Üsyankar bir cərəyanın kitabı –  “Pozitiv psixologiya”

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı İlahə Ümidlinin Rona Hartın “Pozitiv psixologiya” adlı əsəri barədə qeydlərini təqdim edir. 

 Pozitiv psixologiya... bu adı eşidən hər kəs bir anlıq da olsa düşünür, görəsən pozitiv psixologiya nədir, necə yaranır. Pozitiv düşüncə tərzi, pozitiv yanaşmalar necə formalaşdırılır? Həqiqətənmi pozitiv düşünməkdən ötrü mütləq pozitiv psixologiyanı öyrənmək lazımdır?

İyirmi ildən artıqdır ki, üsyankar bir cərəyan kimi meydana çıxan pozitiv psixologiya həyatımızı dəyişmək üçün ən yaxşı açardır.  

Kitabın üzərində belə bir cümlə var: “Pozitiv psixologiya: təməl” tələbələr, praktiki psixoloqlar, akademiklər və gözəl bir həyatın mahiyyətini dərk etmək istəyən hər kəs üçün vacib qaynaqdır. Nə gözəl ifadədir: “gözəl bir həyatın mahiyyətini dərk etmək istəyən hər kəs üçün.”

Bir dəfə bu kitabı əlimdə görən PHD xanım dedi ki, ”oy Azərbaycanın bütün əhalisinə bu psixologiyanı öyrətmək lazımdır.”

İndi geriyə dönüb həyatıma baxanda görürəm ki, nə qədər gözəl xəyallar qurmuşamsa hər biri gerçəkləşib, nə qədər mənfi düşüncələrim olubsa, onlar da həyatımda yaşanıb. Deməli həqiqətən də insan düşüncələrinin nəticəsidir. Pozitiv psixologiya isə bunu mühakimə etmədən və günahlandırmadan vurğulayır. Gözəl düşüncə və həyatı gözəl yaşamaq istəyən hər kəs üçün bu kitab təməl hesab edilə bilər.

Kitab BP-nin ölkədə təhsilin inkişafına verdiyi dəstəyin bir hissəsi, eyni zamanda TEAS Press Nəşriyyat evinin böyük zəhmətinin nəticəsidir. Kitab satış üçün nəzərdə tutulmayıb, lakin nə gözəl olardı, bu kitablar satışa çıxarılsın, hər kəs alsın, hər kəs oxusun, bəlkə insanımız gözəl düşünməyə başladı.

Bu tədqiqat əsəri haqqında yazmağı özümə ona görə vicdan borcu bildim ki, burada yazılan çox şeyləri özüm bilmədən həyatıma tətbiq edib gözəl nəticələrini gördüyümə görə, istəyirəm xalqımın hər bir insanı bu kitabları oxuyub tətbiq etsin, aydınlansın. Bu kitab sadəcə öyrətmədi, o həm də mənim düşüncələrimi elmi əsasla təsdiqlədi.

Öyrənmə təməldən başlayır, müəllif də bu cərəyanın lap təməlindən yazmağa başlayıb. Rona xanım pozitiv psixologiyanın inkişaf yolunu təsvir edir, onun nailiyyətlərini və əsas mövzularının hər birini nəzəriyyə, tədqiqat və müdaxilələri araşdıraraq onlara yenilənmiş bir baxış təqdim edir.

 Tədqiqat əsəri ümumilikdə 13 fəsildən ibarətdir. Və Sizlər bu kitabdan öyrənəcəksiniz, öyrənəcəksiniz ki, əslində:

✓ Psixologiya, sadəcə, insanların zəif tərəflərini və mənəvi zərərlərini öyrənmir, eyni zamanda onların güclü tərəflərini və üstün keyfiyyətlərini də öyrənir.

✓ Müalicə – aldığımız zədələri sağaltmaq deyil, həm də daxilimizdəki ən yaxşı tərəfimizi inkişaf etdirməkdir.

✓ İnsanlar öz xoşbəxtliklərinə görə məsuliyyət daşıyırlar.

✓ “Ümid” pozitiv gözləntilərlə yanaşı, qayğı və hətta narahatlıq hissi də gətirə bilər.

✓ Pozitiv psixologiya psixologiyadır, psixologiya isə bir elmdir.

✓ Daha çox – həmişə daha yaxşı demək deyil.

✓ Əsasən əkizlər üzərində aparılan tədqiqatların nəticələri genetik izdən yayınmağın çətin olduğunu sübut edir.

✓ Pul xoşbəxlik səviyyəsinin artmasına səbəb ola bilər, xüsusən də tərəzinin yoxsul tərəfində olanlar üçün.

✓ Emosiya əhval-ruhiyyə deyil, emosiyalarla müqayisədə əhval sabitdir.

✓ Xoşbəxtlik artdıqca soyuqdəymə əlamətlərinin özünü göstərməsi ehtimalı azalır.

✓ İstək məqsədlə toqquşanda məcrada qalmaq səyimizi poza biləcək nəfs kimi qəbul edilir.

✓ Şəxsiyyət bizim kim olduğumuz hissidir, şəxsi bütövlük isə ümumi əminlik hissidir.

✓ Əzm qeyri-adi məhsuldarlıq göstərənləri başqalarından fərqləndirən bir keyfiyyətdir.

✓ Ən böyük qorxu ölüm vaxtı gələndə, əslində heç yaşamadığımızı anlamaqdır.

✓ Bütün güclü tərəflər bərabər dəyərə malikdir.

✓ Güclü tərəfləri aşkar etmək, vurğulamaq və vərdiş kimi istifadə etmək lazımdır.

✓ Münasibət görünməzdir, varlığını yalnız təsirlərini müşahidə etməklə dərk etmək olar.

✓ Sevgi hüceyrələrin arzuladığı zəruri qidadır.

✓ Qadınların dostluqları “üz-üzə”, kişilərinki isə “yan-yana” olur.

✓ Əksər insanlar zəif əlaqələri olan şəxslərlə münasibətlərinin sayəsində iş tapırlar.

✓ Tənhaıq sosial təcrid deyil.

Rona Harta görə, bu kitab insanın inkişaf qabiliyyətinin, özünün və başqalarının ehtiyacları arasında tarazlıq yarada bilməsi və xeyirə yönəltmək bacarığının təsdiqidir. Əsər təsəvvürlərinizə zənginlik gətirən bir səyahət olacaq. O, eyni zamanda yaşamağı gözəlləşdirən bir dəyərdir.

Və sonda bir daha düşünəcəksiniz: Optimizm həmişə faydalıdırmı?

 Mütləq oxuyun!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.05.2023)