Dənizçi şair Faiq Balabəylinin imzası sizlərə yaxşı tanışdır. Bu məktubu və onunla birgə məqaləni Faiq bəyə hazırda Türkiyədə olan
Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasının müəllimi Natalya Fatyanova göndərib. “Ədəbiyyat və incəsənət” sərhəd tanımayan ədəbiyyatın təbliği baxımından məktubu və məqaləni dərc edir.
"Əziz Faiq müəllim, Sizi çox az dənizçi olar ki, tanımasın. Siz həm təcrübəli dənizçi, həm də yaradıcılığında dəniz və dənizçi həyatı ilə bağlı bir-birindən maraqlı şeir və pulisist yazıların müəllifi olaraq tanınır, seçilir və sevilirsiniz. Bu kiçik yazımı Sizə olan böyük hörmətimin nümunəsi kimi qəbul etmənizi istərdim.
FAİQ BALABƏYLİNİN HƏYATI VƏ YARADICILIĞI: İKİ BÖYÜK SEVGİDİR-DƏNİZ VƏ POEZİYA.
Kapitan -Şair Faiq Balabəyli haqqında hər iki sahədə, dənizçilik və ədəbiyyat sahəsində yazmaq, özünü hər iki sahədə təsdiq edən böyük bir şəxsiyyət haqda yazmaq, onun haqqında fikirlərini əks etdirmək deməkdir.
O, həm bir gəmi kapitanı, həm də şair olaraq Azərbaycan dənizçiliyinin və ədəbiyyatının tarixinə öz möhürünü vurmuşdur. Faiq Balabəylinin həyatı və yaradıcılığı iki böyük sevgi üzərində qurulub: dəniz və poeziya. Bu iki sahə, onun həyatında bir- birini tamamlayır və əvəzolunmaz bir ahəng yaradır.
Faiq Balabəyli, bir gəmi kapitanı olaraq, illərlə dənizlərdə gəmi idarə edib və bu sahədə böyük təcrübə qazanmışdır. Dənizlə onun arasında olan yaxın əlaqə, onu təkcə bir dənizçi kimi deyil, həm də dənizin sirlərini və dərinliklərini anlaya bilən bir şair kimi formalaşdırıb. Onun həyatının bu iki istiqaməti bir-birindən ayrılmazdır və məhz bu səbəbdən o, xüsusi insanlardan biri kimi yadda qalır.
Faiq Balabəyli yaradıcılığında dəniz onun üçün təkcə bir coğrafi element deyil, həm də dərin məcaz və simvolik bir anlam daşıyır. Onun poeziyasında dəniz, həm dost, həm də düşmən kimi təsvir edilir; bəzən sakit və hüzurlu, bəzən isə amansız və qəzəbli. Balabəyli dənizdə tapdığı sirləri şeirlərində açıb-tökür, oxuculara bu mistik dünyanın qapılarını açır. O, dənizi bir tale, bir həyat yolu kimi qəbul edir və onu bu yolda müşayiət edən hər hissi, hər təəssüratı poeziya ilə təsvir edir.
Dəniz bir gözəl üzüdür,
Xaldır tənha adaları
Dəniz xallı gözəl kimi,
Hey aldadır adamları… və sair.
Faiq Balabəylinin Şeirlərində uzun illərini dənizdə keçirən bir insanın hissləri və xatirələri əks olunub. Bu şeirlərdə dəniz, həyatın özü kimi təqdim edilir, onu yavaş-yavaş anlamağa və sevməyə məcbur edir. Dəniz Faiq Balabəyli üçün həm həyatın gözəlliyini, həm də təhlükələrini özündə birləşdirən bir məhfumdur.
Yaşıl yosunlu dənizim,
Sirli, ovsunlu dənizim
Xırda balıqlarının
Böyümək arzusu
Böyük balıqlarının
Qarmaq qorxusu …
Lövbərlə hörüklənmiş
Gəmilərin yuxusu,
Növbətçi motrosların
Yuxusuzluğu .
Suların sonsuzluğu…
Faiq Balabəyli, dənizçilərin gündəlik həyatı və onların qarşılaşdığı çətinlikləri gözəl və dəqiq bir şəkildə təsvir edən xüsusi istedada və müşahidəyə sahib olan şairdir. O, dənizi təkcə bir iş yeri kimi deyil, həyatın özü kimi qəbul edir və bu, onun poeziyasında bariz şəkildə əks olunur. Balabəyli dənizçilərin dənizlə olan əlaqəsini, onların sevinclərini və kədərini, mübarizələrini və qələbələrini poeziya ilə dilə gətirir.
Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, Faiq Balabəyli, həm bir gəmi kapitanı, həm də şair olaraq, Azərbaycan ədəbiyyatına dərin və unudulmaz izlər buraxıb. Onun şeirlərində dənizin sonsuzluğu və dərinliyi təsvir edilərkən, eyni zamanda insan ruhunun da dərinliklərinə eniş edilir. Balabəyli dənizçilik təcrübələrini şeirə çevirərək, oxuculara dənizin gücünü və əzəmətini hiss etdirir.
Faiq Balabəyli, öz həyatını dənizə və poeziyaya həsr etmiş bir kapitan-şair olaraq, Azərbaycanın dənizçilik və ədəbiyyat tarixində əbədi bir yer tutacaq. Onun şeirləri, hələ də oxucuları ilhamlandırır və onun adı hər zaman dəniz və poeziyanın birlikdə yaşadığı bir dünya olaraq xatırlanacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(22.08.2024)
