Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Sidney opera teatrı Avstraliyada yerıəşən dünyanın 8-ci möcüzəsidir. Sidney şəhərinin Bennelonq Poynt limanında, Yeni Cənubi Uels ştatında yerləşən opera teatrını haqlı olaraq Sidneyin simvolu və Avstraliyanın ən məşhur görməli yerlərindən biri hesab edirlər.
Uşaqkən Sidneyin ilk rəsmlərini açıqcalarda görmüşdüm və hamısında da bilmərrə olaraq bu opera teatrı həkk olunmuşdu.
Mövzu barədə anlayışı olmayanlar rəsmə baxıb deyər ki, bu nədir, o qədər də böyük olmayan, lotosu xatırladan bir bina.
Amma siz qapaq şəklinə yox, mətnin sonundakı şəklə baxın. Bu möcüzəli binanın alt qatlarını gördünüzmü?
Danimarkalı memar Yorn Utson (1918-2008) tərəfindən layihələndirilmişdir bina. Sidney merliyi opera binası üçün layihə müsabiqəsi elan etdi. 1955-ci il 15 sentyabrda layihələrin qəbuluna başlandı. Qalib layihə üçün mükafat məbləği 5 000 funt-sterlinq təyin edilmişdi. Layihənin şərtlərində hər biri müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edilə bilən 2 zal, tutumu 3000 nəfər olan böyük zal və 1200 nəfər tutuma malik kiçik zal nəzərdə tutulmuşdu.
1957-ci il yanvarın 29-da 32 ölkədən daxil olmuş 233 layihə arasından danimarkalı memar Yorn Utsonun layihəsi qalib seçildi.
Utson 1957-ci ildə Sidneyə gələrək tikintinin aparılacağı yerlə tanış oldu. 1963-cü ildə tikintinin 1-ci mərhələsi başa çatdıqdan sonra o öz ofisini Sidneyə köçürdü.
1966-cı ilin sonlarında Yorn Utson layihəyə rəhbərlikdən uzaqlaşdırıldı və tikintinin davam etdirilməsi Piter Holla həvalə edildi. Onun rəhbərliyi altında Utsonun daxili dizaynla bağlı layihələrində bəzi dəyişikliklər edildi.
Tikinti işləri üçün 3,5 milyon funt-sterlinq (7 milyon ABŞ dolları) vəsait tələb olunurdu. Tikintinin başa çatma tarixi 1963-cü il yanvarın 26-na təyin olunmuşdu. Lakin, opera binası 1973-cü il oktyabrın 20-də istifadəyə açıldı və tikinti üçün çəkilən xərclərin ümumi məbləğinin 102 milyon ABŞ dolları təşkil etdiyi açıqlandı.
Yəni, tikinti planlaşdırılandan 10 il gec və 14 dəfə baha başa gəlmişdi.
Milyonlarla insan Sidneyə gedib bu möcüzəni gözüylə görmək, orda opera izləmək arzusundadır.
Gəlin biz də arzu edək!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(19.11.2024)