Bu axşam Halloween bayramı qeyd ediləcək Featured

Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Halloween hər il 31 oktyabrda qeyd edilən bir bayramdır. Bu gün qədim Kelt festivalı olan Samhain ilə əlaqəli hesab olunur, Keltlər bu gecədə yay bitdiyini və qışın başladığını qəbul edirdilər. 

 

Onlar inanırdılar ki, 31 oktyabr gecəsi ruhlar dünyası ilə insan dünyası arasındakı sərhəd zəifləyir və ruhlar insanların dünyasına gəlir. Bu səbəbdən Keltlər, pis ruhlardan qorunmaq üçün atəş yandırar, qəribə geyimlər geyinərdilər.

Xristianlığın yayılması ilə Samhain festivalı, All Hallows' Eve (Müqəddəslər Günü Axşamı) olaraq adlandırıldı və bu zamanla "Halloween" adını aldı. Müasir Halloween-də uşaqlar qəribə və qorxunc geyimlər geyinərək "trick or treat" (şirniyyat ya da hiylə) etmək üçün qonşularının qapısını döyür, onlardan şirniyyat və ya kiçik hədiyyələr alırlar.

Bugünkü Halloween qeyd etmələri daha çox maskalı partilər, bəzək-düzəklər, qorxulu filmlər izləmək və balqabaq oymaq kimi fəaliyyətlərlə müşayiət olunur. Halloween xüsusi olaraq Şimali Amerika, Kanada və bəzi Avropa ölkələrində geniş qeyd edilir.

Halloween-in əsas simvolları və adətləri də maraqlıdır. Misal üçün:

 

1. Balqabaq Fənərləri: Bu fənərlərin əsas simvolu olan oyulmuş balqabaqlar (Jack-o'-lanterns) Halloween dekorasiyasının əvəzsiz bir hissəsidir. Bu ənənə, İrlandiyada bir xalq hekayəsindən qaynaqlanır. "Hiyləgər Jack" adlı bir adam ruhlar dünyasında dolaşırdı, özü ilə birlikdə yandırılmış kömür daşıyan bir şalgamla. Daha sonra şalgam əvəzinə balqabaq istifadə olunmağa başlandı.

 

 

2. Qorxulu Geyimlər və Maskalar: Halloween-də insanlar canavarlar, zombilər, cadugərlər, və digər qorxulu personajların maskalarını taxırlar. Bu ənənə qədim zamanlardan gəlir, o vaxtlar insanlar pis ruhları aldatmaq və qorxutmaq üçün qorxulu paltarlar geyinirdilər.

 

3. Şirniyyat Toplama: Uşaqlar evləri bir-bir gəzərək "Trick or Treat!" deyərək şirniyyat və ya hədiyyələr istəyirlər. Bu ənənənin kökləri Avropada yoxsul insanların Müqəddəslər Günü münasibətilə evləri gəzib şirniyyat və ya kiçik yeməklər istəmələrinə əsaslanır.

 

4. Balqabaq Yarma: Halloween-də balqabaq oyaraq müxtəlif üz ifadələri yaratmaq geniş yayılıb. Oyulmuş balqabağın içində şam qoyulur və o, qorxunc bir fənər kimi görünür.

 

5. Qara Pişiklər və Cadugərlər: Qara pişiklər Halloween ilə əlaqəli məşhur simvollardan biridir. Orta əsrlərdə qara pişiklərin cadugərlərlə əlaqəli olduğuna inanılırdı və onlar pis niyyətli varlıqlar hesab olunurdu.

 

Halloween-in məqsədi isə əslində qorxunc bir gecəni əyləncəli şəkildə keçirmək və qorxu elementlərini oyunla birləşdirməkdir. Halloween partiləri, qorxulu filmlər gecəsi və qorxunc ev dekorasiyaları da insanların bu bayramdan zövq almasının bir hissəsidir.

 

Halloween yalnız qorxulu simvollarla dolu bir bayram deyil, həm də insanları bir araya gətirən əyləncəli bir ənənədir. Qədim Keltlərin inanclarından başlayan bu gün, zamanla dəyişərək müxtəlif mədəniyyətlərin təsiri ilə indiki formasını alıb. Halloween bizi həm qorxularımızla üzləşməyə, həm də xəyallarımızı canlandırmağa dəvət edir. Cadugərlər, balqabaqlar, qorxunc kostyumlar hamısı əyləncə, dostlarla birlikdə gülüş və macəra dolu bir gecənin ayrılmaz hissəsinə çevrilir.

 

Şəkildə: bayram atributları

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.10.2024)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.