İmran Verdiyev, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Oğuz təmsilçisi
Oğuz rayonunda ilk tarix-diyarşünaslıq muzeyi 1976-cı ildə səfalı və qədim Sincan kəndinin orta məktəbində yaradılmışdır.
Muzeyin yaradılmasının təşəbbüskarı həmin vaxt Sincan kənd tam orta məktəbində tarix müəllimi işləyən, vətəninə, torpağına və xalqına bağlı olan, Oğuzun tanınmış ziyalılarından biri, sonralar uzun illər müxtəlif məsul vəzifələrdə işləmiş Əzimli Emin Seyfəddin oğlu olmuşdur.
Məhz onun gərgin əməyi sayəsində belə bir zəngin muzeyin yaradılması baş tutmuşdur. Emin müəllim muzeyi yaratmaqla yanaşı, illərlə onun zənginləşdirilməsi üçün də gərgin əmək sərf etmişdir. Onu da qeyd edək ki, bu işdə məktəbin direktoru H.Hacıyev, emalatxana ustası Ə.Səfərov və müəllimlər ona yaxından dəstək olmuşlar.
Hələ o vaxt muzey barədə rayonda çıxan "Lenin bayrağı" (sonra “Oğuz yurdu”) qəzetində və respublikanın mərkəzi mətbuat səhifələrində maraqlı yazılar verilmişdi.
Müzeydə mindən artıq eksponat toplanmış və nümayiş etdirilirdi. Qədim dövrə aid şöbədə tünc dövrünə aid silahlar, əmək alətləri, gildən hazırlanmış müxtəlif keramika məmulatları sərgilənirdi. Bu məmulatlar kəndin "Qalacıq" adlanan qədim ərazisinə sel düşməsi nəticəsində aşkar olunmuşdu. Eyni zamanda bölgənin zəngin faunası və florasına aid zəngin nümunələr (müxtəlif heyvanların sümükləri, buynuzları,kəllə sümükləri və s.) bu şöbənin eksponatları sırasında idi.
Muzeyin etnoqrafiya şöbəsində bölgəmizin, habelə ölkəmizin əhalisinin həyat tərzini, sənət sahələrinin inkişafını özündə əks etdirən çox sayda əmək alətləri - ağac vəllər, xış ucluqları, xış, kotan qalığı, bel ucluğu, şana, qalaq, şadara, əl dəyirmanı (kirkirə), yun darağı, cəhrə, yun nümunələri (qaba,zərif), qəzil, sicim, yun corablar, xalça-palaz nümunələri, məişətdə istifadə olunan əşyalar,( xurcun, heybə,döşlük, çömçə, tavasar, məcməyi, sərnic, sərpic, satıl, tabaq, ağaç qaşıqlar, çömçələr, mis qazanlar, aşsüzənlər, kəfgir və s.), keramikadan hazırlanmış çıraqlar muzeyin dəyərli eksponatlarından idi.
Numizmatika şöbəsində qədim sikkələr, Rusiya imperiyası, habelə SSRİ dövründə kəsilmiş və dövriyyədə olan əsginaslar, metal pullar, istiqrazlar ekskursiyaya gələnlərin böyük heyrətinə səbəb olurdu.
Müasir dövr bölməsində ərazidəki Sincan,Tərkeş, Dəymədağlı, Mollalı kəndlərini əhatə edən kolxozun və məktəbin fəaliyyətinə dair diaqramlar, cədvəllər, stendlər, istehsalat qabaqcıllarına dair foto montajlar və lövhələr, kənddə istehsal olunan kənd təsərrüfatı məhsullarının nümunələri nümayiş etdirilirdi.
"Sincan kəndi ikinci dünya müharibəsində" adlı bölmədə kəndin Böyük Vətən müharibəsinə verdiyi töhfələr, həlak olan, itgin düşənlər haqqında maraqlı məlumatlar, müharibə veteranlarının foto şəkilləri, əşyaları, orden-medalları, hərbi hissələr tərəfindən onlara verilmiş təşəkkürnamələr, onların fəaliyyət ilə bağlı foto albomlar, qəzet yazıları eksponatlar sırasında idi.
Muzeyin eksponatlarına bütün rayon sakinləri, xüsusən rayondakı ümümtəhsil məktəblərinin şagirdləri maraqla tamaşa edirdilər. Hətta qonşu rayonlardan da müzeyi ziyarət edənlər çox idi. Ölkənin bir sıra tanınmış arxeoloqları və tarixçi alimləri də müzeyi ziyarət etmişdilər.
19 fevral 1981-ci ildə Vartaşen (indiki Oğuz) rayonunda tarix-diyarşünaslıq muzeyi yaradılarkən məktəb muzeyinin eksponatları yeni yaradılan muzeyə təhvil verildi və beləliklə də Oğuz rayonunun ilk tarix-diyarşünaslıq muzeyi - 1976-cı ildə səfalı və qədim Sincan kəndinin orta məktəbində yaradılmış muzey 5 il fəaliyyət göstərib tarixə qovuşdu.
Qloballaşma həm də bax belə, məhəlli səviyyədə olur. Kiçik kənd böyük şəhərə güzəştə gedir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(03.04.2025)
