Habil Yaşar, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Budəfəki qonağım qardaş Türkiyənin dəyərli illüstratorlarından biri olan Esra Uğurlu xanımdır.

-Bizə bir az özünüz haqqında məlumat verə bilərsinizmi?

-Hamıya salam. Mən Esrayam. 1995-ci ildə anadan olmuşam. İzmirdə yaşayıram.

Rəsm müəllimi və illüstratoram.

Uşaqlıqdan bəri rəssamlıq həyatımın hər yerində olub. Bunu elə-belə demirəm, çünki bu iş üçün təhsil almaq çox qürurverici bir hissdir və çox vacib məsələdir. 2014-cü ildə Ümran Baradan Gözəl Sənətlər Liseyini və 2018-ci ildə Dokuz Eylül Universiteti Buca Təhsil Fakültəsinin İncəsənət müəllimliyi bölməsini bitirmişəm.

Deyə bilərəm ki, rəssamlıq mənim həyatımdır.

Hər gün rəsmlə böyüyürəm, sənətlə yoğruluram, rəsmlə inkişaf edirəm.

Qrafik dizayn fakültəsini bitirməyimə baxmayaraq, illüstrator olmaq üçün öz yolumu yaratmağa çoxdan qərar vermişəm.

Sektora yeni başlayan gənc rəssam namizədi kimi görünsəm də, dediyim kimi, əslində sənətdə uzun müddət təcrübəm var. Bugünkü populyarlığı nəzərə alsaq, məncə, bu sahədə heç bir təhsil almadan əlinə qələm alıb cızma-qara edən və sənətlə məşğul olduğunu düşünən milyonlarla insanın həddindən artıq ucaldıldığından bu sahənin əsl mütəxəssisi olan sənətkarların adlarının səslənməməsi təəccüblü olmamalıdır.

-İlk rəsmləriniz nə haqqında idi?

-Məktəb illərində bir layihə üçün kompüterdə kitabları illüstrasiya edərək uşaqlar üçün rəsm çəkməyə başladım. “Qırmızı Papaq” nağılını müasir versiyada çəkməyə çalışmışdım. Sonra “Niyə öz personajlarımı yaratmıram” deyə düşündüm və dəftərimə kiçik eskizlər götürüb uşaq personajları, heyvan fiqurları və s üzərində qaralamalar hazırlamağa başladım… Daha sonra bu tədbiri rəqəmsallaşdıranda dedim ki, tamam, istədiyim budur və rəqəmsal rəsm çəkməyi çox bəyəndim, ona görə də planşetlə uşaq xarakterlərinin dizaynı, kitab illüstrasiyaları və uşaq kitablarının illüstrasiyaları üzərində özümü təkmilləşdirməyə qərar verdim.

Həm aldığım təlimlərlə, həm də istedadımla bu sahədə çox çalışaraq yaxşı illüstrator olmaq yolunda intensiv şəkildə irəliləməyə çalışıram.

-Rəsmlərinizi çəkərkən hansı mühitdə olmağa üstünlük verirsiniz?

-Əslində, mən istənilən vaxt istənilən yerdə rəsm çəkə bilərəm, ilham zamanı yerin əslində heç bir əhəmiyyəti yoxdur.

Amma insanın ən rahat ola biləcəyi və dinclik tapa biləcəyi komfort zonası mütləq onun evidir və mən ümumiyyətlə evdə, öz divanımda, musiqi və bəlkə də kofenin müşayiəti ilə rəsmlərimi yaratmağa üstünlük verirəm.

-Müəllifdə və ya əsərdə nəyi çəkmək lazımdır?

-Əvvəla, bir illüstrator kimi və müşahidələrimə əsaslanaraq şəxsi fikrim budur ki, mətnin mövzusu və məzmunu uşaq üçün çox önəmlidir. Oxucu istər böyük, istərsə də uşaq olsun oxuduğu kitabdan razı qalmalıdır. Hekayənin giriş, inkişaf və nəticə baxımından axışı oxucunu bezdirməməli və hekayənin mesajını aydın şəkildə ala bilməlidir. Mətn nə qədər güclü olarsa, rəsm də bir o qədər keyfiyyətli olur.

Yormur, darıxdırmır, əksinə, hekayənin gedişatına uyğun olaraq cizgilər, rənglər öz yolunu tapır.

-Hansı layihə sizi daha çox həyəcanlandırdı?

-İşin çoxluğuna görə heç bir layihədə aktiv iştirak edə bilməsəm də, təbii ki, kitab illüstrasiya layihəsi, hətta sadəcə bir illüstrasiya layihəsi məni həmişə həyəcanlandırır. Zatən görülən işin, sənətə verilən zəhmətin böyüyü, kiçiyi ola bilməz. Mənə təqdim olunan hər fürsəti və hər təklifi bacardığım qədər qiymətləndirməyə ürəkdən razıyam.

-Hansı hallar sizi ilhamlandırır? Sevdiyiniz və təsirləndiyiniz sənətçilər kimlərdir?

-Rahatlıqla deyə bilərəm ki, “Kitab oxumaq təxəyyülünüzü inkişaf etdirir” deyimi mənim üçün gerçəkləşib. Rənglər, teksturalar, xətlər...

Kitab oxuyarkən mənə elə gəlir ki, təxəyyülümdəki hər şey orada canlanır, həyat tapır. Xüsusilə uşaq kitablarını oxumağı və nəzərdən keçirməyi və hekayələrdə itməyi çox sevirəm. Təbii ki, hekayəylə yanaşı vizuallar məni daha çox təsirləndirir və əgər rəsmləri çox uğurlu hesab edirəmsə, bu mənim üçün böyük bir ilham mənbəyidir. Bəzən baxdığım bir cizgi filmindən, adi görünən bir andan və ya uşaqlardan ilham alıram və bunlar mənim rəsmlərimdə öz əksini tapır.

Yetər ki, özümüzü hər şeydən ilham almağa açıq hala gətirək.

Bundan əlavə, bugünkü sosial media çılğınlığında həvəskar və peşəkar bir çox vizual sənət məhsulları hər zaman qarşımıza çıxır və işim çərçivəsində çoxlu vizual araşdırmalar apardığım üçün çoxlu rəsm və rəsm videolarına baxıram. Bunlar məni ruhlandıra bilər.

Rəssamlar arasında uğur qazanan və qiymətləndirdiyim:

İra Sluyterman van Langeweyde, Kate Pellerin, Nelli Suneli, Cem Kızıltuğ, Zayneb Haleem, Resul Ertaş, Ebru Arslan Deniz, Lucie Dessertine, Karoline Pietrowski və Katerina Kasyanova kimi bir çox illüstrasiya rəssamları işləri ilə məni ilhamlandırdılar və müsbət mənada təsir etdilər…

-Gələcək planlarınız haqqında bir az məlumat verə bilərsinizmi?

-Əlbəttə ki, zamanın bizə nə göstərəcəyini bilmirik, amma mən hər gün daha çox çəkmək istəyirəm, xüsusən də uşaqlar üçün. Uşaqlar bu dünyanı gözəlləşdirən, gələcəyin ümidi olan saf, məsum varlıqlardır.

Hələ kitabla tanış olmayan bir çox uşağa kitab çatdırmağı qarşıma məqsəd qoymuşam və istəyirəm ki, hər bir uşağın evində kitabxana olsun.

Bundan əlavə, uşaq və gənclərə də sənət təhsili verirəm, cəmiyyətin inkişaf edən və dəyişən nizamına qarşı rəssamlıq sahəsində təkmilləşmək istəyən hər bir fərdə bacardığım qədər kömək etməyə çalışıram.

Maarifləndirici, ibrətamiz fəaliyyətlər və əyləncəli təsviri incəsənət dərsləri keçirəm. Hər rəsmlə özümü bir addım təkmilləşdirməyə çalışıram və ümid edirəm ki, gələcəkdə özümü təkmilləşdirib yenidən uşaqlar üçün işləyim.

-Gözəl və zövqlü söhbət oldu. Nəhayət, bu peşəyə yeni başlayan həmkarlarınıza nə məsləhət görərdiniz?

-İlk növbədə rəsm və sənətə sadiq olan bütün həmkarlarıma uğurlar arzulayıram. Şəkil, rəsm və özlüyündə səbir məsələsidir. Təbii ki, bunu hamı bilir.

Xəyallarınızın gerçəkləşməsini istəyirsinizsə, onların arxasınca gedin.

Təvazökar məsləhətim budur ki, vizual araşdırmalar aparın, çox oxuyun, qeydlər aparın, cızma-qara yazın, əgər işə yaramırsa, yenidən cəhd edin. Motivasiyalı qalmaq üçün cizgi filmlərinə baxın, xüsusən də maarifləndirici videolar sizi daha çox çəkməyə təşviq edə bilər. Çox çəkərək və mini eskizlər götürərək, zamanla öz xətlərinizi inkişaf etdirə və öz üslubunuzu ortaya qoya bilərsiniz. Səylərinizin nəticəsi olaraq mütləq mükafatlandırılacaqsınız.

İnsanlar hər yaşda öyrənməyə açıq olan varlıqlar olduğundan məqsədimizə uyğun olaraq özümüzə yeni şeylər əlavə etməyi unutmayaq. Bu yola qədəm qoyan bütün həmkarlarıma uğurlar arzulayıram. Sevgi ilə.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.06.2024)