Leyla Səfərova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Əl-Farabi adına Qazax Milli Universitetində gənc türkologlar və təhsil alan gənclər üçün «Neotürk: əsrlər və texnologiyaların qovşağında» adlı beynəlxalq elmi konfrans keçirildi.
Qazax Milli Universiteti ilə Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu tərəfindən birgə təşkil olunan tədbir, türk xalqlarının dili, tarixi və mədəniyyətinin tədqiqi sahəsinə gənc alimləri cəlb etməyə yönəlib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Əl-Farabi adına Qazax Milli Universitetinin Mətbuat Xidmətindən verilən məlumata görə, möhtəşəm tədbirdə Əl-Farabi adına Qazax Milli Universitetinin İdarə Heyətinin sədri – Rektor Janseyit Tuymebayev, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti, dövlət və ictimai xadimi Aqtotı Rayımqulova, A.Baytursınlı adına Dilçilik İnstitutunun direktoru Anar Fazılcan, Türkiyə Respublikasının Almatı şəhərindəki Baş Konsulluğunun təhsil üzrə müşaviri Ayhan Korkmaz, xaricdən gəlmiş alim-ekspertlər, elmi-tədqiqat institutlarının rəhbərləri, gənc tədqiqatçılar və tələbələr iştirak etdilər.
Konfrans çərçivəsində Qazax Milli Universitetinin Filologiya fakültəsində akademik, görkəmli alim, Qazaxıstanın Əməkdar xadimi Əbdüəli Qaydarın adını daşıyan Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Mərkəzi təntənəli şəkildə açıldı.
Həmin mərkəzdə tələbələr yalnız tədqiqat işləri aparmaqla kifayətlənməyəcək, eyni zamanda beynəlxalq layihələr üzərində işləmək imkanı əldə edəcəklər. Bununla yanaşı, akademik mobillik proqramı çərçivəsində türkolog alimlər mərkəzə gələrək öz təcrübələrini bölüşəcəklər. Bundan əlavə, Qazax Milli Universitetinin tələbələri xarici universitetlərdə təcrübə keçə biləcəklər.
Tədbiri Qazax Milli Universitetinin rəhbəri Janseyit Tuymebayev açaraq, türk xalqları arasında əlaqələrin möhkəmləndirilməsi istiqamətində universitetdə görülən işlər barədə məlumat verdi.
“Dövlət başçısı Kasım-Jomart Tokayev Milli Qurultayın dördüncü iclasında çıxışı zamanı belə dedi: ‘Biz elmin inkişafı, o cümlədən tətbiqi tədqiqatların aparılması üçün çox iş görürük. Tariximizin hər bir mərhələsi bizə parçalanmanı deyil – birliyi, dağıtmağı deyil – yaradıcı olmağı öyrədir. Tarixi-mədəni irsimizi XXI əsrə uyğun şəkildə yeniləməli və onu sistemli şəkildə təbliğ etməliyik’, – deyə vurğuladı.”
Rektor qeyd etdi ki, universitet türk dünyasında mənəviyyat, təhsil və elm sahələrinin inkişafında fəal iştirak edir. Hər il türkologların beynəlxalq konqresi keçirilir. Hal-hazırda universitetdə Türkologiya və Dil Nəzəriyyəsi kafedrası uğurla fəaliyyət göstərir. Qazax Milli Universiteti nəzdində Türkologiya və Altayşünaslıq Elmi-Tədqiqat İnstitutu yaradılıb. Elm və mədəniyyətin paralel inkişaf etdiyi müasir dövrdə bizə yeni fikirlər və təzə baxışlar lazımdır. Bu baxımdan, gənc türkolog alimlərin üzərinə böyük məsuliyyət düşür. Türk dünyasının zəngin irsini bu günün prizmasından araşdırmaq – təkcə keçmişimizi tanımaq deyil, eyni zamanda gələcəyə yol göstərməkdir,” – deyə rektor vurğuladı.
Öz növbəsində Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Rayımkulova türk xalqlarının birliyini möhkəmləndirmək məqsədilə mədəni və mənəvi istiqamətdə görülən işləri canlandırmağın vacibliyini vurğuladı.
“Gənc nəslə keyfiyyətli təhsil, şüurlu tərbiyə və layiqli imkanlar yaratmaq – hamımızın ortaq vəzifəsidir. Böyüyən nəslin arzuları gələcəyin istiqamətini müəyyən edir. Bu gün keçirilən beynəlxalq gənc türkologlar konfransı məhz bu vacib mövzu ətrafında dərin fikir mübadiləsi və əhatəli müzakirələrə yol açacaq. XXI əsr – qarşılıqlı əməkdaşlıq və mənəvi yaxınlaşma əsridir. Avrasiya məkanı müxtəlif mədəniyyətlərin qovuşduğu, dərin tarix və zəngin təcrübə ilə formalaşmış bir bölgədir. Türk xalqları isə bu məkanda əsrlər boyu taleyini, dilini və mədəniyyətini paylaşmış xalqlardır. Bu gün türk dünyasının birliyi və əməkdaşlığı hər zamankından daha əhəmiyyətlidir. Bu birlik yalnız ortaq tarix və dil üzərində deyil, həm də ortaq gələcəyə olan inam üzərində qurulmalıdır,” – deyə Aktotı Raimkulova qeyd etdi.
Bundan əlavə, beynəlxalq tədbirdə Əhməd Baytursınlı adına Dilçilik İnstitutunun direktoru Anar Fazılcan, Türkiyə Respublikasının Almatı şəhərindəki Baş Konsulluğunun təhsil üzrə müşaviri Ayhan Korkmaz, filologiya elmləri doktoru, professor, Türkologiya və Dil Nəzəriyyəsi kafedrasının müdiri Rauşangül Avakova, Qazaxıstan Müsəlmanları Dini İdarəsinin İslam Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru Törəli Qıdır və digər alimlər çıxış etdilər.
Elmi konfrans çərçivəsində tanınmış türkoloq alimlərin motivasiyaedici mühazirələri keçirildi. Konfrans iştirakçıları “Türk yazılı abidələri: mətnşünaslıq və tərcümə məsələləri bölməsi”, “Asqar Qurmaş oğlu Egəubaev – orta əsr abidələrinin tədqiqatçısı”, “Türk xalqlarının tarixi-mədəni irsi əsrlər qovşağında”, “Mahmud Kaşğari və türk dünyası”, “Türkiyə və qlobal proseslər: dil, tarix və mədəniyyət” mövzularında keçirilən panel sessiyalarında iştirak etdilər.
Tədbir çərçivəsində həmçinin “Türk irsi: yeni tədqiqatlar” adlı poster təqdimatları sərgisi nümayiş olundu və tədqiqat metodologiyası üzrə ustad dərsləri onlayn formatda təşkil edildi.
Konfransın yekunlarına əsasən, iştirakçıların bütün elmi işləri elektron toplu şəklində nəşr ediləcək və elektron kitabxanaya yerləşdiriləcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.04.2025)
