Habil Yaşar, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Qardaş Türkiyə ilə müsahibələrim davam etməkdədir. Yeni mövsümdə ilk qonağım dəyərli yazar Yusuf Öztoprakdır. 

-Salam Yusuf Öztoprak bəy! Necəsiniz? Zəhmət olmasa öncə oxucularımıza özünüz haqqında məlumat verərdiniz.

-1992-ci ildə Mersində anadan olmuşam. Burada ibtidai, orta məktəbi  və liseyi oxumuşam. Daha sonra Adanada Çukurova Universitetinin Hüquq fakültəsinə qəbul oldum. Buranı bitirdikdən sonra vəkillik lisenziyamı alıb vəkil oldum.

-Ədəbiyyata gəlişiniz və əsərləriniz haqqında məlumat verə bilərsinizmi?

-Ədəbiyyat həyatıma uşaqlıq illərində daxil olub. Oxumağı erkən öyrəndim və o vaxtdan oxumağı çox sevirəm. VI sinif müəllimimin verdiyi yazı tapşırığından 100 bal toplayanda, yazmağa başladığımı deyə bilərəm. Daha sonra gündəliyimdə təsadüfən yazdığım gülməli şeirlər, orta məktəbdə yazdığım şeirlər oldu. Liseydə Lavinya Öz. bacının dərgilərində yazdım. Universitetdə ən yaxın dostum Soner Kocanın ədəbiyyata olan həvəsi yazı ilə münasibətimi qidalandırdı. Hətta yeddi dostumuzla birlikdə “Heftmurq” adlı beş nömrəlik jurnal da çıxardıq. Ədəbiyyatla ən çox bağlılığım bu dövrdə oldu. Təbii ki, məzun olduqdan sonra da dostlarımla əlaqə saxlamağa davam etdik. Ədəbi söhbətlər, görüşlər... Ancaq başqa bir iş hazırlamadıq. 2018-ci ilin iyulunda ailə qurdum. 2019-cu ilin iyun ayında ilk övladım oldu. Cahit Zərifoğlunun öz övladları üçün hekayələr yazdığını eşitmişdim. Bu məni çox təsirləndirdi, öz uşağım üçün mən də yazacam dedim və uşaq ədəbiyyatı ilə bağlı təşəbbüsüm belə başladı. Həyat yoldaşım hekayə yazmaqda həmişə mənim ən böyük dəstəkçim və ilk dinləyicim olub. O, mənə xoşlamadığı yerləri deyir və beləliklə, ən yaxşısını alana qədər səy göstərməyə vadar edir. Əlhəmdulillah, Allah qarşıma həmişə yaxşı insanları çıxarıb.... Hekayənin kitaba çevrilməsi prosesində nəşriyyatım, redaktorlarım, baş redaktorumuz hamısı çox fədakarlıqla çalışıblar. Allah hamısından razı olsun. İlk kitabım “Bir Günlük Kral” ədalət və bərabərlik arasındakı fərqdən bəhs edən kitabdır. Birinci bölümdə baş qəhrəmanımız bu fərqi anlayır və sonradan yaşadığı hadisələrlə bunu sınayır. Beləliklə, oxucu həm bu anlayışları gücləndirir, həm də empatiya inkişaf etdirir. İkinci kitabım “Bay Tekir ve Onun Tuhaf Kuralları” qaydalara həddən artıq aludə olan pişiklə çita balasının əyləncəli hekayəsidir. Burada əslində “ədalət hər şeydən önəmlidir” fikrinin tənqidi var. Qaydalar yaratmaqla insanları daha yaxşı bir yerə gətirə biləcəyimizi düşünürük. Ancaq insanın yaşadığı mühit nizamsızlığı tərif kimi qəbul edə bilər. Burada qaydalar qoymağın heç bir faydası olmayacaq. Bir ərəb atalar sözündə deyilir: “Ədalət eşqin xəlifəsidir. Ədalət sevgi olmayan yerdə işləyir”. Deməli, önəmli olan, əsas şey sevgidir. İnsanlara məhəbbətlə yanaşılsa, qəlblərinə  girilərsə, doğru ilə batili görmələri çox asan olar. Üçüncü kitabım “Hayal Tepelerine Yolculuk” nağıl dadı verir. Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi’nin "Amak-ı Hayal" kitabı məni çox təsirləndirən bir əsərdir. Onun kimi Hasan Aycin’in “Esrarname” kitabı da təsir edicidir. Bu kitabı onların təsiri altında, içimdəki ilhamı azad buraxaraq yazdım. Həmin tempdə yazmağa çalışdım. Təbii ki, o mənanı tutmaq çox çətindir, amma uşaqların sevəcəyi bir hekayə yazmağa çalışdım. İnşallah yeni hekayələr gələcək. Onlardan biri sentyabr ayındadır.

-Hər hansı bir yazı rutininiz varmı? Zaman sizin üçün nə məna daşıyır?

-Mənim yazı qaydam yoxdur. Çox səliqəsiz yazıram. Məsələn, ağlıma gələn hər hansı fikri telefonuma qeyd edirəm. Əgər inkişaf etdirilə biləcək bir fikirdirsə, o qeydin altında daha çox yazıram. Qarışıq bir şey ortaya çıxır. Sonradan, İnşallah o qaralama hekayəyə çevrilir. Hekayə prosesi də qarışıqdır. Amma adətən gecələr, səhər namazından sonra vaxt tapıram. Vaxt tapmaqda çətinlik çəkirəm, ona görə də vaxt çox dəyərlidir, çox qiymətlidir. Zaman təkcə yazmaq üçün deyil, ümumiyyətlə həyat üçün belədir. Geri qayıtmaz, gərək onun qədrini biləsən, ona görə də dəyərləndirəsən.

-Türkiyədə mütaliə sizi qane edirmi və hansı əsərləri oxuyursunuz?

-Hər ölkədə o ölkənin dəyərlərini əks etdirən gözəl əsərlər də var, çox da keyfiyyətli olmayanlar da. Mən də gözəl və keyfiyyətli əsərlər oxumağa, yaxşı hekayələri özümə nümunə götürməyə çalışıram. Türkiyədə oxuma mədəniyyətinin gözəl nümunələrindən biri olmağa çalışıram. Allah zəhmətimizi boşa verməsin.

-Azərbaycan ədəbiyyatını izləyirsinizmi? 

-Azərbaycan ədəbiyyatından ən çox tanıdığım ad Səməd Behrəngidir. Azərbaycan nağıllarını da çox sevirəm. Eyni mədəniyyət, eyni şüur, eyni dəyərlər... Bunları görmək, hiss etmək qardaşlığı gücləndirir.

-Bir yazar olaraq digər yazarlara məsləhətləriniz nədir?

-Yazı emalatxanalarımda tez-tez qeyd etdiyim bir neçə məqamı qeyd etmək istərdim. Biz ilk növbədə özümüzü yaxşı kitablarla qidalandırmalıyıq. Dildən yaxşı istifadə etməliyik. Ən əsası, bir şey verməyə çalışmaqdansa, içimizdəkiləri ifadə etməliyik. Yəni səmimi olmaq. Bu dərhal yazılı şəkildə ortaya çıxmır, ona görə də çoxlu yazı təcrübəsi tələb olunur. Bu, bir növ üzməyi öyrənmək və ya velosiped sürməyi öyrənmək kimidir. Yazmağa ürəyinizi açmağı öyrənirsiniz.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.08.2024)