Söz vaxtını çəkər. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı dünən sizə hazırda Azərbaycanımızın qürur mənbəyi sayılan Qobustan qayaüstü rəsmlərinin başının üstünü alan qara buludlar barədə və Qobustanın xilaskarı barədə söz açmışdı. Gəlin əhvalatı xatırlayaq:
1950-ci illərdə ağılsız bir qərarla Qobustanda daş karxanası yaradılır. Buradakı qayalardan müharibədən qayıdan əsgərlərə ev tikilirmiş. Arxeoloq İsaq Cəfərzadə Qobustanı qorumaq üçün nə qədər müraciətlər etsə də bir nəticə vermir. Respublikanın rəhbəri Mir Cəfər Bağırov onu yanına çağırıb deyir: "Sən o qayalarda üç-beş cızıq tapmısan deyə mən sovet əsgərlərinə ev tikməməliyəm?!"
Çarəsiz qalan Cəfərzadə Xalq şairimiz Səməd Vurğuna müraciət edir. Səməd Vurğun xəbəri eşidən kimi dərhal əsəbi halda Qobustana yollanır, ora gəlmiş prokurorun tapançasını alıb maşından yerə düşən kimi havaya dalbadal iki dəfə atəş açır, qayaları dağıtmağa girişmiş buldozerçini buldozerdən düşürür…
Bu hadisədən sonra da Səməd Vurğun Qobustanın qorunması üçün əlindən gələni əsirgəmir…
İndi isə keçid alaq xəbərimizə. Ötən gün Muzey Mərkəzinin sərgi salonunda Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğunun təşkilatçılığı ilə 18 Aprel - Beynəlxalq Abidələr və Tarixi Yerlər Gününə həsr olunan “Qobustan qayaüstü təsvirləri incəsənətdə” adlı sərgi açıldı. Öncə Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğunun direktoru Vüqar İsayev çıxış etdi. Beynəlxalq Abidələr və Tarixi Yerlər Gününün təsis tarixindən və ölkəmizdə bu günün qeyd olunmasından danışdı. Daha sonra Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Səbinə Hacıyeva tədbir təşkilatçılarına belə bir sərginin təşkilinə görə təşəkkür edərək, sərginin əhəmiyyətindən danışdı.
Daha sonra Xalq rəssamı Arif Hüseynov, Əməkdar incəsənət xadimi, sənətşünas Ziyadxan Əliyev, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar rəssamı, Milli Məclisin deputatı Ülviyyə Həmzəyeva çıxış edərək Qobustan abidələrinin xalqımız üçün mənəvi əhəmiyyətindən və sərginin önəmindən danışdılar.
Sərgidə 100-ə yaxın əl işinin təqdim olunduğunu vurğulayaq. Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğunun təşkilatçılığı ilə açılan sərgidə yaradıcılığında Qobustan qayaüstü təsvirlərinin motivlərinə müraciət etmiş ölkəmizin tanınmış və gənc sənətkarlarının rəngkarlıq, heykəltaraşlıq, keramika, qrafika, batika, xalça və dizayn sahələri üzrə əl işləri nümayiş olunur. Axı Qobustan daim sənətkarların, yaradıcı insanların ilham mənbəyi olub. Bugünkü sərgidə nümayiş olunan bir-birindən dəyərli əl işləri sənətkarlarımızın Qobustanın timsalında qədim tariximizə, zəngin mədəniyyətimizə sevgisinin ifadəsidir.
Rəngarənglik və gözəllik qalereyasıdır bir sözlə.
Nəzərə alaq ki, Qobustan xalqımızın daş yaddaşı və milli sərvətidir. Qobustan qədim tariximizin, zəngin mədəniyyətimizin və incəsənətimizin silinməz nişanələrinin daşıyıcısıdır. Bəşər tarixinin ilkin təkamül çağlarından xəbər verən Qobustan abidələri qədim insanların həyat tərzini əks etdirən qayaüstü rəsmlər toplusudur. Tariximizin, mədəniyyətimizin ilkin inkişaf mərhələlərini izləməyə imkan verən Qobustan abidələri daim elm adamlarının tədqiqat obyekti, sənətkarlarımızın istinad yeri, yaradıcılıq mənbəyi olacaq.
Və bir daha Səməd Vurğunu, onun vurub Bakıdan Qobustana gedərək tapanşa çəkməsini, buldozerçini yerə düşürdərək Qobustanı dağıtmaqdan xilas etməsini yada salaq. O hadisə olmasaydı Qobustan qoruğu da olmayacaqdı, təsəvvür edirsiniz? Allah dahi şairimizə rəhmət eləsin bu ucalığına görə.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(19.04.2023)
