20. yüzyıl Azerbaycan edebiyatının önemli temsilcisi, ünlü şair, yazar, tiyatrocu ve senarist Cafer Cabbarlı’nın doğumunun 125. yılına ithafen Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY’da Anma Toplantısı ve TÜRKSOY tarafından yayınlanan “Cafer Cabbarlı Seçme Dram Eserleri” kitabının tanıtımı yapıldı.
TÜRKSOY, Azerbaycan Cumhuriyeti Büyükelçiliği, Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı, Cafer Cabbarlı Ev Müzesi ve Devlet Tiyatro Müzesi’nin ortaklaşa düzenlediği etkinlikte, Azerbaycan’ın TÜRKSOY’daki temsilcisi Elçin Gafarlı, Azerbaycan Büyükelçiliği’ne bağlı Azerbaycan Kültür Merkezi Müdürü Samir Abbasov, Azerbaycan Devlet Kültür ve Güzel Sanatlar Üniversitesi Tiyatro Rejisörlüğü Bölüm Başkanı Prof. Dr. İsrafil İsrafilov, Ankara Üniversitesi Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdoğan Uygur, Cafer Cabbarlı Ev Müzesinin Müdürü ve yazarın torunu Gemer Bağırova, Cafer Cabbarlı adına Azerbaycan Devlet Tiyatro Müzesi Müdürü Sevinc Mikayılova, kitabı Azerbaycan Türkçesinden Türkiye Türkçesine aktaran Atabey Barış konuşmacı olarak katıldı.
Edebiyatseverlerin de yoğun ilgi gösterdiği etkinlik öncesinde TÜRKSOY fuaye alanında Cabbarlı’nın hayatı ve çalışmalarından özel anları yansıtan fotoğrafların yer aldığı sergi açıldı.
Konferans Salonu’nda yapılan toplantıda ayrıca yazarın hayatı ve edebi kariyerinden bahseden bir film gösterimi yapıldı.
Etkinlikte, TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev adına katılımcıları selamlayan Elçin Gafarlı, Cafer Cabbarlı’nın kısa ömrüne rağmen Azerbaycan ve Türk Dünyası’nın çağdaş edebiyatının önemli şahsiyetlerinden biri olmayı başardığını dile getirdi.
Konuşmasında, “Cabbarlı, Mirza Fatali Ahundzade ile başlayan Türk Dünyası dramaturjisinin parlak temsilcilerinden biridir. Cafer Cabbarlı’nın zengin ve eşsiz edebi mirası, aydın ve anlamlı sanatkar ömrü, okurlar ve seyircilerin hafızalarında unutulmaz izler bırakmıştır. Yazarın piyesleri Azerbaycanda ve diger ülkelerde uzun yıllar sahne almış ve bu gün de onun eserleri birçok tiyatroların repertuvarlarında yer almaktadır... Cabbarlı, aynı zamanda bir şair olarak da, yazdığı lirik-romantik ve satirik şiirleri ile tanınmaktadır. Cabbarlı’nın lirik parçalarına birçok güzel şarkılar bestelenmiştir.” diye sürdüren Gafarlı, TÜRKSOY’un yayımladığı kitaba da değinerek, “Bugün saygı ile anmayı sürdüğümüz bu yazar, Azerbaycan tiyatro ve sinema sanatının gelişiminde büyük bir rol oynamıştır. TÜRKSOY, Cafər Cabbarlı’nın tiyatro sanatını tiyatroseverlere tanıtmak amacıyla dram eserlerini Türkiye Türkçesine uyarlayarak muazzam bir kitap hazırlamıştır.” şeklinde konuştu.
Azerbaycan Kültür Merkezi Müdürü Samir Abbasov yaptığı konuşmada, Cabbarlı’nın şiir ve dramalarının dil zenginliği ve görüntü derinliğiyle öne çıktığını, Azerbaycan Türkçesinin güzelliğini ve imkanlarını tam olarak ortaya koyduğunu ve dilin halk arasında yayılmasına ve zenginleşmesine büyük katkı sağladığını vurguladı. Abbasov, “Cabbarlı’nın eserleri aynı zamanda milli tarihimizi, geleneklerimizi,halkımızın geçmişini koruyarak gelecek nesillere aktarmaya da hizmet etmiştir. O sadece yazar ve senaryo yazarı olarak değil, aynı zamanda Azerbaycan kültürünün gelişmesinde aktif rol alan bir entelektüel olarak da tanınmaktadır. Onun tiyatro sanatına yaptığı katkılar Azerbaycan tiyatrosunun oluşmasında önemli rol oynamıştır” diye konuştu.
Gemer Bağırova, Cafer Cabbarlı'nın Azerbaycan edebiyatına eşsiz hizmetlerde bulunan bir şahsiyet olduğunu vurguladı. Bağırova, “1982 yılında, Cafer Cabbarlı'nın 80. doğum yılı münasebetiyle hem bir anıt dikilmiş, hem de ev müzesinin açılışı yapılmıştır. Cafer Cabbarlı aynı zamanda çok büyük bir Türkçüydü ve hayatının sonuna kadar bu ideolojiyi, özellikle ‘Edirne Fetihi’ ve ‘Trablus Savaşı’ eserlerinde işlemeye devam etmiştir.” diyerek bu etkinliğin düzenlenmesinde emeği geçen TÜRKSOY'a, Cabbarlı ailesi adına teşekkürlerini sundu.
Konuşmanın ardından “Cafer Cabbarlı Seçme Dram Eserleri” kitabının kurdele kesim töreni yapıldı.
Prof. Dr. Erdoğan Uygur, yazarın hayatını bir konuşmayla anlatmanın mümkün olmadığını belirterek aşağıdaki şekilde konuştu:
“Cabbarlı, dramaturg olarak tanınmadan önce şair olarak ön plana çıktı ve ardından drama eserleri yazmaya başladı. Azerbaycan edebiyatının simgesel şahsiyetlerinden biridir. Hayatında ve edebi çalışmalarında şiirler ve piyesler bulunmaktadır. Mirze Elekber Sabir’den etkilenerek eserlerinde sosyal adaletsizlik, cehalet ve hırs gibi temaları işlemiştir. Aynı zamanda edebiyatımıza yeni konular kazandırmıştır.”.
Prof. Dr. İsrafil İsrafilov, Cabbarlı’nın sadece bir Türk sevdalısı ve büyük bir vatansever olmakla kalmayıp, aynı zamanda Sovyet dramaturgisinin de kurucularından biri olduğunu vurguladı. Yazarın eserlerinin Türkiye’de sahnelenmemesine üzüldüğünü belirten İsrafilov, “Cabbarlı’nın çok önemli eserleri var, ancak buna rağmen, hiçbir eserinin Türkiye'de sahnelenmediği bir gerçektir. Umuyorum ki, söylediğim bu konu Azerbaycan Kültür Merkezi'nin de dikkatine alınır.” şeklinde konuştu.
Cabbarlı’nın büyük bir oyuncu neslinin yetişmesine de vesile olduğunu kaydeden İsrafilov, Cafer Cabbarlı'nın yalnızca 35 yıl gibi kısa bir süre içinde yaptığı işleri hatırlatarak, “Türk Dünyası’nda Cabbarlı’ya benzer başka bir şahsiyet tanımıyorum. 125 yıl geçmesine rağmen, Cabbarlı’nın yerine geçen ikinci bir isim ortaya çıkmamıştır.” dedi.
Etkinlikte konuşan Sevinc Mikayılova ve Atabey Barış Cabbarlı'nın hayatı ve eserlerinden, TÜRKSOY tarafından yayınlanan “Cafer Cabbarlı Seçme Dram Eserleri” kitabının oluşum sürecinden bahsettiler.
Etkinlik sonunda Elçin Gafarlı, katılımcılara TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev adına madalya ve plaketleri takdim etti.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(28.12.2024)
