Habil Yaşar, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Tural Nəbiyev çox maraqlı insandır. O, müharibə dövrünün səlnaməçisidir, pedaqoqdur, 40 illik ömründə azı 80 illik işlər ortaya qoyub. Turalı yaxından tanıyıram, tələbəlik yoldaşımdır. Düşündüm ki, onu sizə də tanıdım.
-Salam Tural bəy! Hörmətli oxucularımız üçün sizdən bir müsahibə almaq istədim. İlk olaraq zəhmət olmasa özünüz haqqında məlumat verərdiniz.
-Mən Tural Nəbi oğlu Nəbiyev. 1983-cü ildə Füzuli rayonu Horadiz qəsəbəsində anadan olmuşam. Orta məktəbin 5-ci sinifində oxuyanda ermənilərin torpaqlarımıza təcavüzü nəticəsində yurdumuzdan didərgin düşmüşük. Məcburi köçkün kimi İmişli rayonunda müvəqqəti məskunlaşmışıq. Orta məktəbi bitirib ali məktəbə - ADPU-nun filologiya fakültəsinə qəbul olmuşam. 2004-cü ildə ali məktəbi bitirib Horadiz qəsəbəsinə qayıtmışam və doğma 1 saylı tam orta məktəbimizdə müəllim kimi əmək fəaliyyətimə başlamışam. 2004-2005-ci illərdə həqiqi hərbi xidmətdə olmuşam. Xidməti başa vurduqdan sonra yenidən əmək fəaliyyətimə davam etmişəm. Rayonumuzda müxtəlif ictimai vəzifələrdə çalışmışam. Bu gün də həm müəllim kimi, həm də ictimai fəaliyyətlə məşğul oluram. İki kitab müəllifiyəm: “Söz Xəsinəsi”, "44 GÜNlük müharibə"
-Müharibə dövrü hər birimiz kimi sizin də həyatınızda silinməz izlər buraxmışdır. O qanlı günlərin, anların birbaşa şahidi və iştirakçısı olaraq bu haqda sizlər daha dərin təəssüratlara maliksiniz. Mümkünsə o günlər haqda təəssüratlarınızı bilmək oxucularımız üçün çox gözəl olardı. Qeyd edim ki, sizin “44 GÜNLÜK MÜHARİBƏ” kitabınız da təzəlikcə nəşr olunmuşdur.
-Yaşadığım ömrümün böyük hissəsi müharibə dövrünə düşüb. I Qarabağ müharibəsi, Aprel müharibəsi, 44 günlük müharibə. Bu 30 ilə yaxın bir dövrü əhatə edir. Yaşadığım Horadiz vaxtı ilə düşmənə qarşı qazandığımız ən böyük qələbə idi. Belə ki, 1994-cü ilin sonundan başlayan və qısa zaman içərisində 22 yaşayış məntəqəsinin azad olunması düşməni atəşkəsə imza atmağa məcbur etdi. İllərlə düşmənlə bir neçə yüz metr məsafədə yaşadıq. 2016-cı ildə 4 günlük Aprel döyüşləri zamanı düşmənə ağır zərbələr vuruldu. Nəhayət, bu qələbələr bizə 44 gün ərzində böyük qələbə qazanmağımıza zəmin yaratdı. 44 gün ərzində bir çox hadisələrin şahidi olduq. Yaşadığımız yer Qarabağa gedən əsas yolun üzərində, strateji bir yerdə yerləşir. Məhz bizlər ön xəttə gedən əsgərlərimizi son uğurlayan, ön xəttən gələn yaralılarımızı, şəhidlərimizi ilk qarşılayanlar olduq. Ən son məlumatı bizlər eşidirdik. Hər qəhrəmanlıq bir dastan idi. Məhz bu yaşadıqlarımızı qısa zaman içərisində qısa qeydlər götürərək kitab halına salmağı bacardıq. "44 GÜNlük müharibə" adı altında kitab çap etdirdik. Kitabın təqdimatını gənclərimizlə, məktəblilərimizlə etdik. İkinci təqdimatımızı adları kitabda qeyd olunan şəhid övladları ilə etdik. Qarşılarında borclu olduğumuz, bu gün sayələrində qürurla gəzə bildiyimiz şəhidlərimizin övladlarına təqdim etdik kitabları. Bu kitabda birliyimiz, bərabərliyimiz, bir yumruğa, dəmir yumruğa döndüyümüz anlar qeyd olunub.
-Hansı janrda kitablar oxuyursunuz və niyə bu janra üstünlük verirsiniz?
-Bu gün müəllim olaraq, oxumağı sevən biri olaraq fantastikadan başqa bütün janrlarda kitabları oxumağı xoşlayıram.
-Kitab oxumaq vərdişini qazanmaq üçün nə etmək lazımdır?
-Kitab oxumaq vərdişini qazanmaq üçün gənclərimizin yükünü azaltmaq lazımdır. Onlara müəyyən qədər olunan dəstəyi artırmaq lazımdır. Maraqlı kitabların reklamını etmək lazımdır. Lazımsız verlişlərə lazımsız "yazarlar" deyil, lazımlı verlişlərə lazımlı yazarları dəvət edib oxucu ilə görüşdürmək lazımdır.
Bu gün təəssüflər olsun ki, gənclərimizin böyük əksəriyyəti mütailədən uzaqdırlar. Onları da qınamaq çətindir. 9-cu sinifdən başlayaraq ali məktəbə qəbul olmaq üçün çalışırlar, ali məktəbə qəbul olduqdan sonra bitirmək üçün çalışırlar. Ali məktəbi bitirib işə qəbul olmaq üçün çalışırlar. Sonra ailə, çətinliklər... Təbii ki, bu zaman çərçivəsində kitab oxumaq, mütailə etmək üçün vaxt o qədər də qalmır. Vaxt tapanlar, marağı çətinliyindən, problemlərindən daha böyük olanlar bu işi davam etdirir.
-Yazıçı və ya pedaqoq olmaq istəyən gənclərə hansı məsləhətlərinizi verərdiniz?
-Bu gün Tik Tok kimi platformalarda baş verənlər gənclərimizin fikrini qarışdırır. Onlar da vaxtını kitabla, qələmlə keçirməkdənsə tik-tokerlər kimi asan yolla, qısa zamanda pul qazanmaq, vaxtını bu yöndə sərf etmək niyyətinə düşürlər. Qürur duyuram ki, müəlliməm. 3 şagirdim 44 günlük müharibədə şəhid oldu, 30-dan artıq şagirdim qazidir, onlarla şagirdim müharibə iştirakçısıdır, bəziləri hələ də vətənin keşiyindədir. Bu onu deməyə əsas verir ki, nə qədər bu gənclikdə çatışmazlıq olsa da, qüsurlar olsa da gənclərimizin vətənpərvərliyi yüksəkdir. Bu duyğu, bu hiss onlara gördükləri hər bir işi ləyaqətlə davam etdirməyə güc verəcəkdir. İstər yazıçı, istər həkim, istər polis, istər pedoqoq, istərsə də digər sahələrdəkilər - hər kəs özünü göstərməli və hər addımda vətənini, xalqını düşünməlidirlər...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(2.12.2013)