həyətlərin,
Və qədimi tağların, bağların arasında.
Varlığı hiss olunmaz, səsi gəlməz ucadan,
Bəlkə də zəngin deyil, bəlkə də kamil deyil.
İyirmi yaşındadı, amma yox, qırxdır yaşı...
Bütün varı-dövləti özündədir elə bil.
Ürəyində təpər var... çəkinmədən, qorxmadan
Qucaq açar hamıya, gülümsəyər üzlərə.
Onun baxışlarında yanan şamlar neçə yol
Yandırıb kainatı, alışdırıb gözləri.
İnanar əlamətə, işarətə, mənaya,
Gah zarafat eləyər, gah da susar bu adam.
Dadlı şərablar içər, acı şirnilər yeyər,
Ayaqyalın dolaşar tikanlıqda qorxmadan.
Sübh şehini xoşlayar... bədənini, ruhunu
Gərər böyük həvəslə bu dəli küləklərə.
Ürəklə salam verər özgələrə, yadlara,
Sevdiyi adamlara sehirli üzük verər...
Həm özünü yaradan, həm də qayçı adamlar...
Dərisi var hər kəsin – hər kəsin libası var.
Amma bir insan da var bir ömür dəyərində –
Hardasa, yanındadı… sadəcə, axtar, axtar...
Rus dilindən tərcümə: Salam Sarvanındır
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)
MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİ – 28.Fasiləsiz təhsil anlayışı
Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”
MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİNİ NECƏ FORMALAŞDIRMALI?
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının təqdim etdiyi bu silsilə yazılar Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ədəbiyyat Fondunun Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərkib hissəsi olaraq nəşr edilir.
Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu@
28.
FASİLƏSİZ TƏHSİL ANLAYIŞI
Mütaliənin faydaları barədə danışırıqsa, mütləq fasiləsiz təhsil barədə də danışmalıyıq. Belə ki, özünüinkişaf proqramında əsas çəkiyə malik olan bu təmrin məhz mütaliənin hesabına formalaşır.
Heç bir ali təhsil müəssisəsi, məktəb proqramı insana təbiətin və cəmiyyətin inkişaf qanunları haqqında lazımi biliklər verə bilməz. Mövcud təhsil proqramları məhdud zaman çərçivəsi üçün hazırlanır. Odur ki, insan ömrü boyu fasiləsiz olaraq bilik almalı, bunun üçün isə şəxsi təhsilə - fasiləsiz şəxsi təhsilə müraciət etməlidir.
Beləliklə, şəxsiyyətin formalaşmasında şəxsi təhsil müəssisəsinin tərkib hissəsi olan fasiləsiz təhsilin əsas rol oynaması dünyada birtərəfli şəkildə etiraf olunur. 2000-ci ilin martında Lissabonda keçirilən Avropa Sammiti Avropa Birliyinin siyasətinin və təcrübəsinin müəyyən edilməsində dönüş anı oldu. Orada fasiləsiz təhsil haqqında Avropa Birliyi Memorandumu imzalandı.
Fasiləsiz təhsil, yəqin ki, bunu bilirsiniz, məhz kitabların hesabına formalaşır. Ən müxtəlif mövzularda, ən müxtəlif cildlərdə, ən müxtəlif müəlliflərin müxtəlif qiymətlərə milyonlarla kitabı var. Siz öz kitablarınızı seçib karyera pillələri ilə irəliləməkdə davam edin. Unutmayın, dayanmaq, kifayətlənmək olmaz. Dayanmaq inkişafdan qalmaq, tənəzzülə uğramaq deməkdir.
Növbəti: 29.Qara ststistika
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)
BİRİ İKİSİNDƏ – Nərmin Qəniyevanın rəsmləri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birlikdə BİRİ İKİSİNDƏ layihəsində bu gün “Dərgidə sərgi” nümayişidir.
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Yəqin jurnalın daimi oxucuları bilirlər ki, söhbət nədən gedir. Amma bixəbərlərə anladaq ki, söhbət gənc rəssamların rəsm əsərlərinin nümayişindən gedir.
Bu gün iki rəsmi nümayiş etdirilən Nərmin Qəniyeva qapaq şəklində öz görüntüsü ilə bir yaşayış yeri mənzərəsi nümayiş etdirir. Şəhərdən kiçik, kənddən böyük – beləsinə qəsəbə deyirlər. Özü də xəyalımızda olan nümunəvi qəsəbə. Uzaqdakı dağ və su hövzəsinin verdiyi gözəlliyə qəsəbənin daş döşənmiş küçəsinin, səliqəli, eyvanı gül-çiçəkli binalarının gözəlliyi qatışır və gözəl rəng qammasının müşayiəti ilə mükəmməl bir kompozisiya yaranır.
İkinci rəsmdə isə bir qız simasının fraqmenti təsvir edilib. İlk baxışda sezilməsə də diqqqətlə baxdıqda qızın başını qaramtıl suların qoynunda görürsən, elə üzünə tökülmüş saçları da yaşdır.
Bir nikbin və bir bədbin iki rəsm əsəri.
Eynən həyatdakı kimi.
Gündüz və gecə.
Xeyir və Şər.
Qismətiniz həmişə birincilər olsun, istəkli oxucularımız.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)
“Sarışın Kurda Ağıt” - Ömer Kaya
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ulduz” jurnalı ilə birgə təqdim etdiyi layihədə Türkiyənin “Genç Yürekler” jurnalının seçimində 51 türk müəllifinin yazıları yer alır. Türkiyə türkcəsində yayılan əsərlərin əsas qayəsi budur: “Dildə, fikirdə, işdə birlik!”.
“Sarışın Kurda Ağıt”
Ömer Kaya
Sarı yağız bir deli kurdu andırırdı gözleri
Ömrü bir destan, yüreği bir kor, sözü ateşti
Şimdi mıh gibi aklımda tutuyorum ettiği sözleri
Ağıtlara sığmazdı ya... bir tabuta sığdı gitti
Ayakta tutan bizi kavgası, derdi ve ülküsü
Kabına dar gelen adam kırklara karıştı gitti
Şimdi dudağımda yarım kalan bir Bozdoğan türküsü
Aydın'ım kurt nefesli ordularla yarıştı gitti
Bir tütün daha tellendirsek şimdi karşı karşıya
Bir marşı daha söylesek beraber bağıra bağıra
Ölmez bu hareket be ağam ölmez bu dava
Sarı kurt göklerin sonsuz suyuna kanmaya gitti
Nerde şimdi söyle göklere çıkan naran reis
Kırım, Kerkük, Türkistan öksüz kaldı gitti
Böyle mi olmalıydı kör acuna vedan reis
Turan'ı soluyan düşlerimiz sensiz kaldı gitti
Görklü Tanrım sabır ver kolumuz kanadımız kırıldı
Sarsıldı benliğimiz ucalardan odlar yakıldı
Kara dumanlar çöktü üstümüze devran yıkıldı
Dayansın âlem sarı kurt uçmağa vardı gitti
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)
“Solo gənclik” layihəsinin icrasına başlanılıb
“İRƏLİ" Mədəniyyət Mərkəzi və Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin birgə təşkilatçılığı ilə yeni “Solo gənclik” layihəsinin icrasına başlanılıb.
AzərTAC xəbər verir ki, layihə çərçivəsində ilk konsert Qara Qarayevin ev-muzeyində olub. Musiqisevərlər bəstəkar, pianoçu Nigar Süleymanı dinləyiblər.
Tədbirdə çıxış edən “İRƏLİ” İctimai Birliyinin nümayəndəsi Mədinə Səlimova Azərbaycanın zəngin musiqi mədəniyyətinin gənc nəslə çatdırılması və bu istiqamətdə həyata keçirilən layihələrin əhəmiyyətindən bəhs edib. Onun sözlərinə görə, müxtəlif illərdə yaradıcı gənclərin fəaliyyətinin stimullaşdırılması sahəsində ciddi tədbirlər görülüb. M.Səlimova qeyd edib ki, layihənin məqsədi gənclərin mədəni iştirakçılığının artırılması, musiqi mədəniyyətinin inkişafına töhfə vermək və istedadlı gənclərin fəaliyyətinin stimullaşdırılmasına nail olmaqdır.
Daha sonra Nigar Süleymanın ifasında müxtəlif əsərlər səsləndirilib. Proqramda görkəmli bəstəkarlar Qara Qarayev və Vaqif Mustafazadənin əsərləri ilə yanaşı, öz bəstələrini də təqdim edib.
Xatırladaq ki, Nigar Süleyman Bülbül adına orta ixtisas musiqi məktəbində dirijorluq, bəstəkarlıq və nəzəriyyə ixtisasları üzrə təhsil alıb. Daha sonra Bakı Musiqi Akademiyası və Estoniya Musiqi və Teatr Akademiyasında bəstəkarlıq ixtisası üzrə təhsilini davam etdirib. Bir çox yerli və beynəlxalq festival, müsabiqələrin iştirakçısıdır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)
Azərbaycanlı gənclər “I TÜRKSOY Türk Dünyası Gənclik Görüşü”ndə iştirak ediblər
Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə seçilmiş, mədəniyyətin müxtəlif sahələrində uğurları ilə fərqlənən 10 azərbaycanlı gənc TÜRKSOY-un Qazaxıstanın Almatı şəhərində keçirdiyi “I TÜRKSOY Türk Dünyası Gənclik Görüşü”ndə iştirak edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, tədbir türk xalqları arasında mədəni və tarixi bağların möhkəmləndirilməsi, qardaşlıq və birlik ruhunun gücləndirilməsi məqsədi daşıyır.
Görüş çərçivəsində iştirakçılar Türk dünyasının mədəni irsinin təbliği ilə bağlı seminar, müzakirə və təqdimatlarda iştirak edərək düşüncələrini bölüşüblər. Gənclərimiz ortaq problemlərin həlli və birgə layihələrin reallaşdırılması istiqamətində təkliflər irəli sürüb, gənclər arasında əlaqələrin daha da irəliləməsi üçün əməkdaşlıq imkanlarını araşdırıblar.
Azərbaycan nümayəndə heyəti görüş zamanı, həmçinin ölkəmizin zəngin mədəni irsini də tanıdaraq Türk dünyasının bir parçası kimi mədəni inteqrasiya və dialoqun inkişafına töhfə veriblər.
Tədbir Azərbaycan gənclərinin Türk dünyası ilə əlaqələrinin möhkəmlənməsi, təcrübə mübadiləsi və yeni dostluqların qurulması baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)
“Çəkdikləri ilə yaşayan rəssam” – BU GÜN FƏRHAD XƏLİLOVUN DOĞUM GÜNÜDÜR
Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Rəssamlar ilk baxışdan bənzərdirlər. Elə rəsm əsərləri də. Amma diqqət ayıranda fərqlər aşkardır. Kimisi sadəcə çəkmək xətrinə çəkir. Kimisi, çəkdikləri ilə yaşayır. Çəkdikləri ilə yaşayanlardan biri də odur – Fərhad Xəlilovdur.
1987-ci ildən Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının sədri olan Fərhad Xəlilovun yaradıcılığında Avropa və rus rəssamlıq ənənələri Şərq mədəniyyəti ilə vəhdət təşkil edir. Əsərlərində Abşeron motivləri əhəmiyyətli yer tutur: çimərliklər, dəniz görüntüləri, yarımadanın kəndləri - Nardaran, Buzovna, Zağulba, Maştağa, Mərdəkan...
Onun əsərləri üçün rənglərin və fəzanın real vəhdəti xarakterikdir. Təsvirləri mücərrəd minimalizmə yaxındır və əsasən cənub təbiətindən gələn təəssüratların obrazlı şəkildə ifadəsidir. Əsərləri dəfələrlə keçmiş SSRİ-də, Avropada, dünyanın müxtəlif qalereya və sərgilərində nümayiş etdirilib. Çox əlamətdar bir tarix: 2008-ci ildə Moskvada, məşhur Dövlət Tretyakov Qalereyasında Fərhad Xəlilovun fərdi sərgisinin təntənəli açılışı mərasim keçirilib, yaradıcılığının 30 ildən artıq dövrünü əhatə edən retrospektiv sərgidə 80-nə yaxın rəsm əsəri nümayiş etdirilib. O cümlədən ən yaxşı sayılan “Görüş”, “Xatirə”, “Torpaq naxışları”, “1984-cü ilin baharı”, “Axşamın gec saatları” əsərləri.
Fərhad Xəlilov 2008-ci ildə Rusiya Bədaye Akademiyasının həqiqi üzvü, 2016-cı ildə Roma Rəssamlıq Akademiyasının fəxri professoru seçilib, Rusiya Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı ilə mükafatlandırılıb. İncəsənətimizin inkişafındakı xidmətlərinə görə o, 2002-ci ildə “Xalq rəssamı” fəxri adına layiq görülüb, 2006-cı ildə “Şöhrət”, 2016-cı ildə “Şərəf” ordenləri ilə təltif edilib. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 13 aprel 2009-cu il tarixli Sərəncamı ilə fərdi Prezident təqaüdçüsüdür.
Xalq rəssamımızı təbrik edir, ona cansağlığı və yeni-yeni əsərlər arzulayırıq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının 10-cu Qlobal Forumuna tərəfdaşlıq edir
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi (NGBM) BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının təşkil etdiyi 10-cu Qlobal Forumuna tərəfdaşlıq edir. Noyabrın 25-27-də Portuqaliyanın Kaşkayş şəhərində keçiriləcək Forumda NGBM-nin həmsədrləri - Latviyanın sabiq prezidenti xanım Vayra Vike-Frayberqanın və Dünya Bankının sabiq vitse-prezidenti İsmail Serageldinin rəhbərliyi ilə Mərkəzin 20-dən çox üzvü iştirak edəcək.
Bu barədə AzərTAC-a Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzindən bildirilib.
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzindən toplantının iştirakçıları arasında Bolqarıstanın sabiq prezidenti Rosen Plevneliyev, Serbiyanın sabiq prezidenti Boris Tadiç, Latviyanın sabiq prezidentləri Valdis Zatlers və Egils Levits, Bosniya və Herseqovinanın sabiq prezidenti Mladen İvaniç, Şimali Makedoniya Respublikasının sabiq prezidenti George İvanov, Xorvatiyanın sabiq prezidenti Kolinda Qrabar-Kitaroviç, Bosniya və Herseqovinanın BMT-də Daimi Nümayəndəsi və sabiq baş naziri Zlatko Laqumdziya, Belçikanın sabiq baş naziri İv Leterm, Seneqalın sabiq baş naziri Aminata Ture, Yunanıstanın sabiq baş naziri Corc Papandreu, Avstriyanın sabiq federal xarici işlər naziri və Avropa Komissarı Benita Ferrero-Valdner, Monteneqronun sabiq müdafiə naziri Miliça Peyanoviç-Durisiç yer alırlar. Forumda, həmçinin Gürcüstanın sabiq baş nazirinin müavini Eka Tkeşelaşvili, Ərəb Dövlətləri Liqasının sabiq baş katibi Əmr Musa, BMT Baş Assambleyasının 73-cü Prezidenti Mariya Fernanda Espinosa və 75-ci Prezidenti Volkan Bozkır, UNESCO-nun xoşməramlı səfiri Hedva Ser, NGBM-nin Baş katibi Rövşən Muradov, Strateji və Dayanıqlı İnkişaf Layihələri üzrə koordinatoru Rza Əliyev iştirak edəcəklər.
Mərkəzin üzvləri Portuqaliyaya səfərləri çərçivəsində ötən günlərdə keçirilmiş COP29-un nəticələrini və qarşıdan gələn 12-ci Qlobal Bakı Forumuna hazırlığı müzakirə edəcəklər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(26.11.2024)